تشخیص اینکه یک بیمار دیابتی باید چه مقدار از کربوهیدرات ها دریافت کند، کمی کیج کننده است. بر طبق برنامه های غذایی که توسط انجمن دیابت آمریکا تهیه شده، تقریبا 45 درصد کالری ها از کربوهیدرات تامین می شود. این شامل 45-60 گرم کربوهیدرات در هر وعده و 10-25 گرم در هر میان وعده است که در کل حدود 135-230 گرم از کربوهیدرات در طول روز است. با این حال، کارشناسان بر این باورند که افراد مبتلا به دیابت لازم است غذاهای حاوی کربوهیدرات کمتر را مصرف کنند. در واقع، بسیاری توصیه می کنند که مقدار کربوهیدرات مصرفی در طول روز باید از مقدار توصیه شده توسط انجمن دیابت آمریکا کمتر باشد. در این مقاله از بخش تغذیه و دیابت دکتر سلام، یک نگاه اجمالی به مصرف کربوهیدرات در افراد دیابتی و مقدار توصیه شده برای آنها، انداخته شده است.
دیابت چیست؟
گلوکز و یا قند خون، منبع اصلی سوخت برای سلول های بدن شما است. در افراد مبتلا به دیابت، توانایی بدن برای پردازش و استفاده از قند خون کاهش می یابد. اگرچه انواع مختلفی از دیابت وجود دارد، رایجترین آنها عبارتند از دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2.
دیابت نوع 1
در دیابت نوع 1، پانکراس قادر به تولید انسولین که هورمونی است که اجازه می دهد قند از جریان خون وارد سلول های بدن شود، نیست. در عوض، لازم است که انسولین تزریق شود تا اطمینان حاصل شود که قند وارد سلول می شود. دیابت نوع 1 به دلیل فرآیند خود ایمنی ایجاد می شود که در آن بدن به سلول های تولید کننده ی انسولین خود به نام سلول های بتا حمله می کند. این بیماری معمولا در کودکان رایج تر است، اما ممی تواند در هر سنی، حتی اواخر دوره ی نوجوانی نیز شروع شود.
دیابت نوع 2
دیابت نوع 2 از دیابت نوع 1 شایعتر است و حدود 90 درصد از افراد مبتلا به دیابت را تشکیل می دهد. مانند دیابت نوع 1، دیابت نوع 2 می تواند در بزرگسالان و کودکان نیز رشد کند. با این حال، این در کودکان رایج نیست و معمولا در افرادی که دچار اضافه وزن و چاقی هستند رخ می دهد. در این نوع از دیابت، پانکراس به اندازه ی کافی انسولین تولید نمی کند و یا سلول های بدن مقاوم به اثرات انسولین می شوند. بنابراین، قند بیش از حدی در داخل خون قرار می گیرد.
با گذشت زمان، سلول های بتای پانکراس می توانند در نتیجه ی پمپاژ بیشتر و بیشتر انسولین برای کاهش قند خون، از بین بروند. آنها همچنین می توانند به دلیل سطح بالای قند در خون آسیب ببینند. این بیماری را می توان از طریق قند خون بالا در هنگام ناشتا و یا افزایش سطح HbA1c تشخیص داد. این بیماری در حالت ناشتا، حداقل 126 میلی گرم در دسی لیتر و یا حداقل HbA1c 6.5 درصد ست.
مرحله ی پیش دیابت چیست؟
قبل از اینکه دیابت نوع 2 ایجاد شود، سطح قند خون بالا می رود، اما این افزایش به اندازه ای نیست که به عنوان دیابت تشخیص داده شود. این مرحله به عنوان پیش دیابت شناخته می شود. پیش دیابت با سطح قند خون 100-125 میلی گرم در دسی لیتر و یا حداقل HbA1c بین 5.7-6.4 درصد شناخته می شود. در حالی که همه ی افراد مبتلا به پیش دیابت به مرحله ی رشد به دیابت نوع 2 نمی رسند، تخمین زده شده است که حدود 70 درصد از این افراد در نهایت به دیابت نوع 2 مبتلا خواهند شد. حتی اگر افراد مبتلا به پیش دیابت هرگز به مرحله ی دیابت نرسند، افرادی که این وضعیت را دارند ممکن است هنوز در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی، بیماری های کلیوی و سایر عوارض ناشی از قند خون بالا باشند.
چگونه غذا بر روی سطح قند خون تاثیر می گذارد؟
سطح قند خون شما تحت تاثیر موارد بسیاری از جمله ورزش، استرس و بیماری است. با این حال، یکی از مهمترین عوامل موثر بر قند خون شما، نوع و میزان مصرف غذاهایی است که می خورید. از میان سه نوع ماده ی غذایی کربوهیدرات، پروتئین و چربی، کربوهیدرات ها تا حد زیادی، بیشترین تاثیر را بر میزان قند خون دارند.
این به این دلیل است که وقتی بدن شما کربوهیدرات ها را هضم می کند، به قند تبدیل و وارد جریان خون می شوند. این اتفاق برای همه ی مواد غذایی شامل کربوهیدرات، از جمله غذاهای فرآوری شده با کربوهیدرات چیپس و کوکی ها و همچنین انواع سالم غذاها مانند میوه ها و سبزیجات، رخ می دهد. با این حال، همه ی غذاها حاوی فیبر هستند و بر خلاف نشاسته و شکر، فیبر طبیعی موجود در غذا، سطح قند خون را افزایش نمی دهند.
زمانیکه افراد دیابتی غذاهایی با کربوهیدرات قابل هضم بالا می خورند، قند خون آنها بسیار بالا می رود. خوردن بخش بزرگی از این غذاها، به طور معمول نیاز به دوز بالایی از داروهای انسولین یا دیابت برای کنترل قند خون دارند. از آنجایی که بدن آنها قادر به تولید انسولین نیست، افراد مبتلا به دیابت نوع 1 نیاز به تزریق چندین بار انسولین در روز دارند. اما خوردن کمتر کربوهیدرات ها می توان به طور قابل توجهی میزان دوز انسولین در هنگام غذا را کاهش دهد.
