حتی فکر کردن در مورد هموروئید یا بواسیر نیز می تواند ناراحت کننده باشد. با اینکه این شرایط در میان بزرگسالان شایع است، می تواند در بین نوزادان و کودکان نوپا نیز شیوع داشته باشد. هموروئید دردناک نوزادان با مراقبت های پزشکی و خانگی قابل کنترل است. با مطالعه این مقاله از بخش سلامت کودک دکتر سلام، متوجه علل ایجاد هموروئید در نوزادان و نشانه ها و روش های درمان آن خواهید شد.
هموروئید یا بواسیر چیست؟
این وضعیتی است که در آن بافت ها و رگ های خونی امتداد شیار مقعدی متورم می شوند. اصطلاح “هموروئید” در واقع برای بافت نرمی استفاده می شود که در داخل شیار مقعدی و یا در خارج آن قرار می گیرد. به طور معمول، هموروئید به عنوان یک بالشتک عمل می کند. اما هنگامی که متورم شد، تمایل دارد که از مقعد بیرون بزند و درد و ناراحتی های مداومی ایجاد کند.
اصطلاح “هموروئید” نیز برای اشاره به وضعیت ملتهب این بافت به کار می رود. نوزادان نیز دارای بافت های هموروئیدی هستند که گاهی اوقات می توانند متورم شوند.
علل هموروئید یا بواسیر در کودکان چیست؟
علت اصلی هموروئید یا بواسیر ، فشار بر رگ های خونی و بافت های ناحیه ی رکتال است. فشار مکرر بر روی عروق خونی باعث التهاب و در نهایت انسداد مقعدی می شود. در اینجا چند دلیل وجود دارد که چرا ممکن است به بافت مقعد یک کودک فشار وارد شود:
- یبوست: یبوست باعث ایجاد فشار مکرر بر روی بافت مقعدی به منظور دفع مدفوع می شود که اغلب شایع ترین علت هموروئید است.
- اسهال: اسهال باعث می شود که نوزاد در طول روز، بارها دفع مدفوع داشته باشد که این مهم، می تواند باعث بیرون زدگی بافت های هموروئیدی گردد.
- رژیم غذایی کم فیبر و هیدراتاسیون ضعیف (در مورد کودکان نوپا): فیبر و آب برای دفع راحت مدفوع، حیاتی هست. جذب پایین فیبرهای غذایی و مصرف پایین آب می تواند مدفوع را سفت کند، که برای دفع به فشار بیشتری نیاز داشته باشد.
- آموزش نامناسب توالت: کودکان نوپا به سبب توصیه های نادرست در مورد آموزش “مستراح اطفال” ممکن است به صورت نشسته دفع مدفوع داشته باشند که این؛ کار را برایشان سخت تر می کند. فشارهای تکراری- حتی بدون یبوست یا اسهال- ممکن است باعث انسداد شود.
- ناهنجاری های ژنتیکی: برخی از کودکان به سبب ناهنجاری در دستگاه گوارش خود، ممکن است دچار هموروئید شوند. افرادی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند، بیشتر مستعد ابتلا به آن می باشند.
یبوست و اسهال ممکن است دو علت شایع بیماری هموروئید یا بواسیر ، در کودکان باشد. اما این دو حالت، چطور سبب هموروئید می شوند؟
بیشتر بخوانید: برای معالجه هموروئید یا بواسیر بهترینها از نظر طب سنتی کدامند
این عارضه چگونه در کودکان شیوع پیدا می کند؟
هموروئید یا بواسیر در میان نوزادان و کودکان نوپا نادر هست. مطالعه ای پیرامون مشکلات آنورکتال در کودکان، میزان بروز هموروئید را تنها در حدود 4.2 درصد تخمین زد. خطر این انسداد زمانی معنی دار می شود که کودک به سن نوجوانی و جوانی برسد.
اگر کودک شما به هنگام نشستن یا استراحت بر روی پشت و یا در حین دفع مدفوع؛ در قسمت مخرج خود احساس ناراحتی کند و مداوما گریه کند، بهتر است که علائم هموروئید او را بررسی کنید.
علائم هموروئید یا بواسیر چیست؟
در صورتی که یک نوزاد یا کودک نوپایی هموروئید داشته باشد؛ والدین باید به علائم زیر توجه داشته باشند:
- لکه های خون در پوشک و مدفوع: این اولین نشانه ی بیماری هموروئید است. قبل از دور انداختن پوشک کودکتان بهتر است آن را ملاحضه کنید. متورم شدن رگ های هموروئیدی می تواند باعث دیده شدن خون در مدفوع کودک شود. لکه های خونی در پوشک و مدفوع می توانند نشان دهنده ی این باشند که کودک دچار انسداد شده است. این نشانه، جلوتر از یبوست های مکرر مبنی بر بیماری هموروئید است.
- اتهاب، قرمزی و خونریزی مقعد: اگر خون در مدفوع و پوشک کودک وجود داشته باشد، دریچه مقعد نوزاد را بررسی کنید. هموروئید خارجی- در کنار التهاب اطراف مقعدی- با قرمزی همراه است. موارد حاد، سبب خونریزی مختصری در اطراف مقعد خواهد شد.
- خارش و تحریک: هموروئید باعث ایجاد خارش و ناراحتی در ناحیه پایینی لگن می شود. کودک مبتلا به هموروئید بارها و بارها سعی دارد که مخرج خود را لمس کند. کودکان نوپای بزرگتر ممکن است مخرج خود را بخارانند و حتی ممکن است از ناراحتی در اطراف مقعد خود شکایت کنند.
زمانی که خونی در پوشک یا مدفوع کودکتان مشاهده کردید بهتر است که سریعا به یک پزشک مراجعه کنید.
چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشکان هموروئید نوزادان و کودکان نوپا را می توانند با بررسی بصری منطقه مقعدی شان تشخیص دهند. اگر هموروئید داخلی و غیر قابل تشخیص باشد، ممکن است یک معاینه فیزیکی مورد نیاز باشد.
دکتر به آرامی ناحیه اطراف مقعد را با انگشتان دستکش دار خود لمس می کند و هر نشانه ای مبنی بر خونریزی هموروئید داخلی را بررسی می کند.
به احتمال زیاد سایر روش های تشخیصی مانند آنوسکوپی و پروکتوسکوپی (با استفاده از یک پروب به ترتیب به منظور بررسی مقعد و رکتوم) در نوزادان و کودکان نوپا استفاده می شود. این روش ها ممکن است زمانی مورد استفاده قرار گیرند که خونریزی از قسمت های دستگاه گوارشی- به غیر از مقعد- باشد.
روش درمان هموروئید یا بواسیر در نوزادان چیست؟
هموروئید ممکن است با استفاده از داروها، درمان های خانگی و تغییر شیوه زندگی درمان شود.
- درمان دلایل مزمن: این مورد، اولین گام در درمان علت اصلی انسداد است. بنابراین اگر کودک دچار یبوست یا اسهال باشد، پزشک به درمان این شرایط می پردازد. هنگامی که این مشکلات حل شدند، چند روز زمان می برد تا التهاب به خودی خود برطرف شود.
- حمام گرم: حمام آب گرم برای تسکین تحریک ناشی از هموروئید، مفید است. اجازه دهيد کودکتان دو بار در روز، در حدود 10 دقيقه با آب ولرم حمام کند. آب گرم، بافت هموروئید و رگ های خونی ملتهب را آرام می کند، در نتیجه سوزش آن را تسکین می بخشد. به طور کلی؛ حمام برای نوزادان بسیار آرامش بخش هست و به آنها کمک می کند تا احساس بهتری داشته باشند.
- تغییرات در رژیم غذایی: غذاهای آبکی و غنی از فیبر مانند: غلات کامل، هویج، کلم بروکلی، سیب و پرتقال را در رژیم غذایی کودک نوپای خود بگنجانید.
- کرم های آنتی هموروئید: این کرم ها خارش در ناحیه ی مقعدی را از تسکین می دهند. توجه داشته باشید که از این کرم ها بیش از میزان توصیه شده توسط پزشک مصرف نکنید. این کرم ها باید برای یک دوره محدودی مورد استفاده قرار گیرند چرا که تنها زمانی مورد نیاز هستند که کودک از خارش شدید رنج ببرد.
رفع علت اصلی مشکل، باید در درمان بواسیر به نوزادتان کمک کند. هم چنین شما می توانید برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری چند برنامه مراقبتی را در منزل خود امتحان کنید تا از این وضعیت جلوگیری کنید و کودک را از درد کشیدن نجات دهید.
روش های جلوگیری از ابتلا به آن چیست؟
سه اقدام زیر می تواند به کاهش احتمال ابتلا به هموروئید در کودکان و نوزادان کمکتان کند:
- یبوست و اسهال کودک را چک کنید: به علائم اولیه یبوست و اسهال توجه داشته باشید چون این مشکلات در صورت چک نشدن می توانند منجر به انسداد شوند. اسهال، منجر به دفع مکرر مدفوع آبکی می شود، در حالی که یبوست سبب مدفوع سفت و توده ای می شود. درمان سریع؛ خطر ابتلا به هموروئید را کاهش می دهد.
- آموزش صحیح توالت: به کودکان نوپا بگویید تا به خودشان فشار نیاورند. همچنین، آن ها را مجبور نکنید تا در یک مدت زمان محدودی اجابت مزاج خود را به اتمام برسانند. اجازه دهید روی صندلی آموزش مستراح یا توالت بنشینند و منتظر بمانند تا بطور طبیعی و به راحتی اجابت مزاج داشته باشند. تمرین روی این آموزش ها از فشار و التهاب هموروئید در کودکان نوپا ممانعت به عمل می آورد.
- رژیم غذایی متعادل: به کودک نوپای خود ترکیب مناسبی از مواد غذایی جامد غنی از فیبر بدهید. آن ها را تشویق کنید که به اندازه کافی آب بنوشند تا همیشه بدنشان هیدراته باشد.
بیماری هموروئید ناراحت کننده است و ممکن است در فعالیت های روزمره کودک اختلال ایجاد کند. اگرچه این وضعیت در میان نوزادان نادر است، اما بهتر است که مراقب کودک خود باشید و علائم این بیماری را برای حل به موقع این مشکل بررسی کنید. توجه داشته باشید که هموروئید؛ نهایتا با رژیم غذایی مناسب، برطرف کردن سریع یبوست و اسهال و آموزش صحیح توالت قابل اجتناب است.
