بیماری های محدود کننده ریوی نوعی از اختلالات مزمن ﺭﯾﻮﯼ هستند که سبب کاهش توانایی اتساع ریه های فرد در طول تنفس می شوند. در اکثر موارد بیماری های محدود کننده ریه قابل درمان نیستند اما بعضی اوقات با استفاده از داروها و رژیم های ورزشی می توان این بیماری را کنترل کرد. در مواردی که بیماری های انسدادی وجود دارد (مثل آسم، برونشکتازی و آمفیزم) ریه فرد قادر به خروج و تخلیه کامل هوا در طول بازدم نیست. در ادامه این مقاله ار بخش بیماری های دکتر سلام به توضیح کامل درباره بیماری های محدود کننده ریوی پرداخته و با آنها آشنا می شویم.

بیماری های محدود کننده ریوی

بیماری های محدود کننده ریوی چه هستند؟

اختلالات طولانی مدت ریوی با توجه به تاثیری که روی تنفس فرد می گذارند به دو دسته بندی اساسی تقسیم بندی می شوند. این دو دسته بندی شامل اختلالات محدود کننده ریوی و اختلالات انسدادی ریوی هستند. یک دسته بندی سوم هم وجود دارد که به آن بیماری ریوی ترکیبی می گویند که خصوصیات هر دو دسته بندی (بیماری های محدود کننده و بیماری های انسدادی ریه) را دارد.

بیماری های ترکیبی ریه معمولا در افرادی که بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) دارند بیشتر اتفاق می افتد که همزمان دچار نارسایی‌ احتقانی‌ قلب‌ هم هستند. در مواردی که بیماری های انسدادی وجود دارد (مثل آسم، برونشکتازی، COPD و آمفیزم) ریه فرد قادر به خروج و تخلیه کامل هوا در طول بازدم نیست. بیماری های محدود کننده ریه هم به این معنا هستند که ریه ها قادر به افزایش حجم نیستند و این روی میزان اکسیژن ورودی در حین دم تاثیر می گذارد.

این محدودیت سبب محدود شدن بازدم در مقایسه با افراد عادی می شود. بیماری های محدود کننده ریه سبب کاهش گنجایش ریه می شوند به همین دلیل سرعت تنفس فرد افزایش میابد تا نیاز فرد به اکسیژن را پاسخ دهد. اکثر بیماری های محدود کننده ریوی پیش رونده هستند، به این معنی که با گذر زمان تشدید می شوند. در یکی از مطالعات به این نتیجه رسیدند که در فاصله بین سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰ حدود ۶.۵ درصد از افراد بین ۲۰ تا ۷۹ سال در آمریکا از بیماری محدود کننده ریه رنج می بردند.

انواع بیماری های محدود کننده ریوی

بیماری های محدود کننده ریوی با توجه به این که دلیل آن ها بیرونی است یا درونی معمولا به دو دسته بندی اساسی تقسیم می شوند. بیماری های محدود کننده ریه با منشاء درونی سبب سفت شدن، التهاب و جراحت بافت های ریه می شوند.

انواع بیماری های محدود کننده ریوی که ریشه درونی دارند شامل این مواردند:

بیماری های محدود کننده ریوی که منشاء بیرونی دارند با به مشکل خوردن بافت ها و ساختارهای بیرونی ریه از جمله اختلالات نورولوژیک اتفاق می افتند. عوامل بیرونی که سبب بیماری محدود کننده ریوی می شوند معمولا با تضعیف ماهیچه ها، آسیب عصب ها و سفت شدن بافت های دیواره قفسه سینه همراه هستند.

بیماری های محدود کننده ریوی

انواع بیماری های محدود کننده ریوی که منشاء بیرونی دارند شامل این مواردند:

  • پلورال افیوژن یا تجمع مایع اضافی در بین بافت های لایه های اطراف ریه ها
  • اسکولیوز یا انحراف جانبی ستون فقرات
  • بیماری های عصبی عضلانی یا بیماری های نوروماسکولار (از جمله بیماری لو گهریگ (ALS)، مالتیپل اسکلروزیس (MS) و دیستروفی عضلانی)
  • چاقی مفرط
  • میاستنی گراویس
  • تومور بدخیم
  • آسیب به دنده به خصوص شکستگی
  • آسیت (آب آوردگی شکم) یا ورم شکم که در ارتباط با جراحت کبد یا سرطان باشد
  • فلج دیافراگم
  • کیفوز یا قوز کمر
  • فتق دیافراگم
  • نارسایی قلبی

مرگ و میر و در اثر بیماری های محدود کننده ریوی

میزان مرگ و میر و مریضی در اثر بیماری محدود کننده ریوی به دلیل بیماری بستگی دارد. عواملی که احتمال بهبود بعد از بیماری محدود کننده ریه را کاهش می دهند شامل بالا بودن سن، تنگی نفس شدید، سابقه سیگار کشیدن، عملکرد نادرست ریه، فیبروز شدید ریه و عدم پاسخگویی به درمان هستند. در ضمن در بیشتر موارد احتمال بهبود مردها پایین تر از زنان است.

بیشتر بخوانید: سرطان ریه چه عللی دارد؟

کدام گروه های سنی بیشتر در معرض بیماری های محدود کننده ریوی قرار دارند؟

احتمال بروز فیبروز ریوی ایدیوپاتیک در کودکان کم است. برخی از بیماری های درونی ریوی در بین افراد ۲۰ تا ۴۰ سال اتفاق می افتند. از جمله آن ها می توان به سارکوئیدوز، بیماری های مربوط به کلاژن واسکولار، هیستیوسیتوز سلول لانگرهانس ریه (که قبلا به آن هیستیوسیتوز ایکس می گفتند) اشاره کرد. بیشتر بیمارانی که بیماری فیبروز ریوی ایدیوپاتیک دارند بالای ۵۰ سال هستند.

احتمال بهبود بیماری های محدود کننده ریوی

پیش بینی این که فردی که بیماری محدود کننده ریوی دارد تا چه حد بهبود خواهد یافت به نتایج آزمایش های تشخیصی مثل سی تی اسکن، بیوپسی و شدت و وسعت مشکل بستگی دارد. فیبروز ریوی ایدیوپاتیک یک بیماری جدی و پیش رونده است. تشخیص زود هنگام فیبروز ریوی ایدیوپاتیک برای کنترل علائم بیمار و پیش بینی بهبود ضروری است. سارکوئیدوز ریه نیز یک بیماری ریوی است که خوش خیم است و در بیشتر موارد امکان ثابت نگه داشتن آن و بهبود بعد از آن وجود دارد.

اما حدود ۲۰% از افرادی که سارکوئیدوز ریوی دارند دچار فیبروز ریوی و ناتوانی می شوند. میزان بهبود بیماری کلاژن واسکولار، ائوزینوفیلیک پنومونی، پنومونی سازمان یافته کریپتوژنیک (COP) و بیماری ریوی ناشی از مصرف دارو با نوع درمان مشخص می شود. افرادی که دچار بیماری های دیواره قفسه سینه و اختلالات نوروماسکولار هستند اغلب دچار نقص تنفسی پیش رونده می شوند و خیلی زود تحت تاثیر عفونت های ریوی قرار می گیرند.

بیماری های محدود کننده ریوی و جنسیت

بیماری لنفانژیولیومیوماتوز (LAM) و توبروز اسکلروزیس بیشتر در زنانی که پیش از سن یائسگی هستند اتفاق می افتند اما بیماری LAM در مردان هم اتفاق می افتد. به علت این که مردان در محیط کار بیشتر در معرض آلودگی ها قرار دارند احتمال بروز پنوموکونیوز، فیبروز ریوی ایدیوپاتیک و بیماری کلاژن واسکولار در آن ها بیشتر است. در سرتاسر جهان سارکوئیدوز در زنان رایج تر از مردان است.

بیماری های محدود کننده ریوی

تاثیر سیگار کشیدن روی بیماری های محدود کننده ریوی

هیستیوسیتوز سلول لانگرهانس ریه، پنومونی بینابینی دسکواماتیو، فیبروز ریوی ایدیوپاتیک و برونشیولیت به وفور در بین افرادی که سیگار می کشند یا در گذشته سیگار می کشیدند اتفاق می افتند.

سابقه خانوادگی و بیماری های محدود کننده ریوی

بیماری های ریوی که تا حدی زمینه خانوادگی دارند شامل این مواردند: فیبروز ریوی ایدیوپاتیک، سارکوئیدوز و لنفانژیولیومیوماتوز (LAM).

شغل افراد و بیماری های محدود کننده ریوی

ممکن است که پزشک از بیمارانی که بیماری های محدود کننده ریه دارند بخواهد که درباره شغلی که داشته اند و قرار گرفتن در برابر برخی از آلودگی ها و گرد و غبار موادی (از جمله سیلیکا، آزبست یا پنبه نسوز، بریلیم، فلزات سخت، کبالت) او را آگاه کنند، این مواد می توانند سبب پنوموکونیوز شود. افرادی که گرد و غبارهای طبیعی را استنشاق می کنند گاهی دچار پنومونيت ناشی از افزايش حساسیت می شوند.

علائم بیماری های محدود کننده ریوی

اغلب کسانی که بیماری محدود کننده ریوی دارند علائم مشابهی دارند از جمله:

  • تنگی نفس به خصوص هنگام فشار فیزیکی
  • ناتوانی در نگه داشتن نفس و عدم تنفس کافی
  • سرفه مزمن و طولانی مدت، معمولا سرفه خشک که گاهی همراه با مخاط سفید است
  • از دست دادن وزن
  • درد در قفسه سینه
  • خس خس سینه و تنفس همراه با صدا
  • خستگی مفرط یا کسل بودن بدون هیچ دلیلی
  • افسردگی
  • اضطراب

بیشتر بخوانید: هر آنچه که باید درباره خس خس سینه (Wheezing) بدانیم

تشخیص بیماری های محدود کننده ریوی

پزشک برای تشخیص از تست عملکرد ریه، ارزیابی ظرفیت کل ریوی (TLC)، یا مجموع هوایی که هنگام دم وارد ریه های فرد می شود استفاده می کند. ظرفیت کل ریوی معمولا هنگامی که فرد بیماری محدود کننده ریوی داشته باشد کاهش میابد. گاهی از سایر روش های تشخیصی و آزمایش ها برای تشخیص کامل بیماری و برنامه ریزی درباره درمان درست استفاده می کنند.

بیماری های محدود کننده ریوی

برخی از آزمایش های خاص بر اساس این که ریشه بیماری محدود کننده ریوی درونی است یا بیرونی، استفاده می شوند. برخی از آزمایش هایی که کاهش عملکرد ریه را نشان می دهند، ممکن است نشان دهنده جراحت، سفت شدن و التهاب بخش بزرگی از ریه هم باشند.

آزمایش هایی که معمولا برای تشخیص بیماری های محدود کننده ریوی استفاده می شوند شامل این مواردند:

تست ظرفیت حیاتی اجباری (FVC)

این تست شامل دم و پر کردن ریه ها با هوا تا حد ممکن و سپس تخلیه هوای تنفس شده با حداکثر توان است. ظرفیت حیاتی اجباری در بیمارانی که بیماری محدود کننده ریوی دارند معمولا کاهش پیدا می کند. FVC ای که هم اندازه یا کمتر از ۸۰% از حد انتظار باشد نشانه ای از بیماری محدود کننده ریه است.

تست حجم بازدمی اجباری در یک ثانیه (FEV1)

این تست میزان هوای بازدم (تخلیه شده) را در ثانیه های اول تست FVC می سنجد. بسیاری از افراد، حدود سه چهارم از هوای تنفس شده را در طول این زمان تخلیه می کنند. در افرادی که بیماری محدود کننده ریوی دارند از آن جایی که FVC کاهش میابد، FEV1 هم کاهش میابد.

تست نسبت FEV1 به FVC

این تست میزان هوای تخلیه شده در اولین ثانیه بازدم (FEV1) را نسبت به کل میزان هوای تخلیه شده در طی تست FVC می سنجد. این نسبت در افرادی که بیماری محدود کننده ریوی دارند معمولا نرمال است یا حتی بالا است.

تست اشعه ایکس

این تست تصاویری از قفسه سینه و ریه ها برای ارزیابی ایجاد می کند.

سی تی اسکن (CT)

این تست در مقایسه با اشعه ایکس تصاویر جزئی تر و دقیق تری از قفسه سینه و ریه ها ایجاد می کند.

برونکوسکوپی

در برونکوسکوپی از یک لوله انعطاف پذیر با یک دوربین استفاده می کنند و آن را از طریق بینی یا دهان به مجاری هوای ریه ها می فرستند تا معاینه را انجام دهند.

بیماری های محدود کننده ریوی

درمان بیماری های محدود کننده ریوی

افشانه

این وسیله کوچک می تواند کورتیکواستروئید و سایر داروها را در لوله های برونش شما اسپری کند تا آن ها را آرام کند. این دارو با التهاب ریه ها هم مقابله می کند. اگر مشکلات محدود کننده ریوی همچون بیماری ریه بینابینی دارید دیواره کیسه های هوا در ریه های شما ملتهب می شود. با گذشت زمان این دیواره می تواند زخم شود. همین امر سبب سفت شدن ریه می شود. افشانه در کنترل التهاب و بیماری مفید است.

برخی از انواع کورتیکواستروئیدهایی که می توانند از این روش استفاده شوند شامل این مواردند:

  • فلونیسولید
  • بودسوناید (پولمیکورت رسپیول)
  • سیکلزوناید (آلوسکو)

داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی

برخی از انواع بیماری های محدود کننده ریوی از اختلالات خود ایمنی بافت همبند ریشه می گیرند. بیماری های خود ایمنی باعث می شوند که بدن به سلول های سالم حمله کند. این اختلالات خود ایمنی می توانند روی ریه ها و سایر اندام های بدن تاثیر بگذارند، آن ها را زخم کنند و سبب سفت شدن آن ها شوند. برخی از انواع اختلالات خود ایمنی شامل آرتریت روماتوئید، اسکلرودرمی و سندرم اسجوگرن هستند.

داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی با توقف عملکرد سیستم ایمنی عمل می کنند. افرادی که بیماری های پیشرفته ریوی دارند و نیاز به پیوند ریه دارند معمولا از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی استفاده می کنند. این داروها به پیشگیری از پس زدن پیوند کمک می کنند. این داروها می توانند به صورت وریدی یا کپسول در اختیار بیمار قرار بگیرند.

برخی از انواع داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی شامل این مواردند:

  • سیکلوسپورین (نئورال، رستاسیس)
  • آزاتيوپرين (ایموران)
  • داکلیزوماب (زناپاکس)
  • باسیلیکسیماب (سیمولکت)

اکسپکتورانت

برخی از انواع بیماری های محدود کننده ریوی (مثل پنوموکونیوز) می توانند سبب تولید مخاط در مجاری تنفسی شوند. تنفس در برخی از انواع گرد و غبار می تواند سبب پنوموکونیوز شود. افرادی که در کارخانه و معدن کار می کنند در خطر ابتلا به پنوموکونیوز هستند. وقتی که ریه ها نتوانند از گرد و غبار رهایی پیدا کنند زخم می شوند. اکسپکتورانت در قالب شربت و قرص در دسترس است. این داروها به پاکسازی مخاط از مجاری تنفسی کمک می کنند.

بیماری های محدود کننده ریوی

برخی از انواع اکسپکتورانت شامل این مواردند:

  • گایافنزین (موسینکس)
  • پتاسیم یدید
  • کربوسیستئین

اکسیژن درمانی

اگر بیماری محدود کننده ریوی دارید و این بیماری میزان اکسیژنی که از طریق جریان خون به اندام ها، ماهیچه ها و سایر بافت می رسد را محدود کرده، ممکن است که به اکسیژن درمانی نیاز داشته باشید. بسیاری از انواع اختلالات ریوی با اکسیژن درمانی برطرف می شوند. این درمان با پمپ کردن اکسیژن از یک مخزن قابل حمل به ماسکی که روی دهان و بینی فرد قرار دارد انجام می شود. یا می توان اکسیژن را از طریق لوله ای که در نوستریل بینی قرار داده شده منتقل کرد.

بعضی از انواع بزرگ تر و غیر قابل حمل مخزن اکسیژن، مخصوص استفاده در بیمارستان ها هستند. هدف این درمان افزایش هوایی است که تنفس می کنید. اکسیژن درمانی برای افرادی که بیماری های محدود کننده ریه همچون فیبروز ریوی ایدیوپاتیک (IPF) دارند مفید است. پزشک با توجه به شرایط و فعالیتی که دارید مشخص می کند که به چه میزان اکسیژن درمانی نیاز دارید. علائم اکسیژن خون پایین شامل خستگی مفرط، قطع شدن نفس و گیجی هستند. اگر این علائم را دارید فورا به پزشک اطلاع دهید. بعد از اکسیژن درمانی متوجه پیشرفت زیادی خواهید شد.

توانبخشی ریوی

توانبخشی ریوی می تواند بیماری های محدود کننده ریوی و سایر اختلالات مربوط به ریه را درمان کند. این درمان معمولا به صورت سرپایی انجام می شود. با توانبخشی ریوی بیشتر درباره مشکلتان اطلاعات کسب می کنید، گزینه های بی خطر و موثری پیش روی شما قرار می گیرد؛ علاوه بر این درباره تکنیک های تنفسی، مواد مغذی و نحوه حفظ انرژی نیز اطلاعات کافی کسب خواهید کرد. این برنامه درمانی به شما در کنار آمدن با جنبه عاطفی بیماری های ریوی هم کمک می کند. از پزشک بپرسید که آیا گزینه مناسبی برای انجام توانبخشی ریوی هستید یا نه.

پیوند ریه

در مواردی که بیماری محدود کننده ریوی خیلی جدی است، معمولا پیوند ریه ضروری است. اگر مصرف دارو و سایر انواع درمان موثر نبود پزشک این درمان را پیشنهاد می دهد. در این روش ریه اهدایی فردی که از دنیا رفته را به فرد بیمار پیوند می زنند. هر نوع عمل پیوند خطرات خاص خود را دارد. امکان پس زدن پیوند توسط بدن وجود دارد. علاوه بر این پیوند ریه می تواند سبب بروز مشکلات و عوارض جانبی جدی شود. معمولا کسانی که عمل پیوند ریه انجام می دهند داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی دریافت می کنند.

سایر انواع درمان

گاهی دلیل بروز بیماری محدود کننده ریوی مربوط به التهاب و زخم ریه ها و مجاری تنفسی نیست. برای مثال ممکن است دچار اختلالی به نام پلورال افیوژن یا تشکیل مایعات در ریه باشید. یکی از دلایل پلورال افیوژن عفونت ریه است که می تواند با مصرف آنتی بیوتیک درمان شود. بعد از پاک شدن عفونت، افیوژن و علائم تنفس دشوار هم برطرف می شوند.

بیماری های محدود کننده ریوی

سندرم هيپوونتيلاسيون ناشی از چاقی هم می تواند سبب محدود شدن تنفس شود. این سندرم معمولا در افرادی که چاقی مفرط دارند اتفاق می افتد. بافت چربی اضافی در اطراف ماهیچه های قفسه سینه سبب به مشکل خوردن عملکرد ریه ها می شود. درمان این اختلال روی کاهش وزن تمرکز دارد.

بیماری های محدود کننده ریوی در مقابل بیماری انسدادی ریه

ممکن است که اسم بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) که یک بیماری رایج اما جدی است را شنیده باشید. این بیماری سبب به مشکل خوردن در بیرون دادن و تخلیه هوای تنفس شده می شود. به عبارت دیگر بیماری انسدادی ریه و بیماری محدود کننده ریه دو نقطه مقابل هم هستند.

۴ دسته بندی اصلی بیماری های محدود کننده ریوی شامل این مواردند:

ریه

به سلامت و عملکرد ریه ها بر می گردد.

صدری استخوانی

به استخوان هایی که دنده ها و قفسه سینه را تشکیل داده اند بر می گردد.

نورولوژیک/ نوروماسکولار

به سیستم عصبی و این که چگونه عصب ها روی عملکرد ماهیچه ها تاثیر می گذارند بر می گردد.

شکمی

به اندام هایی همچون دیافراگم و سایر قسمت هایی که در میانه بدن وجود دارند بر می گردد. برخی از انواع داروها مثل کورتیکواستروئیدها و اکسپکتورانت برای هر دو نوع اختلال ریوی (بیماری مزمن انسدادی ریه و بیماری محدود کننده ریه) استفاده می شوند. افرادی که هر کدام از این اختلالات را دارند می توانند از اکسیژن درمانی استفاده کنند.

بیماری های محدود کننده ریوی

درمان های طبیعی بیماری های محدود کننده ریوی

یکی از اندام های بدن که سخت کار می کند ریه ها است. این روزها به علت این که سطح آلودگی در سرتاسر جهان در حال افزایش است محافظت از ریه ها ضروری است. اولین و مهم ترین قدم این است که سیگار کشیدن را ترک کنید. علاوه بر این راه های طبیعی دیگری هم وجود دارند که می توانید با کمک آن ها گنجایش تنفسی را افزایش دهید و ریه های سالم تری داشته باشید.

۱-تنفس عمیق یک راه موثر برای بالا بردن گنجایش ریه ها است. علاوه بر این یک روش ساده است. برای تقویت تنفس می توانید هر روز یوگا انجام دهید.

۲-ورزش کردن می تواند الگوی نفس کشیدن را تنظیم کند. در ورزش هایی مثل شنا، دو و کوهنوردی زیاده روی کنید! این ورزش ها به تقویت تنفس کمک می کنند.

۳-آب، درمانی مناسب برای بسیاری از مشکلات از بدن است. مصرف مرتب آب به تقویت جریان خون و هیدراته نگه داشتن ریه ها کمک می کند.

۴-ممکن است که این مورد را دوست نداشته باشید اما مصرف مواد غذایی تند مثل سیر و پیاز به کاهش کلسترول و مقابله با عفونت هایی که روی ریه ها تاثیر می گذارند کمک می کند.

۵-علاوه بر این ترکیباتی که در فلفل قرمز وجود دارند به تقویت جریان خون و مقابله با عفونت کمک می کند.

۶-مغزیجات و دانه هایی که سرشار از منیزیم هستند انتخاب مناسبی برای برنامه غذایی هستند. آن ها شما را سالم نگه می دارند و سبب عملکرد درست ریه ها می شوند.

۷-به طور مرتب مرکبات مصرف کنید. مرکبات سرشار از ویتامین C هستند و به ریه ها در انتقال اکسیژن کمک می کنند.

۸-کدو تنبل هم سرشار از ویتامین C است و احتمال بروز بیماری های ریوی را پایین می آورد. هویج هم چنین خاصیتی دارد و به مقابله با بیماری ها کمک می کند.

۹-هر شب یک لیوان شیر گرم را با زردچوبه مخلوط کنید و آن را بنوشید. این کار به مقابله با عفونت و بیماری های ریوی کمک می کند. علاوه بر این از سرماخوردگی هم پیشگیری می کند.

۱۰-زنجبیل خاصیت ضد التهابی دارد و به رهایی از بیماری های ریوی کمک می کند. می توانید آن را در غذا مخلوط کنید یا به صورت خام استفاده کنید.

بیشتر بخوانید: بیماری آبسه ریه را مرور میکنیم

تمرین ها

آموزش تنفس با لب های جمع شده

این روش تعداد نفس هایی که می کشید را منظم می کند و مجاری هوا را بازتر نگه می دارد. در این روش هوای بیشتری در ریه ها جریان میابد و می توانید از نظر فیزیکی فعالیت بیشتری داشته باشید. برای انجام دادن این تمرین ابتدا لب های خود را جمع کنید و از طریق بینی نفس بکشید، سپس حداقل دوبار نفس خود را از طریق دهان بیرون بدهید.

تنفس شکمی و تنفس دیافراگمی

این روش تنفس همچون تنفس با لب های جمع شده، با نفس کشیدن از طریق بینی شروع می شود. به این که چگونه شکم با هوا پر می شود توجه کنید. می توانید دست تان را روی شکم تان بگذارید تا متوجه این موضوع شوید. این گونه بالا و پایین رفتن شکم تان را حس می کنید. نفس خود را از طریق دهان بیرون بدهید. شانه ها و گردن خود را در حالت استراحت قرار دهید تا از ایجاد فشار روی دیافراگم برای پر و خالی کردن ریه ها جلوگیری کنید.

روی این حرکات تمرین کنید

اگر چه این تمرین ها ساده به نظر می رسند اما برای پیدا کردن مهارت در آن ها به زمان نیاز دارید. هنگامی که در تنفس به مشکل خورده اید و نفس تان قطع می شود این تمرین ها را انجام ندهید. بلکه هنگامی که تنفس تان هیچ مشکلی ندارد و احساس راحتی دارید این تمرین ها را انجام دهید. هنگامی که روی این تمرین ها تسلط پیدا کردید آن زمان می توانید هنگام تنگی نفس هم آن ها را انجام دهید. این دو تمرین را باید هر روز به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه انجام دهید.

بیماری های محدود کننده ریوی

آیا بیماری محدود کننده ریه یک ناتوانی در نظر گرفته می شود؟

یکی از اصلی ترین نشانه های بیماری محدود کننده ریه قطعی نفس است. در ابتدا ممکن است که تنها در هنگام انجام فعالیت های فیزیکی سنگین قطعی و تنگی نفس را تجربه کنید. اما با پیشرفت این اختلال، حتی در حین انجام فعالیت های جزئی هم تنگی نفس را تجربه می کنید. یکی دیگر از نشانه های بیماری محدود کننده ریه، سرفه (به خصوص سرفه خشک) است.

برای این که ببینید آیا بیماری محدود کننده ریه شما را ناتوان کرده یا نه می توانید این مراحل را در نظر بگیرید:

مرحله اول

در مرحله اول باید فعالیت و شغلی که انجام می دهید مد در نظر گرفته شود. اگر قادر هستید که فعالیت های سودمند و قابل توجهی را انجام دهید به این معناست که ناتوان نیستید. این فعالیت به کار کردن و دریافت حقوق بر می گردد.

مرحله دوم

برای تشخیص این که بیماری محدود کننده ریوی فرد را ناتوان کرده یا نه باید یک سری موارد را بررسی کرد. از جمله مواردی که باید بررسی کرد توانایی انجام فعالیت های اساسی و ساده ای همچون این موارد است: نشستن، ایستادن، قدم زدن، بلند کردن، حمل کردن، فهمیدن، به خاطر سپردن، انجام دستورالعمل های ساده، گرفتن تصمیم های ساده، توانایی پاسخ دهی به همکاران و کنار آمدن با تغییرات در محیط کار.

برای این که فرد از نظر پزشکی ناتوان در نظر گرفته شود باید از نظر فیزیکی یا ذهنی دچار اختلالاتی باشد (یا ترکیبی از این دو اختلال را داشته باشد). اگر اختلالی که دارید شدید نیست ناتوان در نظر گرفته نمی شوید.

مرحله سوم

سازمان تأمین اجتماعی لیستی از معیارها در نظر گرفته و اگر فردی که بیماری محدود کننده ریه دارد آن ها را داشته باشد ناتوان در نظر گرفته می شود. اگر اختلالی که دارید جزو این معیارها در نظر گرفته نمی شود نمی توان گفت که ناتوان هستید. علاوه بر این باید میزان کارهایی که فرد با وجود ناتوانی قادر به انجام آن هاست هم بررسی شوند تا در مورد ناتوانی او تصمیم گرفته شود.

این بررسی توسط ارزیابی ظرفیت باقیمانده عملی انجام می شود. ظرفیت باقیمانده عملی (RFC) نوعی ارزیابی عملکرد است که در آن توانایی فیزیکی و ذهنی فرد برای انجام کار مداوم بررسی می شود (۸ ساعت کار در روز برای ۵ روز در هفته). با این روش، گنجایش فعالیت در فرد را اندازه می گیرند و درباره ناتوانی یا عدم ناتوانی او تصمیم می گیرند.

مرحله چهارم

این مرحله به بررسی این موضوع می پردازد که آیا قادر به انجام کارهایی که ۱۵ سال پیش انجام می دادید هستید یا نه. اگر قادر به انجام فعالیت هایی که در ۱۵ سال پیش انجام می دادید بودید ناتوان در نظر گرفته نمی شوید. برای اثبات ناتوانی به شواهدی نیاز است که شامل گزارشات پزشکی و نظر پزشکی است که تحت درمان او هستید. علاوه بر این موارد به شواهد دیگری مثل آزمایش هایی که انجام داده اید برای اثبات این موضوع نیاز است.

برخی از روش هایی که برای بررسی ناتوانی فردی که بیماری محدود کننده ریه دارد استفاده می شوند شامل این مواردند:

  • نتایج بررسی عملکرد ریه همچون گاز خون شریانی و اسپیرومتری
  • گزارش های بستری شدن، مراجعه به پزشک برای درمان به همراه تاریخ
  • هر نوع درمان استفاده شد

در این جا به برخی از پزشکانی که در زمینه درمان بیماری های محدود کننده ریوی تخصص دارند اشاره می کنیم:

متخصص ریه:

متخصص ریه روی اختلالاتی که مربوط به ریه ها و تنفس هستند تمرکز می کند.

جراح قلب و قفسه سینه:

این متخصص روی درمان اندام های داخلی قفسه سینه مثل ریه ها تمرکز می کند.

متخصص توانبخشی ریوی:

این متخصصان افراد ماهری هستند که پزشک نیستند و به بیماران در کنترل مشکلات تنفسی کمک می کنند. این را به یاد داشته باشید که اگر تحت نظر متخصص نیستید و پزشک عمومی شما را معاینه می کند، ممکن است نتیجه بگیرند که مشکل تان خیلی جدی نیست و ناتوان نیستید.

مرحله پنجم

این مرحله به بررسی این موضوع می پردازد که آیا قادر به انجام کار دیگری به جز شغلی که دارید هستید یا نه. این مرحله به بررسی سن، تحصیلات، تجربه کاری گذشته فرد و مهارت هایی که دارد می پردازد تا بررسی کند که آیا او قادر به انجام کار دیگری هست یا نه. اگر قادر به انجام کار دیگری بودید پس ناتوان در نظر گرفته نمی شوید. محدودیت های تنفسی می توانند روی تمام جنبه های دیگر زندگی فرد تاثیر بگذارند. به همین علت باید بررسی شود که آیا بیماری محدود کننده ریه فرد سبب ناتوانی او شده است یا نه.