مطالعه آناتومی به 1600 سال قبل از ميلاد مسيح برمی گردد كه مصريان باستان آن را ثبت كرده اند. بقراط در قرن 4 و 5 قبل از ميلاد مسيح اولين فردی بود كه به مطالعه آناتومی پرداخت و پايه هايی را برای فهم سيستم اسكلتی -عضلانی بنا كرد. بطور مثال در مورد تشریح استخوان جمجمه موفقیت بقراط بسیار کامل بوده اگر چه ضمن خدماتش دچار اشتباهاتی نیز شده است مثلاً مغز را بصورت یک مخاط می شناخته و معتقد بود در شریانها هم هوا وجود دارد. سپس ارسطو بر پايه تشريح حيوانات توانست بسياری از ارگان ها و همينطور شريان ها و وريد ها را شناسائی كند. تشريح اولين جسد برای تحقيقات آناتومی در قرن 4 قبل از ميلاد مسيح توسط اسکندر بر روی قربانيان جنگ های فرقه ای انجام شد.
يكی ديگر از بزرگترين آناتوميست های يونان باستان جالينوس بود و به مطالعه عملكرد ارگان ها بر اساس ترشحات بدن پرداخت. ولي به دليل اينكه در اين زمان جسد زيادی در دسترس نبود، مطالعه وي بيشتر بر روی سگ انجام گرفت. با تکامل علوم طبیعی، علم تشریح نیز رو به تکامل می رفت و در قرن شانزدهم بصورت یک علم کاملاً مستقل و جداگانه درآمد. بنیانگذار علم تشریح آندراس وزالیوس (Andrias vsalius) می باشد، وی برای شناخت اجزاء سازنده بدن انسان بطور دقیق از تشریح اجساد استفاده کرده است.
در سال 250 ميلادی در زمان شاپور اول ساسانی، مركز مكتب پزشكی جندی شاپور در شهر جندی شاپور در خوزستان ايران ساخته شد و تا اواسط قرن چهارم هجری قمری آباد بود و بيمارستان بزرگ و پزشكان آن شهرت فراوان داشتند و شماری از پزشكان آتن، اسكندريه، هندی، سريانی، يهودی و چينی توسط شاپور اول به اين مركز دعوت شدند و در زمان انوشيروان اين مركز دوباره رونق بسيار يافت و دانشكده پزشكی و بيمارستان به دستور انوشيروان تاسيس شد . اولين نوشته طبی به زبان فارسی، كتاب هدايه المتعلمين فی الطب، تاليف ابوبكر ربيع بن احمد اخوينی النجاری است كه در باب تشريح بسيار جالب است.
از مشهورترين پزشكان دوران اسلامی، ابو بكر محمد بن ذكريای رازی است كه از نظرات بقراط و جالينوس و به طور كلي اطلاعات جندی شاپور پيروی می كرد. رازی در كالبد شناسی بر روي ميمون كار می كرد و مطالعاتی درباره وريدها، شرائين و قلب انجام داد. پس از رازی برجسته ترين پزشكی كه درباره تشريح مطلب نوشته است، علي بن عباس مجوسی اهوازی بود و شهرت او به دليل نگارش كتاب “الملكی” كه در مورد آناتومی و فيزيولوژی اعضاء بدن است و در كتاب هاي تاريخ پزشكي اروپاييان به آن اشاره شده است ودر قرون وسطي نابغه ايراني به نام بوعلي سينا كتاب قانون در طب را نوشت كه اطلاعات آناتومي زمان خودش را در آن گنجانده بود.
منبع: دکتر سلام
