در مورد علائم ناخن سالم و ناخن ناسالم چه می دانید؟ ناخن ها می توانند سرنخ هایی در مورد سلامت بدن به شما بدهند با تغییر رنگ، حالت و بافت ناخن می توانید به اطلاعاتی در مورد سلامتی تان دست پیدا کنید. بیشتر تغییرات در ناخن آنقدری جدی نیستند که در مورد آن نگران شوید؛ اما بعضی از موارد خاص نشان دهنده مشکلات بدن ناشی از مصرف دارویی خاص می باشد. شاید هر هفته در روز مشخصی ناخن هایتان را کوتاه کنید اما یادتان هست که آخرین بار چه زمانی با دقت به ناخن هایتان نگاه کردید؟ اگر مطمئن نیستید که چه حالاتی در ناخن نرمال و چه حالاتی غیر نرمال هستند، در این مطلب از بخش بیماری های دکتر سلام، با ما همراه باشید تا نشانه های ناخن سالم را به شما آموزش دهیم ناخن ها اطلاعات زیادی در مورد وضعیت عمومی و سلامت شما میدهند پس نکته مهم اینجاست که نشانه های ناخن سالم را بشناسید.
نشانه های ناخن سالم
- رنگ یکدست
- سطح یکنواخت بدون فرورفتگی و برآمدگی
- متصل به پوست
- هلالی سفید ته ناخن بالای پوست
نشانه های ناخن ناسالم
- بی رنگی
- لکه دار بودن
- جداشدن ناخن از پوست
- نازکی یا کلفتی
- شکل عجیب
خبر خوب این است که تغییر ناخن را نمیتوان عامل قطعی مشکلی دانست اگرچه گاهی اوقات تغییر ناخن می تواند هشدار مشکلی در بدن را بدهد اگر هر کدام از این تغییرات را در ناخن تان مشاهده کردید، حتما احتیاط کنید و در اسرع وقت به متخصص پوست مراجعه کنید.
تغییر رنگ ناخن با وضعیت سلامت فرد در ارتباط است
تغییر جزئی در رنگ ناخن اتفاق خاصی نیست اما تغییر بیش از حد در رنگ آن می تواند خبر از مشکلات زیر دهد:
لیوکونیچیا یا سندروم ناخن سفید
این سندروم زمانی ایجاد می شود که رشد ناخن دچار مشکل شده باشد. طبق گفته دکتر آشکلی اندرسون سرپرست فونداسیون دارویی در کالیفرنیا، ممکن است ناخن خط و خطوط سفید داشته باشد که هیچ کدام به لبه ناخن نمی رسند یا اینکه ممکن است مرکز ناخن سفید شود. این تغییرات در نتیجه زخم شدن ناخن بعد از انجام اقداماتی مثل مانیکور یا ناخن مصنوعی می باشد. این نشانه ممکن است خبر از جذام، بیماری کبدی، یا حصبه دهد.
ناخن تری
حالتی که در آن بیشتر قسمت ناخن سفید و بالای آن قرمز یا صورتی رنگ است. طبق مقاله چاپ شده در ژورنال آمریکایی، 80 درصد از افرادی که این نشانه را دارند، دارای مشکلات کبدی هستند. این مورد همچنین می تواند خبر از مشکلات قلبی، کلیوی و دیابت دهد.
خطوط ناخن Muehrcke
در این حالت خط های سفید روی ناخن دیده می شود که در صورت مشاهده آن روی ناخن شست وضعیت کمی جدی تر خواهد بود. این علامت می تواند خبر از کمبود پروتئینی به نام آلبومین باشد که موجود در خون است. طبق مقاله چاپ شده در ژورنال ترکیه ای ممکن است فرد دچار مشکلات کبدی یا سوء تغذیه باشد.
ناخن های دورنگ
نصف این ناخن ها به رنگ قرمز یا صورتی و نصف دیگر قهوه ای هستند. طبق مقاله چاپ شده ژورنال انگلستان در سال 2013، در این حالت ممکن است فرد دچار مشکلات کلیوی باشد.
خطوط عمودی سفیدرنگ
خطوطی باریک به صورت چندتایی یا تکی در ناخن ها که به رنگ سفید دیده می شوند. این خطوط در پهنای ناخن کشیده شده اند. طبق مقاله چاپ شده در ژورنال هندی در سال 2015، این تغییر ظاهر به دلیل اکسیتاسیون آرسنیک اتفاق می افتد و خبر از بیماری های هاجکین (بزرگ شدن غدد لنفاوی و آماس طحال)، سل، مالاریا، حساسیت به داروهای شیمیایی، کربن مونواکسید و مسمومیت آنتیمونی، بیماری های کلیوی و قلبی، ذات الریه و مشکلات وضع حمل می دهد.
خونریزی رگه ای
خط های باریک عمودی به رنگ های قرمز_سیاه یا قهوه ای طوری جلوه می کنند که انگار زیر ناخن خون جمع شده است و شکلی تکه تکه ای به ناخن می دهد. دکتر کامی گراسن، در ونکوور این اینگونه شرح می دهد که اثرات این مدل ناخن ها می تواند شامل بیماری های روانی، بیماری های مجرایی و قلبی باشد. همچنین افرادی که مشکل انعقاد خون دارند و یا قبلا ماده ای به ناخن هایشان تزریق کرده اند، با این مشکل مواجه می شوند.
سندروم ناخن زرد
در این وضعیت ناخن ها رشد بسیار آرامی دارند، پیچ خورده و ضخیم هستند و طبق گفته دکتر اندرسون می تواند نشانه بیماری های ریوی و لیمفدما باشند. او همچنین اشاره کرد که در بعضی موارد سندروم ناخن زرد می تواند غیر منتظره و اکتسابی باشد یا اینکه افراد آن را از خانواده به ارث ببرند.
خط های قهوه ای عمودی
اگرچه این یک مشکل ناخنی معمول در بین افراد با پوست تیره می باشد اما نباید آن را نادیده بگیریم. خط های قهوه ای یا تیره روی ناخن یک بیماری جدی به نام ملانوما (تومور سیاه رنگ قشر پوست) را نشان می دهد و یا موارد دیگری مثل خال های گوشتی خوش خیم و یا رنگ های شیمیایی.
تغییر شکل ناخن با وضعیت سلامت شما ارتباط دارد
رِنج وسیعی از مشکلات در سلامت فرد می تواند روی شکل ناخن تاثیر بگذارد. تغییراتی که ممکن است در شکل ناخن خود مشاهده کنید:
ناخن قاشقی
ناخن هایی که نرم هستند و حالتی فرورفته مثل قاشق دارند. به طوری که قطره آب داخل آنها می تواند بایستد. این مدل ناخن می تواند علت های زیادی داشته باشد از جمله کمبود آهن شدید، هموکروماتوز ( زمانی که بدن بیش از حد آهن جذب می کند)، کم کاری یا نقص غده تیروئید و مشکلات قلبی.
ناخن های گرزی
در این حالت نوک ناخن ها بزرگ تر می شود و ناخن دور انگشت را می گیرد. ناخن های گرزی معمولا نشانه بیماری های قلبی_رگی، ریوی و قلبی می باشند.نشانه های ضعیف تری مثل مشکلات کبدی و روده ای نیز وجود دارد.
تغییرات بافت ناخن و ارتباط آن با سلامت فرد
به غیر از ناخن های ضربه خورده و یا خط های کوچک روی آن، بقیه ناخن ها در حالت عادی سطحی صاف دارند. اما این بافت یکنواخت میتواند به دلایل مشکلاتی در بدن تغییر کند. وضعیت های زیر میتواند در بافت ناخن تاثیرگزار باشد.
خط های کج
این خط ها حالت دندانه ای دارند و در سراسر ناخن دیده می شوند. وضعیت هایی که باعث بروز این خط ها می شود شامل دیابت، بیماری قلبی_رگی ثانویه، تب مخملی یا اسکارلت، سرخک، گوشک، و ذات الریه می باشد. این خط ها همچنین میتوانند خبر از کمبود زینک در بدن فرد بدهند.
حفره های کوچک
این تغییر بافت میتواند زمانی که در لایه های زیری ناخن مشکل وجود دارد، یافت شود. این فرورفتگی ها می تواند عمیق یا کم عمق باشد و در ناخن های دست رایج تر از ناخن های پا می باشند.
طبق گفته اندرسون، 68% افرادی که حفرگی ناخن دارند، دارای بیماری پسوریازیس میباشند. این حفرگی همچنین میتواند به علت ریزش مو، اگزما و بیماری های خودایمنی باشد.
وضعیت های زیر ممکن است باعث جدایی ناخن شود
آنیکولیز
در این حالت ناخن کم کم شروع به بالا آمدن می کند تا جایی که نقطه اتصالی با پوست ندارد و ممکن است بی رنگی و سفیدی آن را ببینید. دلایل رایج جداشدگی ناخن شامل زخم، عفونت و پسوریازیس می باشد.
Onychomadesis
این وضعیت به نوعی موقت است. طبق گفته گراسن، در این دوره رشد ناخن متوقف می شود. ممکن است در افراد به دلیل زخم این اتفاق بیافتد، اما ممکن است در انگشتان دست و پای کودکان نیز این اتفاق بیافتد و باعث مشکلات دهانی، پسوریازیس و بیماری های خودایمنی شود.
چه زمانی تغییر ناخن خطرناک است و باید به متخصص مراجعه کنیم؟
ناخن های شما اطلاعات زیادی در مورد سلامت بدنتان به شما می دهند، بنابراین از تغییرات غیر نرمال آنها ساده نگذرید. در حالی که اکثر تغییرات ناخنی جای نگرانی ندارد، اما بهتر است برای اطمینان به پزشک مراجعه کنید.
هر تغییری در ناخن که در طی چند هفته بهبود پیدا نکند و محرکی باعث ایجاد آن نشده باشد، باید به پزشک نشان داده شود. علاوه بر آن هر نوع درد، تورم و یا قرمزی باید به موقع ارزیابی شود.