کیسه صفرا عضوی کوچک و گلابی شکل است که در سمت راست شکم و زیر کبد قرار دارد. وظیفه کیسه صفرا انتفال مایع گوارشی صفرا به روده کوچک و کمک به روند هضم غذاست. وقتی مجاری صفراوی ملتهب یا مسدود می شوند، صفرا نمی تواند از کبد خارج شود و دوباره به محل قبلی اش برمیگردد. این اتفاق باعث آسیب دیدن کبد و بروز مشکلات دیگری می شود. در ادامه این مقاله ار بخش بیماری های دکتر سلام به توضیح کامل درباره بیماری های کوله لیتیاز،کوله سیستیت و کلانژیت پرداخته و با آنها آشنا می شویم.
کوله لیتیاز چیست؟
کوله لیتیاز یا سنگ کیسه صفرا رسوبات سخت شده ناشی از مایعات گوارشی است که در کیسه صفرا تشکیل می شود. اندازه این سنگ ها متفاوت است و ممکن است بین یک دانه شن و یا یک توپ گلف متغیر باشند.
انواع کوله لیتیاز
دو نوع سنگ کیسه صفرا یا کوله لیتیاز وجود دارد:
سنگ های کلسترولی
این نوع سنگ ها رایج ترین نوع کوله لیتیاز هستند. سنگ های کلسترولی سبز- زرد رنگ هستند و تقریبا 80 درصد موارد ابتلا به این سنگ ها را تشکیل می دهند.
سنگ های رنگ دانه ای
این نوع کوله لیتیاز نسبت به سنگ های کلسترولی کوچکتر و تیره تر هستند و جنسشان از بیلی روبین که از کیسه صفرا تولید می شود تشکیل شده اند.
علائم کوله لیتیاز
کوله لیتیاز ممکن است هیچ علامت و نشانه ای ایجاد نکنند.
در صورتی که سنگ باعث انسداد مجرای صفراوی شود علائم زیر بروز می کنند:
- درد ناگهانی و تشدید شونده در قسمت بالایی و سمت راست شکم
- درد ناگهانی و تشدید شونده در مرکز شکم و درست زیر قسمت قفسه سینه
- درد در قسمت پشت و بین تیغه های شانه
- درد شانه راست
- حالت تهوع یا استفراغ
احساس درد ناشی از کوله لیتیاز ممکن است چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد.
علل کوله لیتیاز
هنوز دقیقا مشخص نیست که چه عاملی باعث شکل گیری کوله لیتیاز می شود اما به نظر می رسد که عوامل زیر در ایجاد آن ها موثرند:
کلسترول بالا در صفرا
صفرا حاوی مواد شیمیایی کافی برای حل کلسترول دفع شده توسط کبد است. اما اگر کبد بیش از حد کلسترول دفع کند صفرا نمی تواند آن را از بین ببرد و در نهایت این کلسترول اضافی به کریستال و سپس به کوله لیتیاز تبدیل می شود.
بیلی روبین بیش از حد در صفرا
بیلی روبین نوعی ماده شیمیایی است که در اثر تجزیه سلول های قرمز خون در بدن تولید می شود. برخی بیماری های خاص مثل سیروز کبدی، عفونت های مجاری صفراوی و برخی اختلالات خونی باعث می شوند که کبد بیش از حد لازم بیلی روبین تولید کند. این بیلی روبین اضافی می تواند منجر به تشکیل کوله لیتیاز شود.
بیشتر بخوانید: سیروز کبدی چیست؟ + علل، علائم و روش های درمان
عدم تخلیه کامل کیسه صفرا
زمانی که کیسه صفرا به درستی تخلیه نمی شود غلظت صفرا افزایش می یابد و احتمال تشکیل کوله لیتیاز بیشتر می شود.
عوامل خطرساز در بروز کوله لیتیاز
عواملی که می توانند خطر بروز سنگ کیسه صفرا را افزایش بدهند عبارتند از:
- مونث بودن
- داشتن سن 40 سال یا بالاتر
- چاقی و اضافه وزن
- بی تحرکی
- بارداری
- رژیم غذایی پرچرب
- رژیم غذایی با کلسترول بالا
- رژیم غذایی کم فیبر
- داشتن سابقه خانوادگی ابتلا به سنگ کیسه صفرا
- ابتلا به دیابت
- ابتلا به برخی اختلالات خونی مثل کم خونی سلول های داسی یا لوسمی
- کاهش وزن خیلی سریع
- مصرف داروهای حاوی استروژن مثل داروهای پیشگیری از بارداری خوراکی و یا داروهای هورمون درمانی
- ابتلا به بیماری های کبدی
تشخیص کوله لیتیاز
پزشک برای تشخیص کوله لیتیاز از معاینه فیزیکی و آزمایشات زیر استفاده می کند:
آزمایش خون
برای بررسی عفونت یا انسداد و رد شرایط دیگر
سونوگرافی
برای تصویربرداری از داخل بدن
سی تی اسکن
برای مشاهده داخل بدن با استفاده از پرتوهای اشعه X
کلانژیوپانکراتوگرافی رزونانس مغناطیسی یا (MRCP)
در آن از میدان مغناطیسی و پالس های انرژی امواج رادیویی برای تصویربرداری از اندام های داخلی مثل کبد و کیسه صفرا استفاده می شود
جرقه نگاری یا اسکن از کیسه صفرا
که کوله سنتی گرافی نیز نامیده می شود و در این روش با تزریق یک ماده رادیو اکتیو بی ضرر به سمت اندام مورد نظر عملکرد آن را تحت بررسی قرار می دهند.
کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپیک یا (ERCP)
در آن آندوسکوپ از طریق دهان به قسمت های پایینی روده کوچک فرستاده می شود تا مجرای صفراوی دیده شود و در صورت وجود سنگ کیسه صفرا پزشک آنها را از بین ببرد.
درمان کوله لیتیاز
گزینه های درمانی برای از بین بردن سنگ کیسه صفرا شامل موارد زیر است:
جراحی برداشتن کیسه صفرا یا کوله سیستکتومی
اگر بیمار به طور مداوم و مکرر دچار کوله لیتیاز شود و بعد از درمان باز هم این سنگ ها عود کنند پزشک جراحی را توصیه می کند. بعد از برداشتن کیسه صفرا، مایع صفرا مستقیما از کبد به روده کوچک منتقل می شود و در کیسه صفرا ذخیره نمی شود. شما بدون کیسه صفرا هم قادر به ادامه زندگی هستید و این جراحی توانایی هضم غذا را با اختلال روبرو نمی کند فقط ممکن است تا مدتی به اسهال دچار شوید که آن هم موقتیست.
دارو درمانی
مصرف برخی داروهای خوراکی نیز می تواند به از بین رفتن کوله لیتیاز کمک کند اما ممکن است این روش بعد از چند ماه یا چند سال جواب بدهد و در برخی موارد نیز ممکن است سنگ ها بعد از درمان دوباره عود کنند. برخی اوقات داروهای درمان کیسه صفرا موثر واقع نمی شوند و به همین دلیل به طور معمول توصیه نمی شوند. از این داروها برای افرادی که نمی توانند تحت عمل جراحی قرار بگیرند استفاده می شود.
پیشگیری از کوله لیتیاز
با رعایت نکات زیر می توانید خطر تشکیل سنگ های کیسه صفرا را کاهش بدهید:
وعده های غذایی تان را حذف نکنید
هر سه وعده اصلی را در برنامه غذایی تان بگنجانید. حذف وعده های غذایی و پرخوری در یک وعده خطر بروز این بیماری را افزایش می دهد.
به آرامی وزن کم کنید
اگر به کاهش وزن نیاز دارید این کار را به آرامی و در طی چند ماه انجام بدهید. کاهش وزن سریع با خطر تشکیل سنگ کیسه صفرا همراه است. اگر قصد کاهش وزن دارید توصیه می شود هفته ای نیم تا یک کیلوگرم وزن کم کنید.
از مواد غذایی پر فیبر استفاده کنید
برای پیشگیری از سنگ کیسه صفرا از مواد غذایی حاوی فیبر بالا مثل میوه ها و سبزیجات و همینطو غلات کامل استفاده کنید.
وزنتان را در محدوده طبیعی و سالم نگه دارید
اضافه وزن و چاقی خطر بروز سنگ کیسه صفرا را افزایش می دهد. برای کاهش وزن باید در کنار کاهش مصرف کالری تحرک بدنی تان را هم افزایش بدهید. پس از رسیدن به محدوده وزنی سالم نیز سعی کنید با پیروی از یک رژیم غذایی سالم و ورزش کردن وزنتان را ثابت نگه دارید.
کوله سیستیت
کوله سیستیت در واقع همان التهاب کیسه صفرا است. همان طور که قبلا هم اشاره کردیم کیسه صفرا در قسمت فوقانی و راست شکم قرار دارد و وظیفه آن ذخیره موقتی صفرا می باشد. مایع صفرا در کبد تولید می شود و حاوی مواد هضم کننده چربی است. در طول مصرف هر وعده غذایی، کیسه صفرا منقبض می شود و صفرا از طریق لوله های عبور دهنده صفرا به روده کوچک منتقل می شود تا در هضم و تجزیه چربی ها کمک کند.
کوله سیستیت زمانی اتفاق می افتد که فرد دچار سنگ کیسه صفرا می شود و این سنگ ها مجرای کیسه صفرا را مسدود می کنند. به این ترتیب صفرا نمی تواند از کیسه صفرا خارج شود و مواد شیمیایی موجود در آن باعث ایجاد عفونت های باکتریایی و در نتیجه التهاب کیسه صفرا می شود.
انواع کوله سیستیت
کوله سیستیت دو نوع دارد:
کوله سیستیت حاد
که التهاب ناگهانی کیسه صفراست و باعث درد شدید شکمی می شود. این التهاب در اغلب موارد با حالت تهوع، استفراغ و تب همراه است.
کوله سیستیت مزمن
که التهاب کیسه صفرا با شدت کمتر است و به مدت طولانی تری ادامه پیدا می کند. این نوع التهاب در اثر التهاب مکرر و مداوم کیسه صفرا رخ می دهد و ممکن است هیچ علامت خاصی نداشته باشد و یا با درد خفیف و متناوب شکم همراه باشد. کوله سیستیت مزمن باعث آسیب دیدن کیسه صفرا و زخم شدن آن می شود. در نتیجه کیسه صفرا کوچک می شود و توانایی اش را برای ذخیره و رها سازی صفرا از دست می دهد.
علائم کوله سیستیت
التهاب حاد کیسه صفرا معمولا با علائم زیر همراه است:
- درد در قسمت مرکزی و فوقانی شکم و درست زیر قفسه سینه یا در قسمت فوقانی و راست شکم.
- تب و لرز
- حالت تهوع و استفراغ
- زردی پوست و چشم، ادرار تیره و مدفوع خاکستری رنگ.
درد شکم معمولا بعد از غذا خوردن بیشتر می شوند و در برخی افراد ممکن است درد تا شانه راست هم کشیده شود. زردی پوست و چشم، ادرار تیره و مدفوع خاکستری رنگ زمانی بروز می کنند که سنگ کیسه صفرا از کیسه صفرا و مجاری صفراوی مشترک عبور و جریان عبور صفرا از کبد به روده کوچک را مسدود می کند. مسدود شدن عبور صفرا از کیسه صفرا می تواند منجر به بروز اختلال دیگری به نام کلانژیت شود که در بخش بعدی به طور مفصل آن را توضیح خواهیم داد.
به علاوه اینکه این انسداد ممکن است پانکراتیت حاد که همان التهاب لوزالمعده است را هم در پی داشته باشد. از آنجایی که ترشحات لوزالمعده و کیسه صفرا به مجراهای مشترکی سرازیر می شود سنگ های کیسه صفرا می توانند این مجراها را مسدود کنند و همین مساله باعث التهاب پانکراس یا لوزالمعده می شود.
علائم اصلی کوله سیستیت مزمن
دردی که برخی اوقات احساس می شود. با این حال التهاب مزمن کیسه صفرا در برخی بیماران هیچ علامت خاصی ندارد. اکثر مواقع درد خفیف است و گهگاه بروز می کند. ممکن است این علائم با نشانه های یک بیماری دیگر مشابه باشند بنابراین تا زمانی که پزشک التهاب مزمن کیسه صفرا را تشخیص ندهد نمی توان گفت که شما به این بیماری مبتلا شده اید.
عوامل خطر ساز کوله سیستیت
عوامل زیر خطر ابتلا به کوله سیستیت را افزایش می دهند:
- سابقه خانوادگی ابتلا به سنگ های کیسه صفرا از طرف مادر
- ابتلا به بیماری کرون
- دیابت
- بیماری های عروق کرونر
- بیماری های کلیوی که درمراحل آخر قرار دارند
- هایپرلیپیدمی
- کاهش وزن ناگهانی و سریع
- چاقی
- سن بالا
- بارداری
علاوه بر موارد گفته شده، طولانی شدن زمان زایمان نیز می تواند کیسه صفرا صدمه بزند و خطر بروز التهاب کیسه صفرا در هفته های بعد از زایمان افزایش بدهد.
بیشتر بخوانید: احتمال بروز بیماری های کبدی را با خوردن قهوه کاهش دهید
تشخیص کوله سیستیت
موقع تشخیص بیماری پزشک از شما سوال می کند که آیا سابقه ابتلا به کوله سیستیت را دارید یا خیر. معاینات جسمی نیز نشان می دهند که حساسیت کیسه صفرا چقدر است.
علاوه بر این از آزمایشات زیر نیز استفاده می شود:
سونوگرافی
التهاب کیسه صفرا باعث برجسته شدن این اندام می شود و سونوگرافی می تواند این برجستگی را نشان بدهد.
آزمایش خون
بالا بودن تعداد گلبول های سفید خون نشانه وجود عفونت است. بالا بودن میزان بیلی روبین خون نیز می تواند به پزشک در تشخیص التهاب کیسه صفرا کمک کند.
اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) یا اسکن سونوگرافی
عکس برداری از کیسه صفرا می تواند کوله سیستیت را مشخص کند.
اسکن کبد و مجاری صفراوی
تصویربرداری از کبد، مجرای صفراوی و روده کوچک می تواند وجود التهاب را در کیسه صفرا نشان بدهد. این آزمایش به پزشک اجازه می دهد تا میزان تولید و جریان صفرا را از کبد به روده کوچک ردیابی کند و تشخیص بدهد که آیا در این نواحی التهاب وجود دارد یا نه.
درمان کوله سیستیت
معمولا کوله سیستیت حاد به بستری نیاز دارد. برای درمان عفونت های موجود پزشک برایتان آنتی بیوتیک وریدی تجویز می کند. علاوه بر این برای کنترل علائم تهوع و درد شکمی از داروهای مربوط استفاده می شود. به محض اینکه درد کاملا از بین برود و یا کاهش پیدا کند و همچنین وقتی علائم عفونت کاملا از بین بروند بیمار می تواند خوردن و نوشیدن را از سر بگیرد و روند درمان را در خانه پیگیری کند. البته ممکن است پزشک دستور بدهد که فرد در بیمارستان بستری شود و تحت عمل جراحی قرار بگیرد.
25 درصد افراد مبتلا کوله سیستیت حاد طی یک سال و همین طور 60 درصد از آنها در طی 6 سال بعد از درمان دوباره دچار عود مجدد بیماری می شوند بنابراین اکثر پزشکان توصیه می کنند که کیسه صفرا در این افراد با جراحی برداشته و خارج شود. برخی اوقات این نوع جراحی که به كوله سیستکتومی معروف است بعد از مرخص شدن بیمار و بهبودی کامل او انجام می شود اما در مواردی هم ممکن است پزشک تشخیص بدهد بیمار قبل از ترک بیمارستان تحت عمل جراحی قرار بگیرد.
درمان کوله سیستیت مزمن نیز مستلزم انجام جراحی است. طی این روش سنگ های صفراوی موجود در مجاری مشترک باید از بین بروند تا انسداد کیسه صفرا به پانکراتیت یا کلانژیت منجر نشود. معمولا این را با استفاده از روشی به نام کولانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپی (ERCP) انجام می دهند.
طی این روش یک اندوسکوپ از طریق دهان وارد معده می شود و سپس به دهانه مجرای صفراوی می رسد تا سنگ ها را از بین ببرد. بعد از برداشتن سنگ های صفراوی با روش ای آر سی پی، احتمالا پزشک توصیه می کند که بیمار تحت عمل جراحی برداشتن کیسه صفرا قرار بگیرد. گاهی اوقات نیز انجام ای آر سی پی ممکن نیست و جراحی خارج کردن سنگ های کیسه صفرا از طریق شکم باید انجام شود.
پیشگیری از کوله سیستیت
رعایت برخی نکات و اقدامات می تواند خطر کوله سیستیت را کاهش بدهد.
این موارد عبارتند از:
- خودداری از مصرف چربی های اشباع شده
- رعایت برنامه غذایی منظم و خودداری از حذف وعده های غذایی
- ورزش منظم و هفتگی به صورت حداقل 5 روز در هفته و هر بار حداقل 5 دقیقه
- کاهش وزن در صورت چاقی و داشتن اضافه وزن
- خودداری از کاهش وزن سریع
کلانژیت
کلانژیت نوعی التهاب، قرمزی و تورم در مجاری صفراوی است.
بنیاد کبد آمریکا کلانژیت را نوعی بیماری کبدی می داند که می توان آن را به دسته های زیر طبقه بندی کرد:
- کلانژیت صفراوی اولیه (PBC)
- کلانژیت اسکلروزان اولیه (PSC)
- کلانژیت ثانویه
- کلانژیت ایمنی
کار مجاری صفراوی انتقال مایع صفرا از کبد و کیسه صفرا به روده کوچک است. صفرا نه تنها در هضم چربی ها نقش دارد بلکه باعث پاکسازی کبد نیز می شود. برخی از انواع کلانژیت ها خفیف هستند اما برخی دیگر جدی اند و ممکن است تهدید کننده زندگی فرد باشند.
انواع کلانژیت
دو نوع کلانژیت وجود دارد:
کلانژیت مزمن
که به آهستگی اتفاق می افتد و علائم آن ممکن است بعد از 5 تا 20 سال ظاهر شوند.
کلانژیت حاد
که به طور ناگهانی بروز می کند و در مدت زمان کوتاهی علائم آن ظاهر می شود.
علائم کلانژیت
علائم این بیماری به نوع کلانژیت و مدت زمان ابتلای فرد به آن دارد. این علائم ممکن است در افرد مختلف کمی با هم متفاوت باشد. ضمن اینکه بیشتر از 50 درصد افراد مبتلا به کلانژیت مزمن علامت خاصی نشان نمی دهند.
با این حال برخی از علائم اولیه کلانژیت مزمن شامل موارد زیر است:
- خستگی
- خارش پوست
- خشکی چشم
- خشکی دهان
اگر فرد به مدت طولانی به کلانژیت مزمن دچار شود علائم زیر بروز می کنند:
- درد در قسمت راست و بالایی شکم
- تعریق شبانه
- تورم ساق و مچ پا
- تیرگی پوست یا هایپرپیگمانتاسیون
- در عضلانی
- درد استخوان ها و مفاصل
- نفخ
- رسوب چربی اطراف پوست چشم و پلک ها
- رسوب چربی در آرنج، زانو، کف دست و کف پا
- اسهال یا مدفوع چرب
- کاهش وزن
- تغییرات خلق و خو و حافظه
اگر بیمار به کلانژیت حاد مبتلا شده باشد علائم ناگهانی دیگری را نیز تجربه می کند. این علائم عبارتند از:
- تب بالا برای 24 ساعت
- لرز
- حالت تهوع
- استفراغ
- کمردرد
- احساس درد زیر تیغه های شانه
- درد شدید در وسط معده
- افت فشار خون
- گیجی
- زردی پوست و چشم
سایر علائم کلانژیت که اندام های دیگر را تحت تاثیر قرار می دهد عبارتند از:
- بزرگ و متورم شدن کبد
- بزرگ و متورم شدن طحال
- کلسترول بالا
- کم کاری تیروئید
- پوکی استخوان
علل کلانژیت
طیف وسیعی از علل و عوامل باعث بروز این بیماری شود. البته برخی اوقات دلیل مشخصی برای این مساله وجود ندارد. کلانژیت مزمن ممکن است در واقع نوعی بیماری خود ایمنی باشد که طی آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به مجاری صفراوی حمله می کند و همین مساله باعث بروز التهاب می شود. با گذشت زمان باعث ایجاد زخم یا رشد بافت سخت در مجرای صفراوی شود. زخم شدن این مجرا باعث انسداد آن می شود و عبور مایع صفراوی را با مشکل روبرو می کند.
به طور کلی علل ابتلا به کلانژیت حاد شامل موارد زیر است:
- عفونت باکتریایی
- سنگ کیسه صفرا
- انسداد مجرای صفراوی
- تومور
علل محیطی هر دو نوع کلانژیت نیز عبارتند از:
- سیگار کشیدن
- مواد شیمیایی
- مونث بودن، به طور کلی کلانژیت مزمن در زنان شایع تر است.
- سن،این بیماری بیشتر در افراد بین 30 تا 60 ساله اتفاق می افتد.
- ژنتیک
تشخص کلانژیت
برای تشخیص این بیماری از آزمایشات زیر استفاده می شود:
- شمارش کامل خون (CBC)
- آزمایش عملکرد کبد
- آزمایش عملکرد کلیه
- کشت خون
از اسکن ها و تصویربرداری های زیر نیز برای تشخیص کلانژیت استفاده می شود:
- اسکن ام آر آی
- سی تی اسکن
- سونوگرافی
ممکن است به آزمایشات دیگری مثل نمونه ادرار، مدفوع و یا صفرا نیز نیاز باشد.
درمان کلانژیت
درمان کلانژیت حاد و مزمن متفاوت است و دلیل آن هم متفاوت بودن دلایل ابتلا به این دو نوع کلانژیت است. علاوه بر این درمان این بیماری بستگی به تشخیص به موقع و زود هنگام آن نیز دارد. در صورت عدم درمان کلانژیت نیز هر دو نوع آن می تواند باعث بروز عوارض جدی و خطرناکی برای بیمار شوند. درمان زودرس به ویژه در مورد کلانژیت حاد از اهمیت زیادی برخوردار است. معمولا برای این نوع کلانژیت پزشک توصیه می کند بیمار تا 10 روز از آنتی بیوتیک هایی مثل پنی سیلین، سفتریاکسون، مترونیدازول و سیپروفلوکساسین استفاده کند.
علاوه بر این از روش های زیر نیز برای درمان کلانژیت حاد استفاده می شود:
- تزریق مایعات داخل وریدی
- تخلیه مجرای صفراوی
برخلاف کلانژیت حاد، هیچ داروی خاصی برای درمان کلانژیت مزمن در دسترس نیست. البته پزشک می تواند از دارویی به نام اورسودوکسی کولیک اسید برای محافظت از کبد و بهبود جریان عبور صفر برای بیمار استفاده کند اما این دارو خود کلانژیت را درمان نمی کند.
به طور کلی درمان کلانژیت مزمن شامل موارد زیر می باشد:
- مدیریت علائم
- نظارت بر عملکرد کبد
- استفاده از روشهای باز کردن مجاری صفراوی مسدود شده
روش های درمانی مرتبط با هر دو کلانژیت عبارتند از:
آندوسکوپی درمانی
در این روش می توان از اتساع بالون برای باز کردن مجاری صفراوی و افزایش جریان صفرا استفاده کرد. این کار به بهبود و کاهش علائم کمک می کند و ممکن است چندین بار به روش نیاز باشد. قبل از عمل آندوسکوپی نیز بیمار تحت بیهوشی موضعی و یا عمومی قرار می گیرد.
درمان از طریق پوست
این روش نیز شبیه به آندوسکوپی درمانی است با این تفاوت که از طریق پوست بیمار انجام می شود.
جراحی
در برخی موارد باز کردن مجاری صفراوی مسدود شده به جراحی نیاز دارد. برای انجام این جراحی بیمار تحت بیهوشی کامل قرار می گیرد و پزشک جراح بخش های مسدود شده کیسه صفرا را باز می کند.
پیوند کبد
در مواردی که بیماری جدی و وخیم باشد احتمالا بیمار به پیوند کبد نیاز دارد. در این روش پزشک کبد آسیب دیده را با یک کبد جدید جایگزین می کند. بعد از عمل نیز بیمار باید از داروهای به خصوصی استفاده کند تا خطر پس زدن عضو جدید به حداقل برسد. علاوه بر این کلانژیت ممکن است با عوارض خاصی همراه باشد که پزشک برای برطرف کردن آنها از روش های خاصی استفاده می کند.
این عوارض عبارتند از:
مشکلات تغذیه
کلانژیت روی نحوه هضم مواد غذایی و جذب برخی ویتامین ها تاثیر منفی می گذارد. بنابراین به مصرف مکمل های ویتامین A ، D ، E و K نیاز دارید.
در این شرایط پزشک برای بهبود تراکم و قدرت استخوان مکمل های کلسیم و ویتامین D تجویز می کند.
کلانژیت باعث افزایش فشار خون بالا در کبد می شود که باید تحت درمان پزشکی قرار بگیرد.
بیشتر بخوانید: بیماری های کبدی با دیابت چه ارتباطی دارد؟
درمان های خانگی طبیعی کلانژیت،کوله لیتیاز و کوله سیستیت
تخم کتان
تخم کتان نه تنها حاوی فیبر است و برای دستگاه گوارشی مفید محسوب می شود، بلکه حاوی چربی های مورد نیاز برای کیسه صفرا نیز هست. یک قاشق غذاخوری تخم کتان چیزی حدود 2 گرم فیبر غذایی دارد و در کنار آن حاوی چربی ها و اسیدهای مفید برای بدن مثل اسیدهای چرب امگا 3 گیاهی نیز می باشد.
آووکادو
وقتی پای مواد غذایی سرشار از پتاسیم وسط می آید آووکادو در رتبه بالا قرار می گیرد. پتاسیم ماده مغذی بسیار مهمیست که در تعادل مایعات و الکترولیت های بدن نقش دارد و می تواند مانع از بالا رفتن کلسترول و تشکیل سنگ کیسه صفرا شود.
حبوبات
حبوبات مزایای بسیار زیادی دار.د تحقیقات نشان می دهند که مصرف غذاهای چرب و سنگین با افزایش میزان کلسترول بدن احتمال تشکیل سنگ های صفراوی را افزایش می دهد. در مقابل، رژیم های غذایی حاوی حبوبات و جایگزین کردن مواد غذایی ارزشمندی مثل عدس، توفو و لوبیا به جای گوشت مانع از انسداد مجاری صفرا می شود و احتمال ابتلا به سنگ صفرا را کاهش می دهد.
مرکبات
مرکبات جزو بهترین میوه ها هستند که سرشار از ویتامین C و مواد مغذی دیگرند. این ویتامین تاثیر پیشگیرانه بسزایی در جلوگیری از تشکیل سنگ های صفراوی دارد.
سبزیجات تلخ
سبزیجات تلخ مزه یکی از بهترین مواد غذایی برای هضم چربی ها هستند. پزشکان معتقدند مصرف سبزیجاتی مثل بامیه، کلم بروکلی و سیب زمینی ترشی قبل از خوردن غذاهای چرب تولید صفرا را افزایش می دهد و به هضم بیشتر و سریع تر آنها کمک می کند. از این گذشته تحقیقات نشان می دهند که مصرف تره فرنگی، شوید، کلم پیچ و زنجبیل ترشی با تحریک ترشح صفرا مانع از تشکیل سنگ کیسه صفرا می شود.
سبزیجات تیره
سبزیجاتی مثل اسفناج و کلم بروکلی که برگ های تیره رنگی دارند سرشار از منیزیم هستند. منیزیم نقش مهمی در سلامت کیسه صفرا دارد چون بسیاری از سنگ های صفراوی بر اثر بالا رفتن میزان کلسیم و عدم توانایی بدن در دفع آن تشکیل می شوند. منیزیم موجود در سبزیجات تیره مانع از تشکیل سنگ های صفراوی می شود. علاوه بر این تخم کدو نیز یکی از منابع غنی منیزیم است و می تواند مانع از بروز سنگ کیسه صفرا شود.
آب
هیدارته ماندن و رسیدن آب کافی به بدن نه فقط باعث سلامت کیسه صفرا می شود بلکه از جنبه های بسیار دیگری نیز روی سلامت بدن تاثیر مثبت می گذارد. وجود آب برای ترشح مایعات ضروری بدن از جمله صفرا ضرروی است بنابراین اگر نمی خواهید دچار سنگ کیسه صفرا شوید حتما به اندازه کافی آب بنوشید.
چغندر
چغندر حاوی ماده ای به نام بتائین است که از کبد محافظت می کند و باعث افزایش ترشح صفرا و تجزیه و هضم بهتر چربی ها می شود. آب چغندر و سوپ چغندر دو مورد از خوراکی های مفید و مناسب برای کیسه صفرا هستند که مانع از انسداد مجاری و تشکیل سنگ های صفراوی می شود.
کلم ترش
متعادل نگه داشتن باکتری های روده جزو عوامل مهمیست که در بروز اختلالات گوارشی و سنگ کیسه صفرا موثر است. اگر تعداد باکتری های بد بدن بیشتر شود احتمال بروز سنگ های صفراوی و انسداد مجاری صفراوی افزایش می یابد. مصرف مواد غذایی پروبیوتیک مثل کلم ترش و غذاهای تخمیر شده تعادل باکتری های سیستم گوارشی را احیا می کنند و مانع از بروز اختلالات کیسه صفرا می شوند.
با اینکه ماست منبع غنی پروبیوتیک است و برای دستگاه گوارش مفید است اما لزوما نمی توان از آن برای درمان سنگ کیسه صفرا استفاده کرد. از نظر پزشکان ماست با تحریک معده می تواند باعث بروز اختلال در کیسه صفرا شود بنابراین اگر دچار سنگ کیسه صفرا هستید بهتر است از مصرف لبنیات خودداری کنید.
روغن رزماری
برای کاهش التهاب کیسه صفرا می توانید از روغن رزماری استفاده کنید. فقط کافیست 3 قطره روغن رزماری را با یک چهارم قاشق چایخوری روغن نارگیل مخلوط کنید و روزی دو بار آن را روی قسمت فوقانی و سمت راست بدن مالش بدهید تا التهاب آن کاهش پیدا کند.
