هنگام شنا مجرای خارجی گوش و پرده تمپان بهطور مستمر در معرض تماس با آب قرار میگیرد که در صورت وجود هرگونه آلودگی در آب استخر و یا ماندن آب در داخل مجرای گوش خارجی زمینه مساعدی برای رشد عوامل بیماریزا (قارچها، میکروبها) و بروز بیماری در گوش فراهم میشود که به آن اوتیت خارجی یا گوش شناگرمیگویند.
تابستان که میآید، بازار استخر ها گرم میشود و این روزها خیلیها در فاصله بین افطار و سحر به این مراکز تفریحی که جنبه درمانی نیز دارند، مراجعه میکنند.
بیماری گوش شناگران، ناشی از آلودگی آب است؟
حتی در بهترین شرایط و تمیزترین استخرها، اگر گوش به مدت طولانی در تماس با آب قرار گیرد، رطوبت در آن باقی میماند و باعث تکثیر سریع قارچها میشود. در استخرهایی که کاملا اصول بهداشتی در آنها رعایت نمیشود، موادی را به آب اضافه میکنند که حاوی کلر بالایی است. کلر خاصیت اسیدی مجرای گوش را کاهش میدهد و محیط را قلیاییتر میکند و واکس طبیعی گوش یا چربی محافظ را از بین میبرد. گاهی هم از مواد غیراستاندارد برای ضدعفونی کردن آب استفاده میکنند که تحریککننده است.
کدام قسمت از گوش بیشتر در معرض آلودگی است؟
گوش انسان دارای سدی به نام پرده صماخ است که گوش خارجی و میانی را از هم جدا و گوش میانی را از گزند آلودگی حفظ میکند. البته این در صورتی است که پرده گوش سالم باشد. در پارگی پرده گوش، آلودگی به سرعت داخل گوش میانی نفوذ میکند بنابراین کسانی که پرده گوششان دچار پارگی است نباید استخر بروند و حتی هنگام حمام رفتن نیز شرایطی را رعایت کنند. گوش خارجی و مجرای آن همیشه در معرض هوا و آب قرار دارد و آلودگیهای گوش بزرگسالان نیز بیشتر به این ناحیه مربوط است.
چگونه میتوان متوجه شد گوش خارجی دچار آلودگی شدهاست؟
افرادی که بهطور مستمر در آب میمانند، گوش و مجرای خارجیشان در تماس مستقیم با محیط و آلودگیهای قارچی یا میکروبی داخل آب قرار میگیرد بنابراین خارش، التهاب و درد که از نشانههای شایع عفونتهای قارچی و میکروبی هستند، قابلانتظار است. طبیعی است که بعد از تحریک گوش، فرد شروع به خاراندن مجرا میکند. این کار باعث گستردگی قارچ یا عامل میکروبی به سطح گوش میشود. کاهش اسیدیته بهدلیل وجود مواد تحریککننده و نامرغوب و وجود رطوبت در مجرا، محیطی خوب و ایدهال را برای رشد قارچ یا هر میکروب دیگری مهیا میکند. متاسفانه شناگران بعد از خروج از استخر، مرتکب اشتباههایی میشوند که احتمال ابتلا به عفونت را بالا میبرد.
این اشتباهها کدامند؟
بعد از خروج از آب، بههیچوجه نباید گوش با دستمالکاغذی، گوش پاککن یا هر وسیله دیگری تمیز و خشک شود زیرا با این کار همه میکروبها به داخل گوش رانده میشوند. البته رطوبت و آب باید پاک شود ولی بهترین راه پیشگیری از ابتلا به بیماری گوش شناگران استفاده از سشوار و خشک کردن گوش بعد از اتمام شناست. سشوار، گوش را کاملا خشک میکند و نمیگذارد قارچها محیط مرطوب مطلوب خود را بهدست آورند. این راه بهترین روش برای پیشگیری است.
اگر این علائم، نشانه ابتلا به عفونت میکروبی یا قارچی بود چه باید بکنند؟
درمان موضعی زیر نظر پزشک لازم است. ترشحات گوش خارجی به وسیله دستگاهی به نام ساکشن و با ایجاد مکش تمیز میشود. محیط گوش خارجی و مجرای آن که قلیایی شده است، باید به وضعیت اول یعنی اسیدی برگردد و این کار با چکاندن قطرههایی انجام میشود. البته از کورتونها هم برای کاهش التهاب استفاده میشود. اگر عفونت گسترده باشد، تجویز آنتیبیوتیک هم ضروری است.