سرطان تیروئید، در سلول های تیروئید که یک غده پروانه ای شکل است و درست در جلو گردن قرار گرفته است، زیر سیب آدم، ایجاد می شوند. تیروئید شما هورمون هایی برای تنظیم ضربان قلب، فشار خون، دمای بدن و وزن ترشح می کند. سرطان تیروئید ممکن است که ابتدا هیچ نشانه ای از خود نشان ندهد اما با رشد آن، موجب ایجاد درد و تورم در ناحیه گردن خواهد شد. سرطان تیروئید دارای انواع مختلفی است. برخی از آن ها به آهستگی رشد خواهند کرد و دسته ای دیگر بسیار حاد خواهند بود. اکثر سرطان های تیروئید قابل درمان می باشند. در این مقاله از بخش بیماری های دکتر سلام، ما علل و نشانه های سرطان تیروئید را مورد بحث قرار می‌دهیم.
علائم سرطان تیروئید
این بیماری معمولا علت و نشانه هایی در مرحله اولیه بیماری از خود نشان نمی دهد.
با رشد این بیماری ممکن است که:
- توده ای زیر پوست گردن خود احساس کنید
- تغییر صدا ایجاد شود از جمله افزایش خشکی
- ایجاد مشکل در بلع غذا
- درد در ناحیه گردن و گلو
- تورم غدد لنفاوی گردن
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر هر گونه علامت و نشانه که نگران کننده بود مشاهده کردید می توانید به پزشک مراجعه کنید.
علل ایجاد این بیماری
هنوز به طور کامل علت ایجاد این بیماری مشخص نشده است. سرطان تیروئید زمانی اتفاق خواهد افتاد که در سلول های تیروئید جهش ژنتیکی رخ دهد. جهش به سلول ها اجازه می دهد که رشد کنند و به سرعت تقسیم سلولی انجام دهند. این سلول های سرطانی معمولا دچار مرگ نخواهند شد در صورتی که سلول های عادی این گونه نیستند.
تجمع غیرعادی این سلول در تیروئید موجب ایجاد تومور خواهند شد. این سلول های غیر عادی بافت های اطراف خود را از بین می برند و به دیگر نقاط بدن سرایت خواهند کرد. به نظر می رسد که نرخ سرطان تیروئید در حال افزایش است. برخی از پزشکان بر این باورند که علت این امر پیشرفت تکنولوژی می باشد زیرا به کمک آن کوچکترین علائم سرطانی را که در گذشته قادر به تشخیص آن بودند، می توانند شناسایی کنند.
بیشتر بخوانید: بی خوابی باعث پيشرفت تومورهاي سرطاني
انواع سرطان تیروئید
بر اساس سلول هایی که در تومور ایجاد می شوند این بیماری را در دسته بندی های مختلفی قرار می دهند. نوع این بیماری را بعد از آن که نمونه بافت سرطانی را زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار دادند، مشخص خواهند کرد. با مشخص کردن نوع سرطان می توان درمان مخصوص را تعیین کرد.
انواع سرطان تیروئید عبارتند از:
سرطان پاپیلاری
معمول ترین نوع سرطان تیروئید، پاپیلاری می باشد که در سلول های فولیکول ایجاد می شود. وظیفه سلول های فولیکول تولید و ذخیره هورمون های تیروئید می باشد. سرطان پاپیلاری در هر سنی رخ خواهد داد اما بیشتر در افراد بین رده سنی 30 تا 50 سال شایع می باشد. پزشکان گاهی سرطان پاپیلاری تیروئید و سرطان فولیکولار تیروئید را به عنوان دو سرطان مجزا به حساب می آورند.
سرطان فولیکولار تیروئید
سرطان فولیکولار تیروئید معمولا در سلول های فولیکولار تیروئید ایجاد می شود. این نوع از سرطان معمولا بر افراد بالای 50 سال تاثیر می گذارد. سرطان هرتل تیروئید بسیار نادر است و بسیار تهاجمی تر از سرطان فولیکولار تیروئید می باشد.
سرطان آناپلاستیک تیروئید
سرطان آناپلاستیک تیروئید یک نوع نادر سرطان تیروئید است که از سلول های فولیکولار آغاز می گردد. این نوع سرطان به سرعت رشد می کند و درمان آن بسایر مشکل است. سرطان آناپلاستیک تیروئید معمولا در بزرگسالان 60 ساله یا مسن تر اتفاق خواهد افتاد.
سرطان مدولاری تیروئید
سرطان مدولاری تیروئید در سلول هایی از تیروئید که سی نامیده می شوند آغاز می گردد. این سلول ها هورمون کالسیتونین ترشح می کنند. بالا بودن سطح کالسیتونین خون می تواند موجب ایجاد سرطان مدولاری در مراحل اولیه گردد. سندروم ژنتیک خاص ریسک ابتلا به سرطان مدولاری تیروئید را افزایش می دهد اگرچه، ارتباط آن با ژنتیک امری غیر معمول است.
دیگر انواع نادر سرطان تیروئید
دیگر انواع نادر سرطان تیروئید عبارتند از تیروئید لنف، که در سلول های سیستم ایمنی تیروئید ایجاد می شوند و نوع دیگر تیروئید سارکوما می باشد که در سلول های مرتبط با بافت تیروئید ایجاد می گردند.
فاکتورهای خطرناک این بیماری
فاکتورهایی که ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند عبارتند از:
جنسیت
این بیماری معمولا زنان را درگیر خود می کند.
قرار گرفتن در معرض شدید امواج رادیویی
درمان های رادیویی که بیشتر نواحی سر و گردن را تحت تاثیر قرار می دهند ریسک ابتلا به سرطان تیروئید را افزایش می دهند.
سندروم ارثی ژنتیکی
سندروم های ژنتیکی که ریسک ابتلا به سرطان تیروئید را افزایش می دهند عبارت است از سرطان مدولاری تیروئید خانوادگی، نئوپلاسی متعدد غدد درون ریز، سندروم کوودن، پولیپوزوم آدنوماتوز خانوادگی.
عوارض سرطان تیروئید
علی رغم درمان، سرطان تیروئید می تواند برگشت پذیر باشد حتی اگر تیروئید خود را خارج کرده باشید.
سرطان تیروئید ممکن است که در نواحی زیر عود کند:
- غدد لنفاوی گردن
- بخش کوچکی از بافت تیروئید که بعد از جراحی باقی مانده است
- دیگر نقاط بدن مانند ریه ها و استخوان ها
سرطان تیروئیدی که دوباره باز گشته است قابل درمان خواهد بود. پزشک شما ممکن است که پیشنهاد کند که به صورت دوره ای آزمایش خون بدهید یا تیروئید شما مورد معاینه قرار بگیرد تا علائم سرطان تیروئید را مورد بررسی قرار دهد.
پیشگیری از بروز سرطان های تیروئیدی
پزشکان مطمئن نیستند که عوامل ایجاد کننده اصلی سرطان تیروئید چه هستند بنابراین هیچ راهی برای جلوگیری از ایجاد سرطان تیروئید وجود ندارد به ویژه در افرادی که به طور متوسط در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
پیشگیری در افرادی که ریسک ابتلا به این بیماری در آن ها بالا است
افراد بالغ و کودکانی که جهش ژنتیکی در آن ها به صورت ارثی وجود دارد، ریسک ابتلا به سرطان مدولاری در آن ها افزایش می یابد که عمل جراحی تیروئید را به آن ها توصیه می کنند. گزینه های درمانی خود را با متخصص ژنتیک در میان بگذارید متخصصی که می تواند ریسک ابتلا به سرطان تیروئید و گزینه های درمانی را برای شما مشخص کند.
پیش گیری برای افرادی که نزدیک به نیروگاه های هسته ای می باشند
گاهی برای افرادی که نزدیک به نیروگاه های هسته ای زندگی می کنند داروهای خنثی کننده اثرات امواج رادیویی تجویز می شود تا از ایجاد سرطان در آن ها جلوگیری شود. این داروها حاوی پتاسیم یدید می باشند، و در مواقعی که به صورت اتفاقی مشکلی برای راکتورها ایجاد شود از آن ها استفاده خواهد شد. اگر شما در فاصله 16 کیلومتری از یک نیروگاه هسته ای زندگی می کنید و در مورد سلامتی خود نگران هستید، برای کسب اطلاعات بیشتر با بخش مدیریت اضطراری محلی خود تماس برقرار کنید.
تشخیص سرطان تیروئید
آزمایش ها و روش های درمانی این بیماری عبارتند از:
معاینه فیزیکی:
پزشک شما ممکن است گردن را مورد معاینه فیزیکی قرار دهد تا هر گونه تغییر در تیروئید از جمله گره های آن را مورد بررسی قرار دهد. او ممکن است که در مورد عوامل خطرناک ایجاد کننده سرطان تیروئید مانند در معرض امواج رادیویی بودن، سابقه خانوادگی این بیماری نیز از سوالاتی بپرسد.
آزمایش خون به شناسایی عملکرد غیر عادی غدد کمک خواهد کرد.
عکس برداری با استفاده از اولتراسوند:
اولتراسوند از امواج با فرکانس بالا استفاده می کند و از بدن عکس برداری می کند. برای عکس برداری از تیروئید، دستگاه اولتراسوند را روی قسمت تحتانی گردن قرار می دهند. شکل ظاهری تیروئید که در عکس مشاهده می شود به پزشک در تشخیص سرطان و یا در معرض این بیماری بودن کمک خواهد کرد.
نمونه برداری از بافت سرطانی تیروئید:
برای انجام نمونه برداری، پزشک یک سوزن بسیار باریک را از درون پوست عبور می دهد و وارد غدد تیروئید می کند. همزمان از عکس برداری به روش اولتراسوند کمک می گیرند تا بتوانند سوزن را به درستی هدایت کنند. پزشک با کمک سوزن از بافت مشکوک به سرطان تیروئید نمونه برداری انجام می دهد. سپس نمونه را به آزمایشگاه ارسال می کنند تا به طور کامل تحت آزمایش قرار گیرد.
دیگر آزمایش های تصویری:
ممکن است که نیاز باشد یک یا چند بار عکس برداری انجام دهید تا پزشک از انتشار سرطان تیروئید مطمئن گردد. عکس برداری می تواند با روش های مختلفی انجام شود از جمله سی تی اسکن، ام آر آی، عکس برداری با استفاده از امواج اتمی ناشی از بر انگیختگی ید.
تست ژنتیک:
برخی از افراد که مبتلا به سرطان مدولاری تیروئید می باشند، ممکن است که تغییراتی در ژنتیک آن ها اتفاق افتاده باشد که همراه با دیگر سرطان های غدد درون ریز همراه است. سابقه خانوادگی این بیماری می تواند به پزشک این اطمینان را بدهد که نیاز به انجام تست ژنتیک است. زیرا سابقه خانوادگی ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش خواهد داد.
بیشتر بخوانید: علتها و نشانه ها و روشهای درمانی تیروئید چشمی
درمان سرطان های تیروئید
درمان این بیماری بستگی به نوع سرطان، میزان پیش روی آن، سلامتی کلی شما و تمایل شما به نوع درمان خواهد داشت. اکثر سرطان های تیروئید قابل درمان می باشند.
ممکن است که نیازی به درمان نباشد
سرطان های تیروئیدی که که خطر انتشار آن ها اندک است نیاز به درمان فوری ندارند. در عوض، ممکن است به کنترل و معاینه های منظم نیاز داشته باشد. پزشک ممکن است که آزمایش خون و عکس برداری اولتراسوند را یک یا دو بار در سال برای شما تجویز کند. در برخی از افراد، ممکن است که سرطان هرگز رشد نکند و نیازی به درمان هم احساس نشود. در برخی دیگر، رشد سرطان ممکن است که با شناسایی و درمان به موقع محدود شود.
جراحی
بیشتر افراد مبتلا به سرطان تیروئید برای از بین بردن سرطان از جراحی و برداشتن تیروئید کمک می گیرند. نوع جراحی که پزشک پیشنهاد می کند به نوع سرطان تیروئید، اندازه آن، سرایت کردن سرطان تیروئید به دیگر نقاط بستگی خواهد داشت که این تصمیم با توجه به نتایج آزمایش ها و عکس برداری اولتراسوند اتخاذ خواهد شد.
جراحی هایی که برای درمان سرطان تیروئید مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:
برداشتن همه یا بخشی از تیروئید:
ممکن است جراحی به گونه ای باشد که پزشک تمام بافت تیروئید یا بخشی از آن را خارج کند. جراح ممکن است که بخش کوچی از بافت تیروئید را که به غده پاراتیروئید نزدیک است را رها کند تا به این غده آسیبی وارد نشود و همچنین به سطح کلسیم خون کمک کند.
برداشتن بخشی از تیروئید:
حین انجام این جراحی، جراح نیمی از تیروئید را خارج خواهد کرد. خارج کردن تنها بخشی از تیروئید زمانی توصیه می شود که رشد سرطان آهسته است و یا این که به دیگر نقاط سرایت نکرده است.
خارج کردن غدد لنفاوی درون گردن:
هنگام خارج کردن تیروئید، ممکن است که جراح غدد لنفاوی نزدیک به آن ا خارج کنند. این کار ممکن است به دلیل وجود علائم سرطان در آن ها انجام شود. انجام جراحی با احتمال عفونت و خون ریزی همراه است. آسیب رسیدن به غدد پاراتیروئید از اتفاقاتی که در حین جراحی رخ خواهد داد که این امر موجب کاهش سطح کلسیم خون خواهد شد.
این احتمال وجود دارد که بعد از جراحی اعصاب متصل به ناحیه تیروئید به خوبی کار نکنند و موجب فلج شدن این ناحیه، خشکی صدا، تغییر صدا یا سختی تنفس گردد. درمان ممکن است که مشکل عصبی را بهبود بخشد یا نتیجه عکس داشته باشد.
هورمون درمانی سرطان تیروئید
بعد از ابتلا به تیروئیدکتومی، ممکن است که نیاز باشد داروهای هورمونی تیروئید از جمله لووتیروکسین (لووکسیل، سینتروئید و غیره) را برای همیشه استفاده کنید. این داروهای دارای دو مزیت می باشند: میزان هورمونی که قبلا توسط تیروئید به صورت نرمال تولید می شدند را تامین می کنند و تولید هورمون تحریک کننده تیروئید که توسط غده هیپوفیز ساخته می شود را محدود خواهد کرد. بالا بودن سطح هورمون تحریک کننده تیروئید موجب رشد سلول های سرطانی خواهد شد.
مواج رادیو اکتیو ید
در درمان به کمک امواج رادیو اکتیو ید، دوز بالایی از ید برای تولید امواج زیاد مورد استفاده قرار می گیرد. درمان به کمک امواج رادیویی ید اغلب بعد از تیروئیدکتومی برای از بین بردن بافت های سالم تیروئید که باقی مانده اند مورد استفاده قرار می گیرد. زیرا نواحی بسیار کوچک و میکروسکوپی را نمی توان از طریق جراحی از بین برد.
درمان به کمک امواج رادیو اکتیو ید ممکن است برای درمان سرطان تیروئیدی که بعد از دوره درمان دوباره باز گشته و یا به دیگر نقاط سرایت کرده است مورد استفاده قرار بگیرد. درمان به کمک امواج رادیو اکتیو ید در غالب مصرف کپسول یا مایع قابل بلع انجام می شود. امواج رادیو اکتیو ید تنها سلول های تیروئید و سلول های سرطانی تیروئید را مورد هدف خود قرار می دهند بنابراین، ریسک آسیب به دیگر سلول های بدن بسیار کم خواهد بود.
عوارض جانبی این روش درمانی:
در درمان به این روش، در روزهای اولیه درمان بدن شما را در ادرارتان قرار می دهند. به شما دستوراتی برای جلوگیری از عدم آسیب به دیگر افراد از جمله زنان باردار و کودکان داده خواهد شد.
پرتو درمانی خارجی
در پرتو درمانی از دستگاهی استفاده می شود که قادر به تولید پرتویی با انرژی بالا است از جمله، امواج ایکس و پروتون ها. این امواج نقطه خاصی روی بدن را هدف خود قرار می دهند. حین درمان، بیمار بر روی تخت دراز می کشد در حالی که دستگاه اطراف او می چرخد. اگر جراحی به عنوان گزینه درمانی مناسب شما انتخاب نشود و رشد سرطان بعد از درمان امواج رادیو اکتیو ید باز هم ادامه داشته باشد، پرتو درمانی خارجی به بیمار توصیه می گردد. پرتو درمانی ممکن است بعد از جراحی در صورتی که ریسک بازگشت دوباره سرطان وجود داشته باشد به بیمار پیشنهاد شود.
شیمی درمانی سرطان تیروئید
شیمی درمانی همان دارو درمانی است که از مواد شیمیایی برای کشتن و از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. شیمی درمانی به صورت تزریق درون رگ صورت می گیرد. مواد شیمیایی از طریق جریان خون به کل بدن منتقل می گردد و سلول های سرطانی را از بین می برد. برای درمان سرطان تیروئید معمولا از شیمی درمانی استفاده نمی کنند، اما گاهی برای بیمارانی که مبتلا به سرطان آناپلاستیک تیروئید می باشند، تجویز می شود. شیمی درمانی را ممکن است به صورت ترکیبی با پرتو درمانی انجام دهند.
دارو درمانی هدفمند
دارو درمانی هدفمند بر روی سلول های سرطانی و غیر عادی مترکز می باشد. با مسدود کردن این ناهنجاری ها، دارو درمانی سلول های سرطانی را از بین خواهد برد. در دارو درمانی هدفمند براز از بین بردن سرطان تیروئید، داروها به مقابله با سیگنال های ارسالی به سلول ها که آن ها را تشویق به رشد و تقسیم سلولی می کند، می پردازد. این نوع درمان معمولا در سرطان های پیشرفته مورد استفاده قرار می گیرد.
تزریق الکل به درون سلول های سرطانی
در این روش الکل را به درون سلول های کوچک سرطانی تیروئید تزریق می کنند برای این کار از عکس برداری اولتراسوند به صورت همزمان برای تشخیص محل تزریق استفاده می کنند. این کار موجب کوچک شدن سلول های سرطانی تیروئید می گردد. این روش در صورتی که سرطان بسیار کوچک و نیازی به انجام جراحی نداشته باشد پیشنهاد می شود. گاهی از این روش برای از بین بردن سرطانی که بعد از جراحی در عدد لنفاوی ایجاد شده است استفاده می گردد.
مراقبت های تسکین دهنده برای سرطان تیروئید
در این روش از داروهای مسکن استفاده می شود که هدف آن ها رهایی از درد و دیگر علائم جدی بیماری های می باشد. متخصصان مراقبت های تسکین دهنده با شما و اعضای خانواده صحبت خواهند کرد تا به کمک هم بتوانید یک تیم حمایتی تشکیل دهید و از این طریق بتوان بر مشکلات و دردهای ناشی از بیماری غلبه کرد.
مراقبت های تسکین دهنده را می توان همراه با دیگر درمان های تهاجمی استفاده کرد از جمله جراحی، شیمی درمانی یا پرتو درمانی. از این درمان در اوایل دوره سرطان استفاده می شود. استفاده از مراقبت های تسکین دهنده همراه با دیگر روش های درمانی موجب احساس بهتر بیمار خواهد شد و طول عمر او را افزایش خواهد داد. مراقبت های تسکین دهنده توسط یک تیم پزشکی انجام می شوند که در این تیم پرستاران، متخصصان آموزش دیده نیز حضور دارند. هدف این تیم بهبود کیفیت زندگی بیمار و خانواده آن ها می باشد.
بیشتر بخوانید: سطح تی اس اچ (TSH) و تشخیص تیروئید کم کار، پرکار
تشخیص و مقابله با سرطان تیروئید
تشخیص این بیماری ممکن است که ترسناک باشد. ممکن است از این نمی دانید از این پس چه باید بکنید هراس داشته باشید. بالاخره هر فردی راه مقابله با بیماری را پیدا خواهد کرد.
هرگاه که راه خود را تشخیص دادید مراحل زیرا را دنبال کنید:
اطلاعات لازم و کافی درمورد این بیماری کسب کنید تا بدانید چگونه باید از خود مراقبت کنید:
تمام جزئیات بیماری خود را یادداشت کنید از جمله نوع آن، مرحله ای که در آن هستید و درمان های انتخابی. از پزشک خود برای کسب اطلاعات بیشتر مشاوره بگیرید. می توانید از موسسه ملی سرطان امریکا اطلاعات لازم در مورد سرطان خود کسب کنید.
با دیگر افراد مبتلا به سرطان تیروئید ارتباط برقرار کنید:
ممکن است صحبت کردن با دیگر افراد مبتلا به این بیماری به شما احساس بهتری بدهد. از پزشک خود در مورد گروه های حمایتی که تشکیل شده اند بپرسید یا با گروه هایی که به صورت آنلاین می توان با آن ها در ارتباط بود رابطه برقرار کنید.
هر آنچه که می توانید برای سلامتی خود انجام دهید را کنترل کنید:
پیشرفت این بیماری از کنترل شما خارج است اما اقداماتی وجود دارد که با انجام آن ها می توانید به سلامت خود حین درمان و بعد از آن کمک کنید. به عنوان مثال، از رژیم غذایی غنی از میوه ها و سبزی جات استفاده کنید، به اندازه کافی هر شب بخوابید تا روز بعد احساس خستگی نکنید و سعی کنید فعالیت های فیزیکی مناسب در طول هفته انجام دهید.
وقت معاینه
اگر علائم و نشانه هایی در خود احساس می کنید که نگران کننده است، به پزشک خانواده خود مراجعه کنید. اگر او تشخیص بدهد که مشکل تیروئید دارید ممکن است که شما را به یک متخصص غدد درون ریز ارجاع دهد.
