با علائم کمبود ویتامین B12 آشنایی دارید؟ آیا می دانید که کمبود این ویتامین در بدن باعث بروز چه مشکلاتی می شود؟ در این مقاله از بخش تغذیه دکتر سلام به بررسی علائم کمبود ویتامین B12 می پردازیم. یکی از این علائم بی حسی و سوزن سوزن شدن پوست است. آیا احساس می کنید که دست ها، کف پاها، یا پاهای شما بر روی میخ و سوزن قرار دارند؟ کمبود ویتامین B12 میتواند به غشاهای محافظتی که اعصاب شما را تحت پوشش قرار میدهد، آسیب برساند. بیماری هایی نظیر سلیاک، کرون یا دیگر بیماری های مربوط به روده ممکن است بدن را در رابطه با جذب ویتامین، با مشکل مواجه کنند؛ بنابراین می توانید مقداری از داروهای سوزش معده را مصرف کنید.
کمبود ویتامین B12 و سرد شدن بدن
کمبود ویتامین B12، باعث می شود تا به اندازه کافی، گلبول‌های قرمز سالم به منظور انتقال اکسیژن در کل بدن وجود نداشته باشد (کم‌خونی). این سبب لرزیدن و یخ کردن دست ها و پاها می شود.
مشکلات حافظه و کمبود ویتامین B12
کمبود ویتامین B12 ممکن است منجر به بروز افسردگی، سردرگمی، مشکلات حافظه و زوال عقل شود. همچنین می تواند تعادل شما را تحت تأثیر قرار دهد. مصرف مکمل های ویتامین B12 معمولا خطری ندارد. برای بزرگسالان، پزشکان روزانه 2.4 میکروگرم مکمل را توصیه می کنند. اگر بیشتر از آنچه که نیاز دارید، مصرف کنید، بدن، اضافی آن را از طریق ادرار دفع میکند. با این حال، دوزهای بالا می توانند برخی عوارض جانبی نظیر سرگیجه، سردرد، اضطراب، حالت تهوع و استفراغ را در پی داشته باشند.
احساس ضعف و سستی
عضلات شما ممکن است قدرت و توانایی نداشته باشند. همچنین ممکن است احساس خستگی یا سرگیجه داشته باشید. پزشک میزان ویتامین B12 را در بدن شما بررسی می کند، اما همه این کارها ممکن است مفید نباشد؛ بنابراین به هر نوع علائم و نشانه ای توجه کنید، زیرا میتوانند به آرامی یا به سرعت پیشرفت کنند، پس پزشک خود در جریان بگذارید.
زبان صاف و کمبود ویتامین B12
پزشک شما ممکن است آن را گلوزیت آتروفیک بنامد. کسانی که کمبود ویتامین B12 دارند، پاپیل ها یا برآمدگی های ریز روی زبانشان را از دست می دهند که باعث می شود به نظر برسد که زبانی صاف و براق دارند. عفونت ها، داروها و سایر شرایط نیز در بروز این حالت نقش دارند؛ اما کمبود ویتامین B12 یا دیگر مواد مغذی ممکن است باعث زخم شدن زبان شما شوند.
گیاهخواران مراقب کمبود ویتامین B12 باشند
کمبود ویتامین B12 خیلی نادر است، زیرا بدن شما می تواند به مدت چند سال موادی که دارای ویتامین B12 هستند را ذخیره کند؛ اما گیاهان اصلا ویتامین B12 ندارند؛ بنابراین گیاهخوارانی که هیچ نوع محصول حیوانی را نمی خورند باید برخی از دانه های فرآوری شده از قبیل نان های غنی شده، کراکر ها و غلات را به رژیم غذایی خود اضافه کنند.
تپش قلب
این زمانی است که قلب شما به طور ناگهانی سرعت می گیرد و یا میزان تپش هایش بالا می رود و این تپش را در ناحیه گلو یا گردن خود نیز می توانید احساس کنید. شما می توانید ویتامین B12 مورد نیاز خود را از مرغ، تخم‌مرغ و ماهی تامین کنید؛ اما یکی از بهترین منابع ویتامین B12 که تا کنون به طور منظم در لیست شما نبوده، جگر گاو است.
بالا رفتن سن و کمبود ویتامین B12
با بالا رفتن سن، بدن ممکن است نتواند به خوبی ویتامین B12 را جذب کند و اگر تحت درمان قرار نگیرید، سطح پائین ویتامین B12 میتواند منجر به کم خونی، آسیب عصبی، افسردگی و سایر مشکلات جدی شود. پس مراقب هر نوع نشانه ای باشید و بنا بر توصیه پزشک، یک آزمایش خون انجام دهید.
جراحی کاهش وزن
یکی از رایج ترین جراحی های کاهش وزن، بای پس معده می باشد. پس از جراحی، مواد غذایی، بخشی از معده و روده کوچک را دور می زنند، دقیقا جایی که ویتامین B12 تجزیه شده و مورد استفاده قرار می گیرد. پزشک احتمالا سطح ویتامین B12 را در شما مورد بررسی قرار می دهد و در صورت نیاز، مکمل ها یا داروهای تزریقی را برایتان تجویز می کند.
زخم ها و آفت دهان
این زخم ها ممکن است بر روی لثه ها یا زبان ظاهر شوند. آنها می توانند نشانه ای از کمبود ویتامین B12، کم خونی و یا شرایط دیگر باشند. زخم ها معمولا به خودی خود از بین می روند، اما باید از تماس این زخم ها با موادی که باعث سوزش یا درد آنها می شوند، مانند سرکه، مرکبات و ادویه های تند مانند پودر فلفل تند جلوگیری کرد. برخی از داروهای بدون نسخه نیز می توانند درد شما را تسکین دهند.
داروها و کمبود ویتامین B12
برخی از داروها می توانند سطح ویتامین B12 را کاهش دهند و یا جذب و استفاده از این ویتامین را برای بدن سخت و دشوار کنند. این داروها عبارتند از:
- کلرومفنیکول (کلرومایستین)، نوعی آنتی بیوتیک که برای درمان عفونت استفاده میشود
- مهار کننده های پمپ پروتون مانند لانزوپرازول (Prevacid) و اومپرازول (Prilosec)
- داروهای زخم های گوارشی مانند سایمتیدین (Tagamet) و رانیتیدین (Zantac)
- متفورمین برای دیابت.
پزشک و داروساز خود را درباره تمام دارو ها و مکمل هایی که مصرف می کنید، در جریان بگذارید.
مشکلات گوارشی
به علت کمبود ویتامین B12 ممکن است اشتهای خود را از دست بدهید، بیش از اندازه وزن کم کنید و یا دچار یبوست شوید. اگر سطح ویتامین B12 پائین باشد، پزشک اغلب این ویتامین را به صورت تزریقی، به یک عضله شما تزریق می کند تا مطمئن شود که بدن آن را جذب می کند. گاهی اوقات، مصرف دوزهای بالایی از قرص ها نیز درست عمل می کنند؛ اما به یاد داشته باشید که نشانه های کمبود ویتامین B12 می تواند شبیه به علائم بسیاری دیگر از بیماری ها باشد.
مادران بارداری که گیاهخوار هستند
در مورد مصرف مکمل های ویتامین B12، چه در دوران بارداری و چه در دوران شیردهی، با پزشک خود صحبت کنید. کمبود ویتامین B12 در نوزادان نیز می تواند باعث بروز آسیب های جدی و دائمی به اعصاب و یا سلول های مغزی آنها شود. نوزاد شما هم ممکن است به مکمل های ویتامین B12 نیاز داشته باشد.
