بیماری دوقطبی چیست؟ آیا با علائم این بیماری آشنایی دارید؟ بیماری دوقطبی یکی از اختلالات روانی است که فرد رفتارهای دوگانه و دو سویه ای برایش رخ می دهد. آیا اختلال دوقطبی همان افسردگی است یا تفاوت هایی با هم دارد؟ در این مقاله از بخش روانشناسی دکتر سلام با بیماری دوقطبی بیشتر آشنا خواهید شد.
علل ایجاد بیماری دوقطبی
اختلال دوقطبی یک اختلال روانشناختی رایج است، اما به نظر پزشکان و محققان، این بیماری کمی رمزآلود است و تا به حال مشخص نیست که چه چیزی سبب بروز و گسترش این بیماری در برخی افراد می شود.
علل احتمالی بیماری دوقطبی عبارتند از:
ژنتیک
اگر والدین یا خواهر و برادر شما مبتلا به اختلال دوقطبی باشند، شما احتمال بیشتری دارد که به این بیماری مبتلا شوید. با این حال، مهم است که این مورد را در نظر داشته باشید که برخی از افراد مبتلا به اختلال دوقطبی، دارای سابقه ی خانوادگی آن نیستند.
مغز شما
ساختار مغز شما ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را تحت تاثیر قرار دهد. اختلالات ساختار یا عملکرد مغز شما ممکن است خطر ابتلای شما را افزایش دهد.
فاکتورهای محیطی
عواما خطرزای ابتلا به بیماری دوقطبی تنها در بدن شما نیست و عوامل بیرونی نیز ممکن است سبب بروز این بیماری شوند. این عوامل می تواند شامل موارد زیر باشد:
- استرس شدید
- تجربه ی ضربه و جراحت
- بیماری جسمی
هرکدام از این عوامل می تواند سبب ایجاد و گسترش بیماری دوقطبی شود. با این حال، احتمال رایج و بیشتر برای ابتلا، ترکیبی از این عوامل است.
آیا اختلال دو قطبی ارثی است؟
اختلال دوقطبی می تواند از والدین به کودک منتقل شود. تحقیقات وجود یک رابطه ی ژنتیکی قوی را در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی نشان داده است. اگر شما در افراد خانواده ی خود فردی مبتلا به این بیماری را دارید، شانس شما برای ابتلا به این بیماری، 4 تا 6 برابر بیشتر از افرادی است که سابقه ی این بیماری در خانواده ی آنها وجود ندارد. اما این به این معنی نیست که این بیماری در همه ی افرادی که سابقه ی خانوادگی دارند، بروز می یابد. علاوه بر این، همه ی افراد مبتلا به بیماری دوقطبی، دارای سابقه ی خانوادگی نیستند.
با این حال به نظر می رسد که ژنتیک نقش قابل توجهی در بروز بیماری دارد. اگر یک عضو خانواده ی شما مبتلا به بیماری دو قطبی است، ممکن است غربالگری برای شما مفید باشد.
تشخیص بیماری اختلال دوقطبی
تشخیص اختلال دوقطبی نوع 1 شامل یک یا چند دوره ی شیدایی یا قسمت های ترکیبی (افسردگی و شیدایی) باشد. همچنین ممکن است یک دوره ی افسردگی شدید را نیز شامل شود، اما به طور قطعی نیست. تشخیص اختلال دوقطبی نوع 2 شامل یک یا چند دوره ی عمده ی افسردگی و حداقل یک دوره ی نیمه شیدایی است.
برای تشخیص یک دوره ی شیدایی، شما باید نشانه هایی را تجربه کنید که حداقل یک هفته طول بکشد و یا سبب بستری شدن شما شود. همچنین شما باید این علائم را تقریبا در تمام طول روز که این دوره تجربه کنید. از سوی دیگر قسمت های شدید افسردگی باید حداقل دو هفته طول بکشد. تشخیص اختلال دوقطبی می تواند مشکل باشد زیرا تغییرات خلق و خوی می تواند متنوع باشد. تشخیص این بیماری در کودکان و نوجوانان سخت تر است. این گروه سنی، اغلب تغییرات شدیدتری در خلق و خوی، رفتار و انرژی دارند.
اختلال دوقطبی در صورت درمان نشدن، می تواند بدتر شود. دوره های افسردگی و شیدایی ممکن است شدیدتر و بیشتر شوند. اما اگر درمان های لازم برای این بیماری را دریافت کنید، ممکن است یک زندگی سالم و سازنده را برای شما فراهم کند. بنابراین تشخیص درست بیماری برای انتخاب درمان مناسب و کارآمد بسیار مهم است.
تفاوت اختلال دو قطبی و افسردگی
بیماری دو قطبی می تواند دو حد افراطی بالا و پایین داشته باشد. برای تشخیص بیماری دو قطبی، شما باید یک دوره ی شیدایی یا نیمه شیدایی را تجربه کنید. مردم در این فاز از بیماری احساس بالایی را معمولا تجربه می کنند. زمانیکه شما نوسانات خلق و خوی بالا را می گذرانید، احساس انرژی بیشتری خواهید داشت و به آسانی تحریک پذیر خواهید بود.
بعضی از افراد مبتلا به بیماری دوقطبی یک بخش عمده ی افسردگی یا خستگی را نیز تجربه می کنند. زمانیکه شما دوره ی نوسانات خلقی پایین را می گذرانید، شما ممکن است احساس بی حالی، بی انگیزگی و ناراحتی کنید. با این حال، همه ی افراد مبتلا به بیماری دوقطبی که علائم احساس پایین را دارند، به اندازه ی کافی افسرده به نظر نمی رسند. به عنوان مثال، بعضی از مردم زمانی که حالت شیدایی در آنها درمان می شود، حالت طبیعی ممکن است شبیه به افسردگی به نظر برسد زیرا آنها از حالت بالا که دلیل دوره ی شیدایی است، لذت می برند.
درحالیکه اختلال دو قطبی می تواند موجب غمگینی شما شود، اما این چیزی نیست که به آن افسردگی گفته می شود. اختلال دوقطبی می تواند سبب بالارفتن و پایین آمدن حالات شما شود، اما افسردگی دلیل خلق و خوی همیشگی پایین شما می شود و حالت شیدایی و تغییرات بالا و پایین ندارد. تفاوت های زیادی بین افسردگی و بیماری دوقطبی وجود دارد.