در مورد بیماری ایدز و اچ آی وی چه می دانید؟ آیا هنوز هم این بیماری غیر قابل درمان و ترسناک است؟ آیا دارویی برای درمان کامل آن وجود دارد؟ به محض آلوده شدن به ویروس ایدز و اچ آی وی چه باید کرد؟ آیا علائم ابتلا به این بیماری را می شناسید؟ چگونه به این بیماری دچار می شویم و چگونه میتوان از آن جلوگیری کرد؟ در این مقاله از بخش بیماری های دکتر سلام به بررسی بیماری ایدز و اچ آی وی می پردازیم.
ایدز چیست؟
ایدز مجموعه ای از علائم (یا سندروم) است که به دلیل وجود ویروسایدز ایجاد می شود. گفته می شود که سیستم ایمنی فرد مبتلا به ایدز برای مبارزه با عفونت بسیار ضعیف است و نشانه ها و بیماری های مشخصی در بدن بیمار گسترش می یابد. این آخرین مرحله ایدز است که عفونت بسیار پیشرفته است و اگر درمان نشود منجر به مرگ می شود.
ایدز یک ویروس است که به سلول های سیستم ایمنی، که دفاع طبیعی بدن ما علیه بیماری ها هستند، آسیب می رساند. این ویروس نوعی از گلبول های سفید خون در سیستم ایمنی که سلول های کمکی T نامیده می شوند، را از بین می برد و نسخه هایی از خود را در داخل این سلول ها قرار می دهد. سلول های کمکی T نیز به سلول های CD۴ هجوم میبرند.
همانطور که ایدز سلول های CD۴ بیشتری را نابود می کند و نسخه های بیشتری از خودش می سازد، به تدریج سیستم ایمنی فرد را تضعیف می کند. این به این معنی است که فردی که اچ آی وی دارد و درمان های ضد ویروسی را دریافت نمی کند، مبارزه با عفونت ها و بیماری ها را دشوارتر می کند.
اگر اچ آی وی درمان نشود، ممکن است ۱۰ تا ۱۵ سال طول بکشد تا سیستم ایمنی به شدت آسیب ببیند و دیگر نتواند از خودش دفاع کند. با این حال، نرخ رشد اچ آی وی بسته به سن، سلامت عمومی و سابقه بیماری متفاوت است.
واقعیت های اساسی در مورد ایدز
- ایدز مخفف سندرم نقص ایمنی بدن است، این بیماری “اچ آی وی پیشرفته” یا “اچ آی وی مرحله آخر” نیز نامیده می شود.
- ایدز مجموعه ای از نشانه ها و بیماری هایی است که در نتیجه ابتلا به بیماری ایدز پیشرفته که سیستم ایمنی را از بین برده است، ایجاد می شود.
- در حال حاضر مردم کمتری به ایدز مبتلا می شوند زیرا پیشرفت درمان اچ آی وی به این معنی است که افراد بیشتری در حال بهبودی هستند.
- اگرچه هیچ درمانی برای اچ آی وی وجود ندارد، اما با درمان و حمایت مناسب، افرادی که با اچ آی وی زندگی می کنند می توانند از زندگی طولانی و سالم خود لذت ببرند. برای محقق شدن این هدف، انجام درمان صحیح مهم است.
- اچ آی وی به معنای ویروس نقص ایمنی انسانی است.
- افراد مبتلا به ویروس اچ آی وی می توانند با انجام درمان ضد ویروسی، که موثر و در دسترس همگان است، از یک زندگی سالم و بلند مدت بهره مند شوند.
- زمانی که یک فرد مبتلا شده به ویروس ایدز، زودتر تشخیص داده شده و زودتر درمان شود، به این معنی است که در دراز مدت از سلامت بهتری برخوردار خواهد شد.
- درمان ضد ویروسی ممکن است سطح ایدز در بدن را به چنان سطح پایینی کاهش دهد که آزمایش های خون نتوانند آن را تشخیص دهند. افرادی که با ویروس اچ آی وی ای زندگی می کنند که بار ویروسی آن غیرقابل تشخیص است، نمی توانند اچ آی وی را منتقل کنند.
- برای آگاهی از وضعیت خود، آزمایش منظم ایدز مهم است.
- ایدز در منی، خون، واژن و مقعد یافت می شود.
- ایدز نمی تواند از طریق عرق، بزاق و یا ادرار منتقل شود.
- استفاده از کاندوم خارجی (برای مرد) و کاندوم داخلی (برای زن) در حین رابطه جنسی، بهترین راه برای جلوگیری از ابتلا به اچ آی وی و دیگر عفونت های مقاربتی است.
- اگر دارو تزریق می کنید، همیشه از سرنگ و سوزن تمیز استفاده کنید و هرگز تجهیزات را به اشتراک نگذارید.
- اگر باردار هستید و با اچ آی وی زندگی می کنید، ویروس موجود در خون شما می تواند در هنگام زایمان و یا پس از زایمان و از طریق شیردهی به بدن نوزاد منتقل شود. با انجام درمان اچ آی وی و غیر قابل تشخیص ساختن آن، این خطر را از بین ببرید.
نگاهی سه بعدی به ویروس ایدز
در حالی که 1.2 مردم آمریکا مبتلا به ویروس ایدز هستند، این بیماری غیرقابل درمان دیگر حکم مرگ ندارد و به یک بیماری مزمن ولی قابل کنترل تبدیل شده است. دکتر الیسی ورسل متخصص بیماری های عفونی در مرکز درمانی تافتز در بوستون می گوید: معرفی داروهای بازدارنده پروتئاز در سال 1996 باعث تغییر در رویه درمان این بیماری شد و حالا با درمان های جدید، افراد مبتلا به ایدز می توانند به اندازه افرادی که مبتلا به ایدز نیستند، عمر طولانی داشته باشند.
به گزارش موسسه ملی آلرژی و بیماری های عفونی (NIAID)، در سال 1981 در ایالات متحده، سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز) توانایی بدن برای مبارزه با عفونت ها و سایر بیماری های مرگ بار را از بین می برد. این ویروس که باعث ایدز می شود، HIV یا ویروس نقص ایمنی بدن انسان نام دارد.
به گفته موسسه ملی آلرژی و بیماری های عفونی ایدز از طریق مقاربت جنسی غیر ایمن گسترش میابد؛ همچنین با مصرف سوزن یا سرنگ های مشترک، یا انتقال از مادر به فرزند در دوران بارداری، زایمان یا شیردهی. سلول های CD4 (سلول های تی) نوعی از سلول های سفید خون هستند که با عفونت مقابله می کنند، ایدز با آسیب به این سلول ها، سیستم ایمنی بدن را مورد حمله قرار می دهد.
ورسل می گوید: ایدز با دیگر بیماری های مشابه اش متفاوت است. افراد مبتلا به ایدز از افشای این بیماری ترس دارند زیرا نگران تغییر رفتار دوستان یا تبعیض در محل کار هستند.
علائم ایدز و اچ آی وی
وقتی یک فرد در معرض ایدز قرار می گیرد، طی چند ماه یا بیشتر هیچ علائمی ندارد. اما معمولا ممکن است دو تا چهار هفته بعد از آلودگی آنفولانزا بگیرد. طبق بررسی مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، در این مرحله اولیه از عفونت، مقدار زیادی ویروس ایدز در خون وجود دارد و بسیار مسری است.
به گفته وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده (HHS)، این بیماری جدید اغلب یک مرحله تاخیر به دنبال دارد که در آن ویروس فعالیت کمتری دارد و هیچ علائمی ندارد. اگرچه علائم ممکن است وجود نداشته باشد، در این مرحله افراد هنوز می توانند HIV را به دیگران انتقال دهند. این دوره پنهان می تواند یک دهه یا بیشتر طول بکشد.
عفونت اچ آی وی در صورتی که درمان نشود، تبدیل به ایدز شده و به سیستم ایمنی بدن به شدت آسیب می رساند. به گفته مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها سیستم ایمنی تضعیف شده، مبارزه با سایر بیماری ها مانند سرطان، بیماری های کبدی، بیماری های قلبی و عروقی و کلیوی را برای بدن سخت تر می کند.
همچنین می تواند افراد را به عفونت های فرصت طلب مستعد کند عفونت هایی که در افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف بیشتر و شدید تر دیده می شوند. طبق گزارش مرکز پزشکی سان فرانسیسکو دانشگاه کالیفرنیا (UCSF)، عفونت ممکن است بر مغز، چشم، دستگاه گوارش، پوست، دهان، ریه، کبد و اندام تناسلی تاثیر بگذارد.با توجه به گزارش مرکز پزشکی UCSF، اچ آی وی و ایدز ممکن است علائم زیر را ایجاد کند:
- ضعیف شدن یا کاهش وزن سریع
- خستگی شدید
- سرفه خشک
- تب های مکرر و عرق شبانه فراوان
- تورم غدد لنفاوی در زیر بغل، کشاله ران یا گردن
- اسهال طولانی مدت
- زخم دهان یا خون ریزی اندام های تناسلی یا معقد
- ذات الریه
- لکه بر روی یا زیر پوست یا داخل دهان، بینی یا پلک ها
- افسردگی، فراموشی و سایر اثرات نورولوژیکی
تشخیص و آزمایش ایدز و اچ آی وی
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها توصیه می کند همه افراد بین سنین 13 و 64 حداقل یک بار باید آزمایش ایدز بدهند، و کسانی که بیشتر در معرض ایدز هستند، باید سالیانه آزمایش ایدز بدهند.
طبق گفته مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، سه نوع آزمایش می تواند وجود عفونت ایدز را تایید کند:
آزمایش اسید نوکلئیک که به اختصار NAT نام دارد ویروس نقص سیستم ایمنی بدن در خون را جست و جو می کند. اما این آزمایش گران قیمت، به ندرت برای غربال گری معمولی استفاده می شود.
آزمایش پادگن / پادتن که پادتن های اچ آی وی را جست و جو می کند پروتئین هایی که وقتی بدن در معرض باکتری یا ویروس قرار می گیرد توسط سیستم ایمنی بدن تولید می شوند. آزمایش خون نیز پادگن های اچ آی وی را جست و جو می کند – مواد خارجی که سیستم ایمنی بدن را فعال می کنند.
سومین آزمایش، آزمایش پادتن است که پادتن های موجود در خون یا مایعات را جستجو می کند. این آزمایشات می توانند با یک جعبه لوازم در خانه انجام شود و در عرض 30 دقیقه به جواب رسید.
اما ممکن است بعد از ابتلا به ویروس اچ آی وی تا چندین هفته یا ماه سیستم ایمنی بدن، پادتن های کافی برای ویروس تولید نکند و در نتیجه این پادتن ها در آزمایش اچ آی وی قابل تشخیص نیستند. و نتایج آزمایشات متداول اچ آی وی که برای تحلیل به آزمایشگاه فرستاده می شوند، یک هفته یا بیشتر طول می کشد. آزمایش اچ آی وی سریع دیگر آزمایش بزاق دهان است که راحت است و تا 20 دقیقه جواب مشخص می شود. یک نتیجه مثبت آزمایش اچ آی وی کافی نیست و باید با آزمایشات دیگر اچ آی وی نیز مورد تایید قرار گیرد.
آزمایش خون برای جست و جوی پادگن و پادتن های اچ آی وی و تشخیص بیماری، می تواند کارساز باشد.
کودکان مبتلا به ایدز
تعداد کودکانی که هر ساله مبتلا به اچ آی وی می شوند در حال کاهش است. در پایان سال ۲۰۱۵، ۲.۶ میلیون کودک در سراسر جهان در سنین ۱۵ سال و کم تر با ویروس ایدز زندگی می کردند، اما تنها حدود یک سوم آن ها درمان می شدند.
بیشتر موارد مربوط به بیماری ایدز و ویروس ایدز در کشورهای جنوب صحرای آفریقا و بخش های جنوبی است. این بیمای ها عامل اصلی مرگ در میان نوجوانان و جوانان در این مناطق است. ایدز ویروسی است که ایدز را ایجاد می کند، به سیستم ایمنی شما آسیب می رساند و بنابراین شما نمی توانید به خوبی با عفونت ها و برخی سرطان ها مبارزه کنید.
اما با ترکیب مناسب داروها و حمایت عاطفی، کودکان مبتلا به ویروس اچ آی وی می توانند بزرگ شوند و زندگی کنند.
علل ابتلای کودکان به ایدز
بیشتر کودکانی که اچ آی وی دارند آن را به هنگام بارداری یا شیردهی از مادرشان دریافت می کنند. زنانی که آزمایش می شوند و بعد از این که مثبت بود، به درمان ادامه می دهند، به میزان زیادی شانس انتقال ویروس به کودکانشان را کاهش می دهند. این بهترین راه برای جلوگیری از ایدز در کودکان است.
کودکانی که در جوامع مبتلا به بیماری ایدز قرار دارند و والدین و اعضای خانواده خود را از دست داده اند، در معرض ابتلا به اچ آی وی قرار دارند. آن ها ممکن است فاقد مراقبت والدین، دسترسی به مدرسه یا توانایی گرفتن حقوق خود باشند.
کودکان می توانند از طریق سو استفاده جنسی و یا تجاوز جنسی آلوده شوند. در برخی کشورها از نظر فرهنگی ازدواج کودکان پذیرفته شده است و یک دختر نوجوان می تواند اچ آی وی را از شوهر بزرگ ترش بگیرد و سپس آن را به کودکان خود منتقل کند. احتمال ابتلا به اچ آی وی در کودکی که برای اولین بار رابطه جنسی داشته باشد، بیشتر است.
در اروپای مرکزی و شرقی، مصرف مواد مخدر تزریقی در میان جوانانی که در خیابان ها زندگی می کنند، ایدز را گسترش می دهد. در یک مطالعه در اوکراین، رفتارهای پرخطر مانند اشتراک گذاری سوزن های تزریق، در بین کودکان تا ۱۰ سال رایج بوده است.
تزریق خون با ایدز مثبت و یا تزریق به وسیله سوزن های استریل نشده به کودکان می تواند کودکانی را که در کشورهای فقیرتر زندگی می کنند، آلوده کند. کشورهای اروپای غربی و آمریکا برای جلوگیری از این مشکل از مراقبت های پزشکی برخوردار هستند.
درمان و داروهای ایدز و اچ آی وی
استفاده از داروی ضد ویروس مانع از بروز عفونت در بیماران دچار ایدز می شود. اکنون هیچ درمانی برای ایدز و ایدز وجود ندارد. البته مصرف دارو می تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند و به افرادی که دچار این بیماری اند این امکان را می دهد که زندگی طولانی و سالمی داشته باشند. اکنون بیماران دچار ایدز گاهی حتی با مصرف یک دوز دارو در روز می توانند سلامتی و کیفیت زندگی خود را بالا ببرند. کسی که دچار ایدز است می تواند با مصرف دارو میزان ویروس های بدنش را تا حد زیادی کم کند، تا حدی که در تست خون اصلا اثری از بیماری مشاهده نشود. پس از انجام مطالعات گسترده در زمینه ایدز، به این نتیجه رسیدند که افرادی که ویروس قابل مشاهده ای ندارند از نظر جنسی ناقل این بیماری نیستند و این بیماری را به فردی که دچار ایدز نیست منتقل نمی کنند. پزشکان به این نتیجه رسیدند که اگر این ویروس در آزمایش نشان داده نشود قابل انتقال نیست.
داروهای اورژانسی یا پیشگیری بعد از مواجهه با اچ آی وی
اگر کسی فکر می کند که در سه روز گذشته در معرض این ویروس بوده است، با مصرف داروهای ضد ایدز که به آن ها داروهای پیشگیری بعد از مواجهه با اچ آی وی هم می گویند می تواند این عفونت را متوقف کند. اگر شک دارید که در معرض این ویروس قرار گرفته اید سریعا از این دارو استفاده کنید. پیشگیری بعد از مواجهه با اچ آی وی درمانی ۲۸ روزه است و پزشکان حتی بعد از تکمیل درمان هم وجود نشانه های ایدز را می سنجند.
داروی ضد ویروس
درمان ایدز شامل استفاده از داروی ضد ویروسی است که با عفونت ایدز می جنگد و پروسه پیشرفت ویروس ها در بدن را کند می کند. افرادی که دچار ایدز هستند می توانند از داروهای ضد ویروس استفاده کنند. داروهای ضد ویروس طبقه بندی های جزئی تری از جمله این موارد را دارند:
مهار کننده پروتئاز:
پروتئاز آنزیمی است که ایدز برای پیشرفت به آن نیاز دارد. این داروها این آنزیم را کنترل می کنند و عملکرد آن را متوقف می کنند. به علاوه از تکثیر ایدز پیشگیری می کنند. این داروها شامل این مواردند:
- اتازناویر/ cobicistat (داروی Evotaz)
- لوپیناویر/ ریتوناویر (کالترا)
- داروناویر/ cobicistat (پرزکوبیکس)
مهار کننده های اینتگراز:
ویروس ایدز برای عفونی کردن سلول ها به اینتگراز نیاز دارد. داروی مهار کننده اینتگراز مانع رشد اینتگراز می شود. این دارو به خاطر تاثیر مثبت و عوارض جانبی جزئی همیشه جزو درمان های موثر بوده است.
مهار کننده های اینتگراز شامل این موارد هستند:
- الویتگراویر (ویتکا)
- دولوتگراویر (تیویکای)
- رالتگراویر (ایزنترس)
- نوکلئوساید
مهار کننده های ترانس کرپیتاز:
این دارو ها هم از تکثیر و گسترش ایدز پیشگیری می کنند. این نوع داروها شامل این موارد هستند:
- آباکاویر
- لامیوودین/ زیدوودین (کومبیویر)
- امتریسیتابین (امتریوا)
- تنوفوویر
مهار کننده غیر نوکلئوزیدی ترانس کریپتاز معکوس (NNRTIs):
این مهار کننده هم تکثیر را برای ایدز دشوار می کند.
مهار کننده ورود:
این داروها هم از ورود ایدز به سلول ها پیشگیری می کنند. ویروس ایدز بدون دسترسی به سلول ها نمی تواند تکثیر شود. مصرف این داروها خیلی رایج نیست.
بیماران معمولا برای سرکوب ایدز ترکیبی از این داروها را استفاده می کنند. تیم پزشکی باید با توجه به نیاز فرد، ترکیبی از این داروها را برای او در نظر بگیرد. استفاده از دارو برای ایدز معمولا دائم است و فرد تا آخر عمرش باید دارو مصرف کند. کسی که دچار ایدز است باید طبق یک برنامه خاص روزانه دارو مصرف کند. هر دسته از این داروها عوارض جانبی خاص خود را دارند اما عوارض جانبی رایج این داروها به طور کلی شامل این موارد هستند:
- حالت تهوع
- خستگی
- اسهال
- سر درد
- جوش و دانه های پوستی
درمان های دیگر
اگر چه خیلی از کسانی که دچار ایدز هستند، داروها و روش های دیگری از جمله درمان با گیاهان را برای درمان انتخاب می کنند، اما هیچ شواهدی مبنی بر کارآمد بودن آن ها نیست. با توجه به برخی از مطالعاتی که در این زمینه صورت گرفت، مواد معدنی و مکمل های ویتامین می توانند برای سلامت کل مفید باشند. قبل از مصرف هر مکملی با پزشک خود مشورت کنید چون مصرف آن ها می تواند سبب تداخل دارویی شود.
موثر ترین درمان، درمان ضد رتروویروسی شناخته شده است که معمولا ترکیبی از حداقل سه دارو است که به منظور جلوگیری از ایجاد مقاومت در برابر هر یک از داروها می باشد.
داروهای امروزی برای ایدز نسبت به گذشته قوی تر و کمتر سمی هستند، و مردم قرص های کمتری را مصرف می کنند. در واقع، اکثر افراد تحت درمان ART تنها یک قرص در روز مصرف می کنند و درمان با چند عارضه جانبی قابل تحمل است.
ART می تواند به کاهش سرعت گسترش ویروس و کاهش میزان آن در خون کمک کند، که به عنوان “لود ویروسی” شناخته می شود. با درمان روزانه، لود ویروسی ممکن است تا حد زیادی کاهش یابد که ناشناخته باشد. فرد مبتلا به ایدز غیر قابل تشخیص نمی تواند ویروس را به شرکای جنسی خود انتقال دهد، حتی اگر این ویروس در بدن فرد وجود داشته باشد.
طبق گفته موسسات ملی بهداشت، شایع ترین داروهای ضد رتروویروسی به سه دسته تقسیم می شوند:
- بازدارنده های ترنس کریپتاژ معکوس که ویروس را از باز تولید نگه می دارند.
- بازدارنده های پروتئاز، که تکثر ویروس را در مرحله بعد در چرخه حیات ویروس قطع می کند.
- و بازدارنده های همجوشی، که مانع ورود و تکثیر ویروس در سلول های سالم می شود.
محققان در حال توسعه درمان های جدید به عنوان جایگزین برای مصرف قرص های روزانه هستند مانند داروهای تزریقی بادوام تر که به صورت یک بار در ماه یا هر چند ماه یکبار مصرف می شوند. او گفت که در آینده ممکن است یک دستگاه قابل کاشت زیر پوست قرار داده شود تا کار ART را انجام دهد، بنابراین مردم فراموش نمی کنند که داروهای خود را استفاده کنند.
درمان ایدز به عنوان پيشگيرى (پروفيلاكسى)
پروفيلاكسى از ایدز به مصرف داروهای ایدز برای پیش گیری از انتقال جنسی ایدز اشاره دارد. این یکی از گزینه های بسیار موثر در پیش گیری از انتقال اچ آی وی است. افرادی که با اچ آی وی زندگی می کنند و روزانه داروی اچ آی وی مصرف می کنند و سطح ویروس خود را در محدوده غیر قابل تشخیص نگه می دارند، به طور موثری خطر انتقال جنسی ایدز به دیگران را از بین می برند.
پروفيلاكسى از ایدز زمانی عمل می کند که فردی که با اچ آی وی زندگی می کند، دقیقا طبق تجویز، داروهای ایدز خود را مصرف کرده و برنامه های درمانی عادی از جمله آزمایش های منظم بار ویروسی برای اطمینان از این که بار ویروسی غیر قابل تشخیص مانده است، را انجام دهد.
برای سالم ماندن و جلوگیری از انتقال، دارو مصرف کنید
اگر مبتلا به ایدز هستید مهم است که درمان دارویی (درمان ضد ویروسی یا ART)را هر چه زودتر و بلافاصله پس از تشخیص ویروس، شروع کنید.
اگر داروها هر روز و دقیقا همان طور که تجویز شده اند، مصرف شوند، داروی اچ آی وی می تواند میزان اچ آی وی موجود در خون(همچنین بار ویروسی)را به سطح بسیار کمی کاهش دهد. به این عمل سرکوب ویروسی گفته می شود زیرا داروی اچ آی وی مانع رشد ویروس در بدن شما می شود و ویروس را خیلی کم و یا “سرکوب” می کند. سرکوب ویروسی به سالم نگه داشتن شما کمک کرده و از بیماری جلوگیری می کند.
اگر بار ویروسی شما آنقدر پایین است که در آزمون استاندارد آزمایشگاهی نشان داده نمی شود، این قضیه به داشتن بار ویروسی غیر قابل تشخیص معروف است. افرادی که با اچ آی وی زندگی می کنند، می توانند با مصرف روزانه داروی اچ آی وی و دقیقا همان طور که تجویز شده، بار ویروسی غیر قابل تشخیص داشته باشند. تقریبا هر کسی که دارو را به صورت روزانه مصرف می کند، می تواند در عرض ۶ ماه پس از شروع درمان، به یک مقدار غیر قابل تشخیص از ویروس دست پیدا کند.
کسب بار ویروسی کم دارای فواید زیادیست. افرادی که با اچ آی وی زندگی می کنند و وضعیت خود را می دانند و هر روز داروی اچ آی وی تجویز شده را مصرف می کنند، می توانند غیر قابل تشخیص ماندن ویروس را حفظ کرده و به صورت بلند مدت و سالم، زندگی کنند.
در پیش گیری نیز فواید زیادی وجود دارد. افرادی که با اچ آی وی زندگی می کنند و روزانه داروی اچ آی وی مصرف می کنند، به طور موثری خطر انتقال جنسی ایدز به افراد با ایدز منفی را کاهش می دهند.
برای غیر قابل تشخیص ماندن، مصرف دارو را ادامه دهید
وقتی که بار ویروسی شما سرکوب می شود و حتی زمانی که غیر قابل تشخیص است نیز ویروس ایدز هنوز در بدن شما است. بنابراین، شما باید هر روز داروی اچ آی وی مصرف کنید. زمانی که بار ویروسی شما غیر قابل تشخیص باقی بماند، به طور موثری هیچ خطر انتقال اچ آی وی به همسرتان از طریق رابطه جنسی وجود ندارد. اگر از مصرف داروی اچ آی وی دست بردارید، بار ویروسی شما به سرعت بالا خواهد رفت.
اگر از مصرف داروهای مخصوص اچ آی وی دست کشیده اید یا دچار مشکل شده اید، هر چه زودتر به پزشک خود مراجعه کنید و با او صحبت کنید. در حالیکه بار ویروسی خود را غیرقابل تشخیص می کنید، پزشکتان می تواند به شما در بازگشت به مسیر صحیح و انتخاب بهترین راهکارها برای جلوگیری از انتقال ایدز از طریق رابطه جنسی کمک کند.
از كجا بفهميم كه پروفيلاكسى از ایدز مؤثر است؟
مطالعات تحقیقاتی بزرگی که بر روی داروهای جدید اچ آی وی انجام شده است، نشان داده اند که درمان، پیش گیری است. این مطالعات، هزاران زوج مرد و زن را که در آن ها یکی از افراد اچ آی وی داشت و دیگری مبتلا به این بیماری نبود را تحت بررسی قرار داد. در زمانی که ویروس در یکی از زوجین سرکوب شد، هیچ انتقال ویروسی ای به فرد دیگر انجام نشد. این به این معنی است که اگر شما بار ویروسی را غیر قابل تشخیص نگه دارید، هیچ خطر انتقال ویروس اچ آی وی به فردی که با او رابطه واژینال، مقعدی یا سکس دهانی دارید، وجود ندارد.
با ارائه دهنده خدمات مراقبت از اچ آی وی خود صحبت کنید
با ارائه دهنده خدمات مراقبت از اچ آی وی خود در مورد مزایای درمان اچ آی وی و این که چه داروی اچ آی وی ای برای شما مناسب است، صحبت کنید. بپرسید که چه مدت یک بار باید بار ویروسی خود را تست کنید تا مطمئن شوید که غیر قابل تشخیص باقی مانده است.
اگر نتایج آزمایشگاهی شما نشان می دهد که ویروس قابل تشخیص است یا اگر در مصرف دوز داروی خود دچار مشکل می شوید، می توانید تا زمانی که بار ویروسی شما به حالت غیر قابل تشخیص در می آید، با استفاده از روش های دیگر جلوگیری از انتقال جنسی ایدز مانند کاندوم، روش های جنسی امن تر و یا روش های دیگر، رابطه جنسی برقرار کنید.
مصرف داروی اچ آی وی به منظور حفظ ویروس در محدوده غیر قابل تشخیص، شما یا همسرتان را از ابتلا به بیماری های مقاربتی دیگر محافظت نمی کند، بنابراین با ارائه دهنده خود درباره راه هایی برای پیش گیری از بیماری های دیگر صحبت کنید.
با همسر خود صحبت کنید
پروفيلاكسى از ایدز را می توان به تنهایی و یا در کنار دیگر راهکارهای پیش گیری مورد استفاده قرار داد. در مورد وضعیت اچ آی وی خود با همسرتان صحبت کنید و تصمیم بگیرید که کدام روش های پیش گیری را انتخاب کنید. برخی از کشورها قوانینی دارند که نیاز است تا در شرایط خاص به شریک جنسی خود بگویید که اچ آی وی دارید.
دیگر فواید درمان ایدز به عنوان پيشگيرى (پروفيلاكسى)
علاوه بر جلوگیری از انتقال جنسی ایدز، مزایای دیگری نیز در مصرف داروهای ایدز و به منظور دستیابی و حفظ بار ویروسی در محدوده غیر قابل تشخیص وجود دارد:
- این کار خطر انتقال ویروس از مادر به کودک را در هنگام بارداری، وضع حمل و زایمان کاهش می دهد. اگر زنی که با اچ آی وی زندگی می کند، داروی ایدز تجویز شده را در دوران بارداری، وضع حمل و زایمان مصرف کند و اگر دارو ایدز به مدت ۴ تا ۶ هفته پس از زایمان به فرزندش داده شود، خطر انتقال از طریق بارداری، وضع حمل و زایمان می تواند به ۱ درصد یا کم تر کاهش یابد. دانشمندان نمی دانند که آیا زنی که با اچ آی وی زندگی می کند و ایدز را تحت کنترل دارد، می تواند اچ آی وی را از طریق شیردهی به فرزندش منتقل کند یا خیر. در حالی که مشخص نیست که غیر قابل تشخیص بودن ویروس، تا چه مقدار خطر انتقال ویروس را کاهش می دهد، اما منطقی است که فرض کنیم که باعث کاهش خطر انتقال می شود.
- ممکن است خطر انتقال اچ آی وی در افرادی که داروها را تزریق می کنند، کاهش یابد. دانشمندان هنوز نمی دانند که مهار ویروس یا غیر قابل تشخیص نگه داشتن آن، مانع انتقال اچ آی وی از طریق به اشتراک گذاشتن سرنگ و یا دیگر تجهیزات تزریقی می شود یا خیر، اما منطقی است که فرض کنیم که باعث کاهش خطر می شود. حتی اگر از داروهای ایدز استفاده می کنید و غیر قابل تشخیص هستند، باز هم هر بار که تزریق می کنید، از تجهیزات جدید استفاده کنید و سرنگ مشترک با افراد دیگر را مصرف نکنید.
انتقال ویروس اچ آی وی (HIV) از طریق کدام مایعات بدن صورت می گیرد؟
- خون
- اسپرم
- ترشحات واژنی
- مایعات مقعدی
- شیر مادر
عوامل اصلی انتقال مایعات مذکور، در ایالات متحده آمریکا، عبارت اند از:
- مقاربت مقعدی یا واژینالی- بدون استفاده از کاندوم یا پرپ- با فردی که مبتلا به ویروس اچ آی وی است. یک راه مقابله با خطر ابتلا به ویروس اچ آی وی، استفاده نکردن مشترک از تجهیزات داروهای تزریقی غیرمجاز، هورمون ها و استروئیدها، با فرد مبتلا به اچ آی وی است.
- یک زن مبتلا به اچ آی وی که باردار است یا به تازگی فرزندی به دنیا آورده است ممکن است این بیماری را در دوران بارداری، زایمان یا شیردهی به کودکش منتقل کند.
- خطر انتقال اچ آی وی از طریق انتقالات خونی، در کشورهایی که روش های غربال گری موثری برای اهدای خون دارند، بسیار کم است.
برای انتقال اچ آی وی، مایعات مذکور باید به اندازه کافی حاوی این ویروس باشند. اگر وجود ویروس اچ آی وی در یک فرد،” غیر قابل تشخیص” باشد، حتی پس از انتقال مایعات به فرد مقابل، این ویروس را به او منتقل نخواهد کرد.
اچ آی وی غیر قابل تشخیص، حالتی است که مقدار اچ آی وی در بدن فرد به قدری پایین باشد که بیماری فرد، از طریق آزمایش خون، قابل شناسایی نباشد. در صورتی که افراد، دوره درمانی خود را تکمیل کنند، ممکن است ویروس HIVشان غیر قابل تشخیص شود.
تأیید و کنترل منظم این وضعیت (اچ آی وی غیر قابل تشخیص)، با استفاده از تست خون، امری مهم است، زیرا این بدان معنی نیست که این فرد دیگر اچ آی وی ندارد. اچ آی وی غیر قابل تشخیص، متکی به پیگیری درمان و همچنین اثربخشی آن است.
پیشروی ویروس اچ آی وی تا بیماری ایدز
خطر پیش روی ویروس اچ آی وی تا بیماری ایدز، به طور گسترده در بین افراد متفاوت است و به عوامل بسیاری بستگی دارد از جمله:
- سن فرد
- توانایی بدن فرد برای مقابله با اچ آی وی
- دسترسی به مراقبت های بهداشتی با کیفیت
- وجود عفونت های دیگر
- مقاومت ژنتیکی ارثی فرد نسبت به سویه های خاصی از ویروس اچ آی وی
- سویه های مقاوم به داروهای اچ آی وی
عفونت هایی که با پیشرفت ایدز بروز می کنند
در اواخر مرحله HIV، فعالیت سیستم ایمنی کاهش می یابد و توانایی بدن در مبارزه با طیف وسیعی از عفونت ها، بیماری ها و سرطان ها کم می شود. هنگامی که سیستم ایمنی بدن ضعیف شده است، این بیماری ها سلامتی را به خطر می اندازند و ما را با مشکلات زیادی روبرو می کنند. متخصصان پزشکی به این عفونت ها، عفونت های فرصت طلب یا OIs می گویند. هر گاه هر یک از این عفونت ها مشاهده می شود، پزشک ایدز را تشخیص می دهد. این عفونت ها شامل موارد زیر هستند:
کاندیدیازیس برونش، نای، مری و شش ها:
این عفونت، یک عفونت قارچی است که به طور طبیعی در پوست و ناخن ها اتفاق می افتد اما در افراد مبتلا به ایدز، این عفونت اغلب باعث ایجاد مشکلات جدی در مری و کاهش توان دستگاه تنفسی می شود.
سرطان دهانه رحم: این نوع سرطان از دهانه رحم شروع می شود و در دیگر مناطق گسترش می یابد. مراجعه مرتب به پزشک می تواند به جلوگیری کردن از سرطان یا محدود کردن گسترش آن کمک کند.
کوکسیدیومایکوزیس:
این بیماری در افراد سالم به عنوان تب دره شناخته می شود. استنشاق قارچ کوکسیدیوئیدس ایمیتیس باعث این عفونت می شود.
کریپتوکوکوزیس:
کریپتوکوکوس نئوفورمنس قارچی است که می تواند هر بخش از بدن را آلوده کند، اما اغلب وارد شش ها می شود و موجب سینه پهلو می شود یا وارد مغز می شود و باعث تورم می شود.
کریپتوسپوریدیوزیس:
انگل تک سلولی کریپتوزپوریدیوم باعث این عفونت می شود که منجر به شکم درد شدید یا اسهال می شود.
بیماری سیتومگالوویروس یا CMV:
باعث ایجاد طیف وسیعی از بیماری ها مانند سینه پهلو، ورم معده، ورم مغز و عفونت مغزی می شود. در افراد مبتلا به HIV، می تواند شبکیه پشت چشم را آلوده کند و باعث نابینایی شود، به همین دلیل CMV نگرانی افرادی است که در اواخر مرحله HIV قرار دارند.
انسفالوپاتی مرتبط با HIV:
یک عفونت HIV وخیم است که می تواند موجب اختلال مغزی شود. اگرچه پزشکان به طور کامل علت آن را نمی دانند، ولی آن را مرتبط با التهاب مغزی می دانند.
هرپس سیمپلکس یا HSV:
این ویروس، معمولا از طریق ارتباط جنسی یا زایمان منتقل می شود، به شدت رایج است اما به ندرت باعث مشکلات سلامتی در افرادی با سیستم ایمنی سالم می شود. در افراد مبتلا به HIV دوباره فعال می شود و باعث ایجاد زخم های دردناک اطراف دهان و زخم هایی روی آلت تناسلی یا مقعد می شود که بهبود نمی یابند. HSV همچنین می تواند لوله های تنفسی، شش ها یا مری افراد مبتلا به ایدز را آلوده کند.
هیستوپلاسموزیس:
قارچ هیستوپلاسما کپسولاتوم باعث سینه پهلو شدید در افرادی با HIV پیشرفته می شود. این وضعیت می تواند هیستوپلاسموزیس را منتشر کند و بر اندام های خارجی دستگاه تنفسی تاثیر بگذارد.
ایزوسپوریازیس مزمن روده:
انگل ایزوسپورا از طریق آب و غذای آلوده، بدن را آلوده می کند و باعث اسهال، تب، استفراغ، کاهش وزن، سردرد و شکم درد می شود.
سارکوم کاپوزی:
هرپس ویروس سارکوم کاپوزی که به عنوان ویروس هرپس انسانی نوع ۸ (HHV-8) هم شناخته می شود باعث یک سرطان می شود که منجر به رشد غیرطبیعی عروق خونی در هر جایی از بدن می شود. اگر KS به اندام هایی مانند روده ها یا گره های لنفاوی برسد می تواند به شدت خطرناک باشد. KS روی سطح پوست به شکل نقطه هایی بنفش یا صورتی ظاهر می شود که ممکن است مسطح یا برجسته باشند.
لنفوم:
سرطان غده های لنفاوی و بافت های لنفاوی به عنوان لنفوم شناخته می شوند و انواع گوناگونی دارد. لنفوم هوچکین و غیر هوچکین ارتباط قوی با عفونت HIV دارند.
توبرکلوزیس (TB):
باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس علت این بیماری است و می تواند از طریق قطرات انتقال یابد. اگر این باکتری در شخصی فعال باشد و او عطسه، سرفه یا صحبت کند آن را منتقل می کند. TB علاوه بر کاهش وزن، تب و خستگی، باعث عفونت شدید ریه هم می شود و می تواند مغز، غده های لنفاوی، استخوان ها یا کلیه ها را آلوده کند.
مایکوباکتریوم شامل مایکوباکتریوم آویوم و مایکوباکتریوم کانزاسی:
این باکتری ها به طور طبیعی در محیط وجود دارند و برای افرادی با سیستم ایمنی کامل مشکلات متعددی به وجود می آورد. آنها می توانند در سراسر بدن منتشر شوند و زندگی افرادی با HIV را تهدید کند، به خصوص در مراحل نهایی آن.
سینه پهلو پنوموسیستیس (PJP):
قارچی به نام پنوموسیستیس جیرووسی باعث تنگی نفس، سرفه خشک و تب بالا در افرادی با سیستم ایمنی سرکوب شده مانند افراد مبتلا به HIV می شود.
سینه پهلو مکرر:
بسیاری از عفونت های مختلف باعث سینه پهلو می شوند، اما یک باکتری به نام استرپتوکوک نومونیا خطرناک ترین آنهاست. واکسن هایی برای این باکتری قابل دسترس است و کسی که HIV دارد باید برای استرپتوکوک نومونیا واکسیناسیون شود.
انسفالوپاتی چند کانونی پیشرونده (PML):
ویروس جان کانینگهام (JC) در بسیاری از مردم وجود دارد و معمولا در کلیه ها به حالت خاموش قرار دارد. در افرادی که سیستم ایمنی شان به خطر افتاده است، به علت HIV یا مصرف برخی داروها، مانند داروهایی که برای مولتیپل اسکلروزیس (MS) مصرف می شوند، ویروس JC مغز را مورد حمله قرار می دهد و منجر به وضعیتی خطرناک به نام لکوآنسفالوپاتی چند کانونی پیشرونده (PML) می شود. PML می تواند تهدید کننده زندگی باشد و باعث فلجی و مشکلات ذهنی شود.
سپتیسمی سالمونلا:
این نوع باکتری اغلب از طریق آب و غذای آلوده وارد بدن می شود، در تمام بدن حرکت می کند، سیستم ایمنی را سرکوب می کند و باعث حالت تهوع، اسهال و استفراغ می شود.
توکسوپلاسموز:
توکسوپلاسما گوندی یک انگل است که در بدن حیوانات خونگرم مانند گربه ها و جوندگان ساکن می شود. باعث عفونت شدید شش ها، شبکیه چشم، قلب، کبد، پانکراس، مغز و روده بزرگ می شود. زمانی که بستر گربه را عوض می کنید حتما دستکش بپوشید و بعد از آن دست هایتان را کاملا بشویید.
جلوگیری از ایدز و اچ آی وی
به گزارش HHS، هر ساله بیش از 56،000 آمریکایی به HIV مبتلا میشوند. جلوگیری از عفونت به معنای اجتناب از رفتارهایی است که منجر به قرار گرفتن در معرض این ویروس می شوند.
اقدامات پیشگیرانه عبارتند از:
- دانستن وضعیت HIV شما و همچنین شریک زندگی تان.
- استفاده صحیح از کاندوم لاتکس در هر مقاربه جنسی
- محدود کردن تعداد شرکای جنسی
- خودداری از مصرف داروهای تزریقی و اشتراک گذاری سوزن و سرنگ
- شروع به درمان، به محض احتمال قرار گرفتن در معرض ایدز زیرا داروهای جدید که پیشگیری های پس از آلودگی نام دارند، در صورت شروع به موقع، ممکن است از عفونت جلوگیری کند.
- کاهش احتمال آلودگی با انجام پیشگیری های پیش از آلودگی که مصرف روزانه قرص برای افرادی است که به دلیل رفتار جنسی آن ها یا داروهای تزریقی شان بیشتر در معرض خطر ابتلا به اچ آی وی هستند.
انتقال ایدز
ویروس نقص ایمنی انسانی (ایدز) می تواند از مادر به نوزاد منتقل شود. اما در کشورهای توسعه یافته با اقدامات پیشگیرانه از جمله آزمایش های ایدز، مراقب های احتیاطی، داروهای ضد ویروس، زایمان از طریق سزارین و ممانعت از شیردهی نوزاد توسط مادر، انتقال ایدز از مادر به فرزند به شدت کاهش یافته و این میزان در کودکانی که در معرض ایدز هستند کمتر از ۲% شده است.
با این که اقدامات احتیاطی به میزان چشمگیری احتمال انتقال ویروس از مادر به نوزاد را کم می کنند اما مادرانی که دچار ایدز هستند و بیماری های پیشرفته دارند می توانند با مشکلاتی از جمله زایمان زود رس، وزن پایین نوزاد هنگام تولد و حتی مرگ نوزاد روبرو شوند. پس با توجه به مطالعاتی که در خصوص انتقال ایدز از مادر به کودک صورت گرفت نتیجه گرفتند که تنها درصد کمی از مادران، این ویروس را به نوزاد خود منتقل کرده بودند. اما آیا ارتباطی بین مادری که دچار ایدز است با زایمان زود رس یا مرگ نوزاد وجود دارد؟ این مورد به تحقیق بیشتری نیاز دارد.
زندگی با ایدز یا HIV
کسی که ایدز دارد می تواند زندگی فعال و طولانی ای داشته باشد. افرادی که دچار ایدز هستند برای اصلاح سیستم ایمنی ضعیف شده بدنشان و دوری از خطر سایر بیماری های عفونتی باید اصلاحاتی در نحوه زندگی خود ایجاد کنند. بیماران برای درمان موثر باید داروهای تجویز شده توسط پزشک را مصرف کنند. حتی اگر یک بار هم این داروها را مصرف نکنند ممکن است درمان خود را به خطر بیندازند.
برنامه ای روزانه در نظر بگیرید و در آن، برنامه های درمان را هم در کنار سایر برنامه های زندگی خود بگنجانید. درمان برای افراد مختلف با هم متفاوت است. داروهای ایدز می توانند سبب ایجاد عوارض جانبی شدیدی شوند. اگر عوارض جانبی ناشی از مصرف این داروها خیلی شدید شدند به جای متوقف کردن مصرف دارو، اول با پزشک مشورت کنید. پزشک ممکن است داروی دیگری را برای شما تجویز کند.
نکات کلی سلامتی
دوری از عفونت و سایر بیماری ها اولین و مهم ترین نکته برای بیماران دچار ایدز است. افرادی که دچار ایدز هستند باید با تمرین و ورزش منظم، برنامه غذایی درست و قطع مصرف مواد مخدر از جمله توتون و تنباکو سلامت کلی خود را تقویت کنند.
اقدامات احتیاطی که مبتلایان به ایدز باید رعایت کنند
افرادی که دچار ایدز هستند برای دوری از ابتلا به عفونت و بیماری ها باید اقدامات احتیاطی را رعایت کنند. از تماس با مدفوع و آلودگی های حیوانات، حتی حیوان خانگی خود، بپرهیزید. پزشکان پیشنهاد می دهند که این افراد به طور منظم دست های خود را بشویند. مصرف داروهای ضد ویروس سبب کاهش ریسک ابتلا به عفونت می شود.
تماس مداوم با پزشک
اختلال ایدز مدت زیادی دوام دارد پس تماس مداوم با پزشک بسیار اساسی است. تیم پزشکی دائما درمان را با توجه به شرایط بیمار تنظیم می کنند.
تاثیر روانی
هر چه دانش خود را از ایدز و ایدز بالا ببرید، کمتر درگیر تصورات غلط در خصوص این مشکلات می شوید. البته تصورات غلط درباره این بیماری در سرتاسر دنیا وجود دارد و افرادی که دچار ایدز هستند احساس منزوی بودن و گوشه گیر بودن می کنند و دائما اذیت می شوند. پس از تشخیص ایدز، احتمال ایجاد علائمی مثل اضطراب و افسردگی وجود دارد. اگر احساس اضطراب و نگرانی و علائم افسردگی دارید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
هرگونه سوال یا ابهامی در مورد بیماری ایدز داشتید می توانید از متخصصان ما بپرسید. تجربیات و اطلاعات خود را با دیگر کاربران دکتر سلام به اشتراک بگذارید.
