آیا می دانید چه موادی را میتوان به عنوان شیرین کننده استفاده کرد؟ همه ما می دانیم شکر عوارض زیادی برای بدن دارد و بهتر است از شیرین کننده های طبیعی استفاده کنیم. در این مقاله از بخش تغذیه دکتر سلام به بررسی شیرین کننده های طبیعی می پردازیم.
چند شیرین کننده طبیعی و سالم
شیرین کننده طبیعی و شکرهای کم ضررتر
شیرین کننده های طبیعی بسیاری وجود دارند که افراد حامی سلامتی آن ها را جایگزین شکر مصرفی خود می کنند. این شیرین کننده های طبیعی عبارتند از شکر نارگیل، عسل، شیره و ملاس.
شیرین کننده های طبیعی حاوی مقدار کمی مواد مغذی بیش از شکر هستند که بدن قادر به سوخت ساز آن ها به همان روش مشابه تجزیه شکر می باشد.
این شیرین کننده ها کم ضرر تر از شکر می باشند اما نباید فراموش کرد که هنوز هم حاوی قند هستند و باید در مصرف آن ها دقت کرد.
شیرین کننده طبیعی و شکر نارگیل
شگر نارگیل از نارگیل استخراج می شود. حاوی مقدار مواد مغذی از جمله، آهن، زینک، کلسیم و پتاسیم و همچنین آنتی اکسیدان می باشد. همچنین شاخص قند آن کمتر از شکر است که می توان علت این امر را محتوای انولین ( inulin) آن دانست.
انولین نوعی فیبر است که نشان داده است سرعت جذب گلوکز را کاهش می دهد. افزون بر این شکر نارگیل باز هم کالری بالایی دارد، کالری آن برابر با کالری شکر می باشد. شکر نارگیل حاوی مقدار زیادی فروکتوز می باشد و همین دلیل اصلی سالم نبودن شکر است. در پایان، شکر پاره نارگیل همانند شکر قهوه ای است و باید مراقب نحوه و میزان مصرف کردن آن بود.
شیرین کننده طبیعی و عسل:
عسل یک خوراکی غلیظ، مایع طلایی رنگ است که توسط زنبور تهیه می شود. خوردن عسل می تواند به افزایش آنتی اکسیدان در بدن کمک کند. سطح بالای آنتی اکسیدان در خون خطر ابتلا به دیابت را کاهش می دهد. در حقیقت، عسل می تواند فاکتورهای ابتلا به برخی از بیماری ها را کاهش دهد.
یک تحقیق نشان داد مصرف عسل به مدت 8 هفته به طور بسیار چشمگیری می تواند سطح کلسترول بد و تری گلیسیرید را در افراد دیابتی کاهش دهد. عسل می تواند کلسترول خوب خون را افزایش دهد. با این وجود در برخی از تحقیقات دریافتند که نوعی از قند خون به نام HbA1c که مضر است در بدن با مصرف عسل افزایش می یابد.
دیگر تحقیقات نشان داده اند که مصرف عسل سطح پروتئین فعال شده C یا ( C-reactive protein) را که میزان التهاب را اندازه گیری می کند، کاهش می دهد. عسل هموسیستئین دیگر عضو موثر خون را کاهش می دهد. علاوه بر این، هر دو تحقیق نشان دادند که عسل نسبت به شکر، تاثیرات مضر کمتری بر سطح قند خون و سوخت و ساز بدن دارد.
اما علی رغم نتایج امیدوار کننده، عسل نیز حاوی فروکتوز می باشد. این نوع قند که می تواند قدری سلامتی را به مشکل بیندازد. خلاصه کلام، عسل باز هم یک قند محسوب می شود و بدون ضرر نخواهد بود.
شیرین کننده طبیعی و شیره:
شیره یک مایع بسیار شیرین است که از درختان افرا، خرما و… استخراج می شود. شیره حاوی مقداری ماده معدنی است از جمله کلسیم، پتاسیم، آهن، زینک و منگنز. شیره حاوی حداقل 24 نوع مختلف آنتی اکسیدان می باشد. در تحقیق آزمایشگاهی متوجه شدند که شیره ممکن است حاوی ضد سرطان نیز باشد اما برای اثبات این ادعا نیاز به تحقیق بیشتری است.
اگرچه شیره حاوی آنتی اکسیدان و ترکیبات ضد سرطان می باشد اما باز هم قند بالایی دارد. شیره دارای شاخص قند کمتری نسبت به شکر است بنابراین، سطح قند خون را به سرعت بالا نمی برد اما هنوز هم می تواند عامل بالا رفتن آن شود. شکر نارگیل، عسل و شیره با تمام تفاسیر باز هم بهتر از شکر معمولی می باشند اما باید در مصرف آن ها نیز دقت کرد.
شیرین کننده طبیعی و ملاس:
ملاس یک مایع قهوهای رنگ بسیار شیرین است و از جوشاندن نیشکر و آب شکر نیز تهیه می شود. ملاس حاوی ویتامین ها و مواد معدنی و همچنین آنتی اکسیدان ها می باشد.در ح قیقت، آنتی اکسیدان موجود در ملاس بیشتر از عسل و شیره می باشد. علاوه بر آن، ملاس پتاسیم و کلسیم بسیاری که برای استخوان و سلامت قلب مفید هستند را شامل می شود.
به طور کلی ملاس یک جایگزین خوب برای شکر تصفیه شده می باشد اما باز هم دلیلی نمی شود که آن را به رژیم غذایی خود بیافزایید.
از شکر های جایگزینی که حاوی این شیرین کننده ها هستند خودداری کنید:
برخی از قند های جایگزین می توانند اثرات مضر و مخرب تری نسبت به شکر داشته باشند. پس از قندهایی که حاوی شیرین کننده های زیر هستند خودداری کنید:
شهد آگوا ( Agave):
این شیرین کننده از گیاه گوا استخراج می شود. این شیرین کننده یکی از مضر ترین شیرین کننده ای جایگزین شکر می باشد. حاوی 85 درصد فروکتور می باشد که اثر مضر آن بسیار بالاتر از شکر است.
شربت ذرت حاوی مقدار زیادی فروکتوز:
این شیرین کننده از شربت ذرت تهیه می شود و از آن برای شیرین کردن غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی ها استفاده می کنند. فروکتوز بالای آن موجب افزایش وزن، چاقی، دیابت و دیگر بیماری های جدی مثل سرطان می گردد.