ما نظرات دکتر متخصص در مورد علائم، روش های درمانی و سایر نکات و حقایقی را که می تواند در بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان به ما کمک کند گرد هم آورده ایم. اگر به تازگی بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان برای شما تشخیص داده شده است یا نگران داشتن این عارضه هستید، احتمالا عصبی، گیج و شاید کمی ترسیده باشید. این طبیعی است و هر کسی که به یک بیماری مزمن مبتلا باشد حس شما را خواهد داشت. اما ما برای شما این جاییم. این این مقاله از بخش بیماری های دکتر سلام را مطالعه کنید تا درباره حقایق و چالش هایی که هنگام این بیماری با آن رو به رو هستید، بهترین روش های درمانی، تغییرات مفید در سبک زندگی، چگونه و کجا پیدا کردن جامعه اسپوندیلیت آنکیلوزان و اطلاعات حیاتی درباره این که چگونه این شرایط را مدیریت کنید یاد بگیرید. ما مطمئنیم شما سوالات زیادی دارید و اینجاییم تا به سوالات شما پاسخ دهیم.
اسپوندیلیت آنکیلوزان چیست؟
اولین چیزی که باید درباره اسپوندیلیت آنکیلوزان باید بدانیم چگونه گفتن آن است. این کلمه شبیه به یکی از کلمات جادویی در داستان های هری پاتر می باشد. حتی گفتن آن از کلمه جادویی اسپکتوپاترونوم در هری پاتر دشوارتر است. خوشبختانه از آنچه به نظر می رسد آسان تر خوانده می شود: آنک – یی – لو – زان – اس – پو – ندی – لیت. ما با نامیدن آرتریت مزمن و التهابی که در درجه اول بر روی ستون فقرات تاثیر می گذارد به نام AS می خواهیم این کار را برای تان آسان تر هم بکنیم.
بدین صورت ابتدا می خواهیم درباره جزئیات صحبت کنیم: اولین علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان (AS) درد در پایین کمر و گرفتگی است که معمولا در بزرگسالان مشاهده می شود. این درد به مرور زمان بدتر می شود زیرا استخوان های به هم پیوسته ستون فقرات (مهره ها) به هم جوش می خورند و حرکت عقب را محدود می کنند.
آنکیولیزان اصطلاحی است که برای توصیف این هم جوشی استخوانی استفاده می شود. آنکیلوزان به التهاب در مفاصل مهره ها اشاره دارد. اسپوندیلیت آنکیلوزان عضوی از یک خانواده شش نفری با علائم مشابه است که به عنوان اسپوندیلوارتریت (SpA) یا اسپوندیلیت شناخته می شود. بریم تا در مورد این بیماری بیشتر یاد بگیریم. ا
اما قبل از این کار، برای ادامه درس واژگان آماده هستید؟
اولین مفاصلی که ملتهب می شوند معمولاً مفاصل ساکروایلیاک (SI) بین استخوان لگن (ilia) و پایه ستون فقرات (sacrum) است که به نام بیماری ساکروایلئیت شناخته می شود. به تدریج التهاب می تواند از ستون فقرات به مهره ها گسترش یابد. روند بهبودی و ترمیم مجدد پس از التهاب، منجر به تشکیل استخوان اضافی در ستون فقرات می شود. هنگامی که این اتفاق به طور مکرر در طی سالها بیفتد، توده اضافی استخوانی به رباط ها و مفاصل پیوند می خورد و حرکت را محدود می کند.
همچنین ممکن است ستون فقرات به طور دائم در یک موقعیت خمیده رو به جلو پیوند بخورد و باعث ایجاد قوز شود. اگرچه پیشرفت های جدید درمانی این اتفاق را بسیار محدود کرده است. التهاب می تواند بر مفاصل دیگر از جمله باسن، شانه ها، زانو، و مفاصل کوچک دست ها و پاها نیز تاثیر بگذارد و منجر به مشکلات بیشتر شود. در حدود 40٪ از بیماران،AS می تواند به نوعی التهاب حاد چشم معروف به iritis منجر شود (که به آن یوئیت نیز میگویند).
در موارد نادر قلب نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد. طبق اعلام انجمن اسپوندیلیت آمریکا، التهاب در اطراف قلب گاهی اوقات می تواند منجر به فشار خون بالا (HBP) و سایر بیماریهای قلبی عروقی شود. با این حال این عارضه زیاد رایج نمی باشد و حدود 2 تا 10 درصد مبتلایان به AS را تحت تأثیر قرار می دهد.
دیگر قسمت های بدن نیز ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرد. التهاب در ریه ها هنگام تنفس عمیق باعث درد می شود. اسپوندیلیت آنکیلوزان هم چنین می تواند در سیستم گوارش و روده شما اختلال ایجاد کند. در حالی که محققان هنوز به دنبال علت آن هستند التهاب می تواند به دستگاه گوارش گسترش یابد و منجر به نفخ، اسهال و سایر مشکلات در دستگاه گوارش شود. در حقیقت، عفونت های مکرر دستگاه گوارش یک عامل خطرناک شناخته شده برای AS است.
و به دلیل اینکه همپوشانی ژنتیکی بین اسپوندیلیت آنکیلوزان و بیماری التهابی روده (IBD) وجود دارد حدود 10٪ از بیماران AS به هر دو بیماری مبتلا هستند. یک نکته دیگر وجود دارد که باید بدانید: اسپوندیلیت آنکیلوزان آرتروز مادربزرگ شما نیست. آرتزوزهای سنتی با افزایش سن به وجود می آیند و به عنوان اُستئوآرتريت شناخته می شوند. غضروفی که میان استخوان ها قرار می گیرد از بین می رود وباعث درد مفاصل می شود.
اسپوندیلیت آنکیلوزان در سنین بسیار جوانی – معمولاً در نوجوانان و 20 سالگی – ایجاد می شود، به دلیل التهاب مزمن به وجود می آید و به عنوان پسرعموی بیماری خود ایمنی، روماتیسم مفاصل شناخته می شود. در هر دو بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان و RA، درد و گرفتگی در صبح به بیشترین مقدار می رسد و با گذشت زمان و انجام حرکت ورزشی بهتر می شوند. در مقابل آرتروز به استراحت نیاز دارد و با تمرین ورزشی بدتر می شود. شناخت این علائم برای تشخیص اسپوندیلیت آنکیلوزان ضروری است.
بیشتر بخوانید: در مورد بیماری خود ایمنی بیشتر بدانید
دلیل اصلی مبتلا شدن به این بیماری چیست؟
اگرچه اغلب در لیست بیماری های خود ایمنی قرار می گیرد اما اسپوندیلیت آنکیلوزان کمی متفاوت است. احتمالاً می دانید که یک بیماری خود ایمنی شرایطی است که سیستم ایمنی بدن، قسمتی از بدن تان (مانند مفاصل، پوست یا سیستم عصبی) را به عنوان مهاجم اشتباه تشخیص می دهد و به آن حمله می کند.
در بیشتر بیماری های خود ایمنی، پروتئین هایی به نام آنتی بادی به سلول های سالم حمله می کنند. اما در چند بیماری مرتبط با سیستم ایمنی، از جمله بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان و Crohn (یک بیماری التهابی روده یا IBD)، هیچگونه آنتی بادی تولید نمی شود، بنابراین هنگام توصیف این شرایط، بسیاری از متخصصان اصطلاح خود التهابی را ترجیح می دهند.
یکی دیگر از تفاوت های اساسی این است که 80 درصد افرادی که به بیماری خود ایمنی مبتلا هستند خانم ها می باشند که در بیماری AS این گونه نیست. در گذشته بر این باور بودند که AS بر مردان حدود دو برابر زنان تاثیرمی گذارد اما شواهد در حال افزایش نشان می دهد که ممکن است در زنان تشخیص داده نشود شاید به این دلیل که علائم خفیف تری دارند و تحمل شان زیاد است. نسبت واقعی مردان به زنان ممکن است. نزدیک به 1:1 باشد.
مطمئنا می توان گفت که اسپوندیلیت آنکیلوزان یک بیماری تحت سلطه زنانه نیست بلکه فقط در مردان زودتر تشخیص داده می شود و به آن ها بیشتر از زنان آسیب می زند. مانند دیگر بیماری های خود ایمنی، اعتقاد بر این است که دلایل بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان به چندین عامل بستگی دارد به این معنا که احتمالا بیش تر از یک نوع محرک وجود دارد. هرچند به نظر می رسد اسپوندیلیت آنکیلوزان یک عامل ژنتیکی نیز داشته باشد.
اسپوندیلیت آنکیلوزان و ژن HLA-B27
محققان یک ژن به نام HLA-B27 کشف کرده اند که ممکن است حدود یک سوم از خطر ابتلا به بیماری AS را توضیح دهد. ژن HLA-B27 در 90٪ افراد اهل قفقاز مبتلا به AS یافت شد، در حالی که تنها 8٪ قفقازان که به اسپوندیلیت آنکیلوزان مبتلا نیستند دارای این ژن بودند. در دیگر جمعیت ها مانند آفریقایی–آمریکایی یا آسیایی ها، وجود ژن HLA-B27 در افراد مبتلا به AS نزدیک به 60٪ است.
اگرچه داشتن ژن HLA-B27 یک عامل خطر برای AS محصوب می شود به این معنی نیست که در صورت داشتن این ژن حتما به بیماری مبتلا خواهید شد. در حقیقت حدود 80٪ كودكانی كه ژن HLA-B27 را از والدین مبتلا به AS به ارث برده اند هر گز به این بیماری مبتلا نبودند.
بنابراین، چرا بعضی از محققان معتقد اند این ژن در بعضی جمعیت ها فعال شده و در دیگر جمعیت ها نه؟
ظاهراً تغییرات در ژنهای دیگر که نقش مهمی در سیستم ایمنی بدن دارند در بیماران مبتلا به AS مشاهده شده است اما هنوز مشخص نیست که چگونه آنها (یا HLA-B27) ممکن است بر احتمال مبتلا شدن به بیماری تاثیر بگذارند. محققان در این باره تحقیقاتی انجام داده اند. یکی از این تحقیقات این است که ژن HLA-B27 ممکن است اجازه دهد باکتری های خاصی حمله کنند و مستقر شوند که احتمالا منجر به نوعی التهاب که باعث تولید استخوان جدید در ستون فقرات در قسمتی که در حالت طبیعی وجود ندارد می شود.
یکی دیگر از احتمالات این است که HLA-B27 ممکن است با دیگر پروتئین ها واکنش نشان دهد و باعث واکنش سیستم ایمنی بدن شود. محققان درباره نقش میکروبیوم روده – که می توانید از آن به عنوان یک اکوسیستم پیچیده و همزیستی باکتریها که به بدن شما در حفظ سلامتی کمک می کند نام برد، در اسپوندیلیت آنکیلوزان فرضیاتی دارند.
دو تحقیق اخیر این نظریه را تایید کرده اند که تغییرات در میکروبیوم ممکن است باعث التهابی که منجر به اسپوندیلیت آنکیلوزان می شود شود. اما تحقیقات بیشتری برای این که مشخص شود کدام نوع باکتری مقصر اصلی است لازم است. یک تئوری مرتبط اظهار دارد که ممکن است وقتی مکانیسم دفاعی روده از کار می افتد، باکتری ها را وارد جریان خون کرده و باعث پاسخ ایمنی شدید می شود بدین ترتیب اسپوندیلیت آنکیلوزان ایجاد می شود. با توجه به داشتن رابطه با بیماری مانند کرون، این نظریه به نظر درست می آید. برای تأیید با ما همراه باشید.
آیا من علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان را دارم؟
کسی را می شناسید که کمردرد داشته باشد؟ تقریبا همه دارند درسته؟ استفاده از داروهای مسکن برای رهایی از درد یک راه حل رایج و آسان است مخصوصا برای خانم ها که علائم خفیف تری از بیماری AS را بروز میدهند و تحمل کردن علائم برای شان راحت تر است. زن یا مرد، تفاوت هایی وجود دارد که می توانید اسپوندیلیت آنکیلوزان و کمردرد معمولی (a.k.a.) که معمولا به دلیل آسیب دیدگی یا صدمه مانند دیسک کمر اتفاق می افتد از هم تشخیص دهید.
برای جوانان علائم AS معمولاً در سنین پایین تر ظاهر می شود. تشخیص بیماری AS در هر سنی امکان پذیر است اما این بیماری معمولاً بین سنین 17 تا 45 سالگی و به ویژه در نوجوانان در 20 سالگی مشاهده می شود. کمردرد رایج معمولا کوتاه و دردناک است، اما درد AS معمولا طولانی تر است و به مدت سه ماه یا بیشتر دوام دارد.
دوره اسپوندیلیت آنکیلوزان می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. مانند دیگر بیماری های خود ایمنی، بیماران ممکن است بیماری شاد عود کند – دوره ای که علائم بدتر می شود – یا دوره بهبودی زمانی که درد و علائم بیماری کاهش می یابد یا از بین می رود داشته باشند. ممکن است شما بر اساس شدت بیماری تان بعضی یا همه علائم را تجربه کنید.
در ادامه بعضی از علائم اولیه آورده شده است
– شما صبح با درد کمر در نواحی پایین که حداقل به مدت سی دقیقه طول می کشد بلند می شود. این درد با فعالیت های فیزیکی یا در روز با گذشت زمان بهتر می شود. از طرف دیگر کمردرد مکانیکال با فعالیت بدتر می شود.
– درد معمولا پراکنده و مبهم است و مانند کمردرد مکانیکال ناگهانی و شدید نیست.
– ممکن است در یک یا دو ناحیه باسن تان یا گاهی اوقات پست ران ها درد داشته باشید که ممکن است ناگهانی، شدید و سخت باشد.( کمردردهایی با علائم مشابه نیز وجود دارد به همین دلیل است که برای تشخیص باید تمام علائم را بشناسیم)
– درد ممکن است از یک طرف یا طرف دیگر شروع شود اما در نهایت در هر دو سمت حس می شود.
– درد مبهم و گرفتگی ممکن است شما را از خواب بیدار کنید. شما باید بلند شوید و حرکت کنید تا درد کمرتان کم شود. احتمال این که کمردرد مکانیکال شما را از خواب بیدار کند کم است، دردش مزمن نیست و نیاز به حرکت ندارد. بلکه باید بیشتر استراحت کنید.
– هم چنین ممکن است در صورت نداشتن فعالیت درد گردن، شانه، باسن یا ران نیز داشته باشید. مثل هنگاهی که پشت میز برای مدتی نشسته اید.
– درد، گرفتگی یا ورم در زانو یا مچ پایتان نیز ممکن است حس شود.
– احتمالاً دچار خستگی خواهید شد زیرا بدن برای مقابله با التهاب در حال صرف انرژی است. ممکن است تب خفیف و از دست دادن اشتها نیز داشته باشد.از آن جایی که التهاب توانایی بدن برای تولید گلبول قرمز سالم خون را محدود می کند احتمال مبتلا شدن به کم خونی نیز وجود دارد.
دیگر علائمی که ممکن است تجربه کنید
- درد در پاشنه پا یا قوس کف پای شما.
- درد و تورم در انگشت یا انگشتان پا.
- درد در استخوان لگن که نشستن را دردناک می کند.
درد قفسه سینه یا فشار که به تدریج به وجود می آید و باعث درد در دنده ها می شود و تنفس را هنگام فعالیت های شدید مشکل می کند. سرفه یا عطسه نیز ممکن است دردناک باشد و تنفس عمیق را سخت کند. مشکلات دستگاه گوارش از جمله اسهال، گرفتگی و درد شکم. حداکثر 10٪ از مبتلایان به اسپوندیلیت آنکیلوزان نیز مبتلا به IBD هستند مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو (UC).
یووئیت که التهاب چشم است. اولین علائم معمولاً درد چشم، قرمزی و حساسیت به نورهای روشن است. اگر این علائم را در یک یا هر دو چشم خود تجربه کردید، یا در بینایی خود تغییراتی از قبیل از دست دادن جزئی بینایی، تاری دید یا شناور بودن اجسام را دارید در اسرع وقت به چشم پزشک مراجعه کنید.
کی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر هر یک از این علائم بیش از سه ماه ماندگار داشت وقت آن است که به یک روماتولوژیست، دکتری که بیماری های عضلانی– بیماری هایی که بر روی مفاصل، ماهیچه ها، تاندون ها، لیگامان ها، بافت همبند و استخوان ها تأثیر می گذارد و بیماری های خود ایمنی سیستماتیک – را درمان می کند. از پزشک خود در بخواهید یک متخصص به شما معرفی کند.
اسپوندیلیت آنکیلوزان چگونه تشخیص داده می شود؟
درد مفاصل می تواند با بسیاری از بیماری ها همراه باشد که به طور قطع وضعیت را دشوار می کند. و مانند دیگر بیماری های خود ایمنی هیچ آزمایشی وجود ندارد که بتواند بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان را در مراحل اولیه تشخیص دهد. یک معاینه کامل فیزیکی، آزمایشات تصویربرداری، تاریخچه پزشکی فردی و خانوادگی و همچنین آزمایش خون (از جمله آزمایش برای ژن HLA-B27) همگی در تشخیص مفید می باشد.
همانطور که در بالا ذکر شد اولین سرنخ هایی که پزشک شما جستجو می کند عبارتند از:
- شروع قبل از 45 سالگی و به خصوص در اواخر نوجوانان و 20 سالگی
- گرفتگی و درد در اوایل صبح که با فعالیت بهتر و با استراحت بدتر می شود.
- علائمی که به مدت سه ماه تا بیش تر دوام داشته باشد.
معاینه فیزیکی
پزشک شما برای بررسی درد و گرفتگی در کمرتان، استخوان لگن، مفاصل ساکروایلیاک قفسه سینه و پاشنه فشار وارد می کند. از شما خواسته می شود در جهات مختلف حرکت کنید و خم شوید تا ببیند ستون فقرات شما چقدر انعطاف پذیر است.هم چنین باید نفس عمیق بکشید تا ببیند درد در دنده های تان چقدر عمیق است. هم چنین از شما درباره پیشینه التهاب چشم، مشکلات دستگاه گوارشی، سابقه خانوادگی بیماری AS و خسته شدن در طول روز می پرسد.
آزمایش خون
شما برای ژن HLA-B27 مورد آزمایش قرار می گیرید، که یکی از علائم بیماری در قفقازها می باشد. احتمال وجود آن در سایر گروه های قومی کمتر است اما داشتن این ژن یکی دیگر از علائم این بیماری است و بدین صورت باید عکس برداری انجام شود.
آزمایش خون هم چنین برای نشان دادن التهاب های خاص که ممکن است بیش تر از حد معمول باشد از جمله موارد زیر مفید است:
میزان رسوب گلبول های قرمز
گلبول های قرمز به طور طبیعی به آرامی ته نشین می شوند اما هنگام ایجاد التهاب سرعت رسوب بیشتر می شود.
پروتئین واکنشی سی
این پروتئین ها هنگامی که التهاب در بدن وجود داشته باشد از سلول خارج می شوند.
آزمایش خون شما ممکن شامل آزمایش فاکتور روماتوئید، که یک آنتی بادی مرتبط با RA است و هم چنین آزمایش آنتی بادی های ضد هسته ای که در بیماری لوپوس مشاهده می شود باشد تا دلیل التهاب مشخص شود.
عکس برداری
مشخصه تشخیص بیماری AS، فرسایش در مفاصل SI (ساکروایلیاک) است که به عنوان به عنوان ساکروایلیت شناخته می شود و گاهی اوقات با عکس برداری با اشعه ایکس از ستون فقرات و لگن شما قابل مشاهده است. حقیقت این است که ممکن است سالها طول بکشد تا این آسیب روی اشعه ایکس نشان داده شود بنابراین علائم بیماری حتی اگر علائم داشته باشد اغلب مشخص نیست.
تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) تصویر بهتری ارائه می دهد اما بسیار پرهزینه تر است. بسته به نوع بیمه شما، پزشک ممکن است برای معاینه تصمیم به عکس برداری با MRI، یا اگر خیلی به اسپوندیلیت آنکیلوزان مشکوک باشد درمان اولیه را بدون عکس برداری با اشعه ایکس آغاز کند.
تشخیص تان را طبقه بندی کنید
در ابتدا به یاد بیاورید که گفتیم اسپوندیلیت آنکیلوزان بخشی از خانواده بیماری هایی است که با نام اسپوندیلوآرتریت (SpA) یا اسپوندیلیت شناخته می شوند. در این جا همه چیز کمی پیچیده می شود زیرا ممکن است بیش از یک مورد وجود داشته باشد. ابتدا شش بیماری به صورت تصادفی از این خانواده را انتخاب کنید. همه آنها تفاوت هایی با هم دارند اما کمردرد و گرفتگی در میان آنها مشترک است.
آرتریت انتروپاتیک
آرتروز التهابی مرتبط با بیماری التهابی روده از جمله بیماری کرون و UC می باشد. هیچ کس نمی داند چرا بعضی از افراد بد شانس به هر دو بیماری مبتلا می شوند اما این به فرضیه میکروبیوم برمیگردد. ممکن است که التهاب مزمن روده که با IBD همراه است به روده آسیب برساند و به باکتریها اجازه عبور از دیواره روده و گردش در جریان خون را بدهد.
واکنش بدن به این باکتریها ممکن است باعث مشکلات دیگری از جمله التهاب در مفاصل و یا ستون فقرات، زخم های پوستی و التهاب چشم ها شود. این موارد توسط علم تایید نشده است اما در حال حاضر بهترین اطلاعاتی است که به دست آورده ایم.
آرتریت پسوریاتیک (PsA)
آرتروز التهابی که اغلب با پوست پوسته پوسته شده به نام پسوریازیس همراه است. بیشتر از سی درصد مبتلایان به پسوریازیس به آرتزور پسوریاتیک نیز مبتلا می شوند. معمولا و نه همیشه، پسوریازیش اول به وجود می آید و به دنبال آن آرتریت ایجاد می شود.
آرتریت واکنشی (ReA)
تصور می شود که این شکل از ورم مفاصل به عنوان واکنشی در برابر عفونت اغلب در دستگاه تناسلی یا دستگاه گوارش رخ می دهد. بر خلاف AS، معمولاً بر روی مفاصل ستون فقرات یا ساکروایلیک تأثیر نمی گذارد.
اسپوندیل آرتریت تمایز نیافته (USpA)
بیماران مبتلا به USPA بسیاری از علائم مشابه را دارند اما در هیچ یک از خانواده های اسپوندیل آرتریت قرار نمی گیرند.
اسپوندیل آرتریت در نوجوانان (JSpA)
این بیماری مانند سایر انواع اسپوندیلوآرتریت به نظر می رسد. تفاوت در این است که علائم قبل از 16 سالگی شروع می شود.
هنوز همراه ما هستید؟ در راس این بیماری های دهن پرکن یک طبقه بندی جدید تری از اسپوندیل آرتریت وجود دارد که درباره آن بیشتر توضیح خواهیم داد. در این طبقه بندی این شش نفر عضو خانواده در دو گروه مجزا به نام های اسپوندیاوارتریت محوری (AxSpA) و اسپوندیلوآرتریت محیطی (pSpA) طبقه بندی شده اند.
کسانی که به اسپوندیاوارتریت محوری مبتلا هستند دارای التهاب در محور ستون فقرات و مفاصل ساکروایلی می باشند. افراد مبتلا به AS و همچنین افراد مبتلا به آرتریت واکنشی، آرتریت انتروپیک، آرتریت پسوریاتیک و آرتریت تمایز نیافته در دسته اسپوندیاوارتریت محوری قرار می گیرند. در حقیقت، بسیاری از متخصصان اکنون از اصطلاح اسپوندیلیت آنکیلوزان به جای آنکونزیلیت اسپوندیلیت برای AS استفاده می کنند.
به جای مفاصل ستون فقرات و ساکروایلیاک، بیماران مبتلا به pSpA در مفاصل دیگر مانند دست،مچ دست، آرنج، شانه ها، زانوها، مچ پا و پا دچار التهاب می شوند. تقریباً همه افراد مبتلا به آرتریت پسوریاتیک در بعضی موارد در این گروه قرار می گیرند و افراد مبتلا به آرتریت واکنشی، آرتریت انتروپاتی و آرتریت تمایز نیافته نیز ممکن است در گروه pSpA قرار بگیرند.
اکنون پرتو ایکس که در ابتدا به آن اشاره کردیم که ممکن است مفید باشند یا نباشند را به یاد دارید؟ اینجا جایست که مفید واقع می شوند. بیماران مبتلا به اسپوندیلوآرتریت محوری به دو گروه دیگر تقسیم می شوند. اسپوندیاوارتریت محوری (AxSpA) رادیوگرافی به معنای این است که آسیب یا پیوستگی اسپوندیلیت آنکیلوزان با اشعه ایکس قابل مشاهده است. اسپوندیاوارتریت محوری غیر قابل مشاهده با رادیوگرافی به این معنی است که هیچ گونه آسیب دیدگی یا به هم پیوستگی اسپوندیلیت آنکیلوزان با اشعه ایکس قابل مشاهده نیست.
افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان در رده اسپوندیاوارتریت محوری رادیوگرافی قرار دارند، در حالی که افراد مبتلا به آرتریت واکنشی، آرتریت انتروپاتیک،آرتریت پسوریاتیک و آرتریت تمایز نیافته ممکن است در دسته قابل مشاهده با رادیوگرافی یا غیرقابل مشاهده با رادیوگرافی قرار بگیرند. به عبارت دیگر، فرقی ندارد که چه علائم دیگری داشته باشید اگر آسیب خاصی با عکس برداری اشعه ایکس مشخص نشدف نمی توان به طور قطعی برای شما تشخیص اسپوندیلیت آنکیلوزان داد.
عکس برداری با MRI تصویر بهتری از التهاب فعال در مفاصل ساکروایلیاک وقتی جواب اشعه ایکس منفی است به ما می دهد اما این التهاب می تواند دلایل دیگری نیز مانند فعالیت شدید ورزشی داشته باشد. در حالی که همه بیماران اسپوندیلیت آنکیلوزاندر ابتدا در گروه اسپوندیاوارتریت محوری(AxSpA) غیر قابل مشاهده با رادیوگرافی قرار می گیرند اما همه افراد این گروه هر گز به بیماری AS پیشرفته مبتلا نمی شوند.
مطالعات نشان داده است که میزان پیشرفت بیماری AS طی یک دوره 2 تا 30 ساله بین 5 تا 30 درصد است. با این حال شواهدی وجود دارد که جدید ترین طبقه بندی دارو – که به عنوان بیولوژیک – شناخته می شود از آسیب دیدگی بیشتر مهره ها جلوگیری می کند بنابراین بیمارانی که در گروه اسپوندیاوارتریت محوری غیر قابل مشاهده با رادیوگرافی قرار می گیرند احتمالا تحت درمان مشابه قرار می گیرند.
بهترین روش های درمانی چیست؟
خبرهای خوبی براتون دارم. درمان های درجه یک برای بیماری AS وجود دارد که به آسانی قابل دسترس می باشند.
این درمان ها شامل:
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID)
خبر خوب این است که شما این داروها را در کابینت خود دارید. داروهای بدون نسخه مانند ادویل (ایبوپروفن)، Aleve (ناپروکسن) و آسپیرین اغلب گزینه های ارزان و موثری برای درمان درد و رفع گرفتگی می باشند. بسیاری از بیماران متناوبا قبل از این که به سراغ روش های دیگری بروند این روش درمانی را امتحان می کنند. نکته قابل توجه این است که ممکن است در صورت مصرف دوزهای بالاتر به معده درد و مشکلات گوارشی مبتلا شوند.
گروه دیگری از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی که با عنوان مهارکننده های COX-2 شناخته می شود، ممکن است عوارض جانبی دستگاه گوارش را کاهش دهد. بیمارانی AS که به التهاب روده مبتلا هستند نباید از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی استفاده کنند زیرا می تواند عوارض این بیماری را تشدید کند.
ورزش و درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان
معمولا وقتی نوبت به بیماری های مزمن می رسد یک روش درمانی تکمیلی مد نظر گرفته می شود. ورزش کردن در صف اول روش های درمانی بیماری AS قرار دارد. زیرا فعالیت بدنی برای شل شدن مفاصل، تسکین درد و انعطاف پذیری ستون فقرات شما بسیار مهم است. هرچند تمام ورزش ها این کار را انجام نمی دهد. بهترین گزینه ها شامل تمرینات کششی، ورزش های هوازی و قدرتی می باشد. شنا برای بیماران AS عالی می باشد. دوچرخه سواری یوگا و تای چی نیز برای این بیماران مفید است.
از انجام ورزش های سنگین مانند دویدن یا فوتبال یا ورزش هایی که خطر افتادن دارند مانند اسکی روی کوه یا اسب سواری خودداری کنید. تمرینات کششی آرام اما منظم نیز مهم هستند. هنگامی که برای اولین بار بیماری تشخیص داده شد، از پزشک خود در مورد فیزیوتراپی سوال کنید تا به شما در یادگیری تمرینات کششی مؤثر، تکنیک مناسب و همچنین راههای بهبود وضعیت بدن کمک کند.
بیشتر بخوانید: ایروبیک یا ورزش های هوازی از مزایا تا عوارض
دارو های بایولوژیک
وقتی داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی و ورزش به اندازه کافی برای کنترل علائم موثر نیستند یا عوارض جانبی این داروها خیلی زیاد است، دکترتان ممکن است نوع داروهای شما را تغییر دهد. داروهای بایولوژیک از آنتی بادی های موجودات زنده که در آزمایشگاه کشت داده می شوند ساخته می شوند. می توان آنها را تزریق کرد که حتی در خانه هم انجام می شود یا در مطب دکتر تزریق کرد. اولین انتخاب معمولا فاکتور نکروز دهنده ی تومور آلفا (TNFi) می باشد.
(TNFi) های تایید شده برای درمان AS شامل:
- سیمزیا (certolizumab)
- انبرل (etanercept)
- هومیرا (adalimumab)
- رمیکید (infliximab)
- سیمپونی (golimumab)
گروه دوم داروهای بایولوژیک که ممکن است برای شما ( اگر فاکتور نکروز دهنده ی تومور آلفا موثر واقع نشود یا نتوانید عوارض جانبی را تحمل کنید) تجویز می شود به عنوان مهار کننده های IL-17 شناخته می شود. دو مورد تأیید شده برای درمان بیماری AS عبارتند از Cosentyx و Taltz.
هر داروی بایولوژیکی عوارض جانبی خودش را دارد. رایج ترین آن ها افزایش خطر ابتلا به عفونت (زیرا آنها سیستم ایمنی را سرکوب می کنند)، سوزش ( التهاب، قرمزی، درد) در محل تزریق،سردرد، تب، لرز،کهیر و سایر بثورات. اما مزایای آن بیشتر است. داروهای بایولوژیک ثابت کرده اند که در درمان آرتریت مهره ها و مفاصل و هم چنین الهتاب در روده و چشم بسیار موثر می باشند.
کورتیکواستروئیدها
این گروه از داروها که به طور خلاصه به نام استروئیدها شناخته می شود در درمان التهاب می توانند موثر باشند. استروئیدها به صورت خوراکی داده نمی شوند، زیرا می توانند در صورت مصرف طولانی مدت (بیش از سه ماه) عوارض جانبی شدید به وجود آورند، از جمله فشار خون بالا، قند خون بالا، پوکی استخوان،آب مروارید و روان پریشی یا سایرعلائم روانپزشکی.
بلکه آن ها را مستقیم به مفاصل ملتهب به عنوان یک مسکن موقت تزریق می کنند. تزریق های استروئیدی برای مفاصل محیطی مانند زانو یا لگن استفاده می شود. با این حال برای ستون فقرات قابل استفاده نیست. دو داروی قدیمی دیگر نیز وجود دارد که ممکن است با آن ها مواجه شوید. اگرچه هیچ یک در درمان ستون فقرات موثر نیست. هر دوی آنها به نام داروی ضد روماتسیمی اصلاح‌کننده بیماری (DMARDs) شناخته می شوند و آسیب بافتی ناشی از التهاب را کاهش می دهند.
- آزولفیدین (sulfasalazine)
- روماتکس (methotrexate). یک داروی شیمی درمانی
از این دو دارو به دلیل موثر نبودن در درمان AS استفاده نمی شود. انجمن اسپوندیلیت آمریکا فقط استفاده از آنها را در موارد خاص یا هنگامی که درمان بیولوژیکی در دسترس یا مناسب نیست، توصیه می کند.
جراحی برای درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان
در موارد بسیار شدید از جراحی ستون فقرات برای درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان استفاده می شود زیرا این یک عمل پر خطر است. فقط در موارد نادر که تنفس دچار مشکل شده ممکن است برای صاف کردن ستون فقرات که به حالت خمیده به جلو خم شده است عمل جراحی انجام شود. در این مواقع جراح ستون فقرات را می برد و آن را مجدداً در حالت ایستاده تر،در حالت مناسب قرار می دهد.
میله های فلزی، سیم و پیچ برای نگه داشتن ستون فقرات ترمیم شده در محل استفاده می شود. بعضي از بيماران مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان ممکن است در نهايت به جراحي – معمولاً در زانوها يا باسن – نياز داشته باشند. در طی این روش جراح مفصل آسیب دیده را برداشته و آن را با یک مفصل ساخته شده از فلز، پلاستیک یا سرامیک جایگزین می کند.
آیا اسپوندیلیت آنکیلوزان عوارض خطرناک دارد؟
جدی ترین عارضه اسپوندیلیت آنکیلوزان خود آنکیلوز است، زیرا یک ستون فقرات به هم چوش خورده می تواند تحرک را به شدت محدود کند و در صورتی که قفس سینه نیز درگیر شود تنفس را مشکل می کند. التهاب مزمن چشم (اریتس یا یوئیت) نیز مانند التهاب روده عارضه شایع دیگری است. افراد مبتلا به AS همچنین در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان نیز هستند زیرا التهاب باعث از بین رفتن مواد معدنی استخوان و همچنین حمله قلبی و سکته مغزی می شود.
التهاب مزمن در پایه قلب و اطراف آئورت – بزرگترین شریان قلب – توانایی آن را برای حمل مقادیر کافی خون به بقیه بدن محدود می کند و منجر به فشار خون بالا می شود. آئورت نیز ممکن است بزرگ شود، شکل دریچه آئورت تغییر کند و منجر به بازگشت خون به قلب شود. همه ما می دانیم که این ها بسیار ترسناک است به همین دلیل با درمان به موقع AS می توان از مبتلا شدن به تمام این عوارض جلوگیری کرد.
زندگی برای بیماران مبتلا به این بیماری چگونه است؟
شکی نیست که زندگی با بیماریی که باعث درد مزمن می شود دشوار است اما راهکارهای بسیاری برای کمک به مدیریت بیشتر آن وجود دارد.
صبح ها
بیرون آمدن از تخت خواب هرگز آسان نیست اما برای افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان به طور قابل توجهی سخت تر است. شما با درد و گرفتگی از خواب بیدار خواهید شد و شل شدن مفاصل تا چند ساعت طول می کشد. با این که تمرینات روزانه مهم است اما احتمال این که بتوانید تمام و کمال در ادامه روز این کار را انجام دهید کم است. در عوض با یک حمام آب گرم شروع کنید و تمرینات کششی ملایم انجام دهید.
کار کردن
اکثر افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان به کار کردن ادامه می دهند اما تغییراتی باید انجام شود. از کارفرمای خود بخواهید که اگر می شود کارتان دیرتر شروع کنید تا بتوانید در صبح کمی نرمش کنید. اگر یک کار رسمی دارید به دنبال روش هایی برای نرمش در طول روز بگردید. ممکن است یک میز ایستاده خیلی مفید باشد یا حدقل سعی کنید ایستادن یا راه رفتن را جایگزین نشستن کنید.
تمرینات کششی ساده در طول روز انجام دهید یا در یک کلاس یوگا ثبت نام کنید. کارهای فیزیکی با بیماری AS می توانند چالش بزرگ تری باشند اگر حرکت شما محدود باشد. در مورد راه های گسترش مهارت های خود در زمینه های دیگر یا تغییرات شغلی با کارفرمای خود صحبت کنید تا بتوانید به کار خود ادامه دهید.
زندگی جنسی
درد، خستگی و گرفتگی همه می تواند بر روی زندگی جنسی شما تاثیر بگذارد اما تسلیم نشوید! یافتن راه هایی برای برقراری رابطه جنسی به شما کمک می کند تا با همسر خود در ارتباط باشید و اعتماد به نفس خود را بهبود ببخشید. با تغییر حالت یا زمان – کمی دیرتر وقتی انعطاف پذیری شما بیشتر شده – شروع کنید.
نشستن بر روی صندلی با همسرتان یا ایستادن میتواند راحت تر از خوابیدن برای شما باشد. استفاده از بالش می تواند به مفاصل شما هنگام رابطه جنسی کمک کند. انواع دیگر کارها مانند نوازش، بغل کردن، ماساژ نیز می تواند هنگامی که شما برای رابطه آماده نیستید مفید باشد.
بارداری
باردار بودن نیز یک “کار” است. هیچ مدرکی دال بر این که اسپوندیلیت آنکیلوزان بر باروری تأثیر می گذارد وجود ندارد. هرچند داروی سولفاسالازین باعث کاهش تعداد اسپرم ها می شود و باید چند ماه قبل از شروع بارداری متوقف شود و متوترکسات نیز می تواند باعث نقص و مرگ در جنین شود، بنابراین نباید در دوران بارداری مصرف شود.
با این حال، هر دو دارو کمتر در درمان AS استفاده می شوند. داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی معمولاً در دوران بارداری توصیه نمی شود، اما بعضی از داروهای بایولوژیکی ممکن است بی خطر باشد. آنها در زنان باردار مبتلا به AS گاهی اوقات مصرف می شود زیرا علائم بیماری AS در دوران بارداری تشدید شده و منجر به عوارض دیگری مانند دیابت حاملگی، پره اکلامپسی،عفونت و زایمان زودرس می شود.
مطالعات نشان می دهد که بیشتر زنان مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان دارای حاملگی طبیعی و نوزادان سالم هستند، اگرچه برخی تحقیقات نشان می دهد که ممکن است به دلیل کم بودن سن بارداری کوچک نوزاد کوچک باشد. نکته ای که باید به یاد داشته باشید: علائم AS لزوماً در دوران بارداری مانند آرتریت روماتوئید بهبود نمی یابد و بیماری اغلب در سه ماه اول پس از زایمان تشدید می شود این امر ممکن است به دلیل کمبود خواب، ورزش کمتر و استرس بیشتر باشد.
سلامت روان
از آنجا که اسپوندیلیت آنکیلوزان اغلب در سنین جوانی تشخیص داده می شود می تواند ضربه بزرگی به عزت نفس و اعتماد به نفس فرد درست هنگامی که می خواهد به عنوان یک بزرگسال وارد جامعه شود وارد کند. نوجوان، دانشجو یا تازه کار بودن به اندازه کافی استرس زا است. شما با یک وضعیت دردناک روبرو هستید و نمی دانید که چگونه زندگی تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. به یک روانپزشک مراجعه کنید کسی که در درمان بیماری های مزمن تخصص دارد. پیدا کردن یک گروه پشتیبانی محلی یا آنلاین می تواند در این راه به شما کمک کند.
بیشتر بخوانید: کورتیکوستروئیدها و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
سوالات رایج
آیا اسپوندیلیت آنکیلوزان قابل درمان است؟
نه، درمانی برای اسپوندیلیت آنکیلوزان وجود ندارد. این یک بیماری مزمن و مادام العمر است. به گفته متخصصان تعدادی روش درمانی موثر وجود دارد و بیماری بسیاری از افراد خفیف تا متوسط می باشد و پیشرفت نمی کند. نتیجه گیری: با درمان مناسب می توانید علی رغم داشتن اسپوندیلیت آنکیلوزان،زندگی طولانی،پربار و نسبتاً عاری از درد را تجربه کنید.
بهرین روش درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان چیست؟
بهترین روش درمانی تمرین منظم است. این کار باعث کاهش درد، گرفتگی و خستگی می شود و حالت بدن و تنفس شما را بهبود می بخشد. در عین حال به ستون فقرات و سایر مفاصل آسیب دیده کمک می کند تا انعطاف پذیری را افزایش دهد.
بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان چقدر شایع است؟
رایج تر از آن است که فکرش را بکنید. انجمن اسپوندیلیت آمریکا تخمین می زند که از هر 200 بزرگسال در ایالات متحده یک نفر مبتلا باشد. 1.1 میلیون نفر به این بیماری مبتلا هستند.
آیا رژیم بر بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان تاثیر دارد؟
تحقیقات اندکی در مورد نقش رژیم در بیماری AS وجود دارد اما مشخص شده است که مصرف زیاد قند، چربی های ناسالم و غذاهای فرآوری شده منجر به التهاب و دیسبیوسیس- عدم تعادل در باکتری های روده – می شود که هر دوی انها باعث بدتر شدن علائم می شوند. به همین دلیل، اکثر متخصصان پیروی از رژیم ضد التهابی مدیترانه ای را توصیه می کنند که بر مصرف غلات، سبزیجات، میوه ها، چربی های سالم، گوشت بدون چربی، ماهی، لوبیا و تخم مرغ تأکید دارد. پیروی از یک رژیم غذایی سالم به همراه ورزش به شما نیز کمک خواهد کرد که وزن خود را تحت کنترل داشته باشید که بسیار حائز اهمیت است زیرا وزن بالا باعث افزایش فشار به مفاصل می شود.
