وقتی غضروف از بین می رود، مفصل خشک می شود، دامنه حرکات کاهش میابد، فعالیت محدود می شود و این اختلال می تواند برای رایج ترین فعالیت های روزانه همچون لباس پوشیدن و حتی رعایت بهداشت فردی هم مشکل ایجاد کند. معمولا یکی از رایج ترین علامت های آرتریت شانه برای خیلی از افراد، به مشکل برخوردن خواب است. چون پیدا کردن یک موقعیت راحت هنگام خواب می تواند برای فرد دشوار باشد. در این مقاله از بخش بیماری های دکتر سلام، ما علل و نشانه های آرتریت شانه را مورد بحث قرار می‌دهیم و برخی از گزینه های درمانی که در دسترس هستند را ذکر می‌کنیم.
آرتریت شانه را بشناسید
آناتومی
شانه از سه استخوان ایجاد شده است: استخوان بازو (هومروس)، کتف (اسکاپولا) و ترقوه (کلاویکل). سر استخوان بازو در یک مفصل گوی و کاسه ای در کتف قرار می گیرد. این مفصل گوی و کاسه ای را گلنوئید می گویند. ترکیبی از عضلات و تاندون ها، استخوان بازو را در مفصل شانه متمرکز نگه می دارند. به این بافت ها عضلات گرداننده شانه می گویند. دو مفصل در شانه قرار دارد و ممکن است که هر دو تحت تاثیر آرتریت قرار بگیرند.
یکی از این مفاصل در قسمتی قرار دارد که استخوان ترقوه به سر کتف می پیوندد. به این مفصل، مفصل آکرومیوکلاویکولار (AC) می گویند. جایی که سر استخوان بازو در کتف قرار می گیرد را مفصل گلنوهومرال می گویند. برای درمان موثر، ابتدا پزشک تشخیص می دهد که چه مفصلی تحت تاثیر قرار گرفته و فرد به چه نوع آرتریتی دچار شده است.
استئوآرتریت
استئوآرتریت اختلالی است که لایه صاف بیرونی استخوان (غضروف مفصلی) را از بین می برد. با ساییده شدن، غضروف ضعیف و زبر می شود و فضای بین استخوان ها کاهش پیدا می کند. در نتیجه در طول حرکت، استخوان های مفصل با همدیگر اصطکاک پیدا می کنند و سبب بروز درد می شوند. استئوآرتریت معمولا افراد بالای ۵۰ سال را تحت تاثیر قرار می دهد و بیشتر از این که مفصل گلنوهومرال شانه را تحت تاثیر قرار دهد، در مفصل آکرومیوکلاویکولار رخ می دهد.
آرتریت روماتوئید (RA)
یکی از انواع رایج آرتریت شانه، اختلالی خودایمنی به نام آرتریت روماتوئید است. اگر دچار آرتریت روماتوئید باشید، ممکن است که در هر دو شانه احساس درد داشته باشید.
به علاوه ممکن است این موارد را نیز تجربه کنید:
- حساسیت غیر طبیعی نسبت به فشار یا لمس و احساس گرم شدن در مفصل
- احساس خشکی در شانه ها، خصوصا صبح ها
- ندول روماتوئید، که برآمدگی های کوچکی زیر پوست در شانه یا بازوها هستند
- خستگی، از دست دادن وزن و تب
آرتریت روماتوئید مفاصل را تحت تاثیر قرار می دهد و می تواند سبب ورم نیز شود. علاوه بر این می تواند سبب ساییدگی استخوان شانه و بدشکلی مفصل شانه در گذر زمان نیز شود.
بیشتر بخوانید: در تسکین آرتریت روماتوئید یوگا چقدر تاثیر گذار است؟
آرتریت پس از ضربه
اگر آسیب دیده باشید ممکن است دچار نوعی از آرتریت شوید که به آن آرتریت پس از ضربه (PA) می گویند. از آن جایی که صدمات به شانه به علت عدم ثبات مفصل شانه اتفاق می افتند، صدماتی همچون شکستگی شانه و از جا در رفتن شانه می توانند سرانجام به PA منجر شوند. صدمات ورزشی و سایر سوانح نیز می توانند سبب بروز این اختلال شوند. PA شانه می تواند سبب جمع شدن مایعات در مفصل شانه، درد و ورم شود.
نکروز آواسکولار
اختلالی به نام نکروز آواسکولار (AVN) می تواند با از بین بردن بافت مفصلی در شانه، سبب آرتریت شانه شود. این اختلال هنگامی رخ می دهد که خون نمی تواند به استخوان هومروس برسد (استخوان بازو). به علاوه این اختلال می تواند سبب از بین رفتن سلول ها در استخوان شانه نیز شود.
نکروز آواسکولار می تواند به علت در رفتگی مفصل و شکستگی استخوان اتفاق بیفتد. نکروز آواسکولار می تواند به علت مصرف دوز بالای استروئیدها یا مصرف زیاد الکل نیز اتفاق بیفتد. AVN یک بیماری پیش رونده است، به این معنا که با گذر زمان بدتر می شود. این اختلال می تواند از یک بیماری بدون علائم، به اختلالی تبدیل شود که در ابتدا درد خفیفی دارد و با گذر زمان درد آن تشدید می شود.
آرتروپاتی پارگی روتاتور کاف (عضله گرداننده شانه)
شانه شامل یک عضله گرداننده است که کتف را از طریق تاندون ها و عضلات به بازو اتصال می دهد. آسیب به عضله گرداننده شانه رایج است و می تواند سبب بروز نوعی آرتریت به نام آرتروپاتی پارگی روتاتور کاف شود. پارگی تاندون های عضلات گرداننده شانه چیزی است که سبب بروز این اختلال می شود. وقتی استخوان های شانه آسیب می بینند، آرتریت در شانه شکل می گیرد. علائم این اختلال شامل درد شدید و ضعف عضلات هستند که ممکن است بلند کردن اجسام را دشوار کنند.
علائم آرتریت شانه
رایج ترین علامت آرتریت شانه، درد هنگام فعالیت است. گاهی در حالت استراحت نیز درد اتفاق می افتد و ممکن است مانع از درست خوابیدن فرد شود. وقتی امکان حرکت از بین می رود فعالیت هایی همچون رانندگی، فعالیت های ورزشی، کارهای خانه، نوشتن و حتی کار با کامپیوتر هم می توانند تحت تاثیر قرار بگیرند. این درد معمولا در پشت شانه متمرکز است اما می تواند در بازو و آرنج نیز احساس شود.
معمولا یکی از رایج ترین علامت های آرتریت شانه برای خیلی از افراد، به مشکل برخوردن خواب است. چون پیدا کردن یک موقعیت راحت هنگام خواب می تواند برای فرد دشوار باشد. گاهی امکان حرکت کردن فرد به شدت تحت تاثیر قرار می گیرد و این آسیب همراه با شکستگی و ساییدگی اتفاق می افتد، چون استخوان ها با یکدیگر اصطکاک پیدا می کنند.
تشخیص آرتریت شانه
سابقه بیماری و معاینه توسط پزشک
بعد از صحبت درباره علائم و بررسی سابقه بیماری، پزشک شانه تان را معاینه خواهد کرد.
در طول معاینه، پزشک وجود این علائم را بررسی خواهد کرد:
- ضعف (آتروفی) عضلات
- حساس شدن نسبت به لمس
- دامنه حرکات ارادی و غیر ارادی
- هر علائم آسیب به عضلات، تاندون ها و رباط های اطراف مفصل
- علائم آسیب پیشین
- درگیر شدن سایر مفاصل (نشانه های آرتریت روماتوئید)
- کریپتوس (صدای مفاصل حین حرکت دادن آن ها)
- اگر هنگامی که به مفاصل فشار وارد می شود، احساس درد را تجربه می کنید
تصویر برداری اشعه ایکس
تصویر برداری اشعه ایکس نوعی آزمایش است که تصاویر جزئی از ساختارهای متراکم بدن (همچون استخوان) ایجاد می کند. این تصویر برداری به تشخیص انواع مختلف آرتریت کمک می کند. آزمایش اشعه ایکس از شانه ای که دچار آرتریت است، باریک شدن فضای مفصلی، تغییرات استخوان ها و وجود اسپور استخوان (استئوفیت) را نشان می دهد.
درمان آرتریت شانه
درمان غیر از جراحی آرتریت شانه
درست همچون سایر اختلالات مربوط آرتریت، درمان اولیه آرتریت شانه نیز شامل استفاده از روش های غیر جراحی است.
ممکن است که پزشک گزینه های زیر را پیشنهاد دهد:
- برای پرهیز از تحریک درد به استراحت یا تغییر در فعالیت هایی که انجام می دهید نیاز است.
- ممکن است نیاز باشد که نحوه حرکت بازو برای انجام کارها را تغییر دهید.
- تمرینات فیزیکال تراپی به بهبود حرکات شانه کمک می کنند.
- تزریق کورتیکواستروئید در شانه به طرز چشمگیری به کاهش التهاب و درد کمک می کند. اما تاثیر آن موقت است.
- برای کاهش التهاب و رهایی از درد، ۲ الی ۳ بار در روز برای ۲۰ تا ۳۰ دقیقه، روی شانه خود یخ بگذارید.
- اگر آرتریت روماتوئید دارید، ممکن است که پزشک داروهایی همچون متوترکسات را تجویز کند.
مکمل هایی همچون گلوکوزامین و کندرویتین سولفات به رهایی از درد کمک می کنند. شواهد علمی کمی مبنی بر مفید بودن گلوکوزامین و کندرویتین سولفات برای درمان آرتریت وجود دارد. به علاوه سازمان غذا و دارو در ایالات متحده آمریکا، مکمل های این چنینی را بررسی نکرده است. این مکمل ها می توانند سبب تداخل منفی با سایر داروها شوند. همیشه قبل از دریافت مکمل با پزشک تان مشورت کنید.
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) همچون آسپرین و ایبوپروفن به کاهش التهاب و درد کمک می کنند. اما این داروها می توانند سبب سوزش معده و خونریزی داخلی شوند. بهتر است که این داروها را با غذا مصرف کنید. اگر سابقه زخم معده دارید یا از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنید، قبل از استفاده از این داروها با پزشک مشورت کنید.
درمان جراحی آرتریت شانه
اگر دردی که تجربه می کنید سبب ناتوانی شده و با گزینه های غیر جراحی کاهش نمی یابد، ممکن است که پزشک جراحی را پیشنهاد دهد.
1- آرتروسکوپی
موارد خفیف آرتریت گلنوهومرال می توانند با آرتروسکوپی درمان شوند. در طول آرتروسکوپی، جراح یک دوربین کوچک (به نام آرتروسکوپ) را در مفصل شانه قرار می دهد. دوربین تصاویر را روی صفحه مانیتور نمایش می دهد و جراح از این تصاویر برای هدایت ابزار کوچک جراحی استفاده می کند.
به علت این که آرتروسکوپ و ابزار جراحی نازک هستند، جراح قادر است که برش های کوچک تری نسبت به جراحی های استاندارد (جراحی باز) ایجاد کند. در طول این پروسه، جراح می تواند از دبریدمان درون مفصل استفاده کند. اگر چه این پروسه سبب رهایی از درد می شود اما سبب حذف آرتریت از مفصل نمی شود. اگر آرتریت پیشرفت کند، ممکن است که در آینده به جراحی های بیشتری نیاز باشد.
2- تعویض مفصل شانه (آرتروپلاستی)
موارد پیشرفته آرتریت مفصل گلنوهومرال می توانند با جراحی تعویض مفصل شانه درمان شوند. در این جراحی، قسمت آسیب دیده شانه برداشته می شود و یک ابزار مصنوعی به نام پروتز جایگزین آن می شود.
گزینه های جراحی تعویض مفصل شانه شامل این مواردند:
همی آرتروپلاستی (Hemiarthroplasty)
در این روش، تنها سر استخوان هومروس با یک ابزار مصنوعی جایگزین می شود.
آرتروپلاستی کامل مفصل شانه
در این روش هر دو سر استخوان هومروس و گلنوئید تعویض می شوند. در این پروسه، یک ابزار پلاستیکی به اسم “کاسه” به گلنوئید متصل می شود و یک “گوی” فلزی را به بالای هومروس متصل می کنند.
عمل تعویض معکوس کامل شانه
در عمل تعویض معکوس کامل شانه جای گوی و کاسه عوض می شود. به گونه ای که گوی فلزی به گلنوئید متصل می شود و کاسه ای که جنس پلاستیکی دارد به انتهای بالایی هومروس متصل می شود. تعویض معکوس کامل شانه برای افرادی که دچار آرتروپاتی پارگی کاف هستند بهتر است چون از عضلات مختلفی (منظور روتاتور کاف نیست) برای حرکت دادن بازو استفاده می کند.
3- جراحی برداشتن سطوح مفصلی (Resection arthroplasty):
رایج ترین پروسه جراحی که برای درمان آرتریت مفصل آکرومیوکلاویکولار استفاده می شود، جراحی برداشتن سطوح مفصلی است. ممکن است که جراح این پروسه را به روش آرتروسکوپی انجام دهد. در این پروسه، به میزان خیلی کم استخوان از انتهای ترقوه برداشته می شود و فضایی ایجاد می شود که به تدریج با بافت زخم پر می شود.
ریکاوری پس از جراحی آرتریت شانه
جراحی آرتریت شانه در کاهش درد و ترمیم امکان حرکت موثر است. زمان ریکاوری و برنامه های توانبخشی به نوع جراحی انجام شده بستگی دارند.
کنترل درد پس از جراحی آرتریت شانه
بعد از جراحی، ممکن است که احساس درد داشته باشید. این قسمتی عادی از پروسه بهبود است. پزشک و پرستاران برای کاهش درد تلاش می کنند و به شما کمک می کنند که هر چه سریع تر بهبود پیدا کنید.
داروها
برای رهایی موقت از درد پس از جراحی، معمولا دارو تجویز می شود. خیلی از انواع داروها برای کمک به کنترل درد در دسترس هستند (از جمله اپیوئیدها، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی و بیحسی موضعی). ممکن است که پزشک ترکیبی از این داروها را استفاده کند تا به رهایی از درد کمک بیشتری کند.
بهتر است که مصرف اپیوئیدها کاهش پیدا کند. به یاد بسپارید که اگر چه اپیوئیدها به کاهش درد پس از جراحی کمک می کنند، اما مخدر و اعتیاد آور هستند. وابستگی به اپیوئید و اوردوز به مشکلی اساسی در ایالات متحده آمریکا تبدیل شده است و باید تنها به میزان تجویز شده توسط پزشک از آن استفاده کنید. وقتی دردتان شروع به بهبود کرد، مصرف اپیوئیدها را قطع کنید. اگر چند روز بعد از جراحی دردتان بهبود نیافت، با پزشک تان تماس بگیرید.
عوارض جانبی
همچون هر جراحی دیگری، جراحی آرتریت شانه هم عوارض جانبی خاص خود را دارد. مشکلاتی که ممکن است پس از جراحی بیمار دچار آن ها شود شامل عفونت، خونریزی زیاد، لخته خون و آسیب به رگ های خونی و عصب ها هستند. جراح قبل از جراحی درباره عوارض جانبی ممکن با شما صحبت خواهد کرد.
پیشرفت های نوین در مورد آرتریت شانه
تحقیقات زیادی روی آرتریت شانه و درمان آن صورت گرفته است. در بسیاری از موارد، مشخص نیست که چرا برخی از افراد دچار آرتریت می شود و برخی دیگر نمی شوند. تحقیقات در حال انجام برای کشف دلایل بروز آرتریت شانه هستند. روان کننده های مفصل که اخیرا برای درمان آرتریت زانو استفاده می شوند، برای استفاده در شانه تحت مطالعه هستند.
داروهای جدیدی برای درمان آرتریت روماتوئید در حال بررسی هستند. تحقیقات زیادی روی بررسی جراحی تعویض مفصل شانه در حال انجام هستند (از جمله پیشرفت در زمینه طراحی پروتزهای مختلف مفاصل) استفاده از مواد بیولوژیک برای بازسازی شانه دچار آرتریت نیز در حال بررسی است. مواد بیولوژیک نوعی پیوند بافت هستند که به رشد بافت های جدید در بدن کمک می کنند و سبب تقویت بهبود می شوند.
بیشتر بخوانید: 5 ماده غذایی ضد التهاب برای مفاصل
هفت تمرین برای بهبود آرتریت شانه
رایج ترین تمرینات برای درمان آرتریت شانه شامل این مواردند:
- تمرینات انعطاف پذیری (همچون تمرینات کششی که سبب کاهش خشکی می شوند)
- تمرینات مقاومتی که سبب ایجاد ماهیچه اطراف مفصل می شوند و کشیدگی وارده به مفاصل را کاهش می دهند.
- تمرینات هوازی (همچون پیاده روی، شنا، دوچرخه سواری، چون سبب تقویت عملکرد قلب، ریه ها و عضلات می شوند).
تمرینات زیر به کشش و قوی کردن عضلات اطراف مفصل شانه کمک می کنند:
۱- تمرین کششی بالا بردن شانه
این تمرین سبب تقویت امکان حرکت مفصل شانه و کشش عضلات می گردد. انجام این حرکت به طور مرتب انجام فعالیت های روزانه (همچون دسترسی به چیزهایی که در قفسه و کابینت هستند) را تسهیل می کند.
برای انجام این حرکت:
- روی کمر دراز بکشید
- با هر دو دست یک چوب یا عصا را نگه دارید، دست ها را به عرض شانه باز کنید.
- عصا یا چوب را به آرامی روی ران هایتان بگذارید.
- به آرامی عصا را بلند کنید و بالای قفسه سینه نگه دارید، سپس آن را بالای سرتان بگیرید.
- سعی کنید در حین این حرکت تا حد امکان بازوها را صاف نگه دارید.
- دوباره عصا را به آرامی روی ران بگذارید.
- روزی ۳ ست ۱۰ تایی از این تمرین را انجام دهید.
وقتی بازوها بالا می روند باید یک احساس کشیدگی در شانه ها، کمر و قفسه سینه احساس کنید.
۲- حرکت کششی چرخش شانه به سمت بیرون
این تمرین هم به یک چوب یا عصا نیاز دارد و به تقویت انعطاف در مفاصل شانه کمک می کند.
مراحل زیر را دنبال کنید:
- روی کمر دراز بکشید.
- بازوهایتان را در کنار خود قرار دهید، آرنج را خم کنید.
- در حالی که دست ها به عرض شانه باز هستند چوب را بالای قفسه سینه نگه دارید.
- چوب را به سمت چپ ببرید تا زمانی که کشش در شانه چپ را احساس کنید.
- به نقطه شروع برگردید.
- این تمرین را برای سمت راست بدن تکرار کنید.
- روزی ۳ ست ۱۰ تایی از این تمرین را انجام دهید.
۳- چرخش کتف
این تمرین کششی به افزایش امکان حرکت کمک می کند.
برای انجام این حرکت:
- در موقعیت ساکن بایستید در حالی که دستان تان در کنارتان قرار دارند.
- شانه ها را به سمت گوش ها بالا ببرید و ۵ ثانیه این حالت را حفظ کنید.
- به آرامی کتف ها را به هم بفشارید و این حالت را برای ۵ ثانیه حفظ کنید.
- سپس کتف را به سمت پایین بکشید و این حالت را برای ۵ ثانیه حفظ کنید.
- ۱۰ بار این حرکت را تکرار کنید.
۴- تمرین پاندول
این تمرین به رهایی از درد و شل شدن عضلات شانه کمک می کند و شامل حرکات زیر است:
- به سمت جلو خم شوید و یک دست تان را روی بالای یک صندلی یا هر چیز دیگری قرار دهید تا تعادل خود را حفظ کنید.
- ابتدا از دستی استفاده کنید که با انجام این حرکت درد زیادی حس نمی کند.
- با دست دیگرتان این کار را انجام دهید.
- پاها و ران ها را نیز حرکت دهید.
- به آرامی دستی که در حالت آویزان قرار دارد را در یک حرکت چرخشی به سمت جلو و عقب و راست و چپ حرکت دهید.
- این حرکت را روزانه ۳۰ بار در هر جهت تکرار کنید.
۵- حرکت کششی با کمک در
این حرکت به کشش عضلات شانه و تقویت مقاومت مفاصل کمک می کند.
این حرکت را به نحوه زیر انجام دهید:
- در حالی بایستید که روبروی در باشید و هر دو دست تان را بالای سرتان ببرید.
- یک دست تان را روی هر قسمتی از چارچوب در قرار دهید.
- به آرامی به سمت جلو خم شوید تا یک احساس کشیدگی در شانه ها حس کنید.
- این حالت را برای ۱۵ الی ۳۰ ثانیه حفظ کنید.
- این حرکت را ۳ بار تکرار کنید.
۶- فشار شانه با کمک چارچوب در
این حرکت به افزایش مقاومت مفاصل شانه کمک می کند.
برای انجام این حرکت:
- در چارچوب در بایستید و یک آرنج را در زاویه قائمه خم کنید.
- در حالی که انگشت شست همان دست به سقف اشاره می کند.
- قسمت عقب مچ دست را به سمت درون چارچوب در فشار دهید.
- ۵ ثانیه این حالت را حفظ کنید.
- این حرکت را با کف دست هم تکرار کنید و از قسمت دیگر چارچوب در هم استفاده کنید.
- برای هر طرف بدن، ۳ ست ۱۰ تایی از این تمرین را انجام دهید.
۷- قوی کردن عضلات
تقویت عضلات به بهبود وضعیت کلی بدن کمک می کند و به شانه ها این امکان را می دهد که راحت تر در تمام جهات حرکت کنند. این تمرین به باند ورزشی نیاز دارد که قابل خرید از فروشگاه های محصولات ورزشی است.
برای انجام این تمرین:
- صاف بایستید در حالی که شانه هایتان به سمت عقب قرار دارند.
- یک سر باند ورزشی را به یک جسم ثابت متصل کنید و سر دیگر آن را با هر یک از دستان نگه دارید.
- شانه ها را در حالت شل قرار دهید و آرنج هایتان را خم کنید.
- در حالی که کتف ها را به همدیگر می فشارید آرنج را به سمت عقب بکشید.
- اگر باند ورزشی هیچ کششی ایجاد نکرد یک قدم به عقب بردارید یا انتهای آن را دور دستان تان بپیچید.
- برای ۵ ثانیه این حالت را حفظ کنید.
- روزانه ۳ ست ۱۰ تایی از این تمرین را انجام دهید.
آرتریت شانه و نکاتی برای ایمنی
آرتریت می تواند ورزش کردن را چالش برانگیزتر کند پس با احتیاط ورزش کنید تا صدمه نبینید. این نکات را رعایت کنید تا حین ورزش برای درمان آرتریت خطری شما را تهدید نکند. قبل از شروع هر ورزشی گرم کنید تا سبب تحریک گردش خون به بدن شوید. حرکات گرم کردن شامل ۱۰ دقیقه راه رفتن یا سایر حرکات هوازی سبک هستند.
ممکن است حین انجام این ورزش ها احساس کشش در شانه ها احساس کنید اما این احساس کشش نباید دردناک باشد. اگر با انجام برخی از حرکات خاص دردی را احساس می کنید، فورا انجام آن را متوقف کنید. اگر درد برای چند ساعت پس از ورزش ادامه داشت، ممکن است نیاز باشد که به پزشک مراجعه کنید. اگر ورزش سبب ایجاد ورم در شانه ها شده باشد برای کاهش التهاب از کمپرس یخ استفاده کنید. داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) نیز می توانند مفید باشند.
از چه چیزی بپرهیزید
از انجام ورزش هایی که سبب کشش زیاد عضلات شانه می شوند یا روی آن ها فشار زیادی وارد می کنند بپرهیزید، چون این ورزش ها می توانند سبب بروز آسیب شوند. بعضی از تمرینات کششی خاص می توانند برای برخی افراد دردناک یا اذیت کننده باشند، پس همیشه در حین ورزش به عکس العمل بدن تان دقت کنید.
برای برخی از افراد ورزش هایی همچون بلند کردن وزنه سنگین می تواند برای مفاصل شانه هایشان خیلی اذیت کننده باشد. اما برای ساخت عضلات شانه به حرکات سبک نیاز است. تمرینات هوازی نیز برای حال روحی و جسمی فرد مفیدند. افرادی که علائم شدید دارند باید جایگزین های سبک تری را برای هر نوعی از ورزش امتحان کنند (مثلا شنا را با آب درمانی جایگزین کنند).
آب درمانی مزایای یکسانی با شنا دارد و فشار کمتری به شانه ها وارد می کند. افرادی که علائم خفیف تری دارند می توانند همان سبک همیشگی ورزش های هوازی را ادامه دهند. مناسب ترین نوع ورزش و میزان تکرار مناسب آن برای هر شخصی با شخص دیگر متفاوت است.
این موارد به شدت علائم آرتریت و سایر عوامل (همچون این که چه میزان از عضلات اطراف مفصل تحت تاثیر قرار گرفته اند) بستگی دارند. متخصص فیزیوتراپ می تواند برنامه های مناسب ورزشی برای هر فرد طراحی کند و درباره ورزش هایی که باید از انجام آن ها بپرهیزد با او صحبت کند.
چشم انداز بهبود آرتریت شانه
پیش بینی بهبود آرتریت شانه برای هر کسی متفاوت است. در مراحل اولیه این اختلال، علائم آن معمولا خفیف هستند و روی امکان حرکت تاثیر زیادی ندارند. وقتی آرتریت پیشرفته تر می شود، ممکن است که افراد درد شدید و کاهش حرکت در مفصل شانه که تحت تاثیر قرار گرفته را تجربه کنند.
ورزش مرتب به فعال نگه داشتن شانه کمک می کند و می تواند تاثیر چشم گیری در کاهش درد و تقویت امکان حرکت داشته باشد. افراد باید با احتیاط ورزش کنند تا از آسیب بیشتر به مفاصل یا بافت اطراف بپرهیزند.
سایر دلایل ممکن درد شانه به غیر از آرتریت شانه
تمام دردهای شانه به علت آرتریت شانه اتفاق نمی افتند. اختلالی به نام شانه یخ زده وجود دارد که علائم مشابهی (همچون درد، خشکی و محدود شدن امکان حرکت) با استئوآرتریت دارد. شانه یخ زده هنگامی رخ می دهد که بافتی که مفصل شانه را احاطه کرده (کپسول مفصلی شانه) ضخیم و سفت می شود. اما برخلاف استئوآرتریت که یک بیماری پیش رونده است، شانه یخ زده اختلالی است که به خودی خود و بعد از ۱ الی ۳ سال بهبود میابد.
بورسیت نیز می تواند به آرتریت روماتوئید شباهت داشته باشد چون سبب قرمزی و ورم می شود. اما برخلاف آرتریت روماتوئید، بورسیت یک بیماری خود ایمنی نیست. بلکه بورسیت هنگامی اتفاق می افتد که بورس ها (کیسه های کوچک حاوی مایعات که سبب تسهیل حرکت استخوان ها، تاندون ها و رباط ها می شوند) ملتهب می شوند. بورسیت می تواند به علت استفاده بیش از حد از مفصل یا آسیب مفصلی نیز اتفاق بیفتد.
برخی دیگر از اختلالات هستند که به طور مستقیم شانه را تحت تاثیر قرار نمی دهند اما می توانند سبب بروز درد در شانه شوند. از جمله این اختلالات می توان به زونا و وجود لخته خون در ریه ها اشاره کرد. به علاوه هر اختلالی که روی دیافراگم تاثیر می گذارد (همچون طحال آسیب دیده)، یا مشکلات کیسه صفرا نیز می توانند سبب بروز درد در شانه شوند چون این اختلالات عصب هایی که از دیافراگم به شانه ها می روند، را تحت تاثیر قرار می دهند.
پزشک بسته به مشاهداتی که در معاینه فیزیکی با آن ها روبرو می شود، به این دلایل غیر مستقیم درد شانه پی می برد. اگر کسی شانه درد دارد اما قادر به انجام حرکت شانه بدون هیچ مشکلی است، زمانی است که باید به سایر عوامل غیر مستقیم شک کرد.
بیشتر بخوانید: کشیدگی، پارگی و التهاب تاندون های شانه
برای بهبود آرتریت شانه چه کاری برای کمک به خود می توانم انجام دهم؟
راه هایی وجود دارند که می توانید برای کاهش درد شانه آن ها را انجام دهید:
بهبود آرتریت شانه با مسکن
مسکن های ساده (همچون پاراستامول) یا داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (همچون قرص یا ژل ایبوپروفن) می توانند به کاهش درد کمک کنند. کارکنان داروخانه می توانند به شما بگویند که برای اختلالی که دارید چه دارویی موثرتر است. اما داروهای بدون تجویز را بیش از دو هفته مصرف نکنید و در طول این زمان در صورت عدم بهبود حتما به پزشک مراجعه کنید.
سرما درمانی یا گرما درمانی
اگر بعد از یک آسیب جزئی شانه تان درد می کند، اگر ورم کرده یا اگر هنگامی که آن را لمس می کنید از بقیه قسمت های بدن گرم تر است کمپرس یخ می تواند سودمند باشد. می توانید برای محافظت از پوست یخ ها را در یک پارچه یا حوله تمیز قرار دهید. بیش از ۲۰ دقیقه یخ ها را در محل آسیب دیده قرار ندهید.
گاهی نیز از گرما درمانی برای درمان سایر انواع شانه درد استفاده می کنند، خصوصا اگر احساس درد یا حساس شدن را در عضلات تان تجربه می کنید. پدهای گرمایی را می توانید از بسیاری از فروشگاه ها تهیه کنید. به علاوه می توانید از یک پارچه گرم شده استفاده کنید و آن را ۲۰ دقیقه روی محل آسیب دیده قرار دهید.
کاهش کشیدگی
بهتر است تا جایی که می توانید فعالیت های همیشگی خود را ادامه دهید اما در انجام آن ها زیاده روی نکنید. ممکن است نیاز باشد که سرعت انجام کارهای خود را پایین بیاورید. سعی کنید که روزانه و به تدریج سطح فعالیت خود را افزایش دهید.
بهبود آرتریت شانه و کنترل فعالیتها در خانه
راه هایی وجود دارد که می توانید برخی از فعالیت ها را کمی متفاوت تر از همیشه انجام دهید تا به شانه هایتان آسیبی نزنید. وقتی جاروبرقی می کشید قسمت بالایی بدن تان را صاف نگه دارد و جاروبرقی را نزدیک بدن نگه دارید. به علاوه هنگام جارو کشیدن از حرکات کوتاه استفاده کنید.
برای حمل خریدهایتان از کالسکه خرید یا کوله پشتی استفاده کنید. می توانید خریدهایتان را بین دو کیسه تقسیم کنید و هر کیسه را در یک دست نگه دارید. از کیسه هایی استفاده کنید که بند بلندی دارند. نکته اساسی این است که وزن آن چه قرار است حمل کنید را تقسیم کنید تا تنها به یک قسمت فشار وارد نشود. از دوستان تان که ماشین دارند بخواهید که خریدهای سنگین شما را به لیست خرید خود اضافه کنند و آن ها را برای شما بیاورند.
برای خریدهای سنگین از ماشین استفاده کنید. زمانی که در حالت نشسته به تبلت و موبایل نگاه می کنید را محدود کنید. به جای آن برای کاهش کشیدگی گردن خود را در وضعیت صاف نگه دارید یا پشت میز بنشینید. اگر مجبور به انجام کارهای سنگین یا کارهایی هستید که نیازمند بالا بردن دست ها هستند، به خودتان زمان بدهید و یا از کسی بخواهید که کمک تان کند. در حین فعالیت های شدید استراحت های کوتاه داشته باشید.
بهبود آرتریت شانه و کنترل فعالیتها در محیط کار
سعی کنید هنگام نشستن یا ایستادن در وضعیت مناسبی قرار بگیرید. اگر در محیط کار خیلی می ایستید یا به مدت طولانی پشت میز کار می نشینید، سعی کنید چند وقت یک بار از جای خود بلند شوید و کمی قدم بزنید. برای پیشگیری از احساس خشکی و درد در شانه ها و گردن سعی کنید به آرامی و به طور مرتب آن ها را حرکت دهید.
اگر از کامپیوتر استفاده می کنید، کیبورد و مانیتور را دقیقا روبروی خود قرار دهید تا نیازی نباشد که سر یا بدن خود را بچرخانید. موس کامپیوتر را نیز در دسترس نگه دارید تا نیازی نباشد که برای رسیدن به آن خیلی بدن تان را بکشید. صندلی مناسبی که به طور درست تنظیم شده یا قابل تنظیم با توجه به نیازتان است نیز می تواند شما را در موقعیت بدنی مناسبی قرار دهد.
هنگامی که از تلفن استفاده می کنید، گوشی تلفن را با کمک شانه نزدیک گوش خود نگه ندارید. اگر خیلی از تلفن استفاده می کنید، از هدست کمک بگیرید. از انجام کارهایی که هنگام انجام شان آسیب می بینید بپرهیزید.