پف چشم علل مختلفی دارد از قبیل آلرژی، احتباس مایعات، مواد حساسیت زا درون محصولات آرایشی و بهداشتی، التهاب ملتحمه چشم، استرس، کمبود خواب و افزایش سن. پف زیر چشم گرچه ممکن است خوشایند به نظر نیاید، اما علت بیماری جدی یا خاصی نیست مگر اینکه با دیگر علائم خاصی همراه باشد. برای بهبود پف زیر چشم راه حال هایی متغیر همچون تغییر دادن شیوه زندگی و محصولات آرایشی و بهداشتی ویژه تا جراحی موجود است. در این مقاله از بخش چشم و چشم پزشکی دکتر سلام به بررسی علل پف چشم و راه های درمان آن می پردازیم. در این مقاله ما مجموعه ای از عوامل اصلی و متداول موارد را مورد بررسی قرار می دهیم و خواهیم گفت چطور می توانید از شر آن ها خلاص شوید و در چه صورتی باید به پزشک مراجعه کنید.
پف چشم چیست؟
بیدار شدن و دیدن پف زیر چشم ها می تواند ناخوشایندتر از هر مسئله ای باشد و این چیزی است که بسیاری از افراد روز به روز در اینه متوجه آن می شوند. بسیاری فکر می کنند علت این پدیده تنها می تواند کمبود خواب و یا افزایش سن باشد اما این موضوع نه چندان دلچسب، کمی پیچیده تر از این حرف هاست. چه چیزی موجب پف زیر چشم ها می شود؟ آیا مسئله نگران کننده ای است؟ و اینکه چکاری میتوان کرد؟
عوامل متداول پف زیر چشم ها
استرس
کمبود خواب شبانه می تواند به پف زیر آن و حلقه های سیاه چشم منجر شود اما آیا می دانستید استرس در اکثر مواقع علت اصلی می باشد؟ تحقیقات نشان می دهند که استرس می تواند تعادل نمک بدن را بر هم بزند و هنگامی که نمک بدن شما از تعادل خارج شود احتمال احتباس آب بالا می رود.
آلرژی ها
پف چشم ها می تواند به دلیل آلرژی (حساسیت) فصلی باشد. زمانی که پوست شما در معرض آلرژن ها (مواد حساسیت زا) قرار می گیرد (مانند گرد و غبار، گرده گل و شوره پوست گربه) موجب این می شود که بدن شما موادی به نام هستامین ترشح کند و این مواد باعث واکنش بر روی پوستتان می شوند و چون پوست دور چشم های ما به طرز مخصوصی نازک است، ورم در این نواحی بیشتر به چشم می آید. یک شیوه برای متوجه شدن پف زیر چشم در اثر حساسیت این است که چشم ها دچار خارش و ابریزش می شوند. زمانی که شما چشم هایتان رو می خارانید موجب افزایش حساسیت پوست و وخامت پف هایتان می شوید.
احتباس آب
دقت کردید وقتی غذاهای پر نمک می خورید در بخش وسط بدنتون یه نوع حالت احتباس و پر بودن ایجاد می شود؟ این حالت احتباس و پر بودن در اطراف چشم ها نیز می توانند ایجاد شوند. بدن شما ممکن است به علل مختلفی اعم از خوردن غذا های سرشار از سدیم، مصرف مفرط الکل و سندروم پیش قاعدگی آب را حبس کند. گرچه مقدار دریافتی روزانه سدیم 2400 میلی گرم است اما انجمن قلب آمریکا محدود کردن این مقدار را به 1500 میلی گرم توصیه می کند.
محرک ها
اگر پف زیر چشم دارید بهتر است به مواد تشکیل دهنده محصول ارایشی و بهداشتی که اخیرا استفاده نمودید توجه کنید. برخی از مواد تشکیل دهنده مانند گیاه فندق افسونگر، الکل، رایحه ها و عصاره مرکبات می توانند برای پوست حساس دور چشم های شما آزار دهنده باشند. مشورت کردن با یک متخصص پوست قبل وارد کردن هر محصول جدیدی به محصولات پوستی خود ایده خوبی می باشد خصوصا زمانی که نوع پوست شما حساس نیز باشد.
التهاب ملتحمه چشم (چشم صورتی)
التهاب ملتحمه چشم (Conjunctivitis ) یک نوع التهاب می باشد که با پف دور چشم ها همراه است، به خصوص در زمانی که نوع این التهاب با آلرژی همراه باشد معمولا موجب گرفتار شدن هر دو چشم و خارش و خروج ترشحات آبکی از آن ها می شود.
در صورتی که نوع التهاب ملتحمه چشم از نوع ویروسی یاآلرژیک باشد ممکن است با عطسه یا دیگر علائم همراه پف چشم ها باشد باشد. این نکته را نیز به یاد داشته باشید که علامت صورتی لزوما با قرمزی چشم ها به صورت آشکار همراه نمی باشد مخصوصا زمانی که علت عفونت ویروسی باشد به جای باکتری.
افزایش سن
همه می دانیم که پوست ما با افزایش سن تغییر می کند. یک علتش این است که نیروی جذبه بر علیه پوست ما کار می کند و آن را به سمت پایین می کشد. در کنار این علت دیگرش تولید کلاژن است که ساختار پوست را محکم نگه می دارد و کلاژن به افزایش سن تولیدش کمتر می شود و این باعث می شود پوست اطراف چشم های ما آویزان شود. در همین حال اعضایی که حاوی چربی های محافظ دور چشم هستند ضعیف شده و باعث جا به جایی نادرست چربی می شود که این ها خود موجب پف می شود.
چگونه از شر پف زیر چشم ها خلاص شویم
راه های مختلفی برای حل این مشکل وجود دارد که بر عواملی چون شدت آن ها، مدت زمانی که ایجاد شده اند و مقاوت آن پایدار می باشند.
توصیه ها
- مصرف نمک که موجب احتباس آب دور چشم ها می شود کم کنید.
- مصرف الکل را کاهش داده و آب فراوان بنوشید تا دچار کمبود آب نشوید.
- به علت اینکه پتاسیم موجب دفع مایعات اضافی از بدن می شود، می توانید از موادی که دارای پتاسیم هستند در رژیم غذایی تان استفاده کنید. برای اشاره چند مورد می توان به سبزی های برگ دار، لوبیاها و دیگر بقولات اشاره کرد. از مکمل پتاسیم هم می توانید استفاده کنید.
دکتر ایوانز (Dr. Evans) عقیده دارد شیوه های طبیعی برای پف چشم ها مانند استفاده از کمپرس نمناک چای که به علت وجود تانیک اسید می تواند موجب بهبود ورم شود و استفاده از کمپرس های سرد و استراحت کافی می تواند سودمند باشد.
ایشان می گوید مالیدن پماد Prepration H (که نوعی داروی ضد شقاق آمریکایی است) می تواند موجب بهبود شود و همچنین پمادهایی حاوی اسید هیالورونیک می توانند سودمند واقع شوند.
اگر فکر می کنید آلرژی مسبب این حالت است می توانید از آنتی هیستامین های بدون نسخه، قطره های چشمی و محلول های شستشوی چشم استفاده کنید. البته بهترین کار این است که از مواد و موارد حساسیت زا دوری کنید و اینکه اگر موارد دارویی ضد الرژی بدون نسخه به شما کمکی نکرد باید به یک پزشک مراجعه کنید.
راه دیگر درمان پف چشم ها می تواند استفاده از کرم مناسب باشد. برای مثال محصولی با مواد ضد التهاب مانند آلفا لیپئیک اسید (Alpha Lipoic Acid) و نیکوتین آمید (Nicotinamide) و یا چای سبز ایده آل می باشد. همچنین می تواند از محصولات دارای کافئین استفاده کنید به دلیل اینکه کافئین با انقباض رگ های باعث سفت به نظر رسیدن پوست صورت شما می شوند.
حقیقتا یک تحقیق علمی منتشر شده در حوزه فیزیولوژی و فارماکولوژی پوست اذعان دارد که کافئین دارای خاصیت انتی اکسیدانی بالقوه بوده و از پوست در مقابل اشعه فرا بنفش (UV) محافظت کرده و فرایند پیری پوست را کند تر می کند. یک تحقیق دیگر منتشر شده در ژورنال داروسازی کاربردی علمی (Applied Pharmaceutical Science) نشان داد که یک ژل چشمی حاوی کافئین پف چشم ها را در افراد کاهش داده است.
اگر واقعا از پف چشم هایتان خسته شده اید و از هیچ راهی پیشرفتی حاصل نداشتید، جراحی زیبایی یک گزینه در پیش رو می باشد. برای مثال جراحی پلک (Blepharoplasty) موجب از بین رفتن یا جا به جایی چربی و پوست های زائد شده که مشکلات به بار آورده اند.
با توجه به ماهیت و شدت مشکلتان، پزشک معالج ممکن است شیوه لیزر درمانی (Laser Resurfacing Treatment) که موجب ضخامت و تنگی پوست زیر چشم ها می شود، به همراه روشن کردن پیگمان های زیر چشمتان در آن واحد توصیه کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید
خوشبختانه معمولا پف چشم ها علت یک مورد جدی نیست. با این حال تحقیقی در سال 2007 منتشر شده در ژورنال زیبایی پوست ( Cosmetic Dermatology) ثابت کرد که پف چشم ها برای بسیاری از افراد می تواند ازار دهنده و نگران کننده باشد. اگر این موضوع شما را نگران می کند و بهتر است که آن را پیگیری نمایید تا به راه حال ممکن برسید.
همچنین در برخی موارد نادر پف بر روی پلک ها و زیر چشم ها می تواند نشانه بیماری پر کاری تیروئید باشد و علتش این است که پرکاری تیروئید می تواند باعث ضخیم شدن چربی اطراف چشم ها شود.
دکتر رابین ایوانز (Dr. Robin Evans) متخصص پوست مشغول در مرکز پوست کانکتیکت جنوبی (Southern Connecticut Dermatology) در شهر استمفورد (Stamford) توصیه می کند اگر علائمی اضافی مانند بیماری تیروئید که شامل خستگی، یبوست، افزایش وزن، خشکی پوست و مو و یا احساس سرما دارید باید به پزشک مراجعه کنید.
او همچنین می گوید اگر ظهور پف چشم ها ناگهانی یا بیش از حد باشد باید به پزشک مراجعه کنید حتی اگر صرفا موضوع زیبایی در میان باشد.
اگر تنها فکر می کنید که التهاب ملتحه چشم دارید چه؟ گرچه التهاب ملتحمه چشم به خودی خود در عرض یک هفته از بین می رود اما اگر بیش از ده روز گذشت و التهاب از بین نرفت باید به پزشک مراجعه کنید. اگر علت التهاب باکتریایی باشد ممکن است به قطره های چشمی نسخه ای احتیاج پیدا کنید که سریع تر روند درمان پیش رود.
دکتر ایوانز می گوید اگر داروی های بدون نسخه ضد الرژی کارساز نباشند باید با پزشک در جهت درمان های موجود مشورت کنید.