تست تنفسی هیدروژن برای اندازه گیری میزان هیدروژن موجود در دم و بازدم به منظور تشخیص بیماری های گوارشی است. باکتری های روده در اثر وجود غذاهای غیرقابل هضم، بویژه قندها و کربوهیدرات ها تشکیل می شوند اما وجود پروتئین ها و چربی ها عامل تشکیل این نوع باکتری نمی شود. اگرچه، مقدار محدودی از هیدروژن در اثر وجود مقدار کمی از غذاهای غیرقابل هضم عادی است اما تولید زیاد هیدروژن می تواند دال بر وجود مشکل در هضم غذا یا جذب غذا در روده کوچک باشد که این امر باعث ورود غذاهای غیرقابل هضم به روده بزرگ می شود. در این مقاله از بخش پزشکی دکتر سلام به نحوه انجام تست تنفسی هیدروژن می پردازیم.
چه زمانی تست تنفسی هیدروژن کاربرد دارد؟
تست تنفسی برای تشخیص سه نوع مشکل گوارشی به کار می رود:
- در موقعیتی که مواد قندی بطور طبیعی هضم نمی شوند. شایع ترین نقص هضم قند، عدم هضم کامل لاکتوز است، مانند قند موجود در شیر. افرادی که در هضم لاکتوز ضعف دارند دچار عارضه سندرم عدم تحمل لاکتوز می باشند. همچنین، این آزمایش برای تشخیص مشکل در هضم دیگر مواد قندی چون ساکاروز، فروکتوز و سوربیتول به کار می رود.
- اگر باکتری ها در روده کوچک بیش از حد رشد کنند. برای تشخیص این مشکل نیز از تست تنفسی هیدروژن استفاده می شود، بدین شکل یک تجمع غیر طبیعی در روده کوچک از باکتری ها اتفاق بیفتد.
- در شرایطی که غذا سریع از روده کوچک عبور می کند، در این وضعیت نیز می توان از این راه تشخیصی استفاده کرد. در هر سه موقعیتی که شرح داده شد فرد دچار درد شکم، نفخ شکم ، ورم و اسهال می شود.
چگونه تست تنفسی هیدروژن عمل می کند؟
باکتری های بی هوازی موجود در روده بزرگ که در هضم قندها و کربوهیدرات ها غذاها ایفای نقش دارند. وقتی کربوهیدرات ها و قندها توسط باکتری های بی هوازی هضم می شوند، مقداری از آن تبدیل به گاز هیدورژن می شود. همچنین، آن ها ممکن است مواد دیگری چون مواد شیمیایی که باعث ترشح آب در روده بزرگ که عامل اسهال است، شوند.
همانطور که گفته شد، مقادیری از این گاز تولید شده از طریق روده بزرگ وارد خون می شود و دستگاه تنفس در فرآیند دم و بازدم این گاز از بین می رود اما در همین فرآیند می توان میزان هیدروژن را اندازه گرفت. اگر میزان قند و کربوهیدرات ها بسیار کم باشد درنتیجه مقدار گاز تولید شده بهمراه دیگر عناصر تولیدی برای بدن ضرری نخواهند داشت. اما اگر مقدار قند و کربوهیدراتی که وارد معده می شود زیاد باشد نتیجه این می شود که مقدار زیادی گاز و دیگر مواد وارد روده بزرگ می شوند زیرا قندها و کربوهیدرات ها در روده کوچک هضم و جذب نشده اند.
برای مثال، اگر در بدن فردی، قند موجود در شیر که لاکتوز نیز نامیده می شود بطور عادی هضم و جذب شود، لاکتوزی وارد روده بزرگ نمی شود و در نتیجه گاز هیدروژنی هم تولید نشده و آزمایش تنفسی هیدروژن منفی خواهد بود و هیدرژنی در تنفس فرد مشاهده نمی شود. از سوی دیگر، اگر معده فردی تحمل هضم لاکتوز را نداشته باشد، قند بطور کامل هضم و جذب نمی شود و از روده کوچک عبور می کند و وارد روده بزرگ شده جایی که باکتری های بی هوازی قند را تبدیل به گاز هیدروژن می کنند. در این وضعیت تست تنفسی هیدروژن مثبت خواهد بود زیرا شاهده افزایش هیدروژن در تنفس هستیم. قندهای دیگری که هضم آن ها ضعیف می باشد با تست تنفسی هیدروژن قابل تشخیص است که شامل ساکارز و فروکتوز ( قند موجود ذرت) و سوربیتول ( قندی که بعنوان شیرین کننده کم کالری )مورد استفاده قرار می گیرد.
روش های دیگری توسط باکتری ها عامل هضم غیرعادی قند می شود. برخلاف روده بزرگ، مقدار هیدروژن تولید شده، باکتری های بی هوازی در روده کوچک کم است. اگر مقدار زیادی از هیدروژن تولید شده توسط باکتری ها وارد روده کوچک شود، سندرم رشد بیش از حد باکتری های روده کوچک رخ می دهد، در این وضعیت باکتری ها قند و کربوهیدرات را هضم و جذب می کنند پیش از اینکه روده کوچک بتواند این مواد را جذب و هضم کند و در نتیجه فعالیت این باکتری ها مقدار زیادی گاز هیدروژن تولید می شود.
در نهایت، اگر قند و کربوهیدرات ها به سرعت از روده کوچک عبور کنند، روده کوچک زمان کافی برای هضم این مواد ندارد و در نتیجه حجم زیادی از قندها و کربوهیدرات ها وارد روده بزرگ شده جایی که باکتری ها این مواد را می توانند هضم و تبدیل به گاز گنند.
بنابراین، تست تنفسی هیدروژن برای تشخیص عارضه سندرم بیش از حد باکتری ها و گذر سریع قند و کربوهیدرات ها از روده کوچک که توسط بدن هضم و جذب نشده است مانند لاکتوز، کاربرد دارد. در مورد عارضه گذر سریع قند و کربوهیدرات از روده کوچک و ورود آن ها به روده بزرگ به سرعت شاهد حضور هیدروژن در تنفس فرد هستیم زیرا بلافاصله بعد از ورود این مواد به روده گاز هیدروژن تولید می شود. در سندرم رشد بیش از حد باکتری های روده کوچک، بدلیل اینکه باکتری های بی هوازی در دو مرحله گذر قند از روده کوچک و ورود به روده بزرگ فعال می شوند در طول آزمایش تولید هیدروژن دو بار اتفاق می افتاد.
انواع تست های تنفسی هیدروژن
براساس مواردی که در بالا ذکر شد می توان این شکل این تست را طبقه بندی کرد:
- تست تنفسی هیدروژن برای تشخیص عدم تحمل گلوکز در شرایطی که گلوکز به آسانی در روده کوچک جذب می شود، انجام می گیرد. بنابراین اگر سندرم رشد بیش از حد باکتری در روده رخ دهد، تخمیر باکتریایی گلوکز و تولید هیدروژن می تواند قبل از جذب گلوکز صورت گیرد. بهرحال، وجود هیدروژن در تست تنفسی بلافاصله بعد از مصرف گلوکز اتفاق می افتاد چرا که مقدار زیادی باکتری در روده کوچک تجمع می کند.
- اگر جواب تست تنفسی هیدروژن مثبت باشد، بیانگر عدم تحمل لاکتوز باشد دلیل این است که لاکتوز هضم نشده است. لاکتوز در شیر، پنیر و بستنی وجود دارد. علایم عدم تحمل لاکتوز عبارتند از اسهال، نفخ، و گرفتگی عضلات است. این عارضه زمانی اتفاق می افتاد که لاکتوز به دلیل کمبود یا عدم وجود آنزیم لاکتاز به گالاکتوز و گلوکز هیدرولیز نمی شود.
- تست تنفسی هیدرژن در جهت تشخیص عدم تحمل فروکتوز انجام می شود. بطور طبیعی، فروکتوز در عسل، سبزیجات، میوه و حبوبات وجود دارد. فروکتوز یک قند تک مولکولی است که بدن بسیاری از افراد قادر به هضم کامل آن نیستند. سوء جذب فروکتوز نوعی اختلال گوارشی است که در آن جذب مناسب فروکتوز در روده کوچک انجام نمی شود. فروکتوز که بطور کامل جذب نشده است وارد روده بزرگ می شود، جایی که توسط باکتری های فلورا موجود در روده تخمیر می شود. تخمیر توسط باکتری ها باعث ایجاد گاز و سایر علایم دستگاه گوارشی می شود.
- تست تنفسی هیدروژن به منظور تست وجود سوربیتول است. در واقع سوربیتول قندی است که الکل وجود دارد مانند پلی ال (گونه ای از الکل ها)، معمولا این قند بعنوان شیرین کننده در شیرینی های بدون قند، آدامس ها، رژیم ها و غذای افراد دیابتی و دیگر مواد استفاده می شود. این نوع قند در بدن انسان تولید می شود، سوربیتول در میوه، آبجو و توت ها و همچنین در برخی داروها مانند دهان شویه ها، شربت سرفه و قرص لاگزاتیو و حتی در برخی از مواد آرایشی وجود دارد. قند سوربیتول کالری کمی دارد و احتمال پوسیدگی دندان نسبت دیگر قندهای معمولی جدول قندها چون ساکارز را کاهش می دهد. جذب در روده کوچک بصورت انفعالی اتفاق می افتد و از قندهای دیگر کندتر است. این رخداد عامل سوء جذب حتی دوزهای متوسط می شود و در روده بزرگ تخمیر شده این عارضه در افرادی که مشکل گذر سریع مواد قندی در روده را دارند، رخ می دهد. در بیش تر افرادی که سالم هستند دوز بالای 5 گرم باعث نفخ شکم، اسهال و گرفتگی عضلات می شود.
- تست تنفسی هیدروژن در تشخیص عدم تحمل لاکتولوز کاربرد دارد. لاکتولوز یک دی ساکارید متشکل از گالاکتوز و فروکتوز است. بطور طبیعی هیچ آنزیم لاکتوزی در بدن وجود ندارد که بتواند این قند را در روده کوچک هیدرولیز کند. لاکتوز در روده کوچک شکسته نمی شود و در جایی که توسط باکتری های کولون تخمیر میشود به روده بزرگ منتقل می شود. حاصل این متابولیسم هیدروژن است.
چگونه تست تنفسی هیدروژن انجام می شود؟
قبل از انجام این تست بیمار باید حداقل برای 12 ساعت چیزی نخورد. ابتدا بیمار یک بادکنک را با نفس خود باد می کند. سپس میزان هیدروژن موجود را با هوایی که از بادکنک خارج می شود، اندازه می گیرند. بعد، بیمار مقداری قند بنا بر حسب نیاز لاکتوز، ساکاروز، سوربیتول، فروکتوز یا لاکتوز را تست می کند. نمونه های هوایی که از تنفس بیمار بدست می آید را در هر 15 دقیقه تا 5 ساعت بررسی می شود.
چگونه نتایج تست تنفسی هیدروژن برای تشخیص بیماری تفسیر می شوند؟
در تست تنفسی هیدروژن نوع قند مورد آزمایش بررسی می شود و الگوهای تشکیل هیدروژن بعد از مصرف قند در تفسیر این آزمایش ایفای نقش دارند. بعد از مصرف دوزهای آزمایشی قندهای مورد تست چون لاکتوز، ساکاروز، سوربیتول و هر نوع قندی که منجر به تولید هیدروژن می شود بدین معناست که مشکلی در هضم و جذب مواد قندی وجود دارد که باعث ورود این مواد به روده بزرگ می شود.
اگر دستگاه گوارش با مشکل گذر سریع مواد قندی از روده کوچک و رسیدن آن ها به روده بزرگ مواجه باشند قطعا میزان لاکتوز غیر قابل هضم در روده بزرگ بیش از حد معمول خواهد بود و بنابراین، هیدورژن بلافاصله بعد از مصرف مواد قندی توسط باکتری های دستگاه گوارش تولید می شود.
وقتی سندرم رشد بیش از حد باکتری در روده کوچک رخ می دهد، نتیجه مصرف لاکتوز باعث تولید هیدروژن در دو مرحله در طی آزمایش می شود، هیدروژن به سرعت توسط باکتری های روده کوچک و یک بار دیگر در روده بزرگ توسط باکتری های روده بزرگ تولید می شود.
نتایج حاصل از آزمایشات تست تنفسی هیدروژن به چه معناست؟
مقدار هیدروژن موجود در تنفس شما با واحد بخش در میلیون اندازه گرفته می شود.
پزشک تغییر میزان هیدروژنی که در تست تنفسی شما بعد از نوشیدن محلول قندی حاصل شده است را بررسی می کند. اگر بعد از نوشیدن محلول قندی این مقدار هیدروژن بیش از 20 در میلیون ( ppm) باشد احتمالا شما مبتلا به عارضه عدم تحمل قند (SIBO) شده اید البته این تشخیص به علایم نیز بستگی دارد.
محدودیت های آزمایش تست تنفسی هیدروژن چیست؟
در اینجا چندین محدودیت برای این آزمایش وجود دارد. به دلایل نامعلوم، در تست سندرم رشد بیش از حد باکتریایی روده کوچک با لاکتولوز فقط 60 درصد موارد تشخیص داده می شود. (این حساسیت بدلیل معیار های دقیق که دارد بزای تفسیر تست های غیرطبیعی استفاده می شود.) بعلاوه، رشد باکتری ها ممکن است باعث هم پوشانی هیدروژن های تولید شده قبل و اخیر شود که همین امر عاملی برای تفسیر اشتباه تست تنفسی است. بطور معمول دستگاه گوارش برخی از افراد اینگونه عمل می کند که به آرامی عمل گذر قند در روده انجام می کیرد و باعث می شود تا عمل حتی گاهی تا 5 ساعت طول بکشد، و این الزامی است؛ بسیاری از افراد آزمایش طولانی مدت برایشان ناخوشایند و ملال آور است.
روده بعضی از افراد فاقد باکتری است و در نتیجه هیدروژنی تولید نمی شود، بنابراین تست تنفسی هیدروژن ممکن نیست. بیشتر افراد در روده هایشان باکتری هایی برای تولید گاز وجود دارد و انواع گازها مانند متان را تولید می کنند. ( در برخی افراد تولید هر دو گاز متان و هیدروژن اتفاق می افتاد.) گاز متان را نیز می توان مانند هیدروژن و درست با همان روش تست تنفسی هیدروژن اندازه گیری کرد و وجود آن را تشخیص داد. تولید گاز متان خیلی اتفاق نیفتاده است و کم تر کسی تجربه چنین عارضه ای را داشته است لازم به ذکر است که تولید متان پیچیده تر از هیدروژن است. مشخص نیست که آیا الگوی تولید متان پس از مصرف قندها می تواند به همان روش تولید هیدروژن باشد، بویژه، برای تشخیص رشد باکتری ها نیز به همان شیوه عمل کرد.
الگوی تولید هیدروژن که معمولا برای سندرم رشد بیش از حد باکتری است الزاما در فرد علایم این سندرم را ایجاد نمی کند. برای مثال؛ ممکن است در روده کوچک ناهنجاری های آناتومیکی مانند باریک شدن یا ناهنجاری های در نحوه کارکرد عضلات روده بوجود آید. این ناهنجاری ها علایمی چون نفخ، درد، اسهال را عامل می شود، اما این هنجاری ها باعث سندرم بیش از حد باکتریایی با علایم مشابه می شود. ممکن است فقط وجود این هنجاری ها باعث بروز علایم شده است و رشد باکتریایی عامل این علایم نباشد. تنها راه حل برای تفاوت قائل شدن بین ناهنجاری های دستگاه گوارش و رشد باکتریایی، درمان و ریشه کن کردن باکتری ها است. در صورتیکه علایم از بین برود این بیانگر سندرم رشد بیش از حد باکتریایی است که با شروع شیوه های درمانی، معالجه شده است و نظریه ناهنجاری های گوارشی رد می شود.
هر شرایطی که منجر به ورود غذاهای غیرقابل جذب و هضم نشده به روده شود در نهایت با استفاده از رژیم قند منتهی به یک آزمایش غیر طبیعی تنفسی می شود.
نارسایی لوزالمعده و هم وضعیتی که به آن اسپروی سلیاک گفته می شود نتیجه تست تنفسی غیرعادی خواهد بود، در حالت قبلی آنزیم های لوزالمعده که برای هضم کربوهیدرات ها لازم است از بین رفته اند و در حالت دوم بدلیل اینکه دیواره روده کوچک آسیب دیده است و از بین رفته است، و غذا های بلعیده شده نمی توانند جذب شوند.
شاید لازم باشد برای حذف دلایلی که تست تنفسی را غیر طبیعی می شود، آزمایشات دیگری را اضافه کنیم؛ آزمایش عملکرد لوزالمعده و آزمایش بیوپسی روده کوچک.
آیا روش های دیگری برای تست نفس هیدروژن وجود دارد؟
برای درمان رشد باکتریایی روده کوچک، آنتی بیوتیک استفاده می شود؛ بهرحال، با صرف زمانی حدود 50 تا 60 درصدی هر نوع آنتی بیوتیکی می تواند باکتری ها را از بین ببرد. بنابراین، در صورت تداوم علایم با وجود مصرف آنتی بیوتیک، بهتر است که تست تنفسی هیدروژن را تکرار کنید تا مشخص شود که آیا آنتی بیوتیک ها در درمان باکتری ها موثر بوده اند. اگر آنتی بیوتیک ها تاثیری نداشته اند یا درمان دیگری آغاز می شود و یا نوع آنتی بیوتیک ها را تغییر می دهیم.
عوارض جانبی تست تنفسی هیدروژن چیست؟
عوارض جانبی تست تنفسی هیدروژن دقیقا همان علایمی است که انتظار می رود در صورتی که هضم و جذب قند و کربوهیدرات ها بطور کامل انجام نمی شود بروز کند؛ این عوارض عبارتند از؛ نفخ، درد، گرفتگی عضلات و اسهال هنگامی که از لاکتولوز که به مقدار بسیار کم استفاده می شود علایمی وجود نخواهد داشت یا بسیار خفیف خواهد بود.
جایگزین تست تنفسی هیدروژن چیست؟
برای تشخیص عدم تحمل لاکتوز می توان بجای تست تنفسی هیدروژن، بعد از بلعیدن لاکتوز می توان آزمایش خون انجام داد. اگر جذب و هضم لاکتوز عادی باشد، میزان گلوکز در خون باید بالا باشد. با کمک رژیم قند نیز می توان بیماری را تشخیص داد. بهرحال، تمام این سه جایگزین نیز محدودیت ها و مشکلاتی دارند.
با گرفتن نمونه مایع روده کوچک و شمارش تعداد باکتری های روده بزرگ می توان سندرم رشد بیش از حد باکتری را تشخیص داد. در این شیوه یک لوله را از بینی، گلو، مری و معده عبور داده و با راهنمایی اشعه ایکس مایع درون روده کوچک را می توان بدست آورد. این یک روش ناخوشایند و گرانی است که بیش تر آزمایشگاه ها نیز قادر به کاشت صحیح لوله در روده و نمونه گیری نیستند. بنابراین، این روشی نیست که مرتبا پیشنهاد شود.
آیا قبل از انجام تست تنفسی اقدامات خاصی لازم است؟
پزشک در این مورد شما را راهنمایی خواهد کرد تا چند نکته را مدنظر داشته باشید.
چهار هفته قبل از تست تنفسی هیدروژن
ممنوعیت ها:
- مصرف آنتی بیوتیک
- بیسموت ساب سیترات (داروهای ضد قارچ)
- انجام شیوه هایی چون کلونوسکوپی که آمادگی روده لازم است
یک تا دو هفته قبل از تست تنفسی هیدروژن
ممنوعیت ها:
- آنتی اسیدها
- اجتناب کردن از خوردن غذاهای دیر هضم مانند لوبیا، سبوس و غلات با فیبر بالا برای 24 ساعت قبل از تست مصرف نشوند و ترجیحا غذاهایی با فیبر پایین خورده شوند
- لاگزاتیو
- داروهای رفع یبوست
روز قبل از تست تنفسی هیدروژن
فقط لیستی که در پایین ارائه شده است را بخورید و بنوشید:
- نان سفید ساده یا برنج
- سیب زمینی سفید ساده
- ماهی یا مرغ ساده آب پز یا پخته شده
- آب
- قهوه یا چای بدون طعم
ممنوعیت ها:
- نوشیدنی های شیرین مانند نوشابه
- جوییدن آدامس
- دهان شویه ها یا خوشبوکننده های دهان
- ورزش
عدم تحمل لاکتوز یا سوء جذب آن
سوء جذب لاکتوز که به کمبود لاکتاز نیز معروف است یک بیماری شایع گوارشی است و دلیل آن کاهش آنزیم لاکتاز در روده کوچک است. در برخی از بیماران بعد از مصرف لبنیات، عدم تحمل لاکتوز با علایم شکمی( استفراغ، نفخ و درد) همراه است. در دوران شیرخوارگی مکانیزم عمل لاکتوز فعال است اما بعد از پایان این دوران مکانیزم عمل لاکتوز کاهش می یابند.
زمان شروع کاهش فعالیت این آنزیم ها در بعضی از بزرگسالان عامل بروز بیماری کمبود لاکتاز می شود. بیش ترین میزان مبتلایان به کمبود لاکتاز در آسیا، بومیان آمریکایی و سیاه پوستان آمریکایی( 60 تا 100 درصد جمعیت) و کم ترین میزان ابتلا به این عارضه در بین مردم بومی اروپایی شمالی و سفید پوستان ایالت متحده آمریکا( 2 تا 22 درصد) گزارش شده است. ارزیابی میزان هیدروژن در دم و بازدم بسیار حساس و خاص است و نیاز به اتانول یا ایزوتوپ ندارد. عدم تحمل لاکتوز یک بیماری غیرتهاجمی است و تحت تاثیر تخلیه معده یا عوامل متابولیک نیست. اعتقاد بر این بود که این تست بهترین آزمایش غربالگری برای تشخیص کمبود لاکتاز است.
در ابتدا، 50 گرم لاکتوز برای تست تنفسی استفاده می شد اما به همین دلیل بیماران دچار اسهال و نفخ شکم در طول مدت آزمایش بودند. بنابراین آزمایشاتی در آزمایشگاه به منظور اصلاح دوز لاکتوز مورد استفاده در تست تنفسی لاکتوز انجام گرفت. بیمارانی که با دوز 50 گرم، تست لاکتوز مثبت داشتند، با دوزهای 25 و 12.5 گرم در فاصله یک هفته آزمایش را تکرار کردند.
91.4 % بیماران با 25 گرم و 42.8% نیز با 12.5 گرم لاکتوز، بیماری تشخیص داده شد. در نتیجه، مقدار لاکتوز لازم برای تشخیص کمبود لاکتاز 25 گرم است. همین طور، طی تحقیقاتی که انجام شد معلوم شد که در چین حتی اگر افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز باشند، همین افراد می تواند 25 گرم پودر شیر گاو را تحمل کنند که 6.25 گرم لاکتوز دارد. 20 گرم پودر شیر گاو( 5 گرم لاکتوز، 160 میلی لیتر حلال شیر) کم ترین میزانی است که یک فرد بزرگسال می تواند تحمل کند. اگر چه انجام تست تنفسی باید چندین بار تکرار شود. شیوه های جدید با نمونه گیری هیدروژن در فواصل زمانی بعد از بارگیری کربوهیدرات ها انجام می گیرد.
هیچ اجماعی در مورد فراوانی و مدت زمان جمع آوری نمونه های تنفسی وجود نداشت. بنابراین یک مطالعه در مورد مدت زمان جمع آوری نمونه ها تنفسی صورت گرفت تا بتوان این بیماری را تشخیص و بررسی کرد. مطالعات بر روی 375 بیمار مشکوک به بیماری عدم تحمل صورت گرفت. از این تعداد 236 مورد معادل 62.9% تست تنفسی هیدروژن لاکتوز غیر طبیعی داشتند. پیشنهاد شده است برای تشخیص سوء جذب لاکتوز، تست تنفسی هیدروژن در حالیکه بیمار غذایی نخورده است و در طول حداقل 2 تا 3ساعت انجام شود.
دیگر مطعات نشان می دهد که سه نمونه تنفسی دقیق، حساس و مخصوص کمبود لاکتاز است. در این تحقیق، 1049 تست تنفسی هیدروژن لاکتوز انجام شد که 337 نفر مبتلا به عدم تحمل لاکتوز بودند. گرفتن دو تست به ترتیب حساسیت و دقت 52.5% و 100.0 % ( 0-60 دقیقه)، 81.9 % و 99.7 % (0-90 دقیقه)، 92.6% و 99.2 %( .-120 دقیقه) هستند. سه نمونه گیری به ترتیب حساسیت و دقتی برابر 83.4 %و 99.7 % (0-60-90 دقیقه) 95.5 %و 99.2 %(0-60-120 دقیقه) 95.0% و 98.9% (0-90-120 دقیقه) است.
مکانیزم عمل لاکتوز همراه با طیف گسترده ای از جمعیت جهان گزارش گردیده است. در بسیاری از این مطا لعات بر روی انسان طبقه بندی سنی برای ارزیابی سوء مصرف لاکتوز نادیده انگاشته شده است. در طی مطالعات انجام گرفته نشان می دهد که سوء مصرف لاکتوز با طبقه بندی سنی در بین سرخپوستان ارتباطی ندارد. بهرحال، تحقیقات رانا رتال نشان داد که درجه شیوع این بیماری در کودکان چینی 12.2% در سن 3-5 سال، 33.1%در سن 7-8 سال و 30.5% در سن 11-13 سال به این ترتیب است.
سندرم عدم تحمل لاکتوز با بیماری های گوناگون دستگاه گوارش ارتباط دارد. شیوع سندرم عدم تحمل لاکتوز بالا بوده و در مقایسه در میان بیماران سندرم روده تحریک پذیر 70% با یک گروه کنترل آزمایشی 60%از شمال کشور هند در بررسی توسط دانشمندی بنام گوبتا و همکاران می باشد. و بالاترین میزان را دارد. بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر بیش تر اوقات بدنبال مصرف لاکتوز در تنفس دارای سطح هیدروژن همانند افراد سالم بودند. شیوع سندرم عدم تحمل لاکتوز در بیماران دارای سندرم روده تحریک پذیر توام با عوارض اسهال با سایر بیماران سندرم روده تحریک پذیر قابل مقایسه بود. بدین ترتیب نتایج بحث برانگیز در بیماران سندرم روده تحریک پذیر توام با اسهال ملاحظه گردید( 44%) شیوع فوق العاده ای در بیماران سندرم عدم تحمل لاکتوز در مقایسه با بیماران اسپاسم دستگاه گوارش ملاحظه گردید همچنین در بیماران دارای هر دو عارضه نیز بدین گونه بود( 28%).
بیشتر بدانید: لاکتوز چیست و چه مواد غذایی لاکتوز دارند؟
سوء مصرف فروکتوز در تست تنفسی هیدروژن
به منظور بررسی سوء مصرف فروکتوز بعد از اینکه بیمار نوشیدنی یا غذای حاوی فروتوز را میل نمود، تست تنفسی هیدروژنی انجام می گیرد. هنگامی که با علایم دستگاه گوارش سازگار باشد، این بیماری بطور فزاینده ای به رژیم غذایی عدم تحمل فروکتوز تعمیق داده می شود. در سال 1987 اندرسون و نیگرین ابتدا گزارشاتی مبنی بر اینکه مواردی از سوء مصرف فروکتوز در بیمارانی که تست تنفسی هیدروژن در آن ها مثبت بوده است نیز مشاهده شده است را نیز منتشر کردند. گفته می شود در افرادی که دچار سوء مصرف فروکتوز یا عدم تحمل آن هستند بیش تر از افراد سالم عملکرد معده به خطر می افتاد.
تحقیقات انجام شده توسط ریاتل آشکار کرد که افراد سالم توانایی هضم و جذب فروکتوز را تا 15 گرم را دارند. حدود 10 % از افراد اگر 25 گرم فروکتوز دریافت کنند بدون اینکه علامتی داشته باشند نمی تواند این فروکتوز را بطور کامل هضم کنند و سوء مصرف فروکتوز اتفاق می افتاد. بنابراین، این میزان فروکتوز( 25 گرم) حد هضم طبیعی و غیر طبیعی بودن آن است. در صورتی که تست هیدروژن مثبت باشد فرد مبتلا به عدم تحمل فروکتوز است. به همین دلیل در موارد مشکوک به عدم تحمل فروکتوز 25 گرم فروکتوز برای آزمایش استفاده می شود.
نمونه های تنفس در فواصل 30 دقیقه ای بدست می آید، و در طول 3 ساعت، و تجزیه و تحلیل هیدروژن بدست /امده می توان میزان سوء مصرف فروکتوز را با رژیم فروکتوز را مشخص کند. تحقیق دیگری در تایلند نشان داد که سوء مصرف فروکتوز در 11 زن در طی نمونه گیری های در 30، 60، 90، 120 دقیقه بطور قابل توجه ای هیدروژن افزایش می یابد. فقط 1.11 % زنان با افزودن تست هیدروژنی علایم دستگاه گوارشی در آنان بروز کرد.
در تمام موارد سوء مصرف فروکتوز، تنفس با هیدروژن بالا در حالیکه که محلول فروکتوز با 25 گرم گلوکز ترکیب شد نیز به حالت عادی ارجاع داده شد. همچنین گزارش داده شد که شیوع سندرم عدم تحمل فروکتوز در بیماران با اختلالات عملکرد دستگاه گوارش بین 38 تا 75 درصد است. در تحقیقی بیمارانی با سندرم روده تحریک پذیر با 25 گرم فروکتوز مورد آزمایش قرار گرفتند. اگر در سه نمونه تنفسی هیدروژن میزان هیدروژن بیش از 20 pmm باشد جواب آزمایش مثبت است.
خلاصه مطالب
در اینجا مزایایی زیادی از تست تنفسی هیدروژن بعنوان یک تست بالینی را شرح دادیم. یک شیوه غیر تهاجمی (با نمونه های قابل دسترس و با درد کم)، این نمونه گیری بسیار آسان و برای بیمار بدون اذیت ، ( یک آزمایش در تشخیص بسیاری از ناهنجاری های گوارشی و بیماری ها) با صرف کم ترین هزینه، براحتی قابل اجرا است. تست تنفسی هیدروژن در سال های اخیر با کمک تکنولوژی فوق العاده در نمونه گیری، طراحی حساس، استاندار و در آنالیز نتایج تنفس پیشرفت داشته است و این پتانسیل را دارد که در مقیاس جهانی افراد از آن بهره مند شود. بعلاوه، این تست در تشخیص سندرم روده تحریک پذیر، سوء مصرف کربوهیدرات و تجزیه و تحلیل تنفس به کار می رود. این تست نتایج سریع و صحیح را برای درمان مناسب به پزشکان ارائه می کند.
