سرطانی که در بخش داخلی دهان رخ می دهد، گاهی با عنوان سرطان دهان یا سرطان حفره دهانی نیز نامیده می شود. سرطان دهان یکی از انواع سرطان های مختلف در دسته ای به نام سرطان سر و گردن است. سرطان دهان و دیگر سرطان های سر و گردن معمولا به طور مشابهی درمان می شوند. در این مقاله از بخش بیماری های دکتر سلام، ما علل و نشانه های سرطان دهان را مورد بحث قرار می‌دهیم.
سرطان دهان چیست؟
سرطان دهان به سرطانی اشاره دارد که در هر کدام از بخش هایی که دهان (حفره دهانی) را تشکیل می دهند،رشد می کند.
سرطان دهان می تواند بر روی این نواحی از دهان رخ دهد:
- لثه ها
- زبان
- پوشش داخلی گونه ها
- سقف دهان (کام)
- کف دهان (زیر زبان)
عوامل خطر سرطان دهان
عواملی که می توانند باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان دهان شوند عبارتند از:
- مصرف هر نوع دخانیات از قبیل سیگار، سیگار برگ، پیپ، جویدن تنباکو و انفیه
- مصرف زیاد الکل
- قرار گرفتن بیش از حد لب ها در معرض نور آفتاب
- ویروس مقاربتی جنسی به نام ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
- داشتن یک سیستم ایمنی ضعیف
بیشتر بخوانید: اطلاعات جدید در ارتباط با واکسن ویروس پاپیلومای انسانی
پیشگیری از سرطان دهان
هیچ روش اثبات شده ای برای پیشگیری از سرطان دهان به دست نیامده است.
با این حال، شما می توانید خطر ابتلا به سرطان دهان را با رعایت کردن موارد زیر،کاهش دهید:
تنباکو مصرف نکنید و یا مصرف آن را متوقف کنید
اگر از تنباکو استفاده می کنید، مصرف آن را متوقف کنید و اگر از تنباکو استفاده نمی کنید، مصرف آن را شروع نکنید. استفاده از تنباکو، چه به صورت سیگار و یا چه به صورت جویدنی، سلول های دهان شما را در معرض سرطان خطرناکی قرار می دهد که عامل آن، مواد شیمیایی هستند.
مشروبات الکلی را فقط در حد اعتدال بخورید و اگر می توانید اصلا نخورید
مصرف بیش از حد الکل می تواند باعث تحریک سلول های دهان شما شود و باعث می شود که آنها نسبت به سرطان دهان آسیب پذیر شوند. اگر می خواهید الکل بخورید، در مصرف آن میانه روی کنید. در افراد بزرگسال سالم، یعنی برای زنان در هر سنی و مردان مسن تر از 65 سال حداکثر یک نوشیدنی در روز و برای مردان 65 سال و کوچکتر حداکثر دو نوشیدنی در روز توصیه می شود.
از قرار گرفتن بیش از حد لب های خود در معرض نور خورشید پرهیز کنید
در صورت امکان در سایه قرار بگیرید و از پوست لب های خود در مقابل نور خورشید محافظت کنید. از یک کلاه که دارای لبه پهنی می باشد استفاده کنید که به طور موثری بر روی کل صورت شما، از جمله دهان شما سایه می اندازد. از کرم ضد آفتاب مخصوص لب به عنوان بخشی از برنامه روتین محافظت از آفتاب استفاده کنید.
به طور مرتب به دندانپزشک خود مراجعه کنید
به عنوان بخشی از یک معاینه معمولی دندانپزشکی، از دندانپزشک خود بخواهید تا تمام دهان شما را برای مشاهده مناطق غیر عادی، بازرسی کند زیرا که ممکن است نشان دهنده سرطان دهان و یا تغییرات پیش سرطانی باشد.
انواع سرطان دهان
سرطان دهان در هر فرد بیمار با دیگر بیماران متفاوت است. متخصصان سرطان در مرکز درمان سرطان آمریکا (CTCA) تجربه وسیعی در دسته بندی و تشخیص بیماری دارند و یک طرح درمانی را برای هر نوع خاص از سرطان دهان، طراحی می کنند.
سرطان سلول های سنگفرشی
بیش از 90 درصد سرطان هایی که در حفره دهانی ایجاد می شوند، سرطان سلول های سنگفرشی هستند. به طور معمول، گلو و دهان با سلول هایی به نام سلول های سنگفرشی پوشیده شده است که صاف و مسطح هستند و در مقیاس میکروسکوپی مانند پولک ماهی به نظر می رسند. سرطان سلول های سنگفرشی زمانی ایجاد می شود که بعضی از سلول ها تغییر کنند و غیر عادی شوند.
سرطان وروکوز (زگیلی)
حدود 5 درصد تومورهای حفره دهان، کارسینومای وروکوز هستند. این سرطان، یک نوع سرطان با رشد بسیار کند سلول های سنگفرشی است. این نوع از سرطان دهان به ندرت در دیگر قسمت های بدن منتشر می شود، ولی ممکن است به بافت های مجاور و نزدیک خود حمله کند.
کارسینومای غدد بزاقی مینور
این عارضه شامل چندین نوع سرطان دهان است که ممکن است به غدد بزاقی مینور گسترش پیدا کند. این غدد در سراسر پوشش دهان و گلو قرار دارند.این نوع از سرطان شامل آدنوئید سیستیک کارسینوما، موکواپیدرموئید کارسینوما و پلی مورفوس آدنوکارسینوما با درجه پایین است.
لنفوم
به سرطان دهانی که به بافت لنف، که بخشی از سیستم ایمنی بدن است، کشیده می شود، لنفوم گفته می شود. لوزه ها و پایه زبان هر دو دارای بافت لنفی هستند.
تومورهای خوش خیم حفره دهان
چندین نوع تومور غیر سرطانی و ضایعه های تومور مانند ممکن است در حفره دهان و اوروفارینکس (بخش میانی گلو) ایجاد شود. گاهی اوقات این عارضه ها تبدیل به سرطان می شوند. به همین دلیل حتی این تومورهای خوش خیم هم به روش جراحی برداشته می شوند.
انواع ضایعه های خوش خیم عبارتند از:
- ائوزینوفیلیک گرانولوما
- فیبروم
- تومور سلول گرانولار
- کراتوآکانتوما
- لیومیوما
- استئو کندروما
- لیپوم
- شوانوما
- نوروفیبروم
- پاپیلوما
- کوندیلوما آکومیناتا
- روسیفرم زانتوما
- گرانولوم پیوژنیک
- رابدومیوما
- تومورهای ادنتوژنیک (ضایعاتی که از بافت های تشکیل دهنده دندان شروع می شوند)
لوكوپلاكیا و اریتروپلاكیا
این شرایط غیر سرطانی وقتی رشد می کنند که انواع خاصی از سلول های غیر عادی در دهان یا گلو شکل می گیرند. هنگامی که لوكوپلاكیا ایجاد می شود، یک منطقه سفید رنگ مشاهده می شود، اما در اریتروپلاكیا یک ناحیه قرمز رنگ مشخص می شود، که ممکن است مسطح یا کمی برآمده باشند و اغلب وقتی خراشیده شوند، خونریزی می کنند. هر دو عارضه می توانند مربوط به مرحله پیش سرطان باشند، به این معنی که ممکن است تبدیل به انواع مختلفی از سرطان شوند.
وقتی این چنین ضایعاتی دیده شود باید برای تعیین سرطانی بودن یا نبودن این سلول ها، بیوپسی انجام شود. تقریبا ۲۵ درصد لوکوپلاکیا، زمانی که برای اولین بار کشف می شوند یا سرطانی هستند و یا پیش سرطانی شده اند. اریتروپلاكیا اصولا عارضه ای جدی تر است و در حدود۷۰ درصد موارد، اعتقاد بر این است که حتی در زمان تشخیص یا بعد از آن، این ضایعات سرطانی هستند.
سرطان لب
سرطان لب، شایع ترین نوع سرطان دهان است که بیشتر بر روی مردان تاثیر می گذارد. سرطان لب به دو نوع تقسیم می شود: سرطان سلول سنگفرشی و سلول بازال. شایع ترین نوع سرطان لب، سرطان سلول های سنگفرشی است که سلول هایی نازک و مسطح هستند که لب و دهان را پوشش می دهند.
علائم شایع سرطان لب
علائم و نشانه های سرطان لب، شبیه به انواع دیگر سرطان دهان هستند. این علائم اغلب با بیماری سرماخوردگی و یا درد دندان اشتباه گرفته می شوند که از بین نمی رود.
علائم دیگر عبارتند از:
- زخم روی لب که التیام پیدا نمی کند.
- درد یا بی حسی مداوم لب
- یک برآمدگی بر روی لب یا ضخیم شدن لب
- وجود یک لکه سفید یا قرمز رنگ بر روی لب
- یک توده گردنی
درمان هایی برای سرطان لب
هدف ما از درمان سرطان لب به گونه ای است که آسیب کمی به بافت سالم وارد شود و منجر به بروز اثرات جانبی کمی نیز شود. ما برنامه های درمانی فرد را با توجه به اندازه، محل و مرحله سرطان لب بیمار تهیه می کنیم.
عمل جراحی، اغلب اولین گزینه درمانی برای سرطان لب است که در مراحل اولیه تشخیص داده شده است. جراحی نیز ممکن است در یک برنامه درمانی برای سرطان در مرحله پیشرفته در نظر گرفته شود. پرتو درمانی، شیمی درمانی و درمان هدفمند دارویی و یا ترکیبی از اینها، ممکن است گزینه هایی برای بیماران مبتلا به سرطان لب نیز باشد.
سرطان دهان را بشناسید
سرطان دهان نوعی سرطان زبان است که در هر بخشی از دهان از جمله لب ها، لثه ها و زبان رشد می کند.
علائم رایج سرطان دهان
علائم سرطان دهان مشابه موارد دیگر سرطان دهان است. این علائم اغلب با سرماخوردگی و یا درد مداوم در دهان اشتباه گرفته می شوند و از بین نمی روند.
دیگر علائم سرطان دهان ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- درد مداوم در زبان و یا در فک
- وجود یک توده و یا ضخیم شدن قسمت داخلی دهان
- وجود یک لکه سفید یا قرمز رنگ بر روی لثه، زبان، لوزه یا پوشش دهان
- مشکل در بلعیدن و یا جویدن
- مشکل در جابجایی و حرکت فک یا زبان
تشخیص سرطان دهان
آزمایش ها و روش هایی که برای تشخیص سرطان دهان مورد استفاده قرار می گیرند، به شرح زیر هستند:
معاینه فیزیکی
پزشک یا دندانپزشک، لب ها و دهان شما به منظور تشخیص ناهنجاری هایی از قبیل نواحی که دارای سوزش هستند مانند زخم ها و لکه های سفیدرنگ (لکوپلاکیا)، معاینه می کند.
حذف بافت برای آزمایش (بیوپسی)
اگر یک ناحیه مشکوکی پیدا شود، پزشک یا دندانپزشک ممکن است نمونه ای از سلول ها را برای تست آزمایشگاهی، در روشی که بیوپسی نام دارد، بردارد. پزشک ممکن است از یک ابزار برشی برای جدا کردن یک نمونه از بافت و یا از یک سوزن برای برداشتن یک نمونه استفاده کند. در آزمایشگاه، سلول های سرطانی از نظر سرطانی بودن و یا تغییرات پیش سرطانی، مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند که نشان دهنده خطر ابتلا به سرطان در آینده است.
تعیین میزان سرطان دهان
زمانی که سرطان دهان تشخیص داده می شود، پزشک شما برای تعیین میزان (مرحله) سرطان شما دست به کار می شود.
آزمایش هایی که برای مراحل سرطان دهان ممکن است انجام شود، عبارتند از:
استفاده از یک دوربین کوچک برای معاینه گلو
در طی یک روشی به نام آندوسکوپی، پزشک شما ممکن است یک دوربین کوچک و انعطاف پذیر که مجهز به نور می باشد را به سمت پایین گلو بفرستد تا به دنبال نشانه هایی باشد که سرطان در دهان شما ایجاد کرده است.
آزمایشات تصویر برداری
انواع آزمایشات تصویر برداری ممکن است به تعیین این مساله کمک کنند که آیا سرطان در خارج از دهان شما پخش شده است یا نه. آزمایشات تصویربرداری ممکن است شامل عکس برداری با اشعه ایکس، سی تی اسکن، ام آر آی و یا اسکن توموگرافی نشر پوزیترون (PET) باشند.تمام افراد به تمام این آزمایشات نیازی ندارد. پزشک تعیین می کند که کدام آزمایش براساس شرایط شما مناسب است.
مراحل سرطان دهان با استفاده از اعداد رومی I تا IV تشخیص داده می شوند. یک مرحله پایین تر، مانند مرحله اول، نشان می دهد که یک سرطان کوچک تر محدود به یک ناحیه است. یک مرحله بالاتر، مانند مرحله چهارم، سرطان بزرگ تری را نشان می دهد و یا اینکه سرطان به دیگر نواحی سر و گردن و یا قسمت های دیگر بدن گسترش پیدا کرده است. مرحله سرطان به پزشک شما کمک می کند که گزینه های درمانی شما را تعیین کند.
بیشتر بخوانید: زردچوبه می تواند به درمان سرطان دهان کمک کند
درمان سرطان دهان
درمان سرطان دهان به موقعیت و مرحله سرطان و نیز به سلامت کلی و اولویت های شخصی شما بستگی دارد. شما ممکن است فقط به یک نوع درمان نیاز داشته باشید و یا ممکن است متحمل ترکیبی از درمان های سرطان شوید. گزینه های درمانی شامل عمل جراحی، پرتو درمانی و شیمی درمانی می شود. درباره گزینه های درمانی خود با پزشک تان صحبت کنید.
عمل جراحی
عمل جراحی برای سرطان دهان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
جراحی برای برداشتن تومور
جراح شما ممکن است تومور و حاشیه ای از یک بافت سالم را که اطراف آن را احاطه کرده است بردارد تا اطمینان حاصل کند که تمام سلول های سرطانی از بین رفته اند. سرطان های کوچک تر ممکن است از طریق یک جراحی جزئی برداشته شوند و ممکن است تومورهای بزرگ تر به روش های جراحی گسترده تری نیاز داشته باشند. برای مثال، برداشتن یک تومور بزرگ تر ممکن است شامل برداشتن بخشی از استخوان فک یا بخشی از زبان باشد.
عمل جراحی برای از بین بردن سرطانی که به گردن سرایت کرده است
اگر سلول های سرطانی به غدد لنفاوی در گردن شما سرایت کرده اند و یا اگر این ریسک بالا وجود داشته باشد که این اتفاق براساس اندازه یا عمق سرطان شما رخ داده باشد، جراح شما ممکن است روشی را برای حذف غدد لنفاوی و بافت مرتبط در گردن به شما توصیه کند (برش گردن).
برش گردن، هر گونه سلول سرطانی را که ممکن است به غدد لنفاوی شما سرایت کرده باشند را از بین می برد. این روش همچنین برای تعیین اینکه آیا بعد از عمل جراحی به درمان بیشتری نیاز خواهید داشت یا خیر، مفید است.
جراحی برای ترمیم دهان
بعد از انجام عمل جراحی برای از بین بردن سرطان، جراح ممکن است برای ترمیم و بازسازی دهان، جراحی ترمیمی را توصیه کند تا بتواند توانایی صحبت کردن و غذا خوردن را بتوانید دوباره به دست بیاورید. جراح ممکن است پیوند هایی از پوست، ماهیچه و یا استخوان را از بخش های دیگر بدن شما برای پیوند زدن در دهان استفاده کند. همچنین کاشت دندان ممکن است برای جایگزین کردن دندان های طبیعی شما به کار رود.
عمل جراحی، خطر خونریزی و عفونت را در پی دارد. عمل جراحی برای سرطان دهان اغلب بر ظاهر شما تاثیر می گذارد، بعلاوه بر توانایی شما برای صحبت کردن، خوردن و بلعیدن نیز تاثیر خواهد گذاشت. شما ممکن است برای خوردن، نوشیدن و یا مصرف دارو به یک لوله نیاز داشته باشید.
برای استفاده کوتاه مدت، لوله ممکن است از طریق بینی و به درون معده وارد شود و برای مدت زمان طولانی، یک لوله ممکن است از طریق پوست، وارد معده شود. پزشک ممکن است شما را به پزشکان متخصصی ارجاع دهد که بتوانند به شما در مقابله با این تغییرات کمک کنند.
پرتو درمانی
در پرتو درمانی از پرتو هایی با انرژی زیاد مانند اشعه ایکس و پروتون ها به منظور کشتن و از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. در پرتو درمانی اغلب از یک دستگاهی که در خارج از بدن شما قرار دارد (پرتوهای خارجی)، اشعه منتقل می شود، با این حال می تواند از دانه های رادیواکتیو و سیم هایی که در نزدیکی بافت سرطانی شما قرار دارد نیز ساطع شود (براکی تراپی).
پرتودرمانی معمولا بعد از عمل جراحی به کار برده می شود. اما گاهی در صورت ابتلا به سرطان دهان در مراحل ابتدایی، ممکن است به تنهایی مورد استفاده قرار بگیرد. در شرایط دیگر، پرتو درمانی ممکن است با شیمی درمانی ترکیب شود. این ترکیب اثر بخشی پرتو درمانی را افزایش می دهد، اما ممکن است اثرات جانبی را افزایش دهد. در موارد سرطان پیشرفته دهان، پرتو درمانی ممکن است به تسکین علائم و نشانه های ناشی از سرطان مانند درد کمک کند.
اثرات جانبی پرتو درمانی به دهان ممکن است شامل خشکی دهان، پوسیدگی دندان و آسیب دیدن به استخوان فک باشد. پزشک به شما توصیه می کند که قبل از شروع پرتو درمانی به دندانپزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید که دندان های شما تا حد ممکن سالم هستند.
هر دندان خراب می تواند به درمان و یا کشیده شدن نیاز داشته باشد. علاوه بر این، یک دندانپزشک می تواند به شما کمک کند تا بفهمیدکه چگونه می توانید بهترین روش برای مراقبت از دندان های خود را در طی و بعد از پرتو درمانی و به منظور کاهش خطر ابتلا به عوارض، انجام دهید.
شیمی درمانی
شیمی درمانی نوعی روش درمانی است که از مواد شیمیایی برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می کند. داروهای شیمی درمانی می تواند به تنهایی و یا با ترکیب با دیگر دارو های شیمی درمانی و یا با ترکیب با دیگر درمان های سرطان انجام شود. شیمی درمانی ممکن است اثر بخشی پرتو درمانی را نیز افزایش دهد، بنابراین این دو درمان اغلب با یکدیگر ترکیب می شوند.
اثرات جانبی شیمی درمانی به نوع داروهایی که دریافت می کنید بستگی دارد. عوارض جانبی رایج عبارتند از حالت تهوع، استفراغ و ریزش مو. از پزشک خود درباره عوارض جانبی احتمالی که در مورد مصرف داروهای شیمی درمانی تجربه خواهید کرد، سوال کنید.
درمان هدفمند دارویی
داروهای هدفمند با تغییر وضعیت ویژه سلول های سرطانی که باعث رشد آنها می شوند، سرطان دهان را درمان می کنند. داروهای هدفمند می تواند به تنهایی و یا با ترکیب با شیمی درمانی و یا پرتو درمانی مورد استفاده قرار گیرد. ستوکسیماب (Erbitux) یک روش از درمان های هدفمند است که برای درمان سرطان دهان در وضعیت های خاص، مورد استفاده قرار می گیرد.
ستوکسیماب باعث توقف عملکرد پروتئین موجود در بسیاری از سلول های سالم می شود، اما در انواع خاصی از سلول های سرطانی، بیشتر رایج است. عوارض جانبی آن عبارتند از بثورات پوستی، خارش، سردرد، اسهال و عفونت. سایر داروهای هدفمند، در صورتی که درمان های استاندارد به خوبی عمل نکنند، ممکن است یک گزینه درمانی باشند.
درمان های immunotherapy به طور کلی برای افرادی که با سرطان دهان پیشرفته واکنش نشان نمی دهند، نگهداری می شوند و به درمان های استاندارد واکنش نشان نمی دهند.
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی، از سیستم ایمنی بدن شما برای مبارزه با سرطان استفاده می کند. سیستم ایمنی بدن شما ممکن است به سرطان حمله نکند زیرا سلول های سرطانی قادر به تولید پروتئین هایی هستند که می توانند سلول های سیستم ایمنی بدن را ناتوان کنند. ایمونوتراپی با دخالت در این فرآیند، عمل می کند.
درمان های ایمونوتراپی به طور کلی برای افرادی که به سرطان پیشرفته دهان مبتلا هستند و به درمان های استاندارد واکنشی نشان نمی دهند، انجام می شود. درمان های مکمل و جایگزین برای بیماران مبتلا به سرطان دهان، ممکن است دارای مزایایی باشد.
به خاطر هوشیاری و دقت متخصصان بهداشت دهان و دندان و نیز افزایش آگاهی نسبت به سرطان دهان، افراد بیشتری از اهمیت غربالگری سرطان دهان آگاه می شوند و به مدت چند سال است که در سراسر کشور، این موضوع باعث اتحاد متخصصان بهداشت برای رسیدن به یک هدف واحد شده است.
سرطان دهان در حال حاضر به عنوان یک تهدید بزرگ برای سلامت عمومی به خاطر میزان مرگ و میر بالای آن شناخته می شود. تخمین زده می شود که هر ساله 48400 نفر د رجهان به سرطان دهان مبتلا می شوند و حدود ۲۶۱000 نفر از این بیماری جان خود را از دست می دهند.
در چین تقریبا ۱۲000 مورد سرطان دهان در هر سال تشخیص داده می شود و حدود ۵000 بیمار از این بیماری جان خود را از دست می دهند. تعدادی از عوامل با افزایش خطرات سرطان دهان مرتبط هستند. عوامل خطر عبارتند از سن، مصرف دخانیات و الکل، ویروس پاپیلومای انسانی و نژاد.
زمانی که سرطان دارید، احتمالا در مورد روش های درمان سرطان یا درمان علائم بیماری که پزشک شما به آنها اشاره ای نکرده است، چیزهایی می شنوید. هر کسی از دوستان و خانواده تا گروه های اینترنتی و وب سایت های اینترنتی ممکن است ایده هایی برای کمک به شما ارائه کنند. این روش ها می توانند شامل مصرف ویتامین ها، گیاهان و رژیم های غذایی خاص و یا روش های دیگری مانند طب سوزنی یا ماساژ باشند.
درمان های مکمل و جایگزین سرطان دهان
همه از این عبارات به یک روش استفاده نمی کنند و آنها را برای اشاره به روش های مختلفی به کار می برند. پس می تواند گیج کننده باشد. ما از روش مکمل برای درمان استفاده می کنیم که همراه با مراقبت های پزشکی منظم، مورد استفاده قرار می گیرند. درمان های جایگزین نیز به جای درمان پزشکی بالینی مورد استفاده قرار می گیرند.
روش های مکمل
اغلب روش های درمانی مکمل به عنوان درمان سرطان معرفی نشده اند. آنها به طور عمده به شما کمک می کنند تا احساس بهتری داشته باشید. برخی از روش هایی که می توانند به همراه درمان منظم به کار روند، مدیتیشن برای کاهش استرس، طب سوزنی برای کمک به تسکین درد و یا انواع مختلف چای برای پیشگیری یا کاهش علائم هستند. برخی از روش های مکمل به منظور کمک به درمان شناخته می شوند، در حالی که برخی دیگر مبتنی بر شواهد نیستند.
درمان های جایگزین
درمان های جایگزین ممکن است به عنوان درمان های سرطان عرضه شوند. این درمان ها در آزمایشات بالینی، بی خطر و موثر نبوده اند. برخی از این روش ها ممکن است خطر یا اثرات جانبی تهدید کننده زندگی داشته باشند. اما بزرگترین خطر در بیشتر موارد این است که ممکن است شانس درمان های پزشکی استاندارد را از دست بدهید. تاخیر یا وقفه در درمان های پزشکی ممکن است به سرطان زمان بیشتری برای رشد کردن بدهد و باعث شود که درمان به احتمال کمتری به شما کمک کند.
پیدا کردن روش های جایگزین
ما وقتی که غربالگری سرطان دهان را انجام می دهیم از بیمار می خواهیم که زبان خود را در آورده، با کمک گاز استریل آن را بالا نگه داشته، زبان خود را بتاباند و غیره. ما طبق روال عادی که در دانشکده بهداشت، آموزش دیدیم پیش میرویم. برای خیلی از ما این موضوع که در حین معاینه هرگز به مشکلی برخورد نکنیم یک چیز عادی شده است.
ما دهان را نگاه میکنیم، آن را بررسی کرده و سپس از آن رد می شویم(می گذریم). تشخیص هایی که انجام می دهیم مفید واقع می شوند. حداقل تا حدی که هم بیمار و هم خود ما از آنچه داخل دهان بیمار می گذرد اطلاع پیدا می کنیم. در مورد غربالگری های خارج دهانی چطور؟
در بهترین حالتش به عنوان یک روش غربالگری، چند کد مورس فرستاده و کار را تمام شده تلقی می کنیم. غربالگری ها را تا چه حدی انجام می دهیم؟ غربالگری از کجا شروع شده و کجا به پایان می رسد؟ چرا برای آن، یک پروتکل استاندارد وجود ندارد و در سرتاسر کشور به شیوه های مختلفی آموزش داده می شود؟
به عنوان یک درمانگر Oraspa، افتخار داریم بگوئیم که هر میلیمتر مربع از اپیدرم (بیرونی ترین لایه پوست) از درست زیر تیروئید تا چاکرای هفتم(بالای سر) را تحت پوشش قرار می دهیم. ما اصول طب سنتی چینی (TCM) درماتولوژی پایه، غربالگری همه جانبه تیروئید و سرطان پیشرفته دهان را می آموزیم.
این اصول برای این هستند که بیماران احساس واقعا خوبی پیدا کرده و حتی کاری می کند که بیماران می خواهند جلسات پروفیلاکسی مجددا برگزار شده و دوست نداشته باشند هرگز اتاق درمان را ترک کنند.(مدت زمان این جلسات با مدت زمان جلسات روتین درمانگرهای بهداشت فرقی نمی کند).
در آموزش دو روزه Oraspa، ما یاد میگیریم که تجربه و مشکل بیمار باید همیشه دغدغه شماره یک همه ما باشد. برای مثال، وقتی که ما یک غربالگری خارج دهانی سرطان دهان را انجام می دهیم، معمولا یک متخصص بهداشت یا یک دندانپزشک وظیفه معاینه لمسی، دایره کشیدن دور نواحی مورد نظر و مالش دادن و گرفتن قسمت های مختلف را بر عهده دارد. ما کارهای زیادی انجام می دهیم تا پوست بیمار را بررسی کنیم.
این کار راحتی نیست و علاوه بر آن می توانید به آن، دستکش های بد بو را هم اضافه کنید که بیماران دوست دارند هر چه سریع تر از آن خلاص شوند. ما در Oraspa، از مقدار کمی لوسیون ضد حساسیت مخصوص استفاده می کنیم. از زیر تیروئید شروع کرده و به سمت بالا پیش می رویم.
این کار در مجموعه ای از حرکات بیو ریتمیک در ترکیب با آروماتراپی و با هدف از بین بردن ترس بیمار در دندانپزشکی انجام می شود که هدف از همه این ها غربالگری کامل آناتومی سر و گردن برای هرگونه ضایعه مشکوک مرتبط با بازکردن سه تا از هفت چاکرا یا کانال انرژی است. درک این مطلب سخت نیست که چرا افراد مبتلا به سرطان به روش های جایگزین فکر می کنند. آنها هر کاری که بتوانند برای مبارزه با سرطان انجام می دهند.
ایده درمان با به جا گذاشتن کمترین عارضه جانبی یا بدون عارضه جانبی، بسیار عالی است. گاهی انجام درمان های پزشکی مثل شیمی درمانی می توانند خیلی سخت باشند یا اینکه ممکن است دیگر کارایی و اثری روی بیمار نداشته باشند. به خاطر هزینه درمان ها و به این علت که بیماران به دنبال روش های متفاوتی هستند، آنها برای پیدا کردن روش های جایگزین به صورت خودکار عمل می کنند.
درمان طبیعی سرطان دهان
هیچ درمان مکمل یا جایگزین پزشکی نمی تواند سرطان دهان را درمان کند. اما درمان های مکمل و جایگزین پزشکی می توانند به شما در مقابله با سرطان دهان و همچنین عوارض جانبی درمان سرطان کمک کنند. کشفیات جدید در درمان سرطان فقط روی طب سنتی متمرکز نمی شود.
در شتابی که برای تسلط پیدا کردن بر روش های درمان سرطان گرفته ایم ممکن است محصولات طبیعی دست کم گرفته شده و نقش آنها در مبارزه علیه این گونه بیماری های تهاجمی نادیده گرفته شود. در ماه دسامبر، آکادمی دندانپزشکی عمومی گزارش داد که یک مطالعه جدید نشان داده است که قرقره ساده چای سبز در اطراف دهان، رشد سلول های جدید سرطان دهان را متوقف کرده و باعث از کار افتادن و از بین رفتن سلول های سرطانی موجود می شود.
آنتی اکسیدان ها (پلی فنول ها) ی موجود در چای، رادیکال های آزاد یا اکسیدان ها را از بین برده و از جهش ژنتیکی جلوگیری می کنند و به عنوان یک نکته مثبت دیگر، می توان گفت که پلی فنول ها می توانند بدون آسیب به سلول های سالم، سلول های سرطانی را از بین برده و رشد آنها را مهار کنند.
به طور مشابه، یک ماده شیمیایی موجود در گوجه فرنگی می تواند جلوی سرطان دهان را بگیرد یا آن را درمان کند. در مورد یک ماده شیمیایی دیگر که از دانه سویا گرفته شده کشف شده است که رشد غیر عادی سلول ها که نهایتا منجر به سرطان می شوند را کاهش می دهد. با اینکه این روش ها، روش های اصلی درمان سرطان نیستند ولی ممکن است در آینده منجر به درمان هایی شوند که روش های درمانی قدیمی را ارتقا ببخشند.
شاید ترکیب این روش های درمانی سنتی با پیشرفت های علمی غربی راهی باشد برای پیدا کردن درمان موثری برای سرطان. کامبراستاتین یک داروی ضد سرطان، که از پوست یک درخت آفریقایی ساخته می شود در آزمایش ها اثرات چشمگیری داشته است. ترکیبات فعال استخراج شده از پوست این درخت، به رگ های خونی که با تومور رشد می نمایند حمله می کنند در حالیکه رگ های خونی سالم را تحت تاثیر قرار نمی دهند.
چای سبز
بر طبق یک مطالعه جدید از تگزاس، عصاره گرفته شده از چای سبز از شکل گیری سرطان دهان در افرادی که نشانه های خطر این بیماری را دارند جلوگیری می کند. بیش از ۵۰ درصد از شرکت کنندگان یک مطالعه در مرکز سرطان دکتر اندرسون در یکی از دانشگاه های تگزاس، واکنش شیمیایی به عصاره چای سبز را تجربه کردند.
انتخاب یک چای با کیفیت بالا
چند تا از قوانین زمینه ای کلی در رابطه با انتخاب چای از هر نوعی عبارتند از:
- ارگانیک بودن که در غیر این صورت، ممکن است چای بشدت با آفت کش ها سم پاشی شده باشد.
- رشد کردن در یک محیط طبیعی و غیر شیمیایی.
معروف است که چای، فلوراید، فلزات سنگین و دیگر سموم خاک و آب را در خود جمع می کند. بنابراین برای تولید یک چای خالص و با کیفیت بالا یک محیط کشت پاک و سالم ضروری است. علاوه بر آن، یکی از راحت ترین علائم برای بررسی کیفیت چای سبز، رنگ آن است. اگر چای سبز عملا قهوه ای رنگ باشد، یعنی اینکه احتمالا اکسید شده است. رنگ چای باید تا حد امکان سبز و روشن باشد.
دکتر Vassiliki Papdimitrakopoulou ، محقق ارشد مرکز سرطان دکتر اندرسون خاطر نشان کرد که در حالیکه هنوز خیلی زود است و مدرک قطعی مبنی بر اینکه چای سبز یک عامل بازدارنده موثر است وجود ندارد، اما قطعا این نتایج باعث تشویق محققان برای مطالعه در مورد بیماران در معرض ریسک بالای ابتلا به سرطان دهان می شود. نبود سمیت در عصاره چای سبز مورد توجه محققان است.
خیلی مهم است که در آزمایش های پیشگیری کننده به خاطر داشته باشیم که افراد تحت آزمایش از سایر جهات سالم هستند و ما باید مطمئن شویم که عوامل مورد مطالعه برای آنها ضرری ایجاد نمی کنند و علاوه بر آن باید به این نتیجه برسیم که آیا چای سبز اثرات پیشگیری کننده دراز مدتی را برای بیماران به دنبال دارد؟
طبق نظر محققان، تقریبا ۶۰ درصد از افرادی که دو تا از بالاترین دوز های عصاره چای سبز را مصرف می کردند واکنش بالینی داشتند و در مقایسه با ۱۸ درصد گروه پلاسیبو(دارونما)، درست بیش از ۳۶ درصد از افراد گروهی که پایین ترین سطح دوز عصاره چای سبز را مصرف کردند نیز واکنش بالینی داشتند.
مطالعه دیگری ۴۱ نفر را با بیماری لوکوپلاکیای دهانی مورد بررسی قرار داد. نوعی بیماری که می تواند یکی از علائم اولیه سرطان دهان باشد. عصاره چای سبز فواید قابل ملاحظه ای داشت. در واقع به علت مصرف عصاره چای سبز، ابتلای بیش از نیمی از شرکت کنندگان به سرطان دهان محتمل نبود. پلی فنول های موجود در چای که حاویEGCG یا اپی گالو کاتچین گالات هستند و همچنین خیلی از عوامل دیگر نقش محافظت کننده در برابر انواع زیادی از سرطان ها دارند.
درمان سرطان دهان با زردچوبه
یکی از جامع ترین مطالعات انجام شده درباره زردچوبه تا به امروز در اکتبر ۲۰۰۷ توسط گیاه شناس(اتنوبونیست) برجسته، دکتر جیمز دوک و به نام issue of Alternative & Complementary Therapies منتشر شده است. در این مقاله گزارش شده که زردچوبه با نام علمی curcuma longa یک ادویه آشپزی است که فرهنگ های مختلفی را در بر گرفته است.
این ادویه یک جزء اصلی کاری هندی را تشکیل می دهد و باعث زردی خردل آمریکایی می شود. اما شواهد حاکی از آن است که این گیاه هم رنگ خانواده زنجبیل یک عامل موثر برای پیشگیری از بیماری ها نیز می باشد. احتمالا تا حد زیادی به دلیل عملکرد ضد التهابی آن.
دکتر دوک با بازبینی حدودا ۷۰۰ مطالعه دیگر نتیجه گیری کرد که به نظر می رسد زردچوبه در چندین بیماری تضعیف کننده و مزمن نسبت به خیلی از داروهای دیگر بهتر عمل می کند و هیچ عوارض جانبی معکوسی نیز به دنبال ندارد. در اینجا برخی از بیماری هایی که گفته می شود زردچوبه به پیشگیری یا تسکین و کاهش آن کمک می کند آورده شده است: بیماری آلزایمر، آرتریت(ورم مفاصل) و سرطان.
در مورد سرطان دکتر دوک به این نتیجه رسید که بیش از ۲۰۰ استناد برای زردچوبه و سرطان و بیش از ۷۰۰ استناد برای کورکومین و سرطان ذکر شده است. کورکومین خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی قوی دارد و فعال ترین جزء سازنده زردچوبه است.
او در کتاب راهنمای “مواد شیمیایی گیاهی:مکانیسم های اقدام” از کورکومین و زردچوبه به خاطر موثر بودن در مدل های حیوانی در پیشگیری و درمان سرطان روده بزرگ، سرطان پستان، سرطان پروستات، سرطان کبد، سرطان مری و سرطان دهان نام برد. دکتر دوک گفت که اثربخشی این گیاه در برابر سرطان ها با اثرات گزارش شده از داروهای شیمیایی به طور مفید و سودمندی مقایسه شده است.
چگونه می توان زردچوبه بیشتری در رژیم غذایی استفاده کرد؟ یک راه، مصرف چای زردچوبه است. همچنین قرص ها و کپسول های حاوی زردچوبه نیز وجود دارند که می توان آنها را از فروشگاه های مواد غذایی بهداشتی تهیه کرد. قرص ها یا کپسول های عصاره زردچوبه در دوز های ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلی گرم را تهیه کرده و آن را سه بار در روز یا بر اساس راهنمای خود دارو مصرف کنید.
البته همچنین افراد می توانند به سادگی در مصرف غذاهای حاوی زردچوبه چه در رستوران و چه در منزل زیاده روی کنند. با این که می توانید این کار را هم بکنید اما اضافه کردن زردچوبه به رژیم غذایی یکی از بهترین روش ها برای سلامتی بهینه است که می توانید آن را به دست آورید. خاصیت ضد التهابی نکته کلیدی این ماده غذایی است.
درمان خستگی مفرط ناشی از سرطان دهان
بسیاری از افرادی که تحت درمان سرطان از طریق پرتو قرار می گیرند، خستگی مفرط را تجربه می کنند. یک پزشک عمومی می تواند عوامل زمینه ساز خستگی را درمان کند. اما ممکن است علی رغم درمان ها، احساس خستگی مفرط همچنان باقی بماند. درمان های مکمل می توانند به بیمار کمک کنند که با این خستگی کنار بیاید. مواردی در ذیل آمده است که می توانید آنها را با پزشک بررسی کنید.
نرمش
نرمش سبک به مدت ۳۰ دقیقه در بیشتر روزهای هفته. نرمش های متعادل مثل پیاده روی سریع در حین درمان سرطان و بعد از آن، خستگی را کاهش می دهد.
ماساژ درمانی
در حین ماساژ، درمانگر، از دست های خود برای فشار وارد کردن به پوست و عضلات بیمار استفاده می کند. بعضی از درمانگرهای ماساژور مخصوصا برای کار با افراد مبتلا به سرطان آموزش داده می شوند. یک درمانگر ماساژور تحصیل کرده پیدا کنید. در ماساژ درمانی و شمارش سلول های گلبول سفید باید احتیاطاتی به کار برد. بنابراین مطمئن شوید که این فاکتورها توسط پزشک و آنکولوژیست شما بررسی می شوند.
بیشتر بخوانید: بررسی فواید ماساژ درمانی و آموزش نحو ماساژ دادن
تمدد اعصاب
فعالیت هایی که به بیماران کمک می کنند احساس آرامش پیدا کنند، می توانند به آنها در کنار آمدن با شرایط و سازگار شدن با آن کمک نمایند. گوش کردن به موسیقی، دعا، مدیتیشن، خواندن کتاب، نوشتن در مجله، گوش دادن به صدای طبیعت، چراغ های نمکی هیمالیایی و آروماتراپی(نه شمع درمانی).
این درمان ها را می توان به تنهایی یا در ترکیب با هم به کار بردکه به مرحله بالینی بیماری و سیر سرطان دهان بستگی دارد. در کنار درمان های اولیه، ممکن است بیماران مبتلا به سرطان دهان برای بهبود عوارض جانبی درمان مثل درد دهان ناشی از تومور یا خشکی دهان، کاهش شدید وزن، خستگی مفرط، احساس تهوع، استفراغ و تغییر عملکرد غده بزاقی به مراقبت های بیشتری احتیاج داشته باشند.
پیشرفت هایی در درمان سرطان دهان
هزینه های درمان سرطان دهان بار مالی سنگینی را روی دوش هم خانواده بیمار و هم منابع اجتماعی وارد می کند. یک خبرنامه در انگلستان به نام خبرنامه Smile_on پیشرفت های علمی قابل ملاحظه ای را که به مبارزه با سرطان دهان کمک می کنند گزارش داده است.
در آگوست سال ۲۰۰۰، آخرین آزمایش ها روی Foscan یا فتودینامیک تراپی با تجویز دارو تولید Scotia Pharmaceuticals نشان داد که می تواند یک روش مهم در درمان سرطان سر و گردن باشد. فتودینامیک تراپی از نور برای فعال کردن داروهای حساس به نور در درمان سرطان و دیگر بیماری ها استفاده می کند. آزمایش ها نشان دادند که Foscan روشی کارآمد با حداقل باقی ماندن عارضه بعد از درمان بوده و از نظر زیبایی نیز نتایج خوبی دارد.
سیستم پلوییدی DNA فیرفیلد، سیستمی است که قادر به پیش بینی این است که آیا یک بیمار دچار لوکوپلاکیای دهانی در معرض خطر گسترش سرطان دهان هست یا خیر. تکنولوژی تصویربرداری دیجیتال برای آنالیز هسته سلول از بیوپسی هر بیمار استفاده کرده و مقدار DNA هر سلول را محاسبه می کند.
نمونه هایی که در هر سلول، مقادیر نرمالی DNA مشاهده شود در ریسک پایین گسترش سرطان قرار دارند (۹۷٪ نرخ بقا). در حالیکه ریسک سرطان در نمونه های دارای لکه های سفید و مقادیر غیر نرمال DNA بالاست. (نرخ بقا ۱۶ درصد). بر اساس یافته های بنیاد سرطان دهان، ژن تراپی در آینده نقش مهمی را در طب و علم پزشکی ایفا خواهد کرد که اهمیت آن کمتر از درمان سرطان نیست.
دانشمندان اخیرا دریافته اند که دو پروتئین سیستم ایمنی یعنی اینترلوکین IL 2 و اینترلوکینIL12 به طور موثری با تومورهای دهان در موش ها مبارزه می کنند و دانشمندان بر این باورند که این روش درمانی در درمان کارسینوم سلول های سنگفرشی سر و گردن انسان در آینده به پیشرفت هایی خواهد رسید. همچنین تابستان گذشته یک آنکوژن جدید به نام GKLF کشف شده که می تواند در گسترس سرطان دهان، نقشی کلیدی بازی کند.
محققان دریافتند که بیان GKLF به سرطان سینه و دهان منحصر است و آزمایش ها نشان دادند که وقتی بیان یک ژن در موش ها بیش از اندازه طبیعی باشد ابتدا تغییرات اولیه بدخیمی در آنها شروع شده و بالاخره سرطان آنها آشکار می گردد. در حال حاضر، این ژن جدید یک هدف درمانی برای کشف دارو و دیگر استراتژی های درمانی می باشد.
به لطف همکاران و همتایان خود، در حال باز کردن فصل های جدیدی در آگاهی رسانی برای سرطان دهان هستیم. آخر خط این است که مواقعی که قبلا هیچ امیدی نبود حالا امید هست. در روش های جایگزین، تربیت متخصص بهداشت دهان حداقل برای آگاهی دادن و صحبت با بیمار بر اساس دانش و تخصص مهم است. پیشگیری مهم ترین کار ماست و ما آن را جدی می گیریم.
