تغییرات ظاهری یک خال می تواند نشانه ای از ملانوما (تومور سیاه رنگ قشرعمیق پوست) باشد. متخصصان بهداشت توصیه می کنند که ماهی یک بار باید برای نشانه های سرطان پوست و بیماری های پوستی دیگر مثل ملانوما، پوست خود را چک کنیم، اما واقعا چطور می شود متوجه شد که یک خال، خال گوشتی و کک و مک، عادی و یا غیر عادی است؟ و اگر شما تعداد زیادی خال بر روی بدن خود از جمله نقاط سخت در پشت و یا گردن تان داشته باشید؛ چه اتفاقی می افتد؟ از کجا شروع می کنید؟ در این مقاله از بخش زیبایی، پوست و موی دکتر سلام به بررسی ملانوما و سرطانی شدن خال های گوشتی می پردازیم.
ملانوما چیست؟
در حالی که یک متخصص پوست تنها فردی است که می تواند واقعا بین یک خال طبیعی و غیر عادی تفاوت قائل شود و اختلاف و نشانه های هرکدام را متوجه شود، اما در هر صورت چند نکته وجود دارد که شما می توانید آن ها را در خانه امتحان کنید تا هرگونه بیماری را تشخیص دهید.
با درک این موضوع که ملانوما در افراد دارای پوست سفید معمول تر است، اما می تواند برای هر کسی اتفاق بیفتد. البته کسانی که در معرض بیش از حد نور خورشید قرار دارند احتمال ابتلا به این بیماری برای آن ها بیشتر است. تاریخچه ژنتیک وسابقه ی خانوادگی نقش بزرگی در تعیین اینکه آیا ممکن است فرد به سرطان مبتلا شود یا نه نقش مهمی ایفا می کند، بنابراین همیشه بهتر است که از ایجاد فرضیاتی در مورد فاکتورهای ریسکی اجتناب کنید.
معاینه کردن خودتان گاهی ممکن است دشوار باشد، اما چند نکته ساده وجود دارد که می تواند به شما کمک کند. با دانستن قاعده هشتایی سرطان پوست و ملانوما، شروع می کنیم:
قانون ABCDE برای تشخیص ملانوما
قاعده ABCDE ابزاری است که به شما کمک می کند در هنگام معاینه خال های گوشتی، کک و مک و دیگر لکه های پوست بدن خود، ناهنجاری هایی را تشخیص دهید. هر حرف نشان دهنده یک ویژگی غیر عادی است: عدم تقارن، مرز، رنگ، قطر و تکامل.
اینها نشانه های کلی و عمومی برای مراقبت و تعیین سلامت پوست شما هستند چون همه ی سرطان های پوستی در حال توسعه و پیشرفت کرده این ویژگی ها را ندارند. برخی از آن ها ممکن است بی رنگ شده باشند اما همچنان متقارن باقی مانده باشند. سایر موارد و بیماری های دیگر ممکن است به سرعت در حال رشد باشند اما ویژگی که در فهرست بالا ذکر شده است را نداشته باشد.
قانون ABCDE بسیار ساده است که باید به یاد داشته باشید:
تقارن: خال های معمولی و یا کک و مک عادی کاملا متقارن هستند. اگر بخواهید بین آن ها یک خط بکشید، دو نیمه متقارن به دست خواهید آورد. در برخی از سرطان های پوستی، خال ها در هر دو طرف یکسان به نظر نمی رسند و تقارن ندارند.
مرز: مرز یا لبه خال ها در ملانوما اغلب نامرتب، ناهموار یا تار هستند.
رنگ: خال های معمولی و نرمال از لحاظ رنگ یکدست هستند و همگی به یک رنگ دیده می شوند. زمانی که این خال ها بیش از یک رنگ یا رنگ های مختلفی داشته باشند غیر عادی در نظر گرفته می شوند. این می تواند شامل روشن شدن یا تیره شدن یک خال نیز باشد. ظاهر کلاسیک ملانوما اغلب رنگی شبیه به “قرمز، سفید و آبی” دارد و خال هایی با این طیف رنگ؛ ملانوما تلقی می شود.
قطر: اگر یک خال بزرگ تر ازیک پاک کن کوچک (در حدود ۱ / ۴ اینچ یا ۶ میلی متر) باشد، غیر عادی تلقی می شود. این موضوع در مورد خال هایی صدق می کند که ابنرمالیتی و یا موارد غیر طبیعی دیگری ندارند.
بلندی یا ارتفاع: بلندی یک خال به هر گونه تغییر در تقارن، مرزها، رنگ ها و یا قطر خال موجود اشاره دارد. ارتفاع غیرطبیعی یک خال به زمانی اشاره دارد که ارتفاع آن تغییر کرده باشد.
برخی پزشکان در حالی که به طور معمول در قانون ABCDE دخالتی ندارند، شروع به افزودن حرف “F” برای “نگاه مضحک” کرده اند و بیانگر این است که واکنش فرد در صورتی نقش دارد که مشخص کند آیا این لکه ممکن است مورد توجه قرار بگیرد یا خیر. اگر توجه تان به یک خال جلب شد که ظاهر بامزه ای داشت، عجیب و غریب بود و هم چنین خشک شده بود یا می خارید؛ باید آن را به پزشک نشان داده تا در صورت وجود بیماری مطلع شوید
نکته نهایی
اگر شما با یک خال غیر عادی و یا کک و مکی ابنرمال در هر جای بدن خود برخورد کردید، سعی کنید وحشت نکنید و نترسید. به راحتی اولین قرار ملاقات خود را بگذارید تا پزشک خود را ببینید (که باید ترجیحا متخصص پوست دارای مجوز و پروانه مطب باشد). ممکن است مسئله جدی و خطرناکی نباشد، اما حتی اگر مشکلی وجود داشته باشد، حداقل در موقعیتی هستید که آن را زودتر درمان کنید.
و به خاطر داشته باشید که قرار گرفتن در معرض آفتاب تنها دلیل اختلالات پوستی ناگهانی نیست. تغییرات هورمونی در دوران بلوغ و دوران بارداری نیز می تواند موجب تغییرات پوستی شود که معمولا بی ضرر است و بیماری حادی ایجاد نمی کند. درهمین حال، اگر شما تعداد زیادی کک و مک و خال داشته باشید، یک کاتالوگ عکس دیجیتال از آن ها را تهیه کنید.
از یکی از دوستان یا اعضای خانواده خود بخواهید ببینند که آیا این خال در کمر شما قرار دارد یا جای دیگری است که دیده نمی شود. سپس می توانید ماهیانه آن را مقایسه کنید وبا عکس های قبلی اش تطابق بدهید تا ببینید تغییری در آن ایجاد شده است یا خیر؛ و یا حتی می توانید آن را با عکس های مرجع و اصلی خود و انواع خال های نرمال و غیرنرمال مقایسه کنید.
و در نهایت، با این حال اگرهمچنان در حالی که پزشک به شما اطمینان داده است که جایی برای نگرانی وجود ندارد و هیچ مشکلی ندارید؛ استرس داشتید؛ برای اقدام دوم تردیدی نکنید. اگر به چیزی شبیه ملانوما شک دارید؛ حتما محتاط عمل کنید و به طور کامل بررسی ها را انجام دهید.