روغن های گیاهی چگونه برای حفظ سلامتی مورد استفاده قرار می گیرند؟ در چند سال اخیر استفاده و محبوبیت روغن های گیاهی رشد چشم گیری داشته است. برند های زیادی این گونه روغن ها را تولید می کنند که خواصی مانند ضد اضطراب و ضد میکروب بودن، آنتی اکسیدان، ضد التهابی، تقویت ایمنی بدن، خواب آور و کاهش استرس نیز دارند. در این مقاله از بخش طب سنتی و داروهای گیاهی دکتر سلام، به فواید روغن های گیاهی برای کاهش وزن می پردازیم. یکی از جذاب ترین خواص شناخته شده ی روغن های گیاهی، توانایی آنها در کاهش وزن است. گفته می شود که این روغن ها، رژیم غذایی و ورزشی شما را ارتقا می دهند، انرژی شما را برای فعالیت های روزمره تان افزایش می دهند و احتمالا میل شما برای غذا خوردن را محدود و کم می کنند. اما آیا همه ی این مزایا صحت دارد؟
روغن های گیاهی و تاثیر آن بر کاهش وزن
روغن گیاهی یک ماده طبیعی است که از یک گونه ی گیاهی، معمولا از طریق راههایی مثل تقطیر یا عصاره گیری (با استفاده از بخار و یا آب)، گرفته و جدا می شود. برخی از کارخانه ها نیز از روش های مکانیکی مانند روش پرس سرد برای روغن گیری استفاده می کنند.
طبق گزارش انجمن ملی آروماتراپی (رایحه درمانی)، “روغن گیاهی از اصطلاح اصلی quintessential oil به معنای روغن یا عصاره اصلی” بدست آمده است و به این عقیده اشاره دارد که عصاره گیری فرآیندی است که در آن به نوعی روح از گیاه گرفته می شود. به باور بسیاری از ادیان روح یا تاثیر پنجمین عنصر هستی است که به آن اسامی مثل آکاشا، ائاتر و غیره نیز داده شده است.
روغن ها در واقع به جذب عطر و طعم گیاهی می پردازند که از آن گرفته شده اند. از آنجایی که این روغن ها معمولا به خالص ترین شکل نگهداری می شوند، لذا روغن های گیاهی به عنوان جایگزینی مناسب و طبیعی برای داروها در نظر گرفته می شوند. همچنین از این روغن ها اغلب در آروماتراپی (رایحه درمانی) و ماساژ درمانی نیز استفاده می شود.
فواید روغن های گیاهی
روغن های گیاهی، در حالی که هنوز در گیاهان هستند و عصاره گیری نشده اند، در جذب گرده افشان ها برای آللوپاتی (مربوط به تولید طبیعی مواد بیوشیمیایی ) ، دفاع در برابر حشرات و حفاظت از گیاه در برابر قارچ ها و باکتری ها نقش مفیدی دارند.
سایر خواص و فوایدی که روغن های گیاهی برای انسان دارند به شرح زیر می باشد:
- ضد ویروس
- ضد باکتری
- ضد میکروب
- آنتی اکسیدان
- بهبود استرس
- تقویت روحیه
- آرامش بخش
- تسکین سردرد، حالت تهوع و التهاب پوستی
- افزایش میل جنسی
- اثرات آرام بخش
- افزایش تمرکز
- تقویت انرژی
- سلامت گوارشی
- کاهش وزن
- کاهش درد عضلانی و پیشرفت عملکرد ورزشی
انواع روغن های ضروری
نزدیک به 100 نوع مختلف از روغن های گیاهی وجود دارد و هر کدام دارای عطر، طعم و خواص مخصوص به خود می باشند. برخی از محبوب ترین روغن ها و عنوانی که هریک از آنها با آن شناخته می شوند به شرح زیر است:
- نعناع تند- رفع سردرد، سوء هاضمه، درد های ناشی از سینوس سر و درد شکم ناشی از قاعدگی
- اسطوخدوس- خواص آنتی اکسیدان و ضد التهابی، خواص آرام بخشی
- ترنج– ضد اضطراب
- درخت چای– درمان جوش های صورت و بدن
- برگ لیمو- رفع کمر درد، تب، سرماخوردگی، بی خوابی و اضطراب
- بابونه- کمک به آرامش
- اکالیپتوس– رفع آسم، سرفه و سردرد همچنین محافظت از بدن در برابر نیش حشرات
- پرتقال تلخ– رفع سوء هاضمه، پیشرفت عملکرد ورزشی و غیره
- نارگیل خرد شده- کمک به کاهش وزن
سلامت و ایمنی
آیا روغن های گیاهی خوراکی هایی سالم و ایمن برای مصرف هستند؟ در پاسخ به این سوال باید گفت هم بله هم خیر. بعضی از روغن های گیاهی برای مصرف سالم و ایمن هستند و بعضی دیگر خیر. عواملی که تعیین می کند روغن گیاهی برای مصرف مطمئن و سالم می باشد شامل توانایی، کیفیت و حساسیت های مختص هر شخص می باشد. بیشتر تحقیقات در مورد مصرف روغن های گیاهی بر روی حیوانات انجام شده است نه انسان ها. بنابراین هیچ اتفاق نظر واقعی در مورد این که آیا ما باید یا نباید این محصولات را مصرف کنیم وجود ندارد. با این حال، چیزی که معلوم است این است که ایمن ترین راه برای مصرف روغن های گیاهی استفاده از آن به صورت یک کپسول سبزیجات یا ژلاتینی ست.
این نحوه مصرف به بدن کمک می کند تا از تحریک مخاطی روده (پوششی که از دستگاه گوارش ما محافظت می کند) جلوگیری کند.
اگر قبل اطمینان از سلامت و ایمنی روغن های گیاهی، از آنها استفاده کنید، ممکن است خود را در معرض خطر ناراحتی های شدید گوارشی قرار داده باشید.
بیشتر روغن های گیاهی با کیفیت در صورتی که با روش پیشنهاد شده ( با یک کپسول)، یا حالت رقیق شده، از آن ها استفاده کنید ضرری نخواهند داشت. شما باید به هنگام مصرف روغن های گیاهی خوراکی کیفیت آنها را در نظر بگیرید. بسیاری از روغن های گیاهی ممکن است دارای مواد مضری مانند حلال ها و سایر مواد افزودنی باشند. اگر مطمئن نیستید که در روغن گیاهی شما دقیقا چه ترکیباتی وجود دارد، مطلقا از مصرف آن خودداری کنید.
از آنجایی که مقررات و نظارت دولتی اندکی در مورد روغن های گیاهی وجود دارد، مهم است که پیش از مصرف، حتما تحقیقتاتی را در مورد محصولاتی که قصد مصرفشان را دارید انجام دهید. حتی محصولاتی که ادعا می شود خالص هستند نیز می توانند بقایایی از آفت کش های سمی باشند و یا ممکن است با روش های نادرستی عصاره گیری شده باشند.
روغن های گیاهی سالم و ایمن جهت مصرف
FDA (سازمان دارو و غذا) فهرستی از روغن های گیاهی ارائه می کند که به طور کلی به عنوان روغن های سالم و بدون خطر شناخته شده اند. این مواد اگر به صورت توصیه شده (داخل یک کپسول) یا رقیق شده با آب مصرف شوند، بی خطر و ایمن هستند. در واقع، روغن نعناع (نوع کپسولی) حتی با کاهش علائم در بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر نیز ارتباط داشته است.
روغن های گیاهی ای که هرگز نباید مصرف کنید
- روغن های گیاهی آربور ویتا، توس یا برگ درخت غوشه، سرو، چوب سدر، گالتریا (وینترگرین)، وایت فیر و اکالیپتوس برای مصرف پیشنهاد نمی شوند.
- استفاده ی این روغن ها می تواند علایم خطرناکی مانند خواب آلودگی، تنفس آهسته یا تنگی نفس، سرفه و خارش، تهوع، استفراغ و یا اسهال را ایجاد کند.
- اگر تصادفا یکی از این روغن ها را مصرف کردید، بایستی به سرعت دهان خود را شست و شو دهید و برای کمک های دقیق تر با اورژانس تماس بگیرید.
روغن های مورد نظر برای کاهش وزن
با وجود بیش از 90 نوع روغن گیاهی در بازار، تعداد انگشت شماری از آنها هستند که می توانند به کاهش وزن کمک کنند.
نکته ی مهمی که باید توجه داشته باشیم این است که هیچ روغن گیاهی ای به طور مستقیم به کاهش وزن منجر نمی شود. در عوض، خواص منحصر به فرد هر یک از آنها ممکن است به تلاش های شما برای کاهش وزن کمک کند.
خلق و خوی بهتر، خواب بهتر، افزایش سطح انرژی، هضم بهتر و تسکین درد، تمام خواص و فواید مرتبط با روغن های گیاهی است که ممکن است تاثیر مثبت بر کاهش وزن داشته باشد. تحقیقات بیشتری برای تعیین اثر واقعی روغن های گیاهی در انسان مورد نیاز است، اما شواهد محدودی که ما در این زمینه داریم امیدوار کننده است.
- نعنا، برگ لیمو و غیره نیز می توانند در فرآیندهای گوارش کمک کنند.
- ترنج به عنوان یکی از مواردی است که می تواند در کاهش استرس تاثیرگذار باشد.
- سرو کوهی با خواصی مانند ضد انعقاد، ضد درد و آنتی اکسیدانی همراه است.
- مریم گلی یا سیج به دلیل خواص محافظتی آن به رفع استرسی کمک می کند که مرتبط به چاقی و دیابت باشد.
- سیر به عنوان گیاهی که بسیاری از خواص محافظتی، از جمله مقاومت در برابر افزایش وزن را داراست شناخته می شود. در یک تحقیق علمی بر روی موش ها، مشاهده شد که روغن گیاهی سیر موش ها را از هیپرلیپیدمی یا چربی خون بالا، چاقی، التهاب و دیگر موارد حفاظت می کند.
- مکمل های زنجبیل هم باعث تغییرات مثبت در وزن بدن، مقاومت به انسولین و بالا رفتن چربی خون یا لیپید در حیوانات می شود.
چگونه از روغن های گیاهی استفاده کنیم؟
همانطور که قبلا ذکر شد به دلیل مسائل سلامتی و ایمنی، ممکن است مصرف روغن های گیاهی بهترین روش برای کاهش وزن (یا هر هدف دیگری) نباشد. با این حال، پخش و استفاده موضعی دو روش موثر است که می تواند کمک کند.
شما نیز می توانید با پخش کردن این روغن ها بر روی پوست یا استفاده موضعی از آنها، می توانید برخی از خواص و فواید این روغن ها که با کاهش وزن در ارتباط است را داشته باشید. به عنوان مثال، مصرف اسطوخدوس در شب می تواند خواب بهتر و راحت تر را برایتان به همراه داشته باشد، که این امر نتیجتا می تواند انرژی و انگیزه بیشتری برای فعالیت های روز بعد به شما تزریق کند. خواب خوب نیز با انتخاب غذاهای بهتر و مناسب تر در طول روز مرتبط است.
این روغن ها اگر به صورت موضعی استفاده شوتد، باید بخوبی رقیق شده تا از التهاب های پوستی مانند قرمزی یا سوزش پوست جلوگیری شود.
استفاده از روغن های گیاهی مخصوص ماساژ نیز ممکن است در تسریع کاهش وزن اثرگذار باشد. فواید استفاده از هر دو روش می تواند به طور قابل توجهی در تحرک، تمركز، خلق و خو، خواب و نحوه حركت بدن شما تأثیر مثبت بگذارد؛ كه هر كدام از این ها عوامل مهمی در تصمیم شما برای كار كردن و خوردن غذاهای مغذی هستند.
سخن آخر:
در حالی که روغن های گیاهی یک ماده ی ارزشمند برای داشتن سبک زندگی سالم می باشند، لیکن استفاده از آنها نباید تنها برای کاهش وزن باشد. در عوض برای کاهش وزن بایستی بر روی روش های اثبات شده مانند ورزش و خوردن غذای سالم تمرکز کرد و در کنار آن از روغن های گیاهی به عنوان مکمل برای کمک به خواب، کاهش استرس یا عوامل دیگری که ممکن است مانع کاهش وزن شما شوند استفاده کرد. اگر می خواهید روغن های گیاهی را در برنامه ی کاهش وزن خود داشته باشید، ابتدا باید با یک پزشک یا متخصص مراقبت های بهداشتی صحبت کرده و از او مشاوره بگیرید.
