آلرژی و حساسیت غذایی سبب ورم، کهیر، اگزما، اسهال، حالت تهوع و در برخی شرایط سبب بروز مشکلات تنفسی و آنافیلاکسی می شود. در حساسیت غذایی، عکس العمل معمولا ناگهانی است و می تواند شدید باشد یا زندگی فرد را به خطر بیندازد. عدم تحمل غذایی معمولا رایج تر است. علائم آن شامل کهیر، دانه پوستی، آسم، سردرد، مشکلات گوارشی و اگزما هستند. برخلاف حساسیت غذایی، عکس العمل مربوط به عدم تحمل غذایی بستگی به میزان مصرفی دارد و می تواند به تاخیر بیفتد که همین موضوع تشخیص آن را سخت می کند. در ادامه این مقاله ار بخش بیماری های دکتر سلام به توضیح کامل انواع حساسیت و آلرژی پرداخته و با آنها آشنا می شویم.
برنامه غذایی و انواع حساسیت و آلرژی
حساسیت و آلرژی و عدم تحمل غذایی در حال افزایش هستند و امروزه برنامه غذایی گیاهخواری نیز به طور گسترده رایج شده است. داشتن محدودیت غذایی می تواند نشان دهد که مواد مغذی مهم را دریافت نمی کنید. در قسمت زیر به انواع حساسیت غذایی اشاره خواهیم کرد.
حساسیت به مغزیجات
اگر به بادام زمینی حساسیت دارید، باید بدانید که یکی از رایج ترین دلایل عکس العمل شدید غذایی است. در برخی از افراد علائم این حساسیت تنها با قرار گرفتن در برابر بادام زمینی خود را نشان می دهند. برای خیلی از افراد تنها لمس کردن سطحی که بادام زمینی آن جا بوده کافی است که حساسیت نشان دهند.
در برخی شرایط این حساسیت مهلک است. اگر به بادام زمینی یا درخت بعضی از مغزیجات حساسیت و آلرژی دارید، بهتر است که یک برنامه غذایی بدون مغزیجات را دنبال کنید. دنبال کردن این برنامه غذایی می تواند نشان دهد که از مزایای مغزیجات برای سلامت قلب و مواد مغذی آن همچون فیبر، چربی های ضروری، ویتامین ها و مواد معدنی گوناگون، استرول گیاهی و آنتی اکسیدان ها بی بهره می مانید.
حفظ سلامتی
خوشبختانه می توانید اطمینان حاصل کنید که با مصرف سایر مواد غذایی گیاهی می توانید نیاز خود به این مواد مغذی خود را برطرف کنید. سایر منابع گیاهی مناسب شامل غلات سبوس دار، میوه ها، سبزیجات و روغن سبزیجات هستند. اگر به دانه ها حساسیت ندارید می توانید از ارده (دانه کنجد) و تخمه آفتاب گردان استفاده کنید که جایگزین مناسبی برای کره بادام زمینی هستند.
بالا بردن سطح دریافت مواد مغذی
اگر نمی توانید مغزیجات مصرف کنید اما با خوردن دانه ها مشکلی ندارید، یک برش از نان ساخته شده از غلات سبوس دار با کمی ارده و موز خرد شده؛ می تواند یک میان وعده خوشمزه و سرشار از فیبر و چربی های سالمی باشد که معمولا در مغزیجات وجود دارند. موز نیز سرشار از پتاسیم است، ماده معدنی مهمی که در مغزیجات یافت می شود.
حساسیت به غذاهای دریایی
اگر شما هم یکی از ۱.۵ درصد افرادی هستید که به غذاهای دریایی حساسیت دارید، از یکی از اصلی ترین منابع اسیدهای چرب امگا۳ بی بهره اید. اسیدهای چرب امگا۳ در کاهش بروز بیماری های قلبی، سکته، دمانس، دژنراسیون ماکولا (بدتر شدن بینایی)، افسردگی و برخی از انواع سرطان موثرند.
اما مواد غذایی دیگری هم هستند که حاوی این چربی مهمند از جمله تخم کتان و روغن کانولا. برخی از مواد غذایی نیز حاوی امگا۳ افزوده از منبعی به جز غذاهای دریایی هستند، برای مثال تخم مرغ های حاوی امگا۳ که از مرغ هایی به دست می آیند که برنامه غذایی سرشار از امگا۳ داشته اند.
بالا بردن سطح دریافت مواد مغذی
از برخی سبزیجات، گردو، سالاد نخود و تخم کتان استفاده کنید. گردو و تخم کتان سرشار از امگا۳ هستند و نخود نیز منبعی غنی از پروتئین، آهن و زینک است.
حساسیت به شیر گاو
شیر گاو یکی از رایج ترین دلایل حساسیت غذایی در کودکان است. خیلی از کودکان از سن ۳ سالگی به بعد دچار این حساسیت می شوند و از این زمان به بعد باید از مصرف شیر گاو و محصولات ساخته شده با شیر گاو (همچون پنیر، ماست، سرشیر و کره) و سایر محصولات حاوی شیر بپرهیزند. متاسفانه این به این معناست که آن ها در خطر از دست دادن منبع کلسیم و پروتئین محصولات لبنی هستند.
کودکی که به شیر گاو حساسیت دارد باید از شیر مادر یا شیر خشک عاری از محصولات لبنی همچون شیر خشک سویا و شیر خشک هیدرولیزه استفاده کند، که در این موارد پروتئین مسبب حساسیت و آلرژی تجزیه می شود. شیر سویای حاوی کلسیم، ماست سویا، کاستارد سویا و توفو مکمل های مناسبی برای کودکان هستند.
اما مصرف شیر جو دوسر و شیر برنج پیشنهاد نمی شود چون سطح پروتئین آن ها برای کودک در حال رشد خیلی کم است. یک اسموتی میوه ای خوشمزه که با شیر سویا حاوی کلسیم، ماست سویا و موز درست شده را امتحان کنید. محصولات سویا منبعی غنی از پروتئین با کیفیت در نظر گرفته می شوند.
بیشتر بخوانید: از کجا بدانیم کودک به شیر حساسیت دارد؟
عدم تحمل گندم
گندم یکی از مهم ترین غلات است اما برای بعضی از افراد می تواند سبب بروز علائم اذیت کننده همچون نفخ، یبوست یا اسهال شود. اگر پزشک تشخیص داده که به عدم تحمل گندم دچارید، مسلما نمی توانید از برخی از انواع نان و ماکارونی استفاده کنید. که این به معنای از دست دادن منبع غنی فیبر و غلات سبوس دار سالم است، مگر این که بدانید چه جایگزینی برای آن استفاده کنید.
خوشبختانه بعضی از غلات می توانند مزایای یکسانی برای سلامتی تان فراهم کنند. از نان چاودار، فرنی ساخته شده از جو دوسر، سوپ، کاسرول و ریزوتو ساخته شده از جو، و پنکیک ساخته شده با آرد گندم سیاه استفاده کنید. می توانید بلغور عربی را با کینوآ جایگزین کنید، به نان ها گندم سیاه بیفزایید و جو دوسر را با آمارانت مخلوط کنید تا به ترکیبی خوشمزه و جایگزین دست پیدا کنید.
غلات سرشار از فیبر
صبح خو را با یک صبحانه بدون گندم آغاز کنید. این کار را با ترکیب کردن جو دوسر، نان چاودار، جو، کینوآ، آمارانت و ترکیبی از میوه ها، مغزیجات و دانه های خشک آغاز کنید. هنوز هم می توانید با جایگزین کردن سایر غلات سرشار از فیبر از تمام مزایای گندم بهره مند شوید.
عدم تحمل لاکتوز
عدم تحمل لاکتوز هنگامی اتفاق می افتد که بدن به میزان کم آنزیم لاکتاز تولید می کند (یا اصلا تولید نمی کند). در این صورت هنگامی که مواد غذایی حاوی لاکتوز مصرف می کنید، علائمی همچون نفخ، دل درد و اسهال را تجربه خواهید کرد. دلیل عدم تحمل لاکتوز می تواند ژنتیکی باشد، نوعی اختلال موقتی حاصل از مشکل معده باشد یا به خاطر سن و سال اتفاق بیفتد.
با بالا رفتن سن، تولید لاکتاز کاهش میابد. اگر به یک برنامه غذایی بدون لاکتوز نیاز دارید، باید از مصرف شیر، کاستارد، بستنی و ماست بپرهیزید. بسته به سطح کمبود لاکتاز در بدن تان، ممکن است نیاز باشد که از مصرف پنیر نرم، سرشیر و محصولات با سطح کم لبنیات هم بپرهیزید. لبنیات منبع مهمی از کلسیم، زینک، پروتئین و ویتامین B12 است؛ پس اطمینان حاصل کنید که مواد غذایی جایگزین (همچون شیر بدون لاکتوز، شیر سویای سرشار از کلسیم و ماست سویا) را به برنامه غذایی خود می افزایید.
شیر برنج و شیر جو دوسر با کلسیم افزوده نیز می توانند گزینه مناسبی برای بزرگسالان باشند نه کودکان، چون سطح پروتئین آن ها برای کودکان خیلی کم است. سایر منابع غیر لبنی کلسیم شامل برخی از انواع ماهی، بادام، توفو حاوی کلسیم، انجیر خشک و سبزیجات سبز رنگ برگ دار هستند.
از ماهی سالمون سرشار از کلسیم، شیر بدون لاکتوز، سالمون کنسرو شده، برنج قهوه ای، ذرت، نخود فرنگی و برخی از انواع پنیر استفاده کنید. شیر، سالمون و پنیر حاوی پروتئین، زینک و ویتامین B12 هستند در حالی که سالمون سرشار از ویتامین D است و به جذب بهتر کلسیم کمک می کند.
بیماری سلیاک
افرادی که بیماری سلیاک دارند دچار پاسخ ایمنی به گلوتن هستند. پس هنگامی که غلات حاوی گلوتن مصرف شوند به دیواره های روده آسیب وارد می شود و از جذب درست مواد مغذی نیز پیشگیری می شود. ممکن است نیاز باشد که از مصرف تمام محصولات ساخته شده از گندم، جو، چاودار و جو دوسر (از جمله اکثر نان ها، بیسکوییت، کراکر، ماکارونی و نودل و بسیاری از انواع غذاهای فرآوری شده) بپرهیزید.
این اختلال تا حدی شبیه به عدم تحمل گندم است. به همین علت ممکن است که در دریافت فیبر و غلات سبوس دار کافی به مشکل بر بخورید. در بیماری سلیاک گزینه های کمتری وجود دارند که بتوان از آن ها به عنوان جایگزین استفاده کرد. خوشبختانه برنج قهوه ای، سبوس برنج، آمارانت، گندم سیاه و کینوآ بدون گلوتن هستند. روز خود را با یک فرنی درست شده از برنج قهوه ای، گندم سیاه و کینوآ آغاز کنید. کمی سیب درختی پخته شده و دارچین را با هم مخلوط کنید و مقداری دانه ها و مغزیجات به آن بیفزایید، این ترکیب حاوی فیبر و مواد مغذی زیادی است.
سوء جذب فروکتوز
سوء جذب فروکتوز هنگامی اتفاق می افتد که سیستم گوارشی قادر به تجزیه فروکتوز (قند موجود در میوه و عسل) و فروکتان (پلیمرهای مولکول فروکتوز که در برخی سبزیجات و فرآورده های گندم یافت می شود) نیست. خوشبختانه اکثر کسانی که دچار سوء جذب فروکتوز هستند نیازی به حذف کامل فروکتوز از برنامه غذایی شان ندارند بلکه باید با پرهیز از مصرف مواد غذایی با فروکتوز بالا، دریافت آن را کم کنند.
برای اطمینان از این که ویتامین ها و مواد معدنی مهم میوه ها را از دست نمی دهید، میوه هایی که فروکتوز کمی دارند همچون مرکبات، آناناس، کیوی و موز رسیده را به برنامه غذایی خود بیفزایید. می توانید سبزیجات و سالاد مصرف کنید اما مصرف این موارد را قطع یا کم کنید: مارچوبه، تره فرنگی، پیاز و کنگر فرنگی، چون این سبزیجات حاوی فروکتان هستند.
وقتی باید مصرف میوه ها را محدود کنید از میان وعده های حاوی سبزیجات خام همچون گوجه فرنگی، هویج، نخود فرنگی و فلفل قرمز استفاده کنید. این سبزیجات سرشار از ویتامین C، پتاسیم و بتاکاروتن، ویتامین ها و مواد معدنی مهم هستند.
برنامه غذایی گیاهخواری برای حساسیت و آلرژی
دلایل زیادی برا گیاهخوار شدن وجود دارند اما قطع مصرف گوشت خیلی هم آسان نیست. قطع مصرف کامل گوشت، مرغ و ماهی به معنای از دست دادن آهن، زینک و چربی های امگا۳ است. قطع مصرف تمام فرآورده های حیوانی با دنبال کردن برنامه غذایی گیاهخواری می تواند نشان دهنده از دست دادن ویتامین B12 و کلسیم باشد.
برای اطمینان از این که مواد مغذی ضروری را دریافت می کنید، به برنامه غذایی خود بقولات، توفو، مغزیجات، دانه ها و نان ساخته شده از غلات سبوس دار را بیفزایید. سبزیجات سبز رنگ برگ دار حاوی آهن نیز هستند. اما از آن جایی که بدن نمی تواند به همان خوبی که از مصرف گوشت قرمز آهن دریافت می کند، از گیاهان آهن دریافت کند؛ میوه ها و سبزیجات سرشار از ویتامین C همچون مرکبات، کیوی، گوجه، فلفل و بروکلی را برای افزایش جذب آهن به برنامه غذایی خود بیفزایید.
اگر تخم مرغ مصرف می کنید، باید بدانید که تخم مرغ قادر به فراهم کردن آهن، زینک و ویتامین B12 است. محصولات لبنی نیز منبعی غنی از کلسیم، زینک و ویتامین B12 هستند. اگر گیاهخوار هستید، شیر سویایی را انتخاب کنید که حاوی کلسیم و ویتامین B12 باشد تا این مواد مغذی مهم را از دست ندهید. از آن جایی که ویتامین B12 در فرآورده های حیوانی یافت می شود، گیاهخواران باید مواد غذایی سرشار از این ویتامین همچون شیر سویا را دریافت کنند یا از مکمل استفاده کنند چون کمبود ویتامین B12 می تواند سبب آسیب بازگشت ناپذیر به عصب ها شود.
در نهایت مصرف مکمل های چربی های امگا۳ را فراموش نکنید که جایگزینی برای روغن ماهی یا حساسیت به غذاهای دریایی هستند. توفو، فلفل قرمز، بروکلی و کمی سبزیجات برگ دار را با برنج قهوه ای و بادام هندی مخلوط کنید که می توانند وعده مناسبی برای گیاهخواران باشند. توفو، برنج قهوه ای و مغزیجات برای فرد آهن و زینک فراهم می کنند و سبزیجات حاوی ویتامین C جذب آهن را بالا می برند.
حساسیت و آلرژی در مقابل عدم تحمل غذایی
خیلی از افراد نمی توانند به خوبی حساسیت را از عدم تحمل غذایی تشخیص دهند اما باید بدانید که این دو اختلال کاملا متفاوتند. حساسیت غذایی توسط پروتئین موجود در مواد غذایی همچون مغزیجات، شیر گاو، غذاهای دریایی و تخم مرغ اتفاق می افتد. در این شرایط سیستم ایمنی بدن عکس العمل افراطی نشان می دهد و سبب تحریک میزان زیاد مواد شیمیایی و ایجاد علائمی (که گاهی مهلک هستند) می شود.
اما عدم تحمل غذایی توسط عکس العمل به مواد شیمیایی موجود در مواد غذایی اتفاق می افتد و بسته به میزان مصرفی، سبب عکس العمل در درجات متفاوتی می شود. حساسیت به مصرف یک ماده غذایی بر می گردد، در حالی که عدم تحمل نوعی پاسخ به مواد شیمیایی است که می تواند به طور طبیعی اتفاق بیفتد.
جایگزینی مواد مغذی از دست رفته به علت حساسیت غذایی
حساسیت غذایی عاملی است که روی انتخاب روزانه مواد غذایی تاثیر می گذارد. تحقیقات اخیر نشان داده اند که کودکانی که حساسیت غذایی دارند نسبت به سایر همسن و سالان خود جثه کوچک تری دارند. علاوه بر این، مطالعات نشان داده اند که کودکانی که به بیش از دو ماده غذایی حساسیت دارند نسبت به کودکانی که به یک یا دو ماده غذایی حساسیت دارند جثه کوچک تری دارند.
مواد مغذی برای رشد درست ضروری هستند. حذف دو یا چند ماده غذایی مهم سبب ایجاد مشکل برای تغذیه می شود. پس با یک برنامه غذایی متعادل نیازهای غذایی فرزندتان را برآورده کنید. اگر فرزندتان دچار حساسیت غذایی است، در هر مراجعه به متخصص درباره دریافت مواد غذایی با او صحبت کنید. مواد غذایی مصرفی کودک را یادداشت کنید و در هر مراجعه به متخصص این لیست را به او نشان دهید.
نشان دادن این لیست به متخصص حساسیت و آلرژیست به تشخیص و درمان کمک می کند. متخصص با بررسی این لیست بررسی می کند که آیا مواد مغذی مهم از برنامه غذایی کودک حذف شده اند یا نه. بررسی لیست مواد غذایی مصرفی به حساسیت و آلرژیست این امکان را می دهد که تصمیم بگیرد آیا به مراجعه به متخصص تغذیه نیازی هست یا نه.
بیشتر بخوانید: نسخه تغذیه ای برای بیماران سلیاک
متخصصان حساسیت و آلرژی درباره مواد غذایی ای که فرزندتان باید از مصرف آن ها بپرهیزد شما را آگاه خواهند کرد. به علاوه به شما خواهند گفت که با وجود حساسیت و آلرژی، چه مواد غذایی ای را می توانید به برنامه غذایی فرزندتان بیفزایید. تنها با نظر پزشک باید در برنامه غذایی تغییر ایجاد کنید. هنگام کنترل حساسیت غذایی، بررسی برچسب طبقه بندی مواد غذایی مصرفی نیز خیلی مهم است. با دقت برچسب طبقه بندی مواد غذایی را بخوانید تا اطمینان حاصل کنید که هیچ ماده حساسیت زایی در وعده اصلی و میان وعده فرزندتان وجود ندارد.
حتی اگر فرزندتان در گذشته یک ماده غذایی را بدون مشکل مصرف می کرد، بعد از مشاهده حساسیت و آلرژی باید طبقه بندی مواد غذایی موجود در آن را بررسی کنید. تولید کنندگان مکررا مواد موجود در خوراکی ها را تغییر می دهند. بهترین راه برای پیشگیری از مواد حساسیت زا، بررسی دقیق مواد غذایی مصرفی کودک است.
به علاوه جدول ارزش غذایی را نیز بررسی کنید تا اطمینان حاصل کنید که مواد مغذی ضروری در برنامه غذایی فرزندتان وجود دارند. تمرکز روی داشتن برنامه غذایی سالم روزانه است. حتما نباید در هر وعده غذایی تعادل در مواد مغذی وجود داشته باشد. به جای آن در طول روز تنوعی از مواد غذایی را وارد برنامه غذایی کودک کنید. چگونه می توانید اطمینان حاصل کنید که فرزندتان با وجود حساسیت غذایی، برنامه غذایی سالمی دارد؟
در این جا پیشنهاداتی داریم:
- اول از همه، با تهیه یک لیست روی تمام مواد غذایی ای که فرزندتان می تواند مصرف کند تمرکز کنید.
- لیست خود را به وعده های غذایی تفکیک کنید (صبحانه، ناهار، شام، میان وعده)، سپس مواد غذایی را در گروه های غذایی طبقه بندی کنید.
- در هر وعده، مواد غذایی ای از هر گروه انتخاب کنید تا فرزندتان به میزان متعادلی مواد مغذی دریافت کند.
- با یک ماژیک هایلایت مواد غذایی مورد علاقه فرزندتان را رنگی کنید.
- برای افزودن تنوع، مواد غذایی غیر معمول و غذاهایی از کشورهای دیگر را به لیست بیفزایید.
- به یخچال و کابینت هایتان نگاهی بیندازید و ببینید که چه مقدار از مواد غذایی مجاز برای کودک و مواد غذایی مورد علاقه او را در خانه دارید.
- لیستی از مواد غذایی مورد نیاز را برای خرید تهیه کنید تا به توازنی در برنامه غذایی برسید.
قدم بعدی چیست؟
ببینید که فرزندتان به علت حساسیت و آلرژی چه مواد مغذی ای را از دست می دهد و یک منبع جایگزین برای آن پیدا کنید.
اطلاعات زیر می توانند به شما کمک کنند:
ماده حساسیت زا | مواد مغذی از دست رفته | سایر گزینه های پیشنهادی (در صورت عدم حساسیت) |
شیر | پروتئین، کلسیم، ریبوفلاوین، فسفر، ویتامین A، D، B12 | افزایش سایر مواد غذایی پروتئینی: گوشت قرمز، ماهی، گوشت مرغ، بقولات، تخم مرغ (در صورت عدم حساسیت و آلرژی)، سبزیجات برگ دار، مواد غذایی غنی از کلسیم |
تخم مرغ | پروتئین، آهن، بیوتین، فولاسین، ریبوفلاوین، ویتامین A، D، E و B12 | سایر مواد غذایی پروتئینی: گوشت، ماهی، گوشت مرغ، بقولات، لبنیات (در صورت عدم حساسیت)، میوه، سبزیجات، سبزیجات برگ دار و برخی از انواع غلات |
سویا | پروتئین، تیامین، ریبوفلاوین، آهن، کلسیم، زینک، ویتامین B6 | مواد غذایی پروتئینی: گوشت، ماهی، گوشت مرغ، بقولات، تخم مرغ، لبنیات (در صورت عدم حساسیت)، میوه، سبزیجات، سبزیجات برگ دار و برخی از انواع غلات |
گندم | ویتامین B، آهن | مواد غذایی پروتئینی: گوشت، ماهی، گوشت مرغ، بقولات، تخم مرغ، لبنیات (در صورت عدم حساسیت)، میوه، سبزیجات، سبزیجات برگ دار، سایر انواع محصولات غلات (همچون برنج، جو دوسر، ذرت، جو، گندم سیاه) |
بادام زمینی و درخت سایر مغزیجات | پروتئین، ویتامین ها، مواد معدنی | سایر مواد غذایی پروتئینی: گوشت، ماهی، گوشت مرغ، تخم مرغ، لبنیات (در صورت عدم حساسیت)، میوه، سبزیجات و برخی از انواع غلات |
ماهی و صدف | پروتئین، نیاسین، ویتامین هایی مثل (B6، B12، A و E) | مواد غذایی پروتئینی: گوشت، گوشت مرغ، تخم مرغ، لبنیات (در صورت عدم حساسیت)، میوه، سبزیجات و سایر انواع غلات |
پس همان طور که در جدول پیداست اگر به یک ماده غذایی حساسیت داشته باشید می توانید از سایر انواع مواد غذایی استفاده کنید که مواد مغذی یکسانی را برای شما فراهم می کنند. مهم ترین ماده مغذی شیر، کلسیم است. اگر به شیر حساسیت دارید باید دنبال جایگزینی برای شیر باشید که غنی از کلسیم باشد. جایگزینی کلسیم کافی برای افراد در حال رشد می تواند خیلی سخت باشد. در این شرایط بهتر است که درباره دریافت مکمل کلسیم با حساسیت و آلرژیست یا متخصص تغذیه صحبت کنید.
بسیاری از شرکت های تولید کننده مواد غذایی، هم اکنون خوراکی هایی را تهیه می کنند که عاری از بسیاری از انواع مواد حساسیت زای رایج هستند. امروزه انتخاب مواد غذایی حاوی مواد مغذی کافی نسبت به ۵ سال پیش خیلی آسان تر است. هنگام انتخاب مواد غذایی به جدول ارزش غذایی و محتویات آن توجه کنید و درباره مواد غذایی ای که می توانید به برنامه غذایی فرزندتان بیفزایید اطلاعات کسب کنید. با رعایت نکاتی که ذکر شد می توانید اطمینان حاصل کنید که فرزندتان حتی با وجود حساسیت و آلرژی هم می تواند مواد مغذی مورد نیازش را دریافت کند.
تغییر برنامه غذایی و حساسیت و آلرژی فصلی
حساسیت های فصلی یکی از مشکلاتی هستند که افراد در سرتاسر دنیا با آن ها دست و پنجه نرم می کنند. خارش چشم ها، عطسه مکرر، تولید مخاط و احتقان تنها برخی از علائم حساسیت هستند. علائم این حساسیت ها هر کسی را بر آن می دارند که به دنبال راه چاره ای باشد. خوشبختانه راه های ساده و طبیعی (همچون تغییر عادات غذا خوردن) وجود دارند که به درمان و رهایی از درد حساسیت های فصلی کمک می کنند.
درست است که برخی از مواد غذایی می توانند سبب تشدید حساسیت فصلی شوند. الکل، بادام زمینی، شکر، مواد غذایی فرآوری شده، گندم، شکلات و حتی قهوه صبحگاهی ای که می خورید سبب تشدید این حساسیت ها می شوند. برخی از افراد نیز راه برطرف کردن علائمی که دارند را در کاهش مصرف مواد غذایی مسبب تولید مخاط (مثل لبنیات و گلوتن) می دانند.
اگر به ابروسیا حساسیت و آلرژی دارید از مصرف خربزه، موز، خیار و تخمه آفتابگردان بپرهیزید چون می توانند سبب بروز پاسخ حساسیت و آلرژیک در بدن شوند و حساسیت فصلی را تشدید کنند. ما نمی گوییم که این مواد غذایی را به طور کامل حذف کنید چون هر کسی بعد از یک روز سخت به مقداری شکر نیاز دارد. اما روی میزان مصرف تان و تاثیری که آن ماده غذایی روی حساسیت فصلی تان دارد، تمرکز کنید.
ایده های تغذیه ای برای حساسیت فصلی
در قسمت بالا به مواد غذایی ای که در تشدید حساسیت فصلی نقش داشتند اشاره کردیم. اما برخی دیگر از مواد غذایی هستند که با خیال راحت می توانید آن ها را استفاده کنید.
مواد غذایی ادویه دار
اگر از احتقان رنج می برید، افزودن مواد غذایی ادویه دار همچون پودر کاری به برنامه غذایی تان به کاهش مخاط کمک می کند. فلفل هندی، سیر، زنجبیل و دارچین ادویه های مفیدی هستند. زنجبیل به تجزیه سموم در بدن کمک می کند و مانع از احتقان سینوس ها می شود.
سبزیجات تازه و ارگانیک
دریافت سبزیجات متنوع به میزان توصیه شده همیشه ضروری است، اما در فصل هایی که حساسیت تشدید می شود، اهمیت بیشتری دارد. از سبزیجات سرشار از مواد مغذی همچون هویج، سیب زمینی شیرین، چغندر و چغندر برگی استفاده کنید چون سرشار از کوئرستین هستند. کوئرستین ترکیبی طبیعی است که با تب یونجه و التهاب مبارزه می کند.
عسل طبیعی
یک قاشق پر عسل طبیعی به رهایی از آبریزش چشم، احتقان و بسیاری از علائم حساسیت و آلرژی کمک می کند.
مواد غذایی پروبیوتیک
کلم ترش، کیمچی و کامبوچا سرشار از پروبیوتیک هستند که سطح انرژی را بالا می برند و در تقویت گوارش و سیستم ایمنی نقش دارند.
مایعات
هم آب قلم و هم سرکه سیب به کاهش مخاط، کمک به برطرف کردن مشکلات سیستم تنفسی، کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی کمک می کنند.
آناناس
با این که آناناس کلا خوشمزه است هنگامی که هوا گرمتر می شود خوشمزه تر هم به نظر می رسد! آناناس سرشار از ویتامین ها و آنزیم های ضروری است که به کاهش عکس العمل در برابر حساسیت فصلی کمک می کنند.
بیشتر بخوانید: پروبیوتیک ها مفید هستند یا مضر؟
مواد غذایی که با حساسیت و آلرژی مقابله می کنند
در قسمت زیر به برخی دیگر از انواع مواد غذایی که سبب رهایی از حساسیت و آلرژی می شوند اشاره خواهیم کرد:
پروبیوتیک ها
پروبیوتیک ها خاصیت ضد التهابی و ضد حساسیت و آلرژیک دارند، به خصوص هنگامی که در دوران بارداری و شیردهی استفاده می شوند. در یک مطالعه نشان داده شد مادرانی که در طول بارداری و بعد از آن، شیر حاوی مکمل پروبیوتیک مصرف می کردند احتمال بروز اگزما (اختلالی که مربوط به سایر انواع حساسیت و آلرژی است) در فرزندشان به نصف رسید. مطالعه دیگری نیز به این نتیجه رسید که کودکان ۲ تا ۵ سال که رینیت حساسیت و آلرژیک داشتند و تا ۱۲ ماه شیر حاوی پروبیوتیک مصرف کردند، دوره های کمتری از حساسیت و آلرژی را تجربه کردند.
ادویه های پاک کننده سینوس ها
مواد غذایی حاوی ادویه به پاکسازی علائم حساسیت کمک می کنند. بادیان رومی (انیسون)، رازیانه، ترب کوهی و خردل همگی ضد احتقان های طبیعی هستند و با تحریک مخاط مژک دار به از بین بردن احتقان کمک می کنند.
میوه های سرشار از ویتامین C
آیا به علت پاسخ حساسیت و آلرژیک به هیستامین دچار خارش، کهیر و سایر اختلالات شده اید؟ ویتامین C به برطرف کردن این حالات کمک می کند. ویتامین C به طور غیر مستقیم از آزاد شدن هیستامین توسط سلول های التهابی پیشگیری می کند. مطالعات نشان داده اند که سطح بالای ویتامین C سبب کاهش هیستامین و تجزیه سریع تر آن می شود.
ویتامین C علاوه بر مقابله با هیستامین با کاهش التهاب سبب رهایی از حساسیت می شود. ویتامین C نوعی آنتی اکسیدان است، به این معنا که با اثر التهابی رادیکال های آزاد مقابله می کند. میوه های حاوی ویتامین C شامل پرتقال، توت فرنگی، سیب و هندوانه هستند و با پاسخ حساسیت و آلرژیک مقابله می کنند.
بیوفلاونوئید
برخی از تحقیقات نشان داده اند که بیوفلاونوئید با ثابت کردن ماست سل ها سبب رهایی از حساسیت و آلرژی و کاهش تعداد سلول هایی می شود که به یک آلرژن عکس العمل نشان می دهند. ماست سل ها مسئول ترشح هیستامین هستند. یک نوع بیوفلاونوئید خاص (به نام کوئرستین) در مقابله با التهاب و رهایی از حساسیت و آلرژی موثر است. منابع غنی از کوئرستین که سبب رهایی از حساسیت و آلرژی می شوند شامل سیب، پیاز و چای هستند.
مواد غذایی سرشار از منیزیم
مواد غذایی سرشار از منیزیم شامل بادام، بلارد، سبوس گندم و کتانجک هستند که در رهایی از حساسیت و آلرژی موثرند. علت این موضوع این است که منیزیم یک برونکودیلاتور و یک آنتی هیستامین است. منیزیم روی ماهیچه های لوله های برونش و کل بدن هم تاثیر می گذارد و سبب رهایی از حساسیت و آلرژی می شود. یک تحقیق نشان داد که حیواناتی که کمبود منیزیم داشتند، هنگام قرار گرفتن در برابر آلرژن ها سطح بیشتری از هیستامین در خون خود داشتند.