به نقل از کلینیک تخصصی زانو امید زانو درد بیماری شایعی است که افراد زیادی از تمام سنین درگیر آنند. این مشکل ممکن است به علت وارد آمدن آسیب یا جراحت، یا بیماری‌هایی مانند نقرص، آرتریت یا عفونت ایجاد شود. خبر خوب این است که در بسیاری از موارد درد خفیف تا متوسط زانو با درمان‌های طبیعی خانگی بهبود می‌یابد. در این مقاله در مورد درمان‌های خانگی برای کمک به درمان زانو درد خفیف تا متوسط ناشی از آرتریت، آسیب‌دیدگی‌های جزئی یا التهاب صحبت می‌کنیم.
علل زانو درد
- سن: با بالا رفتن سن، کلاژن موجود در ساختار غضروف مفاصل شروع به خراب شدن می‌کند.
- آسیب دیدگی و جراحت: پیچ خوردگی و رگ به رگ شدن، در رفتگی یا ضرب دیدگی و دیگر جراحات رباط‌ها و تاندون‌هایی که در اطراف زانو قرار داشته و به کشکک زانو متصلند می‌توانند باعث زانو درد شوند.
- استفاده بیش از حد: انجام فعالیت‌های تکراری که فشار مکرر یا طولانی مدتی بر مفصل زانو وارد می‌کنند، از جمله سنردوم زانوی دونده و پرش، می‌تواند باعث زانو درد شوند.
- استئوآرتریت : استئوارتریت یک بیماری مفصلی تخریب کننده است که می‌تواند موجب زانو درد شود. در این بیماری معمولا درد در هنگام صبح بدتر است اما در طول روز بهبود می‌یابد.
چه زمانی باید برای زانو درد به پزشک مراجعه کنیم؟
آسیب‌های واضح ناشی از یک ضربه ناگهانی مانند تصادفات جاده‌ای یا سقوط ممکن است به مراقبت‌های فوری پزشکی نیاز داشته باشد. در صورت وجود درد قابل توجه، بریدگی‌های عمیق، تورم و یا عدم توانایی فرد در استفاده از پاها، برای معاینه زانو باید به یک پزشک مراجعه کرد. در موارد دیگر ، در صورتی مراجعه به پزشک لازم است که زانو درد :
- برای مدتی طولانی ادامه داشته باشد.
- به تدریج بدتر شود.
- فعالیت‌های روزانه را مختل کند.
اگر درد زانو با قرمزی، حساس شدن، احساس داغی و تورم مفصل همراه باشد حتما باید برای تشخیص و درمان مشکل به پزشک مراجعه کرد. در صورتی که علائم پایدار باشند، یا به غیر از زانو مفاصل دیگر هم مشکل داشته باشند و علائم دیگری همچون خشکی صبحگاهی وجود داشته باشد، ممکن است شخص به بیماری آرتریت روماتوئید مبتلا باشد. پزشکان می‌توانند هم برای خود بیماری و هم برای دردی که در اثر بیماری ایجاد شده داروهایی تجویز کنند. در صورتی که زانویی متورم و بسیار داغ و دردناک باشد، و سایر نشانه‌های عمومی ناخوشی نیز وجود داشته باشد، باید فورا به پزشک مراجعه کرد. زانو ممکن است عفونت کند و عفونت جدی ممکن است خطرناک باشد که به درمان فوری در بیمارستان نیاز دارد. (برگرفته از سایت کلینیک درد امید)
تشخیص زانو درد
علت احتمالی هر زانو درد مزمنی نیاز به بررسی‌های تشخیصی متفاوتی دارد. این بررسی‌ها شامل آزمایشات خون، معاینه فیزیکی، تصویربرداری با اشعه ایکس، سی‌تی اسکن یا آم آی آر و سایر تصویربرداری‌های تشخیصی می‌باشد. پزشک بر اساس حدسی که راجع به نوع مشکل بیمار دارد، نوع آزمایش‌ها یا تصویربرداری که بیمار باید انجام دهد را تعیین و تجویز می‌کند تا علت درد مزمن زانو را تشخیص دهد.
درمان خانگی زانو درد : روش‌های زیر به کاهش درد زانو کمک می کنند
برای یافتن ناحیه دردناک، زانوی خود را به آرامی معاینه کرده و ماساژ دهید
هنگمی که تقریبا بدانید چه اتفاقی برای زانویتان افتاده، وقت آن است که بررسی بیشتر و دقیق‌تری انجام شود. بسیاری از مسائل درد مفصل زانو ممکن است بیشتر مربوط به عضلات و تاندون‌های اطراف زانو باشد تا خود مفصل. به آرامی زانو و نواحی اطراف آن، از جمله بالای ساق و پایین ران خود را با کمک انگشتانتان بررسی کنید، تا ببینید آیا می‌توانید ناحیه ای که صدمه دیده را شناسایی کنید یا نه، چرا که این کار می‌تواند سرنخی از وجود یک مشکل جدی‌تر از یک رگ به رگ شدن و پیچ خوردگی و یا جراحت ساده به دست دهد. اگر بافت هنگام معاینه و بررسی دچار درد شود، به ارامی زانو و اطراف آن را ماساژ دهید تا ببینید آیا ماساژ درد را تسکین می‌دهد و یا سفتی و خشکی زانو را کم می‌کند یا نه. در صورتی که درد بدتر شود، ماساژ را متوقف کرده و به یک پزشک مراجعه کنید.
برای کاهش خشکی زانو با احتیاط پیاده روی کنید
اغلب اوقات، اگر نتوانید دلیل خاصی برای زانو درد خود پیدا کنید و زانو درد هنوز در حد یک مشکل جدی نباشد، ممکن است مساله صرفا سفتی و خشکی زانو در اثر نشستن‌های خیلی طولانی یا ایستادن به شیوه نادرست باشد. دلایل متعددی وجود دارد که باعث درد و ناراحتی ناگهانی زانو می‌شود از جمله قفل کردن زانو، چهار زانو یا دو زانو نشستن و به مدت خیلی طولانی بی‌حرکت ماندن. همه این موارد وقتی شما بالاخره به خود بیایید و زانوها در طول زمان دچار فرسایش شوند می‌توانند باعث زانو درد شوند. برای اطمینان از این که واقعا زانویتان دچار اسیب شده یا نه، پنج دقیقه به آرامی راه بروید تا ببینید آیا درد کمتر شده و تنش از بین می‌رود. این یکی از دلایلی است که چرا عبارت « با راه رفتن دردت را کمتر کن » به شعاری در حوزه ورزش تبدیل شده است. اغلب اوقات در واقع مشکل اساسی وجود ندارد و در واقع با کمی نرمش حل می‌شود. پاهایتان را ازادانه از زانو به حالت نوسانی تاب دهید و بچرخانید و اگر احساس می‌کنید تعادل ندارید وزنتان را روی زانو خود نیاندازید.
یک حمام طولانی و گرم بگیرید
اگر زانو متورم نباشد (توجه کنید که زانو اصلا نباید متورم باشد)، یک حمام طولانی و داغ دقیقا می‌تواند همان چیزی باشد که پزشک تجویز می‌کند. حمام کردن، به خصوص اگر در وانی که بتوانید کاملا خود را در ان کشش دهید، شرایط و عواملی را فراهم می‌کند که باعث تسکین زانو درد شده و کیفیت و سرعت بهبودی را افزایش می‌دهد. اول این که گرما باعث شل و ریلکس شدن ماهیچه‌ها و تاندون‌ها شده و درد ناشی از فشار یا حرکات نادرست را در داخل زانو تسکین می‌دهد. دوم این که گرما جریان خون را افزایش می‌دهد. افزایش جریان خون با انتقال مداوم مواد غذایی تازه و منابع لازم برای درمان به ناحیه اسیب دیده، روند بهبود را تسریع می‌کند. در نهایت، دراز کشیدن در وان نه تنها باعث می‌شود به زانوها استراحت دهید، بلکه زمانی که پاها را شناور می‌کنید، فشار وزن بدن از روی ان‌ها برداشته می‌شود. اگر بتوانید طوری به پشت دراز بکشید که زانوها در آب گرم و در سطحی بالاتر از قلب قرار بگیرند، تکنیک دوم مورد توصیه ما که بالا آوردن زانوهاست را هم انجام داده‌اید.
استراحت و بالا آوردن زانو
خارج از حمام، اگرچه تحرک و تقویت زانو مهم است، اما مراقب باشید که بیش از اندازه به زانوی خود فشار وارد نکنید و زمان زیادی را به استراحت و فرصتی برای بهبود یافتن از اسیب‌های ناشی از فعالیت‌های روزانه اختصاص دهید. بالا اوردن زانو، مثلا با قرار دادن پا روی یک میز راحت، جریان خون را افزایش می‌دهد و این برای بهبودی و تسکین زانو مفید است. در عین حال استراحت اجازه می‌دهد که بتوانید عوامل شفابخش بدن خود را برای بهبود و جلوگیری از آسیب بیشتر متمرکز کنید. این دو عامل فشار وارده بر زانو را کاهش داده و نیز در کاهش درد تاثیر به سزایی دارند. تا جایی که می‌توانید شرایطی را فراهم کنید که مفصل آسیب دیده در ارتفاعی بالاتر از قلبتان قرار بگیرد.ممکن است انجام این کار در مورد زانو آسان نباشد، بهترین حالت این است که به پشت دراز بکشید و زانوهای خود را روی یک صندلی نرم یا یک تعدادی بالش قرار دهید.
سرما درمانی می‌تواند تورم مفصل را کاهش دهد
اگر زانو متورم باشد، مثل حالتی که بعد از یک جراحت یا در بیماری آرتریت پیش می‌آید، از گرما استفاده نکنید. تورم ناشی از جریان بیش از حد خون است که منجر به جمع شدن خون می‌شود و گرما تنها باعث افزایش تورم می‌شود. در عوض، پک‌های سرما درمانی یا کیسه‌‌های پلاستیکی یخی که در یک حوله پیچیده شده را روی زانو و یا زانوهای خود قرار دهید. سرما هم زمان هم تورم و هم درد را کاهش می‌دهد. با بر طرف شدن تورم، بایستی ناراحتی زانو برطرف شده و قادر باشید دوباره آزادانه حرکت کنید. برای دست‌یابی به بهترین نتایج، هر یک تا سه ساعت، و هر بار به مدت کمتر از 30 دقیقه از یخ استفاده کنید. اگر نگه داشتن یخ روی زانو برایتان مشکل است، می‌توانید از زانو بندهای نرمی که محفظه‌هایی برای قرار دادن پک‌های سرما درمانی دارند استفاده کرده و یا صرفا زانوهای خود را در آب سرد قرار دهید.
گرما درمانی می‌تواند درد بافت را کاهش دهد
به نقل از کلینیک ارتوپدی فنی امید اگر زانوها تورم نداشته باشند، تقریبا می‌توانید هر نوع گرما درمانی بی‌خطری را در خانه انجام دهید. مثلا می‌توانید از کیسه آب گرمی که در یک پارچه پیچیده شده ، حوله‌های گرم مرطوبی که در هر خانه‌‌ای پیدا می‌شوند و یا حتی پک‌های حرارتی درمانی خاصی که آب گرم را در یک درجه حرارت ثابت و کنترل شده به داخل یک بریس زانو پمپ می‌کنند استفاده کنید. استفاده از گرما درمانی، باید هر چند ساعت یک بار و هر بار به مدت 30 دقیقه باشد تا زیاده‌روی نکرده باشید. همچنین هرگز در حالی که گرما یا سرما درمانی انجام می‌دهید نخوابید. روش استفاده از حمام داغ از لحاظ فنی روش دیگری است که حرارت را در همه جای بدن توزیع می‌کند و در صورتی که حمام را گرم نگه دارید با استفاده از آن می‌توان به مدت طولانی‌تر و بدون خطر گرما درمانی را ادامه داد. یا این که می‌توانید فقط زانو یا پای خود را در اب قرار دهید.
از بریس زانو استفاده کنید
زانوهای شما خواه دچار آرتریت باشند، یا در حال بهبود از یک آسیب دیدگی و یا به خاطر بالا رفتن سن یا بیماری ضعیف شده باشند گاهی بهترین راه برای زانو درد استفاده از یک بریس زانوی محافظ است. اگر مشکل شما این است که حرکت برایتان راحت نیست، استفاده از یک بریس زانو کاری می‌کند که حرکت زانوی شما به شکل بی خطر انجام شود. اگر مشکل شما وزنی است که به زانویتان تحمیل می‌شود، استفاده از یک بریس می‌تواند کاری کند که فشار وزن به جای تمرکز بر مفصل زانو، در تمام قسمت‌های پا توزیع شود.
وزن و فشار را از روی زانوی خود کم کنید
اغلب اوقات یکی از مشکلاتی که در رابطه با زانو درد وجود دارد فشاری است که در اثر وزن بدن بر یک مفصل آسیب دیده یا خراب وارد می‌شود. یکی از اولین توصیه‌هایی که معمولا برای زانو درد وجود دارد این است که وزن خود را در محدوده سلامتی نگه دارید تا کار زانو سبک‌تر شود. اما چیزی که اهمیت دارد تاثیر فشار ( و نه فقط فشار ناشی از وزن) است. آرام قدم برداشتن به جای راه رفتن با قدم‌های سنگین و ضرب‌دار ، و راه رفتن با مدل پنجه- پاشنه ( اول پنجه و بعد پاشنه پا روی زمین گذاشته شود) می‌تواند فشار وارده بر زانو را در هر قدمی که بر‌می‌دارید کاهش دهد.
رژیم غذایی پیدا کنید که درد مفاصل را کاهش دهد
زنجبیل یکی از گیاهانی است که در طب سنتی برای درمان زانو درد توصیه شده است . بسیاری از خوراکی‌ها و گیاهان در واقع می‌توانند چگونگی پاسخ بدن به درد را تغییر داده و یا منطقه آسیب دیده را درمان کنند. برخی از غذاهای طبیعی دارای خاصیت ضد التهابی هستند که با تورم مقابله می‌کند ، برخی از آن ها ضد اسپاسم ( ضد تشنج) هستند و بدین صورت با عملکرد نادرست عضلانی مقابله می‌کنند، و بعضی مسکن طبیعی هستند. هنگامی که در جستجوی رژیم غذایی سالم‌تر و مناسب خود هستید، فراموش نکنید که چند ماده غذایی کاهنده درد را براساس علائم خاص خود در رژیمتان بگنجانید. برای بسیاری از افراد غذاهای تند که حاوی مقدار زیادی کپسایسین هستند می‌توانند برای مدت طولانی درد را کنترل کند. به یاد داشته باشید که حتی ممکن است درد شما مربوط به کمبود ویتامین یا مواد معدنی رژیم معمول شما باشد پس در رژیم غذایی آیده‌آلتان ان‌ها را بگنجانید. سعی کنید حتما از هر رنگ سبزی استفاده کنید و میزان مصرف ماهی خود را به عنوان منبع پروتئین و امگا 3 افزایش دهید.
زانوهای خود را فعال نگه دارید
به عنوان نکته اخر، اغلب برای بهبود آسیب دیدگی توصیه می‌کنند استراحت کنید، اما اگر مدت‌هاست که با مشکل درد مفصل زانو دست و پنجه نرم می‌کنید، به هیچ وجه نباید با زیاد استراحت کردن کاری کنید که عضلاتتان ضعیف شوند و در نتیجه باعث تضعیف زانوی خود شوید. اگر می‌توانید و پزشکتان اجازه داده، حتما فعالیت داشته باشید. گاهی اوقات پیاده روی بسیار محتاطانه، در حالی که پاها و ساق‌ها در راستای درست خود قرار دارند می‌تواند در کاهش درد مفصل زانو موثر باشد. اگر پیاده‌روی هیچ تفاوتی در وضعیتتان ایجاد نکرد باز هم راه بروید و حرکات تقویتی انجام دهید تا به زانویتان کمک کنید از خود در برابر درد محافظت کند.
