سی تی ویرچوال لارینگو برونکوسکوپی چیست؟ برونکوسکوپی روشی است که پزشک توسط آن می تواند مجاری هوا را مورد بررسی قرار دهد. پزشک با لوله ای به اسم برونکوسکوپ از طریق بینی یا دهان، حلق و ریه ها را بررسی می کند. برونکوسکوپ از مواد انعطاف پذیر ساخته شده که در انتهای آن یک منبع نور و یک دوربین وجود دارد. بیشتر برونکوسکوپ ها با ویدئوهای رنگی سازگارند که به پزشک این امکان را می دهند که یافته های خود را بهتر ثبت کند. برای آشنایی بیشتر با روش برونکوسکوپی ادامه این مقاله از دکتر سلام قسمت تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی را مطالعه نمایید.
آناتومی ریه ها
ریه ها یک جفت اندام اسفنجی مانند و پر از هوا هستند که در دو طرف قفسه سینه (توراکس) قرار دارند. نای، هوای تنفس شده را به ریه ها انتقال می دهد. این کار را از طریق نایژه انجام می دهند. سپس نایژه به قسمت های کوچک تری به اسم نایژک تقسیم می شود. که با میکروسکوپ قابل دیدن هستند. نایژک ها سرانجام به کیسه هوایی یا آلوئول تنفسی ختم می شوند. در آلوئول، اکسیژن هوا به درون خون جذب می شود. کربن دی اکسید، که یکی از ضایعات متابولیسم است، از طریق خون به آلوئول منتقل می شود جایی که می تواند خارج شود. بین آلوئول لایه نازکی از سلول ها است که به آن اینترستیتیوم (Interstitium) می گویند و حاوی رگ های خونی است که از آلوئول پشتیبانی می کنند. ریه ها با لایه نازکی از بافت پوشیده شده اند که به آن پرده جنب (pleura) می گویند. به بافت باریکی که درون حفره قفسه سینه قرار دارد، پرده جنب می گویند. یک لایه از مایع هم به عنوان روان کننده عمل می کند و به ریه ها این امکان را می دهد که به راحتی با هر تنفس منقبض و منبسط شوند.
برونکوسکوپی چیست؟
برونکوسکوپی روشی است که به پزشکان این امکان را می دهد که ریه ها و مجاری هوایی را بررسی کنند. این کار معمولا توسط پزشکی انجام می شود که در زمینه اختلالات ریه تخصص دارد (متخصص ریه). در طول برونکوسکوپی، یک لوله باریک (برونکوسکوپ) از بینی یا دهان عبور داده می شود و به گلو یا ریه ها هدایت می شود. برونکوسکوپی معمولا از طریق یک برونکوسکوپ انعطاف پذیر انجام می شود. به طور کلی در شرایط خاص مثلا وقتی که ریه دچار خونریزی شدید شده یا یک جسم خارجی بزرگ در مسیر عبور هوا قرار گرفته به برونکوسکوپ سخت نیاز است. دلایل معمول که نیاز به برونکوسکوپی را واجب می کنند شامل سرفه دائم، عفونت یا دیدن چیزی غیر معمول در آزمایش اشعه ایکس از قفسه سینه و سایر آزمایش ها هستند. برونکوسکوپی می تواند برای به دست آوردن نمونه ای از مخاط یا بافت، برطرف کردن انسداد در مجاری هوا یا ریه ها و فراهم کردن درمان برای مشکلات ریوی استفاده شود.
چرا از برونکوسکوپی استفاده می شود؟
پزشکان از برونکوسکوپی برای بررسی دلیل مشکلات تنفسی و ریه ها استفاده می کنند. از جمله این مشکلات می توان به تومور، عفونت و خونریزی اشاره کرد. در طی این پروسه، ممکن است که پزشک از استنت در مجاری هوا یا برای بیوپسی استفاده کند. بیوپسی شامل برداشتن نمونه کوچکی از بافت برای آزمایش کردن است. پزشک برونکوسکوپی را به دلایل زیر پیشنهاد می دهد:
- بررسی وجود عفونت در ریه یا تومور
- بررسی علت وجود خون در سرفه افراد
- یافتن دلیل سرفه کردن
- بررسی دلیل قطع شدن تنفس
- بررسی انسداد مجاری هوا
- بررسی وجود آسیب پس از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی یا گازها
- نمونه برداری
پزشکان از برونکوسکوپی برای درمان اختلالات خاص با انجام اقداماتی مثل نمونه های زیر استفاده می کنند:
- برداشتن مایعات، مخاط یا سایر موادی که راه مجاری هوا را مسدود یا تنگ کرده اند.
- درمان سرطان
- خشک کردن آبسه
گاهی برخی دستگاه های خاص از برونکوسکوپ عبور داده می شوند، مثل ابزاری برای نمونه برداری، یا ابزارهایی که برای کنترل یا لیزر یا کاهش اندازه تومور استفاده می شوند. روش های خاصی برای نمونه برداری وجود دارند و این اطمینان را می دهند که از قسمت مربوطه نمونه برداری شده است. در افرادی که سرطان ریه دارند از برونکوسکوپ به همراه سونوگرافی استفاده می شود تا غدد لنفاوی در قفسه سینه را بررسی کنند. به این روش سونوگرافی اندوبرونشی (EBUS) گویند که به پزشکان این امکان را می دهد که درمانی متناسب با نیاز فرد برای او فراهم کنند. از این روش برای بررسی سایر انواع سرطان هم استفاده می شود تا بررسی کنند که آیا سرطان منتشر شده است یا نه.
انواع تصویر برداری استفاده شده در برونکوسکوپی
معمولا از تصویر برداری های پیشرفته برای انجام برونکوسکوپی استفاده می کنند. روش های پیشرفته می توانند تصویری جزئی و دقیق از درون ریه ها را فراهم کنند:
- در طی برونکوسکوپی، پزشک از سی تی اسکن برای بررسی جزئی جریان هوا استفاده می کند.
- در طی سونوگرافی اندوبرونشی، پزشک از پروب یا میله کاوشگر سونوگرافی برای بررسی جریان هوا استفاده می کند.
- در طی برونکوسکوپی فلورسانس پزشک از نور فلوئورسنت برای بررسی درون ریه ها استفاده می کند.
خطرات برونکوسکوپی
برونکوسکوپی برای اکثر افراد خطری ندارد. اما مثل سایر روش های پزشکی احتمال خطر در آن وجود دارد. خطرات برونکوسکوپی شامل این مواردند:
- خونریزی، به خصوص اگر نمونه برداری انجام شده باشد.
- عفونت
- مشکلات تنفسی
- اکسیژن خون پایین در طی آزمایش
در صورت بروز این موارد به پزشک مراجعه کنید:
- تب
- سرفه و بعد از آن خونریزی
- مشکلات تنفسی
این علائم نشان دهنده عوارضی هستند که به توجه پزشکی نیاز دارند. برای مثال می توانند نشان دهنده عفونت باشند. از جمله خطرات برونکوسکوپی می توان به حمله قلبی و کلاپس ریه اشاره کرد. کلاپس ریه می تواند به علت پنوموتوراکس یا افزایش فشار به ریه ها به علت نفوذ هوا به آن ها اتفاق بیفتد. این به علت سوراخ شدن ریه در طی هر فرآیندی اتفاق می افتد و بیشتر در برونکوسکوپ سخت رایج است تا برونکوسکوپ انعطاف پذیر. اگر هوا در اطراف ریه جمع شود، پزشک از لوله های مخصوص برای تخلیه هوا استفاده می کند.
آماده شدن برای برونکوسکوپی
آمادگی جهت انجام برونکوسکوپی معمولا با محدودیت غذایی و دارویی همراه است. با پزشک درباره اقدامات احتیاطی صحبت کنید.
دارو و غذا
ممکن است که پزشک از شما بخواهد که مصرف برخی از داروهای رقیق کننده خون مثل آسپرین، کلوپیدوگرل (پلاویکس) و وارفارین (کومادین) را چند روز قبل از انجام برونکوسکوپی قطع کنید. علاوه بر این گاهی نباید ۴ تا ۸ ساعت قبل از انجام این پروسه چیزی بخورید یا بنوشید.
لباس و لوازم شخصی
در روز انجام برونکوسکوپی، ممکن است که پزشک از شما بخواهد که روپوش بپوشید یا هر گونه دندان مصنوعی یا بریج را در بیاورید. علاوه بر این باید سمعک، لنزهای تماسی و عینک خود را هم بردارید.
سایر اقدامات احتیاطی
بعد از انجام برونکوسکوپی باید یکی از اعضای خانواده یا دوستانتان شما را به خانه برگرداند. به خاطر اثرات داروهای بی حسی نباید خودتان رانندگی کنید. بهتر است از کسی بخواهید که آن روز در خانه در کنار شما بماند.
چه انتظاراتی باید از برونکوسکوپی داشته باشید
برونکوسکوپی معمولا در کلینیک ها یا بیمارستان ها انجام می شود. کل این پروسه به همراه زمان ریکاوری، حدود چهار ساعت طول می کشد. برونکوسکوپی به تنهایی بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول می کشد.
قبل از انجام برونکوسکوپی
پزشک از شما می خواهد که روی یک تخت یا میز بنشینید یا دراز بکشید در حالی که دستانتان را در کنارتان قرار داده اید. سپس تیم پرستاران از طریق یک مانیتور ضربان قلب، فشار خون و سطح اکسیژن را در طی این پروسه می سنجند. پزشک از یک داروی بی حسی درون رگی برای شما استفاده می کند تا دردی نداشته باشید. در طی این پروسه پزشک به جای بیهوشی از بی حسی استفاده می کند، پس ممکن است که احساس خواب آلودگی داشته باشید اما هنوز هوشیارید و می توانید به هر سوالی که پزشک می پرسد پاسخ دهید. این داروهای بی حسی باعث می شوند که پس از اتمام این پروسه چیز زیادی از آن به یاد نداشته باشید. در طول این پروسه یک اسپری بی حسی به گلویتان و گاهی درون بینی تان زده می شود. این داروها قسمت مربوطه را بی حس می کنند تا هنگام قرار گرفتن برونکوسکوپ درون گلو خیلی اذیت نشوید. در ابتدا، این داروی بی حسی مزه بدی دارد اما بعدا دیگر مزه بد آن احساس نمی شود.
در طی برونکوسکوپی
در طی انجام برونکوسکوپی، برونکوسکوپ درون دهان یا بینی قرار داده می شود. برونکوسکوپ یک لامپ و دوربین کوچک در انتها دارد که این امکان را می دهد که تصاویر روی مانیتور نشان داده شوند و پزشک را در انجام این پروسه راهنمایی می کند. برونکوسکوپ به آرامی به قسمت عقب گلو و تارهای صوتی فرستاده می شود. ممکن است فرد کمی اذیت شود اما هیچ آسیبی نمی بیند. تیم پزشکی تمام تلاششان را می کنند تا فرد اذیت نشود. در این مرحله نمونه هایی از بافت و مایعات برداشته می شود و این پروسه با عبور ابزارهایی از برونکوسکوپ انجام می شود. پزشک از شما می پرسد که آیا در قفسه سینه، کمر و شانه ها احساس درد دارید یا نه. به طور کلی نباید هیچ احساس دردی داشته باشید.
بعد از برونکوسکوپی
باید چند روز پس از برونکوسکوپی تحت نظر باشید. دهان و گلوی بیمار ممکن است که تا چند ساعت بی حس باشند. تا زمانی که بی حسی برطرف نشده نباید چیزی بخورید یا بنوشید. این کار به ممانعت از ورود مواد غذایی و مایعات به مجاری هوا و ریه ها کمک می کند. بعد از این که بی حسی گلو و دهان از بین رفت، می توانید به طور عادی بخورید و بنوشید. می توانید با جرعه ای آب شروع کنید. بعد از آن از مواد غذایی شل مثل سوپ و فرنی استفاده کنید. و به همین ترتیب از سایر مواد غذایی استفاده کنید. ممکن است که پس از انجام این پروسه گلو درد، گرفتگی سینه، سرفه و درد در ماهیچه ها داشته باشید که این ها همه عادی هستند. غرغره کردن آب گرم می تواند به کاهش گلو درد کمک کند. اما قبل از انجام این کار باید بی حسی به طور کامل برطرف شده باشد. در صورت داشتن علائم زیر با پزشک تماس بگیرید:
- تبی که بیش از ۲۴ ساعت ادامه داشته باشد.
- افزایش درد در ناحیه قفسه سینه
- مشکلات تنفسی
- سرفه و مشاهده خون
انجام فرآیند برونکوسکوپی
قبل از پر کردن رضایت نامه برای انجام پروسه برونکوسکوپی مطمئن شوید که:
- اسم این پروسه را می دانید.
- دلیلی برای انجام آن دارید.
- انتظار چه نتایجی دارید.
- با خطرات و مزایای این پروسه آشنایی دارید.
- با عوارض جانبی احتمالی آن آشنا هستید.
- چه زمانی و در چه جایی قرار است این کار را انجام دهید.
- چه کسی قرار است آزمایش ها و برونکوسکوپی را انجام دهد و تخصص او در چیست.
- اگر برونکوسکوپی را انجام ندهید چه اتفاقی می افتد.
- آیا روش دیگری وجود دارد که بتوان به جای برونکوسکوپی از آن استفاده کرد.
- چگونه و چه زمانی باید نتیجه آزمایش ها را به دست آورد.
- بعد از انجام برونکوسکوپی اگر سوالی داشته باشید باید با چه کسی تماس بگیرید یا صحبت کنید.
- هزینه انجام آزمایش ها و برونکوسکوپی چه میزان است.
برونکوسکوپی چگونه انجام می شود
برونکوسکوپ دستگاهی است که با آن درون مجاری هوا و ریه ها را بررسی می کنند. برونکوسکوپ می تواند سخت باشد یا انعطاف پذیر. استفاده از برونکوسکوپ انعطاف پذیر رایج تر است و در برخی موارد از برونکوسکوپ سخت استفاده می شود.
برونکوسکوپی چه احساسی به فرد خواهد داد
معمولا از روش های بی حسی برای بی حس کردن ماهیچه های گلو استفاده می شود. به محض تاثیر گذاشتن این دارو، ممکن است که سرفه کنید. بعد از این که دارو تاثیر بی حسی خود را گذاشت، ممکن است با قرار دادن لوله فشاری حس کنید. اگر چه ممکن است احساس کنید که با قرار گرفتن لوله در گلویتان نمی توانید نفس بکشید اما قرار گرفتن لوله هیچ خطری ندارد. داروهای بی حسی که دریافت می کنید به کاهش این علائم کمک می کنند. بعد از این پروسه هم ممکن است که بیشتر آن را به خاطر نیاورید. بعد از برطرف شدن بی حسی، ممکن است که تا چند روز گلو درد داشته باشید. حدود یک الی دو ساعت بعد از انجام برونکوسکوپی می توانید به راحتی سرفه کنید. بعد از انجام این پروسه تا زمانی که توانایی سرفه کردن ندارید نباید چیزی بخورید یا بنوشید.
نتایج برونکوسکوپی
معمولا یک تا سه روز بعد از انجام برونکوسکوپی، پزشک نتایج را با شما در میان خواهد گذاشت. پزشک از نتایج حاصل برای تصمیم درباره درمان مشکلات ریوی استفاده می کند. علاوه بر این ممکن است که بعد از انجام برونکوسکوپی آزمایش های دیگری هم از فرد گرفته شوند. اگر در حین برونکوسکوپی، نمونه برداری شده باید نتایج را نزد متخصص آسیب شناسی ببرید. بعضی وقت ها بیوپسی حاصل را برای آزمایش های بیشتر نزد پزشک می فرستند که ممکن است بررسی آن دو یا چند هفته زمان ببرد.
نتایج عادی
نتایج عادی به این معناست که سلول ها و مایعات نشان داده شده در نتیجه آزمایش نرمال می باشند و هیچ انسداد و جسم خارجی ای وجود ندارد.
نتایج غیر عادی
بسیاری از اختلالاتی که می توانند توسط برونکوسکوپی تشخیص داده شوند شامل این موارد هستند:
- عفونت در نتیجه باکتری، ویروس، قارچ، انگل یا سل
- آسیب های ریوی در اثر عکس العمل آلرژیک
- اختلالات ریوی که در آن ها بافت های عمیق ریوی به علت پاسخ سیستم ایمنی ملتهب می شوند و آسیب می بینند. برای مثال تغییراتی در اثر سارکوئیدوز یا آرتریت روماتوئید دیده می شود.
- سرطان ریه یا سرطان در قسمت بین دو ریه
- انقباض نای یا نایژه
- پس زدن پیوند پس از انجام پیوند ریه
ریکاوری پس از برونکوسکوپی
برونکوسکوپی پروسه ای سریع است که ممکن است حدود ۳۰ دقیقه زمان ببرد. از آن جایی که از داروهای بی حسی برای فرد استفاده می شود، باید چندین ساعت در بیمارستان بماند تا زمانی که هوشیاری خود را به دست بیاورد و بی حسی گلوی او از بین برود. در طول دوره ریکاوری تنفس و فشار خون فرد بررسی می شوند. گاهی حالت درد و خشکی در گلو تا چندین روز ادامه خواهد داشت که عادی است و معمولا بدون نیاز به مصرف داروی خاصی برطرف می شود.
بیشتر بدانید؛ در ریکاوری از بیمار چه مراقبت هایی می شود
درمان های جایگزین برونکوسکوپی
توراکوتومی:
نوعی از جراحی است که به درون دیواره قفسه سینه (توراکس) وارد می شود. توراکوتومی برای درمان اختلالات جدی ریه یا برای نمونه برداری از ریه ها استفاده می شود.
جراحی توراکوسکوپی با کمک ویدئو (VATS):
نوعی از جراحی است که از اندوسکوپ (لوله انعطاف پذیر با دوربینی در انتهایش) استفاده می کند. از این روش برای درمان یا تشخیص اختلالات مختلف ریه استفاده می کنند.
توراکوستومی:
توراکوستومی شامل قرار دادن لوله ای در قفسه سینه برای خشک کردن مایعات یا هوای اطراف ریه ها است.
پلوروسنتز:
در این روش یک سوزن در حفره قفسه سینه قرار داده می شود که مایعات اطراف ریه را خشک کند. با این روش از ریه نمونه برداری می کنند و نمونه را بررسی می کنند تا علت مشکل را تشخیص دهند.
آنتی بیوتیک:
معمولا برای درمان ذات الریه از داروهایی که باکتری ها را از بین می برند استفاده می شود. آنتی بیوتیک روی ویروس ها تاثیری ندارد.
داروهای ضد ویروس:
اگر بلافاصله بعد از مشاهده علائم آنفولانزا از داروی ضد ویروس استفاده کنید، داروهای ضد ویروس می توانند شدت آنفولانزا را کاهش دهند. داروهای ضد ویروس در مقابله با برونشیت ویروسی موثر نیستند.
برونکودیلاتور:
می تواند به منبسط کردن مجاری هوا (نایژه) کمک کند. برونکودیلاتور می تواند به کاهش خس خس سینه و تنگی نفس در افرادی که آسم و مشکلات تنفسی دارند کمک کند.
کورتیکواستروئید:
استروئید دهانی یا استشمامی می تواند به کاهش التهاب و کم کردن علائم آسم کمک کند. استروئیدها می توانند برای درمان اختلالات نادر ریوی که توسط التهاب به وجود آمده اند هم استفاده شوند.
تهویه مکانیکی:
افرادی که دچار حملات شدید بیماری های ریوی می شوند برای تنفس به دستگاهی به نام ونتیلاتور نیاز دارند. ونتیلاتور از طریق یک لوله هوا را وارد دهان می کند.
فشار جریان هوای همواره مثبت (CPAP):
در این روش فشار هوا از طریق یک دستگاه به ماسک وارد می شود و مجاری هوا را باز نگه می دارد. معمولا هم در شب از آن استفاده می شود تا آپنه خواب را برطرف کند. علاوه بر این برای افرادی که بیماری مزمن انسدادی ریه دارند هم مناسب است.
پیوند ریه:
شامل برداشتن ریه مشکل دار و جایگزینی آن با ریه اهدایی می شود. بیماری مزمن انسدادی ریه، فشار خون ریوی و فیبروز ریوی اگر شدید باشند باید از این روش استفاده شود.
رزکسیون ریه:
در این روش قسمتی از ریه که مشکل دارد را با جراحی بر می دارند. اغلب از این روش برای درمان سرطان ریه استفاده می شود.
داروهای متسع کننده عروق:
افرادی که فشار خون ریوی دارند باید به مدت طولانی از داروهای متسع کننده عروق استفاده کنند تا فشار خون ریوی را کاهش دهند.
شیمی درمانی و درمان با امواج رادیویی:
معمولا سرطان ریه با جراحی قابل درمان نیست. پس از شیمی درمانی و امواج رادیویی برای برطرف کردن علائم و طولانی کردن دوره زندگی پس از سرطان ریه استفاده می شود.
بیشتر بدانید؛ نکات مهم تغذیه در دوران شیمی درمانی
اختلالات ریوی
بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD):
آسیب به ریه ها سبب دشواری در بیرون دادن تنفس و قطع شدن تنفس می شود. سیگار کشیدن تا کنون رایج ترین دلیل بیماری مزمن انسدادی ریه بوده است.
آمفیزم ریه:
آمفیزم ریه نوعی از COPD است که معمولا هم به دلیل سیگار کشیدن اتفاق می افتد. در این اختلال دیواره بین ریه ها (کیسه هوایی یا آلوئول تنفسی) آسیب می بینند و هوا را در ریه ها به دام می اندازند، که این امر سبب بروز مشکل برای نفس کشیدن می شود.
برونشیت مزمن:
که شامل سرفه های مکرر و مداوم است. این اختلال هم معمولا توسط سیگار کشیدن به وجود می آید. برونشیت هم نوعی از COPD است که در آن تنفس به مشکل بر می خورد.
ذات الریه:
ذات الریه شامل عفونت در یک یا هر دو ریه است. باکتری ها، به خصوص استرپتوکوک دلیل اصلی این اختلال هستند.
تنگی نفس (آسم):
در این اختلال راه هوایی ریه ها (نایژه) ملتهب می شود و سبب قطعی تنفس و خس خس می شود. آلرژی، عفونت های ویروسی و آلودگی هوا گاهی سبب تحریک علائم آسم می شوند.
برونشیت حاد:
این اختلال هم شامل عفونت مجرای هوای ریه ها (نایژه) است که معمولا توسط یک ویروس به وجود می آید. سرفه نشانه اصلی برونشیت حاد است.
فیبروز ریه:
فیبروز ریه یکی از بیماری های ریه است. در این اختلال اینترستیتیوم (دیواره بین کیسه های هوا) زخم می شود و سبب سفت شدن ریه ها و قطعی نفس می شود.
سارکوئیدوز:
قسمت های کوچک تحت تاثیر التهاب قرار می گیرند و روی کل اندام های بدن تاثیر می گذارند و اکثرا ریه ها هم در این اختلال ها وجود دارند. علائم سارکوئیدوز معمولا خفیف هستند. سارکوئیدوز اغلب هنگامی به وجود می آید که از اشعه ایکس برای تصویر برداری استفاده می شود.
سندرم پیک ویکن یا هیپوونتیلاسیون ناشی از چاقی:
وزن اضافی حرکات قفسه سینه هنگام تنفس را سخت می کند. این امر سبب بروز مشکلات دائمی تنفسی می شود.
پلورال افیوژن یا تراوش جنبی:
پلورال افیوژن که به آن آب آوردن ریه هم می گویند، به تجمع بیش از حد مایع در فضای جنب که ریه ها را احاطه کرده می گویند. پلورال افیوژن اگر بزرگ باشد می تواند سبب بروز مشکلات تنفسی شود.
پلورزی یا ذات الجنب:
به التهاب پرده جنب گفته می شود که معمولا سبب دردناک شدن تنفس می شود. اختلالات خود ایمنی، عفونت یا آمبولی ریه می توانند سبب ذات الجنب شوند.
برونشکتازی:
در این اختلال نایژه ها ملتهب و به طرز ناهنجاری منبسط می شوند. این اختلال معمولا بعد از عفونت های مکرر اتفاق می افتد. یکی از علائم اصلی این اختلال، سرفه به همراه میزان زیادی مخاط است.
لنفانژیولیومیوماتوز (LAM):
نوعی اختلال نادر است که در آن در ریه ها کیست شکل می گیرد و سبب بروز مشکلات تنفسی شبیه به آمفیزم می گردد. این اختلال معمولا در زنان و در سنین باروری رخ می دهد.
فیبروز سیستیک:
نوعی بیماری ژنتیکی است که در آن مخاط به راحتی از مجرای هوا پاک نمی شود. مخاط اضافی سبب بروز برونشیت و ذات الریه در طول زندگی فرد می شود.
بیماری ریه بینابینی (ILD):
اختلالی است که در آن اینترستیتیوم به مشکل بر می خورد. اگر این پروسه ادامه دار باشد و متوقف نشود سرانجام زخم شدن اینترستیتیوم اتفاق می افتد.
سرطان ریه:
سرطان می تواند روی هر قسمت ریه تاثیر بگذارد. اکثر سرطان های ریه به علت سیگار کشیدن اتفاق می افتند.
سل ریه:
سل عفونتی پیش رونده است که توسط باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس ایجاد می شود. سرفه، تب، از دست دادن وزن و تعریق شبانه از علائم رایج سل ریه هستند.
سندرم زجر تنفسی حاد (ARDS):
نوعی آسیب ناگهانی و شدید به ریه ها است که توسط یک بیماری جدی به وجود می آید. تا زمان بهبود کامل ریه ها باید مواظب سلامت خود بود.
کوکسی دیوایدومیکوزیس:
عفونتی است که توسط قارچ کوکسیدیوایدس به وجود می آید. این قارچ در خاک جنوب غربی آمریکا پیدا می شود. بسیاری از افراد پس از این اختلال، علائم خاصی مشاهده نمی کنند. یا ممکن دچار علائمی مثل آنفولانزا شوند که به همین خاطر اغلب با آنفولانزا اشتباه گرفته می شود و بعد از مدتی فرد به طور کامل بهبود میابد.
هیستوپلاسموزیس:
نوعی عفونت است که توسط قارچی به نام هیستوپلاسما کپسولاتوم ایجاد می شود. این قارچ هم در خاک آمریکای مرکزی و شرقی یافت می شود. بیشتر عفونت های از این قبیل خفیف هستند و تنها سبب بروز سرفه و علائم شبیه آنفولانزا می شوند.
پنومونيت ناشی از افزايش حساسیت (HP) يا آلوئوليت آلرژیک:
استشمام گرد و غبار می تواند سبب بروز پاسخ آلرژی در ریه ها شود. این اختلال معمولا در کشاورزان و افرادی که در معرض گرد و غبار هستند اتفاق می افتد.
آنفولانزا:
نوعی از عفونت است که توسط ویروس آنفولانزا به وجود می آید و سبب تب، درد بدن و سرفه ای که یک هفته یا بیشتر دوام دارد می شود. آنفولانزا می تواند پیشرفت کند و سبب ذات الریه شود که ممکن است زندگی فرد را به خطر بیندازد. که این احتمال در افرادی که سن بالایی دارند و بیمار هستند بیشتر است.
مزوتلیوما:
نوع نادری از سرطان است که بر روی اندام های مختلفی در بدن از جمله ریه ها تاثیر می گذارد. مزوتلیوما مدت ها بعد از قرار گرفتن در معرض پنبه نسوز (آزبست) به وجود می آید.
سیاه سرفه:
نوعی عفونت مسری نایژه ها است که توسط بوردتلا پرتوزیس اتفاق می افتد و سبب سرفه های دائم می شود. بهتر است برای پیشگیری از ابتلا به سیاه سرفه در سنین نوجوانی و جوانی واکسینه شوید.
ﭘﺮﻓﺸﺎﺭﯼ ﺭﯾﻮﯼ:
اختلالات زیادی هستند که می توانند سبب فشار خون بالا در رگ هایی شوند که از قلب به سمت ریه ها حرکت می کنند.
آمبولی ریه:
در این اختلال یک لخته خون (مثلا از عروق پا) به سمت قلب حرکت می کند و قلب این لخته را به ریه ها پمپ می کند. تنگی ناگهانی نفس یکی از علائم رایج آمبولی ریه است.
بیماری سارس یا سندرم تنفسی حاد:
نوعی از اختلال است که توسط نوع خاصی از ویروس ایجاد می شود و اولین بار در سال ۲۰۰۲ در آسیا کشف شد. به نظر می رسد که اقدامات پیشگیرانه جهانی سبب کنترل سارس شده اند و همین امر باعث شده که این بیماری سبب هیچ مرگ و میری در آمریکا نشود.
هواجنبی یا پنوموتوراکس:
به علت ورود هوا بین دو لایه جنب اتفاق می افتد. این اختلال ممکن است که به علت آسیب اتفاق بیفتد یا این که ناگهانی به وجود بیاید.
آزمایش های ریه
آزمایش اشعه ایکس قفسه سینه:
اشعه ایکس رایج ترین روش بررسی مشکلات ریوی است. این آزمایش می تواند وجود هوا یا مایعات در قفسه سینه، مایعات در ریه ها، ذات الریه و سایر مشکلات را شناسایی کند.
سی تی اسکن:
سی تی اسکن از اشعه ایکس و یک کامپیوتر برای ساخت تصویری جزئی از ریه ها و ساختارهای اطراف استفاده می کند.
تست عملکرد ریوی (PFTs):
یک سری آزمایش ها هستند که عملکرد ریه ها را بررسی می کنند. علاوه بر این گنجایش ریه ها، توانایی بیرون دادن نفس، خون و توانایی انتقال هوا در بین ریه ها بررسی می شوند.
دم سنجی یا اسپیرومتری:
قسمتی از تست عملکرد ریوی است که سرعت و چگونگی بیرون دادن هوایی که تنفس شده را می سنجد.
تست کشت خلط:
گاهی کشت خلط از ریه ها می تواند ارگانیسم هایی که مسئول ذات الریه و برونشیت هستند را شناسایی کند.
سیتولوژی خلط:
مشاهده خلط زیر میکروسکوپ برای بررسی وجود سلول های ناهنجار می تواند به تشخیص سرطان ریه و سایر اختلالات کمک کند.
بیوپسی ریه:
در این آزمایش، تکه کوچکی از بافت ریه برداشته می شود. این کار می تواند از طریق جراحی یا برونکوسکوپی انجام شود. بررسی بافت نمونه برداری شده زیر میکروسکوپ به تشخیص اختلالات ریه کمک می کند.
ام آر آی:
در روش ام آر آی از امواج رادیویی در میدان مغناطیسی استفاده می شود تا تصویر دقیقی از ساختارهای درون قفسه سینه تهیه کند.
برونکوسکوپی انعطاف پذیر:
در این روش از اندوسکوپ (لوله انعطاف پذیر با دوربینی در پایین آن) استفاده می کنند و آن را از بینی یا دهان به درون نایژه رد می کنند.
برونکوسکوپی سخت:
در این روش از یک لوله فلزی سخت استفاده می کنند و آن را از طریق دهان به درون راه های هوایی ریه ها وارد می کنند. معمولا برونکوسکوپی سخت از برونکوسکوپی انعطاف پذیر موثرتر است. اما انجام برونکوسکوپی سخت به بیهوشی عمومی نیاز دارد.
خلاصه ای درباره برونکوسکوپی
برونکوسکوپی پروسه ای بدون خطر است که احتمال بروز عوارض جانبی در آن پایین است. احتمال مرگ و میر بعد از برونکوسکوپی سخت و انعطاف پذیر حدود ۰.۱ درصد است. پزشکان از داروهای بی حسی و بیهوشی عمومی برای افراد استفاده می کنند تا در حین جراحی دردی نداشته باشند. اگر بعد از برونکوسکوپی هر یک از علائم زیر را داشتید با پزشک تماس بگیرید:
- تنفس دشوار
- درد در قفسه سینه
- سرفه همراه با خون
- ضربان تند قلب
این علائم نشان دهنده عوارض جانبی هستند و به توجه و درمان سریع نیاز دارند.