آیا با ویروس های منتقل شده از پشه ها به انسان آشنایی دارید؟ برای دفع پشه از چه روش هایی استفاده می کنید؟ آمدن تابستان همراه با آمدن پشه است. در این مقاله از بخش عمومی و بهداشت دکتر سلام به بررسی راه های دفع پشه می پردازیم. این یعنی امکان قرار گرفتن در معرض ویروس نیل غربی و ویروس زیکا نیز بالاتر می رود. این دو ویروس با نیش پشه منتقل می شوند. بسیاری از افراد نیز با وجود نیش پشه علائم ناشی از این دو ویروس را تجربه نمی کنند. این دو ویروس تفاوت هایی با هم دارند که باید از آن ها اطلاع داشته باشید.
انواع بیماری ها و ویروس های منتقل شده از پشه ها
ویروس نیل غربی
- بیش از ۲۰ درصد از افراد مبتلا شده به این ویروس علائمی نظیر تب، سر درد، درد در بدن، درد مفاصل، حالت تهوع، اسهال و جوش را تجربه می کنند.
- پس از آلودگی به این ویروس، معمولا از هر ۱۵۰ نفر یک نفر دچار التهاب جدی مغز یا بافت اطراف آن می شود. این التهاب همراه با سر درد، تب بالا، خشکی گردن، بیهوشی، لرز و از کار افتادگی است.
- پس از آلوده شدن به این ویروس ریسک ابتلا به بیماری های جدی در افرادی که سن آن ها بالای ۶۰ سال است و افرادی که دچار عارضه های مزمن هستند بیشتر است.
ویروس زیکا
- حدود ۸۰ درصد از افرادی که به این ویروس مبتلا شده اند علائم جزئی مشاهده می کنند، گاهی نیز هیچ علائمی مشاهده نمی شود.
- علائم ممکن، متفاوت هستند و ممکن است شامل تب، جوش، درد مفاصل و ماهیچه ها، التهاب ملتحمه و سر درد باشند.
- این علائم می توانند حدودا هفت روز بعد از قرار گرفتن در معرض این ویروس شروع شوند و تا هفت روز ادامه داشته باشند.
- این ویروس می تواند از مادر باردار به فرزندش منتقل شود. اگر باردارید و حس می کنید که مبتلا به ویروس زیکا هستید، فورا برای آزمایش به پزشک مراجعه کنید.
- زیکا می تواند از طریقه رابطه جنسی هم منتقل شود. به علاوه این ویروس به نقص نوزاد هنگام تولد و سقط جنین نیز منجر می شود. مرکز کنترل و پیشگیری بیماری آمریکا توصیه کرده که زنان باردار نباید به جاهایی که احتمال وجود ویروس زیکا وجود دارد، مسافرت کنند. اگر مجبور شدید به مناطق پر خطر سفر کنید، حتما اقدامات پیشگیرانه را رعایت کنید.
پشه مالاریا
پشه ها فقط مزاحم هایی پر سر و صدا نیستند، آن ها حامل بیماری های جدی و مرگ باری مانند مالاریا، تب دنگی، چیکونگونیا هستند. با وجود 215 میلیون مورد مبتلا به مالاریا، نیمی از جهان در معرض خطر مالاریا قرار دارند. در این بخش به بررسی بیماری مالاریا که توسط پشه انتقال پیدا می کند می پردازیم.
ملاریا چطور به وجود می آید و انواع مختلف مالاریا کدام اند؟
وقتی یک پشه ناقل مالاریای ماده، نیش می زند، مالاریا ایجاد می شود. این پشه های ماده، انگل های پلاسمادیوم (یا مالاریا) که باعث علائم مالاریا شده و منجر به این بیماری می شوند را حمل می کند.
پنج نوع مالاریا یا پنج نوع اصلی انگل های پلاسمادیوم داریم که بشر را آلوده می کنند:
- پلاسمادیوم فالسیپاروم: شایع ترین انگل مالاریا که در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری یافت می شود وعامل اصلی مرگ و میر مربوط به مالاریا است.
- پلاسمادیوم ویواکس: معمولا در آسیا و آمریکای لاتین یافت می شود. این نوع مالاریا در مرحله خاموش است و می تواند ماهها یا حتی سالها پس از نیش حشرات برگردد.
- پلاسمادیوم اوال: بیشتر در آفریقا و جزایر اقیانوس آرام یافت می شود.
- پلاسمودیوم مالاریا: در سراسر جهان یافت می شود. انگل مالاریا می تواند باعث عفونت مزمن شود.
- پلاسمادیوم نولسی: این انگل در سراسر آسیای جنوب شرقی یافت می شود و می تواند به سرعت از یک بیماری جزیی بدون عارضه به یک عفونت شدید مالاریا رشد کند.
دو انگل اول پلاسمادیوم خطرناک ترین انواع آن هستند.
چگونه مالاریا گسترش می یابد؟
معمولا وقتی پشه یک شخص مبتلا به مالاریا را نیش می زند، خون آن فرد را می مکد. این خون حاوی انگل های مالاریا است. پشه ماده ی دیگری فرد دیگری را نیش می زند و آن انگل های مالاریا را به شخص دیگری تزریق می کند. بیماری به این طریق گسترش پیدا می کند.
انگل مالاریا در داخل بدن، وارد ریه شده و تولید مثل می کند. آن ها وارد سلول های خونی شده (سلول های خونی اکسیژن را حمل می کنند)، سلول ها را آلوده می کنند، و تکثیر می شوند. انگل های بیشتری را در خون آزاد کرده و باعث آلودگی می شود و در نهایت بدن را مریض می کند.
مالاریا یک بیماری مسری نیست یعنی از یک شخص به شخص دیگر منتقل نمی شود. اما (گاهاً) ممکن است از یک زن باردار به جنین منتقل شود. این بیماری ممکن است از یک شخص آلوده به شخص دیگر در صورت اشتراک سرنگ منتقل شود.
علائم مالاریا کدام اند؟
مالاریا با تست های آزمایشگاهی و علائم بیمار قابل تشخیص است. این علائم عبارت اند از:
- تب شدید
- تب و لرز
- تهوع و سردرد
- اسهال، خستگی
- درد عضلانی
علائم مالاریای شدید شاخص هستند و عبارت اند از:
- عصبانیت
- سرگیجه
- کم خونی شدید
- تنگی نفس
- نارسایی کلیه
- کما
در برخی موارد نادر و شدید، مالاریا منجر به کما می شود.
علائم حداکثر طی 10 تا 15 هفته بعد از نیش پشه، بروز می کنند. اما ممکن است تشخیص این که آیا این علائم مربوط به مالاریا است دشوار باشد زیرا:
- نشانه ها کاملا شبیه به علائم سرماخوردگی یا آنفولانزا هستند.
- اگر آلودگی از نوع پلاسمادیوم ویواکس باشد، علائم تا روز 10 تا 15 خود را نشان نمی دهند.
- گاهی مردمی که در مناطق بومی مالاریا زندگی می کنند ممکن است نسبت به آن ایمن شوند و عفونت را بدون علائم نشان دهند.
مالاریا چگونه درمان می شود؟
تشخیص اولیه و درمان در پیشگیری و کاهش شدت آن موثر می باشد. مالاریا می تواند با مراقبت های اولیه پزشک و متخصص بیماری های عفونی درمان شود. اما این درمان بستگی به علائم زیر دارد:
- شدت علائم چه میزان است؟
- کدام نوع از انواع انگل ها شناسایی شدند؟
- منطقه ای که شخص بیمار در آن جا زندگی می کند یا به آن جا سفر می کند، برای تشخیص این که آیا مالاریا در آن منطقه همه گیر است یا نه؛ و
- دسترسی به مرکز خدمات بهداشتی
در صورت عدم تشخیص انگل، کمک های پزشکی مناسب بر اساس علائم صورت می گیرد. پزشکان با توجه به عوامل فوق الذکر، قرص یا تزریق داخل وریدی تجویز می کنند.
علاوه بر این، دو نوع پلاسمادیوم انگلی وجود دارند، پلاسمادیوم ویواکس و پلاسمادیوم اوال، که کبد را از کار می اندازند و ممکن است هفته ها یا ماه ها پس از درمان عود کنند.
آیا می توان از مالاریا پیشگیری کرد؟
در حال حاضر هیچ واکسن تجاری برای مالاریا وجود نداشته است. بنابراین پیشگیری از نیش پشه ها بسیار مهم است. این اقدامات پیشگیرانه باید شامل موارد زیر باشد:
- استفاده از حشره کش
- برای کاهش خطر نیش حشرات لایه رویی پوست به خصوص قوزک های پا را پوشش دهید.
- اسپری دافع حشرات در خانه داشته باشید و به پوست خود بزنید.
سازمان بهداشت جهانی در راستای کنترل و حذف مالاریا از طریق برنامه ها، دستورالعمل ها و رویکردهای تهاجمی متفاوت، فعالانه کار می کند. برای همه ی افراد مهم است که بدانند آگاهی، قدرت است. هشیار باشید و با مالاریا مقابله کنید.
بیماری دانگی
یکی دیگر از بیماری هایی که توسط پشه منتقل می شود، بیماری دانگی است. وزیدن باد های موسمی، خطر ابتلا به عفونت خطرناک دانگی را به میزان قابل توجهی افزایش خواهد داد. در حالی که می توان به سادگی در معرض بیماری ویروسی که توسط پشه ها پراکنده می شود، قرار گرفت، روند بهبود می تواند با آنها مقابله نماید. با این حال، درمان های خانگی طبیعی می تواند روند بهبودی شما را سریع تر کند و اینکار با تزریق مواد مغذی ضروری در زمانِ نیاز بدن انجام می شود. در اینجا برخی از مواد موجود در دسترس خانگی که می توانند در طول بهبودی مفید باشند، بیان شده اند:
درمان بیماری دانگی با برگ پاپایا
برگ پاپایا یکی از بهترین و موثرترین داروهای طبیعی برای مبارزه با عفونت دانگ می باشد. برای تهیه این درمان خانگی، برگ های پاپایا را در یک کاسه بریده و بشویید و همچنین یک لیوان آب به آن اضافه کنید. آن را به طور كامل له كرده تا خمیری رقیق بدست آید. معجون فراهم شده را از صافی عبور داده و آن را بنوشید. این عمل در افزایش تعداد پلاکت ها موثر واقع شده و ایمنی را به بدنتان تزریغ می کند.
درمان بیماری دانگی با زرد چوبه و فلفل سیاه
همه می دانیم که چقدر زردچوبه یا هلدی برای ایمنی شما مفید است. این چاشنی دارای خواص ضد باکتریایی، ضد التهابی و ضد ویروسی است که در سطوح داخلی بدن برای از بین بردن عفونت و مبارزه با ویروسها کاربردی است. آن را به ظرفي که آماده مي کنيد، اضافه کرده يا برای سرعت بخشیدن به بهبود، شير گرم به آن اضافه کنید.
شما همچنین می توانید معجونی از شکر زرد و زردچوبه را برای التیام دادن به بدنتان به کار ببرید.
درمان بیماری دانگی با برگ های ریحان و فلفل
استفاده از برگ های ریحان برای مبارزه با دانگ یک درمان سنتی است که به طور شگفت انگیزی موثر است. این درمان ساده خانگی، در همه خانه ها دردسترس بوده و به بهبود سریع سلولهای ویروسی کمک می کند.
برای تهیه معجون، 3 الی 4 برگ را فراهم کنید. آنها را بشویید و سپس آن را با یک لیوان آب در یک ماهیتابه بجوشانید. زمانی که جوشید، کمی فلفل سیاه را اضافه کنید؛ که مزایای زیادی دوباره به آن می دهد. این شربت را چندین بار از در طول دوره بهبودی و برای به دست آوردن انرژی مصرف کنید.
درمان بیماری دانگی با انار و کدو تنبل
انار و کدو تنبل یکی از بهترین میوه های موجود در بازار برای رفع عفونت می باشند؛ حتی اگر خام یا به شکل شربت مصرف شوند، بازهم بهترین اند که این میوه ها به دلیل وجود اسید الاژیک در آنها، شمار ترشح پلاکت را درون خون افزایش می دهند.
درمان بیماری دانگی با چغندرقند و آب لیمو
چغندر قند یک درمان خانگی عالی برای مبارزه با خستگی، درد و علائم مشابه عفونت دانگی است. از آنجایی که چغندرقند منبعی مغذی از آهن می باشد، نقش مهمی در افزایش تولید گلبول های خونی و همچنین تصفیه آن دارد. داشتن یک مخلوط از چغندرقند و آب لیمو، نه تنها هیدرات های بدن، بلکه جذب آهن را در بدن افزایش می دهد.
درمان بیماری دانگی با چای و تاثیر آن بر افزایش ایمنی
چای نه فقط برای یک عفونت دانگی شدید، بلکه این محصول عالی، سنتی و شگفت انگیز توسط مربی سلامتی لوک کوتینیو فراهم شده برای سم زدایی و افزایش ایمنی بدن بسیار عالی بوده و دارای خواص ضد التهابی است که آن را به الزامی در فصل موسمی تبدیل کرده است.
برای تهیه این چای، ادویه جات تازه مانند دارچین، زردچوبه، پودر زنجبیل، فلفل سیاه، شکر زرد و روغن نارگیل فشرده شده (یک قاشق غذا خوری) را با هم مخلوط کنید. تمام اینها را در آب قرار داده و یک فنجان شیر بادام به آن اضافه کنید. همه این مواد درکنار یکدیگر به منظور افزایش سوخت و ساز بدن شما و تقویت اندام های حیاتی بدن عمل خواهند کرد.
در حالی که تمام این داروهای خانگی برای بدن بسیار مقوی اند، قبل از هر گونه درمان، توصیه های پزشک را ملاحضه نمایید. نوشیدن مقدار زیادی مایعات و استراحت همچنین نقشی حیاتی در بهبودی را ایفا می کند.
نحوه محافظت از ویروس های منتقل شده از پشه ها
این اقدامات به شما کمک می کنند که از هر دو ویروس دوری کنید:
- اطمینان حاصل کنید که تمام در و پنجره های خانه تان بدون حفره هستند و امکان ورود پشه به داخل خانه وجود ندارد.
- وقتی بیرون از خانه هستید شلوار بلند و لباس های آستین بلند بپوشید. اقدامات لازم برای دفع پشه و محافظت از خود در برابر پشه ها را رعایت کنید. با استفاده از موادی همچون دیت و روغن اکالیپتوس باعث دفع حشرات شوید. استفاده از این مواد دفع کننده و موثر، حتی برای زنان باردار و مادران شیرده هم بی خطر است.
- اگر قصد استفاده از دفع کننده های حشرات را دارید دستور العمل های مربوط به هر کدام را رعایت کنید. برای مثال بعضی از آن ها مثل پرمترین را باید روی لباس استفاده کنید و از استعمال آن روی پوست بپرهیزید. استفاده از برخی دیگر از این دفع کننده ها برای کودکان زیر سه سال مجاز نیست.
- برای محافظت از کودکان، ابتدا دستور العمل دفع کننده را بخوانید و اگر استفاده از آن برای کودکان مجاز بود از آن برای آن ها استفاده کنید. تا حد امکان از استعمال دفع کننده ها بر دست، چشم، دهان و پوست حساس کودک خودداری کنید.
- اگر می خواهید از کرم ضد آفتاب استفاده کنید، آن را قبل از دفع کننده مصرف کنید.
- وقتی کودک خواب است از پشه بند برای او استفاده کنید.
دفع پشه و پیشگیری از زاد و ولد آنها
برای پیشگیری از زاد و ولد پشه ها از شر تمام وسایل اضافی که ممکن است پشه ها را به خود جذب کنند خلاص شوید. برای مثال تمام قوطی ها و وسایلی که احتمال می دهید پشه ها را به خود جذب کنند را دور بیندازید.
راه های دور كردن پشه : کدام یک کاربردی است و کدام یک نیست؟
سرکه – کاربردی
بوی سرکه پشه ها را به سمت خود می کشاند. برای این منظور یک قوطی که تا نیمه از سرکه پر شده است را درون اتاق بگذارید و چند سوراخ که پشه بتواند از آن عبور کند روی در ان ایجاد کنید. خواهید دید که پشه ها درون آن گیر خواهند کرد.
حشره کش ها – کاربردی
دقت کنید که مادران باردار نباید در معرض این حشره کش ها قرار بگیرند. مطالعات علمی اثبات کرده اند که ارتباطی بین حشره کش ها و ایجاد اختلال عصبی در جنین وجود دارد. مادرانی که در این دوران، در معرض حشره کش ها قرار می گیرند احتمال دارد که به زایمان زودرس دچار شوند. بنابراین سعی کنید در این دوران از حشره کش استفاده نکنید و در معرض آن قرار نگیرید.
قرار گرفتن در معرض این مواد، حتی احتمال اینکه کودکتان با بیش فعالی یا اختلال کم توجهی متولد شود زیرا زیاد می کند. اگر به هر دلیلی در معرض این مواد قرار می گیرید، بهتر است با کمک راهکارهای زیر عوارض آن را کاهش دهید:
- میوه زیاد میل کنید
- سبزیجات زیادی مصرف کنید
- غذاهای ارگانیک مصرف کنید تا بدنتان پاکسازی شود
- مقدار زیادی آب بنوشید
از بین بردن پشه در منزل با سوزاندن قرص حشره کش – کارآمد اما خطرناک برای انسان
درست است که این قرص ها باعث ایجاد اختلال عصبی در پشه ها می شود ولی کم کم می تواند بر انسان هم اثر بد گذاشته و مشکلاتی را ایجاد کند.
قرص حشره کش بخصوص برای بیماران قلبی دارای عارضه است و دود ناشی از سوختن آن، که موادی را در هوا پراکنده می کند می تواند باعث بیماری های تنفسی و ریوی شود، سرفه را زیاد می کند و در بعضی موارد حتی باعث آسم شده اند. حتی ممکن است به این قرص ها آلرژی داشته باشید و دچار مشکلات پوستی مثل قرمزی و التهاب پوست شوید.
از بین بردن پشه با کافور – کاربردی
تمام در و پنجره ها را باز کنید. کافور را به مدت نیم ساعت روشن کنید. خواهید دید که پشه ها فرار می کنند.
از بین بردن پشه با سیر – کاربردی
پشه ها اصلا از بوی سیر خوششان نمی آید. چند حبه سیر را تکه تکه کرده و درون کاسه آبی بریزید و چند دقیقه اجازه دهید تا بجوشد. سپس محلول را صاف کرده و در هوا اسپری کنید.
گیاهان دور کننده پشه – کاربردی
بعضی از گیاهان مانند نعناع گربه ای و بابونه گاوی و سیر می توانند در متواری شدن پشه ها کمک کننده باشند. می توانید در باغچه خود این گیاهان را بکارید و از شر پشه ها خلاص شوید.
دیت: کاربردی
دفع کننده دیت سبب دفع سریع حشرات می شود. برای خودتان می توانید از اسپری ۲۰% دیت استفاده کنید و چندین ساعت از پوست خود در برابر حشرات محافظت کنید. (به خاطر داشته باشید که اسپری دیت ۵۰% یا بالاتر کارآیی خیلی بهتری ندارد و لزوما درصد بالاتر نشان دهنده کارآیی بهتر نیست). برای کودکان باید از اسپری دیت ۱۰% تا ۳۰% استفاده کنید. استفاده از دیت برای هر کسی با هر سنی بدون خطر است. پس برای زنان باردار و کودکان نیز خطری ندارد. این اسپری تاثیر ضد آفتاب را کمی پایین می آورد.
پیکاریدین (ایکاریدین): کاربردی
ایکاریدین می تواند در قالب اسپری یا لوسیون باشد و ماده ای است که از پوست در برابر پشه ها محافظت می کند. این محصول از گیاهان ساخته شده است. استفاده از این محصول برای کودکان و زنان باردار مشکلی ایجاد نمی کند.
ترکیب شیمیایی IR3535: کاربردی
می توانید برای دفع حشرات از این ترکیب شیمیایی ساخت انسان استفاده کنید. این ترکیب برای چند ساعت از شما در برابر حشرات محافظت می کند. این محصول هم برای زنان باردار و کودکان بی خطر است.
روغن اکالیپتوس: کاربردی
روغن اکالیپتوس برای رهایی از شر پشه های مزاحم انتخاب مناسبی است. از روغن خالص آن که خاصیت دفع کنندگی حشرات را ندارد استفاده نکنید چون بی خطر بودن آن اثبات نشده و استفاده از آن توصیه نمی شود.
آندکانون: کاربردی
آندکانون یک ترکیب شیمیایی است که از گوجه گرفته می شود. بسیاری از مطالعات اظهار کرده اند که آندکانون نقشی شبیه به دیت ۳۰% دارد.
مچ بند دافع حشرات: کاربردی نیست
مچ بند بدن را در مقابل نیش حشرات محافظت نمی کند. آن ها تنها از پوست مچ که آن را می پوشانند محافظت می کنند و از بقیه جاهای بدن هیچ گونه محافظتی نمی کنند.
سیترونلا: کاربردی نیست
از نظر بعضی از افراد سیترونلا برای دفع حشرات کاربردی است. اما سیترونلا ممکن است فقط کمی تاثیر داشته باشد اما راه حلی جدی نیست. و در حقیقت نمی تواند از بدن ما محافظت کند.
برخی از روغن ها: کاربردی نیست
روغن های گیاهی از جمله گور گیاه، روغن سدر، روغن اکالیپتوس خالص، روغن نعناع، روغن سویا، روغن اسطوخودوس و روغن شمعدانی ممکن است معروف باشند اما هیچ گونه شواهدی مبنی بر کاربردی بودن آن ها وجود ندارد. استعمال بعضی از این روغن ها حتی سبب سوزش پوستتان می شود.
خوردن سیر و ویتامین B: کاربردی نیست
اگر میشد با خوردن یک دانه قرص ویتامین B یا یک حبه سیر از شر پشه ها خلاص شد عالی میشد. اما متاسفانه دانشمندان اظهار کرده اند که شواهد برای دفاع از چنین ادعایی کافی نیستند.
خاموش کردن چراغ: کاربردی نیست
خیلی از افراد می گویند که با خاموش کردن چراغ ها احتمال وجود پشه ها را کاهش می دهید. اما در حقیقت این کار تفاوت چندانی ایجاد نمی کند. گاهی با خاموش کردن چراغ ها پشه های بیشتری را جذب می کنید.
دستگاه ماوراء دفع حشرات: کاربردی نیست
این دستگاه صداهایی با فرکانس بالا می فرستد و حشرات مزاحم را دور نگه می دارد. تحقیقات نشان داده اند که این دستگاه روی جیرجیرک ها عمل می کند اما تاثیری روی پشه ها ندارد.
پوشاندن خود: کاربردی است
اگر پشه ها نتوانند به پوست دسترسی داشته باشند پس نمی توانند آن را نیش بزنند. هر وقت حس کردید که ممکن است مورد نیش پشه قرار بگیرید شلوار بلند و لباس آستین بلند بپوشید. لباستان را در شلوار بگذارید و شلوارتان را در جوراب بگذارید تا حشرات نتوانند شما را نیش بزنند.
خلاص شدن از آب جمع شده: کاربردی است
برای جلوگیری از زاد و ولد حشرات از شر آب جمع شده در حیاط خلاص شوید. تا جایی که می توانید آب های جمع شده را خشک کنید. اگر احتمال می دهید که در تایر یا در ظرفی در حیاط احتمال جمع شدن آب وجود دارد، حتما آن را تمیز کنید.
اسپری ضد حشرات در حیاط: کاربردی است
اسپری ضد حشرات می تواند موقتا از ورود حشرات پیشگیری کند. این اسپری ها تا چند روز ماندگاری دارند. وقتی این اسپری ها را تازه استفاده کرده اید نباید فورا در معرض آن قرار بگیرید چون برای شما و حیوان خانگی تان مضر هستند. در طول اسپری کردن پنجره ها و درها را ببندید و وقتی خشک شد پنجره و درها را باز کنید. این اسپری ممکن است زنبورها و پروانه ها را هم از بین ببرد پس جایی که احتمال می دهید آن ها وجود دارند را اسپری نزنید.
خفاش: کاربردی نیست
درست است خفاش ها دوست دارند که پشه ها را شکار کنند. اما آن ها حشرات بزرگ تر را ترجیح می دهند. ولی اگر تنها چیزی که وجود داشت پشه بود، آن زمان است که خفاش ها پشه ها را شکار می کنند. اما وجود خفاش در حیاط خانه تان احتمال کمی دارد!
