کیست عفونی دهان؛ انواع، تشخیص و درمان کیست عفونی دهان

کیست عفونی دهان برآمدگی های کوچکی هستند که داخل و اطراف دهان شکل می گیرند. کیست عفونی دهان کیسه های بافتی حاوی مایع یا مواد دیگری هستند. که این مواد از برخی عناصر شفاف به نام سرم خون ساخته شده اند. معمولا مایعات موجود در این کیست ها استریل هستند. اما ممکن است که این کیست ها عفونی شوند و با چرک پر شوند. به کیست های چرکی آبسه می گویند. در ادامه این مقاله ار بخش دندانپزشکی دکتر سلام به توضیج کامل درباره کیست عفونی دهان پرداخته و با آن آشنا می شویم.

انواع کیست عفونی دهان

کیست عفونی دهان می تواند هر کدام از بافت های دهان از جمله این موارد را تحت تاثیر قرار دهد:

• لثه
• غشاء مخاطی لب ها، گونه ها و حفره دهانی
• ریشه دندان ها
• زبان
• استخوان آرواره
• گلو
• غدد بزاقی

کیست عفونی دهان و دندانی انواع مختلفی دارند. در این جا به ۴ مورد از رایج ترین کیست عفونی دهان اشاره خواهیم کرد:

کیست پری ‌آپیکال یا کیست رادیکولار

این نوع کیست دندان در انتهای دندان شکل می گیرد. علت تشکیل آن عفونت درمان نشده پالپ دندان و از بین رفتن عصب دندان ها است. در این شرایط مواد عفونی از درون دندان بیرون می آیند و به بافت های اطراف می رسند که سبب التهاب و ساخت کیست می شوند. گاهی کیست می تواند سبب تولید آبسه شود.

کیست دنتی ژروس

این کیست دندان در اطراف تاج دندان عقلی که کاملا بیرون نیامده شکل می گیرد. اگر این کیست خیلی نزدیک دومین دندان مولار شکل گرفته باشد سبب می شود که ریشه همان دندان مولار دوباره به جای خود برگردد. کیست دنتی ژروس بزرگ ممکن است که سبب کج شدن دندان های اطراف شود. در موارد خیلی نادر، کیست دندان های عقل با پیشرفت سرطان دهان در ارتباط بوده است.

کیست ادنتوژنیک

این کیست ها نوعی از کیست های دندان هستند که در استخوان های آرواره اتفاق می افتند. کیست ادنتوژنیک معمولا سبب علائم مشهودی نمی شود تا زمانی که کاملا بزرگ شود. در آن زمان به صورت تورم یا برآمدگی در آرواره به وجود می آید. اگر این نوع کیست درمان نشود، رشد می کند و سبب ضعیف شدن آرواره و آسیب به دندان های اطراف می شود.

به ندرت کیست می تواند عفونی شود و سبب تورم و درد در فرد شود. این عفونت می تواند به سایر قسمت های بدن پخش شود. درصد کمی از این کیست ها می توانند سرطانی باشند و به سایر قسمت های بدن منتشر شوند.

کیست موکوسل (کیست مخاطی)

این نوع کیست بافت های نرم همچون زبان، قسمت درونی گونه ها و لب ها در دهان را تحت تاثیر قرار می دهد. این کیست ها در جواب به سوزش و آسیب به بافت ها ایجاد می شوند. برخلاف سایر کیست های دهانی، این کیست ها معمولا به خودی خود برطرف می شوند. تنها استثنا در این زمینه کیست های اپولیس (لثه) و کیست های سقف دهان هستند که می توانند سبب درد زیادی شوند و باید با جراحی آن ها را برطرف کرد.

بیشتر بخوانید: پیشگیری از بیماری ها با رعایت بهداشت دهان

علائم کیست عفونی دهان

کیست عفونی دهان می توانند دردناک باشند و سبب ایجاد قرمزی و تورم شوند. اما معمولا کیست هایی که عفونی نیستند هیچ علائم قابل مشاهده ای درست نمی کنند. مگر این که خیلی بزرگ شوند و سبب برآمدگی های قابل مشاهده و قابل لمس شوند. کیست دهان می توانند سبب تاول و زخم شود.

دلایل کیست عفونی دهان

بسیاری از افراد بر این باورند که کیست عفونی دهان توسط مکیدن بافت های درون لب ها یا دهان ایجاد می شوند. کیست عفونی دهان می توانند به دلایل متفاوتی شکل بگیرند. اگر از مکیدن لب ها یا درون دهان بپرهیزید، می توانید از شکل گیری برخی از کیست های دهان تا حدی جلوگیری کنید. معمولا کیست عفونی دهان روی ریشه یک دندان کاملا خراب شکل می گیرند. برخی از کیست عفونی دهان به علت رشد نادرست دندان ها و موقعیت نادرست آن ها در دهان شکل می گیرد. برخی دیگر از کیست ها به علت رشد ناهنجار دندان ها اتفاق می افتند.

گاهی کیست دندان به علت سندرم های ژنتیکی (سندرم گورلین) اتفاق می افتد. اگر علت شکل گیری کیست دندان دلایل ژنتیکی باشد علائم دیگری نیز دخیل هستند. کیست ها معمولا در اطراف تاج و ریشه دندان های نهفته شکل می گیرند. دندان های عقلی که نهفته هستند دلایل اصلی شکل گیری کیست هستند. اگر مشکلات ریشه دندان درمان نشود یا به نادرستی درمان شود دندان هایی که تحت تاثیر کیست هستند به علت عفونت یا آسیب از بین می روند.

کیست عفونی دهان می تواند برای هر دندانی اتفاق بیفتند و معمولا یکبار اتفاق می افتند، اما برخی افراد به دلایلی بیش از بقیه در معرض آن ها قرار دارند. به علت شرایط دندان های برخی افراد و مشکلاتی که دارند احتمال شکل گیری کیست دندان در آن ها بیش از سایرین است. دندانپزشک درباره جزئیات دلیل شکل گیری کیست ها شما را راهنمایی خواهد کرد.

پیشگیری از وقوع کیست عفونی دهان

برای پیشگیری از وقوع کیست های دندان حتما باید بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کنید و مرتب برای معاینه نزد دندانپزشک مراجعه کنید. اگر مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید او متوجه مشکلاتی نظیر آسیب و بیماری های لثوی خواهد شد و درمان درست را شروع خواهد کرد. این را به خاطر بسپارید که کیست ها به ندرت در اطراف دندان های سالم شکل می گیرند.

آیا باید کیست عفونی دهان را برداشت؟

در بسیاری از موارد نیازی نیست که این کیست ها برداشته شوند. معمولا آن ها به خودی خود برطرف می شوند یا بدون آسیب رساندن در جایی که هستند باقی می مانند. اما وقتی کیست دهان عفونی شود، به این شرایط آبسه می گویند. آبسه به درمان درست برای پیشگیری از انتشار عفونت و سایر مشکلات جدی نیاز دارد. آبسه معمولا سبب درد و احساس اذیت شدن در دهان می شود‌.

درمان کیست عفونی دهان

قبل از انتخاب نوع درمان، دندانپزشک باید عوامل مخاطره آمیز مربوط به شکل گیری کیست را بررسی کند. این کار شامل تهیه تصاویر با اشعه ایکس است تا به اندازه و وسعت کیست پی ببرند (به خصوص اگر کیست سبب بروز مشکلاتی برای دندان های اطراف شده باشد). پزشک برای بررسی علائم عفونت کیست را معاینه می کند. گاهی به بیوپسی احتیاج است تا پزشک تایید کند که توده شکل گرفته کیست است و تومور نیست.

مایعات موجود در کیست به آزمایشگاه فرستاده می شوند تا به طور دقیق آن ها را بررسی کنند و وجود ناهنجاری های سلولی را تشخیص دهند. اگر در استخوان آرواره کیست بزرگ وجود داشته باشد، سی تی اسکن و MRI برای انتخاب نوع درمان مفید هستند. کیست های کوچک که سبب هیچ علائم خاصی نمی شوند به درمان فوری نیاز ندارند. اما از آن جایی که کیست ها با گذر زمان بزرگ تر می شوند، برداشتن زود هنگام کیست توصیه می شود تا از آسیب به دهان و دندان ها پیشگیری شود.

اگر کیست تبدیل به آبسه شده باشد، برای توقف عفونت آنتی بیوتیک تجویز می شود. بسته به اندازه و جایگاه کیست، موثرترین راه درمانی معمولا جراحی است. اگر کیست خشک شده باشد، احتمال پر شدن دوباره آن وجود دارد. در حقیقت بسیاری از کیست ها تمایل دارند که دوباره اتفاق بیفتند. پس هدف، برداشتن کل غشاء کیست و محتویات آن است. این کار به بافت اطراف اجازه بهبود می دهد و بعدها فضای کیست با بافت پر می شود. در موارد خیلی نادر بعد از برداشتن کیست بزرگ در استخوان آرواره به پیوند استخوان برای پر کردن فضای خالی نیاز است.

کیست عفونی دهان

کیست های دندان چه هستند و آیا می توان از آن ها پیشگیری کرد؟

کیست های دندان جدی هستند و اگر درمان نشوند می توانند سبب بروز اختلالات شدیدتر همراه با درد شدید شوند. اگر کیست خیلی پیشرفت کرده باشد می تواند سبب آسیب دائم به سلامت دندان ها شود و روی لبخندتان تاثیر بگذارد. معمولا کیست ها در طولانی مدت عفونی می شوند. چون این کیست ها طی ماه ها و حتی سال ها بدون هیچ علائم خاصی رشد می کنند و سپس بعد از مدت طولانی تبدیل به کیست های عفونی می شوند.

به هر حال، بدون توجه درست به عفونت، این کیست ها سبب بروز مشکلات جدی دهان و درمان هزینه بر می شوند. در ویتنام تعداد بیمارانی که به علت کیست های دهان و دندان به پزشک مراجعه می کنند رو به افزایش است. دلیل اصلی شکل گیری این کیست ها درمان نادرست ریشه دندان هاست.

کیست های دندان چه هستند؟

کیست های دندان کیسه هایی از بافت هستند که بعضی از آن ها با هوا و برخی دیگر با مایعات و مواد نرم پر شده اند. این کیست ها معمولا در بافت های نرم دهان مثل لثه، لب ها و اطراف دندان ها شکل می گیرند. این کیست ها معمولا به آرامی رشد می کنند و می توانند دلیل اصلی سوزش و درد در آرواره باشند. اگر کیست تبدیل به مشکلی جدی شود باید برای برداشتن قسمتی از آرواره جراحی انجام دهید.

کیست می تواند در بافت های مختلف در دهان، صورت و آرواره شکل بگیرد. در بیشتر موارد، هنگامی که آن ها تازه شروع به رشد کرده اند بدون عفونت هستند. خاصیت التهابی کیست سبب از بین رفتن پالپ دندان در دندان آسیب دیده می شود، وقتی پالپ از بین برود التهاب شروع می شود. با پیشرفت این پروسه، فشار زیادی در دندان ها احساس می شود که سبب از بین رفتن استخوان های آرواره و تضعیف آن ها می شود.

آبسه دندان با کیست عفونی دهان متفاوت است!

غیر طبیعی نیست که آبسه در اطراف یا درون کیست شکل بگیرد، به همین علت است که خیلی از افراد این دو اختلال را با هم اشتباه می گیرند. حقیقت این است که آبسه در عین شباهت با کیست، به دلایلی با آن متفاوت است. معمولا آبسه با درد همراه است و فرد سریع متوجه می شود که دچار آبسه شده است. این درد می تواند خفیف یا شدید باشد.

این درد همراه با التهاب، ورم، تب و خستگی مفرط است و ممکن است طعم ناخوشایندی در دهان خود احساس کنید. درد آبسه به طور ناگهانی آغاز می شود و با گذشت ساعت ها و روزها شدیدتر می شود. درد می تواند به گردن، آرواره و گوش ها منتقل شود و بدون درمان درست شدیدتر شود. آبسه نشان دهنده عفونت است و به جراحی ریشه دندان برای نجات دندان آسیب دیده نیاز است.

علائم کیست عفونی دهان

به طور کلی اگر کیست دهانی دارید که عفونی شده است، احتمال التهاب، ورم و درد هم وجود دارد. اگر کیست در غشاء مخاطی دهان قرار داشته باشد به صورت تاول و زخم خود را نشان می دهد. اگر کیستی دارید که عفونی نشده است، معمولا علائم خاصی مشاهده نمی کنید. در صورتی که کیست بزرگ شود و سبب ایجاد برآمدگی شود، قابل حس کردن است و با اسکن های تشخیصی و اشعه ایکس امکان تشخیص دقیق وجود دارد.

بیشتر بخوانید: عفونت و خون ریزی لثه

انواع کیست عفونی دهان

کیست مخاطی

کیست مخاطی که به آن موکوسل هم می گویند نوعی ورم پر از مایعات است که بر روی لب ها و در دهان اتفاق می افتد. هنگامی که غدد بزاقی توسط مخاط مسدود می شوند این نوع کیست رشد می کند. بیشتر کیست ها روی لب پایین شکل می گیرند اما هر جای دهان امکان شکل گیری آن ها وجود دارد. این کیست ها موقت و بدون درد هستند. اما اگر آن ها را درمان نکنید تبدیل به اختلالی دائم خواهند شد.

چه چیزی سبب شکل گیری کیست های مخاطی می شود؟

کیست های مخاطی به علت آسیب به حفره دهانی اتفاق می افتند، آسیب هایی از جمله:

• گاز گرفتن لب ها (رایج ترین)
• گاز گرفتن گونه ها
• پیرسینگ
• آسیب تصادفی به غدد بزاقی
• آسیب به علت دندان های مجاور

بهداشت ضعیف دهان و دندان و عادت گاز گرفتن لب و گونه ها به علت استرس می تواند احتمال بروز کیست مخاطی در فرد را بالا ببرد. بعضی افراد به علت واکنش مخالف به دهانشویه تارتار کنترل دچار این کیست ها می شوند. کیست های مخاطی بیشتر بین افراد ۱۰ تا ۲۵ سال رایج هستند. اما می توانند در تمام سنین اتفاق بیفتند. به علاوه این کیست ها هم زنان و هم مردان را تحت تاثیر قرار می دهند.

عوارض جانبی رایج

• برگشتن کیست
• آسیب به بافت مجاور هنگام برداشتن کیست

علائم کیست های مخاطی چه هستند؟

علائم این کیست ها با توجه به این که این کیست ها تا چه حد عمیقند و دفعاتی که اتفاق افتاده اند متفاوت است. بیشتر کیست ها دردناک نیستند اما می توانند باعث اذیت شدن فرد شوند. کیست ها می توانند در طول زمان دردناک شوند.

علائم کیست های سطحی شامل این مواردند:

• ورم
• رنگ مایل به آبی
• نرم بودن
• زخم کمتر از یک سانتی متر

علائم کیست های عمقی شامل این مواردند:

• شکل گرد مانند
• رنگ مایل به سفید
• حساس شدن

چه هنگامی باید به پزشک مراجعه کرد

در صورت مشاهده هر گونه کیست در دهان، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک از روش های مختلفی برای تشخیص استفاده می کند و ممکن است که به اختلالات جدی تر پی ببرد. اگر کیست نسبت به قبل، بزرگ و دردناک شد نیز به پزشک مراجعه کنید. اگر چه قطر کیست های مخاطی کمتر از یک سانتی متر است، اما در موارد نادر کیست ها می توانند به بزرگی ۳.۵ سانتی متر شوند. کیست های کوچک تر تا زمانی که به دندانپزشک مراجعه نکنید قابل مشاهده نیستند.

این موضوع برای کیست های مخاطی که درون دهان شکل می گیرند، هم صدق می کند. گاهی دندانپزشک بیمار را برای تشخیص دقیق تر و انجام بیوپسی نزد متخصص می فرستد تا از او آزمایش بگیرد. در بیشتر موارد، پزشک اجازه می دهد که کیست مخاطی به خودی خود بهبود یابد. اگر بعد از دو ماه کیست همچنان سر جای خود بود به پزشک مراجعه کنید.

کیست های مخاطی چگونه تشخیص داده می شوند؟

پزشکان برای تشخیص کیست های مخاطی به علائم بالینی اکتفا می کنند. پزشک همچنین سوالاتی از فرد می پرسد مثلا در خصوص این که آیا فرد عادت گاز گرفتن لب و اختلالات مربوط به آن را داشته یا نه. جواب فرد به پزشک در تشخیص دقیق کمک می کند. در برخی شرایط خاص، بیوپسی از کیست برای تشخیص نیاز است. در طی این پروسه، پزشک نمونه کوچکی از بافت را بر می دارد. بافت با میکروسکوپ معاینه می شود. با نگاه به سلول ها پزشکان می توانند تشخیص دهند که آیا کیست سرطانی است یا نه.

پزشکان در شرایط زیر بیوپسی را پیشنهاد می دهند:

• هنگامی که کیست مخاطی بزرگ تر از ۲ سانتی متر است.
• ظاهر کیست نشان دهنده آدنوما (سرطان) یا لیپوما است.
• هیچ تاریخچه ای از آسیب وجود ندارد.

کیست های مخاطی چگونه درمان می شوند؟

درمان به شدت کیست مخاطی بستگی دارد. گاهی کیست ها به درمان نیاز ندارند و با گذر زمان به خودی خود بهبود میابند. معمولا کیست های سطحی به خودی خود درمان می شوند. برای پیشگیری از عفونت و آسیب به بافت ها، سعی کنید در خانه کیست را برندارید یا باز نکنید. کیست های مکرر و آن هایی که باز می گردند به درمان بیشتری نیاز دارند.

درمان کیست های مخاطی که خیلی شدید نباشند شامل این مواردند:

لیزر تراپی

در این روش درمانی از باریکه کوچک نور برای برداشتن کیست استفاده می کنند.

سرمادرمانی یا کرایوتراپی

در این روش با فریز کردن بافت، کیست را بر می دارد.

تزریق درونی کورتیکواستروئید

در این روش درمانی یک استروئید را به کیست تزریق می کنند تا التهاب را کاهش دهند و پروسه درمان را تسریع بخشند. برای پیشگیری از وقوع دوباره کیست یا درمان کیست های شدید پزشک جراحی را برای برداشتن کیست و حتی غدد بزاقی توصیه می کند. معمولا بعد از درمان، کیست های مخاطی از چند هفته تا چند سال به طور کامل بهبود میابند. این به شدت و نوع کیست بستگی دارد.

حتی بعد از بهبود، تنها راهی که می توان اطمینان حاصل کرد که کیست باز نمی گردد برداشتن آن با روش جراحی است. از عادت هایی مثل گاز گرفتن لب و گونه ها بپرهیزید تا از شکل گیری کیست در آینده پیشگیری کنید.

آیا کیست ها به هیچ گونه درمان خانگی نیاز دارند؟

معمولا ریکاوری پس از درمان کیست مخاطی به زمان نیاز دارد. باید مرتب کیست را چک کنید تا مطمئن شوید که عفونی و بزرگ تر نشده است. شستشو با آب نمک به تسریع پروسه بهبود کمک می کند. اگر عادت دارید که دائما لب های خود را گاز بگیرید، باید سعی کنید که این عادت را از بین ببرید. این عادت به علت استرس، اضطراب و خستگی اتفاق می افتد.

وقتی محرک این عادت را تشخیص دادید، می توانید راه هایی برای توقف آن امتحان کنید. جویدن آدامس بدون شکر بهترین راه برای کنترل تمایل به گاز گرفتن لب است و این روش بدون ضرر است. با این که درمان های خانگی در درمان کیست های مخاطی سودمند هستند باید از خوددرمانی بپرهیزید. پزشک می تواند تشخیص دهد که برآمدگی های دهان به علت مشکلات جدی تری مثل سرطان هستند یا نه.

بهبود کیست های مخاطی چگونه است؟

بعد از تشخیص درست کیست، کیست مخاطی می تواند با درمان مناسب بهبود پیدا کند. این کیست ها خوش خیم (غیر سرطانی) هستند و هیچ تاثیر طولانی مدتی روی سلامتی فرد ندارند. رایج ترین عوارض جانبی کیست های مخاطی درد و احساس اذیت شدن است. اگر به وجود کیست مخاطی شک دارید، سریع برای تشخیص درست به پزشک مراجعه کنید.

بیشتر بخوانید: تشخیص سلامت بدن به وسیله دهان

کیست ادنتوژنیک

کیست ادنتوژنیک نوعی زخم است که به رشد دندان ها ارتباط دارد و در فک اتفاق می افتد. به طور کلی، کیست ها کیسه های غیر طبیعی در راستای بافت های مخاطی هستند که با بافت همبند الیافی احاطه شده اند. کیست های ادنتوژنیک معمولا بی خطرند. دندانپزشکان این کیست ها را با توجه به ساختار سلولی‌، اندازه و موقعیت دسته بندی می کنند.

چه چیزی سبب کیست ادنتوژنیک می شود؟

کیست های ادنتوژنیک به علت التهاب یا در طی رشد دندان ها شکل می گیرند. منبع التهاب می تواند عفونت شدید لثه باشد که بعد از خراب شدن دندان ها اتفاق می افتد. شکل گیری کیست هایی که با رشد دندان ها در ارتباط هستند معمولا دلیل خاصی ندارد و روی توانایی رشد و بیرون آمدن دندان از لثه تاثیر می گذارند. اگر متخصص به طور کامل بافت کیست را در طول درمان برندارد، بعضی از انواع کیست ادنتوژنیک می توانند دوباره اتفاق بیفتند.

انواع کیست ادنتوژنیک

بسیاری از انواع کیست های ادنتوژنیک بدون هیچ علامت خاصی اتفاق می افتند و تا زمانی که از نظر اندازه خیلی بزرگ نشوند قابل تشخیص نیستند. کیست ها می توانند در قسمت های مختلف فک اتفاق بیفتند و بیشتر آن ها خوش خیم و غیر سرطانی هستند.

هنگام تشخیص کیست های ادنتوژنیک، متخصصان انواع زیر را در نظر می گیرند:

کیست های دنتی ژروس

این کیست ها رایج ترین انواع کیست های مربوط به رشد هستند که در اطراف تاج دندان های در حال رشد شکل می گیرند.

کیست ادنتوژنیک غده ای

این کیست ها جزو نادرترین کیست های مربوط به رشد هستند که در قسمت جلویی آرواره پایین اتفاق می افتند.

کیست های لثه

این کیست ها در لثه یا بافت های نرم دهان اتفاق می افتند. این نوع کیست بیشتر در بین اطفال رایج است اما می تواند روی بزرگسالان هم تاثیر بگذارد.

کیست پریودنتال طرفی

این نوع کیست ها هم مربوط به رشد دندان ها هستند که در اطراف ریشه دندان ها اتفاق می افتند.

ادنتوژنیک کراتوکیست

این کیست ها مربوط به رشد دندان ها هستند و در قسمت های عقب آرواره پایین اتفاق می افتند.

کیست پارادنتال

این کیست در اطراف دندانی که تنها قسمتی از آن بیرون آمده (به خصوص در اطراف دندان مولار یا دندان عقل سوم) شکل می گیرد و سبب التهاب قسمت های اطراف می شود.

کیست رادیکولار

این کیست ها در اطراف ریشه دندان ها شکل می گیرند.

کیست های باقیمانده

کیست هایی هستند که حتی بعد از کشیدن دندان در فک باقی می مانند.

تشخیص و درمان

کیست های ادنتوژنیک با کمک آزمایش اشعه ایکس قابل تشخیص هستند. دندانپزشک با کمک توموگرافی محاسبه شده پرتو مخروطی و بیوپسی، کیست را بررسی می کند. این ابزار تشخیصی به دندانپزشک کمک می کنند که نوع کیست را شناسایی کند و برای درمان درست برنامه ریزی کند.

درمان با توجه به نوع کیست فرق می کند. گاهی کیست های باقیمانده از طریق پروسه عصب کشی‌، درمان می شوند. در برخی شرایط دندانپزشک خشک کردن کیست یا برداشتن کامل آن را پیشنهاد می دهد. کیست دهان لزوما به معنای این نیست که فرد سرطان یا سایر اختلالات را دارد و دندانپزشک از برخی ابزار برای درمان موثر آن استفاده می کند. شاید نتوانید از وقوع کیست پیشگیری کنید اما رعایت بهداشت دهان و دندان و تصویر برداری مکرر به پزشک این اطمینان خاطر را می دهد که مشکلات زود تشخیص داده و درمان می شوند.

کیست رادیکولار

کیست های پری ‌آپیکال یا کیست رادیکولار رایج ترین نوع کیست های التهابی هستند که روی استخوان آرواره تاثیر می گذارند. کیست های رادیکولار مسئول حدود ۷۰% از تمام کیست های استخوان آرواره هستند. این کیست ها به علت: تکثیر بقایای سلول های مخاطی در طول التهاب دندان ها، پالپ عفونی دارای بافت مرده و التهاب لثه اتفاق می افتند. این کیست ها معمولا با هیچ علائمی همراه نیستند مگر این که عفونت کنند. این کیست ها به عنوان ضایعات استئولیتیک خود را نشان می دهند و با تصاویر رادیویی قابل تشخیص هستند.

کیست های رادیکولار معمولا در تصویر برداری ها شکلی گرد و گلابی مانند دارند. این زخم ها معمولا از نظر اندازه کمتر از ۱ سانتی متر هستند و در قسمت پری آپیکال دندان ها قرار گرفته اند. زخم های حاصل از این کیست ها معمولا بیشتر در افراد میانسال و افراد پیرتر دیده می شود. قسمت هایی از استخوان آرواره که بیشتر تحت تاثیر این کیست ها قرار می گیرند شامل دندان آسیاب کوچک آرواره زیرین و دندان های جلویی در آرواره زیرین هستند.

علت شناسی کیست های رادیکولار

کیست های رادیکولار با به مشکل خوردن قسمت های پری آپیکال استخوان لثوی توسط مکانیسم های التهابی ایمنی شکل می گیرند. این مکانیسم ها شامل فعالیت های سلولی هستند که در ساخت استخوانی موثرند. از جمله این مکانیسم ها می توان به استئوبلاست، استئوسیت و استئوکلاست اشاره کرد. شکل گیری کیست های رادیکولار با سیتوکین التهابی و فاکتورهای رشد تقویت می شود.

کیست های رادیکولار ساختار اپیتلیوم سنگفرشی طبقه ای و اپیتلیوم بدون کراتینیزاسیون دارند. این ساختارهای بی قاعده، ضخیم هستند و در طی عفونت سلول های التهابی آزاد می کنند. در مقابل، زمانی که عفونت وجود ندارد این کیست ها اپیتلیوم منظم و باریکی دارند و آزادسازی سلول های التهابی در آن ها پایین است. امکان دارد که در حفره سلولی کیست های رادیکولار، کریستال های کلسترول پیدا شود. در دسته بندی اول کیست ها با ساختار اپیتلیوم پوشانده شده اند. در حالی که در دسته بندی آخر حفره سلولی کیست ها به درون کانال ریشه باز می شود.

کنترل کیست های رادیکولار

آزمایش های هیستولوژیکی برای تایید تشخیص کیست های رادیکولار ضروری هستند. به طور کلی استفاده از سی تی اسکن و تست های رادیوگرافی روش مناسبی برای اطمینان از تغییرات پاتولوژیک در سطح بافت ها و اندام ها است. سی تی اسکن در تشخیص و تمایز بین کیست و گرانولوم پری آپیکال به کار می رود. بدون استفاده از روش های هیستولوژیکی تایید تشخیص امکان پذیر نیست.

بعد از تشخیص درست، کیست های رادیکولار می توانند با استفاده از روش های جراحی و غیر از جراحی درمان شوند. جراحی معمولا رایج ترین روش در برخورد با انواع کیست از نوع شدید است. کیست هایی که خیلی بزرگ هستند و در مجاورت ساختارهای کرانیوفاسیال قرار دارند معمولا با درمان ریشه دندان برطرف می شوند. بسیاری از افراد در طول مدت کوتاهی بعد از درمان بهبود کامل میابند. در موارد نادر که افراد به درمان (جراحی و غیر از جراحی) پاسخ نمی دهند، عفونت در ریشه دندان ها باقی می ماند.