دانه های بوداده قهوه حاوی مقادیر کمی از یک ترکیب به نام آکریل آمید است. مصرف بیش از حد آکریل آمید مضر است. حتی احتمالاتی وجود دارد که این ترکیب ممکن است سرطان زا باشد. با این حال، تحقیقات نشان می دهد که اگر قهوه به اندازه نوشیده شود، در کل بی خطر بوده و حتی ممکن است برای سلامتی مفید باشد. در این مقاله از بخش تغذیه دکتر سلام، ما بررسی می کنیم که آکریل آمید چیست و آیا برای سلامتی مضر است؟ همچنین بررسی می کنیم که چه نوع قهوه ای حاوی آکریل آمید است، چه مقدار از آن در قهوه وجود دارد و آیا مصرف قهوه را باید متوقف کرد؟ همچنین ما قهوه های بدون آکریل آمید و دیگر محصولاتی که حاوی آکریل آمید هستند را شرح داده ایم.
آکریل آمید چیست؟
آکریل آمید یک ماده بلوری سفید بدون بو است که تولید کنندگان در فرآیندهای صنعتی و شیمیایی مانند تولید پلاستیک، منسوجات، رنگ و کاغذ و همچنین در تصفیه آب آشامیدنی از آن استفاده می کنند. آکریل آمید در موارد زیر نیز وجود دارد:
- بتونه کاری
- چسب های خاص
- بسته بندی غذایی
- دود سیگار
طبق گزارش انجمن سرطان آمریکا، آکریل آمید یک فرآورده جانبی در فرآیند پخت و پز انواع خاصی از موادغذایی نشاسته دار در دمای بالا است. آکریل آمید همچنین فرآورده جانبی فرآیند بودادن به دانه های کافه است.
آیا آکریل آمید مضر است؟
مصرف طولانی مدت آکریل آمید با غلظت بالا، به سیستم عصبی شخص آسیب می رساند. اما در کل افرادی که به طور مستقیم در فرآیندهای صنعتی ای مشارکت دارند که از آکریل آمید استفاده می کنند، در معرض خطر هستند.
با ای حال، در ایالات متحده، مقرراتی برای محدود کردن قرارگرفتن در معرض آکریل آمید در محل کار وجود دارد. آژانس حفاظت محیط زیست، سطح آکریل آمید موجود در آب آشامیدنی را مقرر کرده است.
همچنین نگرانی هایی وجود دارد در رابطه با اینکه قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آکریل آمید ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد.
در حقیقت، آژانس بین المللی تحقیقات سرطان، آکریل آمید را به عنوان ماده سرطان زا گروه 2A دسته بندی کرده است. و این یعنی آژانس بین المللی تحقیقات سرطان معتقد است آکریل آمید احتمالا انسان را به سرطان مبتلا می کند.
اما اکثر مشاهدات از مطالعه حیوانات به دست می آیند. بنابراین تحقیقات بیشری باید بر روی انسان ها صورت گیرد. آژانس محافظت از محیط زیست نیز آکریل آمید را به عنوان یک “سرطانزای محتمل انسان” دسته بندی می کند اما نیازمند اطلاعات بیشتری از مطالعات انسانی است تا نتیجه دقیق تری بگیرد.
با این حال، یک مجله نظام مند در سال 2014 شواهد کافی برای پی بردن به رابطه بین آکریل آمید غذایی و سرطان نیافت. نویسندگان نتیجه گرفتند که تحقیقات بیشتری لازم است.
چه نوع قهوه هایی حاوی آکریل آمید هستند؟
آکریل آمید طی فرآیند بودار کردن قهوه، تشکیل می شود. هر نوع نوشیدنی از جمله قهوه که از دانه بوداده قهوه گرفته شده باشد، دارای آکریل آمید است.
جایگزین های قهوه مانند قهوه ریشه حبوبات و کاسنی که بوداده شده اند نیز حاوی آکریل آمید هستند.
اما میزان آکریل آمید موجود در این قهوه ها متفاوت است. در بخش بعدی این اختلافات را جزئی تر شرح می دهیم.
چه میزان آکریل آمید در قهوه وجود دارد؟
آکریل آمید موجود در قهوه متفاوت است. و بیشتر از تعداد دانه های قهوه، به مدت زمان بو دادن بستگی دارد.
در سال 2013 میزان آکریل آمید موجود در 42 نوع قهوه از جمله قهوه فوری و جایگزین های قهوه مورد مطالعه قرار گرفت.
محققین دریافتند که به طور متوسط:
- جایگزین های قهوه مانند نوشیدنی هایی که از ریشه حبوبات و کاسنی درست می شوند، حاوی بیشترین غلظت آکریل آمید یعنی 818 میکروگرم در هر گرم هستند.
- قهوه فوری حاوی 358 میکروگرم آکریل آمید در هر گرم است.
- قهوه بوداده طبیعی حاوی کمترین میزان آکریل آمید یعنی 179 میکروگرم در هر گرم است.
آنها همچنین گزارش دادند که دانه های قهوه، همه حاوی مقدار تقریبا یکسانی آکریل آمید هستند.
آیا نوشیدن قهوه را باید متوقف کنید؟
اگرچه قهوه حاوی مقدار کمی آکریل آمید است، تحقیقات حاکی از آنند که نوشیدن قهوه علاوه بر مزایایی که بر سلامتی دارد، از ابتلا به سرطان نیز جلوگیری می کند.
برای مثال، در سال 2015 یک مجله تصریح کرد که قهوه حاوی مواد شیمیایی بالقوه و مضری به نام آکریل آمید است، ولی هیچ رابطه ای بین نوشیدن قهوه و سرطان یافت نشد. در حقیقت آنها شواهدی یافتند مبنی بر اینکه مصرف قهوه خطر ابتلای شخص به سرطان کولورکتال، ریه و سینه را کاهش می دهد.
همچنین در سال 2017 در یک مقاله پژوهشی فراتحلیل های بسیار زیادی درباره تاثیرات مصرف قهوه بر سلامتی مورد بررسی قرار گرفت. نویسندگان این مقاله پژوهشی نتیجه گرفتند مصرف به اندازه قهوه به طور کلی بی ضرر بوده و بیشتر از اینکه برای سلامتی مضر باشد، مفید است.
آنها همچنین رابطه مستقیمی یافتند بین نوشیدن قهوه و خطر کمتر ابتلا به سرطان هایی از جمله:
- سرطان پروستات
- سرطان مخاط رحم
- سرطان دهان
- سرطان کبد
- سرطان خون
- سرطان پوست
در این تحقیق برخی مزایای دیگر مصرف قهوه نیز به دست آمد. از جمله کاهش خطر ابتلا به:
- بیماری پارکینسون
- آلزایمر
- بیماری قلبی
- افسردگی
- مرگ و میر به هر دلیلی
دانشمندان دریافتند کسانی که در روز سه تا چهار فنجان قهوه می نوشند، از بیشترین مزیت آن بهره مند می شوند. اداره غذا و دارو که بزرگسالان، مصرف قهوه خود را به چهار تا پنج فنجان در روز برسانند.
قهوه بدون آکریل آمید
انواع قهوه هایی که متشکل از دانه های بوداده قهوه هستند، دارای آکریل آمید می باشند. جایگزین های قهوه مانند قهوه های ریشه حبوبات و کاسنی نیز در صورتی که تحت فرآیند بودادن قرار گرفته باشند، حاوی آکریل آمید هستند.
تنها نوع قهوه که آکریل آمید ندارد، قهوه ای است که حاوی دانه قهوه بو نداده سبز باشد. اما مزه این قهوه ها با قهوه های حاوی دانه های بوداده بسیار متفاوت است.
طیف وسیعی از قهوه ها برای خرید آنلاین در دسترس هستند.
چه خوراکی های دیگری حاوی آکریل آمید هستند؟
آکریل آمید در انواع غذاهای پخته شده و سرخ کردنی وجود دارد.
وقتی افراد انواع خاصی از غذاهای نشاسته دار را در دمای بالا می پزند، مقادیر کمی آکریل آمید تولید می کنند. دانشمندان این فرآیند شیمیایی را واکنش میلارد می نامند.
غذاهایی که ممکن است حاوی آکریل آمید باشند عبارتند از:
- غلات صبحانه
- محصولات پخته شده مانند نان و کوکی
- چیپس سیب زمینی
- سیب زمینی سرخ کرده (فرنچ فرایز)
خلاصه
آکریل آمید فرآورده جانبی فرآیند بودادن است. بنابراین همه قهوه های دارای دانه بوداده، از جمله قهوه های فوری، حاوی مقدار کمی از این ماده شیمیایی هستند.
جایگزین های قهوه مانند قهوه دانه کاسنی نیز اگر تحت فرآیند بودادن قرار گرفته باشد، حاوی آکریل آمید است.
همچنین آکریل آمید در آب آشامیدنی و انواع مختلف غذاهای پخته و سرخ کردنی وجود دارد.
اگر چه نگرانی هایی وجود دارد که آکریل آمید ممکن است سرطان زا باشد، اما بیشتر تحقیقات نشان می دهد که قهوه ممکن است در واقع از ابتلا به تعدادی از سرطان ها و دیگر بیماری ها جلوگیری کند و مصرف به اندازه قهوه بلامانع است.
افرادی که قهوه زیاد می نوشند اما قصد دارند از خطرات احتمالی آکریل آمید در امان باشند، بهتر است قهوه های بونداده و سبز بنوشند.