در مورد اختلال اضطراب در کودکان چه می دانید؟ آیا با راه های درمان آن آشنایی دارید؟ خبر خوب این است که این مقاله از بخش روانشناسی و سلامت کودک دکتر سلام، برای کمک به والدین و فرزندان مضطرب آنها طراحی شده است. در اینجا، استراتژی ها و ابزارهای عملی برای کمک به مدیریت اضطراب فرزندتان پیدا خواهید کرد، خواه کودک شما به تازگی شروع به نشان دادن علائم اضطرابی کرده باشد یا به یک اختلال اضطراب مزمن مبتلا بوده باشد. اولین قدم، یافتن اطلاعات بیشتر در مورد اضطراب است، اینکه اضطراب چگونه به نظر می رسد، چگونه کار می کند و چگونه می توان آن را وقتی به عنوان یک اختلال مشکل ساز است تشخیص داد. در این مقاله از بخش سلامت کودک و روانشناسی دکتر سلام در مورد اختلال اضطراب در کودکان صحبت خواهیم کرد.
اختلال اضطراب در کودکان
اضطراب یکی از شایع ترین نگرانی های بهداشت روان برای کودکان و بزرگسالان است که بالای 20٪ از کودکان و نوجوانان در طول زندگی به آن مبتلا می شوند. جوانان مضطرب اغلب ساکت هستند و خوب رفتار می کنند و به همین دلیل غالباً مورد توجه والدین، معلمان و مربیان قرار نمی گیرند. از طرف دیگر، گروه دیگر می توانند ناهنجاری های رفتاری داشته باشند، به این دلیل که دارای اختلال کمبود توجه هستند. هر دو سناریو منجر به عدم موفقیت جوانان در دریافت کمک های مورد نیاز آنها می شود. متاسفانه، اضطراب درمان نشده می تواند منجر به افسردگی، فرصت های از دست رفته در شغل و روابط، افزایش مصرف مواد و کاهش کیفیت زندگی شود.
والدین اغلب می گویند از سنین پایین، آنها می دانستند که چیزی در مورد فرزندشان متفاوت است، اما بلافاصله آن را به عنوان یک مشکل اضطراب تشخیص ندادند. بعضی ها منتظر بودند فرزندشان به مرور رشد کند و هرگز انتظار نداشتند که بدتر از قبل شود. والدین دیگر که رفتارهای اضطرابی را عادی ارزیابی می کردند، آنها نیز به همین ترتیب رفتار می کردند. در نتیجه، والدین فرزندان و نوجوانان مضطرب، غالباً درمورد اینکه چه کاری باید انجام شود، نا امید، سرخورده و گیج می شوند.
والدین نقش مهمی در کمک به کودک یا نوجوان خود در مدیریت اضطراب دارند. هنگامی که مهارت های مقابله ای و رفتارهای شجاعانه در خانه مورد پاداش قرار گیرد کودکان و نوجوانان نیز تمرین می کنند و می توانند یاد بگیرند که با ترس خود روبرو شوند، خطرات معقول را پیگیری کنند و در نهایت اعتماد به نفس کسب کنند.
اختلال اضطراب باعث ترس و نگرانی شدید و تغییر در رفتار، خواب، غذا خوردن یا خلق کودک می شود.
چه عواملی باعث اختلال اضطراب می شوند؟
موارد زیادی در ایجاد اضطراب بیش از حد نقش دارند که به عنوان اختلال اضطراب شناخته می شود. آنها شامل موارد زیر هستند:
ژنتیک:
کودکی که اعضای خانواده اش اختلال اضطراب دارند ممکن است به این مشکل مبتلا شود. کودکان ممکن است ژن هایی را به ارث ببرند که در معرض اضطراب قرار بگیرند.
شرایط شیمیایی مغز:
ژن ها به نحوه کار مواد شیمیایی مغز (به نام انتقال دهنده های عصبی) کمک می کنند. اگر مواد شیمیایی خاص مغز دچار کمبود شوند یا به خوبی کار نکنند، می تواند اضطراب ایجاد کند.
شرایط زندگی:
مواردی که در زندگی کودک اتفاق می افتد می تواند استرس زا بوده و کنار آمدن با آن دشوار باشد. از دست دادن، بیماری جدی، مرگ یک دوست، خشونت یا سوءاستفاده می تواند برخی از کودکان را به اضطراب سوق دهد.
رفتارهای آموخته شده:
بزرگ شدن در خانواده ای که دیگران از آن ترس و اضطراب دارند همچنین می تواند کودک را به ترسیدن سوق دهد.
انواع اختلال اضطراب چیست؟
اختلال اضطراب مختلفی می توانند کودکان و نوجوانان را تحت تأثیر قرار دهند. آنها شامل موارد زیر هستند:
اختلال اضطراب عمومی :GAD
این نوع اختلال باعث می شود کودکان تقریباً هر روز از بسیاری از چیزها نگران شوند. کودکان دارای GAD نسبت به چیزهایی که اکثر بچه ها از آنها نگران هستند، مانند کارهای خانه، آزمایش و یا اشتباه کردن، نگران هستند.
اما با GAD، بچه ها بیشتر اوقات درباره این چیزها نگران می شوند. کودکان مبتلا به GAD همچنین از آنچه والدین انتظار دارند نگران نباشند نگران هستند. به عنوان مثال، آنها ممکن است نگران جدایی، ناهار، جشن های تولد، زمان بازی با دوستان یا سوار شدن به اتوبوس مدرسه باشند. کودکان مبتلا به GAD همچنین ممکن است نگران جنگ، آب و هوا یا آینده باشند. یا در مورد عزیزان، ایمنی، بیماری یا صدمه باشند.
بیشتر بدانید: غذاهای تخمیری و کاهش اضطراب اجتماعی
داشتن GAD می تواند تمرکز بچه ها در مدرسه را برای آنها سخت کند. زیرا با GAD تقریباً همیشه نگرانی در ذهن کودک وجود دارد. GAD استراحت و تفریح را برای کودکان دشوار می کند، و غذا خوردن و خواب شب آنها را نیز مختل می کند. آنها ممکن است روزهای زیادی از مدرسه را از دست بدهند زیرا نگرانی باعث می شود احساس بیماری، ترس و خستگی کنند.
بعضی از کودکان در مورد نگرانی های خود با والدین یا معلم صحبت می کنند. آنها ممکن است بارها و بارها سؤال کنند که آیا اتفاق نگران کننده ای برای آنها خواهد افتاد. اما جواب والدین برای آنها مهم نیست.
اختلال اضطراب جدایی (SAD)
این طبیعی است که نوزادان و کودکان کم سن، اولین باری که جدا از والدین خود هستند، احساس اضطراب کنند. اما به زودی عادت می کنند که در کنار پدربزرگ و مادربزرگ، مربی مهد یا معلم تنها بمانند و در مهدکودک یا مدرسه احساس راحتی همچون بودن در خانه را کنند.
اما وقتی کودکان ترس از جدایی از والدین را پشت سر نمی گذارند، به آن اختلال اضطراب جدایی گفته می شود. حتی با بزرگتر شدن، بچه های مبتلا به SAD نسبت به دوری از والدین خود و یا در محیط دور از خانه احساس اضطراب می کنند. آنها ممکن است روزهای زیادی به مدرسه نروند. ممکن است بگویند که با رفتن به مدرسه احساس بیماری یا ناراحتی شدید می کنند. همچنین ممکن است به والدین خود بچسبند و گریه کنند و یا از رفتن به مدرسه، خواب، بازی و یا سایر فعالیت ها بدون حضور پدر و مادر خودداری کنند. در خانه ممکن است هنگام تنهایی برای خوابیدن مشکل داشته باشند. اگر والدین نزدیک آنها نباشند، ممکن است از قرار گرفتن در اتاق در خانه خودداری کنند.
هراس اجتماعی (اختلال اضطراب اجتماعی)
با هراس اجتماعی، بچه ها از آنچه دیگران فکر می کنند یا می گویند بسیار می ترسند. آنها همیشه می ترسند کاری شرم آور انجام داده یا چیزی شرم آور بگویند. آنها نگران این هستند که ممکن است عجیب به نظر برسند. آنها دوست ندارند مرکز توجه باشند. آنها نمی خواهند دیگران به آنها توجه کنند، بنابراین ممکن است از بلند شدن در کلاس خودداری کنند. اگر در کلاس فراخوانده شوند، ممکن است دچار وحشت شوند و نتوانند جواب دهند. با هراس اجتماعی، ارائه فعالیت کلاسی یا فعالیت گروهی با همکلاسی ها می تواند باعث ایجاد ترس شدید شود.
بیشتر بدانید: چاره هراس و ترس و لرز در بچه
هراس اجتماعی می تواند باعث شود کودکان و نوجوانان از رفتن به مدرسه یا ارتباط با دوستان خود خودداری کنند. آنها ممکن است قبل یا در حین مدرسه احساس بیماری یا خستگی کنند. آنها همچنین از احساسات دیگر جسمی که همراه با اضطراب است شکایت دارند. به عنوان مثال، آنها ممکن است احساس طپش قلب کرده یا سخت نفس بکشند. ممکن است احساس بی قراری کنند و نتوانند ساکت بمانند. ممکن است احساس کنند که صورتشان داغ و سرخ است. آنها همچنین ممکن است احساس لرزش داشته باشند.
جهش انتخابی (SM)
این شکل شدید هراس اجتماعی باعث می شود بچه ها از اینکه صحبت کنند بسیار بترسند. کودکان و نوجوانان با SM می توانند صحبت کنند. آنها در خانه یا با نزدیک ترین افراد خود صحبت می کنند اما از صحبت کردن در مدرسه، با دوستان و یا در جاهای دیگر ترس دارند.
فوبیای خاص
طبیعی است که کودکان خردسال از تاریکی، هیولا، حیوانات بزرگ و یا صداهای بلند مانند رعد و برق و آتش بازی وحشت داشته باشند. بیشتر اوقات، وقتی کودکان احساس ترس می کنند، بزرگسالان می توانند به آنها کمک کنند دوباره احساس امنیت و آرامش پیدا کنند. اما هراس یا ترس شدید، شدیدتر و طولانی تر از یک چیز خاص است. کودک با داشتن هراس، از برخی چیزها وحشت می کند و سعی می کند از آن دوری کند. اگر آنها به چیزی نزدیک باشند که از آن می ترسند وحشت می کنند و احساس راحتی ندارند.
بیشتر بدانید: نکاتی در رابطه با بیماری فوبیا
کودکان مبتلا به هراس خاص، ممکن است از چیزهایی مانند حیوانات، عنکبوت ها، سوزن ها یا عکس گرفتن، خون، پرتاب شدن، رعد و برق، افراد در لباس خاص یا تاریکی، ترس شدید داشته باشند. هراس باعث می شود کودکان از رفتن به مکان هایی که فکر می کنند ممکن است چیزی را که از آن می ترسند در آنجا وجود داشته باشد اجتناب می کنند. به عنوان مثال، کودک با هراس سگ ممکن است به خانه دوستان، پارک ها یا مهمانی ها نرود زیرا ممکن است در آنجا سگ وجود داشته باشد.
علائم اختلال اضطراب در کودکان
برای کودکان و حتی افراد جوان غیر معمول نیست که گاهی اوقات احساس اضطراب کنند. اما چگونه می توان تشخیص داد که اضطراب برای کودک شما یک مشکل است؟ این می تواند گیج کننده باشد.
شما ممکن است برخی از رفتارهای اضطرابی را ببینید حتی اگر بچه ها مشکل اضطرابی نداشته باشند. بنابراین می توان آنها را نادیده گرفت، مگر اینکه خیلی اتفاق بیفتد یا در زندگی روزمره باعث ایجاد اختلال شود. به عنوان مثال، عدم تمایل به خوردن ناهار در مدرسه یا گرسنه بودن بدون هیچ دلیلی ممکن است ناشی از انواع مختلف مشکلات اضطرابی باشد.
اعلائم جسمی اضطراب
- شکایت از دل درد و سردرد، حتی اگر هیچ دلیل پزشکی برای آنها وجود نداشته باشد
- اجتناب از خوردن میان وعده یا ناهار در مهدکودک یا مدرسه
- اجتناب از حمام رفتن به جز در خانه خود
- بی قراری، بیش فعالی یا پریشانی (حتی بدون داشتن ADHD)
- لرزش یا عرق کردن در شرایط ترس
- عضلات منقبض
- مشکل در خواب
علائم عاطفی اضطراب
- زیادگریه می کند
- بسیار حساس است
- بدون هیچ دلیل روشنی عصبانی می شود
- از انجام اشتباهات جزئی حتی می ترسد
- حملات هراسی دارد
- در مورد چیزهایی که در آینده بسیار دور ممکن است اتفاق افتد نگران است، مانند نگرانی در مورد شروع مدرسه
- از طر شدن (در مهد کودک، مدرسه، خانه اقوام و غیره) نگران دارد یا ترسیده است
- کابوس های مکرر در مورد از دست دادن پدر و مادر یا عزیزانش می بیند
علائم رفتاری اضطراب
- مدام می پرسد “چه می شود؟” (“اگر یک زمین لرزه اتفاق بیفتد چه می شود؟”)
- از فعالیت در کلاس اجتناب می کند
- وقتی انتظار می رود که با دیگران همکاری کند سکوت کرده یا مشغول به کار خود می شود
- از رفتن به مدرسه امتناع می ورزد
- هنگام ناهار یا غذا خوردن تنها است
- از موقعیت های اجتماعی و بودن در کنار بچه های دیگر مانند جشن های تولد یا فعالیت های خارج از برنامه اجتناب می کند
- به طور مداوم به دنبال تأیید والدین و مراقبان، معلمان و دوستان است
- بدون داشتن دلیل واقعی می گوید “من نمی توانم این کار را انجام دهم!”
به خاطر داشته باشید که اضطراب در کودکانی که در مدرسه پرخاشگری می کنند شایع است. از معلم فرزند خود بپرسید که آیا فرزند شما مشکل یادگیری یا رفتاری دارد یا خیر و از پزشک سوال کنید که آیا اضطراب فرزند شما چیزی است که باید به آن توجه کنید.
چگونه اختلال اضطراب ، کودکان را تحت تأثیر قرار می دهد
اضطراب و و تاثیر آن روی احساس کودکان باعث می شود تفکر کودکان نیز تحت تاثیر قرار گیرد. آنها ترس و یا خطری را که در مورد آن نگران هستند، درک می کنند و در نظرشان بسیار بزرگ تر از آن چیزی است که در واقعیت وجود دارد. فکر کردن در مورد آن شرایط باعث نگرانی و تنش بیشتر آنها می شود.
کودکانی که دچار اضطراب هستند ممکن است برای تلاش و مدیریت موقعیت هایی که باعث پریشانی شان شده، راهکارهای خاص خود را ارائه دهند. این اغلب شامل تلاش برای اجتناب از آن اوضاع و احوال یا کمک گرفتن از والدین یا سایر افراد بالغ برای برخورد با آن است.
اگرچه این کار در کوتاه مدت آنها را آرام می کند اما اجتناب از وضعیت ترسناک باعث می شود که در نهایت احساس اضطراب داشته باشند و نتوانند آن را مدیریت کنند. در نتیجه، آنها مقابله با استرس های روزمره در خانه، مدرسه و در محیط های اجتماعی برایشان سخت تر خواهد شد.
اضطراب همچنین می تواند منجر به علائم جسمی مانند بی خوابی، اسهال، درد معده و سردرد شود (که گاهی به آن شکایات جسمی گفته می شود). علائم دیگر ممکن است شامل تحریک پذیری، دشواری در تمرکز و خستگی باشد.
اختلال اضطراب “طبیعی” در کودکان چیست؟
رفتارهای از روی ترس و اضطراب در به ویژه هنگامی که در موقعیت ها و تجربیات جدیدی قرار می گیرند کودکان شایع است. بیشتر کودکان یاد می گیرند که با ترس ها و نگرانی های مختلف کنار بیایند.
با این حال، ممکن است در بعضی مواقع نیاز به حمایت داشته باشند زمانی که:
- بیش از سایر کودکان هم سن خود احساس اضطراب کنند
- اضطراب باعث شود که از فعالیت در مدرسه یا جامعه اجتناب کنند
- اضطراب در توانایی آنها در انجام کارهایی که دیگر کودکان هم سنشان انجام می دهند، تداخل ایجاد کند.
- ترس ها و نگرانی های آنها متناسب با شرایط زندگی شان نباشد.
عوامل خطر اختلال اضطراب در کودکان
- اضطراب ممکن است به دلیل ترکیبی از عوامل با ریشه های عمیق ایجاد شود
- عوامل بیولوژیکی مانند ژن ها و اعصاب مغز
- عوامل روانشناختی مانند خلق و خو و راهبردهای مقابله ای
- عوامل محیطی، مانند والدین مضطرب یا ناراحتی از تجربیات و محیط زیست اوایل کودکی
گاهی اوقات، اضطراب به دلیل عارضه جانبی یک دارو است. از پزشک در مورد این احتمال سوال کنید.
چگونه اختلال اضطراب تشخیص داده می شود؟
اختلال اضطراب توسط یک متخصص آموزش دیده قابل تشخیص است. آنها با شما و فرزندتان صحبت می کنند، سؤال می کنند و با دقت گوش می دهند. آنها می پرسند که چگونه و چه زمانی اضطراب و ترس در کودک بیشتر اتفاق می افتد. این به آنها کمک می کند تا اختلال اضطراب خاص کودک را تشخیص دهند.
کودک یا نوجوان با علائم اضطرابی باید معاینات منظم داشته باشد. این کمک می کند تا اطمینان حاصل شود که هیچ مشکل سلامتی دیگری باعث ایجاد این علائم نمی شود.
بیشر بدانید: مصرف مواد غذایی مفید برای مقابله با اضطراب و استرس روزانه
اضطراب در بعضی از مواقع، در برخی شرایط مفید است. اما برای اینکه والدین یا مراقبان بتوانند تشخیص دهند که علائم این اضطراب از نوع اضطراب بیمار گونه است ملاقات با پزشک خانواده یا یک متخصص بهداشت روان آموزش دیده به عنوان اولین قدم خوب است. با این وجود، در آماده سازی برای ترتیب آن دیدار یا تصمیم گیری در مورد مراجعه به پزشک، درک آنچه متخصصان در تشخیص اختلال اضطراب به دنبال آن هستند، می تواند راهگشا باشد.
برای شروع، یازده نوع مختلف از اختلال اضطراب وجود دارد و هر اختلال اضطرابی لیستی از علائم متداول در 4 بخش دارد:
- واکنش های جسمی
- اندیشه ها
- احساسات
- رفتار
در مرحله بعد، متخصصان اضطراب وقتی متوجه می شوند که کودک بیشتر اوقات اضطراب را تجربه می کند (مثلاً بیشتر روزها و ماه ها به طور همزمان) و شدت آن در مقایسه با دیگر کودکان هم سنشان بیشتر است، پی می برند که کودک دچار اختلال اضطراب است. سرانجام، کودکانی که لیست خاصی از علائم اضطرابی را تجربه می کنند، بیشتر از همسالانشان، به احتمال زیاد دچار اختلال قابل توجهی در زندگی خود می شوند. این اختلال در انواع مختلفی از تجربیات معمول دوران کودکی مانند موارد زیر اتفاق می افتد:
حضور در مدرسه
- پیوستن به باشگاه های اجتماعی، ورزشی یا تفریحی
- خوابیدن در شب، انجام کارهای خانه و پیدا کردن دوست
- معمول است که کودکان و نوجوانان بیش از یک علامت اضطرابی را تجربه کنند. این به معنی داشتن مشکل اضطراب بیمار گونه در کودکان نیست. برای داشتن این مشکل می بایست حداقل دو یا سه علامت بالا را داشته باشند.
داروهای موثر برای اختلال اضطراب در کودکان
ثابت شده است که داروهای مربوط به اضطراب مانند SSRI ها و بنزودیازپین ها یک درمان مؤثر برای کودکان مبتلا به اضطراب هستند. در اینجا اطلاعات بیشتری در مورد اینکه آیا این دارو برای فرزندتان مناسب است یا نه در اختیارتان قرار داده می شود.
ترس، نگرانی و افکار اضطراب گونه خاص در کودکان و نوجوانان رایج است. با رشد و درک بیشتر کودکان در مورد دنیای اطراف خود، آنها شروع به شکل گیری افکار و احساسات خود در مورد خطرات احتمالی و منابع استرس زا می کنند. در حالی که بسیاری از کودکان خردسال از تاریکی، سگ ها و هیولا می ترسند، کودکان بزرگتر معمولا از مرگ، از از دست دادن اطرافیان و امنیت شخصی نگران می شوند.
برخی اضطراب ها در کودکان و نوجوانان کاملاً طبیعی و مربوط به پیشرفت آنها است. با این حال، برخی از کودکان احساس اضطراب و ترس بیش از حدی را تجربه می کنند. برخی از آنها علائم حملات هراس را تجربه می کنند. برخی آنقدر با محرک ها و علائم درونی خود مشغول هستند که برای حضور در فعالیتهای عادی روزمره تلاشی نمی کنند. اضطراب کودکی می تواند بر زندگی در مدرسه، روابط خانوادگی، روابط با همسالان و حتی سلامت جسمی شان تأثیر منفی بگذارد.
درمان اختلال اضطراب در کودکان
انواع مختلفی از اختلال اضطراب وجود دارد که می تواند کودکان و نوجوانان را تحت تأثیر قرار دهد و یک تشخیص دقیق اولین قدم اساسی در جهت درمان است.
ارزیابی
ارزیابی جامع فرزند به تعیین سطح عملکرد کودک و تعیین بهترین دوره درمان کمک خواهد کرد. ارزیابی شامل موارد زیر است:
بررسی کامل علائم، مدت و شدت آن
این کمک می کند تا هر نوع علائمی را که شما و فرزندتان قبل از این قرار ملاقات مشاهده کرده اید، کم کنید.
مروری بر رشد و پیشینه فرزند شما
یک تاریخچه کامل خانوادگی از جمله سابقه روانپزشکی خانواده. اختلال اضطراب می تواند یک مؤلفه ژنتیکی داشته باشد.
امتحان وضعیت ذهنی – ایجاد یک برنامه درمانی
براساس مطالعه ای که توسط موسسه ملی بهداشت روان انجام شده است، درمانی که ترکیبی از شناخت درمانی رفتاری (CBT) با دارو است به احتمال زیاد به کودکان مبتلا به اختلال اضطراب کمک می کند، اما هر دو روش درمانی به خودی خود نیز می تواند مؤثر باشد.
ایجاد تیم درمانی که به کودکان و نوجوانان در حوزه های مختلف کمک می کند نیز اهمیت دارد. این تیم می تواند شامل والدین یا سرپرستان، پزشک معالج، روان درمان یا روانشناس، معلم کلاس و روانشناس مدرسه باشد. خانواده درمانی و آموزش نیز می تواند در کمک به یک کودک مضطرب در شکوفایی محیط خانه مؤثر باشد و حضور در کلاس می تواند به کودکان و نوجوانان کمک کند تا علائم خود را در محیط کلاس مدیریت کنند.
درمان شناختی رفتاری (CBT)
CBT بر این واقعیت استوار است که چگونگی تفکر و عمل ما بر احساس ما تأثیر می گذارد. وقتی یاد بگیریم تفکر تحریف شده و رفتار ناسازگار را تغییر دهیم، وضعیت عاطفی ما بهبود می یابد. کودکان و نوجوانان مضطرب با تحریفات شناختی مبارزه می کنند که این باعث افزایش احساس اضطراب آنها می شود. این روش به کودکان کمک می کند تا عوامل محرک خود را شناسایی کنند و درک کنند که چگونه اضطراب بر رفتارهای آنها تأثیر می گذارد و چگونه می توانند افکار تحریف شده خود را با استفاده از نوآوری شناختی جایگزین کرده و به آنها می آموزد تا علائم خود را مدیریت کنند.
از طریق CBT، کودکان یاد می گیرند که از طریق محرک های خود در مراحل افزایشی کار کنند. کودکان یاد می گیرند که الگوهای فکری منفی را جایگزین نمونه های مثبت کنند و یاد می گیرند که افکار واقع گرایانه را از موارد غیرواقعی جدا کنند. CBT شامل برخی از “مشق شب ها” برای تمرین الگوهای فکری جدید و مهارت های مقابله ای سازگار در خانه است و مهارت هایی را در اختیار کودکان قرار می دهد که ماندگاری داشته باشد.
آیا فرزند من بهدارو احتیاج دارد؟
مداخلات درمانی به زمان و صبر نیاز دارد. در حالی که CBT به کودکان و نوجوانان کمک می کند تا الگوهای تفکر اضطرابی خود را تغییر دهند و ابزاری از استراتژی های مقابله سازگارانه را برایشان تهیه می کند، در این روش موفقیت یک شبه به دست نمی آید. كودكان مبتلا به اختلال اضطراب هنگام انجام این روند نیاز به حمایت والدین نیز دارند.
برخی از کودکان حتی با وجود CBT و خانواده درمانی، همچنان با اضطراب زیادی دست و پنجه نرم می کنند که مانع از حضور آنها در مدرسه یا حفظ تمرکز می شود، عملکرد خانوادگی و اجتماعی شان را مختل می کند و بر سایر زمینه های عملکردشان تأثیر منفی می گذارد. این علائم ادامه اضطراب را حتی با وجود CBT یا سایر مداخلات درمانی مراقب باشید:
- نگرانی بیش از حد در اکثر روزهای هفته
- بی قراری یا احساس روی لبه پرتگاه قرار داشتن
- مشکل در خوابیدن، خواب آلودگی یا خستگی روزانه مربوط به اختلال خواب
- تحریک پذیری
- عدم تمرکز
این علائم می تواند بر عملکرد روزانه کودک تأثیر منفی بگذارد و منجر به عملکرد ضعیف تحصیلی، ضعف خواب و الگوی خوردن و بیماری جسمی شود.
قبل از تصمیم گیری در مورد دارو برای فرزند خود، این نکته حائز اهمیت است که با پزشک و تیم درمانی ملاقات کنید تا جوانب مثبت و منفی دارو را وزن کنند و در مورد پیشرفت های انجام شده از طریق CBT و سایر روش های غیر دارویی اعمال شده و در مورد گزینه های دیگر با شما بحث کنند.
انواع داروهای موثر در اختلال اضطراب کودکان
مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI ها) سطح سروتونین شیمیایی مغز را افزایش می دهند. SSRI معمولاً برای كودكان مبتلا به افسردگی و اضطراب تجویز می شود زیرا آنها غیر اعتیاد آور هستند و عوارض جانبی نسبتاً کمی دارند. نمونه هایی از SSRI عبارتند از: پاروکستین (Paxil). اسیلالوپرام (لکساپرو)؛ سرترالین (Zoloft)؛ فلوکستین (پروزاک)؛ فلووکسامین (Luvox)؛ و سیتالوپرام (سلکسا).
عوارض جانبی SSRI معمولاً طی چند ماه اول درمان از بین می رود، اما این عوارض می تواند شامل کاهش وزن، ناراحتی دستگاه گوارش، خواب آلودگی و سردرد باشد. هر گونه عوارض جانبی باید به پزشك معالج گزارش شود و والدین استفاده کننده از SSRI هرگز نباید نظارت دقیق پزشكی را متوقف كنند.
بنزودیازپین ها در کودکان كمتر از SSRI ها استفاده می شوند اما می توانند برای درمان اضطراب حاد مورد استفاده قرار گیرند. اضطراب حاد شامل حملات هراسی و علائم اختلال استرس پس از سانحه است که توانایی کودک را در انجام فعالیت های روزمره مختل می کند. این نوع از داروها برای درمان کوتاه مدت استفاده می شود. بچه ها می توانند نسبا به این داروها سازگار شده و برای تجربه همان تأثیر نیاز به دوزهای بالاتر پیدا کنند. نمونه هایی از بنزودیازپین ها عبارتند از: آلپرازولام (Xanax)؛ کلوبازام (اونفی)؛ کلونازپام (کلونوپین)؛ کلورازپات (ترانکسن)؛ کلردیازپوکسید (Librium)؛ و دیازپام (Valium).
درمان اختلال اضطراب به زمان و ترکیب مناسب ابزارها نیاز دارد. والدین اغلب متوجه می شوند که روند بهبودی به خوبی طی می شود و در طول دوره درمان جریان می یابد. این انتظار می رود که کودکان و نوجوانان یاد بگیرند اضطراب خود را درک کنند، محرک های خود را شناسایی کنند و راهکارهای سازگارانه را پیدا کنند که برای آنها مفید باشد.
راهکارهایی که والدین می توانند از طریق ان به کودکان در یادگیری کنترل اضطراب کمک کنند:
شخصی و بیرونی کردن: از فرزندتان بخواهید که برای اضطراب خود اسم انتخاب کند. کودک شما می تواند از اضطرابش نیز عکس بگیرد. سپس، به کودک خود کمک کنید تا هنگام اضطراب، اضطراب خود را تشخیص دهد: مثلا ‘آیا بابو بنفش دندانه ای، به شما می گوید که هیچ کس نمی خواهد با شما بازی کند؟
نام گذاری و برخورد با استرس به فرزندتان در مدیریت اضطرابش کمک خواهد کرد.
پیش نمایش موقعیت های تحریک کننده اضطراب. تشکیل جلسات با مشاوران بصورت اردو یا گشت و گذار در مکان های جدیدی می تواند راهگشا باشد.
اعتماد به نفس : کودکان از نظر عاطفی حساس هستند . آنها اضطراب ناشی از والدین را ثبت می كنند. سعی کنید از طریق کلمات و زبان بدن به آنچه الگوسازی می کنید، توجه داشته باشید. در صورت لزوم روی علائم واکنش های بیش از حد کار کنید.
بیشتر بدانید: تولد گرفتن و اعتماد بنفس کودک
دنیای خود را روایت کنید: «کودکان دنیا را کدگذاری می کنند. به ویژه در دوران کودکی، مغز آنها همانند اسفنج است و همه چیز را به خود جذب می کند”ما می توانیم به روایتی که در حال ساختن آن هستند به آنها کمک کنیم:” آیا جهان مکانی امن یا مکانی خطرناکی است که من باید همیشه در آن همانند یک نگهبان باشم؟ ”
اجازه دادن به مضطرب بودن: اجتناب از موقعیت های پریشانی برای مهار اضطراب به صورت موقت، باعث می شود اضطراب باز در شرایط دیگر خود را نشان دهد. در آن شرایط توضیحات منطقی نیز کارایی ندارند. مرکز عاطفی موجود در مغز معروف به سیستم لیمبیک، برای آرام کردن به زمان و ابزارهایی نیاز دارد تا مرکز تفکر (شناختی) مغز به حالت طبیعی برگردد. در عوض، ابزار تحمل اضطراب را امتحان کنید: یک کودک ممکن است با پاشیده شدن آب سرد به صورتش، یا با سرعت زیاد از پله ها بالا و پایین رفتن انرژی اضطرابی خود را آزاد کرده، همچنین می تواند ماهیچه های خود را منقبض و شل کند یا با نگاه کردن به اطراف، حواسش را پرت کند( مثلا هر رنگی را در رنگین کمان پیدا کند) و اضطرابش کنترل شود.
قرار گرفتن در معرض تمرین: قرار گرفتن در معرض تدریجی تمرین به بازگرداندن یک مغز مضطرب به حالت طبیعی کمک می کند و به کودک نشان می دهد که می تواند در لحظه های اضطراب زنده بماند. شاید کودک شما از صحبت کردن در ملاء عام نگران است و سر و دستانش می لرزد. برای یک روز هفتگی سرگرم کننده یک رستوران دلپذیر و آرام انتخاب کنید. سپس به فرزند خود مسئولیت سفارش دادن غذاهایی را که دوست دارد به عهده بگیرد. در ابتدا، او ممکن است این دستور را برای شما نجوا کند و شما آن را به پیشخدمت منتقل کنید. اما بعدا ممکن است او فقط نوشیدنی یا دسر خود را سفارش دهد، و سرانجام با افزایش تحمل و اعتماد به نفس، غذای کامل را سفارش دهد.
گرفتن کمک برای درمان اختلال اضطراب
امروزه متخصصان سلامت روان نسبت به گذشته اختلال اضطراب در کودکان را بهتر می شناسند. مهم نیست که اختلال اضطراب فرزند شما چیست، باید بتوانید یک درمانگر حرفه ای را پیدا کنید که بتواند به شما کمک کند.
- با داشتن پشتیبان می توانید به فرزندتان در خانه کمک کنید.
- اگر فرزند شما ناراحت و مضطرب است، با او به آرامی صحبت کنید.
- فرزند خود را به دلیل کارهای اشتباه در مدرسه یا عدم پیشرفتش مجازات نکنید.
- او را به خوبی تشویق کنید، حتی موفقیت های کوچکش را ستایش کنید.
- برنامه ریزی برای انتقال موقعیت. اگر اضطراب فرزند شما به دلیل صبح به مدرسه رفتن است، زمان زیادی به او اختصاص دهید.
- ضمن احترام به حریم خصوصی فرزندتان، به معلمان و مربیان اطلاعاتی را که برای کمک به درک آنچه در فرزندتان اتفاق می افتد است را بدهید.
- مهمتر از همه، هنگامی که کودک شما می خواهد با شما درباره اضطرابش صحبت کند، گوش فرا دهید. کودکان مبتلا به اختلال اضطراب اغلب سعی می کنند ترس خود را پنهان کنند زیرا فکر می کنند شما نمی فهمید. بنابراین به کودک خود اطلاع دهید که آماده هستید هر زمان که او آماده صحبت کردن است گوش کنید.