آیا تا به حال به این سوال فکر کرده اید که سزارین بهتر است یا زایمان طبیعی؟ تاریخ زایمان تان نزدیک است و شما بی صبرانه منتظر در آغوش کشیدن نوزادتان هستید. شما هیجان زده و احتمالا دستپاچه اید و نگران لحظه زایمان خود هستید. احتمالا سؤالات بسیاری چون “کدام روش زایمان برای نوزاد من بی خطر است،” “آیا زایمان دردی به همراه خواهد داشت” یا “چه مدت طول خواهد کشید؟” و ….، ذهن تان را درگیر خواهد کرد. خب، این افکار طبیعی اند و تا زمانی که نوزادتان را نبینید پایانی ندارند. این مقاله از بخش زنان و زایمان دکتر سلام، پیرامون معایب و مزایای این دو روش و برخی سوالات مربوط به زایمان، مطالبی ارائه می دهد. همچنان که به موعد زایمان خود نزدیک می شوید باید پیرامون جزئیات دو فرآیند مهم زایمان، یعنی زایمان طبیعی / واژنی و سزارین اطلاعاتی کسب کنید. شناخت این روش ها، در پیش بینی رویدادهای لحظه زایمان و بهبود ترس و اضطراب شما موثر خواهند بود.
زایمان طبیعی
زایمان طبیعی- به عنوان رایج ترین گزینه ی زایمان- خطرات کمتری نسبت به سزارین دارد. به گفته سازمان بهداشت جهانی، 70 تا 80 درصد از زنان بارداری که درد زایمان شان شروع می شود، در معرض خطر کمتری قرار دارند و احتمالا می توانند زایمان واژینالی داشته باشند. به همین دلیل است که زایمان طبیعی اغلب به عنوان زایمان طبیعی نیز شناخته می شود. این روش تحت عنوان فرآیند بدیهی زایمان نیز در نظر گرفته می شود، چرا که درد زایمان به خودی خود آغاز می شود و این بدان معناست که کودک آماده ی تولد است.
به گفته این سازمان، تمام زایمان های طبیعی ممکن است بی خطر نباشند و همراه با مزایا، محدودیت هایی نیز داشته باشند، که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت.
مزایای زایمان طبیعی چیست؟
مزایای زایمان طبیعی برای مادر:
- تعامل مادر و کودک: زنان رضایت بالاتری نسبت به زایمان طبیعی دارند، تعامل بهتری با نوزاد خود دارند و زایمان شان تحت کنترل است.
- تغذیه با شیر مادر: در زایمان طبیعی، شیر مادر بلافاصله بعد زایمان تولید می شود، از این رو، شیردهی، موفقیت آمیزتر است. تماس پوست با پوست این نوع زایمان نیز منجر به نتایج بهتری در ارتباط با تغذیه با شیر مادر و تسکین گریه نوزادان می شود.
- مرگ و میر مادران: مطالعاتی که در مقایسه ی مرگ و میر مادران بین زایمان طبیعی با سزارین انجام شده است نشان می دهد که خطر مرگ و میر در زایمان طبیعی نسبت به سزارین کم تر است .
- بهبود سریع تر: زمان بهبودی پس از زایمان طبیعی کوتاه تر از زایمان سزارین است. پس از این نوع زایمان، فقط یک یا دو روز تا بهبودی و حدود دو هفته برای از سرگیری فعالیت های روزانه، زمان لازم است.
- فقدان خطرات جراحی: در زایمان طبیعی هیچ بیهوشی به مادر باردار اعمال نمی شود و هیچ عمل جراحی انجام نمی گیرد، از این رو، هیچ بخیه یا جای زخمی وجود نخواهد داشت و نیازی به نگرانی در مورد خطرات مربوط به جراحی مانند عفونت، لخته شدن خون، خونریزی یا واکنش به بیهوشی نیست.
مزایای زایمان طبیعی برای نوزاد:
- توسعه مغزی: تحقیقات دانشکده پزشکی دانشگاه ییل، بیان می کند که در هنگام تولد واژینال،Ucp2 (یک پروتئین) در هیپوکامپ (یک اندام کوچک مغزی) ایجاد می شود که به توسعه مغز نوزاد کمک می کند. این پروتئین، عملکرد رفتار عصبی و فیزیولوژیک را نیز بهبود می بخشد.
- قرار گرفتن کودک در معرض باکتری های مفید: طی تولد واژنی، کودک از کانال زایمان عبور می کند و در معرض باکتری هایی قرار می گیرد که برای سلامت مغزی، دستگاه گوارش، ایمنی و حتی جلوگیری از عفونت در نوزاد، مفید هستند.
- خطرات کمTTN : درست قبل از تولد، ریه های کودک با مایع پر می شوند. در صورتی که این مایع، پس از تولد تخلیه نشود، ممکن است وضعیتی به نام تاکی پنه (زیاد بودن ریت تنفس) موقت در نوزاد (TTN) ایجاد شود. با این حال، در هنگام زایمان طبیعی و عبور جنین از مجرای زایمان، این مایع تخلیه می شود. از این رو، تقریبا هیچ خطری نوزاد را تهدید نمی کند.
زایمان طبیعی، در صورت بروز هر گونه عارضه در هنگام زایمان، ممکن است برای مادر و نوزادش خطرناک باشد.
زایمان طبیعی با چه مشکلات احتمالی همراه است؟
مشکلات محتمل زایمان طبیعی برای مادر:
- درد زایمان سخت و طولانی: درد زایمان شدید یکی از دلایل ترس مادران باردار از زایمان واژینال است. علاوه بر این، زایمان ممکن است کوتاه مدت یا زمان بر باشد و این مهم، غیر قابل پیش بینی است .
- سایر موارد: معمولا زایمان طبیعی هیچ خطر عمده ای در پی ندارد. اما در برخی موارد ممکن است خطراتی مانند اختلالات کف لگن، از جمله بی اختیاری ادرار و مدفوع و خونریزی بیش از حد به وجود بیاید.
مشکل احتمالی زایمان طبیعی برای نوزاد:
معمولا زایمان طبیعی، خطری برای کودک در پی ندارد. با این حال، در موارد نادر (زایمان سخت، زایمان طولانی مدت، اندازه بزرگ کودک نسبت به سن حاملگی)، ممکن است آسیب های خفیفی برای نوزاد در پی داشته باشد که چند هفته پس از زایمان برطرف شود.
در صورتی که خطرات زایمان طبیعی نسبت به مزایای آن بیشتر باشد، پزشکان سزارین را پیشنهاد می کنند.
سزارین
شمار زایمان سزارین در ایالات متحده به دلایل مختلفی در حال افزایش است. زایمان سزارین یا بخش C یک روش جراحی است که با برش شکم و رحم مادر صورت می گیرد. در صورتی که زایمان واژینال خطر داشته باشد، پزشک زایمان سزارین را پیشنهاد می کند.
همچون زایمان واژینال، سزارین نیز مزایا و معایب خاص خود را دارد، که در بخش زیر به آن پرداخته ایم.
مزایای سزارین چیست؟
مزایای سزارین برای مادر:
- زایمان برنامه ریزی شده: معمولا سزارین بر اساس شرایط سلامتی مادر و نوزاد، طرح ریزی می شود. پزشکان با خیال راحت، کل پروسه زایمان را پیش بینی می کنند و این روش بیشتر تحت کنترل است.
- نبود درد زایمان: در زایمان سزارین- به عنوان یک روش جراحی- برخلاف زایمان طبیعی، مادر دردی به هنگام زایمان احساس نمی کند.
- کوتاهی زمان زایمان: در سال های اخیر، تکنیک های به کار گرفته شده در زایمان سزارین ساده تر شده است. نتیجه، خونریزی حداقل، کوتاه تر شدن زمان زایمان و رضایت بالای مادر است.
- کاهش ریسک بی اختیاری دفع: در عمل جراحی سزارین، هیچ نوع کشش یا پارگی واژن ایجاد نمی شود، بنابراین خطر پایین افتادگی لگن، بی اختیاری ادرار و مدفوع کمتر است.
- کاهش خطر انتقال عفونت: مطالعاتی چند پیرامون سزارین نشان می دهد که خطر انتقال ویروس هپاتیت B یا سایر عفونت ها به نوزاد در این روش وجود ندارد. با این حال میزان این خطر در زایمان طبیعی بالاست.
مزایای سزارین برای نوزاد:
- کاهش تروما: در زایمان سزارین نوزاد از کانال زایمان عبور نمی کند، بنابراین هیچ تنش و یا آسیبی به نوزاد وارد نمی شود و کودک به طور مستقیم و ایمن از رحم مادر خارج می شود.
- کاهش یا وارد نشدن آسیب: در زایمان سزارین، آسیب ناچیز یا تقریبا هیچ آسیبی به نوزاد وارد نمی شود.
- زایمان بی خطر در عین شرایط غیر طبیعی نوزاد: گاهی اوقات، نوزاد در رحم مادر، در برخی موقعیت های غیر طبیعی (مانند ترانسورس یا بریچ) قرار می گیرد. یا مادر در شرایطی مانند جفت سر راهی قرار می گیرد (پوشش دهانه رحم با جفت). در چنین شرایطی، زایمان واژینال ممکن است خطرناک باشد و سزارین انجام می شود.
مشکلات احتمالی مربوط به زایمان سزارین چیست؟
مشکلات احتمالی سزارین برای مادر:
- عوارض ناشی از بی هوشی: بی هوشی که قبل از سزارین به مادر باردار اعمال می شود دلیل اصلی خطر نیست. در عوض، دانش ناکافی، بی تجربگی، مراقبت های نامناسب و همچنین وضعیت بیمار، عوامل خاصی هستند که منجر به بروز احتمالی عوارض ناشی از اعمال بی هوشی می شوند.
- مسائل مرتبط با شیردهی: برای مادرانی که تحت جراحی بخش Cقرار می گیرند، خطر تغذیه با شیر مادر بالاست. بعضی از این خطرات عبارت اند از: تاخیر در تولید شیر مادر، تولید ناکافی شیر و حتی قطع زود هنگام شیردهی.
- عفونت های مرتبط با جراحی: جراحی سزارین مشابه جراحی های دیگر می تواند به خطرات جراحی مانند اندومتریت و عفونت های زخمی منجر شود. احتمال مرگ و میر یا بیماری مادران نیز در این متد محتمل است.
- سایر خطرات دراز مدت: در زایمان سزارین، خطرات مربوط به حاملگی های بعدی و باروری وجود دارد که هیچ یک در مورد زایمان طبیعی صدق نمی کنند.
مشکلات احتمالی سزارین برای نوزاد:
- مشکلات تنفسی: در زایمان سزارین، خطر بروز تاکی پنه موقت در نوزاد (TTN) وجود دارد که در آن، مایعات در ریه کودک تجمع می یابند و تنفس نوزاد را دشوار می کنند.
- سایر موارد: نوزادان متولد شده با متد سزارین ممکن است دچار اختلالات مزمنی چون آسم، آلرژی، دیابت و بیماری های روده ای شوند.
بهتر است در مورد نقاط ضعف و قدرت هر یک از متد های مذکور با پزشک خود مشورت کنید. اگر بارداری شما پیشرفت خوبی داشته باشد و خطری شما را تهدید نکند زایمان واژینال توصیه می شود. در غیر این صورت، پزشک سزارین را پیشنهاد می کند.
در حالی که سزارین امن تر است، با این حال برخی از مادران باردار زایمان طبیعی را ترجیح می دهند و از سزارین امتناع می ورزند. اگر شما نیز جزء این دسته از مادران هستید، ادامه مطلب را دنبال کنید تا درباره هر آنچه که باید پیرامون این خواسته تان انجام دهید اطلاعاتی کسب کنید.
چگونه می توان از زایمان سزارین اجتناب کرد؟
برنامه ریزی و پیروی از سبک زندگی سالم در طول دوران بارداری می تواند در جلوگیری از سزارین کمک تان کند. در ادامه نکاتی چند در ارتباط با این موضوع ارائه شده است که می توانید دنبال کنید.
- با پزشک خود پیرامون شرایط سلامتی و ترجیحات خود مشورت کنید تا برنامه زایمانی مناسبی در اختیارتان قرار دهد. این امر به شما اجازه می دهد که از خطرات بسیاری جلوگیری کنید و زایمان طبیعی و بی خطری داشته باشید.
- انتخاب ارائه دهنده مراقبت های اولیه بهداشتی و یا متخصص زنان و زایمانی که سزارین در اولویت کار او نباشد می تواند در جلوگیری از زایمان سزارین غیر ضروری کمک تان کند. چنین متخصصین با تجربه ای می توانند زایمان نرمال و ایمنی را برایتان تضمین کنند.
- مطالعات بسیاری نشان داده است که پشتیبانی یک دوولا در طول حاملگی و زایمان در کاهش احتمال سزارین کمک تان می کند.
- پیرامون روش های زایمان اطلاعاتی کسب کنید. مطالعه کتاب هایی درباره زایمان و شرکت در کلاس های آمادگی برای زایمان در کنار گذاشتن ترس هایتان کمک تان می کند.
- تغذیه سالم داشته باشید و ورزش کنید. فعالیت در طول دوران بارداری، شما را برای مقابله با درد زایمان طبیعی آماده می کند.
- سعی کنید 41 هفته قبل از زایمان از لیبر اینداکشن (تحریک مصنوعی انقباضات رحمی با هدف زایمان واژینال) اجتناب کنید، زیرا این امر می تواند احتمال سزارین را افزایش دهد. این کار تنها باید با دستور پزشک انجام گیرد تا از بروز عوارض پزشکی اجتناب شود.
سعی کنید صبور و آرام باشید- حتی زمانی که همه چیز طبق برنامه ریزی تان پیش نرود و طبق نظر پزشک، صلاح دیدتان زایمان سزارین باشد- چرا که اولویت سلامت و ایمنی شما و کودک تان است.
در بخش بعدی، به برخی از سوالات رایج مادران در مورد زایمان طبیعی و سزارین پاسخی ارائه شده است.
سوالات متداول:
آیا می توانم نوع زایمانم را خودم انتخاب کنم؟
بله، اما این مهم، به چندین عامل بستگی دارد. به عنوان مثال، ممکن است مایل به زایمان طبیعی باشید، اما پزشک به دلیل موقعیت کودک یا عوامل دیگر، سزارین را برایتان پیشنهاد کند. در چنین مواردی بهتر است به گفته پزشک خود عمل کنید. از سوی دیگر، اگر شما به علت ترس از درد یا بی اختیاری در دفع، مایل به زایمان سزارین باشید و دکتر در ارتباط با سزارین هیچ خطری را برایتان پیش بینی نکند، می توانید سزارین کنید.
هدف از هر فرایندی که برای زایمان خود انتخاب می کنید، سلامتی و ایمنی شما و کودکتان است.
آیا پس از سزارین امکان زایمان طبیعی وجود دارد؟
بله، زایمان واژینال پس از سزارین (VBAC) امکان پذیر است. بر اساس یک مطالعه، 75 درصد از این موارد موفقیت آمیز بوده اند. با این وجود، ضروری است که با پزشک خود در مورد آن مشورت کنید و بر اساس وضعیت سلامتی خود تصمیم بگیرید.
چه تعداد زایمان سزارین مجاز است؟
سزارین های متوالی می توانند خطر چسبندگی جفت را افزایش دهند، که این بدان معنی است که لانه گزینی جفت غیرطبیعی بوده است. این خطر با هر سزارین افزایش می یابد، اگر چه احتمال این عارضه برای سه سزارین نخست، 5/0 درصد یا کمتر است. اما پس از چهار سزارین، این خطر به 2 درصد و پس از شش سزارین، به 6درصد افزایش می یابد. با افزایش میزان خطر، نظارت و مدیریت زایمان توسط یک پزشک متخصص و با تجربه، ضروری است.
کدام روش زایمان هزینه بیشتری دارد: زایمان طبیعی یا سزارین؟
سزارین یک روش جراحی است و نیاز به بستری شدن بیشتری در بیمارستان دارد، از این رو پرهزینه تر است. میانگین هزینه برای زایمان طبیعی 872/7 دلار است، در حالیکه این هزینه برای سزارین 728/12 دلار است . با این حال، این هزینه ها بر اساس بیمارستان، اتاق، عوارض زایمان و مدت اقامت در بیمارستان متفاوت است.
آیا هنوز به اطلاعات بیشتری پیرامون این موضوع نیاز دارید؟ آیا هنوز گیج و نگرانید؟ نگران نباشید، سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید و جزئیات را دوباره مرور کنید و با پزشک خود مشورت کنید تا شک و تردیدتان برطرف شود. هر چه ریلکس تر باشید، بارداری و زایمان تان آسان تر پیش می رود. مراقب سلامتی خود باشید و از سبک زندگی سالم پیروی کنید تا از عوارض زایمان در امان بمانید. هنگامی که کودکتان را در آغوش بگیرید، تمام ترس ها و تردیدهایتان برطرف خواهند شد. شاید پس از آن، قدرت مادرانه را درک کنید.
