اسید چرب امگا 3 برای سلامتی بسیار مهم است. بهترین راه برای اینکه به اندازه کافی از آن را به بدنمان برسانیم این است که تمام غذاهی اشباع شده از امگا 3 مثل ماهی چرب را بخورید. اگر به اندازه کافی ماهی چرب نمی خورید، ممکن است بخواهید از مکمل ها استفاده کنید. با این حال که صدها نوع از مکمل های مختلف امگا 3 در دسترس است، همه شان فواید یکسانی برای سلامتی ندارند. این راهنمای دقیق از بخش تغذیه دکتر سلام، همه چیزهایی که در مورد مکمل های امگا 3 نیاز است تا بدانید را در اختیارتان قرار می دهد.
امگا 3 در انواع مختلفی وجود دارد:
روغن ماهی در دو فرم طبیعی و فرآوری شده می آید. فرآوری شدن می تواند بر شکل اسیدهای چرب تاثیر بگذارد. این مهم است چراکه بعضی از انواع آن بهتر از بقیه جذب می شوند.
- ماهی: در کل قسمت های ماهی اسید چرب امگا 3 به عنوان اسید چرب آزاد، فسفولپید و تری گلیسیرید وجود دارد.
- روغن ماهی: در روغن های ماهی سنتی، امگا 3 بیشتر به صورت تری گلیسیرید وجود دارد.
- روغن ماهی فرآوری شده: زمانی که روغن ماهی فرآوری می شود، و آن را خالص یا غلیظ می کنند، تبدیل به اتیل استر شده که در طبیعت یافت نمی شود.
- تری گلیسیرید اصلاح شده: اتیل استر در روغن ماهی فرآوری شده میتواند دوباره به تری گلیسیرید تبدیل یابد که پس از آن تری گلیسیرید اصلاح شده نامیده می شود.
همه این 4 نوع برای سلامتی مفید هستند اما مطالعات نشان داده است که جذب امگا 3 از نوع اتیل استیل به اندازه انواع دیگر خوب نیست.
به عنوان یک قاعده کلی، جذب امگا 3 به صورت اسید چرب آزاد (بیشتر در غذاها پیدا می شود) 50% بیشتر از تری گلیسیرید، و جذب تری گلیسیرید 50% بیشتر از اتیل استرهاست.
روغن ماهی طبیعی و میزان امگا 3 آن
این نوع روغن از بافت های چرب ماهی ها می آید و بیشتر به شکل تری گلیسیرید است و نزدیک ترین چیز به ماهی واقعی ست. روغن ماهی طبیعی مواد مغذی متفاوتی را در بر دارد. حدود 30% از این روغن امگا 3 است درحالی که 70% باقی مانده شامل سایر اسیدهای چرب می شود که می تواند به جذب آن کمک کند.
به علاوه روغن ماهی طبیعی حاوی ویتامین A و D است. اگر تخمیر شده باشد، همچنین ویتامین K2 هم خواهد داشت.
سالمون، ساردین و جگر ماهی کاد در بین سایر ماهی ها رایج ترین منبع طبیعی روغن ماهی هستند. این روغن ها معمولا به صورت مایع دیده می شوند و در مقابل اکسیداسون نسبت به روغن های فراوری شده مقاوم تر هستند.
روغن ماهی فرآوری شده
روغن ماهی فرآوری شده معمولا تصویه و غلیظ می شود که آن را به اتیل استر تبدیل می کند. تصفیه آلودگی هایی مانند جیوه و بیفنیل پل کلر (PCBها) را از آن می زداید. غلیظ کردن نیز می تواند باعث افزایش سطح اسید چرب امگا 3 از نوع EPA و DHA شود. در حقیقت، این روغن شامل 50 تا 90 درصد EPA و یا DHA خالص است.
روغن ماهی فرآوری شده اکثریت بازار را تشکیل می دهد چرا که ارزان بوده و معمولا به شکل کپسول می آید و این نوع در بین مصرف کننده ها بسیار پر طرفدار است.
بدن روغن ماهی فرآوری شده را به خوبی روغن طبیعی جذب نمی کند چرا که در حالت فراوری شده به شکل اتیل استر در می آید. بعضی از کارخانه ها این روغن را مجدد فرآوری می کنند تا اتیل استر را به تری گلیسیرید که جذبش بهتر است، برگردانند.
این روغن ها که به عنوان تری گلیسیرید اصلاح شده ( یا دوباره اصلاح شده) نامیده می شود.، گران ترین نوع مکمل های روغن ماهی هستند که تنها بخش کوچکی از بازار را تشکیل می دهند.
روغن کریل و مقدار امگا 3 آن
روغن کریل از کریل مربوط به قطب جنوب استخراج می شود که یک حیوان کوچک شبیه میگو است. روغن آن حاوی امگا 3 در دو حالت تری گلیسیرید و فسفولپید است.
مطالعات متعدد نشان داده است که امگا 3 از فسفولپید در روغن ماهی به همان اندازه تری گلیسیرید در روغن ماهی، گاهی اوقات حتی بیشتر جذب می شود.
روغن ماهی در مقابل اکسیداسیون بشدت مقاوم است چراکه به طور طبیعی آنتی اکسیدان های قوی به نام آساتکسانتین دارد. به علاوه با توجه به این که کریل بسیار کوچک است و طول عمر کوتاهی دارد، بنابراین نمی تواند آلاینده های زیادی را در طول زندگی اش انباشه کند. بنابراین روغنش به فرآوری نیاز نخواهد داشت و به ندرت در شکل اتیل استر یافت می شود.
روغن صدف لب سبز
صدف لب سبز بومی نیوزلند است و روغن آن عموما در شکل تری گلیسیرید و اسیدهای چرب آزاد یافت می شود. غیر از اسید چرب نوع EPA و DHA همچنین حاوی ETA نیز است. که این نوع نادر اسید چرب امگا 3 در کاهش التهابات حتی بیش از سایر انواع امگا 3 موثر خواهد بود. مصرف این روغن به نظر می رسد که سازگار با محیط باشد.
روغن پستانداران (Mammalian Oil)
روغن امگا 3 پستانداران به شکل تری گلیسیرید طبیعی می آید. علاوه بر EPA و DHA همچنین شامل DPA می شود که این نوع نادر اسید چرب امگا 3 دارای فواید زیادی برای سلامتی است و دارای امگا 6 به شدت پایینی ست.