در مورد علائم کم کاری تیروئید چه می دانید؟ کم کاری تیروئید که بین حدودا ۳ تا ۸ درصد از جمعیت خانم ها و افراد مسن تحت تاثیر قرار می دهد، می تواند دلایل بی حالی، نگرانی و کمبود حافظه باشد. کم کاری تیروئید نوعی نقص تیروئیدی است که در بعضی موارد به طور زودرس عود می کند. این بیماری شرایطی را توصیف می کند که بدن هورمون های تیروئید کافی ترشح نکند که شامل T3 و T4 می باشد. در این مقاله از بخش بیماری های دکتر سلام به بررسی علائم کم کاری تیروئید و راه های درمان آن می پردازیم.
کم کاری تیروئید و تاثیر SCH بر آن
اصلی ترین نگرانی درباره SCH بوده که ممکن است به کم کاری تیروئید منجر شود و می تواند عوارضی مثل بیماری کاردیووسکولار، نقص های شناختی و مشکلات روحی داشته باشد. وقتی به درمان این بیماری می رسیم بحث زیادی وجود خواهد داشت. در حقیقت اینکه چه چیزی در این بیماری تاثیر دارد و هورمون ها تا چه سطحی فراتر از حد نرمال می روند می تواند بحث برانگیز باشد. آیا کسی که به کم کاری تیروئید مبتلاست، می تواند از یک نوع رژیم مناسب و درمان طبیعی موثر استفاده کند؟ در بسیاری از موارد بله، اگرچه درمان مسائل تیروئیدی می تواند پیچیده باشد و اغلب صبوری و برنامه شخصی می طلبد.
کم کاری تیروئید چیست؟
برای تشخیص SCH که بعضی اوقات به عنوان بیماری تیروئید بالینی معرفی می شود، با یک آزمایش خون تشخیص داده می شود. این آزمایش نشان می دهد که فرد، هورمون های تیروئیدی محیطی نرمال داشته اما هورمون تحریک کننده تیروئید شخص یا TSH بالا رفته است.
اگر سطح هورمون TSH بالا برود چه اتفاقی می افتد؟ هورمون محرک تیروئید در غده هیپوفیز تولید شده که به وسیله هیپوتالاموس در مغز تحریک می شود. TSH به غده تیروئید دستور می دهد که هورمون های تیروئید بیشتری تولید کند. این یعنی با TSH بالا بدن سعی می کند هورمون های تیروئیدی بیشتری بسازد. T3 و T4 داخل جریان خون ترشح شده و به سمت بدن حرکت می کند. نهایتا متابولیسم بدن و استفاده بدن از انرژی را کنترل می کند. این یعنی افراد مبتلا به کم کاری تیروئید معمولا نشانه هایی را تجربه می کنند که با متابولیسم پایین همراه است.
بعضی افراد مبتلا هیچ علائمی ندارند یا فقط علائم کمی در آنها دیده می شود اما اگر علائمی ظاهر شود شامل موارد زیر می باشد:
- بی حالی
- افسردگی
- نگرانی
- بی انگیزگی
- حساسیت بالا به سرما
- یبوست
- پوست تیره
- افزایش وزن
- صورت ورم کرده
- ضعف ماهیچه ها
- درد
- حساسیت و سفتی بدن
- دوره های نامنظم قاعدگی و یا طولانی تر از همیشه
- نازک شدن موها
- کند شدن ضربان قلب
- کمبود حافظه
- میل جنسی پائین
- غده تیروئید بزرگ
- و ریسک بالای کم کاری تیروئید آشکار
یک مطالعه نشان داد که این بیماری حدود ۲۸ درصد در افراد بالای ۵۵ سال دیده می شود. کاهش کیفیت زندگی به خاطر نگرانی، شهوت کم، کاهش انرژی و خواب نامناسب، شرایط کاردیووسکولار و بیماری های قلبی واضح که شامل فشار خون، کلسترول بالا و بیماری قلبی مخصوصا در افراد بالای ۷۰ سال هست می شود.
اما اختلاف بین کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید چیست؟
کم کاری تیروئید، تیروئید غیر فعال را توصیف می کند. در حالی که پرکاری تیروئید، تیروئید بیش فعال را توصیف می کند. این در اختلال بیماران سبب علائم متضاد می شود. آیا شما می توانید سطح TSH نرمال داشته باشید اما همچنان به کم کاری تیروئید مبتلا شوید؟ بله ممکن است.
داشتن T4 پایین اما TSH نرمال نشان دهنده کم کاری تیروئید است. از طرف دیگر کم کاری تیروئید به تیروکسین (T4 نرمال) با TSH بالا مرتبط است.
چه چیزی سبب کم کاری تیروئید می شود؟
دلایل این کم کاری همانند موارد گفته شده است. رایج ترین علت، TSH بالا بوده که بیماری خود ایمنی تیروئید ایجاد می کند. همچنین به بیماری تروئیدیت هاشیموتو شناخته شده است. مطالعات نشان داده است که آنتی بادی هایی که سبب هاشیموتو می شوند می توانند در ۸۰ درصد بیماران مبتلا به کم کاری تیروئید دیده شوند.
دلایل دیگر کم کاری تیروئید می تواند درمان رادیواکتیو، پرتو درمانی، جراحی تیروئید، گرانولوماتوز تیروئید، کمبود ید، بارداری یا دوران بعد از زایمان باشد. استرس حاد، کمبود خواب و کیفیت پاییت سلامت غذایی می توانند فاکتورهای دیگری باشند.
آیا باید کم کاری تیروئید درمان شود؟
پزشکان از آزمایش خون و بالارفتن هورمون TSH متوجه می شوند که فرد کم کاری تیروئید دارد. چون اختلالات تیروئید پیچیده بوده و پیشنهاد می شود که بیماران هورمون های خود را چک کنند. برای تشخیص بهترین نوع درمان برای شرایط بیماران این اقدامات باید انجام شود.
وقتی تشخیص داده شد آیا قابل درمان است؟
هیچ درمانی برای تشخیص کم کاری تیروئید وجود ندارد اما راه هایی برای افزایش تولید هورمون تیروئید وجود دارد. کم کاری تیروئید معمولا با استفاده از ترکیب تغییرات زندگی و داروهای مصرفی قابل کنترل است. به هر حال کم کاری تیروئید باید درمان شود. پزشکان ایده های مختلفی برای بهترین درمان دارند چون همه بیماران علائم را نشان نمی دهند و روی کیفیت زندگی آن ها تاثیر نمی گذارد.
مقدار بالای دقیق TSH یک گزینه بحث برانگیز است. الان درمان استاندارد کم کاری تیروئید درمان افراد با میزان TSH بالای ۱۰ نیز می باشد. در این موارد استفاده از داروهایی که شامل لوتیروکسین باشد هورمون های تیروئید را به حد نرمال خود می رساند. برای افراد با میزان TSH پایین تر از ۱۰ میلی لیتر طبق علائم، سابقه خانوادگی، ریسک کم کاری تیروئید و فاکتورهای دیگر، درمان فردی توصیه می شود.
تحقیقات نشان داده که حدود ۸۰ درصد بیمارانی که کم کاری تیروئید دارند، مقدار TSH پائین تر از ۱۰ میلی لیتر دارند. بعضی ها اعتقاد دارند که مقدار نرمال TSH باید بین ۳ تا ۵ میلی لیتر باشد و یا حداقل پائین تر از ۲/۵ باشد.
مصرف دارو احتمالا بهترین دارو برای بیماران مبتلا به کم کاری تیروئید نیست. آنالیز انجام شده در سال ۲۰۰۷ برای ۱۴ نفر نشان داده که جایگزین درمان لورتیروکسین برای کم کاری تیروئید به بهبود بیماری یا کاهش بیماری های قلبی نمی انجامد و کیفیت زندگی را ارتقا نمی دهد. مثلا بهبود خلق، نگرانی و شناخت با هدف درمان تغییر پیدا نمی کند.
سه مورد از درمان های طبیعی کم کاری تیروئید
در حالی که درمان قطعی کم کاری تیروئید بالینی وجود ندارد که برای همه افراد جواب بدهد بسیاری از افراد از ساخت تغییرات در شیوه زندگی خود و رژیم غذایی سود می برند و می توانند استرس، خواب و تمرین های ورزشی خود را کنترل کنند.
۱) رژیم کم کاری تیروئید:
مطالعات نشان داده که تلاش های بسیاری برای کمک به درمان طبیعی کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید وجود دارد. همان طور که گفته شده بسیاری از افراد مبتلا به کم کاری تیروئید با اختلال غدد درون ریز به خاطر غده تیروئید متورم مواجه می شود و با مسائلی مثل میزان سلامت پائین، آلرژی، حساسیت و تورم حاد همراه است.
اولین قدم در مواجه با مشکلات تیروئیدی محدود کردن علائم نقص عملکرد تیروئید مثل رژیم غذایی ضعیف، استفاده بیش از حد از داروها، مصرف مواد غذایی ضعیف، استرس حاد و خستگی که منجر به تغییرات هورمونی می شود می باشد.
بسیاری از افراد مبتلا به کم کاری تیروئید غذاهای محدود کننده را پیدا می کنند که در تورم و عکس العمل های سیستم ایمنی تاثیر دارند و به بروز علائم آن ها کمک می کند. این ها شامل غذاهایی مثل گلوتن، لبنیات، روغن تصویه شده، شکر، دانه ها و مواد ترکیبی است.
در عوض بهتر است روی غذاهایی تمرکز کنید که هورمون ها را نرمال کند و تورم را کاهش دهد. مثل غذاهایی که ید بالایی دارند. چون غذاهایی که ید و سلنیوم پائینی دارند و ریسک اختلالات کم کاری تیروئید را افزایش می دهند.
- ید و سلنیوم در غذاهایی مثل غذاهای دریایی، تخم مرغ، ماهی، جو دو سر، نمک دریایی ارگانیک، ماست، بوقلمون، پنیر و شیر سرد، آجیل، اسفناج و موز وجود دارد. ماهی که اسیدچرب امگا۳ دارد و چربی سالم مثل روغن نارگیل، روغن زیتون و جلبک دریایی بهترین منابع طبیعی هستند و کمک به جلوگیری از عملکرد ناقص تیروئید می کند.
- غذاهای پروبیوتیک شبیه کفیر، ماست و شیر ارگانیک، کیمجی (غذای کره ای)، و سبزیجات ترش
- دانه های جوانه زده مثل تخم کتان، شاهدانه و دانه چیا
- غذاهای دارای فیبر بالا مثل سبزیجات تازه، توت، دانه ها و عدس
- آبگوشت که کمک به هضم غذا کرده و مواد معدنی فوق العاده ای داشته که از اختلالات جلوگیری می کند
- میوه و سبزیجات
- استراحت کردن
- کنترل استرس
- تمرینات مناسب داشتن
استرس زیاد و حاد ناشی از اختلالات خواب:
ورزش زیاد و برنامه ریزی های فشرده می تواند هورمون های استرسی، کورتیزول و آندرنالین را زیاد کند و در تعادل هورمونی اختلال ایجاد کند. در حالی که ورزش فواید زیادی برای خواب و هم چنین کنترل وزن دارد اما زیاد از حد ورزش کردن می تواند استرس زیادی به بدن وارد کرده و بنابراین تمرینات ملایم تری برای عملکرد تیروئید افراد مناسب تر است.
مکمل ها:
مکمل ها می توانند برای مدیریت علائم کم کاری تیروئید مثل بی حالی یا ضعف حافظه مفید باشد و شامل ید، ویتامین B، مکمل های پروبیوتیک، اسیدهای چرب امگا۳، گیاهان آداپتوژن، سلنیوم و تیروزین باشد.
کم کاری تیروئید و بارداری
کم کاری تیروئید می تواند در بارداری خانم ها تاثیر بگذارد. این شرایط به عنوان تیروئید بعد از زایمان شناخته می شود. علائم اغلب در ۱۲-۱۸ ماه بعد از تولد ناپدید می شود و می تواند به کم کاری تیروئید منجر شود. یک خانم اگر سطح TSH خون حدود ۲/۵ تا ۳ داشته باشد در طول بارداری می تواند کم کاری تیروئید تشخیص داده شود.
مطالعات نشان داده که افرادی که از مادران مبتلا متولد شده اند، در ریسک ابتلا به مشکلاتی مثل بهبود شناختی قرار می گیرند. همچنین شواهدی نشان می دهد که SCH ریسک سقط جنین را افزایش می دهد. درحالی که درمان آن ضروری است ، سونوگرافی و آزمایشات لازم از خانم باردار برای تشخیص بالا بودن SCH لازم است. استفاده از دارو برای آن هایی که باردارند و یا قصد بارداری دارند نیز توصیه شده است.
تعدادی از مطالعات نشان می دهد که کاهش ریسک احتمال بارداری در خانم ها با مقدار TSH بین ۴ تا ۱۰ مرتبط است و به TSH بین ۲/۵ تا ۴ ارتباطی ندارد.
موارد نهایی مربوط به کم کاری تیروئید
کم کاری تیروئید بالینی چیست؟ کم کاری تیروئید فرم ملایمی بوده که در آن شرایط، بدن فرد هورمون های تیروئیدی تولید نمی کند. آیا باید درمان شود؟ این موضوع قابل بحث است که امروزه راهنمایی های درمان بالینی کم کاری تیروئید می گوید همه بیماران با TSH بالای ۱۰ میلی لیتر باید درمان شوند و باید با درمان لیوتیروکسین با سطح TSH حدود ۵ تا ۱۰ باشد. علائم کم کاری تیروئید در این شرایط روی هر شخص اثر نمی گذارد. بسیاری از افراد علائم قابل توجهی ندارند و در کیفیت زندگی آن ها با استفاده دارو تغییراتی ایجاد نمی شود. در حالی که دارو ممکن نیست گزینه مناسبی برای افرادی که کم کاری تیروئید دارند باشد، تغییرات غذایی و روش زندگی اغلب علائم را کاهش داده و از شرایط بد جلوگیری می کند.