دوران بارداری حیاتی ترین و حساس ترین دوره زندگی زنان است. بنابراین، برای زنان باردار بسیار اهمیت دارد که رژیم غذایی سالمی داشته باشند. مادران در این زمان باید به دقت مراقب چیزی که می خورند باشند و مطمئن باشند که ازخوردن غذاها و نوشیدنی های مضر اجتناب می کنند. غذاهای به خصوصی وجود دارند که می توانید تنها به ندرت مصرف شان کنید، درحالی که استفاده از الباقی را باید به طور کامل قطع کنید. در این مقاله از بخش تغذیه و زنان و زایمان دکتر سلام، غذا هایی که باید در دوران بارداری آنها را مصرف نکنید یا مصرف تان را به حداقل برسانید، آورده شده است.
مصرف ماهی با جیوه بالا در دوران بارداری
جیوه یک عنصر بسیار سمی ست و مقدار شناخته شده بی ضرری از آن وجود ندارد و معمولا در آب های آلوده یافت می شود. اگر مقدارش زیاد باشد، می تواند سیستم عصبی، سیستم ایمنی و کلیه هایتان را سمی کند. همچنین می تواند باعث بروز مشکلات جدی بر کودک شود.
از آنجا که این ماده در آب های سمی یافت می شود، ماهی های بزرگ دریایی می توانند مقدار بیشتری از این جیوه را انباشت کنند. بنابراین به خانم های باردار توصیه می شود که مصرف ماهی با جیوه بالا را به هیچ وجه بیشتر از ماهانه 1 یا 2 بار نکنند.
ماهی هایی با جیوه بالا شامل موارد ذیل می شود:
- کوسه
- ماهی شمشیری
- شاه ماهی خال خالی
- ماهی تن
با این حال، مهم است که به این نکته توجه داشته باشید، همه ماهی ها دارای جیوه زیاد نیستند و فقط انواع به خصوصی این مشکل را دارند.
مصرف ماهی با جیوه کم در دوران بارداری بسیار سالم بوده و این ماهی ها می توانند هفته ای 2 بار مصرف شوند. ماهی های چرب امگا 3 بالایی دارند که برای فرزندتان اهمیت دارد.
مصرف ماهی کم پخته شده یا خام در دوران بارداری
ماهی خام (به خصوص نرم تن صدف دار) می تواند منجر به عفونت های زیادی شود. این ها می توانند آلوده به ویروس، باکتری یا انگل هایی مانند نوروویروس، لیستریا و ویبریو باشند.
بعضی از این عفونت ها با خشک کردن داخل بدن و ضعیف کردن تنها بر مادر اثر می گذارند. بعضی دیگر از عفونت ها ممکن است به بدن جنین وارد شده و منجر به مشکلات جدی و حتی از بین بردن آن شود.
زنان باردار به خصوص در مقابل عفونت لیستریا حساس تر هستند و 20 برابر نسبت به افراد دیگر بیشتر احتمال دارد، با این عفونت آلوده شوند. این میکروب می تواند از طریق جفت به بدن جنین وارد شود حتی اگر مادر هیچ علائمی از بیماری نشان ندهد.
به همین جهت به زنان باردار توصیه می شود از مصرف ماهی خام یا نپیخته که شامل بسیاری از بشقاب های سوشی می شود، اجتناب کنند.
گوشت های کامل پخته نشده، خام و فرآوری شده:
خوردن گوشت های کامل پخته نشده یا خام ریسک عفونت از طریق انواع مختلف باکتری ها یا انگل هایی مانند توکسوپلاسما، لیستریا و سالمونلا را افزایش می دهد. باکتری ها ممکن است سلامت جنین را تهدید کنند و حتی منجر به مرگ جنین یا بیماری های عصبی شدید مانند ناتوانی ذهنی، کوری یا صرع در وی شود.
در حالی که بیشتر باکتری ها در سطح قطعات گوشت یافت شده اند اما بعضی از باکتری ها در فیبرهای عضلانی می مانند. بعضی از گوشت ها مثل فیله ها، راسته یا استیک از گوشت گاو، بره و گوساله ممکن است در صورتی که کاملا نپزد، مصرفش بی خطر باشد. البته زمانی که کامل و بدون برش بوده و رویشان پخته باشد.
گوشت های خورد شده شامل گوشت چرخ کرده، برگرها، گوشت قیمه شده و همچنین گوشت و مرغ نباید هرگز به صورت خام یا نیمه پخته مصرف شوند.
هات داگ، سوسیس و کالباس ها نیز نگران کننده هستند. این نوع از گوشت ها ممکن است با باکتری های متنوعی در طول فرآوری یا ذخیره سازی، آلوده شوند. زنان باردار نباید این محصولات را مصرف کنند مگر اینکه با بخار آب گرم، مجدد گرم شوند.
مصرف تخم مرغ خام در دوران بارداری
تخم مرغ خام ممکن است حاوی سالمونلا باشد. علائم آلوده شده به سالمونلا معمولا تنها توسط مادران تجربه می شود و شامل تب، حالت تهوع، استفراغ، معده درد و اسهال می شود. اگرچه در موارد نادر می تواند باعث گرفتگی های رحم شده که در این صورت منجر به زایمان زودرس یا مرگ جنین می گردد.
غذاهایی که معمولا تخم مرغ خام دارند شامل موارد ذیل می شوند:
- املت های تخم مرغ کم پخته شده
- تخم مرغ آب پز
- سس هولندایز
- مایونزهای خانگی
- سس های سالاد
- بستنی های خانگی
- کیک های تخم مرغ دار
بیشتر محصولات تجاری که تخم مرغ خام دارند از تخم مرغ های پاستوریزه شده تهیه می شوند و مصرف شان بی خطر خواهد بود. اما با این حال باید همیشه لیبل روی بسته ها را به دقت بخوانید.
خانم های باردار باید همیشه تخم مرغ ها را به طور کامل بپزند یا از تخم مرغ های پاستوریزه استفاده کنند.
گوشت مربوط به اندام ها:
گوشت اندام ها منبع بزرگی از مواد مغذی فراوان است که شامل آهن، ویتامین B12، ویتامین A و مس می شود و تمام این ها هم برای مادر و هم فرزندش مفید است.
با این حال مصرف بیش از حد ویتامین A حیوانی در طول بارداری پیشنهاد نمی شود. چراکه ممکن است باعث مسمومیت ویتامین A و همچنین بالا رفتن سطح مس، شود که می تواند موجب نقص هنگام تولد و سمی شدن کبد گردد. بنابراین خانم های باردار نباید گوشت ارگان ها را بیش از هفته ای یک بار مصرف کنند.