تب هموراژیک کریمه کنگو چیست؟

در مورد تب هموراژیک کریمه کنگو چه می دانید؟ تب همولارژیک ویروسی (VHF) یک بیماری ناشی از ویروس های متعلق به چندیدن مجموعه مجزا است. تاثیر این بیماری بر ایجاد لخته های خونی و آسیب رساندن به دیواره رگ ها می باشد، که نتیجه آن خونریزی داخلی خواهد بود. این خونریزی داخلی می تواند عاملی برای تهدید زندگی باشد. تب های همولارژیک ویروسی اغلب در مناطق گرمسیری جهان رخ می دهند. در این مقاله از بخش بیماری های دکتر سلام به بررسی تب هموراژیک کریمه کنگو می پردازیم و شایع ترین انواع تب همولارژیک ویروسی را مورد بررسی قرار می دهیم.

شایع ترین انواع تب همولارژیک ویروسی عبارتند از:

• ویروس ابولا
• تب دنگو
• ویروس ماربورگ
• لاسا
• تب زرد

تب هموراژیک ویروسی عمدتا به یک منطقه جغرافیایی خاص محدود می شود. با این حال، زمانی که به صورت تصادفی یک فرد بیمار ویروس را به منطقه دیگری انتقال دهد این بیماری در آن منطقه هم شیوع پیدا خواهد کرد. اگر انسان ها با حیوانات آلوده به این بیماری در تماس باشند یا در خانه ای باشند که پر از حشره است، امکان ابتلا به تب هموراژیک ویروسی هست.

علل ابتلا به تب هموراژیک ویروسی کریمه کنگو چیست؟

تب هموراژیک کریمه کنگو از گونه بیماری های زئونوتیک (قابل انتقال از حیوان و حشرات به انسان) می باشد که عمدتا به خاطر تماس با حیوانات و حشرات آلوده گسترش می یابد. این بیماری توسط ویروس های متعلق به چهار مجموعه حادث می شود. این چهار خانواده ویروسی عبارتند از:

• آرنا ویروس ها: جیپن، ماچوپا و ویروس تب لاسا
• بونیا ویروس ها: تب هموراژیک کریمه کنگو کریمه-کنگو (CCHF) و تب برفکی (RVF)
• فیلو ویروس ها: ویروس ماربورگ و ویروس ابولا
• فلاوی ویورس ها: تب دنگو و تب زرد

توانایی زنده ماندن و خلاصی از این ویروس ها به شرایط بدن بیمار (میزبان ویروس) بستگی دارد. ویروس های همولارژیک از بدن حیوان به انسان منتقل می شوند. این اتفاقی زمانی روی می دهد که انسان در معرض تماس با بزاق دهان، ادرار و یا هر مایع خروجی دیگری از بدن حیوان آلوده قرار گیرد.

ویروس ها همچنین می توانند از فردی به فرد دیگر گسترش یابند البته به شرطی که فرد سالم در معرض تماس نزدیک با مایعات بدن فرد آلوده قرار گیرد. همچنین، عامل عفونت ممکن است توسط نیش آلوده (آغشته به عامل یا موجوداتی که بیماری را گسترش می دهند) انتقال پیدا کند.

نشانه های تب هموراژیک کریمه کنگو

علائم و نشانه های اصلی بیماری تب هموراژیک کریمه کنگو ویروسی عبارتند از:

1) تب

2) درد عضلانی

3) سردرد

4) خستگی

5) استفراغ

6) اسهال

7) ورم

8) سرگیجه

9) ضعف غیر معمول

10) درد مفصلی

11) کاهش فشار خون (افت فشار)

علائم و نشانه های عفونت شدید ویروسی نیز به قرار زیر است:

1) تب تنفسی

2) سپسیس (مسمومیت خون)

3) مشکلات کلیوی

4) اختلال سیستم عصبی

5) شوگه شدن

6) نارسایی کبد

7) تشنج

عوامل خطر

افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به تب هموراژیک کریمه کنگو ویروسی قرار دارند عبارتند از:

1) افرادی که مسافر مکان هایی هستند که در آن VHF شایع است.

2) افرادی که با سلاخی و کشتار حیوانات آلوده به بیماری سر و کار دارند.

3) افرادی که در رابطه جنسی محافطت نشده ای شرکت می کنند در معرض بیشترین خطر ابتلا به بیماری تب هموراژیک کریمه کنگو ویروسی خواهند بود.

4) افرادی که در شرایط غیر بهداشتی مشغول به کار هستند، مستعد ابتلا به تب هموراژیک کریمه کنگو ویروسی می باشند.

5) افرادی که در تماس با مایعات بدن یا ترشحات فرد آلوده قرار دارند در معرض خطر ابتلا به عفونت هستند.

6) افراد شاغل در آزمایشگاهی که نمونه های آلوده به تب هموراژیک کریمه کنگو ویروسی را مورد آزمایش قرار می دهند، در معرض خطر بالایی برای ابتلا به این بیماری خواهند بود.

7) افرادی که در خانه هایی موش زده مشغول کارند، در معرض خطر ابتلا به تب هموراژیک کریمه کنگو ویروسی خواهند بود.

عوارض

تب هموراژیک کریمه کنگو ویروسی می تواند به سرعت رشد کند و عوارض متعددی را به همراه داشته باشد. همچنین، در برخی ازموارد عدم درمان این بیماری ممکن است منجر به مرگ بیمار شود. برخی از عوارض رایج VHR عبارتند از:

1) هپاتیت

2) التهاب نخاع

3) یووئیت

4) سقط جنین

5) آرتروز

6) مشکلات عصبی

7) نارسایی کلیه

به جز عوارض فوق، تب خونریزی دهنده ویروسی می ‌تواند موجب آسیب رسیدن به اندام هایی ار قبیل قلب، ریه، طحال، کبد و کلیه شود.

تشخیص تب هموراژیک

برای اغلب موارد، تشخیص بیماری در مراحل ابتدایی دشوار است. علائم و نشانه های اولیه VHF مانند تب بالا و خستگی و درد عضلانی، می تواند به دلیل ابتلا به بیماری های دیگری باشد.

برای تشخیص بیماری، پزشک یک معاینه فیزیکی معمولی را انجام خواهد داد و سابقه پزشکی بیمار را بررسی می کند. پزشک به دنبال تبیین علائم و مکان های است که اخیرا معاینه کرده تا احتمال عفونت را بررسی کند. به منظور تشخیص تب هموراژیک کریمه کنگو ویروسی آزمایش زیر تجویز خواهد شد.

آزمایش خون: نمونه از خون گرفته شده و به منظور تعیین عفونت مورد آزمایش قرار می گیرد. از آن جایی این بیماری بسیار مسری است، بایستی این آزمایش تحت شرایطی بسیار محطاتانه و دقیق انجام گیرد.

درمان

هیچ راه کار یا درمان خاصی برای بهبود تب هموراژیک کریمه کنگو ویروسی وجود ندارد. با این وجود، پزشکان داروهای ضد ویروسی مانند ریباویرین را برای جلوگیری از عوارض بیشتر تجویز می کنند.

درمان خانگی:

1) یک قاشق چای خوری زردچوبه را در یک فنجان شیر گرم حل کنید و آن را یکبار در روز مصرف کنید. زردچوبه به درمان ناراحتی های دستگاه گوارش و درد های مفصلی ناشی از عفونت کمک می کند.

2) مواد موجود در چای سبز دارای چندیدن خاصیت ضد ویروسی هستند که به افزایش پاسخ سیستم ایمنی بدن کمک می کنند.

3) زنجبیل به تسریع بهبودی و تسهیل درمان مشکلات تنفسی کمک می کند برای دستگاه گوارشی که دارای مشکلاتی ناشی از عفونت می باشد مفید است.

4) خیس کردن پارچه یا اسفنج و گذاشتن آن روی پیشانی تب ناشی از عفونت را پایین می آورد.

5) مقدار زیادی آب بنوشید تا تعادل الکترولیت ها حفظ شود و از کم آبی بدن جلوگیری شود.

پیشگیری از ابتلا به تب همورژیک ویروسی

برخی از اقداماتی که برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری موثر است در زیر آورده شده است.

1) دور ماندن از مکان هایی که بیماری شیوع دارد

2) اجتناب از برقراری تماس نزدیک با فردی که به ویروس آلوده شده است

3) تمیز و بهداشتی نگه داشتن مناطق اطراف

4) استفاده از موانع حشرات مانند پشه بند و توری پنجره

5) دور ماندن از لانه جانوران و حشرات، به خصوص زمانی که بیماری شیوع یافته است

6) استفاده از پماد های دفع کننده پشه ها بویژه در سپیده دم و غروب آفتاب

7) دفع زباله ها و عدم نگه داری آن ها برای مدت زمان طولانی

برخی سوالات متداول:

1) چگونه کسی می تواند ابتلا به تب هموراژیک کریمه کنگو را تشخیص دهد؟

معمولا تب های هموراژیک ویروسی با تب بالا، درد عضلانی و سردرد شدید مشخص می شوند. همچنین، افراد مبتلا به عفونت ویروسی علائمی مانند استفراغ، اسهال و درد شکمی را تجربه می کنند. اگر هر کدام از علائم بالا را متوجه شدید فورا به پزشک مراجعه کنید.

2) هنگام مراقبت از فرد مبتلا به تب هموراژیک کریمه کنگو چه عواملی را باید رعایت کرد؟

اقدامات زیر برای جلوگیری از عفونت مفید هستند:

*اطمینان حاصل کنید که فرد آلوده هنگام عطسه و سرفه جلوی بینی و دهان خود را می گیرد.

*تمیز کردن خانه به طور منظم و با یک ضد عفونی کننده به منظور جلوگیری از گسترش میکروب ها.

*استفاده از پوشش های یک بار مصرف به جای دستمال های پارچه ای، تا بلافاصله بعد از استفاده دور انداخته شود و گسترش عفونت کاهش یابد.