چسبندگی گوش یا اتواسکلروز چیست؟ علل، علائم و درمان آن

چسبندگی گوش یا اتواسکلروز به چه معناست؟ نشانه های چسبندگی گوش یا اتواسکلروز چیست؟ آیا چسبندگی گوش یا اتواسکلروز درمانی دارد؟ چسبندگی گوش یا اتواسکلروز روی استخوان های گوش میانی که مسئول تولید صدا هستند تاثیر می گذارد. چسبندگی گوش یا اتواسکلروز یکی از دلایل از دست دادن تدریجی شنوایی در بزرگسالان است. دلیل بروز چسبندگی گوش یا اتواسکلروز هنوز مشخص نیست. اما معمولا کارشناسان این مشکل را ارثی می دانند. البته این مشکل همیشه ارثی نیست و گاهی افرادی دچار این اختلال می شوند که هیچ سابقه پیشینی از این بیماری در خانواده خود نداشته اند. در ادامه این مقاله به توضیح کامل درباره چسبندگی گوش یا اتواسکلروز که در بخش بیماری ها و گوش، حلق و بینی از دکتر سلام وجود دارد می پردازیم.

چسبندگی گوش یا اتواسکلروز چیست؟

چسبندگی گوش یا اتواسکلروز یک بیماری نادر است که در نتیجه آن شنواییِ فرد بیمار از دست می رود. این بیماری زمانی اتفاق می افتد که استخوانِ کوچکِ گوش میانی – که به آن استخوان رکابی نیز گفته می شود- در جای خود حبس شود. در اکثر موارد هنگامی که بافت گوش میانی فرد به نحوی نامطلوب در اطراف این استخوان رکابی رشد کند، شاهد چسبندگی گوش یا اتواسکلروز خواهیم بود.

برای شنیدن، استخوان رکابی شکلِ گوش باید لرزش داشته باشد. اما زمانی که فرصت برای لرزشِ این استخوان فراهم نباشد، در واقع صدا و امواج نمی توانند از گوش میانی فرد به گوش داخلیِ او برسند. این موضوع عمل شنیدن را برای فرد دشوار خواهد ساخت.

چه کسانی به چسبندگی گوش یا اتواسکلروز دچار می شوند؟

این بیماری در آمریکا بیش از 3 میلیون نفر را گرفتار خود کرده است. متخصصان هنوز با قطعیت نمی توانند از دلایل وقوع آن صحبت کنند؛ اما آنها بر این باورند که:

این بیماری عموما در سنین پایین خود را نشان می دهد.هر فرد ممکن است بین سنین 10 تا 45 این بیماری راتجربه کند، اما می توان سن بیست سالگی  را زمان ابتلا به این بیماری در نظر گرفت. البته باید گفت علائم مربوط به این بیماری معمولا در سن 30 سالگی به اون خود می رسند. چسبندگی گوش یا اتواسکلروز بیشتر به دلایل ژنتیکی در بدن بیمار اتفاق می افتد. قریب به نیمی از مبتلایان به این بیماری ژنی را دارند که به این بیماری ارتباط پیدا می کند. اما ذکر این نکته ضروری ست که صرفا داشتنِ این ژن به معنای ابتلا به این بیماری نخواهد بود.

هم مردان و هم زنان به این بیماری دچار می شوند. با این حال احتمال ابتلا به آن در زنان بیشتر است. زنان حامله در صورتیکه به چسبندگی گوش یا اتواسکلروز دچار شوند، احتمال از دست دادن شنوایی شان نسبت به زنانی که حامله نیستند یا نسبت به مردان بیشتر است؛ موضوعی که دانشمندان هنوز دلیل قانع کننده ای برای آن پیدا نکرده اند. موضوع بعدی اینست که سفید پوستان احتمال ابتلای بیشتری به این بیماری دارند. احتمال برای سفید پوستان به 10% میرسد، حال آنکه در نژاد های آفریقایی-آمریکایی این احتمال کمتر است.

مشکلات خاصِ جسمی می تواند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. به عنوان مثال، اگر در هر زمانی به سرخک دچار شده باشید، این موضع به افزایش احتمال ابتلا به چسبندگی گوش یا اتواسکلروز می انجامد. همچنین اختلالات سیستم ایمنی که در آنها سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بخشی از خود بدن حمله می کند نیز در حاد تر شدن این بیماری موثر است.

علائم چسبندگی گوش یا اتواسکلروز

اصلی ترین علامت چسبندگی گوش یا اتواسکلروز همان از دست دادن شنوایی ست. ابتدا ممکن است فرد متوجه شود که صداهای ضعیف تر –مثل پچ پچ کردن دو نفر- را نمیشنود، که البته این با گذشت زمان احتمالا بدتر خواهد شد. بیشتر کسانی که به چسبندگی گوش یا اتواسکلروز دچار هستند شنوایی هر دو گوش را از دست می دهند. 10 الی 15% از آنها نیز تنها از یک ناشنوا می شوند. سایر علائم شامل موارد زیر می شوند:

• سرگیجه یا اشکال در حفظ تعادل
• حس کردن صدای فریاد، زنگ خوردن یا هیس در گوش

برخی از حقایق درباره چسبندگی گوش یا اتواسکلروز

بیش از ۳ میلیون نفر در ایالات متحده دچار چسبندگی گوش یا اتواسکلروز هستند. در ایالات نوادا هم افراد زیادی دچار این بیماری می شوند. اما به نظر می رسد که شیوع آن در حال کاهش است. این بیماری که گاهی ریشه ارثی دارد به طور برجسته قفقازی هایی که رگ و ریشه اروپایی دارند و زنان سفید پوست را تحت تاثیر قرار می دهد. در ایالات متحده حدود ۱ نفر از هر ۱۰ قفقازی دچار چسبندگی گوش یا اتواسکلروز می شود. ریسک ابتلا به این بیماری در زنان سفید پوست بیش از سایرین است.

به طور کلی اگر یکی از والدین شخصی دچار چسبندگی گوش یا اتواسکلروز باشند، احتمال ابتلای آن فرد به این بیماری ۲۵ درصد است. کارشناسان تخمین زده اند که اگر پدر و مادر، هر دو دچار این بیماری باشند احتمال بروز این بیماری در فرزند به ۵۰ درصد می رسد. چسبندگی گوش یا اتواسکلروز، هندی ها را هم تحت تاثیر قرار می دهد اما شیوع آن بین آفریقایی ها، بومی های آمریکا و آسیایی ها کمتر است. علاوه بر این چسبندگی گوش یا اتواسکلروز بیماری ای است که بیشتر روی افراد جوان تاثیر می گذارد.

علائم چسبندگی گوش یا اتواسکلروز بین سن ۱۰ تا ۴۵ سالگی و به خصوص در دهه بیستم زندگی هر شخصی خود را نشان می دهند. با این که چسبندگی گوش یا اتواسکلروز می تواند سبب از دست دادن شنوایی شود اما به ندرت سبب ناشنوایی کامل می گردد. افرادی که این اختلال را دارند معمولا از داشتن آن آگاه نیستند و زمانی متوجه آن می شوند که شنوایی خود را از دست می دهند و این از دست دادن شنوایی به مرور شدیدتر می شود.

برخلاف از دست دادن شنوایی ای که به علت سر و صدا اتفاق می افتد و روی توانایی شنیدن صداهایی با فرکانس بالا تاثیر می گذارد؛ چسبندگی گوش یا اتواسکلروز روی شنیدن صداهایی با تن پایین و صدای پچ پچ تاثیر می گذارد. بسیاری از کسانی که دچار چسبندگی گوش یا اتواسکلروز هستند اظهار کرده اند که گفت و گو در مکانی پر سر و صدا برای آن ها راحت تر است، شاید دلیلش این باشد که با صداهای بلندتر و با تن بالا بهتر ارتباط برقرار می کنند. چسبندگی گوش یا اتواسکلروز روی هر دو گوش تاثیر می گذارد اما معمولا از یک گوش شروع می شود. افراد دچار چسبندگی گوش یا اتواسکلروز ممکن است دچار علائمی نظیر زنگ زدن گوش و سرگیجه شوند.

چسبندگی گوش یا اتواسکلروز شامل رشد غیر عادی و تدریجی استخوانی است که مانع از عملکرد درست یکی از استخوان های کوچک گوش میانی می شود. چسبندگی گوش یا اتواسکلروز روی انتقال صدا تاثیر می گذارد و سبب از دست دادن شنوایی می شود. گوش میانی شامل سه استخوان کوچک است (استخوانچه های شنوایی) که کوچک ترین استخوان ها در بدن انسان هستند. این سه استخوانچه گوش میانی شامل مالئوس (چکشی)، اینکوس (سندانی) و استاپس (رکابی) هستند.

استخوانچه رکابی کوچک ترین استخوانچه گوش است که اندازه آن (3×2.5 میلی متر) است. چسبندگی گوش یا اتواسکلروز معمولا روی استخوانچه رکابی تاثیر می گذارد. تمام این سه استخوانچه نقشی اساسی در پروسه شنوایی ایفا می کنند. برای به وقوع پیوستن شنوایی، امواج صدا باید در گوش بیرونی جمع شوند، از مجرای گوش عبور کنند و سبب لرزش پرده گوش شوند.

سپس استخوانچه های گوش این لرزش ها را به گوش میانی منتقل می کنند و پروسه شنوایی ادامه میابد. دقیقا در کنار این استخوانچه های کوچک، کپسول اوتیک قرار دارد که همچون دیواری سخت از گوش میانی محافظت می کند. کپسول اوتیک سخت ترین استخوان در بدن انسان است. چسبندگی گوش یا اتواسکلروز هنگامی اتفاق می افتد که بافت استخوانی کپسول اوتیک شروع به رشد به صورت غیر طبیعی می کند. در ابتدا این بافتی که رشد کرده نرم است اما با گذشت زمان این قسمت نرم، زخم و سفت می شود.

وقتی این رشد غیر طبیعی و زخم شدن بافت استخوان ها ادامه داشته باشد و به استاپس، یا سایر استخوانچه های کوچک گوش میانی، برسد توانایی لرزش و تولید صدا محدود می شود، پروسه شنوایی به مشکل بر می خورد و سبب از دست دادن شنوایی می شود. گاهی مواقع بافت آسیب دیده از چسبندگی گوش یا اتواسکلروز روی عملکرد گوش میانی و عصب های آن قسمت تاثیر می گذارد و سبب کم شنوایی حسی عصبی و سایر مشکلات می شود. کم شنوایی آمیخته هنگامی اتفاق می افتد که چسبندگی گوش یا اتواسکلروز روی دو استخوانچه گوش، حلزون گوش و سلول های مویی تاثیر بگذارد.

این درست است که بافت های استخوانی بدن طی پروسه ای بازسازی می شوند. اما در چسبندگی گوش یا اتواسکلروز این ترمیم استخوانی به درستی صورت نمی گیرد. وقتی این اتفاق ادامه دار باشد سبب کم شنوایی ای می شود که با گذشت زمان بدتر می شود. معمولا پس از رسیدن رشد غیر عادی استخوان به استاپس یا سایر استخوانچه های گوش و کم شنوایی، افراد متوجه می شوند که دچار چسبندگی گوش یا اتواسکلروز هستند که به این شرایط چسبندگی گوش یا اتواسکلروز بالینی می گویند.

بسیاری از افراد هم دچار چسبندگی گوش یا اتواسکلروز هستند اما هیچ گاه متوجه آن نمی شوند چون علائم آن به اندازه کافی پیشرفت نکرده اند تا خود را نشان دهند که به این شرایط چسبندگی گوش یا اتواسکلروز هیستولوژیک گویند. چسبندگی گوش یا اتواسکلروز هیستولوژیک نسبت به چسبندگی گوش یا اتواسکلروز بالینی رایج تر است. کلمه چسبندگی گوش یا اتواسکلروز ریشه یونانی دارد و به معنای سخت شدن غیر طبیعی بافت های گوش است.

داستان پشت چسبندگی گوش یا اتواسکلروز

با این که امروزه می دانند که پس از چسبندگی گوش یا اتواسکلروز چه اتفاقی برای گوش می افتد اما علت این اختلال هنوز مشخص نیست. اکنون اعتقاد بر این است که شمار زیادی از عوامل سبب این بیماری می شوند و این که ژنتیک به تنهایی نمی تواند سبب این اختلال شود. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که چسبندگی گوش یا اتواسکلروز در اثر ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی، هورمونی و سایر موارد ایجاد می شود. محققان بر این باورند که چسبندگی گوش یا اتواسکلروز به موارد زیر ارتباط دارد:

ژنتیک:

چسبندگی گوش یا اتواسکلروز یک بیماری نسبتا ارثی است. تخمین های موجود در این زمینه متفاوتند اما بسیاری از کسانی که این اختلال را داشتند (حدود ۵۰% از افراد)، سابقه ژنتیکی آن را در خانواده خود داشتند. اما سوالی که مطرح می شود این است که چرا تمام کسانی که سابقه خانوادگی چسبندگی گوش یا اتواسکلروز دارند به آن مبتلا نمی شوند؟ و چرا برخی از افرادی که هیچ سابقه خانوادگی ای از این بیماری ندارند به آن دچار می شوند؟ تحقیقات هنوز ادامه دارند تا ژن های دخیل در چسبندگی گوش یا اتواسکلروز را تشخیص دهند.

بارداری:

به نظر می رسد که برخی زنان در طول بارداری یا بلافاصله پس از آن علائم اولیه چسبندگی گوش یا اتواسکلروز را از خود نشان می دهند. در این زنان، علائم کم شنوایی به سرعت دیده می شوند. طبق گزارشات حاصل از یک مطالعه، زنان بارداری که دچار چسبندگی گوش یا اتواسکلروز در دو گوش خود هستند ۳۳ درصد کاهش شنوایی را پس از بارداری خود تجربه می کنند. کارشناسان اظهار کرده اند که تغییرات هورمونی در طول بارداری می تواند چسبندگی گوش یا اتواسکلروز را بدتر کند.

سرخک و سایر عفونت های ویروسی:

برخی از دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که بین چسبندگی گوش یا اتواسکلروز و سرخک رابطه ای وجود دارد. خیلی از آن ها می گویند که عفونت های ویروسی می توانند سبب اختلال چسبندگی گوش یا اتواسکلروز شوند. در برخی از نمونه های تهیه شده از بافت گوش افرادی که دچار چسبندگی گوش یا اتواسکلروز بودند شواهدی از وجود ویروس سرخک دیده شد. علاوه بر این، مطالعات کاهش چشمگیر چسبندگی گوش یا اتواسکلروز در بین افرادی که واکسن سرخک زده بودند را نشان دادند.

آسیب فیزیکی و شکستگی های ناشی از فشار:

دانشمندان عقیده دارند که فشار زیاد به گوش و بافت استخوانی اطراف گوش میانی، ریسک بروز چسبندگی گوش یا اتواسکلروز در افراد را بالا می برد.

خود ایمنی:

برخی از محققان اعتقاد دارند که چسبندگی گوش یا اتواسکلروز می تواند به علت پاسخ خود ایمنی بدن اتفاق بیفتد. پاسخ خود ایمنی هنگامی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن بافت های سالم بدن را بیگانه می پندارد و آن ها را از بین می برد. عوامل محیطی و ژنتیکی نقشی اساسی در پاسخ خود ایمنی ایفا می کنند.

زندگی کردن با چسبندگی گوش یا اتواسکلروز

وقتی افراد متوجه آثار کم شدن شنوایی می شوند برای تشخیص درست و دقیق باید به پزشک مراجعه کنند. هر کسی که دچار مشکلات شنوایی می شود باید به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کند. اگر کسی در شنیدن صداهایی با تن پایین به مشکل بر بخورد، شاهد کم شنوایی در اعضای خانواده خود باشد و سایر علائم را هم داشته باشد باید به پزشک متخصص مراجعه کند. تشخیص این بیماری با بررسی سابقه بیماری و خانوادگی فرد، معاینه گوش با اتوسکوپ، تست شنوایی و گاهی سی تی اسکن اتفاق می افتد. شناخت سایر اختلالاتی که می توانند علائم مشابه به چسبندگی گوش یا اتواسکلروز ایجاد کنند نیز حائز اهمیت است.

درمان چسبندگی گوش یا اتواسکلروز

درمان چسبندگی گوش یا اتواسکلروز به شرایط شخص، شدت علائم و تصمیم دکتر و خود شخص بستگی دارد. روش های مختلفی که برای درمان و کنترل چسبندگی گوش یا اتواسکلروز استفاده می شوند شامل این موارد هستند:

مشاهده و صبر:

چسبندگی گوش یا اتواسکلروز می تواند در افراد مختلف با سرعت متفاوتی رشد کند. افرادی که دچار چسبندگی گوش یا اتواسکلروز هستند علائم کم شنوایی خفیف تا شدیدی از خود نشان می دهند. برای برخی از افراد این اختلال با سرعت خیلی پایین پیشرفت می کند. با توجه به میزان کم شنوایی، سلامتی فرد و سایر عوامل فردی، متخصصان ممکن است تکنیک مشاهده و صبر را پیشنهاد دهند. به این معنی که به طور مرتب شنوایی فرد را بررسی می کنند.

سمعک:

بسیاری از کسانی که دچار چسبندگی گوش یا اتواسکلروز هستند از سمعک برای جبران کم شنوایی استفاده می کنند. سمعک سبب تقویت صدا می شود و می تواند برای برطرف کردن نیازهای افراد به صورت اختصاصی طراحی شود. مدل های جدید سمعک خصوصیات کاربردی زیادی برای شخص فراهم می کنند. متخصصان گاهی به افرادی که دچار چسبندگی گوش یا اتواسکلروز هستند استفاده از سمعک را پیشنهاد می دهند. علاوه بر سمعک ابزار دیگری هم هستند که به افراد دچار چسبندگی گوش یا اتواسکلروز کمک می کنند که شنوایی شان را تقویت کنند. متخصصان می توانند افراد را درباره کاربردی و مناسب بودن این ابزار راهنمایی کنند.

مکمل فلوراید سدیم:

برخی از پزشکان این مکمل را با دوز مشخصی و با توجه به برنامه خاصی تجویز می کنند تا از پیشرفت بیماری پیشگیری کنند. به علت نبود شواهد کافی مبنی بر کارآمد بودن این مکمل، متخصصان درباره استفاده از آن مطمئن نیستند.

جراحی چسبندگی گوش یا اتواسکلروز:

جراحی روشی موثر برای درمان چسبندگی گوش یا اتواسکلروز است. جراحی چسبندگی گوش یا اتواسکلروز را استاپدکتومی گویند. در این جراحی، جراح تمام یا قسمتی از استخوان استاپس را با لیزر یا سایر روش ها بر می دارد. سپس پیستون کوچکی بین اینکوس (دومین استخوانچه گوش) و گوش میانی قرار می دهد. در برخی موارد جراح از گوش بیرونی، بافت اضافی بر می دارد تا به ترمیم ورودی گوش میانی کمک کند. افرادی که جراحی چسبندگی گوش یا اتواسکلروز را انجام می دهند معمولا همان روز جراحی مرخص می شوند.

این جراحی بین یک یا دو ساعت وقت می برد و افراد حدود یک هفته بعد از آن می توانند فعالیت های همیشگی خود را انجام دهند. بهبود کامل گوش و تقویت شنوایی حدود ۴ الی ۶ هفته زمان می برد. جراحی می تواند کم شنوایی ناشی از ناحیه استخوان استاپس را درمان کند ولی نمی تواند به درمان کم شنوایی ناشی از گوش میانی کمک کند. درست مثل هر جراحی دیگری این جراحی هم خطرات خاص خود را دارد.

درباره جزئیات خطرات احتمالی با پزشک مشورت کنید. حدود ۹۰ درصد از بیماران پس از انجام این جراحی تقویت شنوایی را گزارش کرده اند. در حدود ۸ درصد از افرادی که جراحی دارند، گوش میانی کمی بدتر می شود و باید از سمعک استفاده کنند. در حدود ۱ یا ۲ درصد از افرادی که جراحی دارند، کم شنوایی خیلی شدید می شود. در موارد خیلی نادر (حدود یک نفر از هر صد نفر) عملکرد گوش میانی به طور کامل متوقف می شود و استفاده از سمعک هم هیچ تاثیری ندارد.

گاهی جراحی دیگری نیاز است. محققان در حال انجام مطالعاتی هستند تا دانش خود از چسبندگی گوش یا اتواسکلروز را بالاتر ببرند. برای مثال مطالعات زیادی صورت گرفته تا ژن های دخیل در این عارضه شناخته شوند. سایر محققان در حال مطالعه روی کاربردی بودن روش هایی مثل ابزار کمک شنوایی و لیزر استفاده شده در جراحی هستند. علاوه بر این محققان در حال ارتقاء تکنیک های تشخیصی هستند.

خطرات جراحی چسبندگی گوش یا اتواسکلروز

خطرات جراحی تیمپانوپلاستی (ترمیم استخوانچه های گوش میانی) و ماستوئیدکتومی شامل این موارد هستند:

• اگر پرده گوش به طور درست ترمیم نشود ممکن است که سوراخ شود.
• ممکن است که کلستاتوم یا عفونت گوش برگردد.
• در کمتر از ۱۰ درصد از مواقع، کم شنوایی شدیدتر می شود. ناشنوایی کامل معمولا رایج نیست.
• آسیب به عصب های صورت می تواند سبب فلج صورت شود. این اتفاق نیز به ندرت می افتد.
• ممکن است در یک سمت از زبان حس چشایی از دست داده شود. این حالت موقت است و تنها چند هفته دوام دارد.
• ممکن است بعد از جراحی احساس سرگیجه یا زنگ زدن گوش ایجاد شود که هر دو رایج نیستند.

خیلی از موارد بالا در صورتی که دچار چسبندگی گوش یا اتواسکلروز باشید و درمان نکنید هم می توانند اتفاق بیفتند. عدم درمان عفونت یا کلستاتوم گوش می تواند سبب ایجاد عوارض جدی شود.

کنترل زندگی با وجود چسبندگی گوش یا اتواسکلروز

چسبندگی گوش یا اتواسکلروز می تواند اختلال خیلی سختی برای دست و پنجه نرم کردن باشد. افرادی که دچار چسبندگی گوش یا اتواسکلروز هستند باید درباره چالش هایی که با آن ها روبرو می شوند و درمان مناسب با پزشک خود صحبت کنند. دنبال کردن شیوه سالم زندگی به افراد کمک می کند که استرس مربوط به مشکلات شنوایی را کنترل کنند. کارهایی که بیمار باید انجام دهد شامل کم کردن استرس، ورزش کافی (تا جایی که توسط پزشک مورد قبول باشد)، برنامه سالم غذایی، خواب کافی و دوری از نیکوتین یا سایر مواد مضر است.

چسبندگی گوش یا اتواسکلروز چگونه تشخیص داده می شود؟

متخصص از شما می پرسد که چه هنگامی علائم شما شروع شدند و آیا آن ها در حال بدتر شدن هستند یا نه. اگر سابقه خانوادگی در چسبندگی گوش یا اتواسکلروز دارید حتما پزشک را مطلع کنید. اگر سرخک، آسیب به گوش یا اختلال خود ایمنی را هم تجربه کرده اید حتما به پزشک اطلاع دهید. ممکن است به یکی از موارد زیر احتیاج داشته باشید:

• از دیاپازون گوش برای سنجیدن شنوایی استفاده می کنند. دیاپازون از فلز ساخته شده است و هنگامی که به چیزی برخورد می کند تولید سر و صدا می کند. متخصص از دیاپازون برای هر دو گوش استفاده می کند و از شما می پرسد که آیا صدای آن را می شنوید و لرزش آن را در هر گوش حس می کنید یا نه. به این کار انتقال هوا می گویند.
• شنوایی سنجی یا ادیومتری تستی است که برای بررسی این که چگونه صداهای مختلف را می شنوید صورت می گیرد. در این تست هدفونی که به یک دستگاه متصل است را روی گوش خود می گذارید. صداها به هدفون منتقل خواهند شد. هنگامی که صدایی را می شنوید می توانید زنگ را فشار دهید یا دستتان را بالا ببرید. در این تست هر گوش را به صورت جداگانه بررسی می کنند.
• تیمپانومتری تستی است که برای پیدا کردن مشکل شنوایی در گوش میانی از آن استفاده می کنند. در این تست یک ابزار در گوش فرد قرار می دهند. این ابزار سبب ایجاد فشاری می شود که پرده گوش را می لرزاند.
• گاهی از گوش میانی سی تی اسکن یا MRI می گیرند. تصاویر حاصل ممکن است هر مشکلی که سبب بروز علائم بیماری شده اند را نشان دهند.

مردان بیشتر در معرض دچار شدن به چسبندگی گوش یا اتواسکلروز هستند یا زنان؟

هم مردان و هم زنان دچار چسبندگی گوش یا اتواسکلروز می شوند. اما ریسک بروز این اختلال در زنان بالاتر است. همان طور که گفته شد زنان باردار بیش از سایر زنان و مردان در معرض این اختلال هستند اما دلیل آن هنوز مشخص نیست.

راه های تقویت شنوایی و مبارزه با کم شنوایی و چسبندگی گوش

مغز نقشی اساسی در پردازش صداهایی که می شنویم دارد. تحقیقات نشان داده اند که بین کم شنوایی و مشکلات ذهنی مثل اضطراب و افسردگی ارتباط وجود دارد. این می تواند به علت آتروفی مغز باشد که هنگامی اتفاق می افتد که سلول های مغز منقبض می شوند و آسیب می بینند. درست مثل ماهیچه ها، مغز هم برای قوی ماندن و ادامه عملکرد خود به ورزش و تمرین نیاز دارد. حل معماهایی مثل جدول کلمات متقاطع و سودوکو در روز یا در طول هفته تمرین های جالبی برای تقویت مغز و پیشگیری از آتروفی مغز هستند. بازی های جمعی مثل بینگو و بازی های کارتی (مثل بازی کارتی بی دل و پوکر) نیز راه های مناسبی برای تقویت مغز هستند.

برای تقویت شنوایی یوگا انجام دهید:

یوگا به خاطر تاثیرات زیادی که روی سلامتی می گذارد معروف است و به طور گسترده در سرتاسر دنیا انجام می شود. خوشبختانه برخی از تمرین های یوگا شنوایی را تقویت می کنند. هدف اصلی این تمرین ها افزایش گردش خون در گوش و مغز است. افزایش گردش خون عملکرد عصبی را تقویت می کند و سموم را دفع می کند. حرکات یوگا که به گردش خون کمک می کنند شامل حرکت درخت، حرکت نیلوفر آبی، حرکت کبری و حرکت مثلث هستند. یوگا می تواند احساس زنگ زدن گوش را هم برطرف کند.

روزانه ورزش کنید تا شنوایی خود را تقویت کنید:

برای سالم نگه داشتن مغز و گوش ها باید ورزش کنید. ورزش و تمرین روزانه، قدم زدن، یوگا، باغبانی و حتی انجام کارهای خانه برای بالا بردن گردش خون موثرند. پیشنهاد می دهیم که با وجود هدفون در گوش یا موزیک بلند ورزش نکنید چون قرار گرفتن به طور مداوم در برابر سر و صدای بلند به گوش ها آسیب می زند. اگر خواستید با موسیقی ورزش کنید صدای آن را پایین بیاورید. از کجا بفهمیم صدای موسیقی بلند است؟ اگر قصد استفاده از هدفون را دارید باید بدانید که اگر افرادی که اطرافتان هستند بتوانند صدای آهنگتان را بشنوند این به این معناست که صدای آهنگتان خیلی بالاست.

برای تقویت شنوایی مدیتیشن را امتحان کنید:

در پارک یا جاهای عمومی که صداهای مختلفی وجود دارند مدیتیشن را امتحان کنید. هنگام مدیتیشن نفس عمیق بکشید تا گردش خون و افزایش اکسیژن در بدن را تقویت کنید. سعی کنید روی صداهایی که می شنوید تمرکز کنید و بفهمید که هر صدایی از کجا می آید. این تمرین سبب تقویت تمرکز روی صداها در محیطی شلوغ و تعیین منبع هر صدا می شود. این تمرین می تواند شنوایی شما را تقویت کند. درمان نشدن کم شنوایی روی سلامت ذهن و جسم تاثیر منفی می گذارد.

گرومت چیست؟

به گرومت تمپانوستومی هم می گویند و همان طور که گفته شد در گوش قرار داده می شوند. اندازه گرومت خیلی کوچک است. گرومت های گوش لوله هایی مصنوعی هستند که وارد پرده گوش می شوند تا باعث عبور هوا از گوش میانی شوند و مایعات اضافی گوش را تخلیه می کنند. این عمل معمولا روی کودکانی انجام می شود که در گوششان مایعات زیادی جمع شده است و عفونت های مکرر گوش، آنها را آزار می دهد. تجمع مایعات در گوش (عفونت گوش میانی) زمانی اتفاق می افتد که شیپور استاش مسدود می شود و مایعات در آن به دام می افتند. موارد زیر دلایلی برای عفونت گوش میانی هستند:

• تجمع جرم در کانال گوش
• بزرگ شدن آدنوئیدها یا بافت سینوسی
• رشد سلول های خوش خیم در گوش، از جمله پولیپ
• حالت افقی شیپور استاش در کودکانی که با انباشتگی جرم و مایعات در گوششان مواجه هستند.

گرومت برای درمان چسبندگی گوش در کودکان

اگر کودک شما دچار چسبندگی گوشی باشد که تمیز نمی شود یا دائما دچار عفونت گوش می شود، پزشک ممکن است که گرومت گوش را توصیه کند. گرومت ها لوله های پلاستیکی کوچکی هستند که در گوش قرار داده می شوند. گرومت ها سبب عبور هوا در گوش میانی (قسمتی که پشت پرده گوش قرار دارد) می شوند. اگر در گوش عفونت به وجود بیاید چرک از طریق گرومت خارج می شود.

چه هنگامی کودک مبتلا به چسبندگی گوش به گرومت نیاز خواهد داشت؟

گرومت برای برطرف کردن عفونت بعد از چسبندگی گوش استفاده می شود. اگر کودک شرایط زیر را داشته باشد، پزشک گرومت را پیشنهاد می دهد:

• چسبندگی گوش که بیش از ۳ ماه به طول بینجامد و سبب از دست دادن موقت شنوایی شود.
• ۶ عفونت حاد گوش در یک سال، به خصوص اگر عفونت برای هر دو گوش اتفاق افتاده باشد.
• تکرار عفونت در ماه های تابستان، هنگامی که احتمال وقوع عفونت گوش خیلی پایین است.
• ایجاد عوارض ناشی از عفونت گوش

چگونه گرومت ها وارد گوش می شوند؟

اگرچه عمل جراحی قرار دادن گرومت در گوش فقط حدود ۱۵ دقیقه زمان می برد اما معمولا بیهوشی عمومی نیاز است تا جراح بتواند به راحتی برشی کوچک در پرده گوش ایجاد کند (عملی که به عنوان میرینگوتومی شناخته می شود).
این عمل جراحی شامل مراحل زیر است:

۱. شما باید از شب قبل از جراحی تان از خوردن و نوشیدن خودداری کنید. این کار به جلوگیری از استفراغ، زمانی که در معرض مسکن قرار می گیرید کمک می کند.
۲. قبل از عمل، یک پرستار، فشار خون و سطح اکسیژن شما را اندازه می گیرد و درباره داروهایی که مصرف می کنید از شما سوال می پرسد.
۳. احتمالا با متخصص بیهوشی ملاقاتی خواهید داشت تا درباره تجربیات قبلی تان از بیهوشی گفتگو کنید. سپس پرستار یا متخصص بیهوشی یک لوله IV برای شما قرار می دهند.
۴. زمانی که بیهوش هستید، میرینگوتومی انجام می شود و مایعات انباشته شده در گوش با یک دستگاه گوش پاک کن خارج می شوند.
۵. گرومت گوش در سوراخ کوچکی که در پرده گوش شما ایجاد شده است قرار داده می شود.
۶. سپس قطره های آنتی بیوتیک برای جلوگیری از عفونت استفاده می شوند.

گرومت های گوش نیازی به بخیه ندارند چرا که به وسیله خود پرده گوش نگه داشته می شوند. در کودکان، گرومت ها اغلب اوقات خود به خود می افتند چون شیپور استاش آنها در حال رشد و تغییر است.
در بزرگسالان، گرومت گوش می تواند زمان بیشتری در محل نگه داشته شود، به خصوص برای افرادی که با عفونت های مکرر گوش مواجه هستند. گرومت یک برجستگی مخصوصی دارد که آن را محکم در جایش نگه می دارد و برای خارج کردن آن به عمل جراحی دیگری نیاز است.

مراقبت های پس از گرومت گذاری

بسیاری از مردم پس از میرینگوتومی درد زیادی تجربه نمی کنند. بیماران در صورت نیاز می توانند از تیلنول (استامینوفن) برای تسکین درد استفاده کنند. پس از بیهوشی عمومی تجربه سرگیجه، حالت تهوع یا سردرد کاملا عادی است، به همین دلیل باید ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از عمل جراحی از رانندگی یا کار کردن با ماشین آلات سنگین خودداری شود.
احتمالا برای چند روز اول، قطره های گوش آنتی بیوتیک تجویز می شود. همینطور ممکن است از شما خواسته شود که از فرو بردن سرتان در آب تا زمان بهبودی کامل جلوگیری کنید و یا در هنگام شنا، دوش یا استحمام از گوش گیر استفاده کنید.

گرومت چگونه عمل می کند؟

گرومت اجازه نفوذ هوا به گوش میانی را می دهد. وجود گرومت به چرک اجازه خروج از گوش را می دهد. پزشک در مواقعی که گوش عفونت کرده معمولا به جای آنتی بیوتیک قطره گوش تجویز می کند. مطالعات نشان داده اند که برای درمان عفونت گوش، این قطره ها از آنتی بیوتیک ها موثرترند. استفاده از گرومت موقت است و تا زمانی از آن استفاده می کنند که لوله استاش کودک به طور طبیعی عمل کند. لوله استاش گوش میانی را به پشت بینی متصل می کند. معمولا برای ۶ تا ۸ ماه از گرومت استفاده می کنند.

گرومت گذاری تا چه حد موفقیت آمیز خواهد بود؟

با وجود گرومت در گوش، از دست دادن شنوایی بهبود خواهد یافت. طبق گزارشات والدین، کودکان پس از استفاده از گرومت خواب بهتر و راحت تری داشتند.

چه کسی گرومت گذاری را انجام خواهد داد؟

معمولا متخصص گوش، حلق و بینی این کار را انجام خواهد داد.

چه اتفاقی در طول گرومت گذاری برای کودک خواهد افتاد؟

• کودک به بیهوشی عمومی نیاز خواهد داشت.
• جراح با ایجاد شکاف در پرده گوش کودک، گرومت را در جای مناسب قرار خواهد داد.
• این جراحی حدود ۱۰ الی ۱۵ دقیقه زمان می برد.

پس از گرومت گذاری کودک تا چه مدت باید در بیمارستان بستری باشد؟

وقتی کودک کاملا به هوش بیاید می توانید او را به خانه ببرید. که معمولا کودک یک ساعت یا کمی بیشتر، پس از انجام جراحی به هوش خواهد آمد.

پس از انجام جراحی گرومت، کودک چه انتظاراتی می تواند داشته باشد؟

معمولا پس از قرار دادن گرومت در گوش، هیچ درد خاصی حس نمی شود. اگر چه در ابتدا ممکن است که کودک کمی اذیت شود اما بعد از چند ساعت کاملا به حالت عادی باز خواهد گشت. علاوه بر این، کودک می تواند فردای همان روز به مدرسه برود. بسیاری از والدین بلافاصله پس از جراحی متوجه پیشرفت در شنوایی کودک خواهند شد. تا چند روز بعد، کودک نباید در معرض صداهای بلند قرار بگیرد. بعد از قرار دادن گرومت در گوش ممکن است متوجه خروج ترشحاتی از گوش کودک شوید. این ترشحات دردناک نیستند و با قطره گوش درمان می شوند. اگر چنین اتفاقی افتاد به پزشک عمومی مراجعه کنید. اما اگر این ترشحات ادامه داشتند باید به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.

آیا هنگامی که در گوش کودک گرومت وجود دارد احتیاج به انجام کار متفاوتی دارد؟

پزشکان برای محافظت از گوش های کودکان هنگام شنا، دوش گرفتن و حمام پیشنهادات متفاوتی دارند چون ممکن است که برخی از کودکان دچار عفونت گوش و تخلیه ترشحات گوناگون شوند. در خصوص محافظت از گوش، پس از جراحی از پزشک کودک سوال بپرسید.

آیا کودک به جراحی گرومت دیگری هم نیاز دارد؟

در بسیاری از کودکان مشکلات مربوط به گوش (چسبندگی گوش یا عفونت مداوم گوش) پس از برداشتن گرومت بر می گردند. به همین علت ممکن است که دوباره به گرومت نیاز داشته باشند. گاهی ممکن است پزشک پیشنهاد دهد که غدد لنفاوی کودک برداشته شوند. در کودکانی که به بیش از یک دست گرومت نیاز دارند برداشتن غدد لنفاوی موثر است. غدد لنفاوی در قسمت عقبی لوله های استاش و پشت بینی قرار دارند و می توانند سبب عفونت گوش شوند.

عوارض احتمالی گرومت گذاری چه هستند؟

ممکن است که گرومت مسدود شود در این صورت کودک برای تمیز کردن آن نیاز به قطره دارد. ممکن است برخی از کودکان دچار ترشحات مداوم و مکرر از گوش شوند. درست است که به ندرت اما پس از خروج گرومت از گوش احتمال ایجاد حفره در پرده گوش وجود دارد. اگر این اتفاق افتاد، هنگامی که سن کودک بالاتر رفت یعنی حدود ۸ تا ۱۰ سالگی باید برای ترمیم حفره جراحی انجام دهند. گرومت ها معمولا پس از مدتی می افتند. اما در برخی از کودکان، گرومت تا سه سال به خودی خود بیرون نمی آید. در چنین شرایطی به بیهوشی عمومی دیگری برای برداشتن گرومت نیاز است.

چه هنگام برای گرومت کودک باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر شاهد هر گونه ترشحات از گوش کودکی که گرومت در گوشش قرار دارد بودید حتما به پزشک مراجعه کنید. پزشک گوش کودک را معاینه می کند و ممکن است متوجه وجود باکتری های شود که سبب این ترشحات شده اند. پس از آن، کودک درمان متناسبی همچون استفاده از قطره گوش را دریافت می کند.