در مورد جوش نخوردگی استخوان چه می دانید؟ چرا گاهی استخوان شکسته به خوبی درمان نمی شود؟ جوش نخوردگی زمانی اتفاق می افتد که استخوان شکسته شما بهبود پیدا نمی کند. به لطف روش های درمانی جدید، معمولا همه استخوان ها بعد از شکستگی خیلی زود و بدون هیچ مشکلی بهبود پیدا می کنند. بعد از درمان استخوان شکسته، بافت استخوانی جدیدی تشکیل می شود و قطعات شکسته استخوان به هم متصل می شوند. در این مقاله از بخش ارتوپدی دکتر سلام به بررسی جراحی جوش نخوردگی و راه های درمانی دیگر می پردازیم.
مروری کلی روی جوش نخوردگی استخوان
استخوان شکسته ای ممکن است دچار جوش نخوردگی شود؛ اما این میان چند استخوان وجود دارند که به جوش نخوردن مشهورند. دلیل این مساله هم ضعیف بودن خونرسانی به این استخوان هاست. هر چه جریان خون کمتری به استخوان شکسته برسد، احتمال اینکه دیر جوش بخورد یا اصلا جوش نخورد بیشتر می شود. در برخی موارد حتی با وجود اینکه بهترین روش های درمانی روی استخوان شکسته شده اعمال می شود، باز هم این شکستگی بهبود پیدا نمی کند و استخوان جوش نمی خورد. در مواردی هم وجود بعضی فاکتورهای خطر ساز سبب می شود که استخوان شکسته درمان نشود. به چنین اتفاقی اصطلاحا “جوش نخوردن استخوان” می گویند. دیر جوش خوردن نیز زمانی اتفاق می افتد که روند بهبودی استخوان شکسته شده بیش از حد معمول طول بکشد.
استخوان ها ظرفیت فوق العاده ای برای بهبود خودشان دارند و در صورت درمان مناسب و به موقع، اکثر شکستگی ها بدون هیچ عارضه ای بهبود پیدا می کنند. اگر این بهبودی با تاخیر انجام شود به آن دیر جوش خوردن گفته می شود و در صورتی که استخوان اصلا بهبود پیدا نکند جوش نخوردگی بروز می کند.
انواع جوش نخوردگی استخوان
محققان انواع جوش نخوردگی استخوان ها را بر اساس زیست پذیری قسمت های انتهایی استخوان ها به دو دسته تقسیم می کنند: جوش نخوردگی هایپر واسکولار و جوش نخوردگی اواسکولار.
جوش نخوردگی هایپر واسکولار به شرح زیر تقسیم می شود:
- جوش نخوردگی پا فیلی (Elephant foot): این نوع جوش نخوردگی ها هایپر تروفیک و پر از کالوس هستند که در نتیجه عدم ثابت سازی کافی و تحمل وزن زودرس اتفاق می افتد.
- جوش نخوردگی سم اسبی (Horse hoof): این مورد اغلب با هایپر تروفی خفیف و کالوس کمتر همراه است و به دلیل تثبیت ناپایدار استخوان اتفاق می افتد.
- جوش نخوردگی های الیگوتروفیک: این نوع جوش نخوردگی ها هایپر تروفیک نیستند اما جزو جوش نخوردگی های های عروقی محسوب می شوند. جوش نخوردگی های الیگوتروفیک به دلیل شکستگی شدید یا جاگیری بد استخوان شکسته شده رخ می دهد.
جوش نخوردگی اواسکولار به شرح زیر تقسیم می شود:
- جوش نخوردگی های پیچشی گُووِه : این مورد به دلیل کاهش یا عدم خونرسانی به این قسمت ها اتفاق می افتد. در این حالت یک قسمت از استخوان شکسته شده بهبود پیدا می کند اما قسمت دیگر نه.
- جوش نخوردگی استخوان های خرد شده: در این حالت یک یا تعدادی از قسمت های میانی نکروتیک هستند.
- جوش نخوردگی های معیوب : در این نوع جوش نخوردگی به خاطر عدم وجود یک قطعه از استخوان، تنه استخوان دچار شکاف می شود.
- جوش نخوردگی های آتروفیک: معمولا این نوع جوش نخوردگی نتیجه از دست رفتن قطعات میانجی استخوانهاست و در نهایت بافت اسکار که فاقد پتانسیل استخوان سازیست در محل شکستگی باقی می ماند.
ریسک فاکتورها یا عوامل خطرساز جوش نخوردگی
عوامل متعددی وجود دارند که احتمال جوش نخوردن استخوان را افزایش می دهند. این عوامل عبارتند از:
- استفاده از دخانیات یا نیکوتین به هر شکلی ( مثل سیگار کشیدن، جویدن تنباکو یا آدامس نیکوتین دار) از ترمیم استخوان جلوگیری می کند و احتمال جوش نخوردگی را بالا می برد.
- سن بالا
- کم خونی شدید
- دیابت
- کمبود ویتامین D
- کم کاری تیروئید
- تغذیه نامناسب
- استفاده از برخی داروهای ضد التهابی مثل آسپرین، ایبوپروفن و پردنیزولون. پزشک حتما باید در خصوص خطرات و مزایا استفاده از این داروها هنگام ترمیم شکستگی استخوان با بیمار صحبت کند.
- عفونت
- شکستگی پیچیده که باز یا ترکیبی است.
- تامین خون و خونرسانی به محل آسیب دیده
اگر خونرسانی به استخوان شکسته شده ضعیف انجام شود، احتمال جوش نخوردن آن بالا می رود.
- بعضی از استخوان ها مثل استخوان انگشت پا، ثبات ذاتی و خونرسانی فوق العاده ای دارند. به همین دلیل انتظار می رود که شکستگی آنها خیلی زود درمان پیدا کند.
- برخی دیگر از استخوان ها مثل قسمت بالایی استخوان ران ( سر استخوان ران) و همینطور استخوان مچ دست ( استخوان ناوی) از نظر خونرسانی با محدودیت روبرو هستند و وقتی شکسته می شوند خونرسانی به آنها نیز مختل می شود.
- برخی استخوان ها مثل استخوان ساق پا (درشت نی) خونرسانی متوسطی دارند اما اگر شکسته شوند خونرسانی به آنها دچار اختلال می شود. به عنوان مثال، یک تصادف یا صدمه شدید می تواند به پوست و عضلات روی استخوان ها آسیب بزند و خونرسانی را با مشکل مواجه کند. علاوه بر این آسیب دیدگی می تواند جریان خون داخلی موجود در مغز استخوان را از بین ببرد.
درمان شکستگی استخوان
استخوان شکسته شده برای بهبودی به خونرسانی، جاگیری و ثبات کافی نیاز دارد. علاوه بر این تغذیه خوب و مناسب نیز در بهبود هر چه سریع تر شکستگی موثر است.
ثبات و عدم تحرک:
همه روش های درمانی شکستگی استخوان از یک قاعده پیروی می کنند: قطعات شکسته شده باید دوباره به حالت قبل و سر جایشان برگردند و تا زمان بهبودی کاملا بی حرکت باقی بمانند. برخی از شکستگی ها را می توان با گچ گرفتن درمان کرد. در برخی دیگر از انواع شکستگی ها باید از پیچ و مهره، پلاتین، میله و یا فریم استفاده کرد.
خونرسانی:
خون عناصر و اجزای مورد نیاز برای بهبود استخوان را به محل شکستگی منتقل می کند. این عناصر عبارتند از: اکسیژن، سلول های درمان کننده و مواد شیمیایی مورد نیاز برای بهبود شکستگی ( فاکتورهای رشد). معمولا خونرسانی به محل آسیب دیده در طول روند بهبود و التیام شکستگی به جریان عادی خودش برمیگردد. استخوان شکسته شده هم اغلب اوقات با روش های مخصوص و استفاده از وسایل لازم در جای خودش ثابت می شود.
تغذیه:
علاوه بر موارد گفته شده، استخوان شکسته به تغذیه خوب و مناسب هم احتیاج دارد. داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل که شامل پروتئین، کلسیم ، ویتامین C و ویتامین D باشد بهترین راه برای اطمینان از تغذیه ای خوب و مناسب است. اگر تغذیه فرد مناسب باشد لزومی به مصرف مکمل های غذایی که فراتر از نیاز روزانه باشند نیست؛ مگر اینکه بیمار دچار سوء تغذیه باشد یا ارگان های زیادی آسیب دیده باشند. در این حالت پزشک دستورهای لازم در مورد رژیم غذایی بیمار را در اختیار او قرار می دهد و مکمل های غذایی مناسب را تجویز می کند.
جوش نخوردگی زمانی اتفاق می افتد که استخوان شکسته شده فاقد ثبات کافی و یا خونرسانی باشد یا هر دوی این موارد با هم اتفاق بیفتند. هر چه استخوان با شدت بیشتری شکسته شود احتمال جوش نخوردن آن هم بیشتر می شود. مثلا در تصادفات شدید رانندگی احتمال اینکه استخوان فرد دیرتر جوش بخورد یا اصلا جوش نخورد زیاد است چون صدمات شدید اغلب مانع خونرسانی به استخوان شکسته می شوند.
علائم جوش نخوردگی
بیمارانی که دچار جوش نخوردگی می شوند معمولا تا مدتها بعد از ناپدید شدن درد اولیه شکستگی در محل آسیب دیده احساس درد می کنند. این درد ممکن است ماهها یا حتی سال ها طول بکشد؛ ممکن است دائمی باشد یا فرد فقط موقع استفاده از عضو آسیب دیده احساس درد کند.
معاینه پزشک
برای تشخیص جوش نخوردگی استخوان، پزشک از بررسی های تصویر برداری استفاده می کند تا تصاویر دقیقی از استخوان و بافت های نرم اطراف آن به دست بیاورد. بسته به اینکه کدام استخوان درگیر این مساله شده، از آزمایشاتی مثل اشعه ایکس، اسکن توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن) و یا تصویر برداری با رزونانس مغناطیسی ( ام ار آی) استفاده می شود. این عکس برداری ها به پزشک اجازه می دهد تا استخوان شکسته را ببیند و روند پیشرفت آسیب دیدگی را دنبال کند.
در صورت بروز هر یک از موارد زیر پزشک ممکن است تشخیص جوش نخوردگی بدهد:
- درد مداوم در محل شکستگی
- شکاف دائمی و بدون استخوان در محل شکستگی
- عدم مشاهده پیشرفت در روند بهبودی استخوان بعد از انجام عکس برداری های متعدد طی چند ماه
- بهبودی ناکافی بعد از گذشت یک دوره زمانی که معمولا برای بهبودی کافیست
اگر پزشک تشخیص بدهد که جوش نخوردگی اتفاق افتاده است، احتمالا برای بیمار آزمایش خون تجویز می کند تا علت مساله را متوجه شود. ممکن است در این آزمایشات عفونت یا بیماری دیگری مثل کم خونی یا دیابت دیده شود که مانع از بهبودی استخوان شده است.
هنگام معاینه، پزشک از شما می پرسد که شکستگی دقیقا چه زمانی اتفاق افتاده و آیا هنوز هم در محل آسیب دیده احساس درد می کنید یا نه. در این شرایط باید همه موارد لازم از جمله بیماری های دیگری که به آنها دچارید را با پزشک در میان بگذارید. علاوه بر این در صورتی که از داروهای ضد التهابی استفاده می کنید حتما باید پزشکتان را مطلع کنید. همه این موارد به پزشک کمک می کند تا عفونی بودن یا غیر عفونی بودن علت جوش نخوردگی را کشف کند. اگر قبلا هم دچار شکستگی هایی شده اید که خیلی دیر درمان شدند حتما پزشک را در جریان بگذارید.
پزشک برای بررسی علائم عفونت، قرمزی یا تورم پوست اطراف محل شکستگی را معاینه می کند. علائم جوش نخوردن استخوان ممکن است به شکل برآمدگی ها و ناهمواری های زیر پوست، ضعف یا درد هم بروز کند.
آزمایش اشعه ایکس
اشعه ایکس نشان می دهد که آیا بین قطعات استخوان ها فاصله وجود دارد یا خیر. اگر بیشتر از چند هفته از شکستگی استخوان گذشته باشد و هنوز بین استخوان ها فاصله باشد، احتمالا بافت استخوانی جدید شکل نمی گیرد.
علاوه بر این پزشکان از اشعه ایکس برای تایید جوش نخوردگی که در آن استخوان شکسته صاف نمی شود استفاده می کنند.
سی تی اسکن
در سی تی اسکن برای تهیه عکس های دو و سه بعدی دقیق تر از قسمت داخلی استخوان از اشعه ایکس و یک رایانه استفاده می شود.
ممکن است پزشک برای روشن شدن جزئیات شکستگی استخوان که در تصویر برداری با اشعه ایکس مشخص شده، سی تی اسکن را تجویز کند. به عنوان مثال، اگر استخوان طوری شکسته شده باشد که تکه های آن ریز شده باشند، ممکن است فضای بین قطعات استخوان ها در عکس برداری با اشعه ایکس به وضوح قابل مشاهده نباشد.
از این گذشته، پزشک برای نظارت بر روند بهبود در طول درمان از سی تی اسکن و اشعه ایکس استفاده می کند. اگر طی دوره ای که عکس ها گرفته شده مشخص شود هیچ استخوان جدیدی فضای خالی بین قطعات استخوانی را پر نمی کند، پزشک جوش نخوردگی استخوان را تایید می کند.
ام ار آی (MRI)
ام ار آی یکی از روش های تصویر برداریست که در آن از یک میدان مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر دقیق از بافتهای نرم داخل بدن مثل بافت تولید شده توسط استخوانی که رو به بهبود است، استفاده می شود.
اگر دقیقا مشخص نباشد در محل شکستگی یا اطراف آن عفونت وجود دارد یا نه، پزشک برایتان اسکن ام ار آی را تجویز می کند. عکسبرداری به روش ام ار آی، التهابات مربوط به عفونت در محل آسیب دیده را نشان می دهد.
آزمایش خون
اگر تصاویر به دست آمده از اشعه ایکس یا سایر روش های عکس برداری نشان دهنده وقوع جوش نخوردگی استخوان باشند، پزشک از شما می خواهد که آزمایش خون بدهید تا مشخص شود این جوش نخوردگی به دلیل عفونت اتفاق افتاده یا کمبود مواد مغذی. بعد از اینکه جواب آزمایش خون رسید پزشک با شما در این خصوص به طور مفصل صحبت می کند.
درمان جوش نخوردگی استخوان
روش های درمانی جراحی و غیر جراحی برای بهبود جوش نخوردگی استخوان مزایا و معایب خاص خودشان را دارند. ممکن است چندین روش درمانی مناسب برای درمان این مساله مناسب باشد. به هر حال برای اطلاع از خطرات و فواید هر یک از این روش ها باید با پزشکتان صحبت کنید تا او گزینه درمانی مناسب را برایتان تجویز کند.
درمان های غیر جراحی
برخی از انواع جوش نخوردگی استخوان را می توان با استفاده از روش های غیر جراحی درمان کرد. رایج ترین درمان غیر جراحی استفاده از محرک استخوان است. این محرک یک دستگاه کوچک گیرنده امواج اولتراسونیک یا پالس مغناطیسی است که از 20 دقیقه تا چند ساعت روی پوست محل جوش نخوردگی استخوان قرار داده می شود تا روند درمان را تسریع کند. این روش باید هر روز مورد استفاده قرار بگیرد تا به خوبی اثر کند.
برخی از داروها و روش های مورد استفاده برای تحریک استخوان، تسریع روند بهبودی و تسکین درد جوش نخوردگی عبارتند از:
تحریک الکترونیک و اولتراسونیک استخوان
در این روش از جریان الکتریکی ضعیف یا پالس مغناطیسی با شدت کم استفاده می شود تا روند بهبود استخوان سرعت بگیرد. این روش یا در مطب پزشک و مراکز مربوط به درمان مشکلات استخوانی انجام می شود و یا ممکن است پزشک توصیه کند هر روز در خانه از دستگاه قابل حمل اولتراسونیک استفاده کنید.
در روش تحریک الکترونیکی، پزشک یک یا چند الکترود کوچک ( دیسک های مسطح چسبنده به پوست و هدایت کننده جریان الکتریکی) را روی پوست شما و نزدیک محل شکستگی استخوان قرار می دهد. این الکترودها به دستگاهی متصل می شوند که جریان الکتریکی ضعیفی را به استخوان آسیب دیده ارسال می کنند.
این روش با فریب دادن بدن و شبیه سازی بروز صدمه، روند بهبود را شروع می کند. در واقع بدن در واکنش به این مساله پروتئین هایی تولید می کند که باعث ترمیم سلول ها در محل آسیب دیده می شوند.
استفاده از روش های تحریک استخوان تا 24 ساعت در روز بی خطر است؛ اما خود پزشک برنامه زمان بندی شده مناسبی را برای این کار در اختیارتان می گذارد.
برای انجام روش تحریک استخوان اولتراسونیک، باید روی پوست بدن ژل مالیده شود تا امواج صوتی با فرکانس بالاتری دریافت شوند. این امواج توسط دستگاه کوچکی ساخته می شوند و به استخوان آسیب دیده می رسند.
تحریک اولتراسونیک باعث ترمیم استخوان و افزایش ترکیب کلسیم در آن و همینطور تحریک برخی پروتئین های خاص می شود که در ترمیم استخوان موثرند.
مکمل های ویتامین و مواد معدنی
اگر آزمایش خون نشان دهنده کمبود مواد مغذی در بدن شما باشد، پزشک توصیه می کند که مصرف روزانه ویتامین D ، ویتامین C یا کلسیم را افزایش بدهید. این ویتامین ها و مواد معدنی به تولید سلول های جدید و سالم کمک می کنند.
غذاهای سرشار از این مواد عبارتند از: ماست، سبزیجات برگ دار و مرکبات. علاوه بر این ممکن است پزشک برایتان مکمل های ویتامین یا کلسیم هم تجویز کند.
متخصص تغذیه نیز می تواند رژیم غذایی مناسبی در اختیارتان بگذارد که با پیروی از آن و گنجاندن مواد مغذی مهم و ضروری باعث تسریع روند بهبودی تان بشوید.
داروهای آنابولیک
برخی داروهای آنابولیک مثل تریپاراتاید در واقع فرم مصنوعی هورمون پاراتیروئید هستند که سرعت تشکیل استخوان را افزایش می دهند و می توانند به درمان شکستگی های حاد کمک کنند. این داروها با افزایش غلظت کلسیم در خون و تحریک استخوان برای رشد بافت جدید، به روند بهبودی سرعت می بخشند.
داروی تریپاراتاید به صورت روزانه و در خانه تزریق می شود و پزشک نحوه صحیح استفاده از آن را به شما آموزش می دهد. این دارو معمولا باید داخل ران یا شکم تزریق شود.
اگر تریپاراتاید در درمان جوش نخوردگی استخوان موثر بود پزشک آن را تا اتمام دوره بهبودی کامل برایتان تجویز می کند. ممکن است 6 تا 12 ماه طول بکشد تا دارو کاملا اثر کند. در طول این مدت، پزشک روند بهبودی تان را ارزیابی می کند تا تعیین کند که آیا نیاز به استفاده از روش های درمانی دیگری هم هست یا نه.
داروهای مسکن یا ضد درد
جوش نخوردگی استخوان معمولا با درد همراه است و ممکن است ماهها یا سالها طول بکشد تا کاملا درمان شود. در این مدت برای اینکه بتوانید فعالیت های روزمره تان را انجام بدهید و به زندگی عادی برگردید، پزشک برایتان داروهای مسکن و ضد درد تجویز می کند تا اثر درد را کاهش بدهند.
مصرف برخی داروهای پیشخوان و بدون نسخه مثل استامینوفن می تواند به کاهش درد کمک کند؛ اما اگر درد ناشی از جوش نخوردگی استخوان به حدیست که مانع از انجام فعالیتهای روزمره تان می شود، پزشک مسکن قوی تری برایتان تجویز می کند. مدت و مقدار مصرف این مسکن هم بستگی به نظر پزشکتان دارد.
داروهای مسکن جوش نخوردگی استخوان را درمان نمی کنند، بلکه فقط درد آن را کمتر می کنند. مصرف این داروها هم ممکن است با برخی عوارض جانبی مثل تهوع و وابستگی همراه باشد. بعلاوه اینکه مصرف طولانی مدت استامینوفن آسیب کبدی به همراه دارد.
اجتناب از مصرف داروهای ضد التهاب
التهاب کوتاه مدت نقش مهمی در واکنش نشان دادن بدن به آسیب دیدگی دارد و باعث تسریع روند بهبودی می شود. با اینکه مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مثل ایبوپروفن ، ناپروکسن و آسپیرین می تواند به کاهش درد کمک کند، اما این داروها با از بین بردن التهاب مانع از بهبود شکستگی استخوان می شوند.
سایر داروهای ضد التهاب مثل کورتیکو استروئیدها هم با کند کردن جریان خون، روند بهبودی را به تاخیر می اندازند. بنابراین پزشکان توصیه می کنند تا وقتی که استخوان شکسته شده کاملا درمان نشده از مصرف داروهای ضد التهاب خودداری کنید.
درمان های جراحی جوش نخوردگی
در صورت عدم موفقیت درمان های غیر جراحی، جراحی اجتناب ناپذیر است. در صورتی که جراحی هم موفقیت آمیز نبود، بیمار باید تحت عمل جراحی دوم قرار بگیرد. گزینه های جراحی شامل پیوند استخوان یا پیوند استخوان جایگزین، تثبیت داخلی و یا تثبیت خارجی است.
پیوند استخوان
طی این روش، استخوان از قسمت دیگر بدن به استخوان آسیب دیده پیوند زده می شود تا روند بهبودی شروع شود. پیوند استخوان، شرایط را برای رشد استخوان جدید و تولید سلول های استخوانی تازه و مواد شیمیایی طبیعی بدن که برای ترمیم استخوان ضروری اند، فراهم می کند.
طی عمل جراحی پیوند استخوان، جراح یک قسمت بدن از بدن بیمار را برش می دهد و بعد چند تکه استخوان از نواحی مختلف بیرون می آورد. سپس این استخوان ها را به محل آسیب دیده پیوند می زند. اگر چه پیوند استخوان جراحی دردناکیست، اما معمولا برداشت استخوان از بدن بیمار باعث ایجاد مشکلات عملکردی، ساختاری و ظاهری در بدن او نمی شود. استخوان های برداشته شده نیز از قسمت پشت لگن گرفته و بعد در محل جوش نخوردگی پیوند زده می شوند.
آلوگرافت یا هم پیوندینه
در این روش نیازی به برداشت استخوان از بدن بیمار نیست؛ بنابراین درد ناشی از آن نیز از بین می رود. این روش هم درست مثل پیوند استخوان، شرایطی را ایجاد می کند که استخوان جوش نخورده بتواند دوباره رشد کند. اگر چه احتمال بروز عفونت در این روش وجود دارد، اما می توان با استریل کردن تمام مراحل کار این خطر را به حداقل رساند.
جایگزین های استخوانی
درست مثل روش آلوگرافت، جایگزین های استخوانی هم نیازی به برداشت استخوان از بدن بیمار ندارند و در نتیجه بیمار دردی احساس نمی کند. با اینکه جایگزین های استخوانی باعث رشد سلول های تازه برای ترمیم استخوان جوش نخورده نمی شوند، اما میتوانند به ترشح مواد شیمیایی موثر در رشد استخوان ها کمک کنند.
هر یک از این روش ها، بسته به نوع جوش نخوردگی و توسط پزشک تعیین می شوند.
کاهش فاصله و ثابت کردن استخوان
بعد از شکستگی، استخوان باید در جای خودش تنظیم و ثابت شود تا در طول بهبودی، قطعات شکسته شده از جایشان حرکت نکنند. در اکثر مواقع استخوان شکسته شده را گچ می گیرند تا کاملا بی حرکت و ثابت باقی بماند.
گاهی اوقات نیز برای قرار دادن قطعه شکسته شده در محل قبلی اش، جراحی لازم است. طی عمل جراحی، پزشک با استفاده از پیچ و مهره های مخصوص قطعات شکسته شده را محکم می کند. روش های جراحی متعددی برای تنظیم و ثابت کردن قطعات شکسته شده استخوان در محل قبلی شان وجود دارد که استفاده از آنها بستگی به نوع شکستگی دارد.
روش های جراحی با استفاده از بی حسی عمومی یا موضعی انجام می شوند. جراح برای دسترسی به محل آسیب دیده، پوست بیمار را برش و بعد با استفاده از ابزار و وسایل جراحی، استخوان شکسته شده را سر جایش قرار می دهد. اگر استخوان بهبود پیدا کند اما قطعات شکسته شده صاف و درست سر جایشان قرار نگیرند اصطلاحا به آن بد جوش خوردن گفته می شود. در این شرایط احتمالا پزشک دوباره محل را جراحی و استخوان را سر جایش قرار می دهد.
فیکس کردن داخلی
فیکس کردن قطعات داخلی می تواند در بهبود شکستگی موثر باشد. برای این کار جراح از صفحات و پیچ های فلزی مخصوصی استفاده می کند تا استخوان را کاملا در جای خودش ثابت کند.
اگر بعد از عمل جراحی فیکس کردن، استخوان شکسته شده جوش نخورد عمل جراحی دوم نیاز است که طی آن پزشک احتمالا از میله های بزرگتر و بلندتر استفاده می کند تا استخوان شکسته شده ثابت بماند و بهبود پیدا کند.
فیکس کردن خارجی
این روش نیز در تثبیت و بهبود استخوان شکسته شده موثر است. برای این کار، پزشک دور محل آسیب دیده را با یک فریم یا قاب مخصوص محکم می کند تا استخوان در جای خودش ثابت شود. این فریم با سیم یا پیچ به استخوان متصل می شود. روش فیکس کردن خارجی برای درمان شکستگی استخوان در بیمارانی که دچار عفونت یا پوکی استخوان هستند روش مناسبی محسوب می شود.
مگنت درمانی
اعتبار و صحت مگنت درمانی به عنوان وسیله ای برای افزایش سرعت بهبود شکستگی استخوان، در شرایطی که زمان تشکیل کالوس استخوان طولانی شود، توسط مقالات علمی تأیید شده است. تایید این روش توسط مقالات علمی چیز عجیبی نیست، زیرا مگنت درمانی میتواند سه مکانیسم بیولوژیکی بدن را تحریک نماید:
1-مکانیسم سلولی: تمرکز روی غشاء سلولی
2-مکانیسم بافتی و درون شبکه‌ای: تمرکز روی مولکول‌های پروتئینی که در بافت همبند موجود است.
3-مکانیسم مماسی: تمرکز روی بافت استخوان
انجام میدان مغناطیسی یک روش درمانی فاقد درد است و نیازی به حضور اپراتور برای انجام این روش درمانی ندارد.
شوک درمانی
اولین روش برای درمان مشکل جوش نخوردن و یا دیر جوش خوردن استخوان شکسته، استفاده از روش شوک درمانی است. شوک درمانی حتی در شرایطی که ایمپلنت وجود دارد نیز استفاده می شود. در روش شوک درمانی، بعد از گذشت 6 الی 12 هفته تشکیل استخوان جدید قابل مشاهده است، حتی اگر مشکل جوش نخوردگی از مدتها قبل وجود داشته باشد.
اوزون درمانی
روش اوزون درمانی بر پایه تزریقی از اکسیژن و مواد مغذی هومیوپاتی صورت می گیرد. در واقع اوزون شکل بسیار فعال اکسیژن در جهان است و روش اوزون درمانی از قدرت اکسیژن برای درمان و ترمیم بافت، مفاصل، رباط و استخوان آسیب دیده استفاده می‌کند. کاهش سریع درد و بهبود شکستگی استخوان در بیشتر بیمارانی که از این روش استفاده کرده اند دیده شده است.
چه مدت بعد از عمل جراحی جوش نخوردگی بیمار بهبود پیدا می کند؟
بهبودی بعد از عمل جراحی به عواملی مثل محل شکستگی، میزان جراحی، اینکه آیا همزمان با فیکس و تثبیت استخوان عمل پیوند استخوان انجام شده یا نه و همینطور به وسایل استفاده شده در طول جراحی بستگی دارد.
اکثر افراد بعد از جراحی باید تا چند روز در بیمارستان بمانند تا پزشک بتواند مراحل اولیه بهبودی را کاملا تحت نظر داشته باشد و به سرعت به عوارض جانبی احتمالی مثل بروز عفونت واکنش نشان بدهد.
بسته به محل و میزان شکستگی، جراح ممکن است برایتان گچ، آویز و یا باند مخصوص ثابت نگه داشتن استخوان تجویز کند. اگر شکستگی در مفاصل ران یا پا اتفاق افتاده باشد، پزشک از شما می خواهد که با عصا راه بروید تا بتوانید به فعالیت های روزمره تان ادامه بدهید.
اینکه استخوان شکسته شده تا چه مدت باید بی حرکت بماند به محل و شدت شکستگی و همینطور سرعت بهبودی شما بستگی دارد.
برای ارزیابی روند بهبودی، پزشک توصیه می کند که هر ماه عکس برداری های مربوط را با استفاده از اشعه ایکس یا سی تی اسکن انجام بدهید. در کنار این مسائل، فیزیوتراپی هم میتواند باعث تسریع فرایند درمان شما شود. مثلا اگر جوش نخوردگی در ناحیه ساق پا اتفاق افتاده باشد، فیزیوتراپ به شما کمک می کند تا با حفظ دامنه حرکتی در زانو و لگن، عضلات اطراف آن و مفاصلتان را تقویت کنید.
پیشگیری از جوش نخوردگی استخوان
بهترین کار برای جلوگیری از بروز جوش نخوردگی استخوان، خودداری از استعمال دخانیات است. سایر عواملی که می توانند به بهبودی هر چه سریعتر شما کمک کنند عبارتند از: تغذیه خوب و رعایت برنامه درمانی. اگر سیگار می کشید، چاق هستید، دیابت دارید و یا به بیماری های دیگری مبتلا هستید احتمال اینکه استخوان شکستهتان جوش نخورد بیشتر است.
تغذیه مناسب برای درمان جوش نخوردگی استخوان
ماهی ساردین:
ماهی ساردین منبع غنی از کلسیم به حساب می آید. میزان کلسیم مورد نیاز در نوجوانان 1300 میلی گرم، در زنان بالغ 1200 میلی گرم و در مردان بالغ 1000 میلی گرم است. شما می توانید این ماهی را سرخ کرده و همراه با نون ساندویچی یا برنج مصرف کنید.
کلم پیچ:
کلم پیچ سرشار از ویتامین K است. ویتامین K موجب فعالیت اجباری کلسیم در شکل گیری استخوان می شود. شما می توانید کلم پیچ را به صورت سالاد مصرف کرده و یا برگ های آن را سرخ کنید و یا حتی برگ های را درون فر خشک کنید.
انگور:
انگور میوه ای پر از ویتامین K است. در واقع 3/4 لیوان آب انگور 25 درصد از مواد مغذی روزانه بدن را تامین می کند. شما می توانید آب آن را گرفته و یا منجمد کنید. همچنین می توانید از انگور روی سالاد و ماست استفاده کنید.
تخم مرغ:
تخم مرغ سرشار از پروتئین، آهن و ویتامین B و دارای مقدار کمی ویتامین D، کلسیم و منیزیم است و مصرف آن به جوش خوردگی استخوان شکسته کمک می کند.
لوبیا سیاه:
لوبیای سیاه منبع خوبی از منیزیم است، این ماده معدنی نیز به درمان سریع جوش خوردگی استخوان کمک می کند.
مصرف لبنیات:
مصرف مواد لبنی مانند شیر، پنیر و ماست جز بهترین منابع برای تامین کلسیم و ویتامین D هستند و چون این ویتامین برای قدرت و رشد استخوان ها مهم است مصرف آن توصیه می شود.
مصرف ماهی تون:
جزب کلسیم تنها در صورتی است که آن را همراه با ویتامین D مصرف کنید. ماهی های چرب مثل ماهی تون منبع مناسبی برای این موضوع است. ویتامین D به کنترل سطح کلسیم در خون شما کمک می کند و نقش مهمی در رشد و ساختار استخوان ها دارد.
مصرف شیر سویا:
شیر یکی از مواد مغذی مهم برای بهبود و ترمیم شکستگی و حفظ استخوان های بدن است. اما اگر ممنوعیت غذایی در مصرف لاکتوز دارید، شیر سویا جایگزین بسیار مناسبی برای جذب کلسیم است
مصرف تخم کدو تنبل:
تخم کدو نیز منبع مناسبی برای تامین منیزیم بدن است، که به بدن در جذب کلسیم کمک می کند. این ماده به استحکام استخوان های شما کمک می کند و از فاکتورهای مهم برای ترمیم شکستگی استخوان به شمار می رود. شما می توانید تخم کدو تنبل را روی سالاد ریخته و یا تنهایی به عنوان میان وعده مصرف کنید.
مصرف فلفل دلمه ای:
فلفل دلمه ای شیرین خصوصا رنگ قرمز آن سرشار از ویتامین C است، ویتامین C یک ماده مغذی برای تشکیل کلاژن در بدن است و در جوش خوردن استخوان ها نقش مهمی دارد. ویتامین C موجود در فلفل دلمه ای بیش تر از پرتغال است به طوری که نصف فنجان فلفل دلمه ای بیشتر از یک پرتقال ویتامین دارد.
مصرف ماهی سالمون:
یکی دیگر از ماهی های چرب ماهی سالمون است. سالمون دارای اسیدهای چرب امگا 3 و ویتامین D می باشد. اسیدهای چرب امگا 3 و ویتامین D نیز در تشکیل کلاژن نقش دارند.
افق های پیش رو
پزشکان هنوز هم مشغول تحقیق روی شناسایی عوامل جوش نخوردن استخوان و همینطور بررسی مواد شیمیایی طبیعی لازم برای ترمیم استخوان شکسته شده هستند. این مواد شیمیایی فاکتورهای رشد نام دارند. وقتی استخوانی میشکند، فاکتورهای رشد به طور طبیعی در بدن تولید میشوند. مواد شیمیایی دیگری نیز وجود دارند که آنها هم به ترمیم استخوان کمک می کنند. محققان روی سنتز این مواد شیمیایی تمرکز کرده اند تا به بهترین و ایدهآلترین روش برای افزایش فاکتورهای مثبت در ترمیم و رشد استخوان دست پیدا کنند. ممکن است روزی پزشکان بتوانند این مواد شیمیایی را مستقیما داخل بدن بیمار تزریق کنند تا درمان شود.
