آپنه خواب یک اختلال جدی خواب است که در آن تنفس به طور مکرر قطع می شود و دوباره آغاز می شود. اگر شب ها با صدای بلند خر و پف می کنید و حتی بعد از یک خواب کامل شبانه باز هم احساس خستگی می کنید، ممکن است دچار آپنه خواب باشید. آپنه خواب می تواند سبب قطع شدن خواب و سطح پایین اکسیژن خون شود. ترکیبی از قطع شدن خواب و سطح پایین اکسیژن خون سبب افزایش فشار خون، بیماری های قلبی و مشکلات حافظه می شود. آپنه خواب خطر رانندگی با حالت خواب آلودگی را افزایش می دهد. در ادامه این مقاله ار بخش بیماری های دکتر سلام به توضیح کامل درباره آپنه خواب یا وقفه تنفسی پرداخته و با آن آشنا می شویم.
آپنه خواب یا وقفه تنفسی
اصلی ترین دسته بندی آپنه خواب شامل این موارد است:
آپنه انسدادی خواب
این نوع آپنه خواب رایج ترین نوع آپنه است که هنگامی اتفاق می افتد که ماهیچه های گلو شل می شوند.
آپنه خواب مرکزی
این نوع آپنه هنگامی اتفاق می افتد که مغز سیگنال های درستی به ماهیچه های کنترل کننده تنفس نمی فرستد.
سندرم آپنه خواب پیچیده
این نوع آپنه خواب هنگامی اتفاق می افتد که فرد به طور همزمان دچار آپنه خواب مرکزی و آپنه انسدادی باشد. اگر فکر می کنید که به یکی از انواع این اختلال دچارید حتما به پزشک مراجعه کنید. درمان می تواند علائم را کاهش دهد و از مشکلات قلبی و سایر عوارض پیشگیری می کند.
آپنه خواب چیست؟
آپنه انسدادی خواب نوعی اختلال خواب است که در آن تنفس به طور کوتاه و مکرر در حین خواب قطع می شود. این اختلال به توقف تنفس که بیش از ده ثانیه ادامه داشته باشد بر می گردد. آپنه انسدادی خواب هنگامی اتفاق می افتد که ماهیچه های عقب گلو نمی توانند مجاری تنفسی را باز نگه دارند و تلاش فرد برای تنفس بی نتیجه می ماند. یک نوع دیگر از آپنه خواب، آپنه خواب مرکزی است که در آن مغز قادر به کنترل درست ماهیچه های تنفسی در هنگام خواب نیست. آپنه انسدادی خواب رایج تر از آپنه خواب مرکزی است.
آپنه خواب مرکزی چیست؟
در آپنه خواب مرکزی (CSA) تنفس به طور مکرر در حین خواب قطع می شود و دلیل آن نحوه عملکرد مغز است. در این نوع اختلال، مغز به ماهیچه های تنفسی پیام نفس کشیدن را نمی فرستد. این نوع اختلال معمولا در ارتباط با بیماری های جدی است. به خصوص در ارتباط با اختلالات ساقه مغز (که تنفس را کنترل می کند) است. در کودکان نوپا، آپنه خواب مرکزی سبب توقف در تنفس می شود که می تواند تا ۲۰ ثانیه دوام داشته باشد.
چه کسی دچار آپنه خواب مرکزی می شود؟
آپنه خواب مرکزی بیشتر در بین بزرگسالان رواج دارد، به خصوص بزرگسالانی که بالای ۶۵ سال سن دارند. شاید دلیلش این باشد که این افراد از بیماری های دیگر و مشکلات خواب رنج می برند و به همین علت بیشتر در معرض آپنه خواب مرکزی قرار دارند. یکی دیگر از عواملی که احتمال بروز آپنه خواب مرکزی را بالا می برد، مرد بودن است.
مردان بیشتر در خطر آپنه خواب مرکزی و آپنه خواب انسدادی قرار دارند. اضافه وزن یکی از عواملی است که احتمال بروز آپنه انسدادی خواب را بالا می برد اما معمولا عاملی برای بروز آپنه خواب مرکزی محسوب نمی شود. به طور کلی هر کسی می تواند دچار هر کدام از انواع آپنه خواب شود. آپنه خواب مرکزی معمولا در ارتباط با سایر اختلالات است. اما یکی از انواع آپنه خواب مرکزی معمولا دلیل شناخته شده ای ندارد و با هیچ بیماری دیگری در ارتباط نیست. اما به طور کلی، آپنه خواب مرکزی می تواند همراه با آپنه انسدادی خواب اتفاق بیفتد یا می تواند به تنهایی اتفاق بیفتد.
بیشتر بخوانید: موادغذایی تاثیرگذار در اختلال خواب
اختلالاتی که معمولا در ارتباط نزدیک با آپنه خواب مرکزی قرار دارند شامل این مواردند:
- نارسایی احتقانی قلب
- کم کاری غده تیروئید
- نارسایی کلیوی
- بیماری های نورولوژیکی، مثل بیماری پارکینسون، آلزایمر و بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS یا بیماری لو گهریگ)
- آسیب به ساقه مغز به علت سکته مغزی، آنسفالیت، ضربه یا سایر عوامل
دلایل آپنه خواب
آپنه انسدادی خواب
این نوع آپنه هنگامی اتفاق می افتد که ماهیچه های پشت گلو شل می شوند. این عضلات از نرم کام، لوزه ها، دیواره گلو و زبان پشتیبانی می کنند. وقتی این عضلات شل می شوند، مجاری تنفسی هنگام دم تنگ یا مسدود می شوند. نتیجه این می شود که نمی توان هوای کافی دریافت کرد و همین امر سبب پایین آمدن سطح اکسیژن خون می شود. مغز این ناتوانی تنفسی را حس می کند و فرد را برای مدت کوتاهی از خواب بیدار می کند تا وی بتواند مجاری تنفسی خود را دوباره باز کند.
این بیدار شدن گاهی انقدر کوتاه است که آن را به یاد نمی آورید. ممکن است در هنگام خواب صدای خر و پف، خفگی و نفس نفس زدن از فرد به گوش برسد. این الگو می تواند در تمام شب ۵ تا ۳۰ بار در هر ساعت تکرار شود. این اختلالات سبب ناتوانی در خواب عمیق و کافی در شب می شوند.
آپنه خواب مرکزی
این نوع آپنه خواب نادرترین نوع آپنه است و هنگامی رخ می دهد که مغز نتواند به ماهیچه های تنفسی پیام درست بفرستد. این به این معناست که فرد برای مدت کوتاهی تلاشی برای نفس کشیدن نمی کند. ممکن است که با تنگی نفس از خواب بیدار شوید و برای خوابیدن دوباره به مشکل بر بخورید.
علائم آپنه خواب
گاهی علائم آپنه انسدادی و مرکزی با همدیگر هم پوشانی دارند. گاهی اوقات تشخیص این که به کدام نوع آپنه خواب دچارید دشوار است.
رایج ترین علائم آپنه انسدادی و مرکزی شامل این مواردند:
- خر و پف با صدای بلند
- دوره های قطع شدن نفس در طول خواب که افرادی که در کنار شما هستند متوجه آن می شوند
- نفس نفس زدن در طول خواب و سعی برای نفس کشیدن
- بیدار شدن با دهان خشک
- سردردهای صبحگاهی
- ناتوانی در خوابیدن (بی خوابی)
- خواب آلودگی خیلی شدید در طول روز (هایپرسومنیا)
- مشکل توجه کردن در هنگام بیداری
- تحریک پذیری
چه هنگامی به پزشک مراجعه کنید
خر و پف با صدای بلند می تواند نشان دهنده مشکلات جدی باشد. علاوه بر این باید بدانید که تمام کسانی که دچار این اختلال هستند خر و پف نمی کنند. اگر علائم آپنه خواب را دارید با پزشک درباره آن ها صحبت کنید. درباره اختلالات خواب که سبب خستگی مفرط، خواب آلودگی و تحریک پذیری شما شده اند از پزشک سوال بپرسید.
عوامل مخاطره آمیز آپنه خواب
آپنه خواب می تواند برای هر کسی اتفاق بیفتد. اما یک سری عوامل احتمال بروز آن را افزایش می دهند.
آپنه انسدادی خواب
عواملی که احتمال بروز آپنه انسدادی خواب را بالا می برند شامل این مواردند:
اضافه وزن
افرادی که دچار چاقی مفرط هستند بیشتر در خطر آپنه خواب قرار دارند. رسوب چربی در اطراف سیستم تنفسی فوقانی می تواند تنفس را مسدود کند.
دور گردن
افرادی که دور گردن بیشتری دارند ممکن است که راه های تنفسی تنگ و باریک تری داشته باشند.
باریک بودن مجاری تنفسی
ممکن است که به طور ارثی مجاری تنفسی تنگ و باریکی داشته باشید. علاوه بر این، آدنوئیدها یا لوزه ها می توانند بزرگ شوند و مسیر تنفسی را مسدود کنند. این اتفاق اغلب در کودکان می افتد.
مرد بودن
احتمال بروز آپنه خواب در مردان ۲ الی ۳ برابر بیشتر از زنان است. با این وجود، در زنان در صورت وجود اضافه وزن و بعد از یائسگی احتمال بروز آپنه خواب افزایش میابد.
بالا بودن سن
احتمال بروز آپنه خواب در افراد مسن بیشتر از سایرین است.
سابقه خانوادگی
اگر اعضای خانواده تان دچار آپنه خواب باشند، احتمال بروز آپنه خواب در شما افزایش میابد.
استفاده از الکل، آرام بخش و مسکن
این مواد سبب شل شدن ماهیچه های گلو و تشدید آپنه انسدادی خواب می شوند.
سیگار کشیدن
افرادی که سیگار می کشند ۳ برابر بیش از سایر افرادی که سیگار نمی کشند در معرض آپنه انسدادی خواب قرار دارند. سیگار کشیدن احتمال التهاب و وجود مایعات در سیستم تنفسی فوقانی را افزایش می دهد.
احتقان بینی
اگر برای تنفس از بینی به مشکل بر خورده اید (چه به علت مشکل آناتومی یا آلرژی) احتمال بروز آپنه انسدادی خواب در شما افزایش میابد.
آپنه خواب مرکزی
عواملی که احتمال بروز آپنه خواب مرکزی را افزایش می دهند شامل این مواردند:
مسن بودن
افراد میانسال و سالمندان بیشتر در معرض آپنه خواب مرکزی قرار دارند.
مرد بودن
آپنه خواب مرکزی در بین مردان رایج تر از زنان است.
اختلالات قلبی
افرادی که بیماری احتقانی قلب دارند بیشتر در معرض آپنه خواب قرار دارند.
استفاده از مسکن های نارکوتیک
داروهای اپیوئید به خصوص داروهایی که اثر طولانی تری دارند همچون متادون، احتمال بروز آپنه خواب مرکزی را افزایش می دهند.
سکته مغزی
افرادی که قبلا سکته مغزی داشته اند بیشتر در خطر ابتلا به آپنه خواب مرکزی قرار دارند.
بیشتر بخوانید: دلایل اختلال خواب در کودکان
عوارض جانبی آپنه خواب
آپنه خواب یک اختلال جدی است. عوارض جانبی آن شامل این مواردند:
خستگی در طول روز
بیدار شدن مکرری که ناشی از آپنه خواب باشد، خواب نرمال را غیر ممکن می کند و سبب خواب آلودگی شدید در طول روز، خستگی مفرط و تحریک پذیری می شود. ممکن است که در تمرکز کردن به مشکل بر بخورید یا متوجه شوید که در حین کار کردن، تماشای تلویزیون و حتی رانندگی خواب تان می برد.
افرادی که دچار این اختلال هستند بیشتر در معرض تصادف و حادثه قرار دارند. به علاوه ممکن است که حالات تندخویی، بد خلقی و افسردگی را از خود نشان دهند. کودکان و نوجوانانی که آپنه خواب دارند ممکن است که عملکرد ضعیفی در مدرسه داشته باشند و یا مشکلات رفتاری از خود نشان دهند.
فشار خون بالا یا مشکلات قلب
کاهش ناگهانی سطح اکسیژن خون که در طول آپنه خواب اتفاق می افتد، احتمال افزایش فشار خون و مشکلات قلبی عروقی را افزایش می دهد. آپنه انسدادی خواب، احتمال فشار خون بالا (هایپرتنشن) را افزایش می دهد. آپنه انسدادی خواب احتمال حملات مکرر قلبی، سکته مغزی و ضربان نامنظم قلب (مثل فیبریلاسیون دهلیزی) را افزایش می دهد. اگر به بیماری قلبی دچارید، دوره های مکرر کاهش اکسیژن خون (هیپوکسی یا هیپوکسمی) می توانند سبب مرگ ناگهانی ناشی از ضربان نامنظم قلب شوند.
دیابت نوع ۲
افرادی که آپنه خواب دارند بیشتر از سایرین در معرض مقاومت نسبت به انسولین و دیابت نوع ۲ هستند.
سندرم متابولیک
این اختلال که شامل فشار خون بالا، سطح غیر طبیعی کلسترول، قند خون بالا و افزایش دور کمر است در ارتباط با افزایش بیماری های قلبی است.
عوارض جانبی بعد از مصرف برخی از داروها و جراحی
آپنه انسدادی خواب در ارتباط با مصرف برخی از داروها و اثرات بیهوشی قرار دارد. افرادی که آپنه خواب دارند بیشتر در معرض عوارض جانبی بعد از جراحی های مهم هستند چون آن ها مستعد مشکلات تنفسی هستند، به خصوص هنگامی که بیهوش هستند و به پشت دراز کشیده اند. قبل از انجام جراحی، درباره آپنه خواب خود با پزشک مشورت کنید.
مشکلات کبد
افرادی که این اختلال را دارند بیشتر در معرض نتایج غیر طبیعی تست عملکرد کبد هستند و کبد آن ها علائمی از زخم شدن (بیماری کبد چرب غیر الکلی) را نشان می دهد.
اختلال در خواب همسر
خر و پف با صدای بلند می تواند مانع از این شود که افرادی که در کنارتان خوابیده اند خوب استراحت کنند. در بسیاری از مواقع امکان دارد که همسرتان به اتاق دیگری برود تا بتواند راحت بخوابد.
تشخیص آپنه خواب
ممکن است که پزشک بر اساس علائمی که دارید و سابقه خواب، شما را معاینه کند یا شما را به مرکز اختلالات خواب ارجاع دهد. در این مرکز، متخصصان تشخیص می دهند که آیا به ارزیابی های بیشتر نیاز است یا نه. این ارزیابی ها شامل بررسی شبانه تنفس و عملکرد بدن در مرکز اختلالات خواب هستند. تست خواب در خانه نیز گزینه دیگری است که می تواند مفید باشد.
آزمایش هایی که برای تشخیص آپنه خواب به کار می روند شامل این مواردند:
پلی سومنوگرافی
در طول این آزمایش، از دستگاهی استفاده می کنند که عملکرد قلب، ریه، مغز، الگوی تنفس، حرکات بازو و پاها و سطح اکسیژن خون را به هنگام خواب بررسی کنند.
تست خواب در خانه
ممکن است که پزشک از آزمایش های ساده در خانه برای تشخیص آپنه خواب استفاده کند. این تست ها ضربان قلب، سطح اکسیژن خون، جریان هوا و الگوی تنفس را بررسی می کنند.اگر نتایج این آزمایش ها غیر طبیعی باشد، پزشک بدون انجام آزمایش های بیشتر درمانی برای فرد در نظر می گیرد.
دستگاه های قابل حملی که برای بررسی آپنه خواب استفاده می شوند، تمام موارد آپنه خواب را تشخیص نمی دهند، به همین علت است که ممکن است که حتی اگر نتایج اولیه عادی بودند باز هم پزشک پلی سومنوگرافی را تجویز کند. اگر دچار آپنه انسدادی خواب هستید ممکن است که پزشک شما را به متخصص گوش، حلق و بینی ارجاع دهد تا وجود انسداد بینی یا گلو بررسی شود. گاهی برای یافتن دلیل آپنه خواب مراجعه به متخصص قلب (کاردیولوژیست) یا متخصص سیستم عصبی (نورولوژیست) ضرورت پیدا می کند.
مراجعه به پزشک
اگر در طول روز احساس خستگی و کسل بودن می کنید حتما با پزشک در این باره صحبت کنید تا او بتواند مشکل را تشخیص دهد.
سوالات رایجی که ممکن است پزشک از شما بپرسد شامل این مواردند:
- در طول هفته و آخر هفته ها برنامه خواب تان چگونه است؟
- چقدر طول می کشد تا خواب تان ببرد؟
- آیا برای راحت خوابیدن دارو مصرف می کنید؟
- هر شب چقدر می خوابید؟
- آیا تا به حال کسی به شما گفته که خر و پف می کنید؟
- آیا با حالت اضطراب و خستگی از خواب بیدار می شوید؟
- هنگامی که بیدار می شوید چه احساسی دارید؟
- آیا وقتی در حال تماشای تلویزیون یا مطالعه هستید به راحتی خواب تان می برد؟
- آیا کسی در خانواده تان به اختلالات خواب دچار است؟
- اتاق خواب تان را توصیف کنید.
برای بررسی دقیق مشکل در برخی از افراد از آزمایش پلی سومنوگرافی استفاده می شود. برای برخی از افراد تست خواب در خانه می تواند انجام شود.
دوره های آپنه خواب که در هر ساعت اتفاق می افتند شدت آپنه خواب را مشخص می کنند:
نرمال
۰.۵ دوره آپنه در هر ساعت
آپنه خواب خفیف
۵ الی ۱۵ دوره آپنه در هر ساعت
آپنه خواب متوسط
۱۶ الی ۳۰ دوره آپنه در هر ساعت
آپنه خواب شدید
بالای ۳۱ دوره آپنه در هر ساعت
درمان آپنه خواب
در مواردی که آپنه خواب خفیف است، پزشک تنها تغییر در نحوه زندگی را پیشنهاد می دهد. این تغییرات شامل کاهش وزن و ترک سیگار هستند. اگر آلرژی بینی داشته باشید، پزشک از گزینه های درمانی برای برطرف کردن این آلرژی استفاده می کند. اگر این راه ها سبب برطرف شدن علائم تان نشدند یا اگر آپنه متوسط یا شدید داشتید، درمان های دیگری در دسترس هستند. برخی از دستگاه های خاص می توانند به باز کردن مجاری تنفسی مسدود شده کمک کنند. در مواردی که مشکل شدیدتر باشد از جراحی استفاده می کنند.
انواع روش های درمانی
فشار جریان هوای همواره مثبت (CPAP)
اگر آپنه خواب متوسط تا شدید داشته باشید، استفاده از دستگاهی که هنگام خواب فشار هوا را از طریق ماسک به بینی منتقل می کند می تواند گزینه مناسبی باشد. با کمک فشار جریان هوای همواره مثبت، فشار هوایی که دستگاه ایجاد می کند خیلی بیشتر از هوای اطراف است و برای باز نگه داشتن مجاری تنفسی، پیشگیری از آپنه و خر و پف کافی است.
اگر چه استفاده از CPAP رایج ترین و قابل اعتماد ترین راه برای درمان آپنه خواب است اما برخی آن را اذیت کننده می دانند. خیلی از افراد تصمیم می گیرند که دیگر این درمان را ادامه ندهند اما با تمرین، می توانید یاد بگیرید که چگونه فشار بندهای ماسک را تنظیم کنید تا احساس راحتی کنید.
گاهی نیاز است که بیش از یک ماسک را امتحان کنید تا ماسکی که راحت است را پیدا کنید. اگر احساس اذیت شدن می کنید این درمان را رها نکنید بلکه با پزشک صحبت کنید تا برای راحتی شما تغییراتی ایجاد کند. علاوه بر این، اگر علیرغم درمان هنوز هم خر و پف می کنید با پزشک تماس بگیرید. اگر وزن تان تغییر کرد، تنظیمات فشار دستگاه CPAP هم باید تنظیم شوند.
سایر دستگاه های فشار هوا
اگر استفاده مداوم از دستگاه CPAP برایتان دشوار است می توانید از انواع دیگری دستگاه استفاده کنید که در هنگام خواب به طور اتوماتیک جریان هوا را تنظیم می کند. به علاوه می توانید از دستگاه BPAP که نوع دو سطحی دستگاه CPAP است استفاده کنید. این دستگاه ها هنگام دم فشار هوای بیشتر و هنگام بازدم فشار هوای کمتری فراهم می کنند.
ابزار دهانی
یکی دیگر از گزینه های موجود استفاده از ابزار دهانی است که برای باز نگه داشتن گلو طراحی شده اند. قطعا CPAP انتخاب قابل اعتمادتر و موثرتری نسبت به ابزار دهانی است. اما استفاده از ابزار دهانی راحت تر است. برخی از این ابزارها به نحوی طراحی شده اند که با جلو بردن فک سبب باز نگه داشتن گلو شوند و می توانند در رهایی از خر و پف و آپنه خواب موثر باشند.
می توانید از دندانپزشک تان بخواهید که این ابزار را برای شما تجویز کند. قبل از یافتن بهترین ابزار، ممکن است نیاز باشد که ابزار گوناگونی را امتحان کنید تا ابزاری که مناسب نیازتان است را پیدا کنید. بعد از یافتن ابزار مناسب، در سال اول به طور مکرر با پزشک در ارتباط باشید تا اطمینان حاصل کنید که به درستی تنظیم شده است.
جراحی برای درمان آپنه خواب
اگر سایر روش های درمانی موثر نبودند می توان از جراحی استفاده کرد. قبل از انجام جراحی حداقل باید سه ماه بقیه روش های درمانی را استفاده کرد و هنگامی که ناکارآمدی آن ها اثبات شد می توان به جراحی روی آورد. به طور کلی برای افرادی که مشکلات ساختار فک دارند جراحی می تواند گزینه مناسبی باشد.
گزینه های جراحی شامل این مواردند:
برداشتن بافت
در این روش پزشک بافتی از قسمت عقب دهان و بالای گلو بر می دارد. معمولا در حین این پروسه لوزه ها و آدنوئیدها هم برداشته می شوند. این جراحی در توقف ساختار گلو از لرزش و خر و پف مفید است. این روش به اندازه CPAP برای درمان آپنه انسدادی خواب موثر و قابل اعتماد نیست. اگر فرد با استفاده از CPAP و ابزار دهانی مشکلی داشته باشد، برداشتن بافت از قسمت عقب گلو با انرژی رادیوفرکانس می تواند انتخاب مناسبی باشد.
منقبض کردن بافت
گزینه دیگری که در دسترس است منقبض کردن بافت عقب گلو با کمک انرژی رادیوفرکانس است. این پروسه برای آپنه خواب خفیف تا متوسط انجام می شود. یک مطالعه نشان داد که این نوع جراحی هم تاثیری همچون برداشتن بافت دارد اما خطرات ناشی از جراحی در آن کمتر است.
جابجایی و تغییر موقعیت فک
در این روش، استخوان فک جلوتر از سایر استخوان های صورت حرکت داده می شود. این کار سبب گسترش فضای پشت زبان و نرم کام می شود و احتمال انسداد را کاهش می دهد.
ایمپلنت
بعد از این که فرد بیحسی موضعی دریافت کرد، یک سری میله پلاستیکی از طریق پروسه جراحی در نرم کام او گذاشته می شود. به تحقیقات بیشتری در خصوص کارآمد بودن این روش نیاز است.
تحریک عصب ها
در این روش با قرار دادن یک محرک عصب به کنترل حرکات زبان (عصب های زیر زبانی) می پردازند. این کار باعث می شود که زبان در موقعیتی قرار بگیرد که بتواند مجاری تنفسی را باز نگه دارد. برای اثبات کارآمد بودن این روش هم به تحقیقات بیشتری نیاز است.
ایجاد مسیر هوایی جدید (تراکئوستومی)
اگر اختلال خواب خیلی شدید داشتید یا اگر سایر روشهای درمانی موثر نبودند استفاده از این جراحی موثر است. در این روش پزشک یک برش در گردن ایجاد می کند و یک لوله پلاستیکی یا فلزی در آن قرار می دهد تا بتوانید نفس بکشید. باید در طول روز این سوراخ را بپوشانید و در شب آن را باز کنید تا به هوا اجازه ورود و خروج از ریه را بدهید.
سایر انواع جراحی که با پاکسازی مجاری تنفسی به کاهش خر و پف و درمان آپنه خواب کمک می کنند شامل این مواردند:
- جراحی برای برداشتن لوزه و آدنوئیدهای بزرگ شده
- جراحی کاهش وزن
بیشتر بخوانید: افراد خلاق بیشتر از سایر افراد دچار اختلال خواب هستند
درمان های خانگی آپنه خواب
در بسیاری از موارد خود درمانی می تواند بهترین راه برای مقابله با آپنه انسدادی خواب و حتی آپنه خواب مرکزی باشد.
می توانید این موارد را امتحان کنید:
وزن اضافه خود را کم کنید
کاهش وزن حتی به میزان خیلی کم می تواند به کم کردن میزان تنگی مجاری تنفسی کمک کند. در برخی از موارد، اگر به وزن متناسبی برسید، آپنه خواب می تواند برطرف شود اما اگر وزن تان دوباره افزایش پیدا کند آپنه خواب می تواند دوباره اتفاق بیفتد.
ورزش کنید
ورزش منظم (حتی اگر این ورزش با کاهش وزن همراه نباشد) می تواند به رهایی از علائم آپنه انسدادی خواب کمک کند. سعی کنید در بیشتر روزهای هفته، حداقل ۳۰ دقیقه ورزش و فعالیت متوسط همچون پیاده روی را امتحان کنید.
از مصرف الکل، داروهای آرام بخش و قرص های خواب آور بپرهیزید
این مواد سبب شل شدن ماهیچه های پشت گلو می شوند و در تنفس تداخل ایجاد می کنند.
به جای این که به پشت بخوابید، به پهلو یا روی شکم بخوابید
خوابیدن به پشت سبب می شود که زبان و نرم کام به سمت عقب گلو برگردند و مجاری تنفسی را مسدود کنند.
سیگار نکشید
اگر سیگار می کشید دنبال راه هایی برای ترک آن باشید.
زندگی با آپنه خواب
اگر پزشک تشخیص داده باشد که دچار آپنه خواب هستید باید شیوه زندگی سالمی را در پیش بگیرید و از داروهای تجویزی استفاده کنید. یکی از کارهایی که باید انجام دهید این است که از ابزار دهانی خود محافظت کنید.
استفاده و مراقبت از ابزار دهانی و CPAP
باید به نحوه تجویز شده و به درستی از ابزار دهانی استفاده کنید.
اگر پزشک یک ابزار دهانی یا دستگاه CPAP را تجویز کرد:
- در خصوص استفاده از ابزار دهانی و CPAP صبور باشید
- تنظیم تنفس با کمک دستگاه CPAP می تواند زمان بر باشد
- حتی برای چرت زدن کوتاه هم از ابزار دهانی یا CPAP استفاده کنید
برای این که به طور کامل از درمان بهره ببرید باید هر زمان و هر کجا که خواب بودید از آن استفاده کنید. اگر به مسافرت رفتید حتما ابزار و دستگاه های خود را همراه ببرید. اگر دستگاه ها درست کار نکردند سریع با پزشک تماس بگیرید. اگر برای استفاده از ابزار تنفسی مشکلی داشتید یا اذیت شدید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.
اگر استفاده از ابزار تنفسی شما را اذیت می کند، ماسک به درستی تنظیم نشده، برای خوابیدن به مشکل برخورده اید، با دهان خشک از خواب بیدار شدید یا اگر آبریزش بینی داشتید با پزشک تماس بگیرید. ماسک را تمیز کنید و قبل از گذاشتن ماسک، صورت تان را بشویید. به درستی از ابزار تنفسی و CPAP محافظت کنید. درباره نحوه تمیز کردن تمام قسمت های دستگاه و تنظیم آن اطلاعات کسب کنید. به زمان تعویض قسمت های قابل تعویض دستگاه مثل لوله، ماسک و فیلتر هوا توجه کنید. به درستی از ابزار دهانی خود محافظت کنید.
اگر پزشک برای شما ابزار دهانی تجویز کرده، از او بپرسید که چگونه می توان به درستی از آن مراقبت کرد. اگر ابزار اندازه تان نبود یا علائم تان بهبود پیدا نکردند حتما به پزشک بگویید تا تنظیم های مورد نیاز را انجام دهد. احساس اذیت شدن جزئی بعد از تنظیم ابزار دهان عادی است چون عادت کردن ماهیچه های صورت به آن کمی زمان بر است.
شرایط خود را تحت نظر داشته باشید. برای بررسی شرایط تان باید مرتب به پزشک مراجعه کنید تا وی بررسی کند که آیا مشکلی دارید که اگر درمان نشود زندگی تان را به خطر بیندازد یا نه. اگر پزشک ابزار تنفسی تجویز کرده باشد بررسی می کند که آیا این ابزار به کاهش و حذف علائم آپنه خواب کمک می کند و موثر بوده یا نه. علاوه بر این بررسی می کند که آیا در طول روز احساس خستگی می کنید، درباره نحوه زندگی تان چه احساسی دارید، آیا هنوز خر و پف می کنید و آیا کاهش وزن یا تغییراتی در نحوه زندگی تان اتفاق افتاده اند یا نه.
اگر پزشک ابزار دهانی تجویز کرده باشد، باید ۶ ماه بعد از تجویز به پزشک مراجعه کنید و بعد از آن هم سالانه به پزشک مراجعه کنید. این ملاقات ها برای این است که پزشک بررسی کند که آیا ابزار درست کار می کند، به تنظیم نیاز دارد و آیا به تعویض دستگاه نیاز است یا نه. درباره عوارض جانبی استفاده از CPAP اطلاعات به دست بیاورید. عوارض جانبی درمان توسط دستگاه CPAP شامل احتقان، خشکی دهان و خشکی چشم هستند. اگر دچار درد در شکم و نفخ شدید باید استفاده از دستگاه CPAP را قطع کرده و سریع با پزشک تماس بگیرید.
