گیاه مریم گلی تاریخچه ای طولانی به عنوان گیاه دارویی دارد. یک گیاه چند ساله از جنس Salvi است و نام علمی آن salvia sclarea است. این روغن یکی از بهترین روغنهای ضروری برای هورمون ها به ویژه در خانم ها به حساب می آید. ادعاهای زیادی درباره مزایای آن از جمله مقابله با گرفتگی عضلانی، چرخه های شدید قاعدگی، گرگرفتگی و عدم تعادل هورمونی مطرح شده است. این روغن همچنین به دلیل توانایی آن در افزایش گردش خون، حمایت از دستگاه گوارش، بهبود سلامت چشم و مبارزه با سرطان خون شناخته شده است. در این مقاله از بخش طب سنتی و گیاهان دکتر سلام راجع به مریم گلی صحبت خواهیم کرد.
مریم گلی چیست؟
مریم گلی نام خود را از کلمه لاتین “clarus” گرفته است که به معنی “واضح” است. این گیاه چند ساله است که از ماه می تا سپتامبر رشد می کند و بومی شمال مدیترانه و برخی مناطق شمال آفریقا و آسیای میانه است. ارتفاع این گیاه گاهی به 4-5 متر می رسد و دارای ساقه های مربعی ضخیمی است که با پرزهایی پوشیده شده است. این گیاه گل های رنگارنگی دارد.
ترکیبات اصلی اسانس مریم گلی عبارتند از: اسکلارول، آلفا ترپینول، ژرانیول، لینینیل استات، لینالول، کاریوفیلن، نریل استات و گرماکرن D. این گیاه حاوی غلظت حدود 72 درصدی از استرها است. مریم گلی یکی از سالم ترین روغن های ضروری است که دارای خواص ضد تشنج، ضد افسردگی، ضد قارچ، ضد عفونتی، ضدعفونی کننده، ضد اسپاسم و ضد التهاب و آرام بخشی است.
مزایا مریم گلی
تسکین ناراحتی عادت ماهانه
مریم گلی با متعادل کردن طبیعی سطح هورمون و تحریک باز شدن سیستم انسدادی به تنظیم چرخه قاعدگی می پردازد. این گیاه قادر به درمان علایم PMS از جمله نفخ، گرفتگی عضلانی، نوسانات خلقی و ویار غذایی می باشد. این روغن ضروری ضد اسپاسم است به این معنی که اسپاسم و موارد مرتبط با آن مانند گرفتگی عضلات، سردرد و شکم درد را از طریق کنترل ایمپالس های عصبی غیر کنترلی، درمان می کند.
یک مطالعه جالب که در دانشگاه آکسفورد انگلستان انجام شده است، تأثیر آروماتراپی را در زنان شاغل بررسی کرده است. این مطالعه در طی یک دوره هشت ساله و بر روی 8،058 زن صورت گرفت. شواهد حاصل از این مطالعه نشان می دهد که آروماتراپی می تواند در کاهش اضطراب ، ترس و درد زایمان مادر مؤثر باشد. از 10 روغن ضروری مورد استفاده در دوران زایمان، دو روغن مریم گلی و بابونه موثرترین روغن های کاهش درد بودند.
در سال 2012یک مطالعه دیگر نیز اثرات آروماتراپی را به عنوان مسکن در دوران قاعدگی دختران دبیرستانی اندازه گیری کرد. یک گروه ماساژ آروماتراپی و یک گروه استامینوفن (کاهش دهنده درد و تب) وجود داشت. ماساژ آروماتراپی با استفاده از روغن مریم گلی، مرزنجوش، دارچین، زنجبیل و شمعدانی در یک پایه روغنی بادام بر روی افراد گروه درمانی انجام داده شد. سطح درد قاعدگی 24 ساعت بعد ارزیابی شد. نتایج نشان داد که کاهش درد قاعدگی در گروه آروماتراپی به طور معنی داری بیشتر از گروه استامینوفن است.
حمایت از تعادل هورمونی
مریم گلی بر روی هورمونهای بدن تأثیر می گذارد زیرا حاوی فیتواستروژن های طبیعی است که به آنها “استروژن های رژیمی” گفته می شود و از گیاهان گرفته می شوند و در سیستم غدد درون ریز موجود نیستند. این فیتواستروژن ها به مریم گلی امکان ایجاد اثرات استروژنی می دهند. این ماده سطح استروژن را تنظیم می کند و سلامت طولانی مدت رحم را تضمین می کند و احتمال ابتلا به سرطان رحم و تخمدان را کاهش می دهد.
امروزه بسیاری از مسائل بهداشتی حتی مواردی مانند ناباروری، سندرم تخمدان پلی کیستیک و سرطانهای پایه استروژنی ناشی از وجود استروژن بیش از حد در بدن است که بخشی از آن به دلیل مصرف زیاد غذاهای دارای استروژن است. مریم گلی به دلیل ایجاد تعادل در سطح استروژن، بسیار مؤثر است. یک مطالعه منتشر شده در ژورنال تحقیقات فیتوتراپی سال 2014 نشان داد که استنشاق روغن مریم گلی می تواند سبب کاهش سطح کورتیزول به میزان 36 درصد و بهبود سطح هورمون تیروئید گردد.
این مطالعه بر روی 22 زن دچار یائسگی (در 50 سالگی) انجام شد که برخی از آنها به افسردگی مبتلا بودند. در پایان مطالعه، محققان اظهار داشتند که “روغن مریم گلی از نظر آماری تأثیر معنی داری در کاهش کورتیزول داشته و با اثر ضد افسردگی خود سبب بهبود خلق و خوی شده است. ”
بی خوابی را کاهش می دهد
افرادی که از بی خوابی رنج می برند ممکن است با روغن مریم گلی تسکین پیدا کنند چون یک آرام بخش طبیعی است و احساس آرامش و راحتی در خواب را برای فرد به ارمغان می آورد. وقتی نمی توانید بخوابید، معمولاً با سر زندگی از خواب بیدار نمی شوید و همین عامل باعث کاهش عملکرد در طول روز می شود. بی خوابی نه تنها بر میزان انرژی و روحیه بلکه بر سلامتی، عملکرد شغلی و کیفیت زندگی نیز تأثیر می گذارد. دو علت عمده بی خوابی عبارتند از استرس و تغییرات هورمونی.
بیشتر بدانید: بی خوابی در زنان؛ علل، علائم و درمان بی خوابی در زنان
یک اسانس طبیعی با کاهش استرس و اضطراب و متعادل کردن سطح هورمون می تواند بی خوابی را بدون دارو بهبود بخشد. یک مطالعه جدید در سال 2017 نشان داد که استفاده از روغن ماساژ شامل روغن اسطوخودوس، عصاره گریپ فروت، روغن نرولی و مریم گلی بر روی پوست جهت بهبود کیفیت خواب پرستاران دارای شیفت های چرخشی شب کارایی داشته است.
گردش خون را افزایش می دهد
مریم گلی عروق خونی را باز می کند و باعث افزایش گردش خون می شود. همچنین به طور طبیعی با تسکین مغز و شریان ها، فشار خون را کاهش می دهد. این کار با افزایش مقدار اکسیژن ورودی به عضلات و اعضای بدن باعث افزایش عملکرد سیستم متابولیک می شود. طی مطالعه ای که انجام شده است، توانایی روغن مریم گلی در کاهش فشار خون زنان مبتلا به بی اختیاری ادرار یا ادرار غیر ارادی اندازه گیری شده است. سی و چهار زن در این مطالعه شرکت کردند و به آنها روغن مریم گلی، روغن اسطوخودوس یا روغن بادام (برای گروه کنترل) داده شد.
سپس پس از استنشاق 60 دقیقه ای این بوها، فشار خون آنها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که کاهش معنی داری در فشار خون سیستولیک گروه روغن مریم گلی در مقایسه با گروه کنترل و روغن اسطوخودوس وجود داشت و همچنین کاهش معنی داری در فشار خون دیاستولیک گروه روغن مریم گلی در مقایسه با گروه روغن اسطوخودوس وجود داشت و همچنین کاهش معنی داری در میزان تنفس در مقایسه با گروه کنترلی وجود داشت. داده ها حاکی از آن است که استنشاق روغن مریم گلی ممکن است در در زنان مبتلا به بی اختیاری ادرار جهت ایجاد آرامش مفید باشد.
سلامتی قلب و عروق را بهبود می بخشد
خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی روغن مریم گلی محافظت کننده قلبی است و ممکن است به کاهش طبیعی کلسترول کمک کند. این روغن همچنین دو عامل بسیار مهم برای کاهش کلسترول و حمایت از سیستم قلبی عروقی یعنی استرس عاطفی و گردش خون را به ترتیب کاهش داده و بهبود می بخشد.
یک کارآزمایی دو سو کور، تصادفی و کنترل شده که شامل 34 بیمار زن بود، نشان داد که مریم گلی باعث کاهش معنی دار فشار خون سیستولیک، دیاستولیک و سرعت تنفس در مقایسه با گروه های مصرف کننده دارونما و روغن اسطوخودوس شد. شرکت کنندگان اسانس روغن مریم گلی به مدت 60 دقیقه استنشاق کرده و میزان فشار خون آنها پس از آن اندازه گیری شد.
سبب کاهش استرس می گردد
مریم گلی به عنوان داروی ضد افسردگی و یکی از بهترین داروهای طبیعی اضطراب فعالیت می کند. این روغن ضمن تسکین احساس اضطراب و شکست، باعث افزایش اعتماد به نفس و قدرت ذهنی می شود. این گیاه همچنین دارای خواص شادی آور است و سبب احساس شادی و راحتی در فرد می گردد. یک مطالعه انجام شده در سال 2010 نشان داد که روغن مریم گلی می تواند به عنوان یک عامل درمانی برای بیماران مبتلا به افسردگی به کار برده شود. برای مطالعه خواص ضد افسردگی در موشهای صحرایی با آزمایش شنا اجباری اندازه گیری شد. روغن مریم گلی بیشترین تاثیر ضد استرس را داشت.
با لوسمی مقابله می کند
یک مطالعه به نقش اسکلارول (ترکیب شیمیایی موجود در روغن مریم گلی) در مبارزه با سرطان خون یا لوسمی پرداخت. نتایج نشان داد که اسکلارول قادر است خطوط سلولی را از طریق فرآیند آپوپتوز از بین ببرد. آپوپتوز روند برنامه ریزی شده مرگ سلولی است. تحقیقات مربوط به نقش آپوپتوز از اوایل دهه 1990 بطور چشمگیری افزایش یافته است. عدم انجام آپوپتوز کافی منجر به تکثیر سلولی کنترل نشده سلول مانند سرطان می شود.
باکتری ها و عفونت ها را از بین می برد
مریم گلی رشد و گسترش عفونت های باکتریایی و قارچی را مهار می کند. همچنین می تواند اثرات خطرناک باکتریهایی را که از طریق آب یا غذا وارد بدن ما می شوند، متوقف کند. همین خواص ضد باکتریایی از کولون، روده، دستگاه ادراری و سیستم دفع کننده محافظت می کند. این روغن قدرتمند همچنین خاصیت ضد عفونی کنندگی دارد بنابراین هنگام استفاده از این روغن ضروری، زخم ها به میکروب آلوده نمی شوند.
این خاصیت مفید از زخم های بدن محافظت می کند و به بهبودی سریع بدن کمک می کند. مطالعه که منتشر شده ای در سال 2015، نشان داد که روغن مریم گلی به دلیل خاصیت ضد میکروبی ممکن است برای کمک به درمان زخم ها و عفونت های پوستی استفاده شود. نتایج حاکی از آن است که این روغن ضروری دارای فعالیت ضد عفونی کننده قوی در برابر سویه های بالینی جدا شده از زخم عفونی است. این روغن در برابر سویه هایی از جمله استافیلوکوکوس اورئوس، استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس و استافیلوکوکوس گزیلوز فعال بود.
سلامتی پوست را ارتقا می دهد
در روغن مریم گلی استر مهمی به نام لینیلیل استات وجود دارد که یک ماده گیاهی طبیعی است که در بسیاری از گل ها و گیاهان ادویه یافت می شود. این استر باعث کاهش التهاب پوست شده و به عنوان یک درمان طبیعی برای بثورات به کار می رود. همچنین تولید روغن روی پوست را تنظیم می کند. در این زمینه روغن مریم گلی به طور مشابه با روغن جوجوبا عمل می کند بنابراین ترکیب این دو باعث ایجاد مرطوب کننده مناسب پوست می شود که حتی در طول روز پوست را مرطوب نگه می دارد.
به هضم غذا کمک می کند
دستگاه گوارش پایه و اساس سلامتی است. این سیستم شگفت انگیز شامل ترکیبی از اعصاب، هورمون ها، باکتری ها، خون و اندام هایی است که با هم کار می کنند تا وظیفه پیچیده هضم غذاها و مایعات مصرفی هر روز را انجام دهند. اگرچه شواهد این مورد محدود است اما از روغن مریم گلی برای تقویت ترشح اسید معده و صفرا استفاده شده است که باعث سرعت بخشی و تسکین به روند هضم می شود.
با تسکین علائم سوء هاضمه گرفتگی، نفخ و ناراحتی شکمی کاهش می یابد. این روغن قدرتمند ممکن است برای جلوگیری از اختلالات معده به کار رود و جهت جذب ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز روزانه به بدن کمک کند. این ماده برای تنظیم حرکات روده، تسکین یبوست و کمک به درمان علائم زخم معده مفید است.
نحوه دسترسی به روغن مریم گلی
در فروشگاه های فروشنده مواد غذایی بهداشتی می توان این روغن را پیدا کرد. به یاد داشته باشید هنگام خرید مطمئن شوید که روغن مریم گلی با خلوص 100 درصد می خرید که هیچ گونه مواد جانبی به آنها افزوده نشده است. به دنبال انواعی باشید که دارای salvia sclarea باشد و شرکت تولید کننده آن معتبر باشد. پس از تهیه، خودتان در خانه شروع به ساخت ترکیباتی کنید که برای شما مفیدتر هستند. روغن مریم گلی با روغنهای مرکبات و همچنین اسانسهای اسطوخودوس، سرو، تمیز، گل شمعدانی، گلاب، گل رز، ویتور و چوب صندل ترکیبات خوبی ایجاد می کنند.
موارد کاربردی مریم گلی
برای کاهش استرس و آروماتراپی : 2-3 قطره روغن مریم گلی را پخش یا استنشاق کنید.
برای بهبود خلق و خوی و درد مفاصل: 5-3 قطره روغن مریم گلی را به آب گرم حمام اضافه کنید. سعی کنید این روغن ضروری را با نمک Epsom یا نمک حمام و جوش شیرین ترکیب کنید تا نمک حمام شفابخش خود را بسازید.
برای مراقبت از چشم: 2-3 قطره روغن مریم گلی را به یک دستمال تمیز و گرم اضافه کنید سپس پارچه را به مدت ده دقیقه روی هر دو چشم فشار دهید.
برای گرفتگی و تسکین درد: با رقیق کردن 5 قطره روغن مریم گلی با 5 قطره روغن حامل (مانند روغن جوجوبا یا روغن نارگیل) روغن ماساژی را ایجاد کرده و آن را در مناطق مورد نیاز بمالید.
برای مراقبت از پوست: ترکیبی از روغن مریم گلی و روغن حامل (مانند نارگیل یا جوجوبا) را با نسبت یک به یک ایجاد کنید. این مخلوط را به طور مستقیم روی صورت، گردن و بدن خود بمالید.
برای استعمال داخلی: فقط باید از روغن با کیفیت بسیار بالا استفاده کرد. یک قطره روغن را به آب اضافه کنید یا به عنوان مکمل رژیم غذایی مصرف کنید. روغن را با عسل یا اسموتی مخلوط کنید، یا چای مریم گلی را (که می توان آن را به صورت چای کیسه ای تهیه کرد) مصرف کنید.
برای سهولت در هضم غذا: با میزان مساوی از روغن مریم گلی و روغن حامل شکم را ماساژ دهید یا از یک کمپرس گرم حاوی 3-5 قطره روغن استفاده کنید.
برای تقویت مراقبه: 6 قطره روغن مریم گلی را با 2 قطره روغن کندر، صنوبر سفید یا روغن نارنج مخلوط کنید. مخلوط را داخل یک پخش کننده بو اضافه کنید.
برای رفع طبیعی علائم آسم: 4 قطره از این روغن را با روغن اسطوخودوس مخلوط کرده و مخلوط را روی سینه یا پشت ماساژ دهید.
برای سلامتی مو: هنگام دوش گرفتن میزان مساوی از روغن مریم گلی و رزماری را در پوست سر خود ماساژ دهید.
عوارض جانبی مریم گلی
در دوران بارداری به ویژه در سه ماهه اول یا هنگام استعمال روی شکم، باید با احتیاط از روغن مریم گلی استفاده کرد. چون می تواند باعث انقباضات رحمی خطرناک شود. همچنین نباید از آن در نوزادان یا کودکان نوپا استفاده کرد. برخی گفته ها حاکی از آن است که روغن مریم گلی چشم ها را درخشان می کند، بینایی را بهبود می بخشد و از افت بینایی در اثر پیری زودرس یا طبیعی محافظت می کند.
با این حال تحقیقات کافی نشان دهنده کاربرد روغنهای ضروری در چشم وجود ندارد. استفاده از آن در چشم ممکن است ایمن نباشد و ابتدا باید با چشم پزشک خود صحبت کرد. از مصرف این روغن ضروری در هنگام یا بعد از مصرف الکل خودداری گردد. گزارش ها حاکی از آن است که مصرف همزمان آن با الکل سبب بروز اختلالات خواب شود. هنگام استفاده روغن به صورت موضعی باید آن را از نظر حساسیت پوستی آزمایش کرد. جهت حصصول اطمینان از عدم حساسیت مقداری از آن را به منطقه کوچکی از پوست خود بمالید.
تداخلات دارویی
هیدرات کلر و هگزوباربیتون با روغن مریم گلی کلر تداخل دارویی دارند. آنها باعث خواب آلودگی می شوند و به نظر می رسد مریم گلی اثرات این داروهای خواب آور و آرامش بخش را افزایش می دهد. به نظر می رسد این تداخلات، اثرات دارویی دو دارو را افزایش می دهد.
خلاصه
مریم گلی روغنی ضروری است که از گیاه چند ساله گیاه مریم گلی salvia Sclarea استخراج می شود و به عنوان یکی از روغنهای ضروری جهت سلامت هورمونی زنان شناخته شده است. این روغن قدرتمند کمکی برای رفع ناراحتی قاعدگی، حمایت از تعادل هورمونی، تسکین بی خوابی، افزایش گردش خون، بهبود سلامت قلب، تسکین استرس، هضم، ارتقاء سلامت پوست، مبارزه با عفونت ها و مبارزه با سرطان خون است. روغن مریم گلی را می توان به صورت استنشاقی، موضعی و داخلی استفاده کرد. حتما روغن ضروری را از یک شرکت معتبر 100 ٪ خالص تهیه کنید.
