در مورد ارتباط بین رژیم کتو و کلسترول چه می دانید؟ با توجه به این واقعیت که رژیم کتوژنیک یک رژیم پرچرب و کم کربوهیدرات است که روی غذاهایی مثل روغن نارگیل کره ای و گوشت تمرکز می کند این سوال در ذهن افراد ایجاد می شود که آیا رژیم کتو برای قلب مضر است؟ بر خلاف آنچه که شما فکر می کنید رژیم کتو با بهبود سلامت قلبی عروقی همراه است. آیا رژیم کتو برای کسی که کلسترول بالایی دارد بی خطر است؟ در این مقاله از بخش تغذیه دکتر سلام به بررسی ارتباط بین رژیم کتو و کلسترول می پردازیم.
پاسخ به سوالات شما در مورد نحوه تاثیر رژیم کتو روی کلسترول
از آنجایی که که کتو غنی از چربی ها شامل چربی اشباع شده و کلسترولی است که به صورت طبیعی در غذاهای حیوانی مثل گوشت و تخم مرغ موجود است بسیاری از افراد افزایش کلسترول بعد از شروع رژیم کتو را تجربه می کنند. با این حال مطالعات نشان داده که ارتباط بین رژیم کتو و کلسترول در واقع نکته مثبتی است. اخیراً اثبات شده که کلسترول همیشه چیز بدی نیست و نسبت به آن، تجربه التهاب مزمن در کنار افزایش تری گلیسیرید ها به خاطر علت هایی مثل رژیم غذایی ضعیف، مقاومت انسولین و سبک زندگی ناسالم، تهدیدهای خطرناک تری هستند.
قبل از اینکه وارد جزئیات بیشتری راجع به رژیم کتو و کلسترول شویم بیایید نگاهی به واقعیت های اساسی در مورد نحوه فعالیت کلسترول بیندازیم. برای چندین دهه کلسترول به عنوان متهم جدی در نظر گرفته می شد اما در واقع کلسترول نقش های زیادی در بدن ایفا می کند. برای مثال کلسترول کارکرد های زیر را دارد:
- کمک به تولید هورمون جنسی( شامل پروژسترون استروژن و تستوسترون)
- تشکیل ساختارها در مغز . حمایت از فعالیت ذهنی / شناختی در کودکان و بزرگسالان.
- تسهیل جذب مواد غذایی محلول در چربی (شامل ویتامین A، E، D، K).
- هدایت مواد مغذی، تری گلیسیرید ها و دیگر ترکیبات به داخل سلول برای استفاده جهت انرژی
کلسترول در بدن ما به شکل اسیدهای چرب (لیپید) وجود دارد که در جریان خون حرکت می کند. نکته مهمی که در مورد کلسترول وجود دارد این است که تعادل بین LDL و کلسترول HDL بسیار حیاتی است. اگر شما LDL بالاتری داشته باشید باید HDL بالاتری هم داشته باشید تا LDL را از خون پاک کند. دو نوع از کلسترول LDL وجود دارد. نوعی که به آن اغلب کلسترول بد گفته می شود LDL بزرگ (الگوی a ) و LDL کوچک (الگوی B ( می باشد. چه فرقی با هم دارند و کدام یک برای قلب خطرناک تر است؟
الگوی a مواد غذایی محلول در چربی و آنتی اکسیدان های بیشتری را حمل می کند. در واقع می تواند در برابر استرس اکسیداتیو محافظت کند. در حالی که الگوی b احتمال بیشتری برای اکسیداز شدن دارد و به این ترتیب باعث تجمع پلاک در سطح اندوتلیال عروق شود و ریسک مشکلات مربوط به قلب را افزایش دهد
رژیم کتو چطور روی سطوح کلسترول تاثیر می گذارد؟
مطالعات نشان داده اند که رژیم کتو بصورت مثبتی روی سطوح کلسترول تاثیر می گذارد و تاثیر مثبتی نیز روی سلامت قلب و سلامت متابولیک از طریق راه های زیر دارد:
- افزایش سایز LDL ( افزایش الگوی A) که منجر به کاهش ریسک استرس اکسیداتیو می شود.
- بهبود نسبت LDL به HDL. به عبارت دیگر باعث افزایش کلسترول HDL می شود که به تعادل اثرات LDL کمک می کند.
- تری گلیسیرید ها را کم می کند که اثر محافظتی دارد ، با توجه به اینکه غلظت بالای آن در خون نشان دهنده افزایش ریسک مشکلات قلبی و سکته می باشد.
- افزایش نسبت تری گلیسیرید به HDL
- کاهش مقاومت انسولین و کمک به مدیریت قند خون به خصوص در مقایسه با رژیم های پر کربوهیدرات.
- کمک به کاهش التهاب مزمن
- کمک به جلوگیری از چاقی با کاهش اشتها و کاهش برداشت کالری.
آیا رژیم کتوژنیک باعث افزایش کلسترول می شود؟ آیا کتوزیس کلسترول را بالا می برد؟
خوردن بسیاری از چربی های سالم در رژیم کتو باعث افزایش کلسترول HDL (که اغلب به نوع خوب آن گفته می شود) و افزایش نسبت کلسترول LDL به روی HDL می شود که دو مارکر کلیدی سلامتی عمومی هستند. مطالعات نشان می دهد که که کتو معمولاً باعث کاهش تری گلیسیرید ها، کلسترول LDL، قند خون و کاهش شاخص توده بدنی می شود.
آیا چیزی به نام رژیم چطور کلسترول کم وجود دارد؟
از لحاظ تئوری امکان پذیر است که رژیم کتو کم کلسترول داشته باشید. رژیم کتو شامل تعدادی از غذاهایی است که باعث کاهش کلسترول می شوند. به عنوان مثال آووکادو، روغن زیتون، آجیل، دانه ها و سبزیجات.
با این حال در اغلب موارد خودداری از مصرف همه مواد غذایی که کلسترول دارند مثل تخم مرغ یا پنیر برای حمایت از سلامت قلبی و ضروری نیست. به خصوص به خاطر اینکه بعضی از منابع کلسترول مواد غذایی بسیار غنی هستند. چیزی که مهم است رعایت اعتدال و تناسب در رژیم غذایی می باشد و همچنین خوردن ترکیبی از غذاهای طبیعی که با التهاب مبارزه کنند.
آیا رژیم کتو می تواند برای کلسترول بالا مفید باشد؟ آیا کتو می تواند کلسترول را کم کند؟
بله. مطالعات این را نشان داده اند. اینکه یک نفر چگونه به رژیم پرچرب، کم کربوهیدرات واکنش نشان دهد متفاوت است. با این حال به طور کلی مدارکی وجود دارد که نشان می دهد این نوع از برنامه غذایی بی خطر است و برای بهبود سلامت قلبی عروقی موثر است. بسیاری از عوامل مختلف می توانند تاثیر منفی روی سطوح کلسترول داشته باشند. مثل ژنتیک، بی تحرکی، دیابت، استرس و هایپو تیروئیدیسم. اما رژیم غذایی ناسالم که شامل بسیاری از غذاهای فرآوری شده فاقد مواد مغذی هستند بزرگترین تهدید کننده می باشد. رژیم استاندارد آمریکایی بسیار التهاب زا است که LDL را بالا برده و HDL را کم می کند در حالی که یک رژیم کتو خالص اثر مقابل آن را دارد. افرادی که ریسک بالایی برای گسترش بیماری قلبی دارند باید کلسترول و چربی های اشباع شده خود را محدود کنند اما بقیه افراد لازم است که روی محدودیت برداشت مواد غذایی بیش از حد فرآوری شده، غذاهای بسته بندی شده ناسالم و سریع تمرکز کنند.
نظرات نهایی در مورد رژیم کتو و کلسترول
خب در نهایت آیا رژیم کتو کلسترول را بالا می برد؟
به خاطر محتویات پرچرب رژیم جواب مثبت است. با این حال به طور کلی رژیم کتو اثرات مثبتی روی مارکرهای سلامتی قلبی عروقی دارد. در اصل به جای اینکه روی افزایش سطوح کلسترول تمرکز شود بهتر است که روی مقابله با عفونت مزمن تمرکز شود. عفونت علت اولیه آترواسکلروزیس یا سخت شدن عروق است که باعث تجمع پلاک می شود و ریسک حملات قلبی را افزایش می دهد.
اگر از رژیم کتوژنیک استفاده می کنید چه راه هایی برای نگهداری از قلب و کاهش مزمن التهاب وجود دارد؟
- از یک رژیم خالص کتو مثل رژیم قلیایی کتو استفاده کنید که روی مصرف مواد غذایی فرآوری نشده، سبزیجات، پروتئین های با کیفیت، گیاهان، آجیل ها، دانه ها، اسپایس و مواد غذایی فوق العاده ای مثل آبگوشت استخوان تمرکز می کند.
- از مواد غذایی که پر از روغن های گیاهی تصفیه شده، سدیم و محتویات مصنوعی هستند جلوگیری کنید. همچنین بسیار مفید است که از محصولات لبنی معمول خودداری کنید.(غیر ارگانیک هموژنیزه و پاستوریزه)، محصولات حیوانی ایجاد شده در مزرعه و کافئین و الکل زیاد را هم محدود کنید.
- در هر وعده غذایی خود از غذاهای با فیبر بالا استفاده کنید. مثل آجیل، دانه ها، سبزیجات و آووکادو. سبزیجات شامل سبزیجات برگ دار سبز، پیاز ها، کلم بروکلی، آرتیشو به طور به خصوصی برای افزایش برداشت فیبر و محافظت از سلامت قلبی مفید هستند.
- روی پروتئین های سالم، ماکیان بزرگ شده در چراگاه مثل بوقلمون یا مرغ، گوشت هایی که علف خورده اند، ماهی های آزاد و دیگر غذاهای دریایی و حتی مرغ تخم مرغ تمرکز کنید.
- با جلوگیری از با محدود کردن مواد غذایی فرآوری شده دریافت سدیم خود را محدود کنید.
- همچنین باید از غلات تصفیه شده و شکر در رژیم کتو خودداری کنید که بسیار ایده عالی است. زیرا این ها غذاهای التهاب زایی هستند و می توانند منجر به دیابت و چاقی شوند، به خصوص وقتی که مقدار زیادی مصرف شوند.