نگرانی های زیادی در خصوص این که آیا مصرف فلوراید برای کودکان بی خطر است یا نه وجود دارد. انجمن دندانپزشکان آمریکا مصرف فلوراید را برای کودکان توصیه کرده است. به هر حال کودکان بیش از بزرگسالان در معرض عوارض مصرف زیاد از حد فلوراید هستند. این به این خاطر است که دندان های آن ها بیشتر در معرض آسیب های ایجاد شده با فلوراید قرار دارد. پس باید هر محصول حاوی فلوراید، از جمله خمیر دندان حاوی فلوراید را به میزانی که توصیه شده برای کودکان استفاده کنید. در این مقاله از بخش دندانپزشکی دکتر سلام به بررسی خمیر دندان حاوی فلوراید و خطرات آن برای کودکان می پردازیم.
فلوراید چیست؟
فلوراید ماده ای معدنی موجود در پوسته زمین است. این ماده به طور طبیعی در آب، خاک و هوا وجود دارد. این ماده را در خمیر دندان استفاده می کنند چون مزایای زیر را دارد:
- از پوسیدگی و کرم خوردگی دندان ها جلوگیری می کند.
- مینای ضعیف دندان را تقویت می کند و از فرسایش آن پیشگیری می کند.
- به ترمیم آسیب های وارده توسط اسید کمک می کند.
- از ایجاد باکتری و پلاک دندان پیشگیری می کند.
میزان فلوراید موجود در خمیر دندان های فلوراید دار از میزان فلوراید موجود در آب بیشتر است اما نباید آن را ببلعید. آیا مصرف زیادی فلوراید خطرناک است؟ مثل سایر مکمل های ویتامین دار یا حاوی مواد معدنی، مصرف زیاد از حد هر چیزی می تواند به جای این مفید باشد مضر باشد.
آیا کودکان می توانند از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنند؟
روی این که آیا فلوراید برای کودکان مناسب است یا نه بحث های زیادی صورت گرفته است. بهتر است که از خمیر دندان حاوی فلورایدی استفاده کنید که مهر تایید کنترل کیفیت از سازمان دارو داشته باشد. مصرف فلوراید برای کودکان به عنوان مکمل توصیه شده است؛ اما در صورتی باید از فلوراید استفاده کرد که در محل زندگی کودک در آب آشامیدنی مصرفی به میزان کافی فلوراید وجود نداشته باشد.
پس به چه میزانی باید از فلوراید برای کودکان استفاده شود؟ برای کودکان این میزان باید به اندازه یک دانه برنج باشد. مصرف زیادی فلوراید تا قبل از هشت سالگی مشکلات زیادی به همراه دارد. در این سنین دندان ها هنوز در حال رشدند و مصرف زیادی فلوراید میتواند سبب ایجاد عارضه ای به نام فلوئوروزیس دندانی شود.
این عارضه سبب تغییر رنگ و ایجاد لکه روی دندان میشود. معمولا این علائم به راحتی قابل تشخیص نیستند و این عارضه با سرعت پایین اتفاق می افتد. اگر این علائم را در کودک مشاهده کردید او را نزد دندانپزشک ببرید. دلیل وجود زیادی فلوراید بلعیدن تصادفی خمیر دندان حاوی فلوراید، دهان شوی حاوی فلوراید و سایر شوینده های حاوی فلوراید است.
مصرف زیادی مکمل های حاوی فلوراید، به خصوص وقتی که بدن به آن احتیاج ندارد، میتواند سبب ایجاد این عوارض شود. اگر فلوراید اضافی وارد بدن شود، گاهی حتی مسمومیت هم اتفاق می افتد. این عارضه خیلی جدی نیست اما عارضه ای رایج است. این اتفاق حدودا نیم ساعت بعد از بلعیدن فلوراید اتفاق می افتد. این عارضه میتواند تا ۲۴ ساعت ادامه داشته باشد. علائم مسمومیت توسط فلوراید شامل موارد زیر هستند:
- حالت تهوع
- اسهال
- استفراغ
- درد در ناحیه شکم
- افزایش ترشح بزاق
- افزایش حالت تشنگی
آیا کودکان (سه سال به بالا) می توانند از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنند؟
بله کودکان سه سال به بالا می توانند از خمیر دندان های حاوی فلوراید استفاده کنند. اطمینان حاصل کنید که میزان خمیر دندان فلوراید دار مصرفی بیش از یک دانه نخود فرنگی نباشد. بلعیدن اشتباهی فلوراید توسط کودکان اتفاقی رایج است اما باید از آن پیشگیری کنید. وقتی کودکان در حال مسواک زدن هستند حتما در کنارشان باشید. به کودک بگویید که باید آن را تف کند و نباید آن را ببلعد. خمیر دندان را دور از دسترس کودک نگه دارید تا مطمئن شوید که خیلی از آن استفاده نمی کند.
آیا هیچ گزینه بهتری نسبت به خمیر دندان حاوی فلوراید برای کودکان وجود دارد؟
محصولاتی هستند که بیشتر و بهتر از محصولات حاوی فلوراید از سلامت دهان و دندان محافظت می کنند. مواد زیر می توانند به عنوان جایگزین مناسبی برای خمیر دندان های حاوی فلوراید برای کودکان در نظر گرفته شوند:
۱- گیاه چریش یا نیم:
خمیر دندان حاوی عصاره چریش میتواند برای دندان ها گزینه خوبی باشد. چریش در مراقبت از دندان ها به خصوص در کم کردن پلاک دندان و درمان ورم لثه مفید است.
۲- روغن نارگیل:
وقتی روغن نارگیل با جوش شیرین مخلوط شود می تواند نقشی همچون خمیر دندان داشته باشد. این ترکیب خاصیت آنتی باکتریال دارد و رشد باکتری هایی که سبب پوسیدگی دندان می شوند را کم می کند. به علاوه میتواند به کاهش پلاک دندان کمک کند.
۳- نمک دریا:
کمی نمک دریا را با آب مخلوط کنید یا مسواک خیس را در نمک دریا بزنید و با آن مسواک بزنید. این ماده خاصیت آنتی باکتریال دارد و سرشار مواد مغذی است که برای دندان ها مناسب است.
۴- جوش شیرین:
ماده ای که تقریبا در هر خانه ای پیدا میشود جوش شیرین است. می توانید جوش شیرین را با آب مخلوط کنید و خمیر دندان درست کنید.
۵- روغن زیتون ازونه:
روغن زیتون مرطوب کننده خوبی است و وقتی با ازون ترکیب شود میتواند برای مراقبت از دندان ها انتخاب مناسب باشد. این ترکیب جایگزین مناسبی برای خمیر دندان های حاوی فلوراید است.
۶- روغن پونه کوهی:
روغن پونه کوهی میتواند دندان درد، آبسه و زخم های دهان را التیام بخشد. وقتی روغن پونه را با روغن زیتون مخلوط کنید کارایی آن بالاتر خواهد رفت.
۷- گیاه مرمکی:
مرمکی بوی بد دهان را از بین می برد و برای سلامت لثه مناسب است. به علاوه از ابتلا به بیماری های لثوی پیشگیری می کند.
مراقبت از سلامت دهان و دندان کودکان نگرانی اصلی بسیاری از والدین است. اگر می خواهید از روش سنتی مصرف فلوراید استفاده کنید، نکاتی که گفتیم را به خاطر بسپارید. می توانید چند روز هفته را از یک خمیر دندان استفاده کنید و چند روز دیگر را از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید. این کار باعث ایجاد توازن و کمک به سلامت دهان و دندان می شود.