در مورد تاثیر رسانه های اجتماعی بر سلامتی چه می دانید؟ چه میزان از صفحات فضای مجازی که دنبال می کنید (فیدهای رسانه های اجتماعی) باعث رشد شما می شوند؟ از تجربه یک تمرین ورزشی جدید که در فیسبوک می بینیم تا پیوستن به مصرف کنندگان آب کرفس، همه ما احتمالا تا حدی بر اساس محتوای رسانه های اجتماعی خود، تصمیماتی در زمینه سلامتی گرفته ایم. در این مقاله از بخش عمومی دکتر سلام به بررسی تاثیر رسانه های اجتماعی بر سلامتی می پردازیم.
تاثیر رسانه های اجتماعی بر سلامتی
در حال حاضر متوسط افراد بیشتر از ۲ ساعت از وقت خود را در چهارچوب رسانه های اجتماعی مختلف سپری می کنند. طبیعی است که دوستان و اینفلوئنسرهایی(افراد موثر در فضای مجازی) که آنها را به طور آنلاین دنبال می کنیم تصمیمات ما را در دنیای واقعی و در رابطه با موضوع سلامت، تحت تاثیر قرار می دهند.
اما دقیقا چیزی که از اخبار و اطلاعات سایت ها به دست می آوریم چقدر رفتارهای ما را در زندگی واقعی تغییر می دهند؟ و در نهایت اینکه آیا این تاثیرات سودمند هستند یا اینکه عواقب منفی ناخواسته ای را به دنبال می آورند؟
هر چند که تحقیقات برای پاسخ به این سوالات در حال انجام است اما تجارب خود ما گویای داستان می باشند.
در اینجا به تعدادی از شیوه های جالب توجهی که کاربران در رابطه با تقویت سلامتی شان یا آسیب دیدن آن توسط رسانه های اجتماعی اشاره کرده اند نگاهی می اندازیم و اینکه چطور بیشترین لذت و استفاده را از زمانی که به صورت آنلاین سپری می کنید ببرید.
رسانه های اجتماعی چطور موضوع سلامت و بهداشت را به نمایش می گذارند؟ مزایا و معایب:
مزایا: رسانه های اجتماعی می توانند باعث تشویق افراد به سلامتی و بهداشت شوند.
روی هم رفته شما به ندرت می توانید بدون برخورد با تصویر یک سالاد رنگارنگ و یا یک اسموتی خوشمزه داخل صفحات پینترست اسکرول کنید.
گاهی قرار گرفتن تصاویر غذاهایی که به اصطلاح “برای سلامتی مفید هستند” در مقابل چشمانتان اشتیاق شدید نیاز به خوردن سبزیجات را در وعده شام در شما ایجاد می کند و باعث می شود حس دلپذیری در مورد آن داشته باشید.
ریچل فایل کاربر اینستاگرام می گوید: “من از پیدا کردن ایده هایی برای دستورالعمل های پخت غذاها در صفحات دیگران لذت می برم. این قضیه به من کمک می کند که دانشم را در رابطه با غذاها و دستورالعمل پخت آنها گسترش دهم.”
پست هایی که در رسانه های اجتماعی می بینیم همچنین می توانند انگیزه ما را در جهت اهداف تندرستی افزایش دهند و ما را برای آینده ای سالم تر امیدوار سازند.
آروشا نکونام که درگیر مشکل بی اشتهایی بوده است می گوید:” در اواسط دورانی که اختلال تغذیه داشتم بدن سازان زن در صفحات یوتیوب و اینستاگرام چیزی را که شدیدا می خواستم فراهم می کردند. آنها مرا ترغیب می کردند که دوران بهبودی را پشت سر بگذارم. بنابراین همچنین توانستم روی قدرت جسمی خود تمرکز کنم”. “آنها به من انرژی و هدفی را که باید به سمت آن می رفتم دادند، که پشت سر گذاشتن روزهای مایوس کننده و لحظات سخت دوران بهبودی را برای من آسان تر کرد. من دلیلی برای موفق شدن می دیدم و می توانستم چیزی را که می توانستم باشم ببینم.
معایب: رسانه های اجتماعی می توانند باعث ترویج انتظارات غیر واقعی از سلامتی شوند.
کاسه های بودایی بسیار خوشمزه (نوعی غذای گیاهی درون کاسه های چوبی) و بدن های کاملا متناسب می توانند ما را برای رسیدن به تندرستی مشتاق کنند. همچنین این موضوعات پر تب و تاب به سلامتی و تندرستی، می توانند وجه منفی دیگری نیز داشته باشند.
وقتی که تصاویری که ما به طور آنلاین می بینیم در کمال زیبایی و به طور عالی و بی نقص به نمایش گذاشته می شوند ممکن است منجر به این احساس در ما شوند که سالم غذا خوردن و تناسب فیزیکی غیر قابل دستیابی هستند یا اینکه فقط برای یک عده معدود شدنی است.
ارین پلینسکی وید متخصص رژیم غذایی می گوید:”رسانه های اجتماعی می توانند باعث تداعی این مطلب شوند که درست کردن غذاهای عالی و فرایند آماده سازی و طراحی آن ها بی دردسر و بی زحمت است. در حالیکه اینطور نیست و این سبب می شود که کاربران دچار سرخوردگی شده و احساس کنند که نمی توانند آن را به درستی انجام دهند. که می تواند باعث شود به طور کامل تسلیم شده و از کار دست بکشند.”
به علاوه دنبال کردن صفحات مربوط به فرهنگ رژیم غذایی که دائما از لاغری تعریف کرده و یا در مورد انواع غذاها قضاوت می کنند استرس زا هستند. پیج پیچلر، کاربر اینستاگرام خاطر نشان می کند که حتی به عنوان کسی که چهار سال است که از اختلالات تغذیه بهبودی یافته، هنوز گاهی اوقات از صنعت فیتنس و تناسب اندام در اینستاگرام، احساس تنگنا و فشار می کنم. او اخیرا وقتی که یک پست از رسانه ای اجتماعی فرمان ها و علائم بدن برای نیاز به استراحت را نادیده گرفت، این احساس را تجربه کرد.
او می گوید:” بدنم برای یک استراحت کوتاه التماس می کرد. بنابراین تغییر نظر دادم به اینکه یک شب از باشگاه را تعطیل کنم. من یک پست تمرین ورزشی در اینستاگرام دیدم که باعث شد در عقیده ام چندان راسخ نمانم.”
با استفاده از این رسانه ها چطور در مورد سلامتی صحبت کنیم؟ مزایا و معایب:
مزایا: رسانه های اجتماعی می توانند مکانی امن و پشتیبانی شده برای بحث در مورد سلامتی باشند.
اگر چه ماهیت غیر شخصی ارتباط با دیگران از پشت یک صفحه، انتقاداتی را در بر دارد در واقع گمنام بودن در رسانه های اجتماعی مزیت های خودش را نیز دارد.
وقتی که وضعیت سلامتی یک شخص خیلی دردناک بوده یا صحبت کردن در مورد آن برای آن شخص خجالت آور باشد یک گروه آنلاین می تواند مکانی امن را برای این منظور فراهم کند. نکونام می گوید در طول دورانی که مشکل بی اشتهایی داشته رسانه های اجتماعی مثل یک طناب نجات عمل می کردند.
او می گوید:”من خودم را از دوستان و خانواده ام دور نگه می داشتم و از موقعیت های اجتماعی دوری می کردم. زیرا تشویش و شرم زیادی بابت مسائل پیرامون اختلالم داشتم. بنابراین برای تماس با دنیای خارج به سمت رسانه های اجتماعی متمایل شدم.
انجی ابا که با یک بیماری مزمن زندگی می کند می گوید که او دریافته است که گروه های فیسبوک ارائه دهنده محیطی برای افراد هم فکر برای به اشتراک گذاشتن چالش های مربوط به سلامتی هستند.
او توضیح می دهد که:”این گروه ها مکانی را برای پرسیدن سوالات در مورد درمان و بدون قضاوت به من داده اند.” “اینکه گروه های بیماران مزمن را به صورت آنلاین دنبال کنیم چیز خوبی است و باعث می شود که در روزهای بد احساس تنهایی نکنیم.”
این نوع از حمایت عاطفی می توانند همچنین تاثیرات فیزیکی قوی داشته باشند زیرا ارتباطات اجتماعی، سلامتی عمومی را ارتقا می بخشند.
معایب: می توانند به یک اتاق اکوی منفی تبدیل شوند.
تحقیقات همچنین نشان داده اند که پدیده سلامت ذهنی به عنوان یک مساله مسری عاطفی شناخته شده است، که در آن احساسات بین افراد منتقل می شود و مخصوصا در فیسبوک بسیار قدرتمند است.
هر چند که این موضوع می تواند در جهت مثبت به کار رود اما همیشه اینطور نیست.
اگر کسی که شما او را دنبال می کنید منحصرا روی جنبه های منفی یک وضعیت سلامتی تمرکز کرده باشد یا اگر یک گروه بخاطر سختی های کاهش وزن فقط آه و ناله کنند، این امکان وجود دارد که سلامت جسمی و ذهنی شما تحت تاثیر آنها و چیزهایی بدتر از آن قرار گیرد.
محتوای بهداشتی در رسانه های اجتماعی چگونه در دسترس قرار می گیرد؟ مزایا و معایب
مزایا: رسانه های اجتماعی امکان دستیابی به محصولات مفید و اطلاعات بهداشتی را فراهم می کنند.
رسانه های اجتماعی به طور گسترده ای مکانی برای منابع مورد نیاز می باشند. مثل کتاب های آشپزی به عنوان منبعی برای دستورالعمل های پخت غذا، ویدیوهای ورزشی که منبعی برای تمرین در منزل هستند و یک دایره المعارف پزشکی خاک خورده قدیمی برای پاسخ به سوالات در زمینه سلامتی و بهداشت.
دسترسی به اینترنت باعث می شود که در مورد محصولات بهداشتی و اطلاعات مفیدی که احتمالا ۳۰ سال پیش از آنها غافل بوده ایم مطلع شویم. که این موضوع اغلب یک نکته مثبت است.
جولیا زادزینسکی می گوید که او اولین بار در مورد یک کتاب تندرستی و متحول کننده سلامتی در رسانه های اجتماعی چیزهایی شنیده بود. بعد از آن یک دوست اطلاعات آن را به اشتراک گذاشت. “من فورا بیرون رفتم و آن را خریدم و شروع کردم به طور دقیق به انجام آنچه کتاب پیشنهاد داده بود” در نهایت او به یک وزن مناسب تر رسید و عملکرد تیروئیدش بهبود یافت.
معایب: رسانه های اجتماعی می توانند باعث پیشرفت و ارتقای کارشناسان قلابی و توصیه محصولات غیر بهداشتی شوند.
مشاوره گرفتن در زمینه سلامتی و بهداشت از اینفلوئنسرهایی (افراد دارای نفوذ در رسانه های اجتماعی) که تنها ویژگی مثبت آن ها حجم زیاد دنبال کنندگانشان است می تواند باعث عواقب تاسف باری شود .
بریجیت لیگالت می گوید:”وقتی که صفحات اینفلوئنسرهای زیادی را در زمینه بهداشت و تناسب اندام دنبال می کردم دوره واقعا تاریک و منفی را طی می کردم. من کاملا قانع شده بودم که آن ها همه چیز را در مورد اینکه چطور یک زندگی سالم داشته باشم می دانند.” ” که همه این ها منجر شد به یک دوره نسبتا ناامید کننده از تمرینات شدید و زیاد و محدودیت غذایی”
و درست همانطور که صفحات حاوی اطلاعات و مطالب در مورد میوه ها و سبزیجات می توانند باعث تحریک انتخاب افراد در مسایل تغذیه ای شوند سیلی از هله هوله ها و غذاهای ناسالم نیز می توانند باعث شوند که ویدیوها یک الگوی غذایی ناسالم را نرمال جلوه دهند.
جای تعجب نیست. یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ به این نتیجه رسید که وقتی که کودکان در یوتیوب خوردن اسنک های ناسالم را تماشا می کردند آن ها متعاقبا به طور متوسط بیش از ۳۰۰ کالری اضافه مصرف کردند.
برعکس این موضوع هم می تواند درست باشد. برای عامه مردم با پیشینه ای از تغذیه نامنظم یا اختلال تغذیه، شمردن کالری ها، جایگزین کردن غذاهای ناسالم با غذاهای سالم و پست های رسانه های اجتماعی می توانند عوامل انگیزشی باشند. آن ها ممکن است در مورد عادت هایی که دارند احساس گناه یا شرم داشته باشند یا اینکه دوباره به همان تغذیه نامنظم خود برگردند.
چطور از این رسانه ها در حیطه سلامتی و تندرستی بیشترین استفاده و لذت را ببریم؟
وقتی که پای گزینه های سلامتی به میان می آید همه ما می خواهیم که تحت کنترل باشیم و خوشبختانه رسانه های اجتماعی مکانی هستند که ما حقیقتا این گزینه را در اختیار داریم.
برای گزینش و طبقه بندی اطلاعات و مطالب سایت ها(فیدهای رسانه های اجتماعی) در جهت کمک به تندرستی و نه آسیب رساندن به آن، تلاش کنید در وهله اول پیرامون مقدار زمانی که می خواهید در رسانه های اجتماعی سپری کنید مرزبندی داشته باشید. یک بررسی به این نتیجه رسید که هر چه افراد، بیشتر از فیسبوک استفاده می کنند تعداد کمتری از آنها از سلامت جسمی و ذهنی هر دو با هم برخوردارند.
سپس فهرست اینفلوئنسرهای رسانه های اجتماعی و دوستانی که می خواهید دنبال کنید و فهرست گروه هایی که عضو آن ها می باشید را ارزیابی کنید. آیا آن ها را محرکی برای رفتن به سمت یک زندگی بهتر می یابید یا اینکه تاثیر آن ها را بر خود ناخوشایند ارزیابی می کنید؟ آن ها را پاک کرده یا در صورت لزوم آنفالو کنید.
و اگر فکر می کنید که استانداردهای کامل و بی نقص بودن، شما را در خطر الگوهای ناسالم قرار می دهند مراقب باشید.
ملیسا فابلو پی اچ دی و دانشمند علوم اجتماعی و متخصص اختلالات تغذیه ای می گوید:”دنبال کردن متخصصین رژیم غذایی که رویکرد ضد رژیم غذایی و ” سلامتی در هر سایز” به غذا دارند نیز یک شروع خوب است. او همچنین توصیه می کند که “دنبال کردن صفحاتی که به توضیح دادن و شایع شدن تغذیه ذهنی و حسی کمک می کنند نیز سودمند می باشند.”
پلینسکی وید همچنین تشویق به واقع بین بودن می کند.”از رسانه های اجتماعی برای الهام گرفتن و خلق ایده ها استفاده کنید. اما در مورد آن واقع بین باشید. بیشتر ما غذاهایی شبیه به چیزهایی که در صفحات پینترست و اینستاگرام وجود دارند را نمی خوریم. حتی خود این افراد نیز هر روز به این صورت غذا نمی خورند. به خاطر داشته باشید که رسانه های اجتماعی برای آن ها یک شغل است و آن ها هر روز ساعت ها وقت را برای ایجاد محتواهایی برای به اشتراک گذاشتن، سپری می کنند.”
در نهایت اگر شما در جستجوی اطلاعات در زمینه تندرستی و سلامتی هستید به خاطر داشته باشید که تعداد دنبال کنندگان صفحات لزوما نشان دهنده مهارت و خبرگی آن ها نیست.
بهترین کار این است که جواب سوالات مربوط به سلامتی و بهداشت را از یک متخصص معتبر در دنیای واقعی بگیرید تا از یک اینفلوئنسر در اینستاگرام.