لوسمی لنفوسیتی حاد در افراد بزرگسال (ALL) نوعی سرطان است که در آن مغز استخوان، بیش از حد لنفوسیت (نوعی گلبول سفید خون) می سازد. لوسمی ممکن است بر روی گلبول های قرمز خون، گلبول های سفید خون و پلاکت ها اثر بگذارد. شیمی درمانی و قرار گرفتن در معرض اشعه ممکن است خطر ابتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد در افراد بزرگسال (ALL) را افزایش دهد. علائم و نشانه های لوسمی لنفوسیتی حاد در افراد بزرگسال (ALL) شامل تب، احساس خستگی و کبودی یا خونریزی است. آزمایشاتی که از خون و مغز استخوان به منظور تشخیص لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL) در افراد بزرگسال استفاده می شود. برخی از عوامل بر پیش آگهی (شانس بهبودی) و گزینه های درمانی موثر هستند. در این مقاله از بخش بیماری های دکتر سلام به بررسی بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد می پردازیم.
لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL) چیست؟
سرطان زمانی شروع می شود که سلول های بدن از کنترل خارج می شوند. انواع مختلفی از سرطان وجود دارد. سلول ها تقریبا در هر بخشی از بدن می توانند به سرطان تبدیل شوند. لوسمی (سرطان خون)، آن دسته از سرطان هایی می باشد که در سلول هایی شروع می شوند که بطور طبیعی در انواع مختلفی از سلول های خونی رشد می کنند.در اغلب موارد، لوسمی در اشکال اولیه گلبول های سفید خون شروع می شود، اما برخی از آنها در انواع دیگر سلول های خونی شروع می شوند.
لوسمی انواع مختلفی دارد که عمدتا براساس این که آیا سرطان خون حاد (رشد سریعی دارد) و یا مزمن (رشد کندتری دارد) است و این که آیا در سلول های میلوئید یا سلول های لنفاوی شروع می شود یا نه، تقسیم بندی می شوند. دانستن نوع خاص سرطان خون به پزشکان در پیش بینی بهتر بیماری هر فرد و انتخاب بهترین درمان کمک می کند.
لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL)، لوسمی لنفوسیتی حاد نیز شناخته می شود. حاد به این معنی است که لوسمی می تواند به سرعت پیشرفت کند و اگر تحت درمان قرار نگیرد، ممکن است طی چند ماه وخیم و کشنده شود. لنفوسیتیک به این معنی است که از فرم های اولیه (نابالغ) لنفوسیت ها، نوعی گلبول سفید تشکیل می شود. لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL) در مغز استخوان (بخش درونی نرم استخوان ها، جایی که سلول های خونی جدید ساخته می شوند) شروع می شود.
اغلب اوقات، سلول های لوسمی به سرعت به خون حمله می کنند. هم چنین آنها گاهی می توانند به بخش های دیگر بدن شامل غدد لنفاوی، کبد، طحال، سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) و بیضه ها (در مردان) پخش شوند. برخی از سرطان ها نیز می توانند در این اندام ها شروع شوند و سپس تا مغز استخوان گسترش پیدا کنند اما این سرطان ها، لوسمی نیستند. انواع دیگری از سرطان وجود دارد که در لنفوسیت ها شروع می شوند و با عنوان لنفوم (لنفوم غیر هاجکین یا لنفوم هاجکین) شناخته می شود.
در حالی که لوسمی مانند لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL) عمدتا بر روی مغز استخوان و خون تاثیر می گذارند اما لنفوم ها بر روی غدد لنفاوی یا اندام های دیگر تاثیر می گذارند (اما ممکن است مغز استخوان را نیز شامل شوند). گاهی اوقات تشخیص دادن اینکه آیا سرطان لنفوسیت ها، لوسمی و یا لنفوم می باشد، سخت است. معمولا اگر حداقل ۲۰ % از مغز استخوان از لنفوسیت های سرطانی تشکیل شده باشد، این بیماری، لوسمی (سرطان خون) در نظر گرفته می شود.
بیشتر بخوانید: با روغن ماهی سرطان خون درمان می شود
مغز استخوان طبیعی، خون و بافت لنفاوی
برای اینکه از سرطان خون سر در بیاورید، مغز استخوان کمک می کند تا در مورد خون و سیستم لنفاوی شناخت پیدا کنید.
مغز استخوان
مغز استخوان، بخش درونی نرم بعضی از استخوان ها است که از سلول های تشکیل دهنده خون، سلول های چربی و بافت های حمایتی تشکیل یافته است. بخش کوچکی از سلول های تشکیل دهنده خون، سلول های بنیادی خون هستند. داخل مغز استخوان، سلول های بنیادی خون از یک سری تغییرات برای ایجاد سلول های جدید خون استفاده می کنند.
در طول این فرآیند، سلول ها به صورت ۱ نوع از سه نوع اصلی از اجزای سلول خونی رشد می کنند:
- گلبول های قرمز خون
- پلاکت ها
- گلبول های سفید خون
گلبول های قرمز خون
گلبول های قرمز خون (RBCs)، اکسیژن را از ریه ها به سایر بافت های بدن حمل می کنند و دی اکسید کربن را به ریه ها بر می گردانند تا خارج شود.
پلاکت ها
پلاکت ها در واقع باقی مانده سلول هایی هستند که توسط یک نوع سلول مغز استخوان به نام مگاکاریوسیت ساخته می شوند. پلاکت ها در وصل کردن منافذ رگ های خونی که به دلیل بریدگی و یا کبودی به وجود آمده اند، مهم هستند.
گلبول های سفید خون
گلبول های سفید خون (WBCs) به بدن کمک می کنند تا با عفونت ها مبارزه کند. انواع اصلی WBCs عبارتند از لنفوسیت ها، گرانولوسیت ها و مونوسیت ها. لنفوسیت ها سلول های اصلی هستند که تشکیل دهنده بافت لنفاوی می باشند،که بخش عمده ای از سیستم ایمنی بدن هستند. بافت لنفاوی در غدد لنفاوی، غده تیموس،طحال، لوزه ها و آدنوئیدها یافت می شود و در سراسر دستگاه گوارشی و تنفسی و مغز استخوان پراکنده می شود.
انواع لنفوسیت
لنفوسیت ها از سلول هایی به نام لنفوبلاست ها تشکیل می شوند که به سلول هایی بالغ و ضد عفونی کننده تبدیل می شوند.
2 نوع اصلی لنفوسیت وجود دارد:
لنفوسیت های B (سلول های B)
سلول های B با ایجاد پروتئین هایی به نام آنتی بادی، به محافظت از بدن کمک می کنند. آنتی بادی ها به میکروب ها (باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها) در بدن متصل می شوند و به سیستم ایمنی بدن کمک می کنند تا آنها را از بین ببرد.
لنفوسیت های T (سلول های T)
انواع مختلفی از سلول های T وجود دارد که هر کدام وظیفه خاصی دارند. برخی از سلول های T می توانند میکروب ها را مستقیما از بین ببرند، در حالی که برخی دیگر در تقویت یا آهسته تر کردن روند فعالیت دیگر سلول های سیستم ایمنی بدن نقش دارند. لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL) از شکل های اولیه لنفوسیت ها ایجاد می شود که می تواند در مراحل مختلف بلوغ سلول های B یا سلول های T شروع شود.
این موضوع در مورد این مورد در لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL)، زیرگروه ها و فاکتورهای پیش آگهی مورد بحث قرار گرفته است. گرانولوسیت ها،گلبول های سفید خون (WBCs) هستند که دارای گرانول می باشند و به صورت لکه هایی در زیر میکروسکوپ قابل مشاهده می باشند.این گرانول ها حاوی آنزیم ها و دیگر مواد هستند که می توانند میکروب ها را همانند باکتری ها از بین می برند.
3 نوع گرانولوسیت وجود دارد که عبارتند از نوتروفیل ها، بازوفیل ها و ائوزینوفیل ها که از لحاظ اندازه و رنگ دانه های خود مشخص می شوند. مونوسیت ها نیز به محافظت از بدن در برابر باکتری ها کمک می کنند.در حدود یک روز پس از به گردش درآمدن در جریان خون، مونوسیت ها به بافت های بدن وارد می شوند تا به ماکروفاژها تبدیل شوند که می تواند برخی از میکروب های اطراف خود را از بین ببرد و آنها را هضم کند.
علائم و نشانه های لوسمی لنفوسیتی حاد
لوسمی لنفوسیتی حاد معمولا قبل از اینکه به سرعت به گلبول های سفید خونی نابالغ تبدیل شوند و تعداد آنها در خون افزایش یابد، به کندی شروع می شود. علائم و نشانه های زیادی وجود دارند که نشان دهنده کمبود سلول های خونی سالم هستند.
علائم لوسمی لنفوسیتی حاد عبارتند از:
- پوست رنگ پریده
- احساس خستگی و تنگی نفس
- بروز عفونت های مکرر در یک مدت زمان کوتاه
- خونریزی غیر عادی و مکرر مانند خونریزی لثه ها و یا خون دماغ
- درجه حرارت بالای بدن
- عرق شبانه
- درد استخوان و مفاصل
- کبود شدن پوست
- تورم غدد لنفاوی
- درد شکمی به دلیل تورم کبد یا طحال
- کاهش وزن ناخواسته
- بثورات پوستی بنفش رنگ (لکه های خونریزی در زیر پوست، پورپورا)
در برخی موارد، سلول های آسیب دیده می توانند از طریق جریان خون به سیستم عصبی مرکزی پخش شوند که می تواند باعث بروز علائم عصبی (مربوط به مغز و سیستم عصبی) شود.
از جمله:
- سردرد
- تشنج یا غش
- بیمار شدن
- تاری دید
- سرگیجه
چه زمانی باید از توصیه های پزشکی استفاده کنید
اگر شما یا کودک تان برخی و یا تمام این علائم را داشته باشید، بسیار بعید است که به لوسمی لنفوسیتی حاد مبتلا باشید. با این حال، در اسرع وقت به پزشک عمومی مراجعه کنید چون هر شرایطی که موجب بروز علائم و نشانه های لوسمی لنفوسیتی حاد شود، نیازمند تحقیق و درمان فوری است.
چه عواملی باعث بروز لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL) می شود؟
برخی افراد مبتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL) دارای یک یا چند فاکتور خطر شناخته شده هستند، اما در بسیاری از آنها این عوامل خطر وجود ندارند. حتی وقتی فرد دارای یک یا چند عامل خطر باشد، تشخیص اینکه آیا واقعا به لوسمی مبتلا می باشد یا خیر، بسیار دشوار است. پیشرفت چشمگیری در درک این مساله صورت گرفته است که چگونه تغییرات خاصی در DNA در سلول های مغز استخوان طبیعی می تواند باعث شود که آنها به سلول های سرطان خون تبدیل شوند.
DNA درون سلول های ما، ژن های ما را تشکیل می دهد که چگونگی عملکرد سلول ها را کنترل می کند. ما دوست داریم که شبیه والدین خود باشیم زیرا آنها منبع DNA ما هستند. اما ژن ها بیش از آنچه که تصور می کنیم، تاثیر گذار هستند. برخی از ژن ها زمانی که سلول های ما رشد می کنند، تقسیم می شوند تا سلول های جدید ایجاد کنند و در زمان مناسب بمیرند.
برخی از ژن ها وجود دارند که به رشد سلول ها، تقسیم شدن و یا زنده ماندن آنها کمک می کنند که انکوژن ها نامیده می شوند. ژن هایی که رشد و تقسیم سلولی را تحت کنترل دارند و یا باعث می شوند که سلول ها در زمان مناسب بمیرند که ژن های سرکوب کننده تومور نامیده می شوند.
هر بار که یک سلول به ۲ سلول جدید تقسیم می شود، باید یک کپی جدید از کروموزوم ها ایجاد کند (رشته های بلند DNA). این فرآیند کامل و بدون عیب نیست و خطاهایی می تواند رخ دهد که بر روی ژن های درون کروموزوم ها تاثیر بگذارد. سرطان ها (از جمله ALL) را می توان ناشی از جهش هایی (تغییرات) دانست که باعث به جریان افتادن انکوژن ها و یا جدا شدن ژن های سرکوب گر تومور می شود. این نوع تغییرات می توانند مانع از بلوغ سلول های مغز استخوان شوند و یا به سلول ها کمک کنند که از کنترل خارج شوند.
جهش در بسیاری از ژن های مختلف را می توان در تمام سلول های لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL) پیدا کرد، اما تغییرات بزرگ تر در یک یا چند کروموزوم نیز رایج است. اگرچه این تغییرات شامل نمونه های بزرگ تر DNA هستند، اما اثرات آنها هنوز به دلیل تغییر در یک یا چند ژن است که در آن بخش از کروموزوم قرار دارند. انواع مختلفی از تغییرات کروموزومی در همه سلول های ALL یافت می شود.
جابجا شدگی رایج ترین نوع تغییر کروموزومی است که می تواند منجر به سرطان خون شود. جا بجا شدگی به این معنی است که DNA از یک کروموزوم جدا شده و به یک کروموزوم دیگر متصل می شود. نقطه ای بر روی کروموزوم که در آن شکستگی رخ می دهد می تواند ژن های مجاور را نیز تحت تاثیر قرار دهد، به عنوان مثال می تواند باعث به جریان افتادن انکوژن ها شود و یا ژن هایی که به طور طبیعی به بلوغ سلول کمک می کنند را جدا کند.
رایج ترین جا بجا شدگی در ALL و در افراد بزرگسال، با عنوان کروموزوم فیلادلفیا شناخته می شود که مبادله DNA بین کروموزوم های ۹ و ۲۲ است که به اختصار (9:22) t. جابجا شدگی های کمتر متداولی نیز می تواند به خوبی رخ دهد از جمله در بین کروموزوم های 4 و 11 (4:11)t یا ۸ و ۱۴ (8:14) t.
دیگر تغییرات کروموزومی از جمله حذف (از دست رفتن بخشی از یک کروموزوم) و وارونگی (تنظیم مجدد DNA درون بخشی از یک کروموزوم) هم گاهی در همه سلول های ALL یافت می شود، اگر چه که آنها کم تر رایج هستند. در بسیاری از موارد ALL، تغییرات ژنی که منجر به سرطان خون می شود هنوز مشخص نشده است.
پزشکان در تلاش هستند تا بفهمند چرا این تغییرات رخ می دهند و چگونه هر یک از آنها ممکن است منجر به سرطان خون شوند. اما زیر مجموعه های متفاوتی از ALL وجود دارد و حتی در یک زیر مجموعه، همه موارد ALL، یک ژن یا تغییرات کروموزومی یکسانی ندارند. برخی تغییرات بسیار رایج تر از بقیه هستند و به نظر می رسد که برخی از آنها تاثیر بیشتری بر پیش آگهی فرد نسبت به بقیه دارند.
وراثت در مقابل تغییرات ژن اکتسابی
برخی افراد با انواع خاصی از سرطان، جهش های DNA را از والد به ارث برده اند که ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد. اگر چه که می تواندگاهی اوقات با بروز لوسمی لنفوسیتی حاد اتفاق بیفتد، مثلا با برخی از سندرم های ژنتیکی که در عوامل خطر برای لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL) فهرست شده اند.جهش های ارثی عامل مشترکی برای لوسمی لنفوسیتی حاد نیستند. معمولا جهش های DNA در ارتباط با لوسمی لنفوسیتی حاد، به جای اینکه به ارث برده شود، در طول زندگی فرد حاصل می شود.
آنها ممکن است ناشی از دلایل خارجی مانند قرار گرفتن در معرض تشعشع یا مواد شیمیایی منجر به بروز سرطان باشند، اما در بیشتر موارد دلیل بروز آنها مشخص نیست. بسیاری از این تغییرات ژنی احتمالا غیرعمدی و تصادفی هستند که گاهی در داخل یک سلول اتفاق می افتد، بدون اینکه دلیل خارجی داشته باشد. این تغییرات می توانند با افزایش سن ایجاد شوند که ممکن است به توضیح این مساله کمک کنند که چرا لوسمی لنفوسیتی حاد در افراد بزرگسال، با افزایش سن شایع تر می شود.
عوامل خطر برای لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL) چیست؟
اگرچه که پزشکان هنوز علل خاص بروز لوسمی لنفوسیتی حاد را نمی دانند اما تعداد کمی از عوامل خطر را شناسایی کرده اند.
قرار گرفتن در معرض اشعه
افرادی که در معرض سطح بالایی از تشعشع قرار داشته اند، از جمله افرادی که از یک حادثه رآکتور هسته ای، سالم مانده اند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد قرار دارند. طبق گفته یک منبع studyTrusted از سال ۱۹۹۴، بازماندگان بمب اتمی ژاپنی در جنگ جهانی دوم، به مدت شش تا هشت سال پس از قرارگرفتن در معرض اشعه، خطر ابتلا به سرطان خون حاد را تجربه کردند.
مطالعه انجام شده در سال ۲۰۱۳ ارتباط بین مواجهه با بمب اتمی و خطر ابتلا به سرطان خون را تقویت کرد و مورد تائید قرار داد. مطالعات انجام شده در دهه ۱۹۵۰ نشان داد که قرار گرفتن جنین در معرض تابش اشعه هایی مانند اشعه ایکس در ماه های اولیه رشد، خطر ابتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد را افزایش می دهد. با این حال، تحقیقات اخیر برای تکرار این نتایج با شکست مواجهه شده اند.
مواجهه با مواد شیمیایی
مواجهه طولانی مدت با مواد شیمیایی خاص مانند بنزن و یا داروهای شیمی درمانی، به شدت با رشد و پیشرفت لوسمی لنفوسیتی حاد در ارتباط است. برخی از داروها ممکن است باعث سرطان ثانویه شوند. اگر فردی مبتلا به سرطان ثانویه باشد، به این معنی است که سرطان در آنها تشخیص داده شده است و بعد از آن، یک سرطان متفاوت و غیر مرتبط ایجاد شده است.
برخی از دارو های شیمی درمانی ممکن است شما را در معرض خطر ابتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد به عنوان یک سرطان ثانویه قرار دهند. با این حال، لوسمی میلوئید حاد (AML) به احتمال زیاد به عنوان سرطان ثانویه لوسمی لنفوسیتی حاد ایجاد می شود. در صورت ابتلا به سرطان ثانویه، شما و پزشکتان باید برای داشتن یک برنامه درمانی جدید همکاری داشته باشید.
عفونت های ویروسی و لوسمی لنفوسیتی حاد
یک مطالعه در سال 2010 گزارش داد که عفونت های ویروسی مختلف با خطر افزایش ابتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد در ارتباط بوده اند. سلول های T نوع خاصی از گلبول های سفید (WBC) هستند. ویروس تی- لنفوتروپیک انسانی (HTLV1) می تواند نوع نادری از سلول T لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL) باشد. ویروس Epstein-Barr که معمولا مسئول مونونوکلئوز عفونی است، با لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL) و لنفوم بورکیت در ارتباط است.
نژاد و جنسیت
برخی از جوامع در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به لوسمی لنفوسیت حاد (ALL) قرار دارند، اگرچه که این اختلاف در زمینه خطر ابتلا، هنوز به خوبی درک نشده است. اسپانیایی ها و قفقازها نسبت به آمریکایی های آفریقایی تبار، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد قرار دارند. مردان نیز نسبت به زنان دارای ریسک بالاتری هستند.
بیشتر بخوانید: با واکسن سرطان خون آشنا شوید
تشخیص لوسمی لنفوسیتی شدید در افراد بزرگسال
آزمایشات و مراحل زیر ممکن است در این زمینه مورد استفاده قرار بگیرند:
معاینه فیزیکی و سابقه بیماری
معاینه کردن بدن برای بررسی علائم کلی سلامتی شامل چک کردن علائم بیماری مثل عفونت یا هر چیز دیگری که غیر عادی به نظر می رسد. همچنین سابقه عادات سلامتی بیمار و بیماری ها و درمان هایی که در گذشته داشته است نیز گرفته می شود.
شمارش کامل خون (CBC) با تعیین درصد گلبول های سفید خون
در این روش، یک نمونه از خون فرد برای کنترل موارد زیر گرفته می شود:
- تعداد گلبول های قرمز خون و پلاکت ها
- تعداد و نوع گلبول های سفید خون
- مقدار هموگلوبین (پروتئینی که حامل اکسیژن است) در گلبول های قرمز خون
- قسمتی از نمونه خون که از گلبول های قرمز تشکیل شده است.
بررسی شیمی خون
در این روش، نمونه خون برای اندازه گیری مقادیر معینی از مواد که در خون که به وسیله ارگان ها و بافت های بدن آزاد می شوند مورد بررسی قرار می گیرد. یک مقدار غیر معمول (بالاتر یا پایین تر از حد معمول) از یک ماده می تواند نشانه وجود بیماری باشد.
اسمیر (گستره) خون محیطی
در این روش،یک نمونه خون برای سلول های بلاست، تعداد و انواع گلبول های سفید خون، تعداد پلاکت ها و تغییر در شکل سلول های خونی مورد بررسی قرار می گیرد.
آسپیراسیون و بیوپسی مغز استخوان
در این روش، با استفاده از یک سوزن تو خالی، مغز استخوان، خون و یک تکه کوچکی از استخوان را از استخوان ران یا استخوان قفسه سینه خارج می کنند. پزشک پاتولوژیست، مغز استخوان، خون و استخوان را به منظور پیدا کردن سلول های غیر طبیعی، در زیر میکروسکوپ مشاهده می کند.
تست های زیر ممکن است بر روی نمونه هایی از خون یا بافت مغز استخوان که خارج شده اند، انجام شود:
تجزیه و تحلیل سیتوژنتیک
یک آزمایش آزمایشگاهی است که در آن کروموزوم های سلول هایی که در نمونه خون یا مغز استخوان وجود دارند، شمارش می شوند و برای هرگونه تغییراتی مانند کروموزوم های شکسته، گم شده، تنظیم مجدد یا کروموزو های اضافی تحت بررسی قرار می گیرند. تغییرات در کروموزوم های خاص ممکن است نشانه ای از سرطان باشد.
برای مثال، در کروموزوم فیلادلفیای مثبت ALL، بخشی از یک کروموزوم مکان خود را با بخشی از یک کروموزوم دیگر تغییر می دهد. این کروموزوم، کروموزوم فیلادلفیا شناخته می شود. تجزیه و تحلیل سیتوژنتیک به منظور کمک به تشخیص سرطان، برنامه ریزی برای درمان و اینکه چه نوع درمانی، عملکرد بهتری دارد، انجام می شود.
ایمونو فنوتیپ
یک نوع آزمایش آزمایشگاهی است که از آنتی بادی ها برای شناسایی سلول های سرطانی و بر اساس انواع آنتی ژن ها یا مارکر هایی که بر روی سطح سلول ها استفاده می کند. این آزمایش برای کمک به تشخیص انواع خاصی از سرطان خون مورد استفاده قرار می گیرد.
برای مثال، یک مطالعه شیمی سلولی ممکن است سلول ها را در یک نمونه از بافت و با استفاده از مواد شیمیایی (دای) آزمایش کند تا در جستجوی تغییرات خاصی در نمونه باشد. یک ماده شیمیایی ممکن است باعث تغییر رنگ در یک نوع سلول سرطان خون شود اما در نوع دیگری از سلول سرطان خون، این چنین نباشد.
بررسی گزینه های درمانی لوسمی لنفوسیتی حاد
نکات مهم و کلیدی
- انواع مختلفی از درمان برای بیماران مبتلا به ALL در افراد بزرگسال وجود دارد.
- درمان ALL در افراد بزرگسال معمولا دارای دو مرحله است.
چهار نوع درمان استاندارد مورد استفاده قرار می گیرد:
- شیمی درمانی
- پرتودرمانی
- شیمی درمانی به همراه پیوند سلول های بنیادی
- درمان هدفمند
انواع جدیدی از درمان مانند ایمونوتراپی در آزمایشات بالینی مورد آزمایش قرار می گیرند.
- بیماران ممکن است در مورد شرکت در یک آزمایش بالینی نیاز به فکر کردن داشته باشند.
- بیماران می توانند قبل، در طول و یا بعد از شروع درمان سرطان، برای انجام آزمایشات بالینی اقدام کنند.
- آزمایشات پیگیری نیز ممکن است مورد نیاز باشد
- درمان لوسمی لنفوسیتی حاد در افراد بزرگسال ممکن است موجب بروز عوارض جانبی شود.
درمان های مختلفی برای افراد بزرگسال مبتلا به لوسمی لنفوسیتک حاد (ALL) وجود دارد
انواع مختلفی از درمان برای بیماران بزرگسال مبتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL) وجود دارد. برخی از درمان ها استاندارد هستند (درمان هایی که در حال حاضر مورد استفاده قرار می گیرند) و برخی در آزمایشات بالینی مورد آزمایش قرار می گیرند. یک آزمایش بالینی درمانی شامل یک مطالعه تحقیقاتی است که هدف از آن، کمک به بهبود درمان های فعلی و یا دستیابی به اطلاعات درباره درمان های جدید برای بیماران مبتلا به سرطان است.
زمانی که آزمایشات بالینی نشان می دهند که یک درمان جدید بهتر از درمان استاندارد است، درمان جدید ممکن است به یک روش درمانی استاندارد تبدیل شود. بیماران ممکن است درباره شرکت در یک آزمایش بالینی نیاز به فکر کردن داشته باشند. برخی از آزمایش های بالینی فقط برای بیمارانی قابل انجام است که درمان را شروع نکرده اند.
مراحل درمان
درمان لوسمی لنفوسیتی حاد در افراد بزرگسال، معمولا دارای دو مرحله است.
درمان القایی ترمیمی
این اولین مرحله درمان است. هدف، کشتن و از بین بردن سلول های سرطان خون در خون و مغز استخوان است. این روش، باعث بهبود سرطان خون می شود.
درمان پس از ترمیم
این دومین مرحله درمان است و زمانی که سرطان خون در حال بهبودی است، شروع می شود. هدف درمان پس از ترمیم، کشتن و از بین بردن هر گونه سلول های خونی باقی مانده است که ممکن است فعال نباشند اما می توانند دوباره رشد و عود کنند. این مرحله همچنین درمان مداوم ترمیمی نیز نامیده می شود.
درمان پیشگیری از سیستم عصبی مرکزی (CNS) معمولا در طول هر مرحله از درمان انجام داده می شود. از آنجایی که دوزهای استاندارد شیمی درمانی ممکن است به سلول های لوسمی در CNS (مغز و نخاع) نرسد، سلول های لوسمی می توانند در CNS پنهان شوند. شیمی درمانی سیستمیک با دوزهای بالا، شیمی درمانی داخل ستون مهره ها و پرتودرمانی به مغز می توانند به سلول های لوسمی در CNS برسند. این روش های درمانی برای کشتن و از بین بردن سلول های لوسمی و کاهش شانس عود مجدد لوسمی انجام می شود.
چهار نوع درمان استاندارد میتواند مورد استفاده قرار بگیرد
شیمی درمانی
شیمی درمانی یک نوع درمان برای سرطان است که از داروها برای جلوگیری از رشد سلول های سرطانی استفاده می کند و یا سلول ها را می کشد و یا از تقسیم آنها جلوگیری می کند. هنگامی که شیمی درمانی از طریق داروهای خوراکی اینجام می شود و یا دارو به رگ یا عضله تزریق می شود، داروها وارد جریان خون می شوند و می توانند به سلول های سرطانی در کل بدن برسند (شیمی درمانی سیستمیک).
هنگامی که شیمی درمانی مستقیما در مایع مغزی نخاعی (شیمی درمانی داخل ستون مهره ها)، اندام یا حفره ای از بدن مانند شکم قرار می گیرد، داروها به طور عمده بر روی سلول های سرطانی در این مناطق اثر می گذارند (شیمی درمانی منطقه ای). در شیمی درمانی ترکیبی از بیش از یک نوع داروی ضد سرطان استفاده می شود. روش شیمی درمانی به نوع و مرحله درمان سرطان، بستگی دارد.
شیمی درمانی داخل ستون مهره ها ممکن است برای درمان لوسمی لنفوسیتی حاد در افراد بزرگسالی که سرطان به داخل مغز و نخاع گسترش یافته و یا ممکن است گسترش پیدا کند، مورد استفاده قرار می گیرد. این روش زمانی انجام می شود که احتمال گسترش سرطان خون در مغز و نخاع کمتر می شود و به آن پیشگیری CNS گفته می شود.
پرتو درمانی
پرتو درمانی یک روش درمانی دیگر برای سرطان است که از پرتو های پر انرژی اشعه ایکس و یا انواع دیگر از پرتوها برای کشتن و از بین بردن سلول های سرطانی و یا پیشگیری از رشد آنها استفاده می کند.
دو نوع پرتو درمانی وجود دارد:
پرتو درمانی خارجی
در پرتو درمانی خارجی، از دستگاهی خارج از بدن برای فرستادن اشعه به طرف سلول های سرطانی استفاده می شود.
پرتو درمانی داخلی
در پرتو درمانی داخلی،از یک ماده رادیواکتیو استفاده می شود که در داخل سوزن ها، دانه ها، سیم ها و یا کاتترها قرار دارد و مستقیما در داخل یا در نزدیکی سلول های سرطانی قرار می گیرند.
روش پرتو درمانی به نوع سرطان بستگی دارد. پرتو درمانی خارجی ممکن است برای درمان لوسمی لنفوسیتی حاد در افراد بزرگسال که گسترش یافته و یا ممکن است به مغز و نخاع سرایت کند مورد استفاده قرار میگیرد. در صورت استفاده از این روش، به آن درمان پیشگیری از سیستم عصبی مرکزی (CNS) نامیده می شود. پرتو درمانی خارجی نیز می تواند به عنوان درمان تسکین دهنده برای تسکین علائم و نشانه ها و بهبود کیفیت زندگی مورد استفاده قرار بگیرد.
شیمی درمانی به همراه پیوند سلول های بنیادی
شیمی درمانی برای از بین بردن و کشتن سلول های سرطانی انجام می شود. سلول های سالم از جمله سلول های تشکیل دهنده خون نیز با درمان سرطان از بین می روند. پیوند سلول های بنیادی یک روش درمانی برای جایگزینی سلول های تشکیل دهنده خون است. سلول های بنیادی (سلول های خونی نابالغ) از خون یا مغز استخوان بیمار یا فرد اهداءکننده جدا می شوند و منجمد و ذخیره می شوند.
پس از اینکه بیمار شیمی درمانی را کامل کرد، سلول های بنیادی ذخیره شده گرم می شوند و به بیمار تزریق می شوند. این سلول های بنیادی که مجددا آمیخته شده اند، در داخل سلول های خونی بدن شروع به رشد می کنند.
درمان هدفمند
درمان هدفمند نوعی درمان است که از داروها یا مواد دیگری برای شناسایی و حمله به سلول های خاص سرطان استفاده می شود و هیچ گونه آسیبی به سلول های طبیعی نمی رساند. درمان آنتی بادی مونوکلونال و درمان با مهار کننده تیروزین کیناز از انواع درمان های هدفمند است که برای درمان لوسمی لنفوسیتی حاد در افراد بزرگسال مورد استفاده قرار می گیرند.
درمان آنتی بادی مونوکلونال یک نوع درمان برای سرطان است که از آنتی بادی های تولید شده در آزمایشگاه و از یک نوع واحد سلول سیستم ایمنی بدن استفاده می کند. این آنتی بادی ها می توانند موادی را در سلول های سرطانی یا مواد طبیعی تشخیص دهند که ممکن است به رشد سلول های سرطانی کمک کند. آنتی بادی ها به مواد متصل می شوند و سلول های سرطانی را از بین می برند و مانع از رشد و یا گسترش آنها می شوند.
آنتی بادی های مونوکلونال، تزریق می شوند. آنها ممکن است به تنهایی و یا برای انتقال دارو، سموم یا مواد رادیواکتیو به طور مستقیم در سلول های سرطانی استفاده شوند. Blinatumomab و inotuzumab ozogamicin آنتی بادی های مونوکلونال هستند که با استفاده از پیوند سلول های بنیادی برای درمان لوسمی لنفوسیتی حاد در افراد بزرگسال مورد استفاده قرار می گیرند.
درمان با مهار کننده تیروزین کیناز، آنزیم و کیناز تیروزین را مسدود می کند و باعث می شود که سلول های بنیادی، گلبول های سفید خونی بیشتر از نیاز بدن را ایجاد کنند. Imatinib mesylate (Gleevec)، dasatinib و nilotinib مهار کننده های تیروزین کیناز هستند که برای درمان لوسمی لنفوسیتی حاد در افراد بزرگسالان استفاده می شوند.
انواع جدیدی از درمان در آزمایشات بالینی مورد آزمایش قرار می گیرند
این بخش به طور خلاصه درمان هایی را شرح می دهد که در آزمایشات بالینی مورد مطالعه قرار گرفته اند و ممکن است به هر درمان جدیدی که مورد مطالعه قرار گرفته است، اشاره ای نکند.
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی درمانی است که از سیستم ایمنی بدن فرد بیمار، برای مبارزه با سرطان استفاده می کند. موادی که توسط بدن و یا در آزمایشگاه ساخته می شوند برای تقویت، هدایت و یا احیای دفاع طبیعی بدن در برابر سرطان به کار می روند. این نوع درمان سرطان، بیوتراپی یا درمان بیولوژیکی نیز نامیده می شود.
درمان CAR T-cell نوعی از ایمونوتراپی است که سلول های T بیمار (نوعی سلول سیستم ایمنی) را تغییر می دهد بنابراین آنها به پروتئین های ویژه ای در سطح سلول های سرطانی حمله می کنند. سلول های T از بیمار گرفته می شوند و گیرنده های مخصوصی به سطح آنها در آزمایشگاه اضافه می شوند.
سلول های تغییر یافته، گیرنده آنتی ژن کیمریک (CAR) نامیده می شوند. سلول های T CAR در آزمایشگاه رشد می کنند و با تزریق به بیمار داده می شوند. سلول های T CAR در خون بیمار تکثیر می شوند و به سلول های سرطانی حمله می کنند. روش درمانی CAR T-cell در درمان لوسمی لنفوسیتی حاد در افراد بزرگسال (ALL) که عود مجدد بیماری را داشته اند، مورد مطالعه قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید: درمان سرطان با ساختارهای چند مولکولی و ایمونوتراپی
درمان لوسمی لنفوسیتی حاد در افراد بزرگسال، ممکن است باعث بروز عوارض جانبی شود
عوارض جانبی درمان سرطان که بعد از مرحله درمان شروع می شوند، ماه ها و یا سال ها ادامه دارند و اثرات دیر هنگام (طولانی) نامیده می شوند. اثرات دیر هنگام برای درمان برای لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL) ممکن است شامل خطر ابتلا به سرطان ثانویه (انواع جدید سرطان) باشد. آزمایشات پیگیر و منظم برای زنده ماندن فرد به طولانی مدت بسیار مهم است.
انجام آزمایشات پیگیری کننده ممکن است مورد نیاز باشد
برخی از آزمایشات انجام شده برای تشخیص سرطان و یا یافتن مرحله سرطان ممکن است تکرار شوند. برخی از این آزمایشات به منظور مشاهده نحوه عملکرد نوع درمان تکرار خواهند شد. تصمیم گرفتن در مورد ادامه، تغییر و یا توقف درمان ممکن است براساس نتایج این آزمایشات باشد. برخی از آزمایشات بعد از پایان گرفتن درمان، هر از گاهی انجام خواهند شد. نتایج این آزمایشات نشان می دهد که آیا شرایط شما تغییر کرده یا سرطان عود کرده است. این آزمایشات گاهی اوقات آزمایشات پیگیری یا معاینه کلی نامیده می شوند.
میزان بقاء و زنده ماندن برای مبتلایان به لوسمی لنفوسیتی حاد(ALL) چقدر است؟
نزدیک به 6000 آمریکایی که در سال 2018، بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد(ALL) در آنها تشخیص داده شد، انجمن سرطان آمریکا تخمین می زند که از این تعداد، 3290 نفر مرد و 2670 نفر زن خواهند بود. NCI تخمین می زند که بیماری لوسمی لنفوسیتی حاد منجر به مرگ 1470 نفر در سال 2018 می شود. در حدود 830 مرگ و میر در بین مردان و 640 مورد مرگ و میر در بین زنان پیش بینی می شود.
اگرچه اغلب موارد لوسمی لنفوسیتی حاد در بین کودکان و نوجوانان دیده می شود، اما حدود ۸۵ درصد از مرگ و میر، در افراد بزرگسال رخ می دهد.کودکان معمولا درمان های تهاجمی را نسبت به افراد بزرگسال، بهتر تحمل می کنند. طبق نظر NCI، میزان زنده ماندن پنج ساله برای آمریکایی ها در همه سنین، 68.1 درصد است. میزان زنده ماندن پنج ساله برای کودکان آمریکایی در حدود 85 درصد است.