توده فک چیست؟ چه درمان هایی برای آن وجود دارد؟ آیا توده فک می تواند سرطانی باشد؟ تومور و توده فک که در ناحیه فک یا بافت نرم در دهان و صورت ایجاد می شود، رشد و ضایعه بسیار کمیابی است. تومورها و توده فک که گاهی به آن تومورها و کیست های بافت دندانی(ادونتوجنیک) می گویند، می توانند در اندازه و شدت متفاوت باشند. این رشد معمولا غیرسرطانی(خوش خیم) است، اما آن ها می توانند تهاجمی باشند و به استخوان ها و بافت های اطراف حمله کنند و باعث جابجایی دندان ها شوند. شیوه های درمانی تومور و توده فک براساس نوع رشد یا ضایعه شما، مرحله رشد و علائم شما متفاوت است. جراحان دهان، فک و صورت( دهانی و فک بالا) تومور و توده فک شما را معمولا با جراحی درمان می کنند و در بعضی موارد، از درمان پزشکی یا ترکیبی از جراحی و درمان پزشکی استفاده می کنند. در این بخش از دندانپزشکی و بیماری های دکتر سلام به شرح کامل توده فک می پردازیم.
توده فک چیست؟
کیست های فک مانند کیسه هستند که با مایعات پر می شوند و در بافت های فک تشکیل می شوند. رشد آن ها فقط به فک محدود نمی شود، زیرا در هر جایی از بدن یا روی بدن می توانند تشکیل شوند. توده فک عموما از نظر طبیعت و رشد خوش خیم هستند اما ممکن است با دژنراسیون بد خیم بسیار کمیاب ظاهر شوند. ضایعه توده فک تمایل به رشد آهسته دارد و در بسیاری از بیماران بدون علائم است( یعنی آن ها هیچ علائم قابل توجهی را متوجه نمی شوند). با توجه به این طبیعت، آن ها به صورت اتفاقی، زمانی که تصویربرداری رادیوگرافی را برای درد غیر مرتبط سر و گردن انجام می دهند، متوجه آن می شوند. با این حال، اگر کیست ها عفونی شوند، ممکن است برای افراد دردناک باشد.
انواع توده فک
چندین سیستم طبقه بندی وجود دارد که برای طبقه بندی ضایعات توده فک مورد استفاده قرار می گیرد. یک طبقه بندی توسط سازمان بهداشت جهانی انجام گرفته شده است که این ضایعات را به دو کیست بافت دندانی و غیر بافت دندانی طبقه بندی کرده است. به بیشتر کیست های دندانی، کیست بافت دندانی گفته می شود زیرا در اپیتلیوم بافت دندانی تشکیل می شود و درنتیجه از کیست غیر بافت دندانی ترسیم می شوند( یعنی آن هایی که دارای اپیتلیوم هستند دراصل غیر دندانی به حساب می آیند). کیست بافت دندانی ممکن است بیشتر براساس پاتوژنز آن ها به کیست های التهابی و رشدی طبقه بندی شوند.
کیست های بافت دندانی
کیست رادیکولار کیست بافت دندانی التهابی است که از عفونت یا تروما نشات می گیرد و به کیست های پریاپیکال نیز معروف است. آن ها شایع ترین توده فک هستند و عمدتا بین دهه سوم و پنجم زندگی افراد وجود دارند. این کیست ها به عنوان نتیجه نهایی در مسیر التهاب دندان و نکروز پولپی ایجاد می شود. در تصویر برداری رادیوگرافی، میزان این ضایعات کمتر از یک سانتی متر در قطر است و در ناحیه پریاپیکال با شکلی نسبتا گرد و شفاف هستند. بیرون آمدن(فوران)،فولیکول، لثه و کیست غده بافت دندانی نمونه هایی از کیست بافت دندانی رشدی هستند.
کیست های بیرون آمدن(دندان) تمایل دارند که به طور خودجوش از بین بروند و منشا آن مخاط دندان قبل از بیرون آمدن دندان است. کیست های فولیکولار همچنین به عنوان کیست های دندانپزشکی شناخته می شوند و از طریق تجمع مایع بین تاج دندان هایی که هنوز بیرون نیامده اند، شکل می گیرند و اپیتلیوم مینای دندان را کاهش می دهد. این دومین ضایعه کیستی شایع فک است و اغلب بین دهه چهارم و دوم زندگی به وجود می آید، بنابراین تقریبا در دندان درآوری ثانویه منحصر به فرد است.
کیست لثه به طور مکرر در نوزادان در مخاط حفره ای به عنوان بقایای لایه دندان اتفاق می افتد. بیشتر این کیست ها در فک پایین رخ می دهد و با پارگی حفره دهان خود به خود ناپدید می شوند. کیست لثه ممکن است در بزرگسالان نیز اتفاق بیفتد و بیشتر در دهه پنجم و ششم زندگی آن ها مشاهده می شود و سلول های لایه دندانی منشا آن می باشد. کیست غده بافت دندانی بسیار نادر است، ضایعه ای است که آهسته رشد می کند و به طور کلی تمایل دارد که در دهه پنجم زندگی و در فک جلویی رخ دهد.
کیست غیر بافت دندانی
نمونه های زیادی از کیست غیر بافت دندانی وجود دارد که بقایای اپیتلیوم و مجاری جنینی است که بعد از جنین زایی باقی مانده است. این کیست ها عمدتا تمایل دارند که به صورت عمیق در مناطقی که لبه های اپیتلیال و دیواره های جنین زایی و همچنین شکاف ها وجود دارند، پدیدار شوند.کیست های غیر بافت دندانی ممکن است با یا بدون محرک های التهابی ایجاد شوند و دو نمونه از این کیست ها، کیست های مجرای نازولبیال و نازوپالاتین است. کیست های پیشین از لایه های دیواره اپیتیال هوچستر ناشی می شوند که در شکل گیری بینی ما نقش دارند، در حالی که، کیست بعدی ناشی از مجرای نازوپالاتین در حین همجوشی صفحه پالاتال است.
علائم توده فک
تومور رشدی غیر طبیعی و توده ای از بافت است. کیست یک ضایعه است که حاوی ماده مایع یا نیمه جامد است. نمونه هایی از تومور و توده فک عبارت اند از :
آملوبلاستوما:
این یک تومور نسبتا شایع، کم رشد و معمولا غیر سرطانی(خوش خیم) است. این بیماری اغلب در فک نزدیک به دندان عقل و آسیا ایجاد می شود و می تواند به ساختارهای موضعی مانند استخوان و بافت نرم حمله کند. این تومور ممکن است بعد از درمان بازگشت کند، با این حال، درمان های جراحی تهاجمی به طور معمول احتمال بازگشت را کاهش می دهد.
سلول غول پیکر مرکزی گرانولوم:
سلول غول پیکر مرکزی گرانولوم یک ضایعه خوش خیم است که اغلب در قسمت جلوی فک تحتانی رخ می دهد. بعضی از این تومورها به سرعت رشد می کنند و می توانند باعث درد و آسیب رساندن به استخوان ها شود و استعداد این را دارند که بعد از درمان بازگشت کنند. انواع دیگر کمتر تهاجمی هستند و ممکن است علائمی نداشته باشند. به ندرت، تومور ممکن است به خودی خود ایجاد شده یا برطرف شود اما به طور معمول این تومورها نیاز به جراحی دارند.
کیست دندان:
این کیست از بافتی تشکیل می شود که دندان را قبل از بیرون آمدن در دهان احاطه می کند. این یکی از شایع ترین کیست هایی است که بر روی فک تاثیر می گذارد. اغلب این کیست ها در اطراف دندان عقل ایجاد می شود که به طور کامل بیرون نزده است، اما آن ها می توانند دندان ها دیگر را نیز درگیر کنند.
کراتوسیست بافت دندانی:
به دلیل شباهت به توموری که گرایش به بازگشت بعد از جراحی دارد، به آن تومور کراتوسیست بافت دندانی می گویند. این کیست بسیار کم رشد و خوش خیم است و می تواند برای ساختارهای موضعی مخرب باشد. اغلب این کیست در فک پایین نزدیک به دندان آسیای سوم تشکیل می شود. این کیست معمولا در افرادی که مبتلا به بیماری ارثی سلول های قاعده ای سندروم کارسینوما هستند، دیده می شود.
میکسوم بافت دندانی:
این یک تومور خوش خیم؛ کم رشد و کمیاب است که بیشتر در فک پایین رخ میدهد. این تومور می تواند بزرگ و تهاجمی باشد و به فک و بافت های اطراف حمله کند و باعث جابه جایی دندان ها شود. میکسوم بافت دندانی بعد از درمان جراحی بازگشت می کند، با این حال، شانس بازگشت تومور با درمان جراحی تهاجمی کاهش می یابد.
اودنتوما:
این تومور خوش خیم یکی از شایع ترین تومورهای بافت دندانی است. اودنتوما اغلب هیچ علائمی ندارد اما ممکن است در رشد دندان یا بیرون زدن دندان تداخل ایجاد کند. اودنتوما از بافت دندانی تشکیل شده است که در اطراف دندان در فک رشد می کند. آن ها می توانند شباهت عجیبی به دندان داشته باشند یا می توانند یک تومور آهکی کوچک یا بزرگ باشند. این تومورها ممکن است بخشی از سندروم های ژنتیکی باشند.
انواع دیگر کیست و تومورها:
انواع دیگر شامل تومورهای آدنوموئید بافت دندانی، تومورهای آهکی کننده اپیتلیال بافت دندانی، فیبروم آملوبلاستیک، کیست غده بافت دندانی، تومورهای فلسی بافت دندانی، کیست آهکی کننده بافت دندانی، سیمانوبلاستوما، کیست استخوان آنوریسم، فیبروم های استخوانی شدن، استئوبلاستوما و فیبروم بافت دندانی مرکزی می باشد.
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنید؟
اگر شما نگران این هستید که ممکن است علائم تومور یا توده فک را داشته باشید، با دکتر یا دندانپزشک خود صحبت کنید. اگر لازم باشد، او می تواند شما را برای تشخیص و درمان به متخصص مناسب معرفی کند.
علت ایجاد توده فک چیست؟
تومور و کیست های فک بافت دندانی از سلول ها و بافت هایی که در رشد طبیعی دندان دخیل هستند، منشا می گیرند. دیگر تومورهایی که بر روی فک تاثیر می گذارند غیر بافت دندانی هستند، به این معنی که آن ها می توانند از طریق دیگر بافت های داخل فک که به دندان مربوط نمی شوند، ایجاد شوند. به طور کلی، دلیل تومور و توده فک ناشناخته است، با این حال، برخی با سندورم های ژنتیکی همراه هستند. بیماران مبتلا به سلول قاعده ای سندورم کارسینوما، که به آن سندورم گورلین_گورتز نیز گفته می شود، فاقد ژنی هستند که تومورها را سرکوب کنند. جهش ژنتیکی که باعث این سندروم می شود، ارثی است. این سندورم باعث ایجاد کراتوسیست های متعدد بافت دندانی در فک، سلول قاعده ای متعدد سرطان پوست و دیگر خصوصیات می شود.
تشخیص توده فک
برای جمع آوری اطلاعات درباره ی کیست یا تومور فکتان، پزشک ممکن است آزمایشاتی را قبل از درمان شما توصیه کند. این آزمایشات عبارت اند از:
- مطالعات تصویربرداری مانند اشعه ایکس، سی تی و ام آر آی.
- نمونه برداری برای برداشتن نمونه ای از سلول های تومور یا کیست برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی
پزشکان با استفاده از این اطلاعات، برنامه درمانی را که برای شما مناسب و موثر است و می تواند تومور و کیست شما را درمان کند را به کار می گیرد.
درمان توده فک چیست؟
گزینه های درمان برای تومور و توده فک براساس نوع ضایعه ای که دارید، سطح رشد ضایعه و علائمتان متفاوت است. تیم درمانی شما هنگام اجرای توصیه درمانی، اهداف درمانی و ترجیحات شخصی شما را در نظر می گیرند. درمان تومور وتوده فک به طور کلی شامل مراقبت جراحی است. در بعضی موارد، درمان ممکن است درمان پزشکی یا ترکیباتی از جراحی و درمان پزشکی باشد. در طول جراحی، پزشکتان تومور یا توده فکتان را از بین می برد که ممکن است شامل از بین رفتن دندان های نزدیک به تومور یا کیست، بافت و استخوان فک شود و آن را برای معاینه به آزمایشگاه می فرستند. یک آسیب شناس بافت از بین رفته را آزمایش می کند و در طی فرآیند تشخیصی را گزارش می دهد تا جراح بتواند سریعا براساس این اطلاعات عمل کند.
درمان های دیگر شامل موارد زیر می باشد:
- بازسازی استخوان فک یا دیگر ساختارها
- درمان پزشکی برای انواع خاصی از تومور و توده فک
- مراقبت های حمایتی برای کمک به حفظ کیفیت زندگی، از جمله کمک به تغذیه، صحبت کردن و جویدن و جایگزینی برای دندان از دست رفته
- امتحانات پیگیری مادام العمر بعد از درمان می تواند هرگونه بازگشت تومور و توده فک را به ما اعلام کند. پزشکان کلینیک مایو با شما همکاری خواهند کرد تا تمام گزینه های درمانی خود را بررسی کنید و رویکردی را که با نیاز و اهداف شما متناسب است را انتخاب کنید.
توده دردناک فک، زیر چانه
درد فک، مخصوصا زمانی که با یک توده همراه باشد، می تواند ناامید کننده باشد. این می تواند در توانایی شما در انجام کارهای روزمره مانند صحبت کردن و غذا خوردن اختلال ایجاد کند. در اینجا تعداد محدودی از علل توده های دردناک فک گفته شده است. بهترین درمانی که برای توده دردناک فک در نظر گرفته می شود براساس علت آن است که توسط یک پزشک متخصص مشخص می شود. ویژگی های متداول توده دردناک فک براساس علت آن ها می باشد، توده های فک ممکن است:
- بزرگ یا کوچک باشد.
- نرم یا محکم باشد.
- مفرد یا چندگانه باشد.
- متحرک است: یعنی وقتی آن را لمس یا فشار می دهید، حرکت می کند.
- ثابت است: یعنی احساس می کنید که در جای خود گیر کرده است.
- حساسیت داشتن یا نداشتن.
- علائم متداولی که توده فک دارد عبارت است از:
- مشکل در جویدن و باز کردن دهان
- احساس درد در گوش یا در ناحیه صورت اطراف توده فک
- صدا خوردن یا قفل شدن فک در طول جویدن یا صحبت کردن
- قرمزی
- درد یا حساسیت
- احساس داغ شدن پوست هنگامی که ناحیه اطراف توده را لمس می کنید.
- تب
- علائم سرماخوردگی یا انفولانزا
- لرز
- عرق در شب
- خستگی
مدت زمان تجربه علائم توده فک
مدت زمانی که شما توده فک را تجربه می کنید، متفاوت است.
موقتی: براساس علت، توده فک ممکن است فقط چند روز ادامه داشته باشد تا به خودی خود از بین برود یا ممکن است متوجه شوید که یک هفته یا بیشتر ادامه دارد.
مداوم: ممکن است متوجه شوید که توده فک مداوم است و به نظر می رسد که با گذشت زمان رشد می کند.
نحوه نظارت: وقتی که توده فکتان را نظارت می کنید، سایز و رنگ آن را و هر علائم مرتبط با آن را کنترل کنید و سعی کنید اولین باری که متوجه آن شدید را به یاد بیاورید.
چه چیزی باعث به وجود آمدن توده دردناک فک می شود؟
در اینجا چند دلیل بالقوه برای توده های فک وجود دارد. توده فک چقدر جدی است و بسته به علت آن به چه درمانی نیاز دارد.
علل عفونی
عفونت های پوستی یا عفونت های داخل بدن به دلیل باکتری و ویروس می تواند باعث ایجاد توده دردناک فک شود.
عفونت های باکتریایی پوستی: پوست شما توسط فولیکول های مو پوشانده شده است، فولیکول یعنی عضوهای کیسه مانند ریز که هر رشته از مو در آن رشد می کند. گاهی اوقات فولیکول های مو می تواند توسط باکتری ها آلوده شوند و منجر به چیزی به نام فولیکولیت شود. زخم باز هم می تواند آلوده شود و گاهی اوقات منجر به سلولیت یعنی عفونت پوست و ناحیه زیر پوست می شود. عفونت پوستی که پاک نشده است می تواند منجر به ایجاد آبسه شود یعنی کیسه هوایی از چرک شکل می گیرد که بدن شما تلاش می کند با عفونت مبارزه کند.
بزرگ شدن غدد لنفاوی: غدد لنفاوی غده های کوچکی هستند که سلول های مبارزه با عفونت ها در آن زندگی می کنند. چندین خوشه غدد لنفاوی در کل بدن شما وجود دارد و چند خوشه در امتداد و زیر فک شما قرار دارد. در واکنش به عفونت ایجاد شده توسط باکتری ها، قارچ ها و ویروس ها غدد لنفاوی می توانند به اندازه رشد کنند و به صورت تکی یا چند گانه در امتداد یا زیر فکتان ظاهر شوند.
انسداد و عفونت غده بزاقی: غدد بزاقی غده های کوچکی هستند که از غذاهای چرب بزاق تولید می کنند و فرآیند هضم را شروع می کنند. برخی از این غدد بزاقی زیر زبان و روی کف دهان زندگی می کنند. گاهی اوقات مجاری که از طریق آن بزاق به دهان شما ترشح می شود، می تواند باریک شود یا توسط بزاق متبلور مسدود شود. وقتی این اتفاق می افتد، بزاق به غدد بر می گردد و این می تواند باعث درد یا تورم غدد شود و به طور بالقوه می تواند منجر به عفونت غدد بزاقی شود. گاهی اوقات این می تواند به عنوان یک توده دردناک در زیر چانه ظاهر شود.
علل آسیب زا
آسیب دیدن فک می تواند باعث شکستگی فک شود که ممکن است منجر به ایجاد توده دردناک در منطقه شکستگی باشد. به طور معمول، آسیب باید با ضربه شدید همراه باشد تا منجر به شکستگی فک شود. توده دردناک فک همچنین می تواند ناشی از استفاده بیش از حد یا کش دادن مفصل استخوان فک باشد که می تواند با صدا خوردن یا قفل شدن فک در هنگام جویدن و صحبت کردن همراه باشد.
رشد غیر طبیعی: گاهی اوقات توده فک می تواند ناشی از رشد غیر طبیعی سلول های مختلف بدن شما باشد. این موارد عبارت اند از:
سلول های چربی: این سلول ها می توانند در توده هایی به نام لیپوماس رشد کنند.
مجموعه های کراتین: توده فک همچنین می تواند ناشی از مجموعه ای از کراتین ها باشد که پروتئین اصلی در پوست شما است و منجر به کیست می شود.
سلول های خونی: وقتی سلول های خونی رشد یا تقسیم غیر طبیعی دارند، این می تواند باعث توده و سرطان سیستم سلول های خونی شود. گاهی اوقات این سلول ها در داخل غدد لنفاوی زیر فک رشد و تقسیم می شوند که منجر به توده فک می شود و علائم دیگری مانند خستگی، کاهش وزن و تعریق در شب نیز وجود دارد. با این حال، توده فک معمولا با سرطان که دردناک نیست، همراه است.
بافت پیوندی و سلول های استخوانی: این سلول ها می توانند در توده هایی به نام فیبروسارکوم رشد غیر طبیعی داشته باشند.
4 شرایط احتمالی در توده دردناک فک
لیست زیر نتایج استفاده شده از مسابقه ما توسط کاربران بیوی که توده دردناک فک را تجربه کرده اند را نشان می دهد. این لیست از توصیه های پزشکی تشکیل نشده است و ممکن است آن چیزی که شما دارید را نشان ندهد.
پوکی استخوان فک
پوکی استخوان فک فرآیندی است که سلول های استخوان رو به زوال می روند و می میرند. پوکی استخوان فک(ONJ) مخصوصا در فک زیرین و فک پایینی رخ می دهد.
عفونت مونونوکلئوز
عفونت مونونوکلئوز، که به آن مونو یا بیماری بوسیدن نیز گفته می شود برای مدتی می تواند ناتوان کننده باشد اما به خودی خود خطرناک نیست. چندین ویروس باعث مونونوکلئوز می شود و به راحتی از طریق بزاق و دیگر مایعات در بدن پخش می شود. مشترک بودن در لیوان یا قاشق، یا بوسیدن کسی که ویروس دارد حتی اگر علائمی نداشته باشد، این مریضی را منتقل می کند. همچنین می تواند از طریق رابطه جنسی نیز منتقل شود. به دلیل شیوه زندگی، نوجوانان و بزرگسالان به نظر می رسد بیشترین حساسیت را دارند. علائم آن شامل خستگی، گلو درد، تب، راش، درد بدن، تورم در گردن و زیربغل و گاهی اوقات تورم کبد و طحال می باشد. این علائم به تنهایی کافی است تا پزشک بتواند تشخیص دهد. زیرا مونونوکلئوز ناشی از ویروس است و آنتی بیوتیک ها هیچ کمکی نمی کنند. درمان آن شامل استراحت در بستر، مایعات و تغذیه خوب می باشد. بیمار باید تحت مراقبت پزشک باشد زیرا خطر عفونت ثانویه یا آسیب به قلب، کلیه و طحال وجود دارد. بهترین راه برای جلوگیری از این بیماری، دست شستن، تمیز بودن، عدم اشتراک لیوان یا ظرف غذا و نداشتن رابطه جنسی محافظت نشده است.
شیوع: رایج است
علائم برتر: خستگی، سردرد، کاهش اشتها، درد معده، سرفه
فوریت: پزشک مراقبت های اولیه
فیبروسارکوم
فیبروسارکوم یک تومور بدخیم مزانشیمی است که از بافت پیوندی فیبر اطراف استخوان ها ایجاد می شود. این بیماری نادر است اما می تواند به سرعت گسترش یابد و تقسیم شود.
درمان های خانگی و کلینیکی برای توده دردناک فک
درمان های خانگی
برخی از درمان های خانگی وجود دارند که شما می توانید با امتحان کردن آن علائم توده دردناک فک را کاهش دهید.
کمپرس گرم و سرد: اگر توده شما به دلیل عفونت، تراما یا انسداد غده بزاقی متورم شده باشد، این کار به کاهش تورم و درد کمک میکند.
داروهای بدون نسخه: NSIDs هایی مانند ایبوپروفن( ادویل، موترین) یا ناپروکسن(آلوو) و آسپرین می تواند به کاهش درد، تورم و قرمزی کمک کند زیرا این قرص ها با کاهش التهاب در بدن شما کار می کنند. استامینوفن ( تایلنول) همچنین می تواند به کاهش درد و تب کمک کند اما کمکی به التهاب نمی کند.
مصرف مایعات: اگر توده فک شما به دلیل عفونت باشد، مصرف زیاد مایعات برای اینکه هیدراته باقی بماند و برای اینکه بدنتان قوی شود لازم است تا بتواند با عفونت مقابله کند، مخصوصا اگر تب داشته باشید.
ماساژ غده بزاقی: اگر توده فک شما به دلیل انسداد غده بزاقی باشد، ماساژ زیر چانه گاهی اوقات می تواند به شل شدن هرچیزی که در مجاری افتاده است، کمک کند. شکلات ترش همچنین می تواند جریان بزاق را ترغیب کند که به رفع انسداد کمک کند.
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنید؟
درحالی که بعضی از توده های فک را میشود با درمان های خانگی برطرف کرد، برخی از آن ها نیاز به پزشک متخصص دارد مخصوصا اگر متوجه هر یک از موارد زیر شدید:
- قرمزی که بدتر می شود یا اطراف توده گسترش می یابد.
- تب
- مشکل در باز کردن و بستن فک
- درمان پزشکی
اگر اقدامات محافظه کارانه بی اثر بود، در اینجا درمانی هایی وجود دارد که باید توسط پزشک شما انجام شود، مانند:
برش و زهکشی: اگر توده فک شما به دلیل عفونت باشد و چرک در زیر پوست شما جمع شده باشد، پزشکان متخصص یک سوراخ کوچک(برش) در پوستتان بالای توده ایجاد می کنند تا تجمع چرک را از بین ببرند.
آنتی بیوتیک: ممکن است آنتی بیوتیک هایی به شکل قرص یا کرم/ پماد به منظور مقابله با عفونت برای شما تجویز شود در صورتی که توده فک شما دلیل باکتریایی داشته باشد.
جراحی: اگر توده فک ناشی از رشد غیر طبیعی سلول ها باشد، پزشک ممکن است عمل جراحی را برای برطرف کردن توده توصیه کند تا ارزیابی کند که چه نوع سلول هایی باعث رشد می شوند و آیا رشد سرطانی است یا خیر. گاهی اوقات این جراحی بعد از بیوپسی اتفاق می افتد که در طی آن، یک نمونه کوچک از توده برداشته می شود و آسیب شناسان آن را زیر میکروسکوپ نگاه می کنند تا مشخص کنند که آیا سلول های غیر طبیعی سرطانی هستند یا خطر ابتلا به سرطان را دارند. اگر توده فک شما ناشی از انسداد غدد بزاقی باشد، ممکن است برای باز کردن غده مجرا یا برداشتن انسداد به یک جراحی جزئی نیاز داشته باشید.
چه زمانی نیاز به درمان اورژانسی دارید؟
اگر توده فک شما با هر یک از علائم زیر همراه باشد، شما باید سریعا به فوریت های پزشکی مراجعه کنید:
- مشکل در تنفس
- مشکل در بلع
- تب بالا
- درد شدید ناگهانی، بدتر شدن درد و تورم
- حالت تهوع یا استفراغ
سوالات متداول درباره ی توده دردناک فک
در ادامه به تعدادی از سوالات متداول شما پاسخ می دهیم.
آیا توده فک من به تنهایی از بین می رود؟
بستگی دارد. اگر توده فک شما ناشی از رشد غیر طبیعی سلول ها باشد، ممکن است یکسان بماند، رشد کند یا کوچک شود. اگر در اثر عفونت باشد، ممکن است به خودی خود از بین برود زیرا بدن شما با عفونت مبارزه می کند و یا ممکن است با برخی داروهای ضد التهابی بدون نسخه مانند ادویل یا موترین از بین برود. اگر عفونت باعث ایجاد تجمع چرک ها(آبسه) شود، ممکن است از بین برود اما معمولا نیاز به تخلیه توسط پزشک متخصص دارد. هر گونه توده که با گذشت زمان ادامه دار باشد یا رشد کند باید توسط پزشک متخصص معاینه شود.
آیا توده فک می تواند سرطان باشد؟
بعضی اوقات یک توده فک می تواند ناشی از سرطان باشد اما دیگر دلایل توده فک متداول تر است. زمانی که توده فک ناشی از سرطان باشد، آن ها معمولا ناشی از رشد غیر طبیعی سلول ها یا تکثیر سلول های گلبول سفید و سلول های بدن شما هستند که معمولا با عفونت می جنگند. این سلول های گلبول سفید در غدد لنفاوی زندگی می کنند، غده های کوچک در خوشه هایی در اطراف بدن شما قرار دارند. معمولا، غدد لنفاوی هنگامی که نسبت به عفونت ناشی از باکتری، قارچ و ویروس واکنش نشان می دهند، در اندازه رشد می کنند. به ندرت، در نوعی سرطان به اسم لنفوم شکل می گیرد. غدد لنفاوی می توانند بزرگ شوند اگر سلول های گلبول سفید غیرطبیعی رشد کنند. غدد لنفاوی ناشی از سرطان معمولا بدون درد است و با علائمی مانند خستگی، کاهش وزن غیرقابل انتظار، عرق در شب، تب و لرز همراه می باشد. اگر شما هر یک از این علائم را همراه توده فک دارید، باید سریعا به پزشک متخصص مراجعه کنید.
توده فک می تواند به معنای سرطان در جای دیگر بدن من باشد؟
گاهی توده فک ناشی از بزرگ شدن غدد لنفاوی می تواند هشداری برای سرطان در قسمت دیگری از بدن باشد. معمولا، غدد لنفاوی سرطانی در زیر یا طول فک نشان دهنده سرطان در گردن یا سر است. سرطان گردن و سر معمولا از ناحیه حفره دهان( از جمله زبان، کام سخت، گونه و لثه)، ناحیه گلو( از جمله لوزه ها، پایه زبان و کام نرم) و حنجره و جعبه صدا شروع می شود. سرطان گردن و سر به طور معمول با مصرف دخانیات والکل همراه است.
چگونه می توانم احتمال ابتلا به سرطان را کاهش دهم؟
دخانیات والکل عامل خطرناکی هستند که شانس مبتلا شدن به سرطان را افزایش می دهد. اگر سیگار می کشید، ترک کردن می تواند خطر ابتلا به سرطان های آینده را به شدت کاهش دهد و اگر نوشیدنی مصرف می کنید، قطع آن یا دوری از الکل باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان خواهد شد. بعضی از سرطان ها با HPV، یکی از شایع ترین عفونت های مقاربتی در ارتباط است. میزان HPV مرتبط با سرطان پاپیلومای انسانی یا HPV و سرطان های HPV مرتبط در حال افزایش است. واکسیناسیون با واکسن ضد HPV می تواند خطر ابتلا به بسیاری از سرطان ها را کاهش دهد و این واکسن برای افراد 11 تا 45 ساله تایید شده است.
آیا توده فک من جدی است؟
یک توده فک کوچک که به خودی خود برطرف می شود، معمولا جدی نیست. توده فک که دو یا چند هفته ادامه دارد باید توسط پزشک متخصص دیده شود. توده فکی که با قرمزی یا درد همراه است و به نظر می رسد که درحال برطرف شدن نمی باشد، باید توسط پزشک متخصص معالجه شود، مخصوصا اگر شما تب داشته باشید. توده فکی که در حال رشد است یا در جای خود ثابت است، ممکن است نشانه سرطان باشد مخصوصا اگر با کاهش وزن غیر انتظار، تب یا عرق در شب همراه باشد و باید سریعا به پرشک متخصص مراجعه شود.
علائم سرطان فک چیست؟
سرطانی که در استخوان فک ایجاد می شود، سرطان اولیه فک نام دارد. نمونه هایی از سرطان اولیه فک شامل تومورهای بدخیم غده سلولی، سارکوما و استئو سارکوم می باشد. از طرف دیگر، سرطان های ناشی از دیگر بافت ها می توانند به فک سرایت کنند. این سرطان ثانویه فک است. تهاجم استخوان فک به علت سلول کارسینوما دهان یک نمونه از این سرطان است. علائم سرطان اولیه و ثانویه فک تخریب استخوان موضعی ناشی از رشد غیر قابل کنترل تومور است. شناخت علائم سرطان فک می تواند در تشخیص و درمان زودرس به ما کمک کند.
درد فک و حساسیت
درد فک یک علامت بارز از تومور فک است. درد ادامه دار است و ممکن است به آرامی پیشرفت کند و با افزایش تومور شدت یابد. اگر تومور نزدیک به عصب صورت باشد، ممکن است درد فک به گردن یا جای دیگر صورت سرایت کند. براساس مکان تومور در فک، جویدن ممکن است باعث افزایش درد شود. ناحیه ای که تحت تاثیر تومور قرار دارد معمولا به لمس کردن حساسیت نشان می دهد.
توده صورت یا داخل بدن
تومور سرطان فک به اندازه قابل توجهی ممکن است باعث ایجاد توده در صورت یا در دهان شود. سرطان هایی که در ناحیه داخلی فک ایجاد می شوند، می توانند باعث ایجاد توده هایی در دهان شوند. آن هایی که در بیرون از استخوان فک ایجاد می شوند معمولا منجر به توده های صورت می شوند. سارکوم اوینگ فک به طور معمول در بزرگسالان و جوانان تاثیر می گذارد. این سرطان ها به دلیل محدودیت استخوان توده در فک در مقایسه با استخوان های طولانی پا و بازو، جایی که تومورهای اوینگ بیشتر اتفاق می افتد، به سرعت رشد می کنند. نکته قابل توجه این است، سازمان ملی سرطان گزارش می کند که پوکی استخوان های فک و صورت پیش بینی طولانی مدت بهتری در مقایسه با آن هایی دارد که در اندام ها ایجاد می شوند. به طور متوسط، پوکی استخوان فک و استخوان صورت کوچک تر از تومورهای استخوان طولانی بازوها و پاها است و میزان شیوع کمتری در سایر نقاط بدن دارد.
دندان های شل
ایجاد دندان های شل ممکن است نشانه اولیه تومور فک باشد. فک ها دارای حفره های جداگانه ای هستند که دندان ها در آن لنگر انداخته اند. تومورهای فک می تواند این حفره ها را از بین ببرند و باعث شل شدن دندان ها شوند. بسته به اندازه تومور، یک یا چند دندان تحت تاثیر قرار می گیرد. به دلیل درگیری بالقوه دندان ها، دندانپزشک در تشخیص زودهنگام تومورهای فکی نقش دارند.
هشدار: اگر علائمی دارید که احتمال ابتلا به سرطان فک را نشان می دهد، فورا به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنید. در حالی که سایر شرایط غیر سرطانی می تواند باعث بروز علائم مشابه شود، بهتر است از جانب احتیاط خطا نکنید.
…………….خیلی خوب است
نام افرادی که این مقاله را نوشتند چیه؟