افتادگی رحم زمانی اتفاق می افتد که ماهیچه ها و رباط های کف لگن کشیده و ضعیف می شوند و طولی نمی کشد که دیگر پشتیبانی کافی برای رحم را ندارند. در نتیجه، رحم به داخل یا خارج واژن افتادگی پیدا می کند. افتادگی رحم در زنان در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد اما اغلب بر روی زنانی که یائسه شده اند و یک یا دو زایمان واژینالی داشته اند، تاثیر می گذارد. در این مقاله از بخش زنان و زایمان و بیماری های دکتر سلام، افتادگی خفیف رحم معمولا نیاز به درمان ندارد. اما اگر افتادگی رحم باعث ناراحتی شما می شود و زندگی عادی شما را مختل کرده است، می توانید با درمان های مختلف آن را برطرف کنید.
افتادگی رحم چیست؟
افتادگی رحم توسط کشیده شدن رباط ها و ماهیچه های به وجود می آید که از اندام های لگن پشتیبانی می کنند و باعث می شود که آن اندام ها به پایین کشیده شوند. کلمه افتادگی به معنای واقعی کلمه یعنی ” از جای خود سقوط کردن یا پایین آمدن” است.
رحم شما به طور معمول در داخل لگنتان با ماهیچه ها، بافت ها و رباط ها جای گرفته اند. به دلیل بارداری، زایمان و کارهای سخت، این ماهیچه ها در بعضی زنان ضعیف می شوند. همچنین، با پیر شدن زنان و از دست دادن هورمون استروژن طبیعی، رحم آن ها در کانال واژن فرو می رود و شرایطی را به وجود می آورد که افتادگی رحم شناخته می شود.
ضعیف شدن یا شل شدن ماهیچه ها ممکن است به رحم شما اجازه دهد تا در مراحل مختلف ضعیف شود یا به طور کامل از بدن خارج شود:
- اولین مرحله: دهانه رحم به درون واژن سقوط می کند.
- دومین مرحله: دهانه رحم فقط در قسمت باز واژن سقوط می کند.
- سومین مرحله: دهانه رحم در خارج از واژن است.
- چهارمین مرحله: کل رحم خارج از واژن است. به این حالت پرولاپسوس می گویند. این زمانی اتفاق می افتد که همه ماهیچه های پشتیبان ضعیف شوند.
حالت های دیگر معمولا با افتادگی رحم همراه است. آن ها ماهیچه هایی را که رحم را در جای خود نگه می دارد را ضعیف می کنند.
- سیستوسل: ایجاد فتق ( بیرون زدگی) دیواره فوقانی واژن جایی که بخشی از مثانه در واژن باد می کند. این ممکن است باعث تکرر ادرار، فوریت، احتباس و بی اختیاری ( از بین رفتن ادرار) شود.
- انتروسل: ایجاد فتق در دیواره فوقانی عقب واژن جایی که قسمتی از روده کوچک در واژن برآمده می شود. ایستادن منجر به احساس کشش و کمردرد می شود که در هنگام خواب تسکین می یابد.
- رکتوسل: ایجاد فتق در دیواره پایینی عقب واژن جایی که رکتوم در واژن برآمده می شود. این برآمدگی حرکات روده را مشکل می کند، نکته این است که برای اینکه روده را خالی کنید باید به دورن واژن خود فشار بیاورید.
دلایل افتادگی رحم
شرایط زیر باعث به وجود آمدن افتادگی رحم می شود:
- بارداری/ زایمان با روش طبیعی یا سزارین
- ضعیف شدن ماهیچه های لگن با افزایش سن
- ضعیف شدن و از بین رفتن کیفیت بافت بعد از یائسگی و از دست دادن استروژن طبیعی
- شرایطی که منجر به افزایش فشار در شکم می شود مانند سرفه مزمن( با برونشیت یا آسم)، کرنش( همراه با یبوست)، تومورهای لگن(نادر) و یا تجمع مایعات در شکم. افزایش وزن و چاقی با فشار اضافی بر روی عضلات لگن، همراه است.
- جراحی های عمده در ناحیه لگن باعث از بین رفتن پشتیبانی های خارجی می شود.
- سیگار کشیدن
دیگر عوامل خطرآفرین عبارت است از:
- بلند کردن اجسام سنگین
- سفید پوست بودن
- سابقه خانوادگی
علائم افتادگی رحم
موارد خفیف افتادگی مثانه و رحم معمولا هیچ علائمی ندارد. افتادگی اگر شدید باشد، علائم زیر را دارا می باشد:
- ناراحتی در واژن، لگن، شکم تحتانی، ران یا کمر. ناراحتی همراه با افتادگی اغلب به عنوان احساس کشش و درد توصیف می شود. این می تواند در هنگام مقاربت جنسی یا قاعدگی بدتر باشد.
- سنگینی یا فشار در ناحیه واژن. بعضی از زنان حسی مانند اینکه چیزی در حال خارج شدن از واژن است، دارند.
- برآمدگی بافت صورتی رنگ واژن. این بافت ممکن است تحریک شود و باعث خارش یا زخم های کوچکی شود که می تواند خونریزی کند.
- نشت ادرار که می تواند با بلند کردن اجسام سنگین، سرفه کردن، خندیدن یا عطسه کردن بدتر شود.
- تکرر ادرار
- عفونت های مکرر مجرای ادراری، زیرا زمانی که ادرار می کنید، مثانه به طور کامل خالی نمی شود.
- نیاز است که با انگشتان به داخل واژن، به داخل رکتوم، یا برخلاف پوست نزدیک به واژنتان فشار وارد کنید تا مثانه شما خالی شود و روده شما به حرکت در بیاید.
- مشکل در حرکات روده
- درد در هنگام مقاربت جنسی، نشت ادرار در هنگام رابطه جنسی و عدم توانایی در رسیدن به ارگاسم
- ترشح مرطوب که لباس زیر شما را لکه می کند.
چه زمانی نیاز به دنبال کردن مراقبت های پزشکی برای افتادگی رحم است؟
اگر هر کدام از علائم زیر را تجربه کردید، پزشک مراقبت های پزشکی تان را مطلع کنید:
- دهانه رحم را در نزدیکی کانال واژن یا فشار در کانال واژن احساس می کنید و حس این را دارید که چیزی از واژن شما خارج می شود.
- از چکه چکه بودن ادرار یا وادار کردن حرکات روده ( فوریت رکتال) احساس ناراحتی می کنید.
- شما کمر درد ادامه داری با مشکل در راه رفتن، ادرار کردن و حرکات روده خود دارید.
با تجربه هر کدام از علائم زیر، شما باید مراقبت های پزشکی فوری را دنبال کنید:
- انسداد یا مشکل در ادرار و حرکات روده
- افتادگی کامل رحم( رحم شما از واژن خارج می شود).
جلوگیری از افتادگی رحم
برای کاهش خطر مبتلا شدن به افتادگی رحم، موارد زیر را امتحان کنید:
- مرتبا تمرینات کگل را انجام دهید. این تمرینات عضلات کف لگنتان را تقویت می کند. مخصوصا بعد از تولد نوزاد بسیار مهم است.
- یبوست را درمان کرده و از آن جلوگیری کنید. مایعات زیاد بنوشید و غذاهایی مانند میوه، سبزیجات، لوبیا و غلات که دارای فیبر بالا هستند را استفاده کنید.
- از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید و بلند کردن صحیح را یاد بگیرید. زمانی که چیزی را بلند می کنید، از پاهایتان به جای کمر و پشت استفاده کنید.
- سرفه خود را کنترل کنید. سرفه های مزمن و برونشیت خود را درمان کنید و سیگار نکشید.
- از افزایش وزن خودداری کنید. با پزشکتان صحبت کنید تا وزن ایده آل شما را مشخص کند و اگر به استراتژیک راهکارهای کاهش وزن نیاز دارید، از آن ها مشاوره بگیرید.
تشخیص افتادگی رحم
- پزشکتان برای تشخیص افتادگی رحمتان از سابقه پزشکی و آزمایشات پزشکی لگن استفاده می کند.
- پزشک ممکن است که شما را در حالت ایستاده و خوابیده بررسی کند و از شما بخواهد که سرفه کنید یا کشش بدهید تا فشار را بر روی شکمتان افزایش دهد.
- شرایط خاص، مانند انسداد مجرای ادراری به دلیل افتادگی کامل، ممکن است به پیلوگرام داخل وریدی یا سونوگرافی کلیوی نیاز داشته باشد. رنگ به رگ های شما تزریق می شود و یک سری از پرتوهای ایکس گرفته می شود تا پیشرفت آن را از طریق مثانه شما مشاهده کنند.
- انرژی شعاعی مکانیکی ممکن است برای رد کردن دیگر مشکلات لگن مورد استفاده قرار بگیرد. در این آزمایش، ابزاری از شکم شما عبور می کند یا در واژن شما وارد می شود تا تصویرهایی را با امواج صوتی ایجاد کند
معاینات، روش ها و آزمایشات برای تشخیص افتادگی واژن
به طور کلی، قابل اطمینان ترین روشی که پزشک می تواند به طور قطعی هر نوع افتادگی رحم را تشخیص دهد، پیشینه تاریخی و از طریق معاینات جسمانی است. این معاینات به این صورت است که پزشک هر بخش واژن را به صورت جداگانه بررسی می کند تا نوع و میزان افتادگی را تعیین کند و تصمیم بگیرد که کدام درمان مناسب تر است. در طول معاینه جسمانی، زنان ممکن است که به حالت راست بنشینند و بدنشان را کشش بدهند تا بافت های افتادگی بیشتر آشکار شود. بعضی از انواع افتادگی واژن مانند سیستوسل یا رکتوسل در طول معاینه جسمانی نسبت به انواع دیگر مانند افتادگی طاق واژن یا انتروسل به راحتی قابل تشخیص هستند.
معاینه لگن
تشخیص افتادگی رحم به طور کلی در معاینه لگن رخ می دهد. در طول معاینه لگن، پزشک از شما می خواهد که:
- اگر دچار حرکات روده هستید، تحمل کنید. تحمل کردن به پزشک کمک می کند تا ارزیابی کند که رحم تا چه حد در واژن فرو رفته است.
- زمانی که جریان ادرار را متوقف می کنید، عضلات لگنتان را محکم کنید. این آزمایش استحکام عضلات لگنتان را ارزیابی می کند.
- ممکن است شما پرسش نامه ای را پر کنید که به پزشکتان کمک خواهد کرد تا ارزیابی کند افتادگی رحم چقدر بر روی کیفیت زندگی شما تاثیر گذاشته است. این اطلاعات به تصمیم گرفتن برای درمان نیز کمک خواهد کرد. اگر شما بی اختیاری شدید دارید، پزشکتان ممکن است آزمایشی را برای اندازه گیری عملکرد مثانه شما انجام دهد( آزمایش ادرودینامیک).
آزمایشاتی که پزشکان برای ارزیابی افتادگی رحم استفاده می کنند
از آنجا که زنان مبتلا به افتادگی واژینال، بی اختیاری ادرار دارند، این آزمایشات می تواند آناتومی و عملکرد کف لگن را بیشتر ارزیابی کند.
آزمایش Q-tip
در این آزمایش تشخیص، پزشک یک وسیله کوچک پنبه ای را که با ژل بی حسی روان کرده است، وارد مجرای ادراری زنان می کند. سپس پزشک از زن می خواهد که کشش بدهد. اگر وسیله 30 درجه یا بیشتر بلند شود، این بدان معنی است که مجرای ادراری در هنگام کشش پایین می آید و یک عامل پیش بینی کننده موفق برای جراحی ضد بی اختیاری است.
آزمایش عملکرد مثانه:
این شامل یک روش تشخیصی به نام ادرودینامیک است. این آزمایش توانایی مثانه برای ذخیره و تخلیه ادرار ( یعنی ادرار کردن) و دفع آن را آزمایش می کند. اولین مرحله این آزمایش یوروفلومتری نام دارد که شامل اندازه گیری مقدار و نیروی جریان ادرار می باشد. دومین مرحله، سیستومتروگرام نام دارد. در این مرحله، سوند در مثانه وارد می شود. مثانه سپس با آب استریل پر می شود. حجمی که در آن بیمار فوریت و پر شدن را تجربه می کند، ثبت می شود. فشار مثانه و مجرای ادراری اندازه گیری می شود و از بیمار خواسته می شود تا سرفه کند یا با افتادگی که به آن فشار وارد شده است، نشت خود را تحمل کند. این اطلاعات بالینی مهمی است که می تواند به جراح در نوع انتخاب صحیح جراحی کمک کند.
استحکام کف لگن:
در طول آزمایش لگن، پزشک استحکام کف لگن زنان و ماهیچه اسفنکتر او را آزمایش می کند. پزشک همچنین استحکام ماهیچه ها و رباط هایی را که از دیواره ی واژینال، رحم، رکتوم، مجرای ادراری و مثانه پشتیبانی می کنند را نیز ارزیابی می کند. از طریق این یافته ها پزشک می تواند مشخص کند که زنان با استفاده از چه ورزش هایی می توانند استحکام ماهیچه های کف لگن خود را به حالت اولیه برگردانند.( به عنوان مثال، ورزش های کگل).
آزمایشات تصویربرداری
اسکن تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی:
این ابزار مغناطیسی از یک آهنربای قدرتمند برای تحریک بافت های لگن استفاده می کند. این بافت ها سیگنالی را تولید می کنند که توسط کامپیوتر تجزیه و تحلیل می شود. تصویر 3 بعدی از لگن سپس با استفاده از این سیگنال ها بر روی صفحه کامپیوتر تولید می شود.
ماوراء صوت:
این ابزار تشخیصی از امواج صوتی استفاده می کند. امواج صوتی زمانی که با ساختارهای نسبتا متراکم مانند بافت فیبری یا دیواره های رگ های خونی برخورد می کنند، منعکس می شوند. این انعکاس امواج صوتی سپس به تصویر ساختارهای داخلی تبدیل می شود و مورد بررسی قرار می گیرد. با وراء صوت، پزشک ممکن است کلیه یا مثانه را در زنان با بی اختیاری ادرار یا عضلات اطراف مقعد زنان را با بی اختیاری مقعدی تجسم کند.
سیستروتروسکوپی:
سیستروتروسکوپی که ابزاری کوچک و لوله ای است با ژل بی حسی کننده روغن کاری می شود و وارد مجرای ادراری می شود. سیستروتروسکوپی دارای نور و دوربین است که امکان تجسم فضای داخلی مثانه و مجرای ادراری را بر روی صفحه تلویزیون می دهد. با این روش، پزشک می تواند درون مثانه و مجرای ادراری را ببیند. سیستوتروسکوپی برای زنانی که علائم فوریت ادرار، تکرر، درد مثانه و خون در ادرار را دارند، بسیار باارزش است. این عمل با استفاده از بی حسی موضعی در مطب قابل انجام است.
آیا افتادگی رحم خطرناک است؟
خطر مبتلا شدن به افتادگی رحم در زنانی که سنشان بالا می رود و سطح استروژن آن ها کاهش می یابد، بسیار بالا است. استروژن هورمونی است که کمک می کند تا عضلات لگن مستحکم بمانند. آسیب عضلات و بافت لگن در طول بارداری و زایمان باعث افتادگی می شود. زنانی که بیشتر از یک زایمان طبیعی داشته اند یا دچار یائسگی شده اند، بیشتر در خطر ابتلا به افتادگی هستند. هر فعالیتی که به عضلات لگن شما فشار بیاورد، خطر ابتلا به افتادگی را افزایش می دهد. عوامل دیگری که می تواند خطر ابتلا به افتادگی را افزایش دهد، عبارت است از:
- چاقی
- سرفه مزمن
- یبوست مزمن
عوارض افتادگی رحم
افتادگی رحم اغلب با افتادگی دیگر اندام های لگن همراه است. شما ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
افتادگی قدامی (سیستوسل): ضعیف شدن بافت همبند جدا کننده مثانه و واژن باعث می شود تا مثانه در داخل واژن برآمده شود. افتادگی قدامی افتادگی مثانه نیز نام دارد.
افتادگی واژن خلفی (رکتوسل): ضعیف شدن بافت همبند جداکننده رکتوم و واژن باعث می شود که رکتوم در واژن برآمده شود. شما ممکن است دچار مشکل در حرکات روده شوید.
درمان افتادگی رحم
درمان براساس شدت افتادگی رحم است. پزشکتان ممکن است روش های درمانی زیر را پیشنهاد کند:
اقدامات مراقبت از خود:
اگر افتادگی رحمتان با علائم کم یا هیچ علائمی همراه نیست، اقدامات مراقبت از خود ممکن است باعث تسکین شود و به جلوگیری از بدتر شدن افتادگی کمک کند. اقدامات مراقبت از خود شامل انجام ورزش های کگل برای مستحکم کردن عضلات لگن، کم کردن وزن و درمان یبوست است.
پساری واژینال
پساری وسیله قابل انعطاف است که می تواند برای پشتیبانی از رحم وارد واژن شود. اشکال و سایزهای مختلفی از پساری وجود دارد که می تواند توسط یک متخصص بهداشتی و دارای مهارت مناسب تجویز و نصب شود. زنان می توانند آموزش ببینند که مانند تامپون، پساری را بردارند و دوباره نصب کنند. با این حال، بررسی های منظم با پزشک متخصص زنان و زایمان ضروری است. پساری های واژینال یکی از موثر ترین راه ها برای کاهش علائم افتادگی است اما آن ها برای همه مناسب نیستند. همراه با تمرینات کف لگن، آن ها ممکن است یک راه حل غیر جراحی را برای مدیریت افتادگی رحم ارائه دهند.
پساری واژینال یک حلقه پلاستیکی یا لاستیکی است که وارد واژنتان می شود تا از بافت های برآمدگی پشتیبانی کند. برای تمیز کردن، پساری باید مرتبا برداشته شود.
جراحی افتادگی رحم
در موارد متوسط تا شدید، افتادگی ممکن است با جراحی درمان شود. در جراحی لاپاروسکوپی، ابزارها از طریق ناف وارد می شوند. رحم به حالت اولیه خود باز می گردد و به رباط های پشتیبانی وصل می شوند. این عمل همچنین می تواند با برش شکم نیز قابل انجام باشد. جراحی ممکن است با شکست مواجه شود و افتادگی بازگشت پیدا کند اگر به دلایل اصلی افتادگی مانند چاقی، سرفه یا عطسه توجه نشود. برای کمک به این امر با فیزیوتراپ لگن خود مشورت کنید.
پزشکتان ممکن است جراحی را برای درمان افتادگی رحم پیشنهاد کند. حداقل تهاجمی (لاپاروسکوپی) یا جراحی واژینال ممکن است گزینه ای از طرف پزشکان باشد. جراحی شامل موارد زیر است:
بازسازی بافت های ضعیف شده کف لگن:
این جراحی به طور کلی از طریق واژن انجام می گیرد اما گاهی اوقات از طریق شکم نیز انجام می شود. جراح ممکن است برای پشتیبانی از اندام های لگنتان، بافت اهدا کننده یا یک ماده مصنوعی را بر روی ساختارهای ضعیف لگن پیوند بزند.
برداشتن رحمتان (هیستروکتومی):
هیستروکتومی ممکن است برای افتادگی رحم در موارد خاص توصیه شود. هیستروکتومی به طورکلی بسیار امن است، اما هر جراحی ای خطرات و عوارضی دارد.
با پزشکتان درباره ی گزینه های درمانیتان صحبت کنید و مطمئن شوید که خطرات هر کدام را متوجه شده اید و سپس درمانی را که برایتان مناسب است را انتخاب کنید.
تحریک الکتریکی
از تحریک الکتریکی برای مهار کردن رفلکس ادراری و انقباض عضلات کف لگن استفاده می شود. استفاده از ردیاب واژینال یا مقعد، تحریک الکتریکی باعث انقباض عضله بالا برنده انی می شود. تحریک الکتریکی براساس تئوری ای استفاده می شود که جریان های الکتریکی سطح پایین ممکن است کف لگن را مجددا تحریک کنند و نسبیت فیبرهای عضلانی کند به سریع را تغییر دهد.
تحریک الکتریکی در درمان بی اختیاری استرس، تقویت اسفنکتر پیرورترال و بی اختیاری ادرار استفاده می شود و همچنین باعث مهار عضلات دفع کننده فعال می شوند. در اینجا هیچ عوارض جانبی به جز بعضی ناراحتی ها وجود ندارد اما مصرف این دستگاه برای بارداران، مبتلایان به عفونت واژن، احتباس و یا کسانی که دارای کاشت دستگاه ضربان ساز هستند، منع شده است.
کره کلپکسین
کره کلپکسین یک وسیله داخل حفره ای است که از عضله کف لگن پشتیبانی می کند و کمک می کند تا برآمدگی از تمرینات موثرتر عضلات کف لگن بهره ببرد. کره کلپکسین صاف و گرد است که از پلاستیک پلی کربنات درجه پزشکی با یک رشته نایلون بافته شده برای برداشتن آسان ساخته شده است. این مزایای دوگانه را برای مدیریت افتادگی اندام های لگنی و بهبود ضعیف شدن عضله های کف لگن فراهم می کند. کره کلپکسین تنها با تجویز قابل دسترسی است. این به خصوص برای کسانی مفید است که مبتلا به بی اختیاری ادرار به همراه افتادگی رحم هستند. این وسیله برای داوطلبانی مناسب است که رویکرد محافظه کشی را برای مدیریت افتادگی کف لگن و بی اختیاری ادرار ترجیح می دهند.
درمان افتادگی رحم با بیوفیدبک
بیوفیدبک برای تشخیص و تقویت اتفاقات و شرایط فیزیولوژیکی داخلی است که با استفاده از یک ابزار نظارتی انجام می شود. این آموزش به گسترش کنترل آگاهانه بر روی این فرآیندهای بدن کمک می کند. هدف آن، کمک به بیماران برای آگاهی بیشتر و کنترل داوطلبانه بر کنترل عضلات و انقباض است.
این امر امکان کنترل دقیق عضلات کف لگن را برای تمرین عملکردی فراهم می کند. این تکنیک از یک صفحه نمایش ویدیوی رنگی که به یک واحد کامپیوتری متصل است استفاده می کند تا براساس انتخاب عضلات، بر روی کانال های مختلف با استفاده از ردیاب داخل واژینالی یا الکترودهای سطحی نظارت کند.
شناسایی بالا برنده آنی با انقباض در تمرین های کگل از اهمیت بسیاری برخوردار است. اگر آن ها ضعیف یا غایب باشند؛ درمان جسمانی نمایان می شود.
بیشتر بدانید: اطلاعات کامل درباره افتادگی رحم و راههای درمان
سبک زندگی و درمان خانگی افتادگی رحم
براساس شدت افتادگی رحم ، اقدامات مراقبت از خود باعث تسکین می شود. موارد زیر را امتحان کنید:
- ورزش های کگل را انجام دهید تا عضلات لگن را تقویت شود و بندهای ضعیف شده نیز پشتیبانی شوند.
- از تحمل کردن حرکات روده خود جلوگیری کنید.
- از بلند کردن اجسام سنگین جلوگیری کنید.
- سرفه های خود را کنترل کنید.
- اگر چاق هستید یا اضافه وزن دارید، وزنتان را کم کنید.
تمرینات کف لگن
به طور خاص با تمرینات عضلات کف لگن می توان به افتادگی رحم در مرحله اول و دوم کمک کرد اما آن ها باید به درستی انجام شوند و به اندازه کافی طولانی باشد تا به تقویت عضلات کمک کند. اگرچه اطلاعات زیر ممکن است ایده هایی درباره ی نحو انجام تمرینات PF به شما بدهد، اما در صورت داشتن افتادگی باید از یک فیزیوتراپ متخصص لگن کمک بگیرید. آشنایی با عضلات واژن، مجرای ادراری و مقعد شانس بهتری برای انجام صحیح تمرینات به شما می دهد. برای شناسایی عضلات کف لگن، موارد زیر را امتحان کنید:
- یک یا دو انگشت را داخل واژن ببرید و آن ها را فشار دهید.
- تصور کنید که در حال دفع ادرار هستید و تلاش کنید که جریان را متوقف کنید( این کار را هنگام ادرار کردن نکنید).
- ماهیچه های داخل مقعد را جوری فشار دهید که گویی در تلاش هستید که خود را از شکست باد متوقف کنید.
با دکتر یا فیزیوتراپ متخصص لگن خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که این کارها را به درستی انجام می دهید.
می توانید این تمرینات را درازکش، نشسته یا ایستاده انجام دهید. در حالت ایده آل، زمانی که کامل آن را یاد گرفتید. روزی پنج تا شش بار انجام دهید. بعد از اینکه درک خوبی از نحوه انجام تمرینات به دست آورید، روزی سه بار کافی است. قبل از اینکه شروع کنید، تمرکز خود را بر روی عضلات کف لگن بگذارید. سعی کنید عضلات شکمی، باسن و ماهیچه های پا را شل کنید. تحمل نکنید و نفس خود را نگه ندارید. مجرای ادراری، واژن و مقعد را فشار دهید و کشش دهید و به مدت سه ثانیه اگر می توانید کشش را نگه دارید. سپس کاملا رها کنید و بعد تمریناتی که در زیر آمده است را انجام دهید:
- درحالی که به طور عادی تنفس می کنید؛ به مدت 5 تا 10 ثانیه با قدرت هر چه تمام تر به آرامی فشار دهید، بکشید و نگه دارید. آرام رها کنید. 10 بار این کار را انجام دهید. 5 تا 10 ثانیه بین هر بار انجام دادن استراحت کنید.
- فشار را آرام، کوتاه و قوی انجام دهید. 10 بار تکرار کنید.
- یادتان باشد هر زمانی که سرفه می کنید، عطسه می کنید، میخندید یا چیزی را بلند می کنید، عضلاتتان را فشار و کشش دهید.
این خوب است که وقتی عضلات کف لگن منقبض می شود، شما احساس سفتی در شکم خود می کنید.
تمرینات کگل
تمرینات کگل عضلات کف لگنتان را تقویت می کند. کف لگن قوی پشتیبانی بهتری از اندام های لگن می کند، از بدتر شدت افتادگی جلوگیری می کند و عائم مرتبط با افتادگی رحم را تسکین می بخشد. برای انجام تمرینات کگل:
- عضلات کف لگنتان را طوری سفت کنید که انگار می خواهید جلوی عبور گاز را بگیرید.
- انقباض را پنج ثانیه نگه دارید و سپس پنج ثانیه شل کنید. اگر سخت است، با انقباض دو ثانیه ای و شل کردن دو ثانیه ای شروع کنید.
- برای انقباض ده ثانیه ای به طور همزمان کار کنید و تلاش کنید.
- هر روز این سه تمرین را ده بار انجام دهید.
تمرینات کگل ممکن است زمانی که توسط یک فیزیوتراپ آموزش داده شود و با استفاده از بیوفیدبک تقویت شود، بسیار موفقیت آمیز باشد. بیوفیدبک شامل استفاده از دستگاه های نظارتی است که به شما اطمینان می دهد سفت شدن ماهیچه ها برای بهترین زمان طولانی است. پس از یادگیری روش صحیح، شما می توانید تمرینات کگل را با احتیاط هر زمان که دوست دارید انجام دهید، چه بر روی میز کار خود نشسته باشید و چه بر روی نیمکت درحال استراحت کردن باشید.
مخروط واژن
این تمرین به عنوان مکمل تمرینات انقباضی کف لگن استفاده می شود. بیمار مخروط های وزنه دار را وارد واژن می کند و باید جای مخروط وزنه دار حفظ شود. این روش بازخورد اختصاصی را برای انقباض پایدار لگن فراهم می آورد. تصور می شود این امر از طریق انقباض فعال و پایدار عضله، فشار نرمال را بهتر می کند.
اصلاح رفتاری
این تکنیک برای جلب توجه به فعل و انفعالات احتمالی بین علائم بیمار و محیط آن ها و ارائه تکنیک های اصلاح رفتاری استفاده می شود. این تکنیک شامل تهویه، تنظیم مصرف مایعات و استفاده از دستگاه ها است. آموزش مثانه، تمرینات ناشی از مثانه، آموزش عادت مثانه و بازآموزی مثانه برای بیمارانی که به بی اختیاری مبتلا هستند، استفاده می شود. در بازآزمایی مثانه، بیمار باید فعالیت تخلیه را بیشتر از سه روز ثبت کند و به تدریج میزان ادرار را به فاصله زمانی سه ساعت افزایش دهد. بیمار سعی می کند با فشردن کف لگن و عضلات اسفنکتر تا زمان ادرار کردن، به ادرار خود مقاومت کند.
درمان های دیگر
اگر شما نمی خواهید که جراحی کنید یا کاندید ضعیفی برای جراحی هستید، ممکن است تصمیم بگیرید که در حمایت از افتادن رحم، دستگاه پشتیبانی به نام پساری را در کانال واژن خود قرار دهید. شما می توانید از این دستگاه به صورت موقت یا دائم استفاده کنید. آن ها در شکل و سایزهای مختلف وجود دارند و باید متناسب با شما باشد. اگر افتادگی شما شدید است، پساری برای شما گزینه مناسبی نیست. همچنین، پساری ها می توانند در داخل واژن شما تحریک کننده باشند و باعث ایجاد ترشحات همراه با شوند.
آماده شدن برای مراجعه به دکتر به منظور درمان افتادگی رحم
شما باید به متخصص زنان مراجعه کنید. در اینجا یک سری اطلاعات وجود دارد که می تواند به شما برای آمادگی در روز مراجعه کمک کند.
کاری که شما باید انجام دهید:
- علائمی را که دارید را با مدت زمان آن ها لیست کنید.
- همه داروها، ویتامین ها و مکمل هایی را که مصرف می کنید را با دوز آن ها بنویسید.
- اطلاعات شخصی و پزشکی خود را مانند شرایط دیگر، تغییرات زندگی اخیر و عوامل استرس زا را بنویسید.
سوال های خود را درباره ی افتادگی رحم از دکترتان آماده کنید. سوال های اصلی که از پزشکتان باید بپرسید عبارت اند از:
- برای کاهش علائم چه کاری می توانم در خانه انجام دهم؟
- اگر من کاری نکنم، تغییراتی که باعث بدتر شدن افتادگی می شود، چیست؟
- چه روش درمانی را پیشنهاد می کنید؟
- اگر من تحت درمان جراحی قرار بگیرم، احتمال اینکه افتادگی رحم دوباره بازگشت کند، وجود دارد؟
- جراحی چه عوارضی دارد؟
- در طول قرار مراجعه، از سوالات دیگری که به ذهن شما می رسد دریغ نکنید.
دکترتان از شما تعدادی سوال می پرسد که شامل سوالات زیر می باشد:
- چه علائمی را تجربه کردید؟
- اولین بار کی متوجه علائم شدید؟
- آیا با گذشت زمان آن ها بدتر شدند؟
- آیا لگن درد دارید؟
- آیا تا حالا نشت ادرار داشته اید؟
- آیا سرفه های شدید و مداوم دارید؟
- آیا سرکار یا در فعالیت های روزانه اجسام سنگین بلند می کنید؟
- آیا حرکات روده را تحمل می کنید؟
- آیا کسی در خانواده شما مبتلا به افتادگی رحم یا دیگر مشکلات لگن است؟
- چند تا بچه به دنیا آورده اید؟ آیا زایمان شما طبیعی است؟
- آیا قصد دارید در آینده بچه بیاورید؟
افتادگی واژن و رحم چقدر شایع است؟
بیشتر از یک سوم زنان در ایالات متحده نوعی افتادگی ناحیه لگن را دارند. تنها 25% از آن ها برخی از علائم این بیماری را احساس می کنند. 11% از خانم ها برای رفع افتادگی نیاز به جراحی دارند.
تاثیر فیزیوتراپی و آموزش برای پیشگیری و درمان افتادگی رحم
آموزش جنبه مهمی از درمان، به ویژه آموزش در مورد مواضع تحریک کننده و مدیریت درد است. آموزش نقش مهمی در طول تمرینات و بحث درباره ی روابط جنسی با موقعیت های تحت تاثیر گرانش ایفا می کند. خوابیدن به پشت با بالش پشتیبانی زیر لگن می تواند موقعیت مفیدی برای استراحت، عملکرد تمرینات کف لگن و در حین مقاربت باشد.
آموزش همچنین برای کمک به بیمار برای اینکه بداند چرا حفظ وزن ایده آل بدن فشار شکم را در قسمت کف لگن محدود می کند، بسیار مهم است. بیماران همچنین آموزش می بینند که هنگام بلند کردن یا کشش، فشار بیاورند و انقباض کگل را انجام دهند. بحث درباره ی عادات روده در جایی که بیمار هنگام استفاده از کف لگن از کشش استفاده نمی کند،
بسیار مهم است مخصوصا زمانی که حرکات روده یکی از مهم ترین جزء های بازآموزی حرکات روده است. زنان باید از وضعیت صحیح بدن برای پیشگیری از فشار عضلات کف لگن کمک بگیرند. در حال حاضر، هیچ پروتوکل درمانی وجود ندارد که اثربخش باشد.
بیشتر فیزیوتراپیست ها که افتادگی اندام های لگن را درمان می کنند، از تمرینات عضلات کف لگن استفاده می کنند که از لحاظ آناتومی وفیزیولوژی، به عنوان توضیح کلامی از تکنیک تمرین عضلات کف لگن در ترکیب با مواد آموزشی، بیوفیدبک و تحریک الکتریکی تعریف شده است.
بیشتر پیامدهای اقدامات شامل علائم گزارش شده توسط بیمار، استحکام عضلات کف لگن و کیفیت زندگی است. تعداد کمی از فیزیوتراپیست ها از سیستم درجه بندی افتادگی نسبت به پیامدهای اقدامات ذکر شده در لیست بالا استفاده می کنند.
با تمرینات تقویتی عضلات کف لگن می توان افتادگی جزئی رحم یا مثانه را اصلاح کرد. زمانی که افتادگی به مرحله پیشرفته تری برسد، بدون درمان جراحی و پساری بدتر و ادامه دار می شود. افتادگی خفیف تا متوسط بعید است که عواقب پزشکی قابل توجهی داشته باشد و ممکن است نیازی به درمان نداشته باشد. افتادگی های پیشرفته، شدید و کامل معمولا نیاز به پساری پشتیبانی و درمان جراحی دارد تا مشکلات بی اختیاری ادرار، احتباس ادرار، زخم واژینال، اختلال عملکرد جنسی و دیگر مشکلات مربوط به حرکات روده را به حداقل برساند.