نوروبلاستوما نوعی سرطان است که از سلول های عصبی نابالغ در بخش های مختلفی از بدن به وجود می آید. نوروبلاستوما اغلب در داخل و اطراف غدد فوق کلیوی بروز می کند که سلول های عصبی یکسانی دارند و در قسمت فوقانی کلیه ها قرار گرفته اند. با این حال، نوروبلاستوما می تواند در سایر نواحی شکم و در قفسه سینه، گردن و اطراف ستون فقرات نیز بروز کند، در جایی که مجموعه ای از سلول های عصبی وجود دارند. در این مقاله از بخش بیماری های دکتر سلام، ما علل و نشانه های نوروبلاستوما را مورد بحث قرار می‌دهیم.
نوروبلاستوما چیست؟
نوروبلاستوما یک تومور است که در اوایل دوران کودکی بروز می کند که معمولا شامل بافت عصبی است و در زیر میکروسکوپ، سلول های نوروبلاستوما شبیه سلول هایی کوچک، گرد و آبی رنگ دیده می شوند. نوروبلاستوما اغلب در شکم (از غدد فوق کلیوی، که در بالای کلیه ها قرار دارند) بروز می کند، اما همچنین می تواند در گردن، قفسه سینه یا لگن نیز شروع به رشد کنند. نوروبلاستوما معمولا به غدد لنفاوی، کبد، ریه ها، استخوان ها یا مغز استخوان نیز پخش می شود.
نوروبلاستوما در اغلب موارد بر روی کودکان 5 سال یا کوچک تر تاثیر می گذارد، هرچند که به ندرت ممکن است در کودکان بزرگ تر بروز کند. تعدادی از انواع نوروبلاستوما خود به خود از بین می روند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به درمان های متعددی نیاز داشته باشند. گزینه‌های درمانی نوروبلاستوما در کودک شما به چند عامل بستگی دارد.
چه عواملی باعث بروز نوروبلاستوما می شوند؟
نوروبلاستوما یک سرطان نادر در دوران کودکی است که به آن “سیستم عصبی سمپاتیک” نیز می گویند، شبکه ای از اعصاب که پیام هایی را از مغز شما به سایر نقاط بدن منتقل می کند. سرطان اغلب در اطراف غدد فوق کلیوی بروز می کند، اندام های تولید کننده هورمونی که در بالای کلیه ها قرار دارند و سلول هایی شبیه به سلول‌های عصبی دارند. اما نوروبلاستوما همچنین می‌تواند در قسمت های دیگری از بدن که در آن مجموعه ای از سلول های عصبی قرار دارند نیز بروز کند.
پزشکان اغلب این بیماری را در کودکان زیر ۵ سال تشخیص می‌دهند. این بیماری به ندرت در کودکان بزرگ تر از ۱۰سال دیده می‌شود. چندین نوع درمان وجود دارد که می توانند به بسیاری از کودکانی که به نوروبلاستوما مبتلا هستند، کمک کنند تا زنده بمانند و زندگی سالم داشته باشند. والدین نیز منابعی دارند که می‌توانند بعد از تشخیص بیماری به آنها مراجعه کنند.
به طور کلی، سرطان با نوعی جهش ژنتیکی در برخی از سلول های بدن فرد شروع می‌شود. این تغییرات به این سلول ها اجازه می‌دهند که از کنترل خارج شوند. آنها می‌توانند تومورهایی را شکل دهند و اغلب سلول ها را از انجام کاری که قرار است انجام دهند، باز دارند.
در نوروبلاستوما، این جهش ها بر روی سلول های عصبی نابالغ بر روی یک نوزادی که هنوز در رحم است، اثر می گذارد. این سلول ها نوروبلاست نامیده می شوند. همانطور که نوزاد قبل از تولد، رشد می کند، نوروبلاست ها به سلول های عصبی بالغ تبدیل می شوند.
بیشتر بخوانید: تاثیرات منفی خواب ناکافی شبانه بر سلول های عصبی
نشانه های وجود نوروبلاستوما
آنها بسته به موقعیت مکانی که تومور در آن واقع شده است، تا چه اندازه بزرگ هستند و میزان رشد آن تا چه حد است، بسیار متفاوت هستند. بسیاری از این علائم ممکن است به شرایطی غیر از نوروبلاستوما اشاره کنند.
- وجود توده یا تورم در شکم
- درد معده یا احساس سیری مداوم که می تواند منجر به کاهش وزن شود.
- تورم در پاهای کودک یا در کیسه بیضه که به دلیل فشار تومورها بر روی رگ های خونی و عروق لنفاوی است
- مشکل در ادرار کردن و یا حرکات روده
وجود نوروبلاستوما در گونه یا گردن، ممکن است باعث بروز موارد زیر شود:
- ورم صورت، گردن، بازوها و قفسه سینه
- سردرد و سرگیجه
- سرفه و یا مشکل در تنفس و یا بلعیدن
- تغییراتی در چشم‌ها، از جمله افتادن پلک ها و اندازه های متفاوت مردمک چشم
نوروبلاستومایی که پخش و گسترش پیدا کرده است، می تواند باعث بروز علائمی شود، از جمله:
بزرگ شدن غدد لنفاوی
ین غدد به صورت توده هایی سفت در زیر بغل، گردن و یا کشاله ران حس می‌شوند. اگر چه اغلب نشانه عفونت است اما می‌تواند ناشی از سرطان باشد که به سیستم لنفاوی سرایت کرده است.
درد، ضعف و کبودی
درد استخوان، ضعف در پاها و بازوها و کبودی در اطراف چشم‌ها که ممکن است ناشی از سرطان باشد که به استخوان‌ها رسیده است.
سلول های خونی
اگر نوروبلاستوما بر روی مغز استخوان تاثیر بگذارد و باعث ایجاد سلول های خونی شود، کودک ممکن است خسته، زود رنج، ضعیف شده و به کبودی ها و عفونت های زیادی مبتلا شود.
یک نوع خاص از نوروبلاستوما که تنها در طول چند ماه اول اتفاق می افتد و اغلب باعث بروز برآمدگی هایی به رنگ های آبی یا بنفش می شود که شبیه زغال اخته های کوچکی به نظر می رسند. این نشانه ای از سرطان است که احتمالا به پوست سرایت کرده است. این حالت بسیار قابل درمان است و اغلب به خودی خود از بین می رود. نوروبلاستوماها هورمون هایی را آزاد می کنند که ممکن است باعث بروز علائم دیگری نظیر اسهال دائم، تب، فشار خون بالا، تعریق و قرمزی پوست شود.
چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر کودک شما علائم یا نشانه هایی دارد که باعث نگرانی شما می شود، با پزشک کودک خود تماس بگیرید. به هر گونه تغییر در رفتار و یا عادات کودک خود اشاره کنید.
عوامل خطرزا برای نوروبلاستوما
کودکانی با سابقه خانوادگی نوروبلاستوما، ممکن است به احتمال بیشتری به این بیماری مبتلا شوند. با این حال، نوروبلاستومای فامیلی، تعداد بسیار کمی از موارد نوروبلاستوما را شامل می شود. در اغلب موارد، علت بروز نوروبلاستوما ناشناخته است.
عوارض نوروبلاستوما
مشکلات و عوارض مربوط به نوروبلاستوما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
گسترش سرطان (متاستاز)
نوروبلاستوما ممکن است به دیگر نقاط بدن مانند غدد لنفاوی، مغز استخوان، کبد، پوست و استخوان سرایت کند.
فشردگی نخاع
تومورها ممکن است رشد کرده و به نخاع فشار بیاورند و باعث ایجاد فشردگی نخاع شوند. فشردگی نخاع ممکن است باعث درد و فلجی شود.
علائم و نشانه های ناشی از ترشحات تومور
سلول های نوروبلاستوما ممکن است مواد شیمیایی خاصی را ترشح کنند که موجب تحریک دیگر بافت های طبیعی شده و در نتیجه باعث ایجاد علائمی به نام سندرم پارانئوپلاستیک یا نشانگان منتج از سرطان خواهد شد. از علائم این سندرم که به ندرت در افراد مبتلا به نوروبلاستوما ایجاد می شوند، می توان به حرکت سریع چشم ها و اختلال در توازن و هماهنگی، تورم شکم و اسهال اشاره کرد.
مراحل نوروبلاستوما
پزشکان چندین گروه خاص از نوروبلاستوما را که در مراحل مختلفی گروه بندی می شوند را تشخیص می دهند. مرحله بندی به این معنا است که تومور تا چه حد در بدن گسترش پیدا کرده است. مراحل مختلف نوروبلاستوما، درمان های مختلفی نیز دارد، زیرا با خطرات دیگری همراه هستند. عوامل دیگری که ممکن است بر پیش آگهی کودک شما اثر بگذارد، سن آنها و نتایج چندین آزمایش آزمایشگاهی است که در طول دوره بررسی اولیه انجام خواهند شد.
مراحل 1 و 2 (L1)
در این مرحله، سرطان در یک محل قرار دارد و شیوع پیدا نکرده است و ممكن است بتوان آن را کاملا با عمل جراحی برداشت.
مرحله 3 (L2)
در این مرحله، سرطان در یک محل قرار دارد، اما به بخش های دیگر بدن گسترش پیدا نکرده است.
مرحله 4
در این مرحله، سرطان به سایر بخش های بدن هم سرایت کرده است.
مرحله S4
این مرحله به گروه خاصی از تومورها بستگی دارد که در کودک زیر 12 ماه تشخیص داده می شود. اگرچه ممکن است به کبد یا پوست سرایت کرده باشد، اما چشم انداز نسبتا خوبی دارد. از آنجایی که علائم اولیه مبهم هستند، نوروبلاستوما اغلب تا زمانی که در بدن گسترش پیدا نکرده است، تشخیص داده نمی‌شود ( مرحله ۴ ).
تشخیص نوروبلاستوما
از این آزمایشات و روش ها برای تشخیص نوروبلاستوما استفاده می شود:
معاینه فیزیکی
پزشک کودک شما با معاینه فیزیکی، هرگونه علائم و نشانه ای را مورد بررسی قرار می دهد. پزشک در مورد عادات و رفتارهای کودکتان از شما سوال می پرسد.
آزمایش ادرار و خون
این آزمایشات ممکن است نشان دهنده دلیل بروز هرگونه علائمی در کودک شما باشد. آزمایشات ادرار ممکن است به منظور بررسی سطح بالای تعدادی از مواد شیمیایی ویژه استفاده شود که ناشی از تولید بیش از اندازه کاتکولامین ها توسط سلول های نوروبلاستوما می باشد.
آزمایشات تصویربرداری
آزمایشات تصویربرداری ممکن است توده ای را نشان دهد که می تواند نشان دهنده یک تومور باشد. آزمایشات تصویربرداری ممکن است شامل اسکن اشعه ایکس، سونوگرافی، توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن)، اسکن متایودوبنزیل گوانیدین (MIBG) و تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) باشد.
نمونه برداری از بافت برای انجام آزمایش
در صورتی که توده ای یافت شود، پزشک کودک شما ممکن است نمونه ای از بافت محل را برای آزمایشات آزمایشگاهی (بیوپسی) بردارد. آزمایشات ویژه بر روی این نمونه، می تواند نشان دهنده نوع سلول های درگیر در تومور و ویژگی های ژنتیکی خاص سلول های سرطانی باشد. این اطلاعات به پزشک کودک شما کمک می کند که یک برنامه درمانی فردی را تنظیم کند.
برداشت نمونه ای از مغز استخوان به منظور آزمایش
پزشک ممکن است نمونه ای از مغز استخوان کودک شما را بگیرد و روش آسپیراسیون مغز استخوان را انجام دهد تا ببیند که آیا نوروبلاستوما به مغز استخوان گسترش یافته است یا خیر – ماده اسفنج مانندی در داخل استخوان های بزرگ که در آن سلول های خونی شکل می گیرند. به منظور برداشتن مغز استخوان برای آزمایش، سوزنی در استخوان باسن یا پائین کمر کودک شما فرو برده می شود تا مغز استخوان بیرون کشیده شود.
درمان نوروبلاستوما چطور ممکن است؟
از آنجایی که نوروبلاستوما، بیماری نسبتا نادری می باشد، باید به بهترین شکل ممکن، در مراکزی که پزشکان با تجربه ای دارند، درمان شود. در صورت امکان، کودکان باید در یک پروتکل بالینی گروه تعاونی تحت درمان قرار بگیرند. پزشک کودک شما یک برنامه درمانی را براساس چندین عامل انتخاب می‌کند که بر پیش آگهی کودک تاثیر می‌گذارند.
این عوامل عبارتند از سن کودک، مرحله سرطان، نوع سلول‌های درگیر در سرطان و امکان بروز اختلالاتی در کروموزوم ها و ژن ها. پزشک کودک شما از این اطلاعات به منظور تعیین میزان ریسک سرطان استفاده می کند و آنها را به سه دسته سرطان با ریسک پائین، متوسط یا بالا تقسیم می کند. نوع درمان یا ترکیبی از روش های درمانی، بستگی به گروه ریسک دارد.
ریسک پائین
کودکان مبتلا به بیماری با ریسم پائین معمولا به عمل جراحی نیاز دارند، زیرا در این دسته از بیماران باید تمام تومورهای قابل رویت و میکروسکوپی را از بدن بیمار خارج کرد. با این حال، برای آن تعداد از کودکانی که ممکن است علائم بیماری را داشته باشند، شیمی درمانی یا پرتودرمانی ممکن است برای کنترل علائم مورد نیاز باشد.
ریسک متوسط
کودکانی که به بیماری با ریسک متوسط مبتلا هستند، باید ۴ تا ۸ سیکل ( ۱ یا ۲ دوره ) شیمی‌درمانی را قبل و یا بعد از جراحی برای کنترل بیماری، معمولا به عنوان ترکیبی از عوامل، دریافت کنند. داروهای معمول استفاده شده در نوروبلاستوما عبارتند از: سیکلوفسفامید، دوکسوروبیسین، سیس پلاتین، کربوپلاتین، و اتوپوسید.
تکرار عمل جراحی بعد از انجام شیمی درمانی و یا پرتودرمانی به منظور بررسی نتایج درمانی و از بین بردن هرگونه بافت سرطانی باقیمانده و یا پرتودرمانی ممکن است در بعضی مواقع لازم باشد.
ریسک بالا
کودکان مبتلا به بیماری دارای ریسک بالا، نیاز به شیمی‌درمانی بسیار شدید و فشرده ای دارند. این بیماری معمولا با برداشتن تومور اولیه دنبال می‌شود و پس از آن شیمی درمانی بیشتری صورت می‌گیرد. اغلب، این دومین دوره شیمی‌درمانی، که دوره تثبیت نامیده می‌شود به اندازه کافی فشرده است که به کمک سلول های بنیادی محیطی نیاز دارد ( به این معنی که بیمار سلول های بنیادی خودش را دریافت می‌کند تا سیستم ایمنی بدن را به دلیل انجام شیمی‌درمانی نجات دهد)
پس از بازیابی از دوره تثبیت شیمی درمانی، بیماران معمولا به پرتو درمانی خارجی نیاز دارند که پس از آن با عوامل بیولوژیکی مثل اسید رتینوئیک 13و آنتی بادی درمان می شوند. MIBG که اغلب به عنوان بخشی از تشخیص و مرحله بندی برای نوروبلاستوما مورد استفاده قرار می‌گیرد، گاهی اوقات می‌تواند برای درمان نیز استفاده شود.
ام اس (MS)
کودکان مبتلا به بیماری ام اس را می توان اغلب بدون درمان فعال مشاهده کرد، چرا که بیماری ام اس می تواند بدون هیچ درمانی برطرف شود. اگر بیمار مبتلا به بیماری ام اس، نسخه های اضافی از ژن MYCN را در تومور خود داشته باشد، این بیماری معمولا با درمان ریسک بالا درمان می شود. حتی بدون تقویت و افزایش ژن MYCN، برخی از بیماران مبتلا به بیماری ام اس، برای بیماری مداوم یا بیماری که موجب بروز علائم می شود، به شیمی درمانی و یا پرتو درمانی نیاز دارند.
بیشتر بخوانید: چه مواد غذایی در به وجود آمدن بیماری ام اس تاثیر دارد؟
درمان های بیماری نوروبلاستوما
عمل جراحی
جراحان از چاقوی کوچک و سایر وسایل جراحی سلول های سرطانی را بر می دارند. در کودکان مبتلا به نوروبلاستوما با ریسک پائین، با استفاده از عمل جراحی تومور برداشته می شود و این تنها روش درمانی مورد نیاز است. این که آیا تومور می‌تواند به طور کامل برداشته شود یا خیر، به موقعیت و اندازه آن بستگی دارد. برداشتن تومورهایی که به اندام های حیاتی متصل هستند، کاری دشوار و سخت است مانند ریه ها و یا نخاع.
در صورتی که سرطان دارای ریسک متوسط و ریسک بالایی باشد، جراح سعی می کند تا جایی که امکان دارد، تومور را بردارد و از درمان های دیگری مانند شیمی درمانی و پرتو درمانی برای نابودی سلول های سرطانی باقی مانده استفاده نماید. جراح کودک شما تلاش می‌کند تا تمام تومور و یا مقدار بیشتری از آن را خارج کند. نوع دقیق عمل جراحی به محلی که تومور در بدن قرار دارد بستگی دارد.
زمانی که کودک شما به عمل جراحی نیاز دارد
بیشتر کودکان مبتلا به نوروبلاستوما در طول دوره درمان، عمل جراحی را انجام می دهند. برای آن دسته از تومورهایی که پخش نشده اند و امکان برداشتن همه آنها وجود دارد، عمل جراحی ممکن است تنها درمان مورد نیاز کودک شما باشد. کودک شما ممکن است ابتدا شیمی‌درمانی را انجام دهد تا تومور به اندازه کوچک تری شکسته شود.
هدف از شیمی درمانی این است که عمل جراحی، آسان تر و بدون خطر تر انجام شود.کودک شما بعد از عمل جراحی در بیمارستان می‌ماند و مدت زمان بستری شدن به نوع عمل جراحی بستگی دارد، اما این مدت ممکن است در حدود ۷ تا ۱۰ روز باشد.
بلافاصله بعد از عمل جراحی، کودک شما ممکن است در بخش مراقبت های ویژه بستری شود. بیشتر کودکان در اینجا تحت مراقبت یک پرستار قرار می گیرند که می تواند تبدیل به مکانی کاملا شلوغ و پر سر و صدا باشد، اما کودک توسط یک تیم پرستاری و جراحی تحت مراقبت و کنترل قرار می گیرد و به محض اینكه پزشكان از بهبودی کودک مطمئن شوند، آنها را به بخش کودکان بر می گردانند.
عوارض جانبی جراحی
جراح با شما در مورد خطرات و مزایای عمل جراحی نوروبلاستوما صحبت می کند.
عوارض جانبی اصلی شامل موارد زیر هستند:
- عفونت
- خونریزی
- درد
عوارض جانبی احتمالی دیگر به این بستگی دارد که نوروبلاستوما درکجای بدن قرار دارد.
شیمی درمانی
در شیمی درمانی از داروهایی برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می شود. کودکانی که در معرض نوروبلاستوما با خطر متوسط یا بالا قرار دارند،به شیمی درمانی نیاز دارند. کودکانی که به نوروبلاستوما با ریسک پائین قرار دارند، کمتر به شیمی درمانی نیاز دارند. این کار ممکن است به این دلیل باشد که علائم آنها موجب بروز مشکلات خاصی می شود، مانند ایجاد مشکلانی در کبد آنها و یا اینکه تومور ممکن است نفس کشیدن را با مشکل روبرو کند.
چه اتفاقی رخ می دهد
پزشکان معمولا ترکیبی از دارو های شیمی درمانی، معمولا 2 نوع یا بیشتر را ارائه می دهند.
دارو های شیمی درمانی که کودک شما ممکن است برای نوروبلاستوما به آنها نیاز داشته باشد عبارتند از:
- سیکلوفسفامید
- ایفوسفامید
- بوسولفان
- ملفالان
- وینکریستین
قبل از شروع درمان، لوله ای در یکی از رگ های بزرگ قفسه سینه کودک کار گذاشته می شود که می‌توانند دارو های شیمی درمانی خود را از طریق این لوله دریافت کند و پزشکان نیز بتوانند از طریق همین لوله، از کودک خون بگیرند. به این معنی که سوزن کمتری استفاده می شود. این لوله در تمام طول درمان در محل نگهداری می‌شود.
عوارض جانبی شیمی درمانی
پزشک با شما و خانواده تان درباره خطرات و فواید شیمی‌درمانی برای نوروبلاستوما صحبت خواهد کرد. عوارض جانبی به داروهایی بستگی دارد که کودک شما مصرف می کند. هر کسی به اثرات جانبی بد ناشی از داروهای شیمی درمانی دچار نمی شود و تیمی که مراقبت از کودک شما را بر عهده دارند، در مدیریت اثرات جانبی شیمی درمانی بسیار تجربه هستند.
شیمی درمانی به تقسیم سلول ها خسارت وارد می‌کند. سلول های سرطانی خیلی بیشتر از سلول های طبیعی تقسیم می‌شوند. بنابراین شیمی‌درمانی به سلول های سرطانی آسیب وارد می‌کند و می‌تواند آنها را از بین ببرد. اما برخی از انواع سلول های معمولی نیز اغلب اوقات بسیار تقسیم می‌شوند.
این امر در بافت های طبیعی که به تامین مداوم سلول های جدید نیاز دارند رخ می دهد، مانند:
- پوست
- مو
- ناخن
شیمی درمانی همچنین می‌تواند به این سلول ها آسیب برساند و این امر موجب بروز اثرات جانبی شود. اما بافت های طبیعی آسیب دیده می‌توانند خود را ترمیم و بازیابی کنند.
عوارض جانبی اصلی شیمی درمانی عبارتند از:
- خستگی و ضعف
- افزایش خطر ابتلا به عفونت
- زخم دهان
- نازک شدن مو یا ریزش مو
- احساس بیماری و یا بیمار بودن
- تنگی نفس و رنگ پریدگی پوست
- یبوست یا اسهال
شیمی درمانی با دوز بالا و پیوند سلول های بنیادی
برخی از کودکان نیازمند شیمی درمانی با دوز شدیدتر یا زیادتری هستند. دوزهای بالای شیمی درمانی می توانند به مغز استخوان آسیب وارد کرده و سلول های سازنده سلول های خونی را بکشند. این سلول ها، سلول های بنیادی نامیده می شوند. بنابراین، به عنوان بخشی از این درمان با دوز بالا، آنها درمان می شوند تا این سلول های بنیادی خون را جایگزین کنند.
زمانی که کودک شما ممکن است به پیوند سلول بنیادی نیاز داشته باشد
اگر فرزند شما نوروبلاستوما با ریسک بالا داشته باشد، ممکن است به شیمی درمانی با دوز بالا و پیوند سلول های بنیادی نیاز داشته باشد. در ابتدای درمان، پزشکان برخی از سلول های بنیادی خون را جمع آوری می کنند و آنها را برای بعد از انجام شیمی درمانی با دوز بالا، ذخیره می کنند. سپس بعد از درمان با دوز بالا، سلول های بنیادی به صورت قطره قطره به بدن برگشت داده می شوند.
عوارض جانبی
عوارض جانبی به دلیل پیوند سلول های بنیادی ناشی از انجام شیمی درمانی با دوز بالا می باشد و این عوارض جانبی می‌توانند بسیار شدید باشد. اما تیم مراقبت از کودک شما، در مدیریت این عوارض جانبی تخصص دارند. آنها هر کاری را برای پیشگیری از بروز هر گونه مشکلی و یا حمایت از فرزندتان،انجام می‌دهند.
عوارض جانبی اصلی این نوع درمان شدید و فشرده عبارتند از:
- افزایش خطر ابتلا به عفونت
- افزایش خطر کبودی یا خونریزی ناشی از کم بودن سلول های خونی
- بیماری و اسهال
- زخم دهان
- بروز مشکل در خوردن و نوشیدن
- احساس خستگی و تنگی نفس
عوارض جانبی بیشتری برای شیمی‌درمانی شدید و فشرده وجود دارد. تیم پزشکی، این عوارض جانبی را با شما در میان خواهد گذاشت. شما وقت دارید که هر سوالی که ممکن است داشته باشید را بپرسید.
پرتو درمانی
در پرتو درمانی از پرتوهایی با انرژی بالا استفاده می شود مانند اشعه ایكس تا سلول های سرطانی از بین بروند.
زمانی که کودک شما ممکن است به پرتو درمانی نیاز داشته باشد
کودک شما ممکن است پس از عمل جراحی، به پرتو درمانی نیاز داشته باشد تا خطر برگشت سرطان را کاهش دهد.اگر کودک شما نوروبلاستومایی با ریسک متوسط و یا ریسک بالا داشته باشد، احتمال این وجود دارد که پرتو درمانی انجام شود. به ندرت ممکن است کودکانی که نوروبلاستوما با ریسک پائین دارند، نیاز به پرتو درمانی داشته باشند. اما این تنها در صورتی است که علائم آنها باعث بروز مشکلات زیادی برای آنها شود، به عنوان مثال نفس کشیدن را با مشکل روبرو می کند.
چه اتفاقی رخ می دهد
پرتو درمانی معمولا سرطان خارج از بدن را هدف قرار می دهد. به این نوع پرتو درمانی، پرتو درمانی پرتوی خارجی گفته می شود. کودک شما در بخش پرتو درمانی درمان می‌شود. دستگاه های پرتو خیلی بزرگ هستند و از لحاظ ظاهری و نحوه کارکرد، کمی متفاوت هستند.کودک شما روی یک تخت دراز می کشد و دستگاه، درمان را شروع می کند.
این دستگاه با کودک شما تماسی ندارد و در طول درمان چیزی حس نمی کنند. متخصصان بازی درمانی اغلب در دسترس هستند تا در طی پرتو درمانی، به کودک شما کمک کنند. این تیم در بیمارستان برای درمان کودکان مبتلا به سرطان، فعالیت می کنند و همه چیز را به طور واضح برای شما و کودک شما توضیح می دهند.
پرتو درمانی مولکولی
اگر کودک به نوروبلاستوما با ریسک بالا مبتلا باشد، ممکن است به پرتو درمانی هدفمند یا مولکولی نیاز داشته باشد.
پرتو درمانی مولکولی ممکن است در موارد زیر انجام شود:
- قبل از پیوند سلول های بنیادی
- به دلیل موثر نبودن شیمی درمانی
- اگر نوروبلاستوما بعد از درمان اولیه، برگشت کند.
پرتو درمانی مولکولی شبیه به اسکن mIBG است که برای تشخیص نوروبلاستوما مورد استفاده قرار می گیرد، اما دوز بالاتری از ید رادیواکتیو را تولید می کند. سلول های نوروبلاستوما ماده ای به نام mIBG را جذب می کنند. به وسیله اسکن mIBG، سلول های سرطانی برداشت می شوند.
دوز ید رادیواکتیو متصل به mIBG به اندازه کافی بالا است تا سلول های نوروبلاستوما را بکشد، اما باعث ایجاد اثرات جانبی جدی به بافت های اطراف نمی شود. اما، این نوع درمان می تواند به مغز استخوان آسیب رسانده و سلول های سازنده سلول های خونی را بکشد. بنابراین کودکانی که از این روش درمانی استفاده می کنند، ممکن است به پیوند سلول های بنیادی نیز نیاز داشته باشند.
کودکانی که تحت درمان با اسکن mIBG قرار می گیرند، به دلیل ید رادیواکتیو باید مراقب خود باشند. طبیعی است که در ابتدا کمی نسبت به این موضوع عصبی شوید. تیم متخصص این امکان را می دهد که بدانید انتظار چه چیزی را باید داشته باشید و چگونه می توانید به بهترین وجه ممکن، از عهده آن برآیید.
پیوند مغز استخوان
کودکانی که دارای نوروبلاستوما با ریسک بالا هستند، ممکن است با استفاده از سلول های بنیادی جمع آوری‌شده از مغز استخوان ( پیوند سلول بنیادی جنینی ) یک پیوند را انجام دهند. قبل از پیوند مغز استخوان، که به پیوند سلول بنیادی نیز مشهور است، کودک شما تحت یک عمل جراحی قرار می‌گیرد و سلول های بنیادی را از خون خود جمع‌آوری می‌کند.
سلول های بنیادی برای استفاده بعدی ذخیره می‌شوند. سپس از دوز بالایی از شیمی‌درمانی برای کشتن هر گونه سلول سرطانی باقی مانده در بدن کودک استفاده می‌شود. سپس سلول های بنیادی کودک به بدن کودک تزریق می‌شوند، جایی که می‌توانند سلول های خونی جدید و سالمی را تشکیل دهند.
ایمونوتراپی
درمان آنتی بادی مونوکلونال نوعی از ایمونوتراپی است. آنتی بادی های مونوکلونال نسخه های ساخته دست انسان از پروتئین هایی است که سیستم ایمنی بدن ما را می سازند. برخی از آنتی بادی های مونوکلونال می توانند پروتئین های خاصی را بر روی سلول های نوروبلاستوما تشخیص دهند و به آنها متصل شوند که می تواند به سیستم ایمنی بدن کمک کند تا سلول های نوروبلاستوما را تشخیص دهد و آنها را بکشد.
درمان آنتی بادی مونوکلونال که برای نوروبلاستوما استفاده می شود، آنتی GD2 نامیده می شود. محققان نوعی از آن را با عنوان دینوتوکسیماب بتا را آزمایش کرده اند. دستورالعمل های موسسه ملی بهداشت و درمان (NICE) می‌گوید که کودکانی که بیشتر از 1 سال سن دارند، به شیمی‌درمانی با دوز بالا و پیوند سلول بنیادی واکنش نشان داده اند و می‌توانند داروی ایمونوتراپی دینوتوکسیماب بتا را در اختیار داشته باشند.
NICE می گوید که این درمان برای کودکانی است که:
- ریسک بالایی برای عود مجدد سرطان دارند.
- قبلا ایمونوتراپی آنتی GD2 را نداشته اند.
چگونه کودک شما از درمان آنتی GD2 برخوردار می شود
کودک شما از طریق تزریق به جریان خون، ایمونوتراپی را انجام می دهد. بیشتر کودکان از طریق لوله ای که درون یکی از رگ های بزرگ قفسه سینه کار گذاشته شده است، این درمان را انجام می دهند. آنها معمولا در حدود ۱۶ هفته (حدود ۴ ماه) تحت درمان هستند.
عوارض جانبی درمان آنتی GD2
عوارض مهم آنتی GD2 عبارتند از:
- فشار خون پایین
- درد
- ضربان قلب تند و سریع
این عوارض جانبی هم به خاطر حرکت سیال در بدن و یا به خاطر واکنش آلرژیک رخ می‌دهند. پرستاران در زمانی که درمان انجام می شود، مراقب کودک شما خواهند بود. برای کمک به سیستم ایمنی بدن، کودک شما ممکن است به تزریق فاکتورهای رشد سلول های خونی نیاز داشته باشد تا سلول های بیشتری برای حمله به سلول های نوروبلاستوما تولید کند.
تحقیقات برای تلاش و بهتر شدن درمان در کودکان مبتلا به نوروبلاستوما با ریسک بالا در حال انجام است. این تحقیقات شامل نحوه پیشگیری و یا مدیریت اثرات جانبی درمان است. بنابراین، تیم متخصص شما ممکن است از شما بخواهند که درمان را به عنوان بخشی از یک کارآزمایی کلینیکی در نظر بگیرید.
درمان سلول CAR-T
یک نوع آزمایش ایمونوتراپی تجربی وجود دارد که از سلول‌های سیستم ایمنی بدن کودک استفاده می‌کند. سلول‌ها در یک آزمایشگاه تغییر داده می‌شوند که با عنوان سلول های CAR-T شناخته می شوند. محققان درول های CAR-T را مورد بررسی قرار می دهند تا ببینند که آیا می‌توانند به کودکان مبتلا به نوروبلاستوما کمک کنند یا خیر.
بیشتر بخوانید: ۱۰ ماده غذایی که سیستم ایمنی بدن را بالا می برد
پیگیری های مراقبتی نوروبلاستوما
بعد از درمان سرطان در دوران کودکی، بیمار از نزدیک تحت نظارت قرار می گیرد تا از عود مجدد سرطان پیشگیری شود و به آنها کمک شود تا از اثرات جانبی مداوم التیام یابند و به بقاء و زندگی خود ادامه دهند. اغلب در ابتدا، معاینه می شوند و آزمایشاتی به صورت مداوم برای نظارت بر چگونگی سلامت آنها انجام خواهد شد. با گذشت زمان، این معاینات و آزمایشات کمتر انجام می گیرد. تیم تومورشناسی درباره هر برنامه پیگیری فردی، با بیمار بحث و گفتگو خواهد کرد.
بازماندگان معمولا نگران این هستند که پس از سرطان چه مراحلی را می‌توانند برای داشتن یک زندگی سالم تر طی کنند. هیچ نوع مکمل یا غذای ویژه ای که بتواند شما را از نظر سلامتی، مطمئن و مجاب کند، وجود ندارد، اما کارهایی وجود دارد که شما میتوانید انجام دهید تا سالم تر زندگی کنید، از بروز بیماری های دیگر پیشگیری کنید، از بروز هرگونه سرطان در آینده جلوگیری کنید و آن را شناسایی کنید و خود را درگیر مسائل اجتماعی و عاطفی کنید.
مانند بیمه، اشتغال، روابط خویشاوندی، عملکرد جنسی و باروری. تیم تومورشناسی شما برای پشتیبانی و حمایت از شما در کنارتان هستند و می‌تواند به شما کمک کنند تا منابع پشتیبانی را پیدا کنید. مهم است که یک برنامه داشته باشید که چه کسی به شما مراقبت های پیگیری متمرکز بر سرطان را ارائه می دهد (پزشک متخصص سرطان، پزشک و یا پزشک مراقبت های اولیه). با تیم تومور شناسی خود درباره توسعه برنامه مراقبت از بقاء، صحبت کنید.
آیا می‌توانم شانس کودکم را از لحاظ ابتلا به نوروبلاستوما کاهش دهم؟
در درصد کمی از موارد نوروبلاستوما، کودکان یک مشکل ژنتیکی را از والدین خود به ارث می برند که به آنها شانس بیشتری برای ابتلا به این بیماری داده می شود. با این حال، هیچ چیز دیگری وجود ندارد که نشان دهد چه چیزی باعث نوروبلاستوما می شود. بر خلاف بسیاری از سرطان های افراد بزرگسال، مسائلی مانند وزن بدن، رژیم غذایی، ورزش و قرار گرفتن در معرض سموم و مواد شیمیایی تصور نمی شوند که با این بیماری مرتبط باشند.