آلرژی غذایی به شدت رایج بوده و در واقع حدودا بر 5% بزرگسالان و 8% کودکان تاثیر می گذارد و این درصد نیز رو به افزایش است. جالب این جاست، با اینکه ممکن است هر غذایی باعث آلرژی شود، اما اکثر آلرژی های غذایی تنها توسط هشت غذا ایجاد می گردند. در این مقاله از بخش تغذیه دکتر سلام، به صورت دقیق، این خوراکی ها را بررسی خواهیم کرد و همچنن به علائم آنها و اینکه چه کسانی در معرض خطر آن هستند و در صورت بروز آن چه کاری می توانیم انجام دهیم، خواهیم پرداخت و در مورد آلرژی غذایی صحبت می کنیم.
آلرژی غذایی چیست؟
آلرژی غذایی به وضعیتی اطلاق می شود که غذای خاصی منجر به پاسخ ایمنی غیر طبیعی شود و زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن، اشتباها بعضی از پروتئین های داخل غذا را مضر تشخیص می دهد. در این شرایط بعد از شناسایی اشتباه بدن شروع به راه اندازی یک سری اقدامات حفاظتی می کند که شامل رها سازی مواد شیمیایی مانند هیستامین ها می شود و این خود باعث التهاب می گردد.
برای افرادی که آلرژی غذایی دارند، حتی در معرض مقدار کوچکی از آن غذا ها قرار گرفتن، می تواند منجر به پاسخ آلرژی گونه شود. علائم آن نیز می تواند در هر جا از چند دقیقه تا چند ساعت بعد از خوردن آنها رخ دهند که ممکن است شامل بعضی از موارد ذیل گردد:
- ورم زبان، دهان یا صورت
- تنفس دشوار
- پایین آمدن فشار خون
- استفراغ
- اسهال
- کهیر
- بثورات خارشی
در موارد شدیدتر، آلرژی غذایی می تواند منجر به آنافیلاکسی شود. علائمی که می توانند خیلی سریعتر ظاهر شوند، شامل بثورات خارش دار، ورم حلق یا زبان، تنگی نفس و کاهش فشار خون می شود که در بعضی از موارد می تواند کشنده شود.
بسیاری از حساسیت ها و عدم تحمل های غذایی با آلرژی غذایی اشتباه گرفته می شوند. با این حال، عدم تحمل غذایی هرگز سیستم ایمنی را درگیر نمی کند و بداین معنا که می توانند شدیدا کیفیت زندگی را تحت فشار قرار دهد اما در همین حال زندگی فرد را تهدید نمی کنند.
آلرژی غذایی واقعی را می توان به دو نوع اصلی تقسیم کرد: پادتن lgE و پادتن non-lgE. پادتن ها نوعی از پروتئین های خونی هستند که توسط سیستم ایمنی برای تشخیص و مبارزه با عفونت ها استفاده می شوند. در آلرژی غذایی lgE، پادتن lgE آزاد نمی شود و بخش های دیگر سیستم ایمنی برای مبارزه با تهدید های دریافت شده، استفاده می شود.
آلرژی غذایی و رایج ترین غذا های آلرژی زا
شیر گاو:
آلرژی به شیر گاو بیشتر در نوزادان و کودکان دیده شده است، به خصوص زمانی که این کودکان در معرض مصرف پروتئین شیر گاو قبل از 6 ماهگی قرار گرفته اند. این نوع الرژی یکی از رایج ترین آلرژی های طفولیت است و بر 2 تا 3 درصد از نوزادان و کودکان نو پا تاثیر می گذارد. با این حال حدود 90 درصد از این کودکان زمانی که به سن 3 سالگی می رسند، این شرایط در آنها از بین خواهد رفت، به همین جهت بروز آن در بزرگسالان کمتر دیده می شود.
آلرژی به شیر گاو می تواند در هر دو نوع lgE و non-lgE رخ دهد، اما آلرژی lgE به شیر گاو رایج تر بوده و به طور بالقوه جدی تر است. کودکان یا بزرگسالانی که آلرژی lgE به شیر گاو دارند، حدودا ظرف 5 تا 30 دقیقه از قورت دادن شیر گاو، واکنش نشان خواهند داد. در این وضعیتی فرد علائمی از جمله ورم، جوش، کهیر، استفراغ و در موارد نادر ترآنافیلاکسی را تجربه خواهد کرد.
تشخیص دادن آلرژی non-lgE به شیر گاو می تواند کاملا سخت باشد و این بدان علت است که گاهی اوقات علائم آن می تواند با عدم تحمل شیر گاو اشتباه گرفته شوند و آزمایش خونی نیز برای تشخیص دقیق آن وجود ندارد.
اگر تشخیص داده شود که به شیر گاو آلرژی دارید، تنها درمان اش این است که از خوردن آن و غذا هایی که حاوی آن است، اجتناب کنید و این شامل هر غذا یا نوشیدنی می شود که حاوی موارد ذیل باشد:
- شیر
- شیر خشک
- پنیر
- کره
- مارگارین
- ماست
- خامه
- بستنی
مادران شیرده که کودک شان چنین آلرژی دارد، باید خوردن شیر گاو و خوراکی هایی که حاوی آن هستند را از رژیم غذایی خود حذف کند. همچنین برای کودکانی که از شیر مادر تغذیه نمی شوند، یک جایگزین مناسب برای شیر هایی که با فورمول مبتنی بر شیر گاو تهیه شده است، توسط متخصص سلامت تجویز خواهد شد.
تخم مرغ:
آلرژی به تخم مرغ دومین مورد رایج آلرژی خوراکی در کودکان است. با این حال، 68 درصد از کودکانی که چنین آلرژی دارند تا سن 16 سالگی از بین می رود.
علائم این آلرژی شامل موارد ذیل می گردد:
- ناراحتی های گوارشی، مانند معده درد
- پاسخ های پوستی مانند کهیر یا جوش
- مشکلات تنفسی
- آنافیلاکسی (در موارد نادر)
جالب است که این امکان وجود دارد تنها آلرژی به سفیده تخم مرغ داشته باشید نه به زرده آن و یا بالعکس و این بدان جهت است که پروتئین داخل سفیده تخم مرغ و زرده آن اندکی تفاوت دارد.
