بیماری های دهان؛ انواع، علل، علائم و درمان بیماری های دهان

سلامت دندان و دهان بخش مهمی از سلامتی بدن شما است. بهداشت نامناسب دهان و دندان می تواند منجر به حفره هایی در دندان و بیماری لثه شود، همچنین با بیماری های قلبی، سرطان و دیابت در ارتباط است. هرچه زودتر عادت های بهداشت دهان و دندان مناسب، مانند مسواک زدن، نخ دندان زدن و محدود کردن مصرف قند را بیاموزید، اجتناب از روشهای پرهزینه دندانپزشکی و مسائل بهداشتی طولانی مدت آسان تر خواهد بود. در ادامه این مقاله ار بخش دندانپزشکی، بیماری های دکتر سلام به توضیح کامل درباره بیماری های دهان پرداخته و با آنها آشنا می شویم.

حقایقی در مورد بیماری های دهان و دندان

حفظ سلامت دندان و لثه یک تعهد مادام العمر است. حفره های دندان و بیماری لثه بسیار مسئله شایعی است.

به گفته سازمان بهداشت جهانی از یک منبع معتبر:

• بین 60 تا 90 درصد از کودکان در سن مدرسه حداقل یک حفره دندانی دارند.
• نزدیک به 100 درصد از بزرگسالان حداقل یک حفره دندان دارند.
• بین 15 تا 20 درصد از بزرگسالان 35 تا 44 ساله مبتلا به بیماری لثه شدید هستند.
• حدود 30 درصد از افراد در سراسر جهان از سنین 65 تا 74 سالگی هیچ دندان طبیعی ندارند.
• در اکثر کشورها از هر 100000 نفر بین 1 تا 10 مورد سرطان دهان وجود دارد.
• بار بیماری های دهان و دندان در گروه های جمعیت فقیر یا محروم بسیار بیشتر است.

برای سالم نگه داشتن دندان های خود می توانید اقدامات زیادی انجام دهید.

به عنوان مثال، بیماری های دهان و دندان می تواند به میزان قابل توجهی با توجه به روش های زیر کاهش یابد:

• حداقل دو بار در روز دندان های خود را با خمیردندان فلوراید مسواک بزنید
• حداقل یک بار در روز دندانهای خود را نخ دندان بکشید
• مصرف قند خود را کاهش می دهد
• یک رژیم غذایی پر از میوه و سبزیجات داشته باشید
• اجتناب از محصولات دخانیاتی
• نوشیدن آب فراوان و سالم
• مراقبت حرفه ای از دندان به صورت سالانه

بیشتر بخوانید: معجونی طبیعی مختص بوی بد دهان

علائم بیماری های دهان و دندان

نباید منتظر بمانید تا علائمی برای مراجعه به دندانپزشک خود داشته باشید. مراجعه به دندانپزشک دو بار در سال معمولاً به دندانپزشک امکان می دهد قبل از اینکه حتی علائمی را متوجه شوید، مشکلات شما را حل کند.

اگر هر یک از علائم هشدار دهنده زیر راجع به بیماری های دهان و دندان تجربه کردید، باید وقت بگیرید تا در اسرع وقت به دندانپزشک خود مراجعه کنید:

• زخم ها یا نواحی دردناکی در دهان که بعد از یک یا دو هفته بهبود نخواهند یافت.
• خونریزی یا تورم لثه ها بعد از مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن.
• بوی بد دهان به صورت مزمن.
• حساسیت ناگهانی به دمای بالا یا نوشیدنی گرم و سرد.
• درد یا درد دندان.
• دندانهای لق.
• درد در هنگام جویدن یا گاز گرفتن
• تورم صورت و گونه
• قفل کردن فک
• دندان های ترک خورده یا شکسته
• خشکی مکرر دهان

اگر هر یک از این علائم با تب بالا و ورم صورت یا گردن همراه است، باید به دنبال فوریت های پزشکی باشید. درباره علائم هشدار دهنده بیماری های دهان و دندان بیشتر بدانید.

علل بیماری های دهان و دندان

حفره دهان شما انواع باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها را جمع می کند. برخی از آنها به آنجا تعلق دارند و فلور طبیعی دهان شما را تشکیل می دهند. آنها به طور کلی در مقادیر اندکی بی ضرر هستند. اما رژیم غذایی پر قند شرایطی را ایجاد می کند که باکتریهای سازنده اسید در آن شکوفا شوند. این اسید مینای دندان را حل می کند و باعث ایجاد حفره های دندانی می شود.

باکتریهای نزدیک لثه در یک ماتریس چسبنده بنام پلاک شکوفا می شوند. اگر به طور مرتب با مسواک زدن و نخ دندان جدا نشود، پلاک جمع می شود، سخت می شود و به طول دندان منتقل می شود. این مسئله می تواند لثه های شما را مستعد کرده و باعث ایجاد بیماری به نام  عفونت لثه شود. افزایش التهاب باعث می شود لثه های شما شروع به جدا شدن از دندان های شما شود. این فرآیند شکاف هایی را ایجاد می کند که ممکن است سرانجام در آن ها چرک جمع شود. این مرحله پیشرفته تر بیماری لثه پریودنتیت نامیده می شود.

عوامل زیادی در ایجاد لثه و پریودنتیت وجود دارد، از جمله:

• سیگار کشیدن
• عادات مسواک زدن کم
• میان وعده های مکرر شامل غذاهای قندی و نوشیدنی ها
• دیابت
• استفاده از داروهایی که باعث کاهش مقدار بزاق دهان می شوند
• تاریخچه خانوادگی یا ژنتیک
• عفونت های خاص مانند HIV یا ایدز
• تغییرات هورمونی در زنان
• رفلاکس اسید یا سوزش سر دل
• استفراغ مکرر، به دلیل اسید

تشخیص بیماری های دهان و دندان

بیشتر بیماری های دهانی و دندانی را می توان در طی معاینه دندانپزشکی تشخیص داد.

در طی معاینات، دندانپزشک از نزدیک دهان شما را مورد بازرسی قرار می دهد و به موارد زیر توجه می کند:

• دندان
• دهان
• گلو
• زبان
• گونه ها
• فک
• گردن

برای کمک به تشخیص، دندانپزشک می تواند با استفاده از ابزارهای مختلف به دندان شما ضربه بزند یا آن را خراش دهد. یک تکنسین در مطب دندانپزشکان اشعه ایکس را داخل دهان شما عبور داده و مطمئن می شود که از هر یک از دندان های شما تصویری تهیه شود. اگر باردار هستید حتماً به دندانپزشک خود بگویید. زنانی که باردار هستند نباید از اشعه ایکس استفاده کنند.

ابزاری به نام کاوشگر می تواند برای اندازه گیری شکاف لثه شما استفاده شود. این خط کش کوچک می تواند به دندانپزشک بگویید که آیا شما مبتلا به بیماری لثه هستید یا خیر. در دهان سالم عمق شکاف بین دندانها معمولاً بین 1 تا 3 میلی متر (میلی متر) است. اندازه گیری بالاتر از این مقدار ممکن است به معنای ابتلا به بیماری های لثه باشد.

اگر دندانپزشک شما توده، ضایعات یا رشد غیرطبیعی در دهان شما پیدا کند، ممکن است بیوپسی لثه انجام دهد. در طی بیوپسی، یک قطعه کوچک از بافت ضایعه جدا می شود. سپس نمونه در زیر میکروسکوپ برای آزمایش سلولهای سرطانی به آزمایشگاه فرستاده می شود. اگر دکتر به سرطان دهان مشکوک باشد، ممکن است دندانپزشک نیز آزمایشات تصویربرداری را انجام دهد تا ببیند آیا سرطان شیوع یافته است.

آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• اشعه ایکس
• اسکن ام آر آی
• سی تی اسکن
• آندوسکوپی

انواع بیماری های دهان و دندان

ما از دندان ها و دهان خود استفاده زیادی می کنیم، بنابراین جای تعجب نیست که چگونه بسیاری از بخش های دهان و دندان با گذشت زمان تحلیل رفته یا دچار مشکل می شود. به خصوص اگر به درستی از دندان های خود مراقبت نکنید. با بهداشت مناسب دهان و دندان می توان از بروز بیماری های دهان جلوگیری کرد. اما هر فرد حداقل در طول زندگی یک مشکل دندانپزشکی را تجربه خواهد کرد.

تبخال دهان

تبخال دهان یکی از بیماری های دهان و دندان است که توسط ویروس تبخال سیمپلکس ایجاد می شود. این ویروس باعث ایجاد زخم های دردناک در لب، لثه، زبان، سقف دهان و داخل گونه ها می شود. همچنین می تواند علائمی مانند تب و درد عضلات را ایجاد کند. ویروس تبخال سیمپلکس فقط بر انسان تأثیر می گذارد.

زخم های دهان بیشتر در کودکان بین 1-2 سال اتفاق می افتد، اما می تواند در هر سنی و هر زمان از سال افراد را تحت تأثیر خود قرار دهد. افراد با لمس بزاق آلوده، غشاهای مخاطی یا پوست به تبخال مبتلا می شوند. از آنجا که این ویروس بسیار مسری است، اکثر افراد قبل از بزرگسالی حداقل به یک نوع تبخال مبتلا شده اند.

بعد از اینکه ویروس تبخال شما را آلوده کرد، سه مرحله برای عبور از این عفونت باید طی شود:

عفونت اولیه

ویروس وارد پوست یا غشای مخاطی شما می شود و تولید مثل می کند. در این مرحله ممکن است زخمهای دهان و علائم دیگری مانند تب ایجاد شود. ممکن است ویروس هیچ زخم و علائمی ایجاد نکند. شاید حتی متوجه نشوید که این ویروس را دارید. این عفونت بدون علامت نام دارد.عفونت بدون علامت دو برابر بیماری با علائم رخ می دهد.

تأخیر

از محل آلوده، ویروس به جمعی از بافت عصبی در ستون فقرات منتقل می شود که ناگانگلیون ریشه پشتی نام دارد. در آنجا ویروس دوباره تولید مثل می کند و غیرفعال می شود.

عود

هنگامی که با استرسهای خاص احساسی یا جسمی روبرو شوید، ویروس ممکن است دوباره فعال شود و باعث ایجاد زخم و علائم جدید شود.

علل تبخال دهان

تبخال  یک ویروس مبتنی بر DNA است که باعث ایجاد زخم در دهان و اطراف دهان شما می شود.

دو نوع تبخال ممکن است باعث ایجاد این زخمها شود:

• ویروس هرپس سیمپلکس، نوع 1 که باعث 80٪ موارد عفونت تبخال دهان می شود
• ویروس هرپس سیمپلکس، نوع 2 که باعث بقیه موارد تبخال می شود

علائم تبخال دهان

دوره قبل از بیماری

برای تبخال دهان، مقدار زمان تماس با ویروس و بروز علائم، دوره قبل از بیماری 2 تا 12 روز است. بیشتر افراد حدود 4 روز به طور متوسط قبل از بیماری زمان دارند.

مدت زمان بیماری

علائم و نشانه ها 2-3 هفته به طول می انجامد. ممکن است تب، خستگی، درد عضلانی و تحریک پذیری رخ دهد. قبل از ظهور بیماری زخم، درد، سوزش، سوزن شدن یا خارش در محل عفونت رخ می دهد. سپس خوشه های تاول فوران می کند. این تاول ها به سرعت تجزیه می شود و در صورت مشاهده، زخم های خاکستری ریز و کم عمق بر روی پایه قرمز ظاهر می شوند. چند روز بعد، آنها پوسته پوسته می شود و خشک و زرد به نظر می رسد.

زخم دهان

شدیدترین درد ناشی از این زخم ها در بدو شکل گیری رخ می دهد و خوردن و نوشیدن را دشوار می کند. ممکن است زخم ها روی لب، لثه، قسمت جلوی زبان، قسمت داخلی گونه ها، گلو و سقف دهان رخ دهد. همچنین ممکن است به پایین چانه و گردن کشیده شود. لثه ها ممکن است متورم و قرمز شوند و ممکن است خونریزی کنند. غدد لنفاوی گردن اغلب متورم شده و دردناک می شود. در افراد نوجوان و 20 سال  تبخال ممکن است باعث ایجاد گلو درد با زخم های کم عمق و پوشش خاکستری روی لوزه ها شود.

چه موقع با پزشک تماس بگیریم

از آنجا که زخم ها دردناک هستند، ممکن است در خوردن یا نوشیدن دچار مشکل شوید. برای جلوگیری از کم آبی، به محض اینکه نمی توانستید غذا بخورید یا بنوشید، با پزشک خود تماس بگیرید.

در صورت بروز هر یک از این علائم که نشان دهنده کم آبی بدن است فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:

• کاهش ادرار
• خواب آلودگی
• تحریک پذیری
• دهان خشک

اگر شما یا فرزندانتان مطمئن نیستید که زخم به چه دلیل ایجاد شده است، با پزشک خود تماس بگیرید. اگر فرزند شما از 8 هفته کوچکتر است ، هنگام بروز زخم ها به پزشک خود اطلاع دهید. عفونت شدید یا عوارض بیماری بیشتر در نوزادان رخ می دهد. به عنوان مثال ، علاوه بر تأثیر در دهان ، ویروس تبخال سیمپلکس ممکن است به مغز برود و آسیب ببیند.

افرادی که سیستم ایمنی بدن آنها ضعیف است باید هنگام بروز زخم ها با پزشک خود تماس بگیرند. سیستم ایمنی بدن شما را از عفونت محافظت می کند یا با عفونت مبارزه می کند. اگر سیستم شما ضعیف شده باشد ، به احتمال زیاد به عفونت شدید یا عوارض بیماری مبتلا خواهید شد.

کی باید به بیمارستان بریم؟

علائم و نشانه های کم آبی ممکن است مراجعه به بخش اورژانس بیمارستان را تضمین کند. پزشک بر اساس اطلاعاتی که ارائه می دهید و معاینه جسمی، تشخیصی را مبنا قرار می دهد. شکل ظاهری زخمهای تبخال کمی شک و تردید ایجاد می کند. آزمایش بیشتر معمولاً لازم نیست اما ممکن است توسط پزشک تجویز شود. به عنوان مثال، اگر به تشخیص قطعی نیاز داشته باشید، که آیا عفونت شامل سایر سیستم های اندامی باشد یا خیر؟ پزشک می تواند آزمایشات آزمایشگاهی انجام دهد.

مراحل درمانی تبخال معمولا به صورت زیر است:

• نمونه گیری از زخم ها برای شناسایی ویروس
• تحلیل پزشکی
• آزمایشی به نام اسمیر تانکانک
• مطالعات آنتی ژن و آنتی بادی
• نمونه گیری خون برای مطالعات آنتی بادی
• استامینوفن (Feverall ، Panadol ، Tylenol) یا ایبوپروفن (ایبوپرین ، Advil ، Motrin) برای تب و درد عضلات
• برای جلوگیری از کم آبی از مایعات فراوان بنوشید.

درمان پزشکی

درمان شامل داروهای تب بر و نوشیدن مایعات فراوان است. برای تسکین درد ممکن است داروی بی حسی موضعی مانند لیدوکائین (Dilocaine ، Nervocaine ، Xylocaine ، Zilactin-L) تجویز شود. داروهای خوراکی یا IV برای تبخال وجود دارد اما برای افرادی که سیستم ایمنی طبیعی دارند توصیه نمی شود. این دارو فقط برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، نوزادانی که سن آنها کمتر از 6 هفته است یا افرادی که دارای بیماری شدید هستند؛ استفاده می شود.

برخی از افراد ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان داشته باشند:

• مبتلایان به عفونت شدید موضعی
• افرادی که عفونت آنها به سیستمهای دیگر اندام سرایت کرده است
• افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند
• افراد کم آبی که به هیدراتاسیون IV نیاز دارند
• شیرخواران کوچکتر از 6 هفته

آفت دهان

این بیماری یکی از شایع ترین انواع بیماری های دهان است. اثرات زخم آفت دهان بیشتر بر روی لثه و دیوارهای داخلی دهان پدیدار می شود. شکل این زخم ها به صورت سفید است که هسته مرکزی آن به سمت داخل خالی شده است. معمولا دور این زخم ها ملهتب و قرمز است. آفت دهان گرچه یک بیماری شایع است که پس از مدتی از بین خواهد رفت ولی ممکن است در مواردی با تورم غدد لنفاوی یا تب همراه باشد. این بیماری برخلاف باور عموم غیرمسری است.

اما بهبودی آن به طور طبیعی بین یک هفته تا ده روز طول میکشد. با برخی درمان های خانگی و یا درمان های پزشکی میتوان این زمان را کاهش داد. مهم ترین راه حل برای بهبود آفت دهان استفاده از دهان شویه مخصوص یا استفاده از مخلوط آب و نمک است. این محلول ممکن است در ابتدا دردناک باشد اما سبب بهبودی سریع زخم خواهد شد.

حفره ها

حفره نیز به پوسیدگی یا پوسیدگی دندان گفته می شود. اینها مناطقی از دندان است که به طور دائم آسیب دیده است و حتی ممکن است سوراخ هایی در آنها ایجاد شود. حفره ها تقریباً متداول هستند. آنها هنگامی رخ می دهند که باکتری ها ، مواد غذایی و اسید دندان شما را می پوشند و پلاک تشکیل می دهند. اسید موجود در دندانهای شما شروع به خوردن در مینای دندان و سپس عاج زیرین یا بافت همبند می کند. با گذشت زمان ، این می تواند به آسیب دائمی منجر شود.

بیشتر بخوانید: استفاده از دهانشویه برای درمان بیماری لثه

بیماری لثه

بیماری لثه، که به آن عفونت لثه نیز گفته می شود با التهاب لثه شروع میشود. این مسئله معمولاً نتیجه ایجاد پلاک روی دندانهای شما به دلیل  مسواک زدن کم و عادت نداشتن به نخ دندان است. این بیماری می تواند لثه های شما را هنگام مسواک زدن یا نخ دندان متورم کند و باعث خونریزی آن شود. لثه درمان نشده می تواند منجر به پریودنتیت شود که یک عفونت جدی تر است.

پریودنتیت

با پیشرفت پریودنتیت، عفونت می تواند به فک و استخوان شما گسترش یابد. همچنین می تواند یک واکنش التهابی در سراسر بدن ایجاد کند.

دندان های شکسته

دندان می تواند از آسیب دیدگی دهان ، جویدن غذاهای سخت و یا جرمگیری نادرست دندان  ترک بخورد یا شکسته شود. دندان ترک خورده می تواند بسیار دردناک باشد. در صورت ترک خوردن یا شکستن دندان، باید فوراً به دندانپزشک خود مراجعه کنید.

دندانهای حساس

اگر دندان شما حساس است، ممکن است بعد از خوردن غذاهای سرد یا گرم احساس درد یا ناراحتی کنید. از حساسیت دندان به عنوان “حساسیت به عاج” نیز یاد می شود. این حساسیت گاهی اوقات به طور موقت پس از درمان ریشه یا پر شدن دندان اتفاق می افتد.

این مسئله همچنین می تواند نتیجه این موارد باشد:

• بیماری لثه
• عفونت لثه
• دندان ترک خورده
• پر کردن یا تاج های فرسوده

بعضی از افراد به دلیل داشتن مینای نازک تر به طور طبیعی دندان های حساس دارند. در بیشتر مواقع، دندانهای حساس به طور طبیعی با تغییر در رژیم بهداشتی دهان و دندان روزانه قابل درمان هستند. مارک های خاصی از خمیر دندان و دهانشویه برای افراد دارای دندان های حساس وجود دارد.

سرطان دهان

سرطان دهان شامل سرطان زیر است:

• لثه ها
• زبان
• لب
• گونه – منظور زیر چشم
• کف دهان
• کام و نرم کام

دندانپزشک معمولاً اولین شخصی است که سرطان دهان را تشخیص می دهد. مصرف دخانیات مانند سیگار کشیدن و جویدن دخانیات بزرگترین عامل خطر سرطان دهان است. براساس تحقیقات بنیاد سرطان دهان و دندان (OCF)، نزدیک به 50 هزار آمریکایی امسال به سرطان دهان مبتلا خواهند شد. به طور کلی، سرطان دهان هر چه زودتر تشخیص داده شود، چشم انداز آن بهتر خواهد بود.

پیوند بین سلامت دهان و دندان و سلامت عمومی

سلامت دهان و دندان در سالهای اخیر از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است زیرا محققان ارتباطی بین کاهش سلامت دهان و دندان و شرایط اساسی سیستماتیک یافته اند. به نظر می رسد که یک دهان سالم می تواند به شما در حفظ یک بدن سالم کمک کند.

طبق تحقیقات کلینیک مایو، باکتریهای دهانی و التهاب ممکن است به دلیل زیر باشد:

• بیماری قلبی
• اندوکاردیت یا التهاب قلب
• تولد زودرس
• وزن کم هنگام تولد

باکتری ها می توانند از حفره دهان شما به سمت جریان خون پخش شده و باعث اندوکاردیت عفونی شوند. اندوکاردیت عفونی یک عفونت خطرناک در دریچه های قلب است. دندانپزشک ممکن است قبل از انجام هرگونه روش دندانپزشکی که می تواند باکتری های موجود در دهان شما را از بین ببرد، آنتی بیوتیک را به عنوان یک پیشگیری تجویز کند.

درمان بیماری های دهان و دندان

حتی اگر به خوبی از دندان های خود مراقبت کرده اید، هنوز هم نیاز دارید که سالانه دو بار در طی یک بازدید معمول با دندانپزشک خود یک درمان حرفه ای داشته باشید. اگر علائم بیماری لثه، عفونت یا سایر مشکلات را در طی معاینه بروز دهید، دندانپزشک درمان های دیگری را توصیه می کند.

پاکسازی

تمیز کردن حرفه ای دندان و دهان می تواند شما را از شر پلاک هایی که هنگام مسواک زدن و نخ دندان جا مانده اند، خلاص کند. همچنین جرم را از بین می برد. این تمیز کردن ها معمولاً توسط یک متخصص بهداشت دندان انجام می شود. بعد از اینکه تمام جرم ها از روی دندان شما پاک شد، پزشک متخصص بهداشت از مسواک پرقدرت برای مسواک زدن دندان های شما استفاده می کند. این امر به دنبال نخ و شستشو برای شستن هر نوع باقی مانده غذا انجام می شود.

درمانهای فلوراید

پس از تمیز کردن دندان ، دندانپزشک شما ممکن است برای کمک به مقابله با حفره ها، از درمان فلوراید استفاده کند. فلوراید یک ماده معدنی طبیعی است. این ماده می تواند به تقویت مینای دندان شما کمک کرده و آنها را در برابر باکتری ها و اسیدها مقاوم تر کند.

آنتی بیوتیک ها

اگر علائم عفونت لثه نشان داده شود یا آبسه دندان داشته باشید که به دندانهای دیگر یا فک شما سرایت کرده باشد، دندانپزشک ممکن است برای خلاص شدن از عفونت، آنتی بیوتیک تجویز کند. آنتی بیوتیک ممکن است به صورت دهانشویه، ژل، قرص خوراکی یا کپسول باشد. ژل آنتی بیوتیک موضعی نیز ممکن است در طول عمل جراحی روی دندانها یا لثه ها اعمال شود.

پر کننده ها ، تاج ها و درزگیرها

از پر کردن برای ترمیم حفره، ترک یا سوراخ دندان استفاده می شود. دندانپزشک ابتدا از یک مته برای خارج کردن ناحیه آسیب دیده دندان استفاده کرده و سپس سوراخ را با برخی مواد مانند آمالگام یا کامپوزیت پر می کند. تاج اگر بخش بزرگی از دندان شما به دلیل آسیب دیدگی نیاز به خارج یا از بین رفتن داشته باشد، استفاده می شود. دو نوع تاج وجود دارد: تاج ایمپلنت که بر روی کاشت قرار می گیرد  و یک تاج معمولی که روی دندان طبیعی قرار می گیرد. هر دو نوع تاج شکافی را که دندان طبیعی شما ظاهر میکند، پر خواهد کرد.

درزگیرهای دندان، روکشهای محافظ نازکی هستند که روی دندانهای پشتی یا مولرها قرار می گیرند تا از بروز حفره جلوگیری کنند. دندانپزشک شما ممکن است به محض اینکه اولین مولر ظاهر شود، تقریباً در سن شش سالگی  و در صورت رسیدن دومین گروه مولی در حدود 12 سالگی، برای کودکانتان یک سیلانت توصیه کند و درزگیرنده ها به راحتی برای این منظور کاربرد دارند و کاملاً بدون درد هستند.

عصب کشی

اگر پوسیدگی دندان به تمام راه های داخل عصب برسد ممکن است به کانال ریشه احتیاج داشته باشید. در طی انجام کانال ریشه، عصب برداشته می شود و با یک ماده سازگار با بدن پر میشود، معمولاً ترکیبی از یک ماده لاستیکی مانند گوتا پرچا و سیمان چسب جایگزین می شود.

پروبیوتیک

پروبیوتیک ها بیشتر به دلیل نقش آنها در سلامت گوارش شناخته شده اند، اما تحقیقات جدید نشان داده است که باکتری های سالم ممکن است برای دندان ها و لثه های شما نیز مفید باشند. پروبیوتیک ها برای جلوگیری از پلاک و درمان بوی بد دهان مفید شناخته شده اند. همچنین به جلوگیری از سرطان دهان و کاهش التهاب ناشی از بیماری لثه کمک می کنند.

در حالی که آزمایشات بالینی بزرگ هنوز هم برای اثبات اثربخشی آنها لازم است، نتایج تا امروز امیدوار کننده بوده است. می توانید یک مکمل پروبیوتیک مصرف کرده یا غذاهای پر از باکتری های مفید مانند ماست ، کفیر و کیمچی مصرف کنید. از دیگر غذاهای محبوب حاوی پروبیوتیک می توان به تمپه و میسو اشاره کرد.

تغییر عادت روزانه

سالم نگه داشتن دهان، یک تعهد روزانه است. متخصص بهداشت دندان می تواند به شما یاد دهد چگونه به طور روزانه از دندان و لثه خود مراقبت کنید. علاوه بر مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، کارهای روزمره شامل دهانشویه، شستشوی دهانی و احتمالاً سایر کارها، مانند آبکشی برای سلامتی دهان مفید است.

جراحی برای درمان مشکلات دندان و دهان

جراحی های دهان معمولاً برای درمان موارد جدی تر بیماری پریودنتال انجام می شود. جراحی های خاصی نیز می تواند برای جایگزینی یا رفع دندانهای از دست رفته یا شکسته ناشی از تصادف انجام شود.

جراحی فلپ

در حین جراحی فلپ، جراح برش كوچكی در لثه ایجاد می كند تا یك قسمت از بافت آن را بلند كند. سپس باکتری ها را از زیر لثه ها خارج می کند. سپس این فلپ دوباره به اطراف دندانهایتان بخیه زده می شود.

پیوند استخوان

پیوند استخوان در مواقعی که بیماری لثه باعث آسیب به استخوان اطراف ریشه دندان شما شود، ضروری است. دندانپزشک استخوان آسیب دیده را با پیوند جایگزین می کند، که می تواند از استخوان خودتان، استخوان مصنوعی یا استخوان اهدا شده ساخته شود.

پیوند بافت نرم

پیوند بافت نرم برای درمان لثه های از دست رفته استفاده می شود. دندانپزشک یک قطعه کوچک از لثه شما را خارج می کند یا از یک بافت دهنده استفاده می کند و آن را به نواحی از لثه های شما که از دست رفته است، وصل می کند.

کشیدن دندان

اگر دندانپزشک شما نتواند دندان شما را با کانال ریشه یا عمل جراحی دیگری درمان کند، احتمالاً دندان نیاز به برداشتن دارد. همچنین اگر دندانهای جلویی یا مولر سوم تحت تأثیر قرار گیرند، ممکن است نیاز به کشیدن دندان داشته باشید. گاهی اوقات، فک یک فرد به اندازه کافی بزرگ نیست که بتواند مجموعه سوم مولرها را در خود جای دهد. یک یا چند دندان عقل هنگام تلاش برای ظهور به دام می افتند یا تحت تأثیر قرار می گیرند. در صورت ایجاد درد، التهاب یا سایر مشکلات دندانپزشکی معمولاً توصیه میشود که دندان ها کشیده شوند.

ایمپلنت های دندانی

از کاشت دندان برای جایگزینی دندانهای از دست رفته که به علت بیماری یا تصادف از بین رفته اند، استفاده می شود. ایمپلنت به صورت جراحی در استخوان فک قرار می گیرد. بعد از قرار دادن ایمپلنت، استخوانهای شما در اطراف آن رشد می کنند. پس از اتمام این روند، دندانپزشک شما دندان مصنوعی جدیدی را برای شما درست می کند که با دندان های دیگر شما مطابقت دارد.

این دندان مصنوعی به عنوان تاج شناخته می شود. تاج جدید سپس به کاشت وصل می شود. اگر بیش از یک دندان جایگزین کنید، دندانپزشک شما ممکن است یک پل برای قرار دادن در دهان شما تنظیم کند. پل دندانپزشکی از دو تاج شکاف در دو طرف دندان ساخته شده است که سپس دندانهای مصنوعی را در بین خود نگه می دارد.

بیشتر بخوانید: پیوند استخوان ایمپلنت دندان چگونه انجام می شود؟

چه اشتباهاتی می تواند انجام شود؟

بیماری پریودنتال در نهایت می تواند استخوانی را که از دندان های شما پشتیبانی می کند، تجزیه کند. این مسئله می تواند عوارض زیادی به همراه داشته باشد.

خطرات و عوارض بیماری پریودنتال درمان نشده شامل موارد زیر است:

• آبسه های دندانی
• سایر عفونت ها
• از بین رفتن دندانها
• تاثیرات در حاملگی
• آسیب ریشه دندانها
• سرطان دهان
• ریزش دندان
• افزایش خطر ابتلا به دیابت، بیماری های قلبی، سرطان و بیماری های تنفسی

در صورت عدم درمان، عفونت ناشی از آبسه دندان می تواند به قسمتهای دیگر سر یا گردن شما گسترش یابد. حتی می تواند به سپسیس، یک عفونت خون خطرناک منجر شود.

پیشگیری از بیماری های دهان و دندان

سلامت دهان و دندان باعث کاهش سلامت عمومی می شود.

بهترین راه پیشگیری از بیماری های دهان و دندان عبارتند از:

• حداقل دو بار در روز دندان های خود را با خمیردندان فلوراید مسواک بزنید
• حداقل یک بار در روز نخ دندان بکشید (یکی از مفیدترین کارهایی که می توانید برای جلوگیری از بیماری حفره دهان خود انجام دهید)
• دندانهای خود را هر شش ماه یکبار توسط یک متخصص دندانپزشکی پاکسازی کنید
• از استفاده از محصولات دخانیاتی خودداری کنید
• یک رژیم غذایی پرفیبر، کم چرب و کم قند که شامل مقدار زیادی میوه و سبزیجات است را دنبال کنید
• میان وعده های شیرین و نوشیدنی ها را محدود کنید

غذاهای دارای قندهای پنهان شامل موارد زیر هستند:

• چاشنی هایی مانند سس کچاپ و کباب پز
• میوه و یا سیب زمینی
• ماست طعم دار
• سس پاستا
• چای سرد شیرین
• جوش شیرین
• نوشیدنی های ورزشی
• مخلوط آب میوه یا آب
• گرانول و میله های غلات
• کلوچه

در مورد پیشگیری از بیماری های دهان و دندان نکات بیشتری نیز وجود دارد که می توانید از آن مطلع شوید. بیماری های دهان و دندان به ویژه برای گروههایی مانند کودکان، زنان باردار و افراد مسن بسیار مهم است.

آنچه باید درباره بیماری های دهان و دندان فرزند خود بدانید

آکادمی اطفال آمریکا (AAP) توصیه می کند که کودکان تا اولین روز تولد خود از یک دندانپزشک دیدن کنند. کودکانی که از بطری شیر تغذیه می کنند نسبت به حفره های دندان و پوسیدگی دندان ها بسیار مستعد هستند. حفره ها ممکن است در اثر قند زیاد باقی مانده در دندان ها بعد از تغذیه با بطری شیر ایجاد شود.

برای جلوگیری از پوسیدگی دندان به وسیله بطری شیر کودک، باید موارد زیر را انجام دهید:

• فقط بطری شیشه را در زمان وعده های غذایی در اختیار کودک قرار دهید
• فقط تا زمان یک سالگی از بطری شیر استفاده کنید
• اگر در هنگام خواب کودک عادت به خوردن بطری شیر دارد، بطری را با آب پر کنید
• بعد از یک سالگی دندانهای کودک را مسواک بزنید. شما باید فقط از آب استفاده کنید تا کودک شما یاد بگیرد که خمیردندان را نخورد
• به طور مرتب از دندانپزشک اطفال دیدن کنید
• از دندانپزشک فرزندتان در مورد درزگیر دندان سوال کنید

پوسیدگی دندان به وسیله بطری شیر کودک به عنوان پوسیدگی در اوایل کودکی (ECC) شناخته می شود.

آنچه مردان باید درباره بیماری های دهان و دندان بدانند

طبق تحقیق آکادمی پریودنتولوژی آمریکا، مردان احتمالاً کمتر از زنان از دندان و لثه خود مراقبت میکنند. در مقایسه با زنان، مردان احتمالاً دو بار در روز مسواک می زنند، مرتبا نخ دندان  نمیکشد و به دنبال مراقبت های پیشگیرانه دندان نیستند. سرطان دهان و گلو در مردان شایع تر است. مطالعه ای در سال 2008 نشان داد كه مردان با سابقه بیماری پریودنتال 14 درصد بیشتر از مردان دارای لثه سالم از احتمال ابتلا به انواع دیگر سرطان برخوردار هستند. مردان عواقب بهداشت دهان و دندان را ضعیف تشخیص داده و در اوایل زندگی به آن اقدام نمیکنند.

آنچه زنان باید درباره بیماری های دهان و دندان بدانند

به دلیل تغییر هورمون ها در مراحل مختلف زندگی، زنان در معرض خطر بیماری های دهان و دندان قرار دارند. هنگامی که یک زن برای اولین بار قاعدگی را تجربه می کند، ممکن است در دوره های خود دچار زخم های دهان یا لثه های متورم شود. در دوران بارداری، افزایش هورمون ها می تواند بر میزان بزاق تولید شده توسط دهان تأثیر بگذارد. استفراغ مکرر ناشی از تهوع صبحگاهی می تواند منجر به پوسیدگی دندان شود.

می توانید در طول بارداری از خدمات دندانپزشکی استفاده کنید، اما باید به پزشک خود اطلاع دهید. در دوران یائسگی، مقادیر کمتر استروژن می تواند خطر ابتلا به بیماری لثه را افزایش دهد. برخی از خانمها همچنین ممکن است در دوران یائسگی وضعیتی بنام سندرم سوزش دهان (BMS) را تجربه کنند. در مورد مسائل مختلف دندانپزشکی با زنان در طول زندگی اطلاعات بیشتری کسب کنید.

آنچه افراد مبتلا به دیابت باید درباره بیماری های دهان و دندان بدانند

دیابت بر توانایی بدن در مقابله با باکتریها تأثیر می گذارد. این بدان معنی است که مبتلایان به دیابت در معرض خطر بیشتری از ابتلا به عفونت های دهان، بیماری لثه و پریودنتیت هستند. آنها در معرض خطر ابتلا به عفونت قارچی دهانی به نام برفک قرار دارند. برای اینکه افراد مبتلا به دیابت مسئولیت سلامت دهان و دندان خود را بر عهده بگیرند، باید کنترل سطح قند خون خود را حفظ کنند. مهم ترین کار برای آنان مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و مراجعه به دندانپزشک است. پیوند بین دیابت نوع دو و سلامت دهان بسیار مهم است.

نکته پایانی در مورد بیماری های دهان و دندان

سلامت دهان بر روی سلامت دندانهای شما تأثیر دارد. بیماری های دهان و دندان می تواند در بروز مشکلات اعتماد به نفس، گفتار یا تغذیه  مؤثر باشد. همچنین این مشکلات می تواند بر راحتی شما و کیفیت کلی زندگی شما تأثیر بگذارد. بسیاری از مشکلات دندانپزشکی، دهان و دندان بدون هیچ علائمی بروز می کنند. مراجعه به دندانپزشک به طور مرتب به منظور معاینه، بهترین راه برای حل مشکلات قبل از بدتر شدن اوضاع دهان و دندان است.

درنهایت، نتیجه بلند مدت سلامت دهان شما به تلاش شما برای حفظ بهداشت دهان و دندان بستگی دارد. همیشه نمی توان از ایجاد حفره دندان جلوگیری کرد، اما می توان با مراقبت های روزمره، خطر ابتلا به بیماری لثه و از بین رفتن دندان را کاهش داد. به طور کلی بیماری های دهان بسیاری وجود دارد که اکثر آن ها نوعی ویروس های بسیار ساده هستند که به ندرت بدخیم می شوند.

ولی نباید آنها را کوچک شمرد چون بیماری هایی مانند تبخال تمام عمر با انسان هستند. بعضی از بیمارها میتوانند حتی در صورت عدم رسیدگی بسیار دردناک شوند و یا بیماری های دیگری به وجود آورند. آفت دهان نیز یکی از مشکلات رایج است که معمولا بسیار همه گیر است اما به خودی خود درمان میشود.