با علم ریتم شبانه روزی و تاثیر آن بر خواب آشنایی دارید؟ ارتباط زمان با خواب، بیداری، هورمون ها و متابولیسم چیست؟ ریتم شبانه روزی ممکن است دشوارترین مفهوم برای درک خواب در دنیای پزشکی باشند. زبان گیج کننده بسیاری وجود دارد که به علم وابسته بوده و به راحتی به دست نمی آید. خوشبختانه، با درک اولیه از علم، ریتم شبانه روزی را می توان به دست آورد و ممکن است به توضیح برخی موارد بی خوابی، خواب آلودگی در طول روز و اختلالات دیگرخواب کمک کند. در این مقاله از بخش عمومی دکتر سلام در مورد علم ریتم شبانه روزی و تاثیر آن بر خواب بحث می کنیم.
چرخش زمین و ریتم شبانه روزی
چرخش ۲۳ ساعته و ۵۶ دقیقه زمین، ریتم های قابل پیش بینی نور، دما، غذا و فعالیت شکارچیان را فراهم می کند و از طریق تکامل تطبیقی، متابولیسم بدن و حتی رفتارهای ما برای پاسخ به این زمان بندی دقیق برنامه ریزی شده اند.
در سال ۱۹۵۹، فرانتس هال برگ واژه شبانه روزی را از معنای لاتین “حدود یک روز” ابداع کرد که تعداد زیادی سیکل های تقریبی ۲۴ ساعته را شرح می دهد و تقریبا در هر ارگانیسم روی کره زمین تولید می شوند.
ساعت داخلی بدن و ریتم شبانه روزی
در بدن ما یک سیستم وجود دارد که زمان را اندازه گیری می کند و بسیاری از فرآیندهای داخلی را با رویدادهای روزانه در محیط همگام می کند. برخی از این فرآیندهای مهم عبارتند از:
- خواب و بیداری
- متابولیسم
- دمای بدن
- مقدار کورتیزول در بدن
- مقادیر ملاتونین
- هورمون های دیگر (هورمون رشد، هورمون تیروئید و غیره)
کنترل این الگوها در آرایش ژنتیکی ما وجود دارد. ماشین آلات ریتم هایی را همگام و هماهنگ می کند که به طور مستقل از تاثیرات بیرونی باقی می مانند.
اولین ژن پستانداران، در سال ۱۹۹۴ شناسایی شد. چندین ژن اضافی نیز شناسایی شده اند که یک ساعت مولکولی مرکزی را تشکیل می دهند و باعث افزایش عملکرد سلولی، بافت و اندام های دیگر می شوند.
هر سلول در بدن ما از الگوی شبانه روزی پیروی می کند، یک سمفونی فوق العاده از واکنش های بیوشیمیایی که به طور کامل براساس منابع موجود برنامه ریزی شده است و توسط گروه کوچکی از سلول ها در بخش قدامی هیپوتالاموس کنترل می شود.
از طریق هورمون ها و دیگر تاثیرات نامشخص، راهنمای مرکزی ساعت های محیطی را هماهنگ می کند که در سلول های قلبی، کبدی، و بافت چربی وجود دارند. نور توسط چشم ها دریافت می شود و از طریق شبکیه چشم به طرف اعصاب بینایی منتقل می شود.
در بالای کیازمای بینایی، که در آن دو عصب بینایی از پشت چشم عبور می کنند، هسته سوپراکیازماتیک (SCN) قرار می گیرد. این ساعت اصلی بدن است. این امر فرآیندهای فیزیولوژیکی متعددی را که برای زمان بندی نور و تاریکی در محیط شرح داده می شوند، مورد بررسی قرار می دهد.
این الگوها بدون نشانه های زمانی خارجی باقی خواهند ماند، اما ممکن است کمی از طول روز زمین شناسی متفاوت باشند. در نتیجه، بدون بازنشانی های مجدد و نکات آن، زمان بندی این فرایندها ممکن است به تدریج ناهماهنگ شود.
میزان درجه تغییر ممکن است به برنامه ژنتیکی افراد بستگی داشته باشد. بیشتر افراد یک ساعت داخلی دارند که بیش از ۲۴ ساعت طول می کشد. درک شده است که ژنتیک ما و تعامل مان با عوامل محیطی دیگر – به خصوص در معرض نور خورشید صبحگاهی قرار گرفتن – ممکن است تاثیرات مهمی بر تنظیم مجدد ساعت داخلی داشته باشد. این تاثیرات خارجی “zeitgebers” نامیده می شوند.
خارج از همگام سازی:
هنگامی که ساعت داخلی با محیط و مسئولیت های اجتماعی ما هماهنگ است، اختلالات شبانه روزی همانند بی خوابی و سندروم خواب به تاخیر افتاده ممکن است رخ بدهد. با قطع کامل دریافت نور، همان طور که در نابینایی کامل رخ می دهد، یک ریتم غیر ۲۴ ساعته اتفاق می افتد.
این شرایط اغلب با بی خوابی و خواب آلودگی بیش از حد در روز و همچنین بی نظمی در ریتم خواب و بیداری همراه است که باعث عملکرد و رفتار نادرست در اجتماع و محل کار می شوند. خوشبختانه، درمان اختلالات ریتم شبانه روزی می تواند بسیار موثر باشد و یک پزشک خواب مورد تائید وبا صلاحیت می تواند راهنمایی های مفیدی به شما بدهد.
