پل های دندانی یا بریج چیست؟ پل های دندانی به طور ساده پلی برای دندان های شما هستند که فضای خالی ناشی از فقدان یک یا چندین دندان را می پوشانند. هر یک از دو دندان کناری فضای خالی(دندان های طبیعی شما) به عنوان پایه پل هست. یک دندان مصنوعی در وسط پل اتصال داده می شود تا فضای خالی جبران گردد.بریج ها هم مانند همه روندهای دندانپزشکی دیگر،جنبه های مثبت و منفی، مزایا و معایبی دارد. در ادامه این مقاله ار بخش دندانپزشکی دکتر سلام به توضیج کامل درباره پل های دندانی یا بریج پرداخته و با آن آشنا می شویم.
انواع پل های دندانی یا بریج
اصل اولیه بر این اساس است ولی پل های دندانی بر اساس تعداد دندان از دست رفته، محل قرارگیری فضای خالی و نوع بریج به کار برده شده می توانند متفاوت باشند. انواع کمی از پل های دندانی وجود دارد که دندانپزشک می تواند به کار برد،پس بهتر است که با اسامی و نحوه کار آنها آشنا شوید.
پل های دندانی معمولی یا سنتی
این نوع بریج ها شایع ترین نوع بریج دندانی به کاربرده شده می باشد. این پل دندانی شامل چندین دندان مصنوعی (یا پنتیک) است که توسط روکش دندانی ( که تکیه گاه هم نامیده می شوند) به همدیگر اتصال یافته اند و توسط دندان های دو طرف حمایت می شود. بریج های سنتی تا زمانی که دو دندان طبیعی در دو طرف فضالی خالی وجود دارد، قابلیت استفاده در همه قسمت های (حتی برای دندان های آسیاب از دست رفته) دندان را دارند.
تعداد دندان های بریج می تواند تا شش واحد متغیر باشد. دندانپزشک باید قبل از قرار دادن روکش، مینای دندان های طبیعی دو طرف را خارج کند و چون مینای دندان رشدی ندارد، تاج دندان همیشه در آن سطح خواهد ماند.
پل های دندانی مریلند
پل های دندانی دارای قالب فلزی یا چینی می باشد که دندان ها در قسمت قدامی آن قرار دارد و دارای یک یا دو زائده جهت اتصال به دندان های کناری می باشند.
مزایای فراوانی جهت استفاده از پل دندانی مریلند وجود دارد که عبارتند از :
– ثابت بودن.
– جایگزینی کم خطر برای دندان که به خاطر جنس رزینی و اتصال به دندان های شما، بسیار قوی است.
– طبیعی و واقعی به نظر می رسند که می توانند به طور دائم هم استفاده شوند.
با این حال به سختی می توان دندان های مصنوعی را به شکلی کامل جایگزین دندان های از دست رفته کرد. جهت رفع این مشکل، دندانپرشک اقدام به برداشتن قسمتی از دندان های اطراف شما می کند. پل های دندانی مریلند پرهزینه ترین نوع می باشد. با وجود پیشرفت های فراوان در چسب های دندانپزشکی در چند سال اخیر، شل شدن دندان ها به خاطر نیرو های جویدن، ترس از آسپیراسیون پروتز های دندانی را به دنبال داشته است.
این نوع از پل دندانی اگر چه در شرایط خاصی می توانند در دندان های خلفی هم کاربرد داشته باشند ولی معمولا فقط برای دندان های قدامی کارایی دارد.
پل های دندانی پایه ای
زمانی که تنها یک دندان طبیعی وجود دارد که می تواند به عنوان تکیه گاه عمل کند، این نوع پل دندانی به کار برده می شود. بسیار شبیه پل های دندانی سنتی هستند با این تفاوت اصلی که به جای دو دندان حمایت کننده در فضای خالی، فقط یک دندان وجود دارد. دارای جنبه های مثبت و منفی مشابهی با پل دندانی مثل خارج کردن مینای دندان می باشد ولی به خاطر وجود تنها یک دندان حمایت کننده در این نوع، فقدان مینای دندان می تواند سبب شکستن دندان یا تاج آن شود.
پل های دندانی با حمایت ایمپلنت
اگر شما چندین دندان کنار هم یا دور از هم را از دست داده باشید، می توان از این نوع پل دندانی استفاده کرد. اگر چه بهترین مکان کاربرد آن برای دندان های کناری از دست رفته است ولی برای مواردی که دندان های از دست رفته دور از هم هستند نیز گزینه مطلوبی است. همانطور که از نام این روش پیداست، این پل توسط ایمپلنت های دندانی حمایت می گردد.
به طور معمول برای هر دندان از دست رفته یک ایمپلنت دندانی به کار برده می شود که پل های دندانی هم به آنها متصل می شوند ولی اگر قادر به تامین هزینه نیستید، دندانپزشک می تواند کل جایگذاری را با استفاده از تاج های دو ایمپلنت انجام دهد چرا که روشی کم هزینه نسبت به روش قبلی می باشد. چهار نوع اصلی پل دندانی وجود دارد که هر کدام برای اهداف خاصی کاربرد دارند : سنتی، مریلند، حمایت شده با ایمپلنت، پایه ای.
بیشتر بخوانید: رعایت بیشتر بهداشت دهان و دندان
روش درمان با بریج دندان چگونه است؟
بعد از مراجعه به پزشک و دریافت مشاوره های لازم و اخذ تصمیم درباره بکارگیری بریج، زمان اولین جلسه مشخص می شود. طی اولین جلسه، دندانپزشک دندان های تکیه گاهی را با برداشتن مینای دندان های اطراف آماده می کند تا فضای لازم جهت قرارگیری پل دندانی ایجاد شود. دندانپزشک با کار روی دندان های شما از بهترین مواد در دسترس (چینی، سرامیک و یا فلز) جهت ساخت بریج، دندان های مصنوعی و تاج ها استفاده می کند. پل های دندانی چون باید در لابراتوار دندانپزشکی ساخته شود، امکان جایگذاری در همان جلسه اول را ندارد.
به همین خاطر دندانپزشک یک بریج موقت را جهت استفاده آماده می کند تا هم از دندان های اطراف محافظت کند و هم به صورت موقت دارای دندان باشید. در طی جلسه دوم، دندانپزشک بریج موقت را خارج و بریج جدید و دائم را جایگزین می کند که از جنس چینی، فلزی یا هر دو می باشد. سپس از لحاظ جایگیری مناسب کنترل می شوند. جهت کنترل مداوم جایگیری مناسب پل دندانی ممکن است چندین بار به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا ثبات و راحتی آن از طرف وی تایید شود.
مراحل جایگذاری پل دندانی:
- آماده کردن ناحیه
- خارج کردن پل دندانی موقت
- جایگذاری پل دندانی دائم
- جلسات مراجعه ای جهت پیگیری
هزینه بریج دندان چقدر است؟
انجام بریج چقدر هزینه دارد؟ چه مقدار از هزینه را بیمه پوشش می دهد؟ پاسخ به این سوال بستگی به چندین فاکتور دارد. هزینه تمام شده بسته به تجربه دندانپزشک، جنس روکش و تعداد واحدهای مورد نیاز دارد.
مشکلات شایع درمورد بریج دندان
پل دندانی عامل ایجاد درد می شود
به دندانپزشک خود مراجعه کنید. آنها می توانند علت ایجاد درد را پیدا کنند و به درمان آن بپردازند. به طور موقت می توانید از پماد های ضد درد برای کاهش ناراحتی تان استفاده کنید.
پل دندانی من شل شده است
وجود هر کدام از علایم زیر نشانگر شل شدن پل دندانی است :
- حرکت بریج به هنگام لمس آن
- حساسیت بیش از حد دندان ها یا لثه ها
- مشکلات مربوط به گاز گرفتن
- قرارگیری نامناسب پل دندانی
- وجود مزه ای بد در دهان (ناشی از باقی ماندن غذا در پل یا پوسیدگی دندان)
اگر دندان شما شل شده است، خیلی زود به مطب دندانپزشک خود مراجعه کنید. اما گاهی این شرایط خیلی فوری فراهم نمی شود و اگر شما دنبال راه حل موقت هستید، می توانید خودتان پل دندانی را تنـظیم کنید.
راه تنظیم پل دندانی شل در خانه:
- سیمان استخوانی دندان را از داروخانه تهیه کنید.
- داخل پل دندانی را تمیز کنید.
- دندان و پل دندانی را خشک کنید.
- مطابق دستورالعمل روی سیمان دندانپزشکی عمل کنید (این مرحله به دلیل متفاوت بودن سیمان ها مهم است).
- هر گونه سیمان اضافی را بعد از سخت شدن پاک کنید.
پل دندانی من خارج شده است.
اگر پل دندانی شما خارج شده است، ابتدا با دندانپزشک خود صحبت کنید ممکن است نیاز باشد به صورت حضوری مراجعه کنید ولی به طور موقت جهت برگرداندن پل دندانی به جای خودش مراحلی را باید طی کنید. هر گونه مواد باقی مانده را از اطراف دندان ها و تاج دندانی خارج کنید. روکش را جهت آزمایش روی دندان موردنظر قرار دهید. دندان های خود را به آرامی به هم فشار دهید تا از قرارگیری مناسب روکش اطمینان حاصل کنید. روکش را خارج کنید و به آن چسب بزنید. روکش را به جای قبلی خود، روی دندان برگردانید.
سپس دندان های خود را به آرامی روی هم فشار دهید تا از قرارگیری مناسب آن اطمینان حاصل کنید. هر گونه چسب اضافی را پاک کنید.
بیشتر بخوانید: پوسیدگی دندان؛ پیشگیری، علائم و درمان پوسیدگی دندان
فواید انجام بریج
پل دندان هم مانند تمامی درمان ها و روش های دیگر اثرات مثبتی بر روی بیمار و دندان های او می گذارد که بهتر است شما هم قبل از انجام پل دندان، با این فواید آشنا شوید و بدانید که چه چیز هایی در انتظار شما است.
در بند های زیر به طور کامل فواید پل دندان بیان شده است که می توانید با آن ها آشنا شوید:
ماندگاری بلندمدت پل دندان
برخی از روش هایی که بر روی دندان صورت می گیرد ماندگاری بالایی ندارد و مرتبا باید ترمیم شوند. پل دندان برخلاف تمامی این روش ها ماندگاری بسیار بالایی دارد و می تواند عملکرد مناسبی از خودش نشان دهد. پل دندان معمولا تا آخر عمر شخص پایدار است و نیازی به ترمیم مجدد ندارد. حتی بسیاری از بیماران هم بیان کرده اند که پل دندان شان بیش از ده سال عمر کرده است و بیشتر آن ها تا آخر عمر شان پل دندان داشته اند.
خرج و هزینه مناسب
زمانی که نام دندان پزشکی می آید بیشتر افراد ترس و دلهره درون شان ایجاد می شود و علت این ترس هم درد نیست، بلکه قیمت بالای دندان پزشکی است. زمانی که شما ایمپلنت دندان را مشاهده می کنید با قیمت های بالای آن آگاه می شوید و از هرگونه درمانی برای خود خوددداری می کنید. پل دندان چنین ویژگی را در خود دارا نیست. پل دندان از همان ابتدا قیمت مناسبی را دارا بود و به نسبت روش های دیگر هزینه های بسیار کمتری را شامل می شد. زمانی که بخواهید چند دندان خودتان را مجهز به پل دندان کنید، متوجه قیمت بسیار کمتر این روش خواهید شد.
درمان و نتیجه گیری سریع
بیشتری بازگشت و ملاقاتی های مجدد میان پزشک و بیمار، در دندان پزشکی ها رخ می دهد. شما هرکاری را که بخواهید بر روی دندان خود انجام دهید، نیاز دارید که بار ها پزشک خود را مجددا ملاقات کنید و ادامه درمان خود را انجام دهید. برای مثال خود ایمپلنت دندان ممکن است تا شش ماه در جریان باشد که رسما می تواند زندگی انسان را خسته کننده کند. پل دندان سرعت بالایی را در خود دارد.
به طور میانگین شما نهایتا دو بار نیاز دارید که پزشک خود را ملاقات کنید و بعد از آن کاملا آزاد خواهید بود و می توانید هرکاری را انجام دهید. پل دندان تنها به دو جلسه نیاز دارد و بعد از آن درمان به طور کامل شکل می گیرد.
رشد ظاهر شخص
ممکن است شما هم از اشخاصی باشید که فکر می کنند پل دندان تنها بر روی فاصله های دندان فعالیت دارد. البته چنین تفکری اشتباه نیست اما باید دانست که پل دندان کاربرد های دیگری هم دارد. شما زمانی که به وسیله پل دندان فاصله های میان دندان تان را کمتر می کنید، در کنار آن یک ظاهر طبیعی تر دریافت می کنید و می توانید در مکان های مختلف از لبخند طبیعی خودتان استفاده کنید که این خود کار بسیار بزرگی است. همچنین پل دندان اعتماد به نفس کافی را به شما می دهد که بتوانید همیشه از لبخند تان استفاده کنید.
جلوگیری از مشکلات احتمالی
پل دندان می تواند دندان را از بیماری های دیگر هم دور کند. اگر شما پل دندان را به خوبی بر روی خود انجام دهید دیگر نیازی نیست که نگران مشکلات بعدی که دیگران دچار آن می شوند باشید زیرا پل دندان می تواند مانند یک محافظ از دندان شما مراقبت کند. از دست دادن بافت استخوانی، بیماری های موجود در لثه، حرکت های ناخواسته دندان و دیگر بیماری های مرتبط با دندان را می توان با انجام پل دندان فراموش کرد و دیگر استرس آن ها را نداشت.
مراقبت های لازم از پل های دندانی
دندان های فرعی و دندان هایی که پل دندان بر روی آنها صورت نگرفته است، مهم ترین نقش را در نگهداری از پل دندان در دندان های شما ایجاد می کنند. برخی فکر می کنند که دیگر نباید بابت دیگر دندان ها نگران بود و آن ها نقشی نخواهند داشت که این باور به اشتباه رایج شده است. دندان های کناره و دندان هایی که در اطراف پل دندان شما وجود دارند باید همیشه سالم و تمیز باشند تا پل دندان شما هم دچار آسیب های احتمالی نشود.
زمانی که دندان های اطراف پل دندان شما کثیف باشد، می تواند به پل دندان شما هم عفونت و بیماری های محتلف را انتقال دهد که این خود فرایند دردناکی است. بهتر است که هرشب از مسواک و نخ دندان استاندارد برای دندان های خود استفاده کنید و کارهای سختی را با دندان های خود انجام ندهید. جلوگیری از عفونت لثه ها و پوسیدگی دندان ها، مهم ترین کاری است که باید در مراقبت از پل دندان انجام دهد. شما علاوه بر مسواک و نخ دندان، نیاز به جرم گیری مداوم از دندان خود هم دارید.
این کار را می توان در خانه هم انجام داد اما بهتر است که به صورت مشخص شده به دندان پزشک خود مراجعه کنید و یک جرم گیری تخصصی انجام دهید. همچنین می توانید دیگر مشکلات دندان های خود را هم بررسی کنید و اگر دچار مشکل عجیبی بودید، آن را برطرف کنید. از پزشک خود بخواهید که یک روش صحیح برای مسواک زدن هم به شما آموزش دهد تا دیگر مشکل خاصی در خانه نداشته باشید.
در کنار تمامی این ها، می توانید از یک رژیم مناسب برای خودتان استفاده کنید. هرچقدر که بیشتر سبزی و میوه های مختلف را مصرف کنید، دندان های تان در خطر کمتری خواهند بود و سالم تر می مانند. به همین دلیل مصرف روزانه میوه و سبزی پیشنهاد پزشک ها است و باید شما هم به این پیشنهاد توجه کنید.
افراد مناسب برای انجام پل های دندانی
معمولا کسانی که یکی از دندان های خود را هم از دست داده اند نیز می توانند از خدمات پل دندان استفاده کنند اما اگر شخصی بیش از سه دندان از دست داده است، حتما باید از پل دندان برای دندان های خود استفاده کند. در چنین افرادی پل دندان هم می تواند مانند محافظ عمل کند و هم شخص از بیماری های دیگر هم در امان می ماند. حال در همین میان افراد دیگری هم هستند که دندان های بیشتری مانند پنج دندان از دست داده اند.
چنین افرادی می توانند از پل دندان استفاده کنند اما پروتز های ثابت یا متحرک، درمان بهتری برای این افراد است و کمک بیشتری به آن ها می کند. همچنین باید بدانید که پل دندان به شدت با دندان های کناری خود در ارتباط است و به کمک آن ها نیاز دارد. به همین علت برای انجام پل دندان باید حتما دندان های کناری شما در سلامت کامل باشند و از هرگونه پوسیدگی به دور باشند. در غیر این صورت اول باید درمان کامل برای آن ها صورت بگیرد و سپس پل دندان بر روی دندان اصلی انجام شود.
اگر هم دچار هرگونه مشکلات لثه ای هستید، نمی توانید در همان ابتدا پل دندان را انجام دهید. دندان پزشک شما در ابتدا باید علت بیماری لثه ای شما را بررسی کند و بعد آن را درمان کند. زمانی که درمان لثه شما به خوبی انجام شد، می توانید پل دندان برای دندان خود استفاده کنید. این شرایط معمولا تنها شرایطی است که پل دندان در یک شخص باید صورت بگیرد و نیاز به کار دیگری نیست. پل دندان به سن و جنسیت ارتباطی ندارد و شما در هر سنی می توانید این کار را بر روی دندان خودتان انجام بدهید.
عوارض انجام بریج
پل دندان هم مانند تمامی بیماری های دیگر، یک سری عوارض در خود دارد که باید قبل از انجام با آن ها آشنا شوید. البته پل دندان پل دندان نسبت به دیگر درمان ها کمتر است و خطر زیادی را در بدن ایجاد نمی کند. در کنار این ها هیچکدام از این عوارض حتمی نیستند و ممکن است در بدن شما شکل نگیرد.
برخی از مهم ترین عوارض پل دندان در بند های زیر بیان شده است:
حساسیت در دهان
ممکن است همان ابتدای انجام پل دندان بر روی دندان تان، یک حساسیت در دهان خود احساس کنید. پل دندان معمولا حساسیت خود را در برابر سرما یا گرمای بسیار از خود نشان می دهد. همچنین زمانی که شما با انگشت، دندان خود را لمس می کنید این حساسیت فعال می شود و ممکن است درد در لثه یا نوعی خارش را ایجاد کند که کمی آزار دهنده است. البته چنین حساسیتی در عرض چند هفته از بین می رود و ماندگاری زیادی در دندان ندارد. تنها کافی است که از حالت های مطرح شده دوری کرد و دندان را در چنین آب و هوایی قرار نداد.
پوسیده شدن دندان
معمولا پوسیدگی در دندان هایی که بریج روی آنها انجام می شود رخ داده است و این فرایند بسیار بلند مدت است. پوسیدگی با بریج ارتباط دو طرفه دارد و همیشه در کنار هم هستند. زمانی که یک مواد غذایی به مدت زیادی لای دو دندان گیر می کند، یک حالت فرسایش از خود نشان می دهد که حاصل آن پوسیدگی دندان می شود و چنین چیزی در دندان هایی که بریج روی آن ها وجود دارد هم اتفاق می افتد. میان بریج و خود دندان یک چسب وجود دارد که عمر این چسب نهایتا ده الی پانزده سال است و بعد از آن شکسته می شود.
همین باعث می شود که مواد غذایی در آن دندان گیر کند و فرسایش دندان آغاز شود. همچنین خود پوسیدگی می تواند باکتری هایی ایجاد کند که با وارد شدن در خون بدن، عفونت خون را در شخص ایجاد می کنند.
احساس درد
بیشتر افرادی که پل دندان را بر روی دندان های خودشان انجام می دهند، در همان ابتدا یک احساس درد کمی در آنها مشاهده خواهد شد یا حتی ممکن است کبودی های کوچکی اطراف دندان آنها ایجاد شود. اگر چنین نشانه هایی در شما هم وجود داشت باید بدانید که کاملا طبیعی است و بعد از مدتی از بین می رود. حال اگر این درد بیش از یک هفته ادامه پیدا کرد، باید خودتان را به یک چشم پزشک نشان دهید زیرا می تواند نشان از نصب اشتباه پل دندان یا عفونت باشد که هر دوی آنها خطرناک هستند و باید درمان شوند.
شکستگی در سطح دندان ها
چنین اتفاقی بیشتر برای افرادی رخ می دهد که دارای دندان های ضعیف هستند. پل دندان در کنار تمامی فواید خود می تواند باعث شکسته شدن دندان ها شود. پل دندان برای افرادی که استرسی و نگران هستند به هیچ عنوان توصیه نمی شود زیرا استرس در کنار پل دندان اولین عاملی است که می تواند به شکسته شدن دندان های تان کمک کند.
زمانی که شما می خواهید پل دندان را بر روی دندان تان ایجاد کنید، دندان پزشک شما برای نصب پل در ابتدا سعی می کند که دندان را به حد کافی بتراشد که در چنین عملیاتی حمایت کننده های طبیعی هم تراشیده می شوند و ممکن است که از بین بروند. با از بین رفتن حمایت کننده های طبیعی، قدرت دندان ها در کارهای روزمره کمتر می شود و خطر شکستگی افزایش پیدا می کند.
همچنین حین تراشیدن، دندان هایی که اطراف آن دندان تراشیده شده هستند و از قدرت کمی برخوردارند، شکسته می شوند. البته پل دندان های بی کیفیت هم می تواند عاملی بر شکستگی در دندان ها باشد و جویدن را برای انسان بسیار سخت می کند. به هر حال باید همیشه مراقب بود که پل دندان به خوبی بر روی دندان نصب شود و بعد از آن از دندان ها به خوبی مراقبت کرد.
بیشتر بخوانید: 13 وضعیتی که به دندان هایتان آسیب می رساند!
سوالات متداول درمورد بریج دندان
پل های دندانی تا چه زمانی دوام می آورد ؟
بستگی به نوع پل های دندانی ، کیفیت روند انجام کار و نحوه واکنش و عادت بدن نسبت به آن دارد اما به طور کلی بین ۵ تا ۱۵ سال دوام می آورد.
آیا روند جایگذاری پل های دندانی دردناک است؟
در برخی شرایط کمی درد آور است. مطمئنا دندانپزشک حین انجام کار از بی حسی استفاده می کند ولی بعد از اتمام و در طول هفته های بعد، ممکن است در دندان ها و فک خود احساس درد داشته باشید. روند رایجی برای افرادی است که بعد از انجام کار خیالشان راحت است. دندان های هر فرد واکنشی متفاوت نشان می دهد.
چگونه می توان پل های دندانی را ترمیم کرد؟
جواب ساده است: مراجعه به دندانپزشک. فکر اینکه خودتان آن را تعمیر کنید، از سر بیرون کنید.
چه مدت زمانی برای انجام پل های دندانی نیاز است؟
فقط چند روز (قسمت ” روش درمان با بریج دندان چگونه است؟” را در قسمت های بالا بخوانید)
پل های دندانی چگونه ساخته می شود ؟
پل های دندانی در لابراتوار دندانپزشکی از چینی یا آکریلیک و اغلب با قالب فلزی ساخته می شود و گاهی اوقات هم در مطب دندانپزشک ساخته می شود.
چگونه باید پل دندانی خود را تمیز کنم؟
مشابه مراقبت های لازم برای دندان های طبیعی مثل مسواک زدن و استفاده از نخ دندان، باید از بریج خود نیز مراقبت کنید. اما چون این دندان ها مصنوعی هستند می توانید به تمیز کردن قسمت زیرین آنها با استفاده از مسواک یا دستگاه شستشوی دهانی بپردازید.
کلام آخر در باب پل های دندانی
اکنون شما اطلاعاتی مفید درباره چهار نوع اصلی پل های دندانی کسب کرده اید. جهت یادآوری انواع پل های دندانی عبارتند از سنتی، مریلند، حمایت شونده توسط ایمپلنت و پایه ای که هر کدام برای اهداف متفاوتی استفاده می شود و شما به همرا دندانپزشک، مناسب ترین مورد را انتخاب خواهی کرد.
خوشبختانه این متن آمادگی ذهنی لازم را جهت انجام روند مورد نظر ایجاد کرد. آشنایی کامل با مراحل و مدت زمان لازم جهت انجام پل های دندانی باید به آمادگی شما کمک کند. به طور خلاصه می توان گفت دندانپزشک ابتدا ناحیه مورد نظر را آماده می کند، پل دندانی موقت را خارج و نوع دائمی آن را جایگذاری می کند و برای مراجعات بعدی شما زمان تعیین می کند.
