خار پاشنه (یا خار زیرین پاشنه) یک برآمدگی استخوانی در کف پا است که گاهی در زیر پا قابل مشاهده و لمس می باشد. خار پاشنه از رسوبات کلسیم تشکیل می شود و ممکن است نوک تیز، یو شکل (به شکل قلاب) و طبقاتی باشد. خار پاشنه دلایل متعددی می تواند داشته باشد ولی اغلب در کسانی بروز پیدا می کند که مبتلا به التهاب کف پا یا التهاب نیام کف پایی (بافتی که در زیر پا وجود دارد و پاشنه را به پنجه وصل می کند) هستند. در این مقاله از بخش ارتوپدی و بیماری های دکتر سلام به بررسی خار پاشنه می پردازیم. اکثر افراد فکر می کنند خارپاشنه باعث درد پاشنه می شود در صورتی که معمولا اینطور نیست. بر اساس گزارش کلینیک کلیولند، یک دهم مردم مبتلا به خارپاشنه هستند ولی یک بیستم از این افراد در کنار خارپاشنه، درد پاشنه پا هم دارند. بقیه افراد فقط هنگام ایستادن، ممکن است درد خفیف، مبهم یا شدید دارند.
علائم خار پاشنه
رسوب کلسیمی نزدیک استخوان پاشنه پا هنگام راه رفتن و دویدن باعث ناراحتی می شود. تقریبا 50 درصد افرادی که از خار پاشنه پا رنج می برند احساس درد می کنند. نمی توانید آن را مشاهده کنید زیرا اندازه ی آن 4/1 اینچ است. اغلب، درد ناشی از خارپاشنه نیست بلکه به دلیل التهاب یا سوزش نیام کف پایی است. درد پاشنه هنگام بیدار شدن از خواب در صبحگاه به قدری زیاد است که نمی توان حتی چند قدم برداشت (به گفته برخی افراد، درد طوری است که انگار یک چاقو داخل پاشنه فرو می رود.)
دلیل این اتفاق آن است که در طول شب، کف پا در حالت خمیده قرار دارد (یعنی پنجه به سمت پایین) که باعث کوتاهتر شدن نیام می شود. با وارد کردن فشار به پا نیام کشیده می شود و باعث درد می شود. این درد به محض راه رفتن و کشیده شدن نیام، فروکش می کند (البته باز هم درد مبهمی احساس می کنید)، فقط تا وقتی از ایستادن و پیاده روی زیاد پرهیز کنید.
دیگر علائم خارپاشنه عبارت اند از:
- برآمدگی کوچک و مشهود: طبق عکس برداری با اشعه ایکس، خارپاشنه می تواند تا حدود نیم اینچ باشد.
- التهاب و تورم
- سوزش، احساس گرمای شدید
- حساسیتی که پا برهنه راه رفتن را دشوار می سازد
انواع خار پاشنه
به طور کل دو نوع خار پاشنه برای هر فرد وجود دارد که به یکی از آن ها مبتلا می شود. برای این که هر دو نوع را به خوبی بشناسید باید بند های زیر را به درستی بخوانید.
- خار پاشنه تحتانی: این نوع خار پاشنه همانطور که از نامش پیدا است توسط فشار زیادی که به بخش تحتانی پا وارد می شود، ایجاد می شود و ما بین پاشنه و قوس پا رشد خود را آغاز می کند. تشخیص خار پاشنه تحتانی کار دشواری است و به راحتی نمی توان علت درد آن را به صورت ساده متوجه شد. برای فهمیدن علت دقیق ان به عکس های رادیولوژی نیاز است.
- خار پاشنه خلقی: در این خار پاشنه، صدمه هایی که به پشت پاشنه پا و در کنار تاندون آشیل زده می شود، خار پاشنه خلقی شکل می گیرد و تشخیص آن کار آسانی است و پزشک به راحتی می تواند آن را متوجه شود.
خار پاشنه چه چیزی است و علت شکل گیری آن
زمانی که نام خار پاشنه به میان می آید بسیاری از افراد فکر می کنند که خار پاشنه تنها یک استخوانی است که برآمده تر می شود و به بخش درونی کف پا فشار وارد می کند و در اثر این فشار درد ایجاد می شود. اما باید دانست که خار پاشنه دردناک در اثر یک آسیب دیدگی در بافت نرم کف پا ایجاد می شود. خار پاشنه خود نیز یک واژه عمومی و عامه پسند است و در پزشکی از آن با نام پلانتار فاسیاتیس یاد می شود. این واژه پزشکی اشاره اصلی ای به کف پا دارد و در مورد پا است. البته خود فاسیا را می توان در تمام بدن و در کنار تمامی تاندون ها مشاهده کرد زیرا یکی از علت های اصلی حرکت تاندون ها وجود فاسیا در کنار آن است.
پلانتار فاسیا صرفا در مورد خود پا است و از پاشنه پا تا پنجه ها ادامه پیدا می کند و می توانید آن را مشاهده کنید. پلانتار فاسیا یک نقش کلیدی دارد و آن هم کمک به کف پا است. پلانتار فاسیا از بافت های ضخیم فیبری ایجاد شده است و که از استخوان پاشنه تا پنجه ها وجود دارد. عاملی که باعث می شود قوس کف پا بیشتر نشود همین پلانتار فاسیا است و از بیشتر شدن قوس در این بخش جلوگیری می کند. در اثر پارگی های زیاد و کوچک در پلانتار فاسیا، التهاب شکل می گیرد و معمولا در طی شش هفته درمان می شود. اگر در عرض شش هفته این التهاب درمان پیدا نکند بدن به وسیله استخوان به کمک پلانتار فاسیا می رود و در صورت بی فایده بودن این کار، یاخته های استخوان ساز وارد این بخش می شوند. با آمدن این یاخته ها، استخوان ایجاد می شود که به آن شکل گیری های استخوانی راخار گفته می شود.
دلایل خار پاشنه
خارپاشنه در 70 درصد بیماران التهاب نیام کف پایی بروز می کند. نیام کف پا یکی از انتقال دهنده های اصلی وزن در سرتاسر پا هنگام پیاده روی و دویدن است. وقتی نیام کف پا ملتهب می شود، خارپاشنه در نوک پا بین نیام (بافتی که کمان پا را تشکیل می دهد) و استخوان پاشنه شکل می گیرد.
اغلب خارپاشنه در میان بانوان ممکن است مرتبط با بیماری های مهم دیگری از جمله آرتروز، آرتریت راکتیو (بیماری رایتر) و رماتیسم ستون فقرات باشد.
دیگر دلایل خارپاشنه عبارت اند از:
- تحرک بیش از حد: فعالیت هایی مثل دویدن، پریدن بخصوص اگر روی سطح سخت انجام شود، میتواند با سایش پاشنه و کمان پا، منجر به خار پاشنه شود.
- چاقی: افزایش وزن با خطر ابتلا به خارپاشنه رابطه مستقیم دارد.
- کفش های نامناسب: کفش های نامناسب و غیراستاندارد (مثل صندل) می تواند باعث خار پاشنه شود.
عوامل خطرناک خارپاشنه کدامند؟
عامل های زیادی وجود دارد که خار پاشنه را در پای شخص ایجاد می کند و اگر بخواهیم تک تک آن ها را به طور کامل بیان کنیم بسیار طولانی می شود و از حوصله این متن خارج است. به همین دلیل مهم ترین دلایل ایجاد خار پاشنه با توضیحات تکمیلی آن در متن زیر بیان شده است که می توانید آن را بخوانید.
- نادرست راه رفتن: هنگامی که راه می روید باید حرکات خودتان را صحیح انجام دهید. اگر گام های اشتباهی بردارید فشار زیادی به رباط ها و استخوان پاشنه پای شما وارد می شود و باعث صدمه دیدن پای شما خواهد شد.
- حرکات ورزشی: ورزش به نوع خود خوب و مفید است اما اگر حرکاتی مانند پریدن و دویدن شما بیش از حد ادامه پیدا کند باعث فرسوده شدن پاشنه پای شما و قوس کف آن خواهد شد.
- کار بر روی سطوح نامناسب: اگر بر روی سطح های سخت و نامناسب کار خود را انجام می دهید باید دقت زیادی بر روی حرکات خود داشته باشید زیرا پریدن و دویدن بر روی این سطوح باعث می شود آسیب شدیدی به پای شما وارد شود.
- آسیب دیدن ناحیه پاشنه ی پا: هنگامی که ضربه ها و صدمات زیادی به پاشنه پای خود وارد می کنید، غشای درونی آن پاره می شود و خار پاشنه برای تان ایجاد می شود.
- بالا رفتن سن: طبق مطالعاتی که تا به امروز وجود داشته است، پزشک ها متوجه شده اند که در افراد پیر، خار پاشنه بیشتر رخ می دهد.
- جنسیت: زنان بیشتر از مردان در خطر ابتلا به خار پاشنه هستند و این را یک تحقیق در سال 2014 نشان داده است.
- افزایش وزن: افرادی که چاق هستند بیشتر از افراد لاغر دچار خار پاشنه در پاهای خود می شوند.
- کفش های غیر استاندارد: استفاده از کفش هایی که برای پاهای تان تنگ تر یا گشاد تر است مضر است و صدمه شدیدی به پای شما خواهد زد. همچنین در کنار این استفاده از کفش هایی که کفی ندارند یا کفی آن ها ناسالم است باعث می شود ضربه های شدیدی به کف پای شما وارد شود.
در کنار این موارد، بیماری هایی وجود دارد که علاوه بر تاثیرات خودشان، باعث ایجاد خار پاشنه در فرد می شوند که لیستی از آن ها در بخش زیر بیان شده است.
- آرتریت واکنشی (reactive arthritis) یا سندرم رایتر (Reiter’s disease)
- روماتیسم ستون فقرات (ankylosing spondylitis)
- بیماری هیپر استوز اسکلتی ایدیوپاتیک منتشر (diffuse idiopathic skeletal hyperostosis)
- پلانتار فاشیاتیس (plantar fasciitis)
عوامل خطرناک در بروز خارپاشنه عبارتند از:
- تاندینوز آشیل (آسیب دیدگی مزمن تاندون آشیل) (همان بیماری رایتر)
- نقرس
- رشد غیرطبیعی استخوان پا
- ورم مفاصل پسوریاتیک
درمان های خانگی خار پاشنه کدام اند؟
علائم خارپاشنه با کاهش التهاب وابسته یا حالت اوندی و پیشگیری از جراحت دوباره، درمان می شود. معمولا با توجه به سابقه بیماری های مانند التهاب پلانتر، تاندینوز آشیل، یا آرتریت که منجر به خارپاشنه شده است، درمان تجویز می شود. قرار دادن کیسه یخ، در کاهش درد و تورم کارآمد است. روش های فیزیوتراپی مانند ورزشهای کششی، التهاب کف پا را درمان و همچنین پیشگیری می کند. داروهای ضدتورم مانند ایبوپروفن (ادویل) یا آمپول کورتیزون نیز در تسکین درد موثر است.
دستگاه های ارتوپدی یا کفی کفش تحرک بیش از حد را کنترل می کند که باعث کم کار شدن رباط التهاب کف پا یا تاندون آشیل می شود. در برخی موارد، ارتوپدها می توانند فشار خارهای کف پا را کاهش دهند (با استفاده از پد حلقه ای شکل)، و کفی افزایش قد، فشار تاندون آشیل را کاهش می دهد و درد خارپاشنه در پشت پا را از بین می برد.
به همین ترتیب، کفش های مخصوص دویدن که زیره های نرم و راحت دارند و ثابت هستند نیز می تواند در کاهش حساسیت بافت های متورم نسبت به التهاب های کف پا و خارهای پاشنه، موثر باشد. گاهاً برای خارهای متورم مزمن، عمل جراحی صورت می گیرد. درمان های جدید عبارت اند از:
- حذف با بسامد رادیویی
- پلاسمای غنی از پلاکت
- درمان با امواج سنگ شکن برون اندامی
- تزریق پرولوتراپی
- میکرو دبریدمان التراسونیک
استفاده از کمپرس آب یخ روی پاشنه پا
بعد از استفاده از کمپرس آب یخ بالافاصله درد خار پاشنه پا کم می شود. آب یخ به کاهش درد کمک کرده اما تاثیر آن به اندازه ی تاثیر دارو طولانی مدت نیست. می توانید قالبی یخ را روی پاره قرار داده و روی پاشنه پا قرار دهید.
اسپلینت شبانه پلانتار فاشیاتیس
اسپلینت شبانه را هنگام خواب پوشیده تا درد کمتر شود. ابتدا چندان راحت به نظر نمی رسد اما به آن عادت کرده و به زودی متوجه بهبود حال خود خواهید شد. می توانید اسپلینت شبانه را در فروشگاه لوازم ورزشی، داروخانه، و یا به صورت آنلاین تهیه کنید. پلانتار فاشیاتیس در درمان خار پاشنه پا موثر است.
فیزیوتراپی و ورزش خار پاشنه پا
به خاطر داشته باشید که مراجعه به متخصص با تحصیلات مرتبط ضروری است تا لازم نباشد بیش از این درد تحمل کنید. ورزش های زیر به کاهش درد و تقویت عضلات کمک می کنند. این ورزش ها را هر روز تکرار کنید، مثلا قبل از خواب و پوشیدن اسپلینت شبانه.
روی خار پاشنه پا سرکه سیب بمالید
این درمان خانگی بسیار ساده و موثر است. سرکه سیب برای کاهش درد و ورم موثر است. پنبه را درون سرکه سیب وارد کرده و سپس روی خار پاشنه پا قرار دهید. این عمل را تا بهبودی هر روز تکرار کنید.
استفاده از کفی کفش طبی
ساده، سریع، و موثر. کفی هایی طبی که در کفش قرار داده و پزشک انها را ساخته و یا شما را در نحوه ی خرید این کفی ها راهنمایی می کند. این روش بسیار موثر بوده و هنگام راه رفتن رد پاشنه پا را کاهش می دهد. می توان از این کفی ها به مدت 5 سال استفاده کرد و برای سلامتی شما حتی اگر خار پاشنه ندارید نیز مفید هستند.
تزریق داروهای ضد التهابی
این داروها به بهبود درد و التهاب کمک می کنند. البته نباید بدون مشورت با پزشک دارو تزریق کنید مخصوصا اگر درد و ناراحتی ندارید. پاهای خود را درون طشت نمک اپسوم قرار دهید. نمک خاصیت درمانی دارد و خار پاشنه پا را درمان می کند. منیزیم به تشکیل استخوان و کلسیم بدن کمک می کند. مقداری نمک اپسوم به آب گرم اضافه کنید. به مدت یک ساعت پاهای خود را درون طشت نمک اپسوم قرار داده و هنگامی که اب یخ شد به آن آب گرم اضافه کنید.
از روغن کتان و یا روغن بذر کتان استفاده کنید
می توانید با روغن کتان و یا روغن بذر کتان کمپرس تهیه کنید. پارچه ای را درون روغن فرو کرده و سپس آن را روی خار پاشنه ی پا قرار داده و آن را بپوشانید تا گرم بماند. به مدت یک شب پارچه را روی پا قرار دهید. می توانید اغلب اوقات از این روش درمانی استفاده کنید زیرا شیمیایی نیست.
خمیر جوش شیرین
چند قطره آب و جوش شیرین درد و ناراحتی را کاهش می دهند. آنها را ترکیب کرده و روی درد قرار دهید. پا را با گاز و باند بپوشانید.
جراحی استخوان خار پاشنه
جراحی این عارضه به دو صورت انجام می شود:
رهایی از التهاب کف پا
خارپاشنه گاهی همراه با التهاب کف پا بروز می کند. یعنی تورم نیام کف پا که یک بافت فیبری است که پنجه را به استخوان پاشنه متصل می کند. وارد کردن فشار بیش از حد بر نیام کف پا منجر به شکل گیری خارپاشنه می شود. حدود 50 درصد افرادی که مبتلا به التهاب کف پا هستند، خارپاشنه نیز دارند. اما دردی که در کف پاهایشان احساس می کنند به خاطر رشد استخوان خار پاشنه نیست و اغلب به دلیل تورم نیام کف پا است.
پزشک امکان دارد برای تسکین درد، جراحی نیام کف پا انجام دهد. این جراحی شامل برش بخشی از رباط نیام کف پا است که سفتی و تورم این بافت را از بین می برد و به صورت عمل جراحی سرپایی باز یا آندوسکوپیک است.
جراح با یک عمل جراحی باز (یا جراحی سنتی)، ناحیه را با چاقوی جراحی برش می زند و عمل را با یک برش بزرگ کامل می کند. از سوی دیگر، جراحی آندوسکوپیک بسیار کم تهاجمی است. در این جراحی یک یا چند برش کوچک ایجاد می کنند و سپس ابزارهای جراحی کوچک را از این قسمت جایگذاری کرده و جراحی را انجام می دهند.
برداشتن خارپاشنه
در طول جراحی نیام کف پا، جراح ممکن است تصمیم به برداشتن کامل خار پاشنه بگیرد. برداشتن خارپاشنه در همه بیماران اتفاق نمی افتد. در حقیقت، طبق گزارش میو کلینیک، این عمل های جراحی امروزه به ندرت انجام می شوند. با این حال، یکی از راه های درمان خار پاشنه بزرگی که زیر پوستتان احساس می کنید، جراحی نیام کف پا است.
این عمل نیز به صورت عمل باز یا آندوسکوپیک انجام می شود. جراح یک برش بزرگ یا دو برش کوچک روی پوست ایجاد می کند و سپس از ابزار جراحی برای برداشتن یا جدا کردن این رسوب کلسیم استخوانی به کار می رود.
مدت زمان عمل جراحی خارپاشنه
بعد از عمل جراحی باید به مدت یک یا دو هفته باند بسته شود و تا حدود 3 هفته، امکان دارد گچ، کفش پیاده روی یا اسپلینت مچ پا استفاده شود. همچنین امکان دارد مجبور باشید از چوب دستی یا عصا استفاده کنید. ناحیه جراحی شده ممکن است درد کند یا متورم شود و باید تا حداقل چند روز روی پای جراحی شده نایستید.
تحمیل وزن بیش از حد بر روی پاشنه بعد از جراحی، بهبود را به تاخیر می اندازد. تا چند هفته بعد از عمل، کاملا زیر نظر جراح خود باشید. به این ترتیب بعد از این مدت، شما می توانید روی پای خود راه بروید و وزن خود را روی آن بیندازید.
معمولاً بهبودی عمل نیام کف پا تا 6 هفته طول می کشد و جراحی برداشتن خارپاشنه تا 3 ماه طول می کشد. زمان برگشتن به کار، بستگی به مدت زمانی دارد که در محیط کار سرپا می ایستید.
اگر در محل کار همیشه روی صندلی می نشینید باید فقط تا دو هفته استراحت کنید اما اگر زیاد سرپا می ایستید یا راه می روید، باید 4 هفته استراحت کنید. درباره زمان برگشت به کار، با پزشک خود مشورت کنید.
همچنین توصیه های پس از عمل پزشک خود را برای بهبود هر چه سریع تر دنبال کنید. مثلا:
- داروهای مسکن آزاد یا تجویزی پزشک را تهیه کنید.
- کمپرس سرد بر روی محل جراحی قرار دهید.
- پای خود را بالا نگه دارید.
- تا چند روز بعد از عمل جراحی، تحرک و پیاده روی خود را به حداقل برسانید.
خطرات عمل جراحی خارپاشنه
خطر بروز عوارض برای تمام عمل های جراحی وجود دارد. عوارض جراحی خارپاشنه عبارتند از:
- افزایش میزان خونریزی
- عفونت
- آسیب عصبی
- بی حسی دائمی
این عوارض ممکن است در هر شخصی بروز دهد ولی عوامل خاصی ممکن است خطر بروز این علائم را افزایش دهد. مانند:
- سن بالا
- سابقه اختلال در خونریزی
- مصرف داروهای ضدانعقاد خون
- سیستم ایمنی ضعیف
- سابقه بیماری های خود ایمنی
- چاقی
در صورتی که پس از عمل هر یک از مشکلات زیر را مشاهده کردید، به پزشک خود مراجعه کنید.
- افزایش درد در محل جراحی
- تورم یا قرمزی شدید
- خونریزی یا ترشح زخم
- علائم عفونت مانند تب زیاد
درمان های جایگزین جراحی خار پاشنه
بهبود خار پاشنه به وسیله ماساژ
ماساژ یکی از بهترین روش ها برای درمان درد های سطحی و پوستی بدن است که می تواند به فرد آسیب دیده کمک زیادی کند. ماساژ یک روش سنتی است و معمولا همه با انجام آن آشنا هستند. برای درمان خار پاشنه و درد های اطراف آن شما نیاز دارید که محل درد را به وسیله یک روغن گرم که می تواند روغن کنجد، زیتون و … باشد نیز آغشته کنید و با حرکت های آرام دست آن بخش را ماساژ دهید تا درد کمتر شود و روغن به خوبی وارد پوست شود. بهترین موقع برای انجام ماساژ قبل از خواب و در شب است زیرا انسان بعد از آن ساعاتی بی تحرک خواهد بود و پا در آن موقع درمان خود را آغاز می کند.
البته شما می توانید از فلفل و دارچین هم در ترکیب روغن استفاده کنید و به همراه آن ادویه جات پای خود را ماساژ دهید. نکته ای که باید به آن دقت کنید این است که بهتر است بعد از ماساژ یک پلاستیک فریزر به دور پای خود بپیچید تا تاثیر گذاری ماساژ بیشتر شود. نباید در همان روز اول انتظار درمان کامل داشته باشید زیرا طول درمان به وسیله ماساژ کمی طولانی است و ممکن است طی چند هفته طول بکشد تا پای شما دردی را دیگر حس نکند اما ماساژ خود به تنهایی می تواند یک درمان کامل برای خار پاشنه باشد.
استفاده از گرما
معمولا پد هایی وجود دارند که برای خار پاشنه در کفش ها و مکان های مناسب خود استفاده می شوند. شما می توانید به جای استفاده از این پد ها، مقداری پشم در کفش خود و کنار پاشنه خود قرار دهید و از آن استفاده کنید تا پای شما گرم تر نگه داشته شود. در کنار می توانید از جوراب هایی استفاده کنید که گرم تر هستند و گرما را جذب خود می کنند و در فصول سرد سال هم از آجر داغ و … برای ایستادن استفاده کنید تا گرمای مناسبی برای درمان به پای شما برسد.
روش های حجامت و زالو
حجامت و زالو درمانی یکی از بهترین روش ها برای درمان خار پاشنه و درد های اطراف آن است که به همگی توصیه می شود یکی از این روش ها را امتحان کنند. زالو درمانی و حجامت تاثیر سریعی بر روی درد دارد و با یک بار انجام آن درد به طور کامل برطرف می شود. به هر دلیلی اگر درد شما مجددا آغاز شد بهتر است که بار دیگر حجامت یا زالو درمانی را امتحان کنید و برای تاثیر بیشتر این درمان را اطراف تاندون آشیل خود انجام دهید.
دوری از غذاهای سرد
خار پاشنه خود از بیماران سردی است که در بدن ایجاد می شود و راه مقابله با آن استفاده از غذاهای گرم و وسایل گرم است. هنگامی که از سیر استفاده می کنید، سرعت درمان شما افزایش پیدا می کند زیرا سیر جزو گرمیجات حساب می شود اما لبنیات برای بدن شما مضر است و زمان درمان را به تاخیر می اندازد. به همین دلیل سعی کنید در هنگام داشتن این بیماری از غذاهای سرد دوری کنید.
مصرف کلسیم مناسب
برخی فکر می کنند که چون خود خار پاشنه از رسوب های غیر طبیعی تشکیل شده است، مصرف غذاهای کلسیم دار برای شخص مضر است و درد را بیشتر می کند. به طور کل این تصور درست است و همگی فکر می کنند که مصرف کلسیم باعث تشدید درد خواهد شد اما نکته جالبی که در این قضیه وجود دارد این است که طبق تحقیقات، نشان داده شده است که کلسیم های طبیعی توانسته اند درد خار پاشنه را کمتر هم کنند. پس بهتر است که از کلسیم های طبیعی برای درمان خود استفاده کنید.
کفش طبی مناسب
مهم ترین مسئله در هنگام داشتن خار پاشنه، استفاده از کفش های طبی و مناسب است. کفش هایی که کفی پهن و نرمی دارند باعث می شوند که درد شخص در هنگام پیاده روی و انجام کار های روزمره کمتر باشد و فشار کمتری به یک نقطه ای پای شخص وارد شود. به همین دلیل پیشنهاد می شود افرادی که دچار چنین بیماری هستند حتما از کفش های طبی یا کفی های پهن و طبی برای خود استفاده کنند تا درد کمتری را در انجام کار های خود تحمل کنند.
انجام فیزیوتراپی
هنگامی که به یک پزشک برای درمان به وسیله فیزیوتراپی مراجعه می کنید، پزشک تمرینات ورزشی به شما می دهد که در آن تمرین های کششی و استقامتی برای پای شما و عضلات آن وجود دارد که باعث می شود پای شما در برابر ببیماری مقاوم تر شود. همچنین در کنار این تمرین ها و ورزش ها، پزشک از روش هایی مانند استفاده از یخ و داروهایی استفاده می کند که التهاب پای شما را کمتر می کند و درد کمتری در پای شما حس خواهد شد. لیزر درمانی و الکترو تراپی و شاک ویو تراپی هم بخشی از این درمان است.
انجام شاک ویو تراپی
در این نوع درمان، پای شما تحت تاثیر امواج های سوناری خواهد بود که فرکانس بالایی دارند و انرژی صوتی را به بافت های آسیب دیده تاندون شما می رسانند و آن ها را تحریک می کنند. به وسیله همین تحریک درمان کم کم آغاز می شود و بافت های شما درمان خودشان را آغاز می کنند. البته در این روش کمی زمان درمان طولانی تر خواهد بود و حداقل 4 جلسه و نهایتا 8 جلسه برای درمان نیاز است.
روش های اشتباه درمان خار پاشنه
برخی از روش ها وجود دارند که ابتدا مردم فکر می کنند با به کار گیری آن ها خار پاشنه درمان می شود و درد آن در پا کمتر خواهد شد اما این تفکر اشتباه است. در بخش زیر برخی از این روش ها بیان شده است و علت اشتباه بودن آن هم نیز توضیح داده شده است.
- استراحت کافی: درد پاشنه در اثر خار پاشنه در پا ایجاد می شود و استراحت کافی کمکی به آن نمی کند. جالب است که بدانید یکی از علائم درد در پا، استراحت بیش از حد است و درد پا بعد از استراحت ممکن است بیشتر هم شود.
- راه رفتن: اگر پیاده روی های کوتاه دارید عیبی ندارد و درد تان را کمتر خواهد کرد اما از پیاده روی های طولانی مدت دوری کنید زیرا باعث می شود که خار پاشنه در پای شما درد ایجاد کند.
حال اگر دردی که در پای شما وجود دارد دچار یک بازه زمانی طولانی است و بیش از یک ماه است که شما را اذیت می کند، لازم است که حتما به یک پزشک مراجعه کنید. لازم است بدانید که پزشک در ابتدا توصیه هایی به شما می کند که برخی از آن ها در بند های زیر بیان شده اند.
- تمرینات کششی مناسب برای پا
- پوشیدن کفش های استاندارد
- استفاده از بند پا در هنگام استراحت عضلات
- پوشیدن کفش های طبی
- انجام فیزیوتراپی
- مصرف دارو ( گاهی اوقات داروهای ساده ای مانند استامینوفن نیز باعث رفع درد پا یا کمتر شدن آن می شوند )
- دستگاه های ارتوپدی: می توان با استفاده از چنین دستگاهی متوجه علت درد پا شد و برای رفع آن تلاش کرد
- تزریق کورتیکواستروئید نیز باعث می شود که درد پا کمتر شود و پزشک باید این دارو را تجویز کند
تمرینات ورزشی برای کنترل علائم خارپاشنه
8 تمرین ساده که به از بین رفتن علائم خارپاشنه کمک می کند در زیر آمده است. میتوانید همه را یک جا یا جدا جدا در طول روز انجام دهید.
انعطاف پا
این حرکت کششی ساده بهتر است هنگام بیدار شدن در تخت خواب انجام شود. این کار نیام کف پا را که هنگام خواب منبسط شده است را می کِشد.
- سعی کنید با دستتان، پنجه خود را به سمت سینه بکشید.
- حدود 30 ثانیه در این حالت باقی بمانید.
- این کار را دو یا سه بار برای هر پا تکرار کنید.
- کشش ساق پا (با استفاده از استپ)
این حرکت ساقهای پا را به شدت می کشد. این حرکت فشار روی پا را کاهش و تحرک را بهبود می بخشد.
- روی پنجه پای راستتان روی لبه استپ بایستید. پاشنه نباید روی استپ باشد.
- به آرامی پنجه خود را تا جایی که می توانید پایین ببرید.
- 15 تا 30 ثانیه در همین وضعیت بمانید.
- این حرکت را با پای چپ نیز تکرار کنید. با هر پا دو تا چهار بار تکرار کنید.
گرفتن حوله با انگشت پا
این حرکت کمان پای شما را می کشد و قوی و انعطاف پذیر تر می کند.
- یک حوله را زیر پایتان بگذارید.
- پنجه خود را جمع کنید تا حوله را با پنجه بگیرید.
- نوک پایتان را از روی زمین بلند کنید.
- چند ثانیه در این وضعیت بمانید.
- سپس در حالی که پنجه روی هواست، حوله را رها کنید و سعی کنید انگشتان تان را تا جایی که می توانید از هم جدا کنید.
کشش ساق پا با دیوار
این حرکت ساق پا و پاشنه شما را به شدت می کشد و گرفتگی و درد پا را از بین می برد و به این ترتیب تحرک افزایش می یابد.
- چند پا از دیوار فاصله بگیرید و پای چپ خود را جلوی پای راستتان قرار دهید.
- زانوی خود را خم کنید همزمان به سمت دیوار خم شوید.
- کم کم وزن خود را روی پای چپ بیندازید.
- همزمان با اینکه پاشنه پای راست خود را روی زمین می گذارید زانوی راستتان را هم صاف کنید. طوری که کشش را پشت ساق پایتان احساس کنید.
- به مدت 15 تا 30 ثانیه در این حالت بمانید.
- این کار را 2 تا 5 مرتبه با هر دو پا تکرار کنید.
خار پاشنه با پلانتار فاشیاتیس چه تفاوت هایی دارد ؟
بسیاری از افراد فکر می کنند که خار پاشنه همان پلانتار فاشیاتیس است و این دو را یکی می دانند که این تفکر اشتباه است زیرا این دو بیماری با هم متفاوت هستند. البته ناگفته نماند که کسانی که به بیماری پلانتار فاشیاتیس دچار می شوند نیز احتمال بیشتری هم وجود دارد که دچار خار پاشنه شوند و معمولا بیشتر افرادی که در طی زندگی دچار خار پاشنه می شوند، پلانتار فاشیاتیس داشته اند. به طور کل طبق تحقیقاتی که انجام شده است حدود 15 درصد از افرادی که در زندگی خودشان یکی از مشکلات مرتبط با پا را داشته اند و هنوز هم دارند، دچار مشکل جدی تری به نام پلانتار فاشیاتیس هستند.
میان دو بیماری خار پاشنه و پلانتار فاشیاتیس چند تفاوت اصلی و مهم وجود دارد که باید آن ها را بدانید. اولین تفاوت این دو نحوه تشکیل و شکل گیری ان ها است. خار پاشنه در اثر تشکیل رسوب های کلسیمی به وجود می آید که در کنار خود یک برآمدگی استخوان هم به وجود می آورد که خطرناک است. اما پلانتار فاشیاتیس بیماری کم خطرناک تری است زیرا تنها فاشیای پلانتار ملتهب می شود و تنها چیزی که در پا رخ می دهد دردی است که در اثر آن به وجود آمده است.
بافتی که در فاشیای پلانتار وجود دارد شبیه به زه کمان است و شروع آن از کف پا است و تا پاشنه پا ادامه دارد. بیماری پلانتار فاشیاتیس حاصل فشار زیادی است که انسان به این بخش از پای خود وارد می کند و در اثر این فشار بیماری پلانتار فاشیاتیس شکل می گیرد. البته دلایل دیگری هم برای شکل گیری این بیماری وجود دارد که در بخش زیر خواهید خواند.
- اضافه وزن و چاقی
- انجام پیاده روی های طولانی مدت یا ورزش هایی که پا را به مدت طولانی درگیر خود می کنند
- کفش های نامناسبی که به قوس پا فشار وارد می کنند
- داشتن بیماری دیابت
یکی دیگر از تفاوت های خار پاشنه و پلانتار فاشیاتیس این است که پلانتار فاشیاتیس بدون نیاز به درمان به طور خودکار درمان می شود و به مرور زمان درد پا کمتر می شود اما خار پاشنه یا درمان می شود و یا به طور مداوم در پای شخص ادامه خواهد داشت.
موارد خطرناکی که با پلانتار فاشیاتیس ارتباط دارد
در بخش زیر شما مواردی را خواهید دید که با پلانتار فاشیاتیس ارتباط دارند و نشانه هایی از خطر در بدن هستند.
- بالا رفتن سن: یکی از مهم ترین دلایل کم شدن انعطاف پذیری و نازک شدن لایه چربی محافظ پاشنه پا، افزایش سن در افراد نیز است. زمانی که سن بالا می رود کارکرد لایه های پاشنه پا هم کمتر می شود و مانند قبل در برابر شوک های وارده نمی تواند واکنشی از خود نشان دهد.
- دیابت: دیابت نیز یکی از بیماری های خطرناک است که می تواند صدمه های زیادی بر پاشنه پا وارد کند.
- فعالیت های شدید: فعالیت های فیزیکی شدید روزمره و دوره های مکرر آن باعث خطر پلانتار فاشیاتیس است.
- کف پا: اگر کف پای صافی دارید یا قوس آن بسیار زیاد است باید نگران باشید و مراقبت های زیادی از پای خود کنید و از کفی های مخصوص استفاده کنید.