استرس همه ما را تحت تاثیر قرار می دهد. استرس در اکثر مواقع می تواند بروز کند که نرمال و طبیعی هست. زیرا این عکس العمل بدن ما بوده و در برخی شرایط خطرناک و مضر نیز می باشد. هر وقت احساس کردید در معرض خطر هستید یا خود را در چنین شرایطی یافتید، یک عکس العمل فیزیکی در بدن شما اتفاق می افتد. این عکس العمل به عنوان عکس العمل جنگ یا پرواز و یا عکس العمل استرس حاد شناخته شده که با ترشح هورمون هایی که خود را برای حل مشکل آماده می کنند تا از آن فرار کنند همراه است. در این مقاله از بخش روانشناسی دکتر سلام به بررسی درمان و کاهش استرس با 9 راهکار شگفت انگیز می پردازیم.
علائم استرس
وقتی استرس دارید، تنفس شما سریع تر شده فشار خون شما بالا می رود و نبض و قلب شما سریع تر می زند. این ها بعضی از نشانه های رایج استرس هستند که علائم نادیده گرفته شده ای برای استرس محسوب می شود که به عادت تبدیل شده و مکانیسم هایی برای مقابله با استرس هستند.
۹ اقدامی که هنگام استرس انجام می دهید:
وقتی استرس دارید، راه های مخصوص به خود را برای مقابله با آن ها خواهید داشت. اما اینجا راه حل هایی آورده شده که ممکن است بتوانید خود را با آن ها تطبیق دهید.
۱) زیاد خمیازه کشیدن:
این یک حقیقت شناخته شده است که استرس می تواند روی کیفیت خواب شما اثر بگذارد اما چیزی که ممکن است در این باره ندانیداین است که سبب می شود زیاد خمیازه بکشید. همان طور که بیدار هستید، متوجه می شوید که ذهنتان بسیار درگیر است. بنابراین خواب شما تحت تاثیر قرار می گیرد.
در نتیجه احساس خستگی کرده و منشا آن نیز استرس می باشد. این خستگی و استرس می تواند سبب شود مدام خمیازه بکشید. هرچه بیشتر نگران می شوید بیشتر خمیازه می کشید. بعضی اوقات خمیازه کشیدن در طول استرس می تواند علائمی از سختی تنفس نیز به شما بدهد. افرادی که استرس دارند، با تنفس کردن نیز مشکل پیدا کرده و می خواهند در هوای آزاد باشند.
۲) خوردن غذاهای شیرین:
استرس می تواند سبب شود میل به غذاهای شیرین و چرب داشته باشید. اما ما شما را گناه کار جلوه نمی دهیم چون تقصیر شما نیست. این میل به شیرینی به دلیل وجود کورتیزول که همان هورمون استرس است می باشد و به میل شما به غذای چرب و شیرین مرتبط است.
استرس می تواند منابع انرژی بدن شما را از بین ببرد و بنابراین غذاهای با انرژی بالا بخواهید که می تواند به قند خون منجر شود و شاید در نتیجه تسلیم هوس خود به غذای شیرین شوید و از آن ها استفاده کنید. اگر این بار کلوچه یا غذهای پرکالری هوس کردید بدانید به دلیل استرس است. به هر حال آن را کنترل کنید و آگاه باشید که لحظه ای گوش دادن به میل درونی خود سبب پشیمانی بعد از آن می شود.
۳) بی قراری:
آیا کسی به شما گفته است که کمتر تکان بخورید یا پاهای خود را کمتر تکان دهید؟ در حالی که شما حتی متوجه آن نشدید؟ اگر بله پس شما استرس داشتید. بی قراری واکنش دیگری از استرس یا نگرانی است. وقتی استرس دارید، تمایل به تکان دادن دست ها و پاهایتان نیز بالاتر می رود. ممکن است پاهایتان را تکان دهید، قلنج انگشتان خود را بشکنید و یا مدام آن ها را تکان دهید. بعضی اوقات این عادات بسیار آشکار بوده و قابل پنهان کردن نیستند و سبب می شود دیگران متوجه شوند.
۴) به جزئیات خیلی کوچکی توجه کنید:
افراد زیادی هستند که به جزئیات بیشتری توجه می کنند اگر شما زیاد از حد به چیزی فکر می کنید یا همیشه دودل هستید احتمالا از روی استرس، این گونه رفتار می کنید. شاید در مدت طولانی روی یک مشکل تمرکز کنید و مدام به آن فکر کنید و انشعابات آن را در نظر نگیرید، اما این ها شما را بیشتر آزار می دهد.
۵) سابیدن دندان ها:
سابیدن دندان ها یا گره کردن آن ها رایج بوده اما نشانه آشکاری برای استرس نیست. گره کردن دندان ها با بی ثباتی احساسی، همراه است. مردم معمولا دندان های خود را به هنگام خواب به هم می کشند (مثل دندان قروچه رفتن) و بنابراین شاید از آن بی خبر باشند.
به هرحال اگر این عادات ادامه پیدا کرد ممکن است به دندان های صاف یا لق شده بیانجامد و حتی کنده شود. اگر دندان های شما ورقه ورقه شده می تواند به خاطر سابیدن زیاد آن ها باشد البته این فقط یک دلیل ممکن است. برای اطمینان به دندان پزشک خود مراجعه کنید. او متوجه می شود به دلیل استرس بوده یا دلیل دیگری این مشکل را به وجود آورده است.
۶) تمیزکردن و سازماندهی:
اگر شخصی هستید که از سرکار به خانه می آیید و درباره چیزی که رئیس یا همکار شما به شما گفته استرس می گیرید و شروع به تمیز کردن خانه یا ساماندهی اتاق ها می کنید احتمالا از روی استرس این کار را انجام می دهید.
در حالی که بیشتر مردم با تمیز کردن خود را خسته می کنند اما بقیه به آن به چشم کاری که سبب آرامش می شود نگاه می کنند. دلیل این که چرا مردم خانه را تمیز می کنند این است که احساس کنند روی زندگی خود کنترل دارند.
برای مثال احتمالا قادر نیستید با رئیس خود بحث کنید اما انجام وظیفه شبیه تمیزکردن آشپزخانه یا ساماندهی کمدها شما را آرام تر می کند. این فعالیت ها اثرات آرام بخشی شبیه داروهای آرام بخش دارد.
۷) جویدن ناخن ها:
اگر به جان ناخن هایتان افتاده اید و احساس شرمندگی می کنید تنها نیستید. افراد زیادی هستند که ناخن های خود را به دلایل مختلف می جوند. بدون این که حتی متوجه شوند. یکی از علائم مهم استرس، جویدن ناخن بوده که همراه با نگرانی است.
جویدن ناخن ها انسان را از تنش یا استرس رها می کند. اگر شما هنگام استرس ناخن های خود را می جوید احتمالا وقتی عصبی، خسته یا گرسنه هستید نیز این کار را انجام می دهید. اگر چه این عادات آسیب دائمی ندارد اما بهتر است تکرار نشود چون به پوست دور ناخن خود آسیب می زنید و باعث آسیب به دندان ها نیز می شود. علاوه بر آن می تواند ریسک ابتلا به سرماخوردگی و عفونت های دیگر را با انتقال جرم از انگشتان به دهانتان بالا ببرد.
۸) گاز گرفتن لب ها:
گاز گرفتن لب ها مخصوصا لب پائینی هنگام استرس بسیار رایج است و شبیه به برداشت پوست یا بازی با موهاست. گاز گرفتن لب ها مثال دیگری است و اساسا یک عادت تکرار شدنی بوده و به ظاهر فیزیکی شما آسیب می رساند. اگر شما لب هایتان را گاز می گیرید و اغلب متوجه آن نیستید احتمالا در مواقع و شرایط بد آن را انجام داده اید.
۹) کشیدن موها:
بسیاری از افراد بدون این که مطلع باشند هنگام استرس و نگرانی موهایشان را می کشند. اگر شما روی مسئله ای نگران هستید احتمالا موهایتان را می کشید. اگرچه افراد فکر می کنند که با موهایتان بازی می کنید اما این تنها موضوع نیست. کشیدن یا لمس موها و حتی گذاشتن موها پشت گوش هایتان به طور مرتب نشانه های استرس است. اگرچه این عادات بیشتر رفتار آرام کننده است و اگر در زمان خود کنترل نشود می تواند فرم شدیدی گرفته و وقتی موهایتان را می کشید موهایتان بریزند و شرایط تریکوتیلومانیا به وجود آید.
چگونه با این عادات کنار بیاییم؟
همه این عادات مرتبط با استرس اساسا انواع مختلفی از مکانیسم هایی هستند که برای مقابله با مشکلات خود انجام می دهیم. اما این به آن معنا نیست که باید ادامه دهید. بعضی از این عادات می تواند اثرات معکوسی روی سلامتی داشته باشد. اما نگران نباشید، ما این جا هستیم به شما کمک کنیم چگونه با این عادات بجنگید. این ها مواردی است که کمک می کند آن ها را کنار گذاشته و از استرس و عصبانیت دوری کنید.
۱) برای خمیازه کشیدن:
حال می دانید حالت استرس به طور مداوم سبب خمیازه کشیدن شما می شود. شاید هم چنین احساس کنید تنفس مناسبی ندارید و از دهان خود نفس بکشید. تا جایی که ممکن است عمیق نفس بکشید. به هر حال تنفس از طریق دهان ذهن شما را گرم می کند و تحقیقات نشان داده سبب می شود فرد خمیازه بکشد. برای حل این مشکل عمیقا در بینی خود نفس بکشید تا ذهنتان را خنک کنید. هم چنین می توانید برای توقف خمیازه آب بنوشید.
۲) برای خوردن بیش از حد:
افتادن در دام خوردن غذا به صورن ناخودآگاه کار آسانی است اما برای سالم و روی فرم ماندن باید آن را متوقف کنید. وقتی می خواهید کلوچه بردارید به خود یادآوری کنید که هورمون کورتیزول وارد بازی شده گرسنگی در کار نیست. هم چنین می توانید چای دارچین بنوشید تا به شما کمک کند و به این حس غلبه کنید. موارد دیگری که می توانید امتحان کنید دور کردن ذهن خود از غذاهای شیرین و چرب است و یا می توانید نقاشی بکشید و ذهن خود را مشغول کنید. رنگ آمیزی بکنید تا از استرس دور شوید.
۳) برای بی قراری:
اگر توجه کرده اید که خود را بیش از حد تکان می دهید باید همین حالا اقدام کنید. اگر با دست های خود بازی می کنید دست ها را مشت کنید. همچنین می توانید تکنیک لاستیک را استفاده کنید که کمک کند عاداتی مثل ناخن جویدن یا کشیدن موها را ترک کنید. کاری که انجام می دهید گذاشتن باند پلاستیکی دور مچ دست است. هروقت که تکان دادن را شروع کردید یا می خواستید موهایتان را بکشید و ناخن هایتان را بجوید با این مچ بند ضربه ای محکم به دستان خود بزنید. احتمالا این متد کمی بی رحمانه به نظر می رسد اما جواب می دهد. و اگر احساس ناراحتی از پوشیدن این باند داشتید به زودی این عادت را ترک خواهید کرد. به هر حال در هنگام استرس و نگرانی ضربه زدن با این باند پلاستیکی را تبدیل به عادت نکنید، چون به خودآسیب وارد خواهید کرد.
۴) برای سابیدن دندان ها:
برای توقف این عادت در هنگام خواب می توانید یک کیسه حمام را در آب گرم خیس کنید، آن را چلانده و روی فک خود بگذارید. آب گرم می تواند کمک کند ماهیچه های فک آرام شود. اگر این موارد کمک کننده نبود با پزشک خود مشورت کنید.
۵) برای جویدن ناخن ها:
برای توقف این کار می توانید ناخن ها را کوتاه کرده یا مانیکور انجام دهید. با این کار هم ناخن های زیبایی خواهید داشت و برای نگه داری آن ها به این حالت احتمالا دیگر آن ها را نمی جوید.
۶) برای وسواس:
تمیز کردن و دقت زیاد به جزئیات خوب است اما اگر زیاده از حد باشد سبب می شود با افرادی که دوست دارید بدخلقی کنید. پس این عادت از روی استرس همه چیز را محدود می کند. که نشانه ای از یک اختلال است. اگر این تکنیک ها به شما کمکی نکرد، باید به موقع با آن کنار آمده و از افراد حرفه ای کمک بخواهید.
اگر به جزئیات یا تمیز کردن وسایل می اندیشید نفس عمیق کشیده و آرام شوید. و روی چیزهایی که شما را در دردسر انداخته تمرکز کنید. به راه های خلاصی بیندیشید. حتی اگر راه حلی پیدا نمی کنید اشکالی ندارد. به خود زمان بدهید و هم چنین زمانی را برای خود داشته باشید و برای علاقمندی های خود زمان بخرید و بدون گذاشتن هیچ هدفی برای آن فعالیت، کارهایی انجام دهید که شما را آرام تر کند. فقط بیش از حد یک کار را انجام ندهید . بعضی اوقات شلوغی و ناقص بودن هم خوب است.
این عادات مرتبط با استرس می تواند سبب شرمساری شود و روی سلامت جسمی و روانی تاثیر بگذارد. بنابراین باید مراقب آن ها باشید. نکات ذکر شده بالا را امتحان کنید تا از این عادات مضر خلاص شوید. می دانیم خلاصی از این عادات به گفتار راحت است و یک شبه اتفاق نمی افتد اما اگر اواسط راه آن را رها نکنید موفق می شوید. و اگر توجه کنید مشکلات شما و این عادات تشدید شده و متوقف نمی شود پس بهتر است به زودی از یک فرد حرفه ای کمک بخواهید.
