پایش رشد کودکان؛ ارزیابی و نظارت بر رشد در دوران کودکی

پایش رشد کودکان و نوزادان، نشان دهنده وضعیت سلامتی و تغذیه ای آنهاست. سازمان های بهداشت و متخصصان در سراسر جهان بر پایش رشد کودکان  با هدف جلوگیری از سوء تغذیه و یا چاقی نظارت می کنند. برای تشخیص درست، با توجه به آنکه وزن، قد و میزان رشد کودکان ممکن است در بین کودکان متفاوت باشد، پزشکان باید با روش های اندازه گیری، استفاده از نمودارهای رشد کودکان مناسب و تفسیر نتایج آشنا باشند. در این مقاله از بخش سلامت کودک دکتر سلام درباره دلایل نظارت بر پایش رشد کودکان  و توصیه های پزشکان درباره نظارت و مدیریت رشد در نوزادان و کودکان، صحبت خواهیم کرد.

تاریخچه و توسعه برنامه های پایش رشد کودکان

نظارت بر رشد کودکان، به ویژه کودکان و خردسالان، به عنوان یک عنصر اساسی برای مراقبت های بهداشتی اولیه تلقی می شد و در آمارهای اخیر ۱۵۴ مورد از  ۱۷۸ مورد، وزارت بهداشت گزارش داد که بر پایش رشد کودکان  نظارت دارند. نظارت بر رشد کودکان، این امکان را به متخصصان می دهد تا بتوانند رشد غیرطبیعی یک کودک را تشخیص داده و به والدین، سلامتی فرزندانشان را اطمینان دهند. نظارت بر رشد کودکان و تغذیه کودک، باعث می شود که پزشک قبل از هر خطری از آن اطلاع پیدا کند. اکثر برنامه های نظارت بر رشد کودکان، به صورت گرافیکی قد و وزن کودک را با توجه به سنش نمایش می دهد. کودکی که بیمار است یا تغذیه کمی دارد نسبت به کودکی که تغذیه مناسبی دارد سرعت کمتری در افزایش وزن دارد.

پزشک، رشد کودکان را با ترسیم وزن كودك در فواصل منظم و مقایسه الگوی رشد کودکان نشان می دهد. نظارت بر رشد کودکان، سابقه طولانیی دارد. وزن کردن نوزادان در سال 1850 توسط گیلوت برای ارزیابی کیفیت شیردهی در نوزادان مورد حمایت قرار گرفت و در سال 1870، کنوف در نورنبرگ اولین کسی بود که نوزادان را بطور منظم وزن میکرد، در حالی که Russow در سن پترزبورگ پیشگام استانداردهای رشد کودکان بود.

در سال 1899 در سنت هلنس، انگلیس، وزن گیری منظم از کودک و مشاوره عملی توسط داوطلبان جنبش رفاه کودکان، ارائه شد و در اواسط دهه 1920 یک شبکه سراسری مراکز بهزیستی وجود داشت که در مورد وزن گیری کودکان سازماندهی می شد. اولین مرجع رشد کودکان در سال 1906 در انگلستان معرفی شد.  دکتر سیسیلی ویلیامز گزارش داد که در اوایل سال 1910 مادران در جامائیکا نوزادان خود را وزن می کردند.

در سال ۱۹۶۱، استفاده از نمودارهای رشد کودکان توسط کمیته مشترک سازمان غذا و کشاورزی و سازمان بهداشت جهانی توصیه شد. این نام “نقشه راه به سلامت” از مالاوی سرچشمه گرفت، اما حمایت از رشد کودکان در کشورهای در حال توسعه توسط دکتر دیوید مورلی و همکارانش درنیجریه بود. در طول سال ها، انواع مختلفی از نمودار رشد کودکان طراحی شدند: پزشکان سوابق سلامتی کودک از جمله سوابق بیماری، وضعیت ایمن سازی و… را بررسی می کنند و توصیه هایی را به کودک ارائه می دهند. رشد کودکان، در کشورهای در حال توسعه در آفریقا، آسیا، آمریکای لاتین و خاورمیانه توسط دولت و پزشکان کنترل می شود.

حمایت از نظارت و ارتقاء رشد کودکان در سال 1980 بطور چشمگیری افزایش یافت و صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) مدافع مشتاق بود. این بخش کلیدی از استراتژی مراقبت های بهداشتی اولیه یونیسف بود که نظارت بر رشد کودکان، شیر مادر و ایمن سازی (GOBI) را ترویج می کرد. یونیسف همچنین درگیر مشارکت جامعه در مراقبت های بهداشتی بود: رویکرد آن بدین صورت بود که فناوری های ساده و کم هزینه، در جهت ارتقاء سلامت همه کودکان در معرض خطر، موجود باشد.

یونیسف این فناوری ها را در اختیار کشورها قرار داد و از تولید محلی نمودارهای رشد کودکان ، حمایت کرد. با این وجود بودجه کافی ظرفیت محلی، برای ایجاد برنامه ها اختصاص نیافت. اگرچه پیش بینی رشد کودکان ، همیشه به عنوان بخش جدایی ناپذیر از مراحل نظارت بر رشد کودکان پیش بینی شده بود.

در سال 1990، سمیر باستا، مدیر دفتر ارزیابی یونیسف، ارزیابی فعالیت های نظارت بر رشد کودکان یونیسف را در هفت کشور آغاز کرد. گزارشات به بحث هایی منجر شد که سیاست ها و استراتژی های یونیسف را تغییر داد و در سال ۱۹۹۰ در برنامه های غذایی یک تغییر قابل توجه در مخارج دور از رشد نوزادان، ایمن سازی و ریز مغذی ها به ویژه ویتامین A و ید وجود داشت.

محدودیت هایی که در برنامه های بهداشت و سلامت کودکان ایجاد شد، منجر به تدوین استراتژی فعلی برای مدیریت بیماری کودکان (IMCI) بود که برای اولین بار در سال 1996 با هدف کاهش مرگ و میر کودکان در سطح کشور معرفی شد.  سه عنصر اصلی پیشرفت مهارت های کارکنان بهداشت، بهبود سیستم های بهداشتی و شیوه‏ های خانواده به منظور جلوگیری از بیماری است. در IMC، از نمودارهای رشد کودکان برای دسته بندی وزن کودک  باتوجه به سن استفاده می شود. مشاور تغذیه با بیمار به طور دائم در تماس است و توصیه های تغذیه ای را به او می کند.

عوامل مؤثر بر رشد کودکان

رشد کودکان بیانگر افزایش در اندازه فیزیکی بدن و بهبود مهارت ها و عملکرد فرد است که بیانگر سلامت جسمی، عقلانی، عاطفی و اجتماعی فرد هستند. زمانی رشد کودکان عادی است که تغذیه مناسب داشته باشد. رشد عادی تنها در صورتی مشاهده می شود که تغذیه مناسب وجود داشته باشد.

وراثت ژنتیکی

مخصوصاً قد، وزن، رشد ذهنی، اجتماعی و شخصیتی.

---

بیشتر بدانید: تغذیه کودک 8 ماهه + راهنمایی کامل

---

تغذیه قبل و بعد از تولد

 عقب ماندگی در نوزاد نشان دهنده سوء تغذیه است.

سن

میزان رشد کودکان در دوران جنینی، دو سال اول و در دوران بلوغ حداکثر است.

جنسیت

مردان نسبت به خانم ها دارای جثه بزرگتری هستند. در دوران بلوغ دختران سریعتر و زودتر از پسران رشد می کنند، اما پسران بیشتر از دختران رشد می کنند.

عفونت ها

عفونت در طول زندگی جنین در رحم، رشد جنین را متوقف می کند. عفونتهای مكرر مانند اسهال و سرخك به ویژه در كودك، سوء تغذیه و تأثیر منفی بر رشد او خواهد گذاشت.

محیط فیزیکی

درخشش خورشید، فضای مناسب، تهویه و روشنایی تأثیر در رشد و نمو کودک دارد.

عوامل روانشناختی

عشق، مراقبت از حساسیت ها و روابط مناسب والدین و کودک همه در رشد کودک تأثیر می گذارد.

عوامل اقتصادی

هرچه درآمد یک خانواده بالاتر باشد، فرزند تغذیه مناسب تر و بهتری خواهد داشت.
عوامل دیگر مانند ترتیب تولد، فاصله تولد و آموزش والدین نیز تاثیر دارد.

رشد طبیعی کودکان

در کودکان، پارامترهای مورد استفاده برای ارزیابی رشد کودکان، وزن بر حسب کیلوگرم، قد بر حسب متر، دور سر و قفسه سینه است. ارزیابی می تواند طولی باشد که در بازه های زمانی مختلف یا مقطعی که اندازه گیری شده، با همسالانش مقایسه شده و ثبت شود.
در هند، از معیارهای جدید رشد کودکان، برای کودکان استفاده می کنند. با این حال، این مقادیر در میان بزرگسالان گروه های مختلف با نژاد مختلف، متفاوت است.

---

بیشتر بدانید: رشد کودک ده ماهه + کارهایی که در این سن می توانند انجام دهند

---

وزن کودک

رایج ترین و ساده ترین نوع اندازه گیری، اندازه گیری های آنتروپومتریک برای ارزیابی وضعیت تغذیه ای است که وزن بدن را نشان می دهد. حتی به تغییرات جزئی در وضعیت تغذیه ای به دلیل عوارض کودکی مانند اسهال حساس است. کاهش سریع وزن نشانگر سوء تغذیه بالقوه است ثبت وزن کودک به طور پی در پی، برای رشد کودکان ارزشمندتر است.

تکنیک اندازه گیری

برای اندازه گیری وزن، از دقت 50-100 گرم استفاده می شود. برای وزن کردن کودکان از یک شلوار مخصوص استفاده می شود که محکم، ارزان و قابل حمل است. از این شلوار برای کودکان تا وزن 25 کیلوگرم استفاده می شود.

اقدامات احتیاطی در هنگام وزن گیری که باید انجام شود

• خطای صفر باید تنظیم شود.
• حداقل لباس ممکن بپوشید و بدون کفش باشید.
• هنگام ثبت وزن، چیزی را در دست خود نگیرید یا به جایی تکیه ندهید.
• ترجیحا در اوایل صبح وزن خود راثبت کنید.
• بیشتر انواع مقیاس ها (به ویژه مقیاس های پرتو) نسبت به گرد و غبار و گل حساس هستند.

وزن استاندارد

به طور متوسط، وزن نوزاد به مدت پنج ماه دوبرابر، به مدت یک سال سه برابر و به مدت دو سال چهار برابر می شود. کودک باید در سه ماه اول زندگی باید حداقل 500 گرم در ماه اضافه کند. اگر رشد کودکان کمتر از این باشد، ممکن است کودک دچار سوءتغذیه شده باشد. در مناطق مختلف هند متوسط وزن تولد بین 2.7 تا 2.9 کیلوگرم است. از وزن باتوجه به سن برای دسته بندی سوء تغذیه استفاده می شود.

نمودار رشد و جدول قد و وزن کودک دختر را ببینید.

قد کودک در پایش رشد کودکان

قد فرد تحت تأثیر عوامل ژنتیکی و همچنین عوامل محیطی قرار دارد. حداکثر پتانسیل رشد کودکان توسط عوامل ژنتیکی تعیین می شود. تغذیه و عفونت، میزان بهره برداری از این پتانسیل ژنتیکی را تعیین می کند. رژیم غذایی ناکافی و یا عفونت ها باعث کاهش مواد مغذی موجود در سطح سلولی می شود. این اتفاق منجر به عقب ماندگی در رشد کودکان می شود.  مدت طولانی محرومیت شدید، منجر به لکنت زبان می شود.

نمودار رشد و جدول قد و وزن کودک پسر را ببینید.

تکنیک اندازه گیری قد

قد كودكان زير دو سال با استفاده از اینفانتومتراندازه گيري مي شوند. کودک بر روی مقیاس ساخته شده دراز می کشد و قد او اندازه گیری می شود. برای کودکان بالای دو سال و بزرگسالان از آنتروپومتر سنج میله ای عمودی استفاده می شود و حداکثر قد، اندازه گیری می شود. مقیاس اندازه گیری باید قادر به اندازه گیری با دقت 0.1 سانتی متر باشد.

استانداردهای قد در پایش رشد کودکان

• قد نوزاد در بدو تولد 50 سانتی متر است.
• قد در سال اول، تا 75سانتی متر افزایش می یابد.
• تا پایان سال سوم، 12سانتی متر افزایش می یابد.
• در دوران بلوغ، رشد کودکان پسران ۲۰ سانتی متر و دختران حدود ۱۶ سانتیمتر به قدشان اضافه می شود.
• دختران هندی در 16سالگی به 98٪ از قد نهایی خود می رسند و پسران تا 17 سالگی به همان مرحله می رسند.
•  قد کوتاه در این سن، نشان دهنده ارزش غذایی کم و کم جلوه دادن مواد غذایی است.

ماهیچه کودک

دور بازوی میانی بالا

*  اطراف بازو و دور ساق دست، وضعیت ماهیچه را نشان می دهند.  ماهیچه های میانی به شدت عضلانی هستند و تقریباً گرد هستند.

* اندازه گیری اطراف بازوی میانی ساده است و به راحتی در هر سن و جنس، برای اندازه گیری قابل دسترس است.

* كودكانی که تغذیه مناسب دارند، حدوداً بين 1 تا 5 سال دور بازو دارند (حدود 16 سانتيمتر). کودکان کم تغذیه دارای بازوی نازک تر و AC کمتری هستند.

* اگر AC در زیر سطح مشخص شده قرار بگیرد، کودکان دچار سوءتغذیه شده اند. اگر سن افراد مشخص نباشد، AC می تواند به قد (دور بازو یا قد) مرتبط باشد.

* از آنجا که ماهیچه در اوایل کودکی ضعیف است، MUAC در شناسایی سوء تغذیه و تعیین خطر مرگ و میر در کودکان کمک می کند که ارتباط خوبی با وزن، وزن با قد و علائم بالینی دارد.

تکنیک های اندازه گیری

معمولاً بازوی چپ را اندازه می گیرند. بین محیط اطراف بازوی چپ و انتهای شانه را اندازه می گیرند. برای این کار، بازو در یک زاویه به سمت راست خم می شود و شما باید یک نوار اندازه گیری (ترجیحاً از فایبرگلاس) را محکم دور آن ببندید. نوارها را می توان از مقواهای نازک یا فیلم های اشعه ایکس که به صورت سانتی متر اندازه گیری شده اند، تهیه کرد. نوار فایبر گلاس به نوارهای پارچه ای ترجیح داده می شوند زیرا دقت را از بین می برند.

چربی بدن کودک

• چربی های زیر پوست، باعث ذخیره انرژی بدن می شوند. عضلات و چربی ها، بافت های نرم را تشکیل می دهند که میزان آن با کمبود پروتئین و کالری متفاوت است.
• بسیاری از روش های دقیق مانند تراکم سنجی و DEXA و آنتروپومتری فیزیکی، برای تعیین وضعیت تغذیه ای فرد است. برای این کار باید از کولیس پوستی استاندارد استفاده کرد.
• برای بزرگسالان، با استفاده از فرمول های مختلف می توانیم میزان چربی کلی بدن را به دست آوریم.
• در کودکان خردسال، از سه برابر دور سر استفاده می شود.
• این روش به تمرین و تکرار نظارت شده طولانی مدت نیاز دارد تا نتایج قابل اطمینان و تکرار بدست آید.
• ارزشها در جوامع مختلف متفاوت است، بنابراین استانداردهای محلی برای مقایسه ضروری است. از این رو بیشتر توسط محققان و دانشگاهیان این حوزه، مورد استفاده قرار می گیرد.

دور سر و دور سینه

 اندازه سر، باتوجه به اندازه مغز است که در دوران نوزادی به سرعت بزرگ می شود.

در دوران کودکی که به طور عادی تغذیه مصرف می کنیم، قفسه سینه ها در سال های دوم و سوم سریعتر از دور سر رشد می کنند.

تکنیک ها

•   از نوار شیشه ای فیبری استفاده کنید.
•   نوار را در اطراف سر خود بر پشته های مغزی استخوان جلو قرار دهید.
•   محیط قفسه سینه در سطح نوک سینه اندازه گیری می شود.

استانداردها

• هنگام تولد، اندازه دور سر 34 سانتی متر و دور سینه 32 سانتی متر است.
• تا 6-9 ماه هر دو باهم برابر می شوند.
• در PEM بدلیل رشد ضعیف دور سینه در سن 2.5 تا 3 سال، ممکن است دور سر حتی بزرگتر از دورسینه باشد.

رشد رفتاری

این یک امر پیچیده است که در چهار حوزه گسترده مطرح شده است.

• رشد حرکتی
• رشد فردی و اجتماعی
• رشد انطباقی
• رشد زبان

برای رشد رفتاری مناسب مهم است که موارد زیر را داشته باشیم:

• ثبات عاطفی و اخلاقی
• نظم و انضباط
• پذیرش والدینی که به او الگوی رفتاری متعادل را یاد می دهند.

نمودار رشد کودکان

• این نمایش، رشد فیزیکی کودک را نشان می دهد و برای پی گیری قد کودک، مفید است.
• ما نمودار رشد کودکان زیر پنج سال داریم که وزن کودکان را در ۵ تا ۱۹ سال با مقایسه وزن آن ها در سنین مختلف باهم مقایسه می کند.
• جدول جداگانه ای برای پسران و دختران وجود دارد.

در نمودار رشد کودکان ، اطلاعات دیگری مانند شناسایی و ثبت، تاریخ تولد، وزن، سابقه ایمن سازی، معرفی مواد غذایی مکمل، سوابق بیماری و غیره ثبت می شوند. این نمودار برای مادر و کارگر بهداشت قابل درک است و از این طریق به آنها برای بهبود تغذیه کودک انگیزه می دهد.

استفاده از نمودار رشد کودکان

• ابزار مفید برای نظارت بر رشد کودکان.
• ابزار تشخیصی برای تشخیص نوع رشد کودکان.
• ابزار آموزشی برای مادران جهت حضور فعالانه در نظارت بر رشد کودکان و یادآوری اهمیت تغذیه کافی در هنگام بیماری هایی مانند اسهال، به ارجاع آسان تر کمک می کند.
• به ارزیابی اثربخشی اقدامات اصلاحی و در نتیجه توجه به تاثیر برنامه ها کمک می کند.
• به سیاست گذاری در سطح محلی و مرکزی کمک می کند.

نظارت بر رشد کودکان باید:

• ماهی یک بار در طول سال اول
• دو ماه یک بار در طول سال دوم
• سه ماه یک بار پنج تا شش سال
• منحنی رشد کودکان را رسم کنید و توجه داشته باشید که رشد کودکان ضعیف می تواند زیان بار باشد.

نمودار رشد کودکان برای ۵ تا ۱۹ سال

• برای دختران و پسران نمودار جداگانه ای داریم.
• شاخص توده بدنی (BMI) کودک گرفته می شود که با فرمول BMI = وزن در کیلوگرم / (قد در متر) 2*  محاسبه می شود.
• برای محاسبه BMI می توانیم از روش محاسباتی ساده تر نیز استفاده کنیم
• BMI محاسبه شده باتوجه به سن مربوط به کودک ترسیم می شود.
• پنج خط مرجع وجود دارد.
• منحنی سوم متوسط یا میانه است.
• نقطه ترسیم شده باید بین منحنی دوم و چهارم نمودار باشد.
• اگر نقطه بالاتر از منحنی دوم باشد، رژیم غذایی بیش از اندازه را نشان می دهد و اگر زیر منحنی چهارم قرار گیرد، تغذیه کمتر را نشان می دهد. هر دو باید به طور مناسب انجام شوند.

چگونه از این نمودار برای پایش رشد کودکان استفاده کنیم؟

نمودارهای رشد کودکان برای کودکان زیر پنج سال

نمودارهای رشد کودکان مرزی صورتی برای دختران و نمودارهای مرزی آبی برای پسران است. هر نمودار رشد کودکان دارای دو محور است. خط افقی در پایین نمودار محور X است. این برای ثبت سن کودک است و “محور ماه” نامیده می شود. شصت مربع دارد و می تواند برای کودک تا پنج سال یا شصت ماه استفاده شود. سن در هفته و ماه و سال به پایان رسیده ثبت می شود.

خط عمودی در سمت چپ نمودار، محور Y است این برای ثبت وزن کودک بر حسب کیلوگرم و گرم است. هر خط کشیده شده ضخیم 1 کیلوگرم را نشان می دهد، هر خط که از یک مربع کوچک کشیده می شود، 500 گرم است و خط بسیار نازک نشان دهنده 100 گرم است.

نقطه ای از نمودار رشد کودکان که در آن یک خط از اندازه گیری در “محور ماه” به عنوان مثال با سن قطع می شود، با یک خط که از اندازه گیری بر روی “محور وزن” تقسیم می شود، یک نقطه ترسیم شده است. یک دایره در اطراف نقطه کشیده شده است تا موقعیت نقطه ترسیم شده را بدانید.

در هر نمودار 3 منحنی رشد کودکان چاپی وجود دارد. این ها برای مقایسه و تفسیر الگوی رشد کودکان به کار می روند. خط منحنی اول  در نمودار رشد کودکان میانه یا متوسط است. دو خط منحنی دیگر پایین تر از میانگین هستند و در فاصله  بیشتری قرار دارند.

   تفسیر:

• وقتی نقطه ترسیم شده بالاتر از منحنی دوم باشد رشد کودکان طبیعی است.
• وقتی نقطه ترسیم شده بین منحنی دوم و سوم باشد، کودک نسبتاً کم وزن است.
• وقتی نقطه ترسم شده زیر منحنی سوم باشد، کودک به شدت کم وزن است.
• در صورت كاهش وزن كودك در علائم باليني ماراسن و كواشيكور ممكن است مشاهده شود.
• اگر كودك مبتلا به ورم هر دو پا است، به وضوح در نمودار رشد کودکان نزديك به نقطه ي طرح شده علامت بزنيد كه كودك ورم دارد و براي مراقبت از کودک اقدام کنید.

تفسیر جهت منحنی ها:

• منحنی رشد رو به بالا: خوب، افزایش وزن کافی را برای سن کودک نشان می دهد. کودک به خوبی رشد می کند و سالم است.
• منحنی رشد یک دست: خطرناک، نشان می دهد که افزایش وزن کودک متوقف شده و به اندازه کافی رشد نمی کند. کودک باید به پزشک مراجعه کند.
• منحنی رشد رو به پایین: بسیار خطرناک است، کاهش وزن را نشان می دهد. کودک نیاز به مراجعه فوری به پزشک و مراقبت های بهداشتی دارد.
• کاهش منحنی و یا افتادن سیگنال های منحنی، علایم اولیه کم شدن رشد کودکان است. در این مواقع، بچه به مراقبت خاص نیاز دارد.

خطوط مهم در نمودار رشد کودکان کدامند؟

در جزوات راه و سلامت، بیشتر نمودارهای رشد کودکان بین المللی برای کودکان، هر 5 خط رشد کودکان را دارند که روی آنها ترسیم شده است، یعنی خطوط 0، +2 ، +3، -2 و -3 برخی نمودارها همچنین ممکن است شامل خط 1+ و -1 باشند. خط 0 به رنگ سبز، +2 و -2 خط نارنجی (هشدار دهنده) و +3 و -3 خط قرمز (خطر) است.

۵۰ درصد از کودکان سالم بالاتر و ۵۰ درصد زیر خط ۰ قرار می گیرند (به طور متوسط) در حالی که ۳ درصد بالای خط و ۳ درصد زیر خط ۲ –  قرار می گیرند. این روش فرد را قادر می سازد رشد کودکان را با رشد مورد انتظار سایر کودکان در همان سن مقایسه کند. بعضی از نمودارهای رشد کودکان از خطوط صدک به جای خطوط z  استفاده می کنند. هر خط صدک، نشان دهنده درصد کودکانی است که انتظار می رود پایین تر از این خط قرار بگیرند. در این کتاب خطوط z  به جای خطوط صدک استفاده می شوند.

چه زمانی یک کودک بزرگ تر از وضعیت عادی خود است؟

هنگامی که اندازه گیری وزن یا دور سر کودک زیر خط 2- قرار می گیرد، اگر وزن زیر خط 2- پایین بیاید، به کودک کم وزن گفته می شود. به طور مشابه، اگر قد یا طول آنها زیر خط 2- قرار بگیرد، کودکان از حالت طبیعی کوتاهتر هستند. در صورتی که اندازه دور سرشان از خط 2- پایینتر باشد، آنها دارای سرهای کوچکتر از حد معمول هستند.

نمودار رشد جداگانه برای پسران و دختران زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که وزن، سن، قد و یا اطراف سر باتوجه به سن مورد ارزیابی قرار می گیرد.

چگونه می توان وزن کودک را در یک نمودار رشد کودکان مشخص کرد؟

1. در امتداد پایین نمودار برعکس سن کودک، یک علامت بزنید. حالا یک خط عمودی دلخواه بکشید که از آن علامت بگذرد.
2. به طور مشابه، یک علامت برعکس و مخالف وزن کودک در امتداد سمت چپ یا راست نمودار ایجاد کنید. حالا یک خط افقی دلخواه را از آن علامت بکشید.
3. نقطه ای که از برخورد دو خط بوجود می آید را ایجاد کنید. این رسم، طراحی وزن است.

از همان روش برای ترسیم قد (یا طول) نوزاد، برای سن و اندازه دور سر در نمودارهای رشد کودکان استفاده می شود.

در اولین دیدار، پر کردن ماههای تقویم در پایین نمودار رشد کودکان، از ماه شروع تولد کودک، کمک می کند. این کار به گونه ای انجام می شود که رشد بیشتر به راحتی کشیده می شود.

اهمیت نظارت بر رشد کودکان

ارزش وزن در نظارت بر رشد کودکان چیست؟

وزن، معمولا برای نظارت بر رشد کودکان مورد استفاده قرار می گیرد.  این امر به ویژه در کودکان کوچک مفید است که به طور معمول به سرعت وزن خود را به دست می آورند.  افزایش وزن عادی، نشان می دهد که نوزاد سالم و به طور طبیعی رشد می کند. عدم موفقیت در افزایش وزن و یا از دست دادن وزن اغلب اولین نشانه بیماری یا سو تغذیه است.  بنابراین، وزن کودک باید در یک کلینیک، برای نظارت بر رشد، اندازه گیری شود.

اندازه گیری قد و دور سر چه مقدار اهمیت دارد؟

این موارد هم، برای اندازه گیری مهم هستند.  قد یا طول، بهترین روش اندازه گیری رشد خطی (قد) است؛ زیرا این رشد را در مدت زمان طولانی تری نسبت به وزن منعکس می کند. بنابراین اندازه گیری قد در کودکان بزرگتر، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

اگر افزایش وزن کودک عادی باشد، اندازه قد و دور سرش معمولا طبیعی است. با این وجود، اندازه گیری قد و دور سر کودکانی که به طور عادی وزنشان زیاد نمی شود، بسیار مهم است.

آیا میتوان وضعیت رشد نوزاد را با یک بار به کلینیک رفتن متوجه شد؟

خیر. به عنوان تعریفی از رشد کودکان، تغییر اندازه بدن در طول یک دوره زمانی است.  بنابراین، هنگامی که شما نمی توانید چند هفته یا چند ماه صبر کنید تا تصمیم بگیرید که آیا کودک به طور عادی در حال رشد است یا نه، شکل دیگری از ارزیابی رشد، مورد نیاز است. با این حال، یک ارزیابی از رشد را می توان در صورتی انجام داد که اندازه یک کودک با اندازه دیگر کودکان در سنین مشابه مقایسه شود. برای انجام این کار، گستره نرمال یعنی اندازه متوسط کودکان آن سن مورد نیاز است. اگر اندازه کودک همانند دیگر کودکان در سنین مشابه باشد، کودک به طور طبیعی در حال رشد است. رایج ترین نمودارهای رشد مورد استفاده برای کودکان خردسال، كتابچه راه و سلامت است.