اگر دندانپزشک به شما بگوید که قبل از انجام ایمپلنت دندان به جراحی سینوس لیفت نیاز دارید ممکن است که در ابتدا کمی بترسید اما نیازی نیست که نگران باشید. این جراحی نوعی روش جراحی ساده است که با کمک آن حتی بعد از دست دادن استخوان هم می توانید ایمپلنت داشته باشید. آیا تا به حال در خصوص این که جراحی سینوس چیست، هزینه آن چقدر است و بعد از آن باید چه انتظاراتی داشته باشید مطالعه کرده اید؟ در این مقاله از بخش دندانپزشکی دکتر سلام به طور کامل به این موضوع می پردازیم.
سینوس لیفت چیست؟
سینوس لیفت یک عمل جراحی است که طی آن به فک فوقانی بیمار در ناحیه دندان های مولار و پلی مولار استخوان پیوند داده می شود. غشاء سینوس ماگزیلاری به سمت بالا لیفت می شود تا فضای کافی برای استخوان اضافی ایجاد شود. سیستم سینوس قسمت های متعددی دارد اما این سینوس های ماگزیلاری هستند که به دندان ها نزدیک ترند.
ممکن است هنگامی که دچار احتقان و سرماخوردگی شدید شده اید دندان درد بگیرید، علت این موضوع این است که فشار روی سینوس ها به ریشه دندان های فک فوقانی منتقل شود. نام دیگر این روش تقویت کف سینوس فک بالا است. اسم های دیگر این روش که ممکن است به گوشتان خورده باشند، تقویت سینوس و پیوند سینوس هستند. دندانپزشکی که در این زمینه تخصص دارد، پریودنتیست و جراح دهان این جراحی را انجام می دهند.
چرا ممکن است که به سینوس لیفت نیاز داشته باشید؟
وقتی فرد استخوان کافی در فک فوقانی ندارد تا از ایمپلنت دندان پشتیبانی کند، تقویت سینوس انجام می شود. ایمپلنت دندان طی فرایندی به نام استئواینتگریشن به استخوان فک فوقانی متصل می شود اما باید به مقدار کافی استخوان وجود داشته باشد. در صورت داشتن شرایط زیر قبل از انجام ایمپلنت به جراحی سینوس لیفت نیاز خواهید داشت:
- اگر استخوان فک تان قبلا آسیب دیده باشد، برای مثال به دلیل ضربه یا کشیدن دندان
- اگر یک کیست یا تومور از جای مورد نظر خارج شده باشد.
- اگر به علت پریودنتیت دچار از دست دادن استخوان ها شده اید.
- اگر استخوان به خاطر از دست دادن دندان های عقب از دست رفته باشد.
- اگر استخوان ضعیف فک یا حفره سینوس داشته باشید.
البته تمام کسانی که ایمپلنت دندان مولار و پری مولار انجام می دهند هم به این جراحی نیاز ندارد. اما معمولا انجام آن رایج است.
بیشتر بدانید: ایمپلنت دندان چیست؟ کاربرد، نحوه انجام و مراقبت های لازم
دلایل سینوس لیفت
دلایل متعددی سبب پایین آمدن سینوس می شوند:
از دست دادن طولانی مدت دندان ها و عدم درمان
وقتی یکی از دندان های دائمی خود را از دست بدهید (به علت پوسیدگی دندان، بیماری پریودنتیت، ضربه یا هر دلیل دیگری) پروسه های لثوی شروع به تغییر شکل می کنند. معمولا قسمتی که دندان ندارد (ادنتولیسم) در گذر زمان درازا و عرض خود را از دست می دهد. علاوه بر این، سطح سینوس ماگزیلاری نیز کم کم پایین تر می آید.
در مراحل پیچیده بیماری پریودنتیت، میزان از دست دادن استخوان معمولا بیشتر است
این امر سبب از دست دادن حجم زیادی از استخوان هایی می شود که برای ایمپلنت به آن ها نیاز است.
التهاب سینوس ماگزیلاری
گاهی التهاب سینوس ماگزیلاری (سینوزیت) سبب تحلیل رفتن استخوان ها و پایین آمدن سطح سینوس می شود.
نقص های مادرزادی
بسیاری از افراد به علت اختلالات ژنتیکی از زمان تولد سینوس ماگزیلاری بزرگ تر دارند.
بیشتر بدانید: بیماری مادرزادی مهم در نوزادان پسر
دلایل دیگر
سایر دلایل شامل تحلیل رفتن استخوان با سرعت بالا، از دست دادن دندان ها به علت های ژنتیکی و نقص های مادرزادی، ضربه و سایر موارد هستند.
مزایای سینوس لیفت چه هستند؟
نشان داده شده که سینوس لیفت سبب افزایش شانس فرد برای داشتن ایمپلنت موفقیت آمیزی که تا سال ها دوام داشته باشد، می شود. بعضی از افراد در طی انجام سینوس لیفت کمی اذیت می شوند.
آیا در طول انجام جراحی سینوس لیفت خواب خواهم بود؟
هنگامی که می خواهید جراحی سینوس لیفت داشته باشید گزینه هایی برای بیهوشی پیش رو هستند:
- بیحسی موضعی
- بیهوشی عمومی (خواب)
- داروهای آرام بخش درون عضلانی
- آرام بخش نیتروس اکساید (گاز خنده)
سینوس لیفت شامل چه چیزی می شود؟
آماده شدن
برای آماده شدن، دندانپزشک با شما مشورت می کند. علاوه بر این برای ارزیابی وضعیت فعلی فک و بررسی این که آیا گزینه مناسبی برای سینوس لیفت هستید یا نه، از شما آزمایش اشعه ایکس یا سی تی اسکن می گیرد. استخوان پیوندی می تواند از قسمت های مختلفی برداشته شود، از جمله:
- بدن خود بیمار (از قسمت های دیگر دهان وی یا از سایر استخوان ها، معمولا از ران و پاها)
- فرد دیگر (خیلی از افراد هنگامی که از دنیا می روند بافت استخوانی خود را اهدا می کنند)
- استخوان گاو
- موادی همچون هیدروکسی آپاتیت
تمام این مواد ذکر شده بی خطر هستند و قبل از استفاده از آن ها اطمینان حاصل می شود که احتمال هیچ گونه بیماری ای نداشته باشند.
فرایند جراحی سینوس لیفت
راه های زیادی برای انجام جراحی سینوس لیفت هستند. آن ها از ایجاد برش در لثه برای دسترسی به استخوان زیرین استفاده می کنند. گاهی پزشک یک برش کوچک در استخوان ایجاد می کند تا حفره سینوس در معرض دید قرار بگیرد. غشاء حفره لیفت می شود و قسمت باقیمانده با مواد پیوند استخوان پر می شود. سپس بافت لثه را بخیه می زنند.
تکنیک هایی که پزشک استفاده می کند با توجه به شرایط شخص می توانند متفاوت باشند. در صورت داشتن هر گونه نگرانی از پزشک سوال بپرسید. تنها خطر این جراحی پارگی غشاء است. در موارد نادری که این اتفاق بیفتد، می توان با بخیه آن را ترمیم کرد. در برخی شرایط وقتی پارگی غشاء اتفاق افتاده باشد جراحی را ادامه می دهند و در برخی شرایط دیگر، قبل از لیفت باید به غشاء زمان کافی برای بهبود داد.
ریکاوری
بلافاصله بعد از جراحی ممکن است که دچار ورم در قسمتی که جراحی روی آن انجام شده و خونریزی از دهان و بینی شوید. ممکن است که چند روز بعد از جراحی کمی احساس درد داشته باشید اما بیشتر بیماران خیلی اذیت نمی شوند. اگر خونریزی برای بیش از دو روز ادامه داشت یا درد و ورم بدتر شد، فورا با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
احتمال عفونت سینوس ها وجود دارد اما دندانپزشک به شما دارو می دهد که مانع از این اتفاق شود. مواظب باشید که به آرامی عطسه کنید چون در غیر این صورت مواد پیوند استخوان حرکت می کنند یا بخیه هایتان باز می شوند. اگر آلرژی داشته باشید جراحی به زمانی از سال موکول می شود که این موضوع اتفاق نیفتد.
بعد از ۷ تا ۱۰ روز نزد دندانپزشک برگردید تا او پروسه بهبود شما را بررسی کند و بخیه ها را (در صورتی که از نوع جذب شدنی نباشد) بردارد. علاوه بر این در طی پروسه بهبود باید چندین مراجعه دیگر به پزشک هم داشته باشید تا وی مطمئن شود که همه چیز خوب پیش می رود.
قرار دادن ایمپلنت
بسیاری از بیماران باید ۴_۹ ماه برای دریافت ایمپلنت صبر کنند. این مدت به استخوان این امکان را می دهد تا در موقعیت جدیدی که هست جوش بخورد. زمان منتظر ماندن دقیق به نوع مواد استفاده شده بستگی دارد.
گاهی اوقات این امکان وجود دارد که به عنوان قسمتی از جراحی سینوس، ایمپلنت را در جای خود قرار دهند که در این صورت به زمانی برای منتظر ماندن نیاز نیست. خیلی ها ترجیح می دهند که زودتر ایمپلنت را دریافت کنند اما دندانپزشک درباره این که این روش مناسب شما هست یا نه با شما صحبت خواهد کرد.
هزینه جراحی سینوس لیفت چقدر است؟
هزینه آن با توجه به پیچیدگی کار و این که به چه میزان مواد پیوند بافت نیاز است متفاوت است. اگر باید ایمپلنت انجام دهید از دندانپزشک درباره این که به پروسه های دیگری مثل پیوند استخوان و سینوس لیفت نیاز است یا نه سوال بپرسید، چون در این صورت باید هزینه بیشتری پرداخت کنید.
آیا من گزینه مناسبی برای انجام سینوس لیفت هستم؟
سینوس لیفت در صورت داشتن این شرایط ضروری خواهد بود:
- بیش از یک دندان در قسمت عقب فک از دست داده اید.
- در قسمت عقب فک، به میزان زیادی استخوان از دست داده اید.
- دندان هایتان را به علت اختلالات مادرزادی و پس از تولد از دست داده اید.
- اکثر دندان های ماگزیلاری را از دست داده اید و برای انجام ایمپلنت دندان به پشتیبانی نیاز دارید.
بعد از جراحی سینوس لیفت
بعد از جراحی امکان وجود ورم در قسمت مربوطه نیاز دارد. علاوه بر این احتمال خونریزی از دهان و بینی نیز وجود دارد. بینی خود را به آرامی تمیز کنید و به آرامی عطسه کنید. گاهی دندانپزشک برای مرطوب نگه داشتن درون بینی، اسپری نمک تجویز می کند. به علاوه برای پیشگیری از احتقان و التهاب هم دارو تجویز می شود.
دندانپزشک داروی مسکن، آنتی بیوتیک و دهانشویه ضد میکروبی برای پیشگیری از عفونت تجویز می کند. بعضی از افراد بعد از انجام جراحی سینوس لیفت ، تنها درد خیلی جزئی احساس می کنند. باید مرتب به پزشک مراجعه کنید تا او مطمئن شود که وضعیت خوب است. بعد از جراحی سینوس لیفت باید چند ماه صبر کنید تا مواد استخوان سفت شوند و با فک ترکیب شوند.
بعضی از متخصصان از پروتئین هایی مثل فاکتور رشد برای سخت شدن استخوان ها استفاده می کنند. پلاسمای غنی از پلاکت که شامل فاکتور رشد است قبل از جراحی از خون بیمار گرفته می شود و با پیوندی که روی سینوس قرار می گیرد مخلوط می شود. پروتئین مورفوژنتیک استخوان نوعی پروتئین است که اکنون در دسترس است و روی استخوان سازی بدون پیوند تمرکز می کند. سازمان غذا و دارو ایالات متحده آمریکا استفاده از این ماده را در طول جراحی سینوس لیفت تایید کرده است.
خطرات سینوس لیفت
خطر اصلی جراحی سینوس لیفت پارگی غشاء سینوس است. اگر غشاء در طی عمل جراحی پاره شود، جراح یا پارگی را بخیه می زند یا اگر ترمیم موفقیت آمیز نبود، این جراحی را متوقف می کند و به پارگی امکان بهبود می دهد. بعد از بهبود پارگی، دندانپزشک جراحی را دوباره ادامه می دهد. این کار گاهی چندین ماه زمان می برد.
بیشتر بدانید: روش های درمانی مختلف برای بیماری های لثه
غشاء بهبود یافته ضخیم تر و محکم تر خواهد بود، که احتمال موفقیت جراحی سینوس را بالا می برد. اما یک سری عوامل دیگر هم روی موفقیت این جراحی تاثیر می گذارند. عفونت خطری است که هر جراحی ای آن را دارد. اما به ندرت بعد از جراحی سینوس لیفت عفونت اتفاق می افتد. در برخی موقعیت ها، استخوان موجود با مواد پیوند ترکیب نمی شود.
اگر این اتفاق بیفتد، هر گونه ایمپلنتی تاثیر نخواهد داشت چون هیچ استخوانی وجود ندارد که بتوانند به آن متصل شوند. اگر چنین اتفاقی افتاد باید جراحی سینوس لیفت را تکرار کنید.
چه هنگام با متخصص تماس بگیرید
بعد از جراحی سینوس لیفت ، در صورت اتفاق افتادن این موارد با پزشک تماس بگیرید:
- اگر ورم و درد در طول زمان بدتر شد (چون باید دو روز اول ورم و درد کم شوند)
- اگر خونریزی بعد از یک تا دو روز متوقف نشد.
- اگر خونریزی مداوم بود و رنگ قرمز روشن داشت (خونریزی آهسته بعد از انجام این پروسه عادی است و رنگ آن باید قرمز تیره باشد).
- اگر فکر می کنید که بعد از عطسه مواد پیوند جابجا شده اند یا از جای خود بیرون آمده اند.
- اگر دردی که دارید در طول زمان کم نمی شود.
- اگر تب دارید.
ریکاوری بعد از سینوس لیفت چقدر طول می کشد؟
طبق گزارشات بیماران اظهار کرده اند که بعد از جراحی سینوس لیفت درد جزئی احساس می کنند و وجود ورم هم بعد از این جراحی عادی است. تا چند روز بعد از جراحی بینی خود را آرام پاک کنید که به بخیه ها آسیب نزنید.
مراقبت های بعد از جراحی سینوس لیفت
آنتی بیوتیک
برای پیشگیری از عفونت به میزان تجویز شده آنتی بیوتیک مصرف کنید.
بهداشت دهان
در روزی که جراحی انجام دادید از شستشوی دهان بپرهیزید. این کار مانع از لخته شدن خون می شود، سبب باز شدن زخم می شود، خونریزی را طولانی می کند و سرعت بهبود را کاهش می دهد. نباید خونریزی خیلی زیاد باشد و فرد باید قادر باشد که بعد از جراحی به راحتی آب دهان خود را ببلعد.
تمیز نگه داشتن دهان بعد از جراحی ضروری است و ریسک عفونت را کاهش می دهد. از روز بعد از جراحی شستشوی دهان با آب نمک را شروع کنید. نصف قاشق چایخوری نمک را در ۸ اونس آب گرم حل کنید و به آرامی دهان را شستشو دهید. این کار را ۵ دقیقه تکرار کنید. این کار را ۴ یا ۵ بار در روز به خصوص بعد از غذا خوردن انجام دهید.
بیشتر بدانید: آیا دهان شویه ها می توانند جایگزین مسواک شوند؟
تا ۴۸ ساعت قسمتی که روی آن جراحی انجام شده را مسواک نزنید. بعد از آن هم به آرامی مسواک بزنید و به آرامی آب را از دهان خارج کنید. گاهی باید بعد از جراحی برش را با آنتی بیوتیک هایی مثل (کلرهگزیدین، پریوگارد، پریدکس) شستشو دهید. از این روش شستشو صبح ها و شب ها قبل از خواب استفاده کنید. بعد از استفاده از این شوینده ها تا مدتی نباید بخورید و بنوشید. استفاده از این شوینده ها بیش از دوبار در روز سبب لکه زدن دندان ها می شود.
سیگار
حداقل دو هفته بعد از جراحی سیگار نکشید. سیگار کشیدن احتمال موفق بودن پیوند استخوان و سینوس لیفت را کاهش می دهد.
پوشیدن نایت گارد
دندان های مصنوعی و موقت و سایر ابزار دندانی نباید بعد از جراحی استفاده شوند مگر این پزشک توصیه کرده باشد. اگر هر گونه سوالی دارید با پزشک تماس بگیرید. اگر از دندان مصنوعی موقت استفاده می کنید تا زمانی که بیحسی برطرف نشده آن را در جای خود قرار ندهید. وقتی هم آن را در دهان قرار دادید نباید در تماس با قسمتی که جراحی روی آن انجام شده قرار بگیرد.
اگر روی قسمت جراحی قرار گرفت سبب ایجاد زخم روی قسمت برش می شود. وجود زخم هم سبب از دست رفتن پیوند می شود. اگر هر گونه سوال یا شکی در خصوص استفاده از دندان مصنوعی یا سایر ابزار دندانی دارید، تا زمانی که با پزشک صحبت نکرده اید آن ها را در دهان قرار ندهید.
عوارض جانبی ممکن بعد از سینوس لیفت
پس زدن پیوند استخوان (به خصوص اگر از پیوند استخوان حیوانات یا فرد دیگری استفاده شده باشد)
- پارگی دیواره سینوس
- علائم سینوزیت مزمن (درد، التهاب، ورم)
- آسیب به بافت و عصب ها
- ایجاد زخم
- شل شدن ایمپلنت
- عفونت
اما خطر اساسی در خصوص سینوس لیفت ، پارگی غشاء سینوس است. تمام انواع جراحی خطر عفونت دارند و این نوع جراحی هم مستثنی نیست. علاوه بر این احتمال آسیب عصبی، درد و التهاب هم وجود دارد. گاهی احتمال ناموفق بودن ایمپلنت بعد از قرار گرفتن ایمپلنت در دهان وجود دارد. سلول های خونی باید رو و اطراف ایمپلنت رشد کنند.
این اتفاق در صورتی که ایمپلنت تحت شرایط درست جاسازی شده باشد می افتد و اگر جاسازی آن درست نبود سلول ها شکل نمی گیرند و سبب ناموفق بودن ایمپلنت می شود. اگر هم پیوند استخوان موفقیت آمیز نبود باید این پروسه را بعدا تکرار کرد.
نکاتی برای بعد از جراحی سینوس لیفت
کنترل خونریزی
هر ۴۵_۶۰ دقیقه یک بار باید گاز را عوض کنید تا زمانی که خونریزی متوقف شود. خونریزی جزئی عادی است که معمولا تا ۴۸ ساعت دوام دارد. گاز را مرطوب و لوله ای کنید یا تا بزنید و آن را روی قسمتی که خونریزی وجود دارد قرار دهید و به آرامی فشار دهید. از نوشیدن توسط نی، سیگار کشیدن و مصرف تنباکو بپرهیزید. از فعالیت فیزیکی زیادی بپرهیزید. اگر خونریزی در روز جراحی و روز بعد از آن شدید بود با پزشک تماس بگیرید.
کنترل ورم
ورم بعد از جراحی عادی است. برای جلوگیری از پیشرفت ورم از کمپرس یخ یا پلاستیک و حوله پر از یخ روی گونه ها استفاده کنید. برای اولین ۴۸ ساعت پس از جراحی این کار را انجام دهید. اگر ۴۸ ساعت پس از جراحی هنوز ورم وجود داشت، از کمپرس آب گرم روی صورت استفاده کنید.
برنامه غذایی
در روز اول جراحی مقدار زیادی مایعات بنوشید. هنگامی که دهان هنوز بیحس است از مصرف نوشیدنی ها و مواد غذایی داغ بپرهیزید. روزی که جراحی داشته اید از مواد غذایی شل استفاده کنید. بعد از بهبود به برنامه غذایی خود بازگردید.
تا زمان ترمیم و قرار گیری کامل ایمپلنت از جویدن توسط آن بپرهیزید. (این زمان حدود ۲_۴ ماه بعد از قرار گیری ایمپلنت است). از مصرف مواد غذایی سفت مثل تخمه آفتابگردان، چیپس، مغزیجات و پاپ کرن بپرهیزید چون امکان دارد در محلی که جراحی روی آن انجام شده گیر کنند.
تغییر رنگ و کبود شدن
در برخی شرایط، احتمال تغییر رنگ پوست به علت ورم وجود دارد. به علت پخش شدن خون در زیر بافت احتمال ایجاد لکه های سیاه، آبی، سبز و زرد وجود دارد. این اتفاق نادر است اما می تواند ۲ تا ۳ روز بعد از جراحی اتفاق بیفتد. گرما و رطوبت روی فرایند کاهش تغییر رنگ موثرند.
حالت تهوع و استفراغ
وقتی بعد از جراحی حالت تهوع و استفراغ دارید، تا یک ساعت حتی از مصرف داروهایتان بپرهیزید. از نوشیدنی های شفاف و سالم استفاده کنید. وقتی حالت تهوع از بین رفت می توانید مصرف مواد غذایی نرم و داروهای تجویزی را شروع کنید. اگر حالت تهوع بیش از ۶ ساعت دوام داشت با پزشک تماس بگیرید.
بخیه
از بخیه برای بستن زخم استفاده می شود. معمولا بخیه ها ۲ هفته بعد از جراحی جذب می شوند.
کنترل درد
به محض رسیدن به خانه مصرف داروی های مسکن را آغاز کنید تا داروها قبل از برطرف شدن اثرات داروهای بیحسی کار خود را شروع کنند. اگر پزشک مسکن خاصی تجویز کرده به میزان تجویزی از آن استفاده کنید. حتما دستورالعمل روی دارو را بخوانید. برای درد متوسط ۱ یا ۲ تایلنول هر ۳_۴ ساعت یکبار تجویز می شود.
از ایبوپروفن (آدویل، موترین) می توان به جای تایلنول استفاده کرد. از ۲_۳ قرص ایبوپروفن هر ۳_۴ ساعت یکبار استفاده کنید. برای درد شدید هم به میزان تجویز شده دارو مصرف کنید. اگر به هر یک از داروهای ذکر شده آلرژی دارید آن ها را مصرف نکنید. اگر بعد از مصرف دارو به مشکلات تنفسی، دانه های پوستی و کهیر برخورد کردید مصرف تمام داروها را قطع کرده و فورا با پزشک تماس بگیرید.
فعالیت
بعد از جراحی میزان فعالیت فیزیکی ای که دارید را کاهش دهید. چون اگر ورزش کنید احتمال خونریزی و تپش قلب وجود دارد. این را به خاطر بسپارید که به علت جراحی برنامه غذایی تان دچار محدودیت شده و همین امر سبب ضعیف شدن شما می شود برای همین توصیه می شود که ورزش کردن را محدود کنید.
ممکن است دچار بیحسی در صورت شوید، اگر چنین چیزی اتفاق افتاد در اولین مراجعه به پزشک این موضوع را با او در میان بگذارید. باید برای ۳ روز بعد از جراحی هنگام خواب سر خود را بالاتر از حد معمول قرار دهید. این موضوع به کاهش ورم کمک می کند.
نکته
درست است که جراحی داشته اید اما باید سعی کنید هر چه زودتر از رختخواب بیرون بیایید تا از ایجاد لخته خون در پا، انتقال آن و ایجاد عواقب خطرناک پیشگیری کنید. دور خانه قدم بزنید، روی صندلی بنشینید و حرکات آرام انجام دهید تا فعال بمانید.